SKKN Một số biện pháp tổ chức dạy học nhóm cho học sinh theo mô hình VNEN ở lớp 4B Trường TH & THCS Thị trấn Quan Sơn - Quan Sơn - Thanh Hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GD&ĐT QUAN SƠN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC DẠY HỌC NHÓM CHO HỌC SINH THEO MÔ HÌNH VNEN Ở LỚP 4B TRƯỜNG TH&THCS THỊ TRẤN QUAN SƠN - QUAN SƠN - THANH HÓA.
 Người thực hiện: Hoàng Thị Tuyết
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị công tác: Trường TH&THCS Thị Trấn
 SKKN thuộc lĩnh vực: Khác 
THANH HÓA NĂM 2017
MỤC LỤC
NỘI DUNG
TRANG
1. MỞ ĐẦU
1
1.1. Lí do chọn đề tài
1
1.2.Mục đích nghiên cứu 
2
1.3. Đối tượng nghiên cứu 
2
1.4.Phương pháp nghiên cứu 
2
2. NỘI DUNG
3
2.1. Cơ sở lí luận 
3
2.2. Thực trạng 
4
a. Thuận lợi 
4
b. Khó khăn 
4
2.3. Một số biện pháp tổ chức học nhóm theo mô hình VNEN. 
5
a. Biện pháp 1: Rèn kỹ năng chia nhóm theo mô hình VNEN.
5
b. Biện pháp 2: Rèn cho học sinh trong nhóm, trong lớp nắm được nhiệm vụ, vai trò của mình trong nhóm khi hoạt động nhóm và hướng dẫn học sinh đưa ra một số quy tắc nhóm để nhóm hoạt động có hiệu quả. 
7
c. Biện pháp 3: Bố trí không gian lớp học phù hợp; chuẩn bị đầy đủ đồ dùng dạy học nhóm theo mô hình VNEN.
9
d. Biện pháp 4: Tổ chức các trò chơi tăng cường sự tương tác của học sinh trong nhóm. 
10
e.Biện pháp 5: Các bước tiến hành hướng dẫn học sinh thảo luận trong nhóm.
10
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
17
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
18
3.1. Kết luận 
18
3.2. Kiến nghị 
19
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài:
 Như chúng ta đã biết thì quan điểm dạy học của phương pháp dạy học cũ là giáo viên chủ yếu lên lớp cố gắng truyền tải hết khối lượng kiến thức theo yêu cầu trong sách giáo khoa cho học sinh, các tiết học của học sinh thật sự rất đơn điệu, hình thức tổ chức dạy học chủ yếu là ngồi nghe thầy cô giảng bài sau đó luyện tập theo những gì các em tiếp thu được. Việc đánh giá kết quả học tập của học sinh chủ yếu thông qua việc học thuộc lòng hoặc việc áp dụng bài học vào thực tiễn một cách máy móc. Những tiết học được tổ chức theo hình thức nhóm, trò chơi học tập, sắm vai  rất ít. Với việc tổ chức như trên học sinh rất thụ động trong việc tiếp thu kiến thức mới, HS lên lớp chỉ ngồi nghe và ghi nhớ kiến thức mà GV truyền đạt sau đó học thuộc bài. Trong suốt buổi học, các em chủ yếu là ngồi nhìn lên bảng nghe thầy cô giảng. Ngồi yên một chỗ nghe giảng và làm bài quả thực là điều rất khó khăn đối với trẻ nhất là học sinh tiểu học. Chính vì thế mà học sinh khi học theo phương pháp dạy học cũ rất rụt rè, nhút nhát trong các hoạt động, nhàm chán trong việc học tập, kết quả học tập không cao.
