SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 3 - 4 tuổi cảm thụ tốt văn học thông qua thơ

1. MỞ ĐẦU
* Lý do chọn đề tài:
Trong suốt quảng đời của mỗi con người ai cũng được trải qua tuổi ấu thơ cho riêng mình. Dường như những lời ru “ầu ơ”, những câu chuyện cổ tích, những bài thơ của bà, của mẹ và của côgiáo vẫn còn vang vọng mãi trong lòng mỗi chúng ta. Khi đã trưởng thành tôi lại mang những câu chuyện cổ tích có Ông Bụt, có bà tiên những vần thơ ngộ nghĩnh, hồn nhiên, trong sáng mà rất thật đến cho các thế hệ mai sau.
Văn học là hơi thở của cuộc sống, là người bạn đồng hành của trẻ thơ. Mỗi tác phẩm văn học với nội dung l‎ý thú cùng những hình tượng nghệ thuật trong sáng luôn có sức lôi cuốn sự chú ý, đem lại niềm vui thích cho trẻ nhỏ, đồng thời cũng mang lại tác dụng giáo dục lớn lao. Vì thế, từ lâu văn học được xem như là một trong những phương tiện giáo dục phát triển toàn diện về nhân cách cho trẻ . Văn học là tấm gương phản ánh muôn mặt của hiện thực cuộc sống. Cuộc sống ấy bao gồm cả thế giới tự nhiên và xã hội, những truyện kể, truyện dân gian, những bài thơ hiện thực về thế giới của trẻ, giúp trẻ mở rộng được sự hiểu biết về thế giới xung quanh. Ở tuổi mẫu giáo bé, thông qua việc làm quen với các tác phẩm có nội dung đơn giản, gần gũi, trẻ nhỏ sẽ được cung cấp một số kiến thức đơn giản về thiên nhiên và sinh hoạt xã hội xung quanh, củng cố và tổng hợp những kiến thức của các bài học khác. Từ đó vốn hiểu biết và vốn từ của trẻ ngày càng được phát triển và chính xác hơn.
Có thể nói rằng, việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học ở trẻ mầm non mang lại ý nghĩa lớn lao trong việc góp phần phát triển năng lực nhận thức, đạo đức và thẩm mỹ cho trẻ. Các bài thơ, câu chuyện viết về sinh hoạt đời thường, về người thật, việc thật, về Lãnh Tụ, về cỏ cây, hoa lá, về con vật...Luôn thể hiện mong muốn chân thành của các nhà văn, nhà thơ đối với trẻ, mong sao khi trẻ lớn lên sẽ trở thành những con người khỏe mạnh có những phẩm chất tốt đẹp của những con người mới trong xã hội. Từ đó góp phần hình thành ở trẻ những tình cảm, yêu mến, kính trọng, ngoan ngoãn, lễ phép, biết giao tiếp, ứng xử với mọi người xung quanh, biết phân biệt được điều hay lẽ phải, đó là bài học đầu tiên của cuộc sống nhưng cơ bản cần có ở mỗi con người trong suốt cuộc đời. Đặc biệt, khi học văn học trẻ được phát triển vốn từ mạch lạc, phong phú, đủ câu, đúng từ, đúng ngữ pháp, đồng thời với sự hiểu biết và trí tưởng tượng, trẻ có thể đọc, kể lại được truyện diễn cảm và sáng tạo. Chính vì thế, để đạt được mục đích trên nên tôi đã nhiên cứu, tìm tòi và mạnh dạn đưa ra: “Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi cảm thụ tốt văn học thông qua thơ”. Làm đề tài nghiên cứu.
* Mục đích nghiên cứu.
Đề tài nghiên cứu nhằm tìm ra một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi cảm thụ tốt văn học thông qua thơ và góp phần làm phong phú nội dung đọc thơ của trẻ, nhằm nâng cao khả năng cảm thụ các bài thơ, đồng thời phát huy cao nhất được tính tích cực của trẻ, giúp trẻ phát triển về mọi mặt: Đức- Trí- Thể- Mỹ.
