SKKN Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua hoạt động văn học (Thể loại kể chuyện) cho trẻ 5 - 6 tuổỉ trường mầm non Hoa Lộc

SKKN Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua hoạt động văn học (Thể loại kể chuyện) cho trẻ 5 - 6 tuổỉ trường mầm non Hoa Lộc

Bác Hồ kính yêu của chúng ta khi còn sống rất quan tâm đến mọi người, nhất là các cháu thiếu niên nhi đồng. Bác chú trọng từ bữa ăn, giấc ngủ và sự phát triển tiến bộ của các cháu.

Bác hồ nói: “Trẻ thơ như búp trên cành

 Biết ăn, ngủ, biết học hành là ngoan”

Đúng như vậy, trẻ ở tuổi mầm non thật đáng yêu, tâm hồn trẻ thơ ngây, hồn nhiên như tờ giấy trắng. Mọi hoạt động học tập và vui chơi trong quá trình ở trường mầm non đều đem lại cho trẻ những điều kỳ lạ, thần tiên.

Thông qua hoạt động dạy và học dưới hình thức như tạo hình, hoạt động với đồ vật, khám phá khoa học Sẽ giúp trẻ phát triển trí tuệ, óc sáng tạo, nhân cách con người “Làm quen văn học” là một hoạt động không thể thiếu được đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non, hoạt động làm quen với các tác phẩm văn học là loại hình nghệ thuật, đặc sắc trong đời sống con người. Đặc biệt nó rất gần gũi với trẻ thơ, từ buổi đầu thơ ấu trẻ đã sống chan hòa trong lời ru “ầu ơ” đầy yêu thương của mẹ, bà và đó cũng là cánh cửa mở ra chân trời nhận thức cho trẻ.

Từ khi lọt lòng mẹ đến lúc chập chững tập đi, tập nói, đến lúc trẻ biết viết, đọc thì văn học là chiếc cầu nối, là phương tiện dẫn dắt trẻ. Nói những tiếng nói, đi những bước đi đầu tiên, chuyện kể là tấm gương mẫu mực về lời ăn tiếng nói cho trẻ học tập là phương tiện hữu hiệu trong việc giáo dục trẻ lòng yêu thiên nhiên, yêu quê hương, đất nước, tình yêu mến bạn bè, với những người thân, biết được việc làm tốt, biết yêu cái đẹp, cái thiện, ghét cái ác độc, phê phán những việc xấu, kính yêu Bác Hồ, thật thà, ngoan ngoãn Và còn là phương tiện hình thành các phẩm chất đạo đức trong sáng, mà đặc biệt ở trẻ mẫu giáo thì vốn từ và ngôn ngữ của trẻ được phát triển mạnh mẽ, trẻ nói mạch lạc, nói diễn cảm, nói dài, nói đúng câu, đúng từ và đúng ngữ pháp.

 

doc 23 trang thuychi01 63993
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua hoạt động văn học (Thể loại kể chuyện) cho trẻ 5 - 6 tuổỉ trường mầm non Hoa Lộc", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN HẬU LỘC
TRƯỜNG MẦM NON HOA LỘC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ MẠCH LẠC THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG VĂN HỌC (THỂ LOẠI KỂ CHUYỆN) CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI TRƯỜNG MẦM NON HOA LỘC
Người thực hiện: Vũ Thị Tuyết
Chức vụ: Giáo Viên
 Đơn vị công tác: Trường Mầm Non Hoa Lộc
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn 
HẬU LỘC NĂM 2018MỤC LỤC
 Nội dung
1.Mở đầu: Trang
1.1 Lí do chọn đề tài ..1
1.2 Mục đích nghiên cứu.2
1.3 Đối tượng nghiên cứu2
1.4 Phương pháp nghiên cứu..2
2. Nội dung:
2.1 Cơ sở lý luận.2
2.2 Thực trạng vấn đề..3
2.3 Các giải pháp và biện pháp..4
2.3.1 Các giải pháp..4
2.3.2 Các biện pháp tổ chức thực hiện5
2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm19
3. Kết luận và kiến nghị:
3.1 Kết luận.19
3.2 Kiến nghị 20
Tài liệu tham khảo
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Tác giả Hà Thị Kim Giang - Nhà 
xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội - năm 1998. 