 Để đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội thì giáo dục cũng không ngừng được đổi mới. Dạy và học theo mô hình VNEN được áp dụng ở một số trường Tiểu học trên cả nước được đánh giá là đã đáp ứng được nhu cầu phát triển của xã hội. Phương pháp dạy và học theo mô hình VNEN coi quá trình tự học của học sinh là trung tâm của hoạt động giáo dục, giáo viên là người hướng dẫn, đồng hành với học sinh, giúp học sinh trải nghiệm, tự tìm hiểu và lĩnh hội kiến thức. Dạy theo mô hình VNEN giáo viên cần giúp HS hiểu rõ hoạt động nhóm, giúp học sinh tham gia tích cực vào các hoạt động học tập để phát triển các kĩ năng sống, kĩ năng giao tiếp về mặt xã hội. Thông qua hoạt động nhóm các em có thể tự diễn đạt bằng lời và chia sẻ các ý tưởng của mình với những người khác trong việc phát triển các kĩ năng ngôn ngữ, qua đó các em có thể giúp đỡ lẫn nhau. Thông qua hoạt động nhóm, GV có thể hỗ trợ các đối tượng HS theo nhu cầu khác nhau đồng thời tạo cho các em tính mạnh dạn, tự tin trong quá trình học tập, giao tiếp. Ở trường tôi đa số học sinh là học sinh dân tộc thiểu số nên vốn từ vựng còn nghèo nàn, còn rụt rè, thiếu tự tin khi giao tiếp.
 Để khắc phục thực trạng trên đồng thời rèn kĩ năng tổ chức hoạt động nhóm theo quan điểm dạy học lấy học sinh làm trung tâm và từng bước nâng cao chất lượng giáo dục theo chương trình của Bộ GD&ĐT thì trong dạy học GV phải làm sao giúp cho học sinh lĩnh hội được kiến thức một cách chủ động, linh hoạt, sáng tạo. Hoạt động nhóm là hình thức dạy học đặt học sinh vào môi trường học tập tích cực, trong đó học sinh được tổ chức thành nhóm một cách thích hợp. Học hợp tác nhóm giúp các em rèn luyện và phát triển kĩ năng làm việc, kĩ năng giao tiếp, tạo điều kiện cho học sinh học hỏi lẫn nhau, phát huy vai trò trách nhiệm, tính tích cực xã hội trên cơ sở làm việc hợp tác. Thông qua hoạt động nhóm, các em có thể cùng làm việc với nhau những công việc mà một mình không thể tự làm được trong một thời gian nhất định. Đối với HS Tiểu học, việc rèn cho các em các kỹ năng học hợp tác nhóm là hết sức cần thiết vì nó tạo điều kiện để các em có nhiều cơ hội giao lưu, học hỏi lẫn nhau, giúp đỡ lẫn nhau, góp phần vào việc giáo dục toàn diện nhân cách cho học sinh. Sau gần 5 năm thực hiện mô hình VNEN ở trường TH&THCS Thị Trấn thì theo đánh giá của nhiều giáo viên để có thể thực hiện việc tổ chức dạy học nhóm có hiệu quả theo mô hình VNEN là điều không dễ vì thực hiện theo mô hình này HS được tự do thảo luận làm việc nhóm nên việc quản lí giữ trật tự trong lớp học rất khó giám sát, bao quát hết các nhóm. Mà trong quá trình tương tác trong nhóm những HS hoàn thành tốt, mạnh dạn mới hoạt động thảo luận nhóm sôi nổi còn một số HS hoàn thành chưa tốt nhiệm vụ học tập thì thụ động, ỷ lại không tham gia thảo luận nhóm. Với mô hình này việc dạy học theo nhóm là rất thường xuyên trong tất cả các tiết học và được thao tác như một chìa khóa để đi đến thành công trong quá trình học sinh chiếm lĩnh kiến thức. Muốn vậy người giáo viên phải thường xuyên tìm tòi, khám phá ra mọi kỹ năng nhằm giúp cho việc dạy học nhóm đạt kết quả cao. Chính vì những lí do trên nên tôi mạnh dạn chọn đề tài : “Một số biện pháp tổ chức dạy học nhóm cho học sinh theo mô hình VNEN ở lớp 4B Trường TH&THCS Thị trấn Quan Sơn - Quan Sơn - Thanh Hóa”. 