* Đối tượng nghiên cứu.
Nghiên cứu và đề xuất một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi cảm thụ tốt văn học thông qua thơ.
* Phương pháp nghiên cứu.
Để thực hiện tốt nội dung, nhiệm vụ của đề tài tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: 
+ Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết: Giáo viên xử lý tóm tắt về các tài liệu có liên quan đến việc cảm thụ văn học qua thơ. 
+ Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin: Tôi tiến hành quan sát hoạt động của trẻ, xây dựng hệ thống câu hỏi đối với trẻ để chúng tôi khảo sát ,đánh giá trẻ khi cảm thụ văn học qua thơ.
+ Phương pháp thống kê, xử lý số liệu: Qua quá trình quan sát trẻ tôi thống kê số liệu và xử lý số liệu để đưa ra tỉ lệ % đạt và chưa đạt của trẻ về việc trẻ 3- 4 tuổi cảm thụ tốt văn học thông qua thơ.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận:
Văn học thiếu nhi có vai trò to lớn trong việc phát triển toàn diện nhân cách trẻ, về cả đạo đức, về cả trí tuệ và thẩm mĩ. Các tác phẩm trong trường mầm non thực sự là người bạn đồng hành, người đối thoại với trẻ. Những câu truyện, bài thơ ấy không thể nói với trẻ bằng những lời thuyết giáo khô khan mà phải bằng những hình tượng nghệ thuật, ngôn ngữ giản dị, trong sáng để khơi gợi dẫn dắt các em tìm hiểu và khám phá thế giới, không chỉ là nhận thức thế giới xung quanh mà trẻ có thể biết cái hay, cái dở, cái thiện, cái ác. Những hình ảnh của tác phẩm văn học tới trẻ là cả một quá trình bền bỉ và lâu dài. Nó tác động một cách từ từ, nhưng giá trị nhân văn của nó thì có thể tạo nên sức mạnh ảnh hưởng sâu sắc tới sự hình thành và phát triển nhân cách con người.
 	Tuổi thơ hồn nhiên, ngây thơ, tâm hồn trong sáng dạt dào cảm xúc và trí tưởng tượng thì tuyệt vời. Trẻ mẫu giáo, bạn đọc rất ít tuổi, chưa biết đọc, chưa biết viết, nên hầu hết thơ, truyện đều ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu giúp trẻ dễ nắm bắt cốt truyện, dễ hiểu nội dung, ý nghĩa của câu truyện và có thể kể lại truyện, đọc thuộc thơ dễ dàng. Những nhân vật rất gần gũi, những đồ vật quen thuộc được thổi vào những yếu tố kỳ ảo, những hình ảnh đẹp, sống động bỗng trở nên hấp dẫn đối với trí tưởng tượng của trẻ mà giáo dục tình cảm đạo đức cho trẻ không thể thiếu trong mỗi buổi thực hiện. Vì thế, khi cho trẻ tiếp xúc với văn học trước hết phải tạo cho trẻ tâm thế thoải mái, tích cực, tự tin tạo cho trẻ nhiều cơ hội để trẻ bộc lộ cả cảm xúc bên trong lẫn bên ngoài về các hình tượng nghệ thuật có trong tác phẩm. Từ đó tôi cần tạo cho trẻ mong muốn được nghe, đọc như cho trẻ tham gia vào các hoạt động trong ngày như đóng kịch, đọc cho cô và bạn nghe, kể truyện cùng bạnĐó là cách giáo dục tình yêu đối với văn học, đối với cuộc sống, nâng cao cảm thụ văn học trong mỗi trẻ, đem đến cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm xúc chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân cách con người.
Đây chính là cơ sở lý luận để tôi xây dựng các biện pháp cho đề tài sáng kiến của mình.
