SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Lớp 4 trường Tiểu học Dray Sáp

I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Đứng trước sự phát triển nhanh chóng của nhiều lĩnh vực xã hội thì giáo dục thời đại mới đã và đang phấn đấu đổi mới về nội dung, chất lượng và phương pháp sao cho đạt được 2 mục tiêu lớn là đào tạo nguồn nhân lực và đào tạo kỹ năng sống cho học sinh. Tuy nhiên bên cạnh những thành tựu đạt đuợc của toàn ngành thì gần đây chúng ta thường thấy thực trạng trẻ vị thành niên có xu hướng gia tăng về bạo lực học đường, không hứng thú trong học tập, đánh nhau trong nhà trường, bị xâm hại, bị lợi dụng, phạm tội, liều lĩnh, ứng phó không lành mạnh, dễ mắc các tệ nạn xã hội, sống ích kỷ, vô tâm, khép mình,.
Vấn đề học sinh thiếu kỹ năng sống, thiếu tính tự tin, tự lập, sống ích kỷ, vô  tâm, thiếu trách nhiệm với gia đình và bản thân đang là những cản trở lớn cho sự phát triển của thanh thiếu niên khiến không ít các bậc cha mẹ phải phiền lòng vì con. Trong một xã hội phát triển năng động như hiện nay, nhiều vị phụ huynh lo lắng trước tình trạng con của mình thiếu tự tin, luôn tỏ ra rụt rè khi có cơ hội thể hiện mình trước đám đông hoặc không biết cách xử lý tình huống dù là thật đơn giản như kêu gọi sự giúp đỡ từ người khác, tìm đường, định hướng, đi xe buýt,...
Thêm nữa trước tình trạng bạo lực học đường ngày càng gia tăng thì kỹ  năng tự  bảo vệ mình cũng cần được coi trọng khi các nhóm trẻ xấu luôn lấy sức mạnh cơ bắp hoặc đám đông để bắt nạt, ức hiếp các trẻ hiền, ngoan, ít nói....
Nhiều em học sinh có cuộc sống khép kín với thực tại, đắm chìm trong thế  giới  ảo của Internet của thế giới game,... mà quên đi và đánh mất những  cơ hội kết  bạn, thể hiện những khả năng tiềm ẩn của mình, lo sợ, e ngại khi tiếp xúc với cộng đồng, xã hội. Chúng ta đang tạo nên một lớp thế hệ trẻ không biết làm gì, được bố mẹ chạy theo phục vụ mọi lúc, mọi nơi. Nhiều học trò sau khi rời trường học lại vùi đầu vào sách vở hoặc ôm lấy iPad, cơm bưng nước uống đến tận miệng, thậm chí bố mẹ vẫn giúp đi giày dép hộ....
Trong khi đó đứng trước thềm hội nhập quốc tế đòi hỏi thế hệ trẻ phải tự tin; phải nắm bắt kịp thời các cơ hội cũng như phải có một số kỹ năng: sống khỏe, sống lành mạnh, giỏi lập trình, giỏi tiếng AnhChính vì vậy rèn kỹ năng thực hành, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề, khả năng tự  phục vụ bản thân  cũng là nhu cầu vô cùng cần thiết đối với trẻ mà đặc biệt là học sinh bậc tiểu học.
“Gieo một thói quen – Gặt một tính cách – Gieo một tính cách – Gặt một số phận” để thấy được số phận của một con người gắn liền với một tính cách và vì thế cần thiết phải tạo ra cho trẻ những tính cách tốt, kỹ năng sống tốt. Nhưng tính cách, kỹ năng sống của một con người không phải tự nhiên mà có, nó phải được hoàn thiện dần qua quá trình giáo dục và rèn luyện. Việc tập cho trẻ những kỹ năng ngay từ nhỏ chính là biện pháp tốt nhất để gieo vào tâm hồn các em ý thức tự chủ trong mọi hành vi ứng xử sau này.
Tuy nhiên, không phải người giáo viên nào cũng có được phương pháp giáo dục học sinh phù hợp. Điều này có thể thấy rõ trong quá trình giáo dục, có những lớp học sinh đã có biểu hiện kỹ năng sống tốt nhưng ngược lại, một số lớp khác học sinh lại có biểu hiện kỹ năng hạn chế thông qua các biểu hiện chấp hành kém các nội quy, quy định của nhà trường, các hoạt động ngoài giờ lên lớp...