2. Tâm lý học trẻ em - Nhà xuất bản đại học sư phạm Hà Nội - Năm 2000. 
3. Hướng dẫn thức hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 
tuổi theo nội dung chương trình mầm non mới. Nhà xuất bản Giáo dục. 
4.. Phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo. Nhà xuất bản Giáo 
dục.
1. MỞ ĐẦU
1.1.Lý do chọn đề tài:
Bác Hồ kính yêu của chúng ta khi còn sống rất quan tâm đến mọi người, nhất là các cháu thiếu niên nhi đồng. Bác chú trọng từ bữa ăn, giấc ngủ và sự phát triển tiến bộ của các cháu.
Bác hồ nói: “Trẻ thơ như búp trên cành
 Biết ăn, ngủ, biết học hành là ngoan”
Đúng như vậy, trẻ ở tuổi mầm non thật đáng yêu, tâm hồn trẻ thơ ngây, hồn nhiên như tờ giấy trắng. Mọi hoạt động học tập và vui chơi trong quá trình ở trường mầm non đều đem lại cho trẻ những điều kỳ lạ, thần tiên.
Thông qua hoạt động dạy và học dưới hình thức như tạo hình, hoạt động với đồ vật, khám phá khoa học Sẽ giúp trẻ phát triển trí tuệ, óc sáng tạo, nhân cách con người “Làm quen văn học” là một hoạt động không thể thiếu được đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non, hoạt động làm quen với các tác phẩm văn học là loại hình nghệ thuật, đặc sắc trong đời sống con người. Đặc biệt nó rất gần gũi với trẻ thơ, từ buổi đầu thơ ấu trẻ đã sống chan hòa trong lời ru “ầu ơ” đầy yêu thương của mẹ, bà và đó cũng là cánh cửa mở ra chân trời nhận thức cho trẻ.
Từ khi lọt lòng mẹ đến lúc chập chững tập đi, tập nói, đến lúc trẻ biết viết, đọc thì văn học là chiếc cầu nối, là phương tiện dẫn dắt trẻ. Nói những tiếng nói, đi những bước đi đầu tiên, chuyện kể là tấm gương mẫu mực về lời ăn tiếng nói cho trẻ học tập là phương tiện hữu hiệu trong việc giáo dục trẻ lòng yêu thiên nhiên, yêu quê hương, đất nước, tình yêu mến bạn bè, với những người thân, biết được việc làm tốt, biết yêu cái đẹp, cái thiện, ghét cái ác độc, phê phán những việc xấu, kính yêu Bác Hồ, thật thà, ngoan ngoãn Và còn là phương tiện hình thành các phẩm chất đạo đức trong sáng, mà đặc biệt ở trẻ mẫu giáo thì vốn từ và ngôn ngữ của trẻ được phát triển mạnh mẽ, trẻ nói mạch lạc, nói diễn cảm, nói dài, nói đúng câu, đúng từ và đúng ngữ pháp.
