SKKN Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy chia số thập phân cho học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Thiệu Nguyên
"Mục tiêu của giáo dục Tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẫm mỹ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học Trung học cơ sở.”[1]
Để đạt được mục tiêu này nội dung chương trình giáo dục ở bậc Tiểu học gồm nhiều môn học, thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, mỗi môn đều có một vị trí, một vai trò nhất định. Trong đó, môn Toán góp phần tích cực vào việc hình thành và phát triển tư duy của học sinh cũng như góp phần vào việc thực hiện mục tiêu giáo dục đề ra. Riêng đối với môn Toán không những cung cấp cho các em những kiến thức, kĩ năng cần thiết cho người lao động mà thông qua việc học Toán còn rèn cho các em năng lực tư duy, phát triển trí thông minh, kĩ năng tính toán, kích thích óc tò mò, tự khám phá và rèn luyện cách làm việc khoa học.
Trong chương trình môn Toán lớp 5, mạch kiến thức về số thập phân là nội dung cơ bản nhất của môn học. Nếu học sinh nắm vững được những kiến thức về số thập phân thì xem như các em đã cơ bản hoàn thành được nội dung chương trình của môn Toán lớp 5. Vì xuyên suốt chương trình toán lớp 5 hầu hết là việc vận dụng 4 phép tính với số thập phân để giải toán, chuyển đổi các đơn vị đo,. Nhưng trong quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy khi học về các phép tính với số thập phân các em còn khá lúng túng và hay nhầm lẫn, sai sót mà đặc biệt là phép chia số thập phân. Vì trong bốn phép tính cộng, trừ, nhân, chia của toán học thì phép tính chia là khó nhất, dễ sai nhất đối với học sinh. Sở dĩ, phép chia khó vì khi thực hiện phép chia phải kết hợp cả phép trừ và phép nhân. Trong một phép tính, học sinh phải kết hợp cả ba tính chia, nhân và trừ nhẩm một cách thành thạo thì mới có thể làm đúng được.
Thực tế, trong các bài kiểm tra khảo sát, kiểm tra định kì kết quả bài làm của các em không đạt yêu cầu hoặc không đạt điểm tối đa phần lớn là do các em nắm chưa vững các kiến thức về số thập phân nhất là việc thực hiện phép chia số thập phân. Vậy làm thế nào để học sinh học tốt được phần này? Trong quá trình dạy học giáo viên cần có phương pháp cũng như biện pháp gì giúp học sinh thực hiện tốt phép chia số thập phân cũng như làm sao để các em học tốt môn Toán, đó là điều bản thân tôi và các đồng nghiệp quan tâm, trăn trở. Chính vì những lí do trên mà năm học 2016 - 2017 này, tôi đã chọn đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy chia số thập phân cho học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Thiệu Nguyên” để nghiên cứu và thực hiện.
MỤC LỤC 1. MỞ ĐẦU:..............................Trang 2 1.1.LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:........................................................................Trang 2 1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:......................Trang 2 1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:................................................Trang 3 1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU......................................................Trang 3 2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.............................Trang 3 2.1.Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm..............................................Trang 3 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến...................................Trang 4 2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề................................... Trang 6 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm...................................................Trang 16 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ....................................................................Trang 17 - Kết luận.....................................................................................................Trang 17 - Kiến nghị...................................................................................................Trang 18 TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................Trang 19 1. MỞ ĐẦU 1.