Song một thực tế mà chúng ta đều biết là hiện nay trong các cấp học mà đặc biệt là bậc Tiểu học nói chung và trường tiểu học Dray Sáp nói riêng ở những lớp nào giáo viên có thể rèn luyện phát huy những kỹ năng sống cần thiết của học sinh tốt thì nề nếp cũng như chất lượng của lớp đó được cải thiện rõ rệt. Điều đó chứng tỏ rằng việc giáo dục giáo dục kỹ năng sống tốt cho học sinh là một trong những biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục học sinh về mọi mặt.
Qua thực tế làm công tác chủ nhiệm lớp nhiều năm, mà đặc biệt là lớp 4A năm học 2016-2017 tôi được phân công chủ nhiệm. Ngay từ những tuần đầu tiên nhận lớp tôi nhận thấy các em hầu như chưa có kỹ năng tốt trong mọi hoạt động: Lao động vệ sinh khu vực tự quản chậm nên một số buổi bị Tổng phụ trách Đội phê bình, nhắc nhở. Một số em đi học muộn, nhiều em nói chuyện riêng trong giờ học, chưa tích cực xây dựng bài, rụt rè, nhút nhát, chưa tích cực, tự giác ôn bài cũ ở nhà, vẫn còn học sinh chưa chuẩn bị tốt sách vở đồ dùng học tập khi đến lớp... Đứng trước thực tế đó, tôi rất băn khoăn và trăn trở làm thế nào để nâng cao kỹ năng trong mọi hoạt động để giúp cho nề nếp lớp, phong trào học tập đi lên ? 
Trả lời câu hỏi này, ngay từ khi nhận nhiệm vụ chủ nhiệm lớp 4A trường tiểu học Dray Sáp năm học 2016 - 2017. Tôi đã cố gắng dùng mọi khả năng và kinh nghiệm của mình để khơi dậy, rèn luyện những kỹ năng cơ bản trong mỗi học sinh nhằm từng bước tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tự giác. Học sinh được khuyến khích và tạo điều kiện để chủ động, tích cực trong mọi hoạt động nhằm xây dựng nề nếp lớp học tốt, chất lượng giáo dục cao. Trong khuôn khổ bài viết này, tôi mạnh dạn trình bày “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4 trường Tiểu học Dray Sáp”.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài
a. Mục tiêu
- Trang bị cho học sinh những kiến thức, giá trị, thái độ và kỹ năng phù hợp.
- Hình thành, rèn luyện cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực. Loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt động hành ngày. Giúp học sinh nâng cao kỹ năng trong mọi hoạt động để làm cho nề nếp lớp, phong trào học tập đi lên. Học sinh biết vận dụng tốt kiến thức đã học, làm tăng tính thực hành, áp dụng tốt trong cuộc sống hàng ngày.
- Tạo cơ hội để học sinh thực hiện tốt quyền và bổn phận của mình và phát triển hài hòa về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức. 
b. Nhiệm vụ
- Khảo sát thực trạng về kỹ năng sống của học sinh
- Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học.
3. Đối tượng nghiên cứu
- Nghiên cứu trong khuôn khổ một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4 trường Tiểu học Dray Sáp.
4. Giới hạn của đề tài
- Học sinh lớp 4A năm học 2016 – 2017 của Trường Tiểu học Dray Sáp – Xã Dray Sáp – Huyện Krông ANa- Tỉnh Đăk Lăk.
- Thời gian nghiên cứu: Năm học 2016– 2017.
5. Phương pháp nghiên cứu
+ Thu thập và tổng hợp tài liệu, xử lý tài liệu liên quan đến đề tài.
+ Khảo sát: Khảo sát thực trạng kỹ năng sống của học sinh
+ Phân tích: Phân tích nguyên nhân dẫn đến thực trạng
+ Tổng hợp: Trên cơ sở phân tích nguyên nhân đưa ra các biện pháp nâng cao hiệu quả giáo kỹ năng sống cho học sinh.