2.2. Thực trạng của vấn đề
a. Thuận lợi:
Dưới sự chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trường đã luôn quan tâm đến cơ sở vật chất, đồ dùng học tập, đồ dùng chơi được đáp ứng kịp thời thuận tiện cho việc dạy và học. Trẻ đi học tương đối đều được làm quen và củng cố thường xuyên nên trẻ đã đi vào nề nếp. Bản thân có trình độ chuyên môn vững, yêu nghề, mến trẻ. Bản thân đã tham gia đầy đủ các chuyên đề của nghành học mầm non. Đồng nghiệp luôn giúp đỡ để tôi được trao đổi về chuyên môn, tích lũy thêm kinh nghiệm qua các buổi sinh hoạt chuyên môn của nhà trường. Môn học này đã để lại rất nhiều bài học đáng quý và đã để lại sự yêu thích trong lòng mỗi trẻ thơ.
b. Khó khăn:
Ngoài những thuận lợi tôi đã nêu trên trong quá trình thực hiện, bản thân gặp không ít những khó khăn nhất định.
 Trẻ 3 – 4 tuổi, khả năng giao tiếp bằng ngôn ngữ còn hạn chế vì trẻ còn tính rụt rè, nhút nhát, cá tính, có trẻ còn nói ngọng... Đa số trẻ ít được tiếp xúc, giao tiếp với nhiều người nên trẻ rất ít nói chưa thể diễn đạt mạch lạc hết câu chuyện, bài
thơ. Vì đa phần trẻ ở nông thôn nên sự quan tâm, chăm sóc, bồi dưỡng của bố mẹ chưa được thường xuyên, khả năng hiểu biết của trẻ về một số lĩnh vực còn hạn chế, một số trẻ chưa được học lớp nhà trẻ nên các cháu chưa được làm quen với các tác phẩm văn học và các hoạt động khác.
 Mặc dù nhà trường đã đầu tư hỗ trợ đồ dùng phục vụ cho công tác giảng dạy nhưng khi thực hiện tôi vẫn còn lung túng vì hệ thống câu hỏi của cô và đáp lại câu trả lời của trẻ chưa tương xứng, câu hỏi của cô trở thành những câu hỏi đóng trẻ không có cơ hội thể hiện bày tỏ cảm xúc bên trong của mình. Vì vậy sự cảm thụ văn học sẽ phần nào bị hạn chế đối với trẻ. Trước những băn khoăn trăn trở ấy, bản thân tôi luôn suy nghĩ để tìn ra những cách làm mới để nhằm giúp trẻ mà lớp tôi chủ nhiệm đạt kết quả cao hơn. Việc đầu tiên tôi đã tiến hành khảo sát ở trẻ, kết quả cụ thể như sau:
Kết quả khảo sát đầu năm như sau:
Nội dung
Tổng số trẻ 
 Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
Tỉ lệ%
Số trẻ
Tỉ lệ %
Lắng nghe và nhớ tên bài thơ 
30
10
33%
20
67%
Khả năng hiểu nội dung bài thơ 
30
7
23%
23
77%
Khả năng đọc thuộc bài thơ 
30
7
23%
23
77%
 Khả năng đọc diễn cảm bài thơ 
30
3
10%
27
90%
* Nhận xét
+ Ưu điểm:
Giáo viên đã xây dựng phương pháp đổi mới hình thức cho trẻ để trẻ hứng thú hoạt động.
Giáo viên đã sử dụng các nguyên vật liệu phù hợp làm đồ dùng dạy học và đồ chơi cho trẻ.
Qua quá trình giảng dạy tôi nhận thấy tầm quan trọng của việc dạy thơ cho trẻ nó giúp cho tâm hồn của trẻ thơ luôn trong sáng. Đa số các bài thơ cô đọc phù hợp với chủ đề và độ tuổi, với chủ đề . Ngoài ra còn đảm bảo nguyên tắc nghệ thuật và giáo dục.
+ Lí do khiến khả năng cảm thụ thơ của trẻ còn nhiều hạn chế.
+ Khó khăn:
Trình độ nhận thức của trẻ ở không đồng đều.
Khả năng chú ý và lắng nghe của trẻ còn nhiều hạn chế.