	1.2. Mục đích nghiên cứu
 - Đề xuất các giải pháp giúp nâng cao hiệu quả học tập theo nhóm cho HS tiểu học theo mô hình VNEN.
 	 - Phát triển các kỹ năng dạy và học theo nhóm giúp học sinh biết chia sẻ, tư duy sáng tạo, chiếm lĩnh tri thức một cách chủ động, tự tin góp phần nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.
	1.3. Đối tượng nghiên cứu
	 Học sinh lớp 4B Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Thị Trấn Quan Sơn năm học 2016 – 2017 và học sinh học mô hình VNEN ở Trường TH&THCS Thị Trấn Quan Sơn năm học 2016 – 2017.
	1.4. Phương pháp nghiên cứu
 Trong quá trình nghiên cứu đề tài này tôi đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau:
 - Phương pháp quan sát: Quan sát trong quá trình học tập trong lớp, ngoài giờ học đặc biệt là theo dõi trong quá trình thảo luận nhóm của học sinh nhằm đánh giá thực trạng, tìm hiểu nguyên nhân, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của việc dạy học nhóm. 
 - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Tìm hiểu sách báo, tài liệu có liên quan đến nội dung đề tài. Từ đó phân tích tổng hợp hệ thống hóa theo mục đích nghiên cứu. 
 - Phương pháp đàm thoại, điều tra phỏng vấn: GV đưa ra một số câu hỏi cho 1 số nhóm học sinh và điều tra qua phiếu liên quan đến việc phân tích, đánh giá việc học của học sinh hay thông qua phỏng vấn trực tiếp để nắm bắt được thực trạng.
 - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Qua các hoạt động giáo viên theo dõi, ghi chép để đúc rút kinh nghiệm, tổng hợp đi đến kết luận.
 - Phương pháp thống kê toán học. 
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận.
 	Dạy học theo mô hình VNEN cơ bản chuyển từ hoạt động dạy của giáo viên sang hoạt động học của học sinh.Tức là chuyển từ phương pháp dạy truyền thống sang phương pháp học tích cực của học sinh. Dạy học nhóm theo mô hình VNEN phù hợp với mục tiêu phát triển và đặc điểm của giáo dục nước ta nhưng thực hiện có hiệu quả được là một điều không dễ. Thực hiện mô hình này lớp học được bố trí theo nhóm, có các góc học tập như góc Tiếng Việt, góc Toán, góc Khoa học, Lịch sử & Địa lí, góc cộng đồng, góc thư viện với đồ dùng dạy và học đã được GV chuẩn bị sẵn cho từng tiết học để HS tham khảo... Mô hìnhVNEN thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo nguyên tắc lấy học sinh làm trung tâm của quá trình giáo dục, học tập mang tính tương tác và phù hợp với từng cá nhân, học sinh tự giác, tự quản, tự học, tự đánh giá, tự trọng, tự tin khi thực hiện các nhiệm vụ học tập của mình. Giáo viên với vai trò tổ chức, quan sát, hướng dẫn các hoạt động học tập nhóm, giúp đỡ, hỗ trợ, chốt lại các vấn đề từ học sinh, đánh giá quá trình học tập của HSNhững người tham gia trong nhóm phải cùng thực hiện nhiệm vụ chung, có mối quan hệ tương trợ, giúp đỡ và phối hợp lẫn nhau. Với các đặc điểm đó giáo viên cần sự thay đổi căn bản về phương