 Dạy tiếng mẹ đẻ cho trẻ tuổi mầm non có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Ngôn ngữ của trẻ phát triển tốt sẽ giúp cho trẻ nhận thức và giao tiếp tốt góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ trong giao tiếp sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp cận với các môn khoa học khác như: Làm quen với khám phá khoa học, làm quen với toán, âm nhạc, tạo hình...Mà điều tôi muốn nói ở đây đặc biệt là thông qua hoạt động làm quen văn học trẻ được đọc thơ, kể chuyện, đóng kịch Tạo cho trẻ được hoạt động nhiều, giúp trẻ khả năng phát triển trí nhớ, tư duy và ngôn ngữ, khả năng cảm thụ cái hay, cái đẹp, cái tốt, cái xấu của mọi vật xung quanh trẻ. Bởi vì ở lứa tuổi này trẻ được ví như tờ giấy trắng, trẻ đến lớp như mở đầu trang sách cô giáo in lên những hình ảnh, những vốn từ, những nhân vật, cử chỉ khác nhau, thông qua những bài thơ, câu chuyện giúp trẻ mở mang kiến thức về xã hội, thiên nhiên, hoạt động văn học giúp trẻ phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một nhiệm vụ quan trọng trong chương trình giáo dục toàn diện trẻ. Và tạo tiền đề cho trẻ trước khi vào lớp1. Trong thực tế có những nghiên cứu về các biện pháp tổ chức tốt hoạt động văn học cho trẻ, nhưng chưa chú trọng giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, vì vậy hiện nay trẻ mầm non tiếp cận với tác phẩm văn học chỉ đơn giản là nghe chuyện chứ chưa được nói và kể nhiều về chuyện đã nghe nên trẻ còn nghèo nàn vốn từ, không biết diễn đạt câu từ mạch lạc, nói sai ngữ pháp. Chính vì vậy tôi chọn đề tài “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua hoạt động văn học(Thể loại kể chuyện) cho trẻ 5-6 tuổỉ trường mầm non Hoa Lộc” làm đề tài nghiên cứu.
 Với việc chọn đề tài này tôi đã áp dụng thực tế trong lớp của mình cũng như học hỏi thảo luận từ bạn bè, đồng nghiệp để nghiên cứu tìm ra các phương pháp hay, phù hợp với trẻ và có cách truyền đạt kiến thức đến trẻ một cách hấp dẫn hiệu quả nhất. Đây là kinh nghiệm của bản thân nhưng cũng hy vọng rằng cũng là kinh nghiệm có thể tham khảo áp dụng trong thực tiễn giảng dạy của đồng nghiệp.
 1.2. Mục đích nghiên cứu:
 Đề ra “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua hoạt động văn học(Thể loại kể chuyện) cho trẻ 5-6 tuổỉ trường mầm non Hoa Lộc”
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
 Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua hoạt động văn học(Thể loại kể chuyện) cho trẻ 5-6 tuổỉ trường mầm non Hoa Lộc” 
1.4.Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu lí luận: Đọc tài liệu, tìm hiểu trên mạng 
- Phương pháp thực tiễn: Điều tra khảo sát thực trạng của lớp.
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.
- Phương pháp quan sát, đàm thoại.
- Phương pháp thống kê, tổng hợp và sử lý số liệu.
 2.NỘI DUNG
 2.1. Cơ sở lý luận .
 Mục tiêu của công tác chăm sóc giáo dục mầm non phát triển và hình thành nhân cách cho trẻ, việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ trong giao tiếp sẽ giúp cho trẻ dễ dàng tiếp cận với các hoạt động khác như: Toán, tạo hình, chữ cái,...Đặc biệt cho trẻ làm quen với văn học là cho trẻ hoạt động nhiều để trẻ phát triển vốn từ luyện phát âm và dạy trẻ nói đúng ngữ pháp.
 Đặc điểm vốn từ của trẻ mầm non nói chung và trẻ 5-6 tuổi nói riêng. Trẻ rất nhạy cảm với ngôn từ, âm điệu, hình tượng của các bài thơ, câu chuyện, sớm đi vào tuổi thơ của trẻ. Những câu chuyện cổ tích thần thoại đặc biệt hấp dẫn trẻ chính là hoạt động cho trẻ tiếp xúc với văn học là con đường phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ tốt nhất, hiệu quả nhất.