Mặt khác tuy đồ dùng đồ chơi nhiều nhưng tính thẩm mỹ chưa cao, đa số đồ dùng tự tạo, nên chưa thu hút được trẻ nhiều. Hơn nữa tuy trẻ cùngđộ tuổi nhưng sự nhận thức của trẻ vẫn không đồng đều dẫn đến giờ học đạt kết quả chưa cao. Trong tiết học còn dập khuôn, chưa linh hoạt , chưa có nhiều sáng tạo do đó tiết học nhàm chán, trẻ chưa chú ý nhiều dẫn đến khả năng hiểu nội dung bài thơ chưa đạt hiệu quả cao.
Môn văn học đối với trẻ lớp tôi đầu năm còn gặp rất nhiều khó khăn. Cháu đi học còn nói chưa thạo, trẻ nói lắp nói ngọng đang còn nhiều, trẻ đang còn nhút nhát, khi dạy trẻ đọc thơ trẻ còn chưa đọc theo cô được cả câu, việc dạy trẻ học thuộc một bài thơ và cảm nhận được bài thơ là vấn đề rất khó khăn.
Trẻ chưa có kỹ năng đọc thơ, việc đọc thơ còn tùy tiện ở trẻ còn phổ biến.
Qua bảng khảo sát cho ta thấy số trẻ đạt chiếm tỉ lệ thấp, còn chưa đạt chiếm tỉ lệ cao, bởi vậy tôi rất trăn trở và băn khoăn mong muốn học hỏi bạn bè đồng nghiệp, sách báođể tìm ra những biện pháp giúp trẻ cảm thụ tốt tác phẩm văn học qua thơ.
2.3. Các giải pháp và biện pháp thực hiện.
* Các giải pháp:
-Tổ chức hoạt động theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
- Sử dụng đồ dùng trực quan vào tiết dạy.
- Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ.
- Đọc thơ diễn cảm.
- Kỹ năng, phương pháp đọc thơ diễn cảm.
- Tạo cho trẻ học tập vui chơi lành mạnh, vui vẻ, thoải mái nhất.
* Các biện pháp thực hiện:
Biện pháp 1: Tổ chức hoạt động theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
Ở tiết học nào cũng vậy muốn nâng cao chất lượng học tập cho trẻ thì việc đầu tiên người giáo viên phải nắm được đặc điểm nhận thức của trẻ để đưa ra các mục tiêu và các biện pháp dạy học phù hợp cho từng đối tượng trẻ để tất cả trẻ đều được hoạt động trong giờ học.
Đối với trẻ lớp tôi, tôi đã đề ra các mục tiêu: Với trẻ yếu mục tiêu trẻ nhớ được tên tác phẩm, tác giả, trẻ khá hiểu được nôi dung bài thơ, học thuộc thơ, còn trẻ tốt không chỉ mục tiêu có vậy mà trẻ còn phải đọc diễn cảm được bài thơ. 
Để đạt được điều đó cô phải gây được hứng thú cho trẻ vào bài bằng những lời nói nhẹ nhàng, diễn cảm để dẫn trẻ vào bài học. Đặc biệt là cô giáo phải thể hiện được sự thân thiện, gần gũi qua giọng đọc, cử chỉ, điệu bộ của bài thơ như vậy sẽ thu hút được sự chú ý của trẻ, qua các hành động cử chỉ cô đọc thơ trẻ sẽ khắc sâu ấn tượng, giúp trẻ tiếp cận với cái đẹp thông qua thơ .
Ví dụ: Khi dạy trẻ đọc bài thơ : “ Mùa xuân”
Khi đọc bốn câu đầu cô đọc với giọng điệu vi nhộn, nhấn mạnh vaof câu “ Mùa xuân đến rồi”.
Bốn câu tiếp theo cô đọc hơi cao giọng hơn bình thường, nhấn mạnh vào các từ: Bông trắng, trời xanh, bồng bềnh, lồng lộng
Sáu câu cuối đọc chậm rãi, nhẹ nhàng, nhấn mạnh vào các từ: Thênh thang, xanh rờn, hây hẩy, tươi thắm, đầm ấm, ríu rít.