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI "Mục tiêu của giáo dục Tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẫm mỹ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học Trung học cơ sở.”[1] Để đạt được mục tiêu này nội dung chương trình giáo dục ở bậc Tiểu học gồm nhiều môn học, thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, mỗi môn đều có một vị trí, một vai trò nhất định. Trong đó, môn Toán góp phần tích cực vào việc hình thành và phát triển tư duy của học sinh cũng như góp phần vào việc thực hiện mục tiêu giáo dục đề ra. Riêng đối với môn Toán không những cung cấp cho các em những kiến thức, kĩ năng cần thiết cho người lao động mà thông qua việc học Toán còn rèn cho các em năng lực tư duy, phát triển trí thông minh, kĩ năng tính toán, kích thích óc tò mò, tự khám phá và rèn luyện cách làm việc khoa học. Trong chương trình môn Toán lớp 5, mạch kiến thức về số thập phân là nội dung cơ bản nhất của môn học. Nếu học sinh nắm vững được những kiến thức về số thập phân thì xem như các em đã cơ bản hoàn thành được nội dung chương trình của môn Toán lớp 5. Vì xuyên suốt chương trình toán lớp 5 hầu hết là việc vận dụng 4 phép tính với số thập phân để giải toán, chuyển đổi các đơn vị đo,.... Nhưng trong quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy khi học về các phép tính với số thập phân các em còn khá lúng túng và hay nhầm lẫn, sai sót mà đặc biệt là phép chia số thập phân. Vì trong bốn phép tính cộng, trừ, nhân, chia của toán học thì phép tính chia là khó nhất, dễ sai nhất đối với học sinh. Sở dĩ, phép chia khó vì khi thực hiện phép chia phải kết hợp cả phép trừ và phép nhân. Trong một phép tính, học sinh phải kết hợp cả ba tính chia, nhân và trừ nhẩm một cách thành thạo thì mới có thể làm đúng được. Thực tế, trong các bài kiểm tra khảo sát, kiểm tra định kì kết quả bài làm của các em không đạt yêu cầu hoặc không đạt điểm tối đa phần lớn là do các em nắm chưa vững các kiến thức về số thập phân nhất là việc thực hiện phép chia số thập phân. Vậy làm thế nào để học sinh học tốt được phần này? Trong quá trình dạy học giáo viên cần có phương pháp cũng như biện pháp gì giúp học sinh thực hiện tốt phép chia số thập phân cũng như làm sao để các em học tốt môn Toán, đó là điều bản thân tôi và các đồng nghiệp quan tâm, trăn trở. Chính vì những lí do trên mà năm học 2016 - 2017 này, tôi đã chọn đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy chia số thập phân cho học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Thiệu Nguyên” để nghiên cứu và thực hiện. 1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Tôi nghiên cứu đề tài này nhằm mục đích đưa ra một số biện pháp, giải pháp hướng dẫn học sinh thực hiện tốt phép chia số thập phân. Từ đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Toán ở lớp 5 nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung để đạt được mục tiêu giáo dục hiện nay. 1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng dạy chia số thập phân cho học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Thiệu Nguyên. 