 Thông qua việc dạy trẻ đóng kịch giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, óc tưởng tượng sáng tạo, biết yêu quý cái đẹp hướng tới cái đẹp. Khi trẻ kể chuyện ngôn ngữ của trẻ phát triển trẻ phát âm rõ ràng, mạch lạc, vốn từ phong phú. Trẻ biết bày tỏ ý kiến, suy nghĩ, kể về một sự vật hay, sự kiện nào đó .....Bằng chính ngôn ngữ của trẻ.
 Qua việc dạy trẻ tập kể chuyện sẽ giúp trẻ ở lứa tuổi này phát triển ngôn ngữ mạch lạc hơn, nói rõ ràng và đầy đủ câu hơn để tạo tiền đề cho trẻ bước vào trường phổ thông được thuận lợi hơn.
- Sự phát triển ngôn ngữ của trẻ là một quá trình từ thấp đến cao với các giai đoạn mang những đặc trưng khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ.
- Trẻ 5 - 6 tuổi sự phát triển ngôn ngữ chịu ảnh hưởng lớn của việc tích cực hóa vốn từ, ngôn ngữ của trẻ đã trở nên được mở rộng hơn, có trật tự hơn mặc dù cấu trúc câu còn chưa hoàn thiện. Khả năng nói, trình bày ý nghĩa, hiểu ngôn ngữ hoàn cảnh của trẻ cũng đã bắt đầu phát triển .
- Qua việc cho trẻ cảm nhận văn học chính là hình thành ở trẻ những tình cảm đạo đức tốt đẹp, những cảm xúc thẩm mỹ, phát triển trí tưởng tượng như : Lòng yêu thiên nhiên, cỏ cây, hoa lá. Lòng kính trọng yêu thương gần gũi và giúp đỡ những người thân xung quanh như ông bà, bố mẹ, cô giáo, anh chị em. Thông qua hoạt động này trẻ làm tái tạo và sáng tạo thêm những tình tiết của tác phẩm một cách hồn nhiên phù hợp với nội dung của tác phẩm. Với sự hiểu biết, trí tưởng tượng của trẻ. Đồng thời trẻ kể lại chuyện được. Chính vì thế, để đạt được mục đích bản thân tôi đã nghiên cứu suy nghĩ, tìm ra một số biện pháp để cho trẻ diễn đạt mạch lạc. Qua đó khơi dạy ở trẻ tình yêu đối với từ ngữ nghệ thuật qua cách đọc, kể diển cảm, cao hơn nữa là biết dùng ngôn ngữ của mình để kể chuyện sáng tạo.
 2.2. Thực trạng vấn đề:
* Thuận lợi:
- Trường mầm non Hoa Lộc đạt chuẩn quốc gia mức độ1, trang thiết bị học tập cho trẻ được quan tâm hàng đầu. Nhà trường luôn luôn tạo điều kiện cho giáo viên đi học để nâng cao nghiệp vụ.
 - BGH nhà trường thường xuyên xây dựng các giờ dạy mẫu cho giáo viên được dự giờ và rút kinh nghiệm.
- Hàng năm nhà trường còn tổ chức các cuộc thi có phụ huynh tham gia nhằm tuyên truyền với phụ huynh về cách chăm sóc nuôi dạy con.
- Được sự quan tâm của phụ huynh.
 - Là giáo viên trực tiếp đứng lớp, được tiếp xúc với trẻ hàng ngày, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong việc tìm hiểu tâm sinh lí, cử chỉ, hành vi và đặc thù từng trẻ.
 - Năm học 2017-2018 tôi được phân công chủ nhiệm nhóm lớp 5-6 tuổi với tổng số cháu 30 trong đó có 17 cháu nam và 13 cháu nữ, 100% trẻ ngoan ngoãn, 
mạnh dạn hồn nhiên, đạt yêu cầu về phát triển thể chất, ngôn ngữ, và tình cảm xã hôi cảm thụ cái hay cái đẹp xung quanh trẻ.
 * Khó khăn: 
 - Nhà trường chưa xây dựng được vườn cổ tích.
 - Chưa vận động phụ huynh đóng góp tranh truyện bổ sung vào góc văn học.