Đối với bài thơ: “ Mùa xuân” tôi vào bài bằng cách:Các con ơi! Mùa đông đã qua và mùa xuân đang tới. Các con hãy nhìn ra ngoài hướng về hàng cây trong sân trường mình xem. Các cây cối đang trút bỏ những chiếc lá già và vàng cuối cùng để đón những chiếc lá non xanh tươi đang nảy chồi.Để chung vui cùng mùa xuân cô và các con hãy hát bài: “Mùa xuân đến rồi” nhé!
Buổi sáng trong bài hát “ Mùa xuân đến rồi” có những gì?
À! Buổi sáng của bài hát “ Mùa xuân đến rồi” có nắng lên, có bướm xinh đùa trên cánh hoa hồng và có những tiếng hát reo mừng của các bạn. Và cô cũng biết một bài thơ nói về mùa xuân đến như thế nào đấy, các con có biết bài đó có tên là gì không? Đó là bài thơ “ Mùa xuân” của tác giả Tú Mỡ
Để biết được mùa xuân có những gì, các con hãy lắng nghe cô đọc bài thơ “Mùa xuân” của nhà thơ Tú Mỡ nhé!
 	Tiếp theo tôi giảng từ khó cho trẻ nghe để trẻ hiểu được ý nghĩa của bài thơ. Sau đó tôi tiến hành đàm thoại và cho cả lớp đọc thơ, tổ đọc, nhóm đọc cá nhân trẻ đọc và cho trẻ đọc với hình thức nâng cao (trẻ đọc cô giáo chú ý sữa sai cho trẻ, đặc biệt là dạy cho trẻ đọc diễn cảm bài thơ).
Cô đọc kết hợp tranh chữ to.
Cuối cùng tôi cho trẻ đi theo đường hẹp lên gắn những bông hoa có màu sắc theo yêu cầu của cô.
Hát bài: “Mùa xuân” và nhẹ nhàng ra ngoài. 
Trong quá trình giảng dạy giúp trẻ cảm thụ tốt thơ cô không xem nhẹ hình thức nào dù mọi lúc, mọi nơi hay trên tiết học, tôi luôn suy nghĩ và đưa ra yêu cầu phù hợp với từng hình thức để trẻ tiếp thu một cách thoải mái, với hình thức tiết học nội dung phải chi tiết cụ thể những câu hỏi cô đưa ra đàm thoại phải phù hợp với bài thơ và mở rộng thêm cho trẻ hiều hơn về ý nghĩa của bài thơ .
Với mục tiêu lấy trẻ làm trung tâm tôi luôn vận dụng mọi cơ hội để trẻ học hỏi, hiểu biết thêm về thơ ca của đất nước.
Với biện pháp này trẻ thực sự được hoạt động, được trải nghiệm một cách tích cực, chủ động, sáng tạo
Biện pháp 2: Sử dụng đồ dùng trực quan vào tiết dạy.
 	Phương pháp trực quan  là  phương  pháp giảng dạy không  phải  bằng sự giới thiệu và lời nói mà bằng hình ảnh cụ thể, bằng cảm giác trực tiếp của trẻ, bằng sự hướng dẫn hoạt đông của giáo viên. Nhằm hình thành các kỹ năng, kỹ xảo, đảm bảo việc giáo dục, phục vụ mục đích dạy học và giáo dục.Trẻ thích tranh minh họa, mô hình, hình ảnh động, rối dẹtbởi nó mang đến sự sống cho bài thơ câu chuyện. Các bức tranh, mô hình, những hình ảnh động.ấy làm tăng sự hấp dẫn, chú ý nghe của trẻ trong giờ học. Có thể nói đây là phương pháp chủ đạo trong việc nâng cao cảm thụ văn học cho trẻ.