1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU + Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết. + Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin của lớp 5C và lớp 5B Trường Tiểu học Thiệu Nguyên. + Phương pháp thống kê, xử lý số liệu. + Phương pháp quan sát. + Phương pháp đặt vấn đề và giải quyết vấn đề. + Phương pháp hợp tác nhóm nhỏ. + Phương pháp đàm thoại. + Phương pháp so sánh, phân tích tổng hợp. + Phương pháp thực nghiệm sư phạm. + Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm. Toán học là môn học có vị trí rất quan trọng trong chương trình giáo dục tiểu học. Những kiến thức, kỹ năng Toán học là những công cụ cần thiết để học các môn học khác và để ứng dụng trong thực tiễn. Toán học có khả năng to lớn trong giáo dục học sinh về nhiều mặt như: phát triển tư duy lô- gic, phân tích – tổng hợp, năng lực trừu tượng hóa – khái quát hóa, ... Ngoài ra, nó còn giúp học sinh phương pháp suy nghĩ, làm việc khoa học và góp phần giáo dục những phẩm chất, đức tính tốt đẹp của người lao động. Mặt khác, môn Toán còn có nhiệm vụ góp phần vào việc thực hiện nhiệm vụ và mục tiêu của bậc học. Nó trang bị cho học sinh một hệ thống kiến thức và kỹ năng cơ bản, cần thiết cho việc học tiếp tục lên lớp trên hoặc đi vào cuộc sống lao động. Dạy học Toán ở Tiểu học nói chung và Toán 5 nói riêng là dạy học trên cơ sở tổ chức và hướng dẫn các hoạt động học tập tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Giáo viên phải tổ chức, hướng dẫn cho học sinh hoạt động học tập với sự trợ giúp đúng mức và đúng lúc trên cơ sở của SGK Toán 5 và các đồ dùng dạy học Toán, để từng học sinh hoặc từng nhóm học sinh tự phát hiện và giải quyết vấn đề của bài học, từ đó các em tự chiếm lĩnh nội dung bài học theo năng lực của mình. Tức là "giáo viên không còn đóng vai trò đơn thuần là người truyền đạt kiến thức mà trở thành người thiết kế, tổ chức, hướng dẫn các hoạt động độc lập hoặc theo nhóm nhỏ để học sinh tự lực chiếm lĩnh nội dung học tập, chủ động đạt các mục tiêu kiến thức, kĩ năng, thái độ theo yêu cầu của chương trình. Đồng thời là người gợi mở, xúc tác, động viên, cố vấn, trọng tài trong các hoạt động tìm tòi hào hứng, tranh luận sôi nổi của học sinh. Muốn vậy, giáo viên phải có trình độ chuyên môn sâu rộng, có trình độ sư phạm lành nghề mới có thể tổ chức, hướng dẫn các hoạt động của học sinh mà nhiều khi diễn biến ngoài tầm dự kiến của giáo viên”.[2] Ở lớp 5, các em bước đầu được làm quen với số thập phân, khái niệm và cách thực hiện các phép tính về số thập phân. Chương trình gồm 31 tiết cộng, trừ, nhân, chia số thập phân. Chia số thập phân trong Chuẩn kiến thức kĩ năng được phân chia thành 5 dạng với 9 tiết thực dạy và một số tiết luyện tập.[3] Đây là phần chiếm thời gian lớn nhất trong những bài học về các phép tính với số thập phân. Việc được làm quen với số thập phân, học sinh dễ dàng giải quyết được các phép tính chia có dư. Từ đó giúp các em áp dụng vào các bài toán thực tiễn trong cuộc sống. Nếu không thực hiện được hoặc thực hiện sai phép tính chia số thập phân sẽ dẫn đến giải các bài toán có lời văn không chính xác. Từ thực tế của việc thực hiện phép tính chia số thập phân của học sinh trường Tiểu học Thiệu Nguyên nói chung và lớp tôi trực tiếp giảng dạy nói riêng, tôi mạnh dạn đưa ra “Một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng dạy chia số thập phân cho học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Thiệu Nguyên”. 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. * Về học sinh: Trường Tiểu học Thiệu Nguyên là trường học thuộc khu vực nông thôn nên đa số học sinh là con nhà nông. Nhìn chung, các em ngoan ngoãn, thật thà và chăm chỉ, có ý thức học tập. Nhiều học sinh yêu thích học toán, có hứng thú, năng khiếu về Toán học. Bên cạnh đó cũng còn không ít học sinh ý thức học tập chưa tốt, các em còn ham chơi, có những em tiếp thu bài quá chậm, nhất là môn Toán. Do điều kiện gia đình nên nhiều phụ huynh còn chưa quan tâm đến con em mình đúng mực. Cụ thể lớp 5C do tôi chủ nhiệm 100% học sinh là con em nông thôn. Bố mẹ các em hàng ngày chủ yếu phải đi làm thuê sinh sống. Thậm chí một số em còn có bố mẹ đi làm ăn