 - Một số bậc phụ huynh do bận rộn công việc, thiếu kinh nghiệm và khả năng hỗ trợ giáo dục trẻ ở nhà nên chưa quan tâm đến việc tạo cơ hội cho trẻ rèn luyện lời nói và diễn đạt mạch lạc của trẻ.
 - Khả năng chú ý của trẻ còn yếu, không đồng đều, không ổn định, vì vậy nên trẻ chưa chú ý đều đến các thành phần trong câu, trong từ, bớt âm khi nói. 70% kinh nghiệm sống của trẻ còn nghèo nàn, nhận thức hạn chế dẫn đến tình trạng trẻ dùng từ không chính xác, câu lủng củng. 35% trẻ nói, phát âm do ảnh hưởng ngôn ngữ của người lớn xung quanh trẻ nói tiếng địa phương.
 - Đầu năm tôi tiến hành khảo sát chất lượng trên trẻ để có biện pháp giáo dục tốt hơn. Kết quả của trẻ đầu năm học thể hiện như sau:
* Khảo sát thực trạng
Bảng 1: Khảo sát thực trạng đầu năm
Nội dung khảo sát
Số trẻ
 Kết quả
 Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
Tốt
Khá
 TB
Yếu
Kém
ST
%
ST
%
ST
%
ST
%
ST
%
Phát âm đúng, rõ ràng
30
6
20
10
33
12
40
2
7
0
0
Nói đúng ngữ pháp nói mạch lạc
30
5
17
6
20
18
60
1
3
0
0
Thể hiện được vai chơi trong trò chơi đóng kịch
30
4
13
6
20
18
60
2
7
0
0
Có khả năng kể chuyện sáng tạo.
30
7
23
10
33
11
37
2
7
0
0
Qua bảng khảo sát thực trạng thì việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi thông qua hoạt động văn học (Thể loại kể chuyện) tỉ lệ tốt khá còn ít,vẫn còn tỉ lệ chưa đạt yêu cầu. 
* Nguyên nhân của thực trạng
Qua khảo sát, đánh giá kết quả tôi tìm ra một số nguyên nhân dẫn tới tỷ lệ đạt được của trẻ còn thấp đó là:
* Đối với trẻ: 
- Do một số trẻ còn nhút nhát chưa tích cực tham gia hoạt động.
- Ngôn ngữ phát âm còn chưa chính xác đôi khi còn nói lắp, nói ngọng
- Trẻ kể lại chuyện chưa mạch lạc.
* Đối với giáo viên:
- Không đủ giáo viên đứng lớp
- Hình thức tổ chức các hoạt động chưa linh hoạt, chưa kích thích hứng thú cho trẻ hoạt động.
- Chưa đi sâu rèn luyện ngôn ngữ cho trẻ khi trẻ trả lời câu hỏi. 
- Đồ dùng trực quan còn ít, chưa đẹp, chưa hấp dẫn.
 Trước thực trạng của lớp, tôi nghiên cứu, tìm ra một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi qua thể loại kể chuyện.
2.3.Các giải pháp và biện pháp thực hiện để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Các giải pháp.
- Tổ chức hoạt động kể chuyện lấy trẻ làm trung tâm.
- Linh hoạt sử dụng khoa học các đồ dùng trực quan và hệ thống câu hỏi đàm thoại, tổ chức tốt cho trẻ các hoạt động ngoài giờ, tổ chức các hội thi kể chuyện.
- Tích cực tuyên truyền với phụ huynh. 
2.3.2.Các biện pháp.
Biện pháp 1 : Xây dựng môi trường lớp học :
 Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, chú ý bố trí sắp xếp các học cụ, đội hình, để tạo môi trường học tốt và thoải mái cho trẻ. Môi trường giáo dục là yếu tố hấp dẫn đầu tiên với trẻ khi bước vào lớp học, môi trường lớp có nhiều đồ dùng đẹp mắt là phương pháp sẽ tạo điều kiện cho trẻ được tham gia thực hành trải ngiệm nhiều hơn từ đó gây hứng thú và giúp trẻ phát triển nhận thức tốt hơn.