Trước tiên là sử dụng tranh minh họa. Xem tranh minh họa là hoạt động trẻ rất thích Những tranh đẹp, có nội dung phù hợp vừa giúp phát triển vốn từ, vừa giáo dục thẩm mĩ – nghệ thuật cho trẻ. Khi quan sát các bức tranh, trẻ vừa được tiếp nhận thêm những hình ảnh mới đồng thời huy động cả lời đọc, kể của cô theo trình tự tác phẩm. Như những năm về trước thường thì giáo viên chỉ sử dụng những loại tranh nhỏ trẻ phải cố gắng nhìn mới tháy rõ được nếu là lớp đông trẻ; vì thế, trẻ sẽ khó có thể ghi nhớ và cảm thụ hết cái hay cái hấp dẫn trong các tác phẩm văn học được. Qua đó tôi đã suy nghĩ và nghiên cứu để vẽ ra những bức tranh to hơn, hình ảnh của nhân vật tách riêng ra khỏi nền tranh bố cục, màu sắc tươi sáng, rõ nét đó là “tranh nổi”. Nhằm mục đích cho trẻ được quan sát rõ nét hơn, khác biệt hơn so với tranh trước đây, sẽ rất hấp dẫn trẻ trong giờ văn học và tạo cho trẻ, cùng với lời đọc của cô trẻ sẽ nhớ tên bài thơ, hiểu nội dung của bài thơ nhanh, lâu hơn.
 	Trẻ mẫu giáo rất hồn nhiên, ngây thơ nhưng lại rất tò mò, ham hiểu biết. Trẻ có thể sẽ hỏi rất nhiều nếu chúng chưa nhận được câu trả lời từ người lớn. Vì vậy, khi thực hiện dạy học cô cần dựa vào tâm lý của trẻ để đưa ra những phương pháp, những câu hỏi hay cho riêng mình. Trong tiết thơ, ngoài tranh nổi ra cô có thể sử dụng rối rẹt.
 Ví dụ: Đọc thơ : “Ong và bướm” cô cần chuẩn bị rối rẹt giống trong bài thơ ( rối rẹt) có đế và tay cầm để di chuyển rễ dàng, kết hợp giọng đọc của cô phải linh hoạt sử dụng những nhân vật di chuyển nhẹ nhàng theo trình tự bài thơ gây được sự chú ý của trẻ.
Do sự phát  triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật mà việc áp dụng các 
phương tiện kỹ thuật vào dạy học các tác phẩm văn học, nói đến phương tiện kỹ thuật giáo dục là nói đến các phương tiện ứng dụng trong việc giảng dạy như kênh hình, máy tính, máy chiếu projector, mát chiếu hắt, ti vi, loa, giúp các nội dung kiến thức được làm rõ, giờ học trở nên sinh động, hấp dẫn hơn do giáo viên có thể mô tả được các hình ảnh động, hành động, lời nói xúc cảm của từng nhân vật như thật. Với các thiết bị hiện có trẻ có thể đọc thơ thông qua các trò chơi ở mọi lúc mọi nơi mà bình thường không thể thực hiện trên lớp học truyền thống. Tạo sức hút mạnh mẽ đến trẻ, trẻ hứng thú trong giờ học thể hiện rõ trên nét mặt tươi cười, háo hức, tò mò khi được cô đọc trên máy chiếu (ti vi ). Qua những hình ảnh rõ nét, đẹp, sống động như thật cùng với giọng đọc thay đổi theo từng câu thơ, lúc trầm, lúc bổng đã lôi cuốn trẻ bước vào thế giới của những cái đẹp, kỳ thú hiện ra trước mắt mà ngày thường trẻ không để ý đến. Đó là cái đẹp về các mối quan hệ thiên nhiên, cảnh vật, về con người với con người, về con người với thiên nhiên ...Về những lời đối thoại, giao tiếp ứng xử hay, hành động cử chỉ đẹp,...Tất cả đều có trong văn học. Có thể nói đồ dùng dạy học với việc sử dụng có hiệu quả đồ dùng, thiết bị dạy học là một trong những yếu tố quyết định thành công của giờ dạy. Như vậy có thể khẳng định: Muốn nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ, Giáo viên cần phải sử dụng tích cực, sáng tạo và phát huy tối đa những chức năng của đồ dùng trực quan nhất là sử dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy.