pháp và hình thức tổ chức lớp học và phương pháp chủ đạo là phương pháp dạy học hợp tác nhóm. Điều này đòi hỏi trước tiên là phải có sự phụ thuộc tích cực giữa các thành viên trong nhóm. Mỗi thành viên trong nhóm cần hiểu rằng họ không thể trốn tránh trách nhiệm, hay dựa vào công việc của những người khác. Trách nhiệm cá nhân là then chốt đảm bảo cho tất cả các thành viên trong nhóm thực sự mạnh lên trong học tập theo nhóm. Học sinh thường được phát huy hơn, cơ hội cho học sinh tự thể hiện, tự khẳng định khả năng của mình nhiều hơn. Khi làm việc nhóm sẽ khuyến khích học sinh giao tiếp với nhau và như vậy sẽ giúp cho những học sinh rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin có nhiều cơ hội hòa nhập với các bạn, với lớp học. Thêm vào đó học theo nhóm còn tạo ra môi trường hoạt động mang bầu không khí thân mật, cởi mở, sẵn sàng giúp đỡ, chia sẻ trên cơ sở cố gắng hết sức và trách nhiệm cao của mỗi cá nhân. Học sinh có cơ hội được tham gia tích cực vào hoạt động nhóm. Khi làm việc nhóm thì mọi ý kiến của các em đều được tôn trọng, được xem xét và cân nhắc cẩn thận. Do đó sẽ khắc phục được tình trạng áp đặt, làm thay giữa những người tham gia hoạt động đặc biệt là giữa giáo viên và học sinh. Học theo mô hình VNEN thì lớp học do học sinh tự quản và được tổ chức theo các hình thức như: Làm việc theo cặp đôi, làm việc cá nhân, làm việc theo nhóm, làm việc chung cả lớp trong đó hình thức học theo nhóm là chủ yếu. Học sinh được học trong môi trường học tập thân thiện, thoải mái, không bị gò bó, luôn được gần gũi với bạn bè, với thầy cô, được sự giúp đỡ của bạn học trong lớp, trong nhóm và thầy cô, phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi các em. Học sinh hoàn thành tốt được phát huy, học sinh chưa hoàn thành được học sinh hoàn thành tốt của nhóm và giáo viên giúp đỡ kịp thời ngay tại lớp. 
2.2. Thực trạng.
Năm học 2016 – 2017 là năm thứ 5 trường TH&THCS Thị Trấn thực hiện giảng dạy theo mô hình VNEN.Trong quá trình giảng dạy tôi thấy có những thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi: 
 - Giáo viên luôn có ý thức tự học, tự bồi dưỡng, tự làm đồ dùng dạy học. Còn học sinh thì đã có ý thức tự giác, tự quản; tự học; tự đánh giá trong quá trình học tập.
 - Học sinh trong lớp và trong trường thích học mô hình VNEN.
 - Học sinh có đầy đủ tài liệu Hướng dẫn học và đồ dùng học tập phục vụ cho việc học tập.
 	 - Theo mô hình VNEN bài học trong sách HDH được thiết kế, xây dựng 3 trong 1 tức là sách giáo khoa, sách giáo viên và vở bài tập cùng trong một quyển sách Hướng dẫn học điều đó rất tiện cho giáo viên và chủ động cho học sinh trong hoạt động dạy và học.
 	b. Khó khăn: 
- Dạy học theo mô hình VNEN thì giáo viên phải dành nhiều thời gian để chuẩn bị đồ dùng dạy học cho từng tiết học; nghiên cứu, điều chỉnh hướng dẫn học phù hợp với đặc điểm, trình độ của học sinh lớp mình. 