Chính vì vậy tôi đã đầu tư xây dựng môi trường trong lớp thay đổi theo các chủ đề, giúp trẻ đỡ nhàm chán, mặt khác tăng cường nhiều hoạt động giáo dục cho trẻ như sắp xếp các góc gọn gàng, làm nhiều đồ dùng từ các nguyên vật liệu khác nhau, nhất là góc chủ đề và góc văn học.
 Ví dụ1: Góc văn học.
 Chủ đề: Thực vật têt mùa xuân
Tôi trang trí các hình vẽ và hình ảnh chính của các câu chuyện trong chủ đề như câu chuyên Cây rau của thỏ út” tôi làm các nhân vật rời , sau đó cho trẻ tự ghép các nhân vật có trong chuyện vừa ghép ,vừa kể về câu chuyện .Qua đó giúp trẻ nhớ được nội dung cốt chuyện và trao đổi đàm thoại với nhau về câu chuyện giúp cho trẻ nói nhiều, nói rõ ràng mạch lạc hơn.
 Ví dụ2 : Chủ đề: Trường mầm non
 Đề tài: Chuyện: “Mời bạn đến chơi”
 Tôi làm các mảnh ghép sau đó cho trẻ tự ghép các mảng lại với nhau thành câu chuyện và gợi ý cho trẻ kể về câu chuyện .
- Đố các con đây là câu chuyện gì?
- Dựa vào các mảnh ghép trẻ kể lại được câu truyện.
 Khi thực hiện các hoạt động làm quen văn học thể loại kể chuyện tôi luôn tận dụng không gian lớp học để trưng bày các dụng cụ kể chuyện, như khung sân khấu, sắp đặt tranh và các con rối sao cho trẻ dễ sử dụng, kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.
 Ngoài ra tôi đã làm góc sách cho trẻ để trẻ được làm với các câu từ qua tên sách, tên chuyện. Góc sách tôi tận dụng giá để sách mà nhà trường phát, trẻ dán trang trí một số hình ảnh nghộ nghĩnh và đặt tên cho góc là: “ Bé với sách”. Tôi phát động phụ huynh sưu tầm cho lớp 1 quyển truyện tranh mầm non để góp vào góc sách, tạo thư viện sách cho trẻ. Góc này tôi cho trẻ hoạt động ngoài giờ, mọi lúc mọi nơi. Tôi gợi ý hướng dẫn trẻ xem sách và đọc truyện tranh chữ to, gợi ý trẻ kể truyện theo tranh. Với cách xây dựng môi trường như vậy tôi thấy trẻ rất thích được xem sách, đọc tên và tích cực hơn khi tham gia hoạt động với môi trường.
Biện pháp 2: Chuẩn bị nguyên vật liệu và cách làm đồ dùng đồ chơi phục vụ tiết dạy:
 Đồ dùng trực quan, đồ chơi được làm bằng các nguyên vật liệu có sẵn vừa tạo hứng thú cho trẻ vừa giúp trẻ học mà chơi, chơi mà học. Vì vậy tôi luôn phối hợp với phụ huynh đóng góp phế liệu sẵn có như: Vải vụn, bìa, hộp bánh, lon bia, vỏ ngao, xò, rơm, rạ sạch. 
 Tôi rửa sạch phơi khô , mài gọt hết độ sắc nhọn của các phế liệu sau đó tạo thành các đồ dùng chơi, mô hình ngộ nghĩnh cho từng câu chuyện.
 Là một giáo viên có khả năng tạo hình, nên việc thiết kế không gian học tập đặc biệt là góc văn học được tôi rất chú trọng, làm rất đẹp mắt tạo hứng thú cho trẻ và cho cô. 