II. Phần nội dung
Cơ sở lí luận
Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở (Tại điều 27, Luật giáo dục – 2005)
Đứng trước vấn nạn sa sút về đạo đức lối sống của học sinh năm học 2011-2012 Bộ giáo dục và đào tạo đã chỉ thị “ Tăng cường nội dung giảng dạy kỹ năng sống cho học sinh” tích cực lồng ghép, dạy học tích hợp giáo dục kỹ năng sống cho các em học sinh ở tất cả các môn học trong nhà trường (Công văn số 5358/BGDĐT – Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ GDTH năm học 2011 - 2012).
Nội dung giáo dục kỹ năng sống nhằm giáo dục cho người học những kỹ năng cơ bản, cần thiết, hướng tới hình thành những thói quen tốt giúp người học thành công, bảo đảm vừa phù hợp với thực tiễn và phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam vừa hội nhập quốc tế trong giai đoạn công nghiệp hóa đất nước. Nội dung giáo dục kỹ năng sống phải phù hợp với từng lứa tuổi và tiếp tục được rèn luyện theo mức độ tăng dần. Đối với học sinh tiểu học: Tiếp tục rèn luyện những kỹ năng đã được học ở mầm non, tập trung hình thành cho học sinh kỹ năng giao tiếp với cha mẹ, thầy cô, bạn bè; kỹ năng xây dựng tình bạn đẹp; kỹ năng kiên trì trong học tập; kỹ năng đúng giờ và làm theo yêu cầu; kỹ năng đồng cảm,...tạo tiền đề cho sự phát triển hài hòa về thể chất và tinh thần, phẩm chất, học vấn và năng lực của học sinh. (Quyết định số 463/BGDĐT- GDTX v/v Hướng dẫn triển khai thực hiện giáo dục kỹ năng sống tại các cơ sở GDMN, GDPT và DGTX).
Giáo dục kỹ năng sống có tác dụng nâng cao nhận thức, trang bị thái độ sống và hành vi tích cực, lành mạnh cho trẻ em, thanh thiếu niên. Vì vậy, giáo dục kỹ năng sống là một hình thức can thiệp sớm, có tác dụng tích cực trong việc ngăn ngừa những hành vi lệch lạc của trẻ em, thanh niên. Kỹ năng sống là cách ứng xử tích cực, cần thiết để có cuộc sống an toàn, khỏe mạnh và hiệu quả. Kỹ năng sống cần thiết cho mọi người, đặc biệt là trẻ vị thành niên và thanh niên. Nó giúp cho những người trẻ tuổi thể hiện kiến thức, thái độ và các giá trị, hành vi lành mạnh nhằm giảm thiểu các nguy cơ có hại cho sức khỏe và cải thiện cuộc sống của mình, chẳng hạn, biết đặt mục tiêu cho cuộc sống, thể hiện sự kiên định trước những cám dỗ không có lợi cho sức khỏe như chơi game, sử dụng ma túy
Trong công việc, những người có kỹ năng sống tốt luôn là những người chủ động. Họ luôn biết mình nên làm gì và cần làm gì nên bao giờ họ cũng luôn là người đi đầu, là tấm gương cho đồng nghiệp và là nơi gửi gắm niềm tin cho những người lãnh đạo. Và vì thế, trong tập thể, trong cộng đồng họ luôn là người nổi trội và được mọi người tín nhiệm.
Trong môi trường giáo dục vai trò của kỹ năng sống lại càng được thể hiện rõ rệt. Nếu học sinh nào có kỹ năng sống tốt thì các em sẽ thấy việc học thật nhẹ nhàng. Các em luôn hoàn thành những việc mà giáo viên giao vì thế các em lúc nào cũng tự tin, sống thoải mái và luôn được bạn bè nể phục, thầy cô yêu mến. 