- Do đặc điểm trường tôi đa số học sinh là học sinh dân tộc thiểu số nên trình độ nhận thức của các em không đồng đều, trong một lớp học có học sinh hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập, học sinh hoàn thành nhiệm vụ học tập, học sinh chưa hoàn thành nhiệm vụ học tập mà với thời gian giảng dạy một tiết học chỉ từ 35 đến 40 phút là một trở ngại rất lớn cho việc dạy học nhóm thành công. Nếu như giáo viên không kiểm soát cẩn thận việc tương tác giữa các học sinh trong nhóm thì một vài học sinh có thể ỷ lại vào các bạn trong nhóm không chịu tham gia thảo luận nhóm, học sinh có thể lãng phí thời gian vào việc thảo luận những vấn đề không có liên quan hoặc có thể nhóm trưởng phụ trách nhóm theo kiểu độc đoántrong nhóm. Trong hoạt động nhóm có quá trình học sinh trong nhóm đánh giá lẫn nhau trong nhóm mà với đặc điểm của học sinh Tiểu học thì thường khó để đánh giá từng bạn trong nhóm một cách công bằng và một vài em có thể cảm thấy không thoải mái với việc đánh giá dựa vào sự bình xét, sự đánh giá của các bạn.
- Một số HS còn lúng túng và nhút nhát, chưa mạnh dạn tham gia vào các hoạt động trong nhóm. Một số học sinh còn ỷ lại, dựa dẫm vào các bạn cùng nhóm.
- Khi tiến hành tổ chức dạy học theo nhóm nhỏ, giáo viên chủ yếu hướng HS nhằm vào mục tiêu hoàn thành nhiệm vụ học tập cụ thể mà nhóm HS cùng nhau thực hiện chứ chưa chú trọng giáo dục cho HS những kĩ năng xã hội quan trọng mà làm việc nhóm đem lại.
- Sau khi các nhóm thảo luận giáo viên ít quan tâm chốt lại những kiến thức, kết luận chung làm cho HS không biết ý kiến nào là phù hợp. Dạy học nhóm chưa được sử dụng đồng đều ở tất cả các môn học nhất là các môn hoạt động giáo dục. 
- Học theo mô hình VNEN thì cần phải có sự hợp tác tích cực của phụ huynh trong việc hướng dẫn, giúp đỡ các em học ở nhà thông qua các bài hoạt động ứng dụng sau mỗi bài học. Tuy nhiên gia đình các em đa số là đi làm nương, rẫy cả ngày không có thời gian quan tâm đến việc học của con em mình và thường phó mặc công việc học tập cho nhà trường nên hiệu quả học tập của các em chưa cao. 
 	Trong năm học 2016 – 2017 tôi đã áp dụng vào lớp 4B Trường TH & THCS Thị Trấn một số biện pháp tổ chức dạy học nhóm theo mô hình VNEN. Ngay từ đầu năm học tôi đã khảo sát, phân loại đối tượng học sinh. Kết quả khảo sát đầu năm học 2016 – 2017 ở tất cả các môn học của lớp tôi dạy như sau: 
Tổng số HS
HS hoàn thành tốt
HS hoàn thành
HS chưa hoàn thành
số lượng Tỉ lệ
số lượng Tỉ lệ
số lượng Tỉ lệ
 20
 3 15%
 11 55%
 6 30 %
 2.3. Một số biện pháp tổ chức học nhóm theo mô hình VNEN. 
	a. Biện pháp 1: Rèn kỹ năng chia nhóm theo mô hình VNEN.
Nhóm theo đếm số
 	 Làm việc theo nhóm là một đặc điểm nổi bật của mô hình VNEN nên trong quá trình dạy nếu không biết cách chia nhóm phù hợp sẽ không phát huy được sự hỗ trợ tích cực của học sinh khi hoạt động nhóm. Trong quá trình dạy ở lớp tôi đã thực hiện rất nhiều cách chia nhóm khác nhau nhưng tôi xin nêu ra 8 cách chia nhóm như sau:
Nhóm theo ghép hình
Nhóm theo trình độ
CÁC CÁCH 
CHIA NHÓM
Nhóm tương trợ 
Nhóm theo biểu tượng
Nhóm theo tháng sinh nhật
Nhóm theo sở thích
Nhóm ngẫu nhiên
* Cách chia các kiểu nhóm trên như sau: 
 	- Nhóm theo trình độ: Những học sinh cùng năng lực và trình độ sẽ ngồi một nhóm. 