 Ví dụ 1: Làm tranh bằng phế liệu
 Chủ đề: Trường mầm non
 Đề tài: Truyện “Mời bạn đến chơi ”
 *Chuẩn bị : Bìa, hộp bánh, sáp màu
 *Cách làm:
 Tôi đã dùng nguyên vật liệu từ những phế thải như bìa, hộp bánh . Cắt, vẽ và tô màu các hình ảnh để thành tranh các nhân vật như Gấu, Cáo, Ong. gây sinh động tạo hứng thú hơn cho trẻ hoạt động.
 Ví dụ 2 : Làm con rối bằng phế liệu 
 Chủ đề: Động vật
 Đề tài: Truyện “Chú Dê Đen ”
 *Chuẩn bị: vải vụn, bông 
 * Cách làm:
 Tôi đã dùng nguyên vật liệu từ những phế thải như vải vụn, bông, đã tạo thành những chú Dê Đen, Dê Trắng, Sói. Gây sinh động tạo hứng thú hơn cho trẻ hoạt động.
Ví dụ 3 : Làm mô hình bằng phế liệu 
Chủ đề: Gia đình
 Đề tài: Tích chu
 *Chuẩn bị: Bìa, hộp bánh, rơm,rạ, sáp màu
 * Cách làm: 
 Tôi đã dùng nguyên vật liệu từ những phế thải như bìa, hộp bánh vẽ và tô màu các hình ảnh đã tạo thành các nhân vật như bà, tích chu, bà tiên, còn tôi đã dùng rơm, rạ để làm nên ngôi nhà của hai bà cháu gây sinh động tạo hứng thú hơn cho trẻ vào bài học. 
 Dựa và từng chủ đề tôi triển khai kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi một cách cụ thể mỗi chủ đề có một bộ đồ chơi phục vụ cho quá trình giảng dạy và vui chơi tôi cho các cháu vào hoạt động chơi góc để trẻ tạo ra những đồ chơi làm bằng lá cây, giấy vụn, hột hạt. Vẽ và tô màu những bức tranh, những hình ảnh trẻ sưu tầm gợi mở cho trẻ tưởng tượng kể chuyện.
 Từ những quần áo, vải vụn, ống giấy, tôi hướng dẫn trẻ làm ra những con rối thật xinh xắn. Từ câu truyện cổ tích trẻ học được, sáng tạo ra những nhân vật trẻ thích.
 Đồ dùng đồ chơi là một thể loại gây hứng thú rất tốt đối với trẻ. Được minh họa qua các câu chuyện. Nếu chúng ta dạy một tiết học thông qua hoạt động kể chuyện mà không có hình ảnh minh họa thì các cháu sẽ không hứng thú, tiết học sẽ trầm, trẻ sẽ nhàm chán.
 Với việc sử dụng nguyên vật liệu phế thải, để tạo nên những đồ dùng, đồ chơi, mô hình cho các câu chuyện. Tôi nhận thấy ngôn ngữ giờ học trở nên sôi động hứng thú. Ngôn ngữ của trẻ mạch lạc trôi chảy hơn khi hoạt động.
Biện pháp 3: Sử dụng linh hoạt hệ thống câu hỏi đàm thoại.
 Đàm thọai cho trẻ hoạt động làm quen với câu chuyện là một quá trình hỏi đáp, trao đổi giữa cô và trẻ, trong đó cô giữ vai trò chủ đạo giúp trẻ hiểu sâu và nhớ lại chuyện. 