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
a. Thuận lợi 
Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường. Nhà trường đặc biệt chú trọng đến việc "Giáo dục kỹ năng sống" cho học sinh, tiến hành triển khai đồng bộ đến toàn thể cán bộ giáo viên về việc tích hợp, lồng ghép, tăng cường rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh. Sự kết hợp, hỗ trợ kịp thời của đội, của ban thi đua trong nhà trường. Sự quan tâm từ phía chính quyền địa phương. Một số học sinh có kỹ năng sống khá tốt, ngoan ngoãn, lễ phép, tự tin, tích cực trong học tập và rèn luyện, luôn đi đầu trong các phong trào của lớp. Ngoài ra các em còn nhỏ nên dễ dàng uốn nắn, rèn luyện kỹ năng sống. Một số bậc phụ huynh cũng đã dần quan tâm hơn tới việc giáo dục kỹ năng sống cho con em mình.
b. Khó khăn 
Như chúng ta đã biết học sinh bậc tiểu học nói chung và học sinh trường tiểu học Dray Sáp nói riêng mà đặc thù trường lại nằm trên địa bàn kinh tế khó khăn với hơn 60% học sinh là học sinh dân tộc thiểu số Ê-đê, Mnông nên kĩ năng sống của các em còn rất nhiều hạn chế. Qua điều tra cho thấy: 
- Học sinh học tập thụ động, chủ yếu chỉ nghe và làm theo thầy cô giáo, ít sáng tạo, tính tự giác chưa cao, còn rụt rè, ngại giao tiếp, thiếu hợp tác. Khả năng ứng phó với các tình huống trong cuộc sống kém, tính tự tin ít, tự ti nhiều, thường nóng nảy, gây gổ lẫn nhau, hay nói tục, chửi bậy...
- Một số giáo viên cảm thấy rất khó khăn khi lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho học sinh vào giờ học, bối rối không biết phải giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ra làm sao, lồng ghép vào khi nào và lồng ghép như thế nào cho hợp lí. Ngay cả một số giáo viên cũng chưa có kỹ năng sống tốt để áp dụng vào cuộc sống thì việc vận dụng các phương pháp giáo dục kỹ năng sống để truyền đạt nội dung tới các em học sinh lại càng khó khăn. Một số giáo viên dạy thay, chuyên chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh mà chỉ chú trọng truyền thụ kiến thức ở sách giáo khoa nên chưa chịu khó tìm tòi các hình thức và phương pháp tổ chức cho các hoạt động dẫn đến làm mất sự hứng thú của học sinh.
- Trường nằm trong địa bàn kinh tế khó khăn. Đa số người dân làm nghề nông. Một số học sinh phải ở nhà với ông bà vì bố mẹ đi làm ăn xa. Đa số các gia đình chưa quan tâm tới việc học, giáo dục kỹ năng sống cho con em. Bên cạnh đó một số gia đình lại bảo bọc, nuông chiều con thái quá dẫn đến trẻ nhút nhát, lười biếng, ngang ngạnh,thiếu kỹ năng tự phục vụ bản thân cơ bản nhất. Một số cha mẹ học sinh chỉ khuyến khích các con tìm kiến thức mà quên hướng cho con em mình làm tốt hoạt động đoàn thể, hoạt động xã hội và cách ứng xử trong gia đình. Phần lớn ở gia đình phụ huynh giao tiếp trong gia đình còn nhiều hạn chế, xưng hô chưa chuẩn mực nên các em bắt chước và xưng hô thiếu thiện cảm. Đây chính là điều kiện tốt để các tệ nạn xã hội xâm nhập vào các em nếu không có sự quản lý tốt của nhà trường - gia đình - xã hội.
Qua quá trình quan sát, theo dõi, tiến hành khảo sát một số biểu hiện kỹ năng sống cơ bản của học sinh lớp 4A đầu năm học 2016 - 2017 thu được kết quả như sau:
Khảo sát qua điều tra học sinh – Cha mẹ học sinh
Tổng số học sinh
Vệ sinh cá nhân
Tự học bài ở nhà
Tự mình làm được
Cần người lớn giúp
Tự giác không cần nhắc nhở
Chưa tự giác, bố mẹ phải nhắc nhở nhiều
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
24
12
50%
12
50%
6
25%
18
75%
Khảo sát qua quan sát học sinh thực hành thảo luận nhóm trong một số tiết Đạo đức.
Tổng số học sinh
Thực hành thảo luận nhóm
Biết cách lắng nghe, hợp tác
Chưa biết cách lắng nghe, hay tách ra khỏi nhóm
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
24
11
45,8 %
13
54,2 %
 	Khảo sát qua quan sát thực tế, cách ứng xử của học sinh với bạn khi chơi các trò chơi dân gian tập thể, kết hợp với Tổng phụ trách Đội đánh giá học sinh.