xa, việc chăm sóc và nuôi dạy các em chủ yếu là ông bà hoặc chị em trong gia đình chăm sóc lẫn nhau. Vì vậy, các em thiếu sự quan tâm, chăm sóc, dạy dỗ của gia đình , việc học tập của các em chủ yếu phó mặc cho các thầy cô và nhà trường. - Năm học 2016-2017 này, tôi được nhà trường phân công giảng dạy lớp 5C. Thời gian đầu năm học, tôi nhận thấy nhiều học sinh thực hiện chưa thành thạo bốn phép tính với số tự nhiên. Thậm chí, một số em chưa thuộc bảng cửu chương. Đây là một trong những khó khăn lớn trong việc nâng cao chất lượng môn toán nói chung và về các phép tính với số thập phân nói riêng. Khi dạy học sinh thực hiện phép chia các số tự nhiên, tôi đã gặp không ít khó khăn vì nhiều em thực hiện phép chia còn chậm và yếu. Phần lớn các em chưa có kỹ năng ước lượng thương trong phép chia. Khi chia, một số em còn để số dư lớn hơn hoặc bằng số chia hoặc khi hạ một chữ số tiếp theo ở số bị chia vào thực hiện phép chia được số bé hơn số chia các em cũng không viết 0 vào thương rồi mới chia tiếp. * Về giáo viên: - Trong quá trình dạy học, tôi nhận thấy một số giáo viên còn hạn chế với việc đổi mới phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học và cách đánh giá học sinh theo các quy định hiện hành. Giáo viên dạy học vẫn còn mang tính áp đặt, chưa chú trọng đến tính tích cực, chủ động học tập, khả năng khám phá của học sinh. Đôi khi giáo viên chưa làm rõ bản chất của số thập phân nên bài dạy chưa làm nổi bật kiến thức trọng tâm cho học sinh hiểu. - Một số giáo viên khi dạy học chưa gắn bài học với thực tế nên học sinh khó hiểu bài; chưa làm rõ mối quan hệ giữa số thập phân với số tự nhiên nên dẫn đến học sinh hiểu bài một cách máy móc, làm bài hay nhầm lẫn. Từ những thực trạng trên, đầu năm học 2016 - 2017 tôi đã cho học sinh lớp 5C ( lớp dạy thực nghiệm) và lớp 5B ( lớp đối chứng) Trường Tiểu học Thiệu Nguyên thực hành làm bài kiểm tra khảo sát đầu năm có nội dung sau: Đề kiểm tra - Thời gian 40 phút Câu 1: (1 điểm) Chữ số 9 trong số 7986 có giá trị là: A. 90 B . 900 C. 9000 D. 986 Câu 2: (1 điểm) Điền số thích hợp vào chỗ chấm: a) 270000kg = ..............tấn b) 53m = .......... cm Câu 3: (1 điểm) Viết phân số thích hợp vào chỗ chấm để được kết quả đúng: Rút gọn phân số ta được phân số tối giản là: .................. Câu 4: (1 điểm) Viết tiếp vào chỗ chấm để được câu trả lời đúng: Một tấm kính hình thoi có độ dài đường chéo thứ nhất 12dm, độ dài đường chéo thứ hai bằng đường chéo thứ nhất. Diện tích tấm kính là: ......................... Câu 5: (1 điểm)Viết tiếp vào chỗ chấm để được câu trả lời đúng: Nếu cạnh của hình vuông giảm đi 2 lần thì diện tích hình vuông đó giảm số lần là: ............................. Câu 6: (1 điểm) Viết tiếp vào chỗ chấm để được câu trả lời đúng: Tìm x, biết 32 x x = 768. Vậy x là: ................... Câu 7: (1 điểm) Nối biểu thức với kết quả đúng: 360 x 286 - 185 x 360 - 360 36000 3600 28600 360 Câu 8: (1 điểm) Đặt tính rồi tính: a) 89 + 763 b) 2346 - 987 c) 164 x 704 d) 1926 : 52 Câu 9: (1 điểm) Một thửa ruộng hình chữ nhật có chu vi là 260m, chiều rộng là 50m. Người ta thu hoạch lúa trên thửa ruộng đó. Trung bình cứ 100 m2 thu hoạch được 70kg thóc. Hỏi trên cả thửa ruộng đó, người ta thu được bao nhiêu tạ thóc? Câu 10: (1 điểm) Tính: 7968 - 1204 : 28 x 56 Sau đây là kết quả khảo sát môn Toán đầu năm học 2016- 2017 ; * Lớp thực nghiệm ( lớp 5C): Tổng số học sinh Điểm 9 - 10 Điểm 7 - 8 Điểm 5 - 6 Điểm dưới 5 32 3 10 12 7 * Lớp đối chứng ( lớp 5B): Tổng số học sinh Điểm 9 - 10 Điểm 7 - 8 Điểm 5 - 6 Điểm dưới 5 32 5 12 10 5 Từ kết quả khảo sát, tôi thấy đa số các em thực hiện các phép tính cộng, trừ, nhân tương đối tốt nhưng đối với phép chia học sinh thực hiện sai và nhầm lẫn khá nhiều dẫn đến kết quả làm bài kiểm tra còn thấp. Vì vậy, nếu không có biện pháp, giải pháp thích hợp giúp các em thực hiện phép chia nói chung và phép chia số thập phân nói riêng thì các em khó có thể đạt được mục tiêu chương trình. 