 	Dĩ nhiên trong khuôn khổ một giờ học không thể sử dụng mọi loại đồ dùng trực quan mà cần phải lựa chọn và biết cách sử dụng tùy theo tình hình cụ thể và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. 
Biện pháp 3: Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ.
 	Tôi nhận thấy việc xây dựng môi trường cho trẻ hoat động là rất cần thiết. XD môi trường học tập là học liệu cho trẻ. Môi trường giáo dục đa dạng, sinh động, sẽ thu hút sự chủ động, tích cực của trẻ tham gia vào các hoạt động giáo dục mang lại hiệu quả giáo dục cao.
Để xây dựng môi trường hiệu quả tôi căn cứ vào nội dung của hoạt động cho trẻ đến với bài thơ đã được cụ thể hóa trong chủ đề, để từ đó tư duy về nội dung môi trường cần xây dựng ở các không gian của lớp. 
Xây dựng tại mảng chủ đề chính, các góc chơi, xây dựng góc sách, góc cổ tích. Các góc mang đậm màu sắc, hình ảnh, nội dung của bài thơ.
Tôi luôn tân dụng diện tích phòng học, chú ý bố trí, sắp xếp các học cụ, đội hình để tạo môi trường học tốt và thoải mái cho trẻ.
Trong việc chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho tiết học thì tôi luôn tìm tòi sáng tạo những đồ dùng trực quan dùng để minh họa cho nội dung bài thơ sao cho thật hấp dẫn trẻ về màu sắc, tính chất ngộ nghĩnh của nhân vật và thật gần gũi với bản thân trẻ từ đó sẽ tập trung cao độ được sự chú ý của trẻ giúp trẻ tham gia vào tiết học một cách say mê, chủ động và tích cực.
Kết hợp nhiều loại đồ dùng, con vật mua sẵn như gà, vịt, lợn cây quả và các loại con vật làm bằng len, xốp, đất nặn... với bàn tay khoé léo của mình tôi làm những bức tranh bằng bông len, dựng mô hình bằng sa bàn, hay sử dụng rối tay, tranh cắt rời.
VD: Ở chủ đề Thế giới động vật.
Chuẩn bị dạy bài thơ “ Đàn gà con”
Tôi xây dựng trong góc cổ tích mô hình đàn gà con, gà mẹ , những quả trứng tròn. Những bãi cỏ. Trẻ được vào thăm vườn cổ tích, được quan sát mô hình, trẻ sẽ tư duy, tưởng tượng ra nội dung của bài thơ theo trí tưởng tượng của trẻ, giúp trẻ tự đặt ra câu hỏi và cũng như các câu trả lời trẻ sáng tạo.
+ Tôi đã làm cho một chú gà mẹ và đàn gà con bằng len có màu sắc đẹp, trông rất ngộ nghĩnh đáng yêu để cảm nhận được tình yêu mẹ dành cho con.
Để phát triển vốn từ, vốn hiểu biết của trẻ đối với các sự vật, hiện tượng, các đặc điểm, hình dáng, cấu tạo của một số nhân vật thường xuyên hiện trong bài thơ thì việc chuẩn bị báo họa mi, tranh ảnh rất cần thiết.
VD: Đặt tạp chí giáo dục mầm non, sưu tầm tranh ảnh, sách thơ về chủ đề thế giới động vật.
Hàng ngày cô cho trẻ xem báo họa mi, sách vào những giờ chơi đón, trả trẻ qua những lần xem báo trẻ quan sát, tiếp xúc với các loại tranh về con vật, gà,vịt, mèo, chó, lợn... và tôi đọc cho trẻ nghe những bài thơ có nội dung giáo dục trẻ, gần gũi với các hành vi bảo vệ động vật của trẻ... Tạo cho trẻ có thói quen thích nghe cô đọc thơ, thích được đọc thơ.
Xây dựng góc tuyên truyền: Là một công việc chuẩn bị hữu ích trong việc hướng trẻ làm quen với c