Tổng số học sinh
Ứng xử tình huống trong chơi trò chơi tập thể
Biết cách ứng xử hài hoà khá phù hợp
Hay cãi nhau, xô đẩy bạn khi chơi
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
24
10
41,6 %
14
58,4 %
Qua sự thống kê trên, chúng ta cũng có thể thấy kỹ năng sống cơ bản của học sinh còn rất hạn chế, còn đang ở dạng “tiềm năng”, cần được khơi dậy, rèn luyện và phát triển.
c. Các nguyên nhân
- Chương trình giáo dục hiện nay còn nặng về kiến thức, chưa đầu tư thích đáng cho việc giáo dục, rèn luyện kỹ năng sống. Ở trường thì các em phải dành quá nhiều thời gian cho việc học kiến thức nên không còn thời gian học cách tự phục vụ bản thân cũng như trau dồi các kỹ năng mềm. 
- Kỹ năng truyền đạt đúng với đặc trưng của dạy kỹ năng sống của giáo viên còn có phần hạn chế. Giáo viên chỉ mới chú trọng dạy kiến thức, coi nhẹ việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
- Đa số học sinh chưa có ý thức tự giác, nhút nhát, ngại tham gia các hoạt động chung...
- Nhiều gia đình chỉ quan tâm đến việc kiếm tiền, đáp ứng nhu cầu vật chất cho con em, chưa hiểu tâm lý của con em mình và đủ khả năng dạy cho con những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống như: kỹ năng ứng xử, giao tiếp; kỹ năng tự bảo vệ...Rất nhiều bố mẹ đang “bóp nghẹt” các kỹ năng sống cơ bản của con bởi cách yêu thương sai lầm như làm hộ con, can thiệp vượt quá nhu cầu và mong muốn của con. Bên cạnh đó một số bậc cha mẹ học sinh không tạo điều kiện cho con tham gia một số hoạt động của nhà trường.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp
a. Mục tiêu của giải pháp
Các giải pháp, biện pháp mà đề tài đưa ra ra nhằm giúp cho giáo viên chủ nhiệm lớp giáo dục và rèn luyện kỹ năng sống cơ bản cho học sinh, giúp cho học sinh trở thành những học sinh có tính tự giác cao, kỹ năng sống cơ bản tốt khi còn ngồi trên ghế nhà trường và khi trở thành những người trưởng thành thì sẽ là những công dân tích cực của xã hội
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.
Biện pháp 1. Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh Tiểu học thông qua công tác chủ nhiệm lớp:
Mỗi thầy giáo, cô giáo muốn hoàn thành nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm trước hết phải có tình yêu thương con người, có sự độ lượng, bao dung, đồng thời phải hiểu về tâm lý lứa tuổi, phải có cái nhìn tinh tế. Cùng đó, giáo viên chủ nhiệm cần am hiểu và biết cách tổ chức giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Đối với học sinh có những biểu hiện lệch lạc về nhân cách giáo viên chủ nhiệm chính là người cùng với gia đình có những biện pháp “kéo” em về với “cái thiện”. Thầy, cô giáo chủ nhiệm là cầu nối quan trọng để kết nối giữa nhà trường, gia đình và xã hội.
Làm chủ nhiệm là một nghệ thuật, đòi hỏi người giáo viên phải là tấm gương sáng cho học sinh noi theo về lời ăn, tiếng nói, tác phong làm việc cho đến trình độ chuyên môn; quan hệ với trò như người thân để trò cảm thấy vừa gần gũi, vừa đáng tin cậy; kiên trì giáo dục học sinh theo kiểu mưa dầm lâu thấm đất.
Trước đây, giáo viên chủ nhiệm chủ yếu là định hướng, hướng dẫn hành vi đạo đức cho học sinh. Hiện nay giáo viên chủ nhiệm không chỉ làm công tác chuyên môn mà còn phải có kiến thức, kỹ năng để giải quyết những tình huống phát sinh của học sinh trong lớp. Vì thế ngoài việc phải đảm bảo nội dung lên lớp vừa tạo sự hấp dẫn, sáng tạo, mới mẻ, gây hứng thú học tập cho học sinh. Và điều không thể thiếu là người giáo viên chủ nhiệm phải có tâm huyết với nghề và tình yêu thương đối với học sinh.