2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề. 2.3.1. Giải pháp thứ nhất: Tạo hứng thú yêu thích học Toán cho học sinh. Việc tạo hứng thú cho học sinh là rất quan trọng và cần thiết trong học tập. Không có việc gì người ta không làm được dưới ảnh hưởng của hứng thú. M.Gorki từng nói: "Thiên tài nảy nở từ tình yêu đối với công việc.” Hứng thú không tự nhiên nảy sinh và khi đã nảy sinh nếu không duy trì, nuôi dưỡng cũng có thể mất đi. [4] Vì vậy, trong quá trình dạy học nói chung và dạy học môn Toán nói riêng tôi luôn tìm cách để tạo hứng thú cho học sinh bằng các việc làm như sau: - Tạo hứng thú học tập cho học sinh bằng cách giúp học sinh hiểu rõ vai trò, tầm quan trọng của môn Toán trong cuộc sống. - Tạo hứng thú học tập cho học sinh bằng cách giúp học sinh có động lực học tập: Tôi giúp các em muốn có được sự tin yêu, tôn trọng của mọi người thì các em cần phải chăm ngoan, học giỏi, hay khơi gợi cho các em có những ước mơ cao đẹp là muốn làm cô giáo, thầy giáo hay kỹ sư, bác sĩ... Các em sẽ trở thành những người hữu ích để xây dựng đất nước và tương lai tốt đẹp đang chờ các em, nếu các em cố gắng học tập ngay từ hôm nay. - Tạo hứng thú học tập cho học sinh bằng cách đề cao tính sáng tạo. Muốn vậy, giáo viên cần phải biết tỏ ra ngạc nhiên, vui sướng, tôn trọng những sáng tạo của học sinh, dù là rất nhỏ, đừng tỏ ra rằng cô giáo luôn luôn đúng, chỉ có cô mới là chân lí. Cô giáo cũng cần làm cho học sinh hiểu rằng cô cũng có thể có lúc mắc sai lầm và cần được các em giúp đỡ. Lúc này lỗi của cô giáo sẽ kéo theo sự chuyển động tư duy của học sinh, các em sẽ sung sướng khi thấy mình là người tìm ra chân lí. - Tạo hứng thú cho học sinh học Toán qua các trò chơi Toán học: Trong các tiết học Toán, học sinh thường phải tư duy nhiều hơn các tiết học khác nên đầu óc các em sẽ căng thẳng, mệt mỏi hơn nên việc tổ chức trò chơi trong học Toán sẽ giúp các em bớt căng thẳng, tinh thần thoải mái . Như vậy các em sẽ có hứng thú học tập và chủ động tiếp thu bài hơn. * Ví dụ 1: Khi dạy bài : “Chia một số tự nhiên cho một số tự nhiên mà thương tìm được là một số thập phân”[5], sau khi học sinh làm được bài tập 1 và bài tập 2 theo yêu cầu của bài , tôi tổ chức cho học sinh chơi trò chơi: “Ai nhanh, ai đúng” như sau: Tôi đưa ra bài toán: Mẹ có 15 cái bánh, mẹ chia đều số bánh này cho hai chị em. Hỏi mỗi người được bao nhiêu cái bánh? Sau đó tôi cho học sinh thi tính nhanh rồi điền kết quả vào bảng con để giáo viên kiểm tra – Nếu em nào tìm ra kết quả nhanh và đúng nhất thì thắng cuộc. * Ví dụ 2: Trò chơi : Hái hoa dân chủ - Trò chơi này giúp học sinh củng cố lại quy tắc thực hiện các trường hợp chia số thập phân. - Tôi chuẩn bị một số câu hỏi, sau đó dán câu hỏi vào các bông hoa đã cắt sẵn (Các câu hỏi có nội dung liên quan về chia số thập phân ): + Thực hiện phép chia 6,4 : 3,2 = ? + Tìm X : x x 2,7 = 10,8 + 45,8 x 100 = ? + 45,8 : 100 = ? + 3,27 : 0,01 = ? + 3,27 x 0,01 = ? +.. - Sau đó tôi cho hai đội chơi rồi cho lần lượt từng em lên hái hoa và thực hiện yêu cầu ghi trên hoa. Nếu em nào có kết quả đúng sẽ được tặng bông hoa hái được. - Cuối cùng, giáo viên tổng kết cuộc chơi, tuyên dương đội đã hái được nhiều hoa, đồng thời nhắc nhở những em chưa thực hiên được về nhà tích cực ôn tập thêm để hôm sau tham gia chơi tiếp. Sau khi chơi trò chơi, tinh thần các em phấn chấn hẳn lên, tiết học không còn nặng nề và căng thẳng nữa. Việc củng cố kiến thức bằng hình thức tổ chức trò chơi sẽ giúp các em ghi nhớ kiến thức tốt hơn và giúp các em yêu thích học Toán hơn. 2.3.2. Giải pháp thứ hai: Hướng dẫn học sinh nắm chắc khái niệm số thập phân. Trong chương trình Toán lớp 