 Việc đàm thoại kết hợp với giảng giải, gợi mở, giúp trẻ hiểu chuyện một cách đầy đủ có hệ thống, nhờ vậy trẻ có thể dễ dàng nhớ tác phẩm phát huy tính tích cực, rèn luyện óc tư duy tưởng tượng, khơi dậy những rung cảm, xúc cảm thẩm mỹ. Đàm thoại là cơ hội tốt để trẻ sử dụng từ và diễn đạt một cách chính xác biểu cảm, từ đó phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ. Để phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ qua câu chuyện thì không thể nào thiếu được hệ thống câu hỏi đàm thoại. Câu hỏi đóng vai trò quan trọng trong trò chuyện, đàm thoại, sử dụng câu hỏi với trẻ nhằm gây hứng thú và sự chú ý của trẻ đến sự vật hiện tượng, cần cho trẻ tìm hiểu khám phá hơn gợi tính tò mò ở trẻ. Giúp trẻ tìm hiểu kỹ bản chất của sự vật hiện tượng xung quanh. Phát triển ngôn ngữ, giúp trẻ nghe hiểu nghĩa của từng loại câu hỏi, câu trả lời của người khác với câu hỏi trong đời thường, do đó giáo viên cần chuẩn bị các câu hỏi trước trò chuyện, đàm thoại cùng với trẻ. Câu hỏi được chuẩn bị trước giúp giáo viên chủ động hỏi trẻ, đưa ra những câu hỏi chính xác và dể hiểu đối với trẻ. 
 Ví dụ: Chủ đề: Trường mầm non
 Đề tài: Chuyện “Mời bạn đến chơi ”
Sau khi kể chuyện cho trẻ nghe xong tôi đã đưa ra các câu hỏi nhằm giúp trẻ hiểu sâu về nội dung câu chuyện như sau :
 - Các con vừa nghe cô kể câu chuyện gì?
 - Trong chuyện có những nhân vật nào?
 - Gấu đã mời cáo đi đâu?
 - Gấu đợi cáo đến thì ai đã đến thăm trước?
 - Thấy ong nhầm gấu đã làm gì?
 - Cuối cùng gấu đã vẽ gì?
 Trong quá trình trò chuyện, đàm thoại, chúng ta nên sử dụng các dạng câu hỏi khác nhau.
* Dạng câu hỏi nhận biết
 Giúp trẻ tái tạo nội dung truyện, nhớ lại cách có hệ thống các sự việc diễn ra, loại câu hỏi này dùng cho những trẻ yếu, trung bình trong lớp.
Ví dụ: Chủ đề “Gia đình”
 Đề tài: Truyện “Tích chu”
Trong câu chuyện Tích Chu tôi sử dụng các câu hỏi
- Các con vừa nghe cô kể chuyên gì?
- Trong câu chuyện cô vừa kể có những ai?
- Bà Tích Chu thương Tích Chu như thế nào?
- Khi bà bị ốm Tích Chu đã làm gì.?
Ngoài ra tôi còn dùng dạng câu hỏi nhận biết nâng cao để buộc trẻ phải suy nghĩ:
- Vì sao bà Tích Chu bị biến thành chim?
- Khi bà biến thành chim Tích Chu đã làm gì để bà trở lại thành người?
* Dạng câu hỏi vận dụng kinh nghiệm.
Trẻ vận dụng khả năng hiểu biết của mình để trả lời nhằm giúp cho trẻ phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo. Loại câu hỏi này dùng cho những trẻ khá hơn trong lớp.
 Ví dụ: Chủ đề “Giao thông ”
 Đề tài : Truyện “Qua đường”
 Trong câu chuyện Qua đường tôi sử dụng các câu hỏi 
- Thỏ mẹ đã dặn dò thỏ trắng và thỏ nâu như thế nào?
- Điều gì đã xảy ra khi 2 chị em qua đường?
- Bác gấu đã nói gì với hai chị em nhà thỏ?
- Chú công an thỏ xám đã giải thích với chị em điều gì?
- Con có thể đặt tên cho câu chuyện là gì?
- Qua truyện qua đường con học được điều gì?
* Dạng câu hỏi giải thích và phỏng đoán suy luận.
 Đây là loại câu hỏi đòi hỏi trẻ phải sử dụng nhiều mẫu câu để trả lời. Dạng câu hỏi này

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_bien_phap_phat_trien_ngon_ngu_mach_lac_thong_qua.doc