 	Ưu điểm: Giáo viên có thời gian giúp đỡ, hỗ trợ những nhóm chưa hoàn thành và có thể giao thêm việc cho những nhóm hoàn thành tốt phát huy tính tự lập cho nhóm hoàn thành tốt. 
 	- Nhóm đếm số: 
Ví dụ: lớp có 20 học sinh tôi muốn chia thành 5 nhóm thì yêu cầu học sinh đứng thành vòng tròn rồi đếm lần lượt 1,2,3,4. Sau đó yêu cầu những học sinh có số đếm là 1 thì về nhóm 1, những học sinh có số 2 về nhóm 2 Khi chuyển nhóm có thể cho học sinh vừa đi vừa hát hoặc vỗ tay để tránh gây ồn ào, mất trật tự trong lớp.
 	Ưu điểm: Tốn ít thời gian, tạo cho học sinh có không khí học tập thoải mái, phong cách nhanh nhẹn, áp dụng được cho tất cả các môn học. 
 	- Nhóm theo ghép hình: GV chuẩn bị các hình rồi cắt mỗi hình ra thành số mảnh bằng số HS nhóm cần tạo để cho học sinh nhận mỗi em mỗi mảnh, sau đó ghép lại thành hình lúc đầu.
 	- Nhóm tương trợ: GV xếp những học sinh có trình độ và năng lực khác nhau (Học sinh hoàn thành tốt, HS hoàn thành và HS chưa hoàn thành) vào một nhóm để học sinh hoàn thành tốt có thể hỗ trợ cho học sinh chưa hoàn thành.
 	 - Nhóm biểu tượng:	
 	 Biểu tượng có thể là: con vật, cây cối, tên các mùa, các loài hoa Muốn chia lớp thành bao nhiêu nhóm thì GV phải chuẩn bị bấy nhiêu biểu tượng .
 	Ví dụ: Lớp có 20 học sinh tôi muốn chia thành 5 nhóm mỗi nhóm 4 HS theo biểu tượng là con vật thì phải chuẩn bị các con vật như: Họa mi, Chào mi, Cu gáy, Vành khuyên, Sơn ca. Mỗi con vật tôi chuẩn bị 4 biểu tượng. Ngoài ra tôi phải chuẩn bị 5 biểu tượng của 5 con vật trên có kích thước lớn hơn để đặt lên bàn cho mỗi nhóm. Sau khi phát biểu tượng cho học sinh xong, HS nào có biểu tượng con vật nào sẽ về bàn có con vật đó. 
 	Ưu điểm: Tốn ít thời gian, tạo cho học sinh có không khí học tập thoải mái, lớp học sinh động, áp dụng được cho tất cả các môn học nhất là các môn học có chủ đề. 
 	- Nhóm sở thích: Những học sinh có cùng sở thích ngồi cùng một nhóm ví dụ như có cùng sở thích đi du lịch, cùng thích vẽ, cùng thích học môn toán
 	- Nhóm theo tháng sinh nhật: Nhóm này cũng ít khi sử dụng vì trong lớp đôi khi cùng tháng nhiều hơn khác tháng, gây mất cân bằng. Chỉ thích hợp khi GV có tổ chức sinh nhật cho học sinh.
 	- Nhóm ngẫu nhiên: Trong quá trình dạy học, nếu tiết học nào đó mà học sinh nhàm chán, chúng ta muốn tổ chức cho học sinh một trò chơi. Thông qua trò chơi đó ta cũng có thể chia thành nhóm học tập mới. 
 	Ví dụ: Trò chơi phổ biến mà tôi thường tổ chức cho học sinh đó là trò chơi “Kết bạn”. HS xếp thành vòng tròn vừa đi vừa hát. Khi cô ra hiệu lệnh “Kế bạn” và yêu cầu số người trong nhóm thì học sinh nhanh chóng tìm lại tạo thành các nhóm với số lượng thành viên đúng như yêu cầu. 