5, số thập phân là một trong những kiến thức trọng tâm. Việc nắm chắc khái niệm về số thập phân sẽ giúp học sinh học tốt các phần kiến thức liên quan đến số thập phân: đọc số, viết số, cộng, trừ, nhân, chia, chuyển đổi các đơn vị đo, giải toán, .... Mà khái niệm về số thập phân được học trong hai tiết đầu của phần số thập phân. Vì vậy khi dạy bài này, tôi đã chú ý để giúp học sinh nắm chắc bản chất và cấu tạo của số thập phân: - Về bản chất của số thập phân là cách viết khác của phân số thập phân. - Về cấu tạo của số thập phân:Mỗi số thập phân gồm hai bộ phận: phần nguyên và phần thập phân, chúng được phân cách bởi dấu phẩy. Những chữ số ở bên trái dấu phẩy thuộc về phần nguyên, những chữ số ở bên phải dấu phẩy thuộc về phần thập phân. * Ví dụ: 90,638 Phần nguyên Phần thập phân [5] Đối với giá trị của từng chữ số trong mỗi số thập phân: các chữ số thuộc phần nguyên có giá trị giống như đối với số tự nhiên, các chữ số ở phần thập phân thì chữ số đầu tiên sau dấu phẩy là hàng phần mười, chữ số thứ hai là hàng phần trăm, chữ số thứ ba là hàng phần nghìn, .... Sau khi học xong phần này, tôi củng cố, khắc sâu kiến thức cho học sinh bằng cách cho các em chơi trò chơi Toán học. Cụ thể: Tôi ghi số thập phân bất kì lên bảng, nêu chữ số bất kì và yêu cầu học sinh thi điền nhanh ra bảng con giá trị của chữ số đó. Sau đó tôi kiểm tra, nhận xét hoặc cho học sinh khác nhận xét và chỉ ra chỗ sai của bạn. 2.3.3. Giải pháp thứ ba: Rèn tính cẩn thận khi tính toán cho học sinh. Lứa tuổi học sinh tiểu học là lứa tuổi các em còn ham chơi hơn ham học, các em rất hiếu động, hay bất cẩn, thiếu sự chắc chắn, cẩn thận. Chính vì vậy mà học sinh tiểu học là đối tượng cần được quan tâm và chú ý nhất. Vì ở lứa tuổi này nếu chúng ta không kịp thời uốn nắn, quan tâm, nhắc nhở, các em sẽ dễ dàng tạo cho mình thói quen làm bài qua loa, không chú ý đến cách trình bày bài và dần dần hình thành tính cẩu thả. Cho nên, việc rèn cho học sinh tính cẩn thận nói chung và trong tính toán nói riêng là một trong những vấn đề giáo viên cần đặc biệt quan tâm, chú ý trong tất cả các tiết học. Riêng đối với dạy chia số thập phân ở phần bài mới, tôi hướng dẫn học sinh lần lượt từng bước cụ thể: từ cách đặt tính, cách hạ các chữ số ở mỗi lần chia, cách viết dấu phẩy ở thương, ... Sau đó, tôi lấy ví dụ tương tự rồi gọi những em có khả năng học tốt, chữ viết đẹp và trình bày bài cẩn thận lên bảng làm để những em khác học tập. Khi học sinh bắt đầu làm phần luyện tập - thực hành, tôi luôn quan sát để uốn nắn, sửa chữa kịp thời cho các em nhất là những em khả năng làm bài chậm, tính chưa cẩn thận khi làm bài. Trước khi làm bài, tôi còn nhắc các em nháp bài ra giấy nháp, kiểm tra lại rồi mới ghi vào vở. Cuối tiết học tôi chuẩn bị sẵn ra bảng phụ một số phép tính đã thực hiện nhưng trong đó có phép tính đúng, phép tính sai rồi yêu cầu học sinh điền đúng, sai vào ô trống sau mỗi phép tính. Đồng thời học sinh phải chỉ ra được nguyên nhân sai và tìm cách sửa lại cho đúng. Sau mỗi lần chấm bài, tôi thường lấy bài của những em làm bài chính xác, trình bày sạch đẹp cho học sinh khác xem (nhất là đối với những em làm bài sai, trình bày bài cẩu thả) để các em học tập. Tôi luôn động viên, khích lệ khi thấy các em làm bài tiến bộ, trình bày bài đã sạch đẹp hơn. 2.3.4. Giải pháp thứ tư: Ôn tập, củng cố các phép tính cộng, trừ, nhân, chia số tự nhiên. Phần đầu chương trình toán lớp 5 không có nội dung ôn tập, củng cố các phép tính về số tự nhiên. Mà như chúng ta đã biết, đặc điểm của học sinh tiểu học là trí nhớ của các em không bền vững nếu các em không được ôn tập, củng cố thường xuyên thì những kiến thức mà các em học được ở lớp dưới sẽ bị quên đi. Vì vậy, tôi n
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_giai_phap_nang_cao_chat_luong_day_chia_so_thap_p.doc