Vậy để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh Tiểu học thông qua công tác chủ nhiệm lớp thì mỗi người giáo viên chủ nhiệm cần:
Tăng cường giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua các hình thức dạy học của mình, qua các giờ sinh hoạt để giáo dục đạo đức và nhân cách cho học sinh.
Xây dựng hành vi giao tiếp giữa “Thầy với thầy, trò với trò, thầy với trò” rèn luyện kĩ năng ứng xử văn hoá, lên án mọi hành vi bạo lực học đường và xã hội.
Thường xuyên liên hệ với cha mẹ học sinh, kịp thời nắm bắt thông tin, cùng kết hợp với cha mẹ học sinh rèn cho học sinh kĩ năng ứng xử văn hoá, rèn luyện sức khoẻ phòng chống bạo lực.
Nâng cao ý thức tự nguyện, tự giác, tự chủ phát huy được tính tích cực trong việc rèn luyện kĩ năng sống của thầy cô giáo và học sinh. Giáo dục cho học sinh nhận biết được lợi ích của việc rèn luyện kĩ năng về mọi mặt: cho bản thân, gia đình, xã hội và đất nước. Đồng thời biết quan tâm chia sẻ đến mọi người.
Tổ chức lớp cũng nên đổi mới: lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng, tổ phó cần thay đổi theo từng tháng để từng học sinh biết được các công việc của người lãnh đạo, các khó khăn gặp phải và xử lí ra sao. Đồng thời biết cảm thông với công việc của người chỉ huy. Qua đó, rèn cho các em những kĩ năng chỉ huy - lãnh đạo cần thiết.
Giáo viên chủ nhiệm phải thực sự đổi mới phương pháp trong việc thực hiện công tác chủ nhiệm lớp, tạo điều kiện để học sinh rèn luyện và tự rèn luyện. Coi trọng tự rèn luyện của học sinh và động viên kịp thời.
Vấn đề giáo dục kĩ năng sống cho học sinh còn cần đến vốn sống, tình thương và nhân cách của người thầy. Học kiến thức ở thầy trước hết là ở tấm gương sống của thầy. Vì vậy để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trước hết “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” mà ngành Giáo dục đã phát động.
Giáo viên chủ nhiệm phải thường xuyên đánh giá kết quả của học sinh: Khi chúng ta làm bất cứ việc gì, chúng ta cũng cần biết hiệu quả công việc ra sao, người khác nhìn nhận đánh giá như thế nào về việc làm của mình. Học sinh cũng vậy, khi các em làm xong công việc các em cần được biết hôm nay mình làm như thế nào, đã tốt chưa? Chính vì vậy, nhận xét việc làm của các em cũng được coi là một cách để hình thành và phát triển kỹ năng của các em.
	Tạo ra các phong trào thi đua trong lớp. Bác Hồ của chúng ta từng nói: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”. Để nói rằng một đất nước muốn có sự phát triển thì những con người trong đất nước đó phải có sự thi đua nhau. Hay ta có thể hiểu thi đua chính là động lực tạo nên sự phát triển, là nguồn gốc của sự phát triển. Chỉ những ai thực sự muốn thi đua thì ở họ mới có tính cầu tiến và công việc của họ bao giờ cũng đạt đến thành tích cao nhất. Còn những người không có tính thi đua thì họ chỉ làm một cách hời hợt cho qua chuyện và chắc chắn hiệu quả công việc sẽ không cao.
Đối với học sinh, thi đua mang lại cho các em sự vui thích, thú vị, hào hứng đôi khi chỉ vì mong được cô thầy khen. Chính vì thế muốn các em thực hiện mọi hoạt động một cách tốt nhất thì phải đưa các em vào các phong trào thi đua. Thực tế, ta cũng nhận thấy rằng khi tạo ra được những phong trào trong lớp đôi khi các em chỉ muốn chứng tỏ bản thân mình với bạn bè mà các em nỗ lực hết mình làm việc, làm một cách tự giác. Chính vì thế có thể nói, các phong trào trong lớp học tạo nên tinh thần tự g