 Từ việc nắm chắc nội dung, đối tượng học sinh trong lớp, đồ dùng dạy học mình đã chuẩn bị thì giáo viên có thể chọn cách chia nhóm sao cho phù hợp. Chẳng hạn:
- Khi nội dung yêu cầu không khác nhau, ít có chênh lệch về độ khó nên chia nhóm ngẫu nhiên.
- Khi nội dung cần có sự phân hóa về độ khó, dễ nên chia nhóm cùng trình độ. 
- Khi nội dung đơn vị kiến thức cần có sự hỗ trợ lẫn nhau như các bài ôn tập thì nên chia nhóm đủ trình độ. 
 	Đôi khi tùy mức độ khó, dễ của nội dung bài học mà GV nên chia nhóm theo trình độ để HS nào cũng có thể góp phần giải quyết nhiệm vụ học tập chung của nhóm.
 b. Biện pháp 2: Rèn cho học sinh trong nhóm, trong lớp nắm được nhiệm vụ, vai trò của mình trong nhóm khi hoạt động nhóm và hướng dẫn học sinh đưa ra môt số quy tắc nhóm để nhóm hoạt động hiệu quả. 
Sau khi hướng dẫn HS chia được nhóm rồi thì GV phải hướng dẫn HS trong nhóm tự bầu ra các thành viên trong nhóm mình. Giúp HS trong nhóm hiểu được vai trò và trách nhiệm của các thành viên trong nhóm qua mô hình sau: 
Nhóm trưởng
Thư kí
VAI TRÒ VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA CÁC THÀNH VIÊN TRONG NHÓM
Người thuyết trình
Người thu thập tài liệu
Thành viên nhóm
Một nhóm muốn hoạt động hiệu quả cần phải có cơ cấu tổ chức nhóm chặt chẽ. Có một số vai trò quan trọng mà các nhóm hầu hết đều phải có đó là nhóm trưởng, thư kí, người thuyết trình và thành viên nhóm. Ngoài ra tùy theo quy mô nhóm và hoạt động của nhóm mà thành phần cần thêm một nhóm phó để thay thế, hỗ trợ nhóm trưởng khi nhóm trưởng vắng mặt; người thu thập tài liệu.. Nhóm phải quy định rõ trách nhiệm cụ thể của từng vị trí trong nhóm, xây dựng mối quan hệ gắn kết giữa các thành viên trong nhóm.
 	Vai trò và trách nhiệm của các thành viên trong nhóm như sau: 
- Nhóm trưởng: Là người tổ chức các hoạt động, công việc cho nhóm, sắp xếp vai trò các thành viên, đảm bảo rằng các thành viên đều có cơ hội để đóng góp. Ngay cả khi các thành viên đang làm việc cá nhân hoặc cặp đôi nhóm trưởng vẫn là người tổ chức và giám sát hoạt động của cả nhóm. Nhóm trưởng có thể do các thành viên trong nhóm bầu lên hoặc do giáo viên chỉ định. Hoat động nhóm thành công hay không phụ thuộc rất nhiều vào nhóm trưởng. Nhóm trưởng thay GV điều hành hoạt động trong nhóm nên nhóm trưởng phải biết huy động các thành viên trong nhóm tham gia cùng giải quyết các nhiệm vụ học tập
 	- Thư kí: Là người ghi chép lại những nội dung trao đổi, diễn biến các cuộc họp, thảo luận của nhóm hoặc kết quả công việc của nhóm. Việc ghi chép này giúp nhóm tổng hợp công việc của mình đã thực hiện để báo cáo với GV. Thư ký của nhóm có thể được thay đổi theo từng cuộc họp nhóm hoặc cố định từ đầu đến cuối.
 - Người thuyết trình: Là đại diện cho nhóm trình bày kết quả làm việc của nhóm mình và giải trình ý kiến thắc mắc của nhóm với GV. 
 	- Người thu thập tài liệu: Đây là