SKKN Một số biện pháp giúp học sinh lớp 8, hứng thú và phát huy khả năng thực hành sáng tạo trong phân môn vẽ tranh

SKKN Một số biện pháp giúp học sinh lớp 8, hứng thú và phát huy khả năng thực hành sáng tạo trong phân môn vẽ tranh

Mĩ thuật là môn học có vai trò quan trọng trong việc giáo dục phát triển toàn diện học sinh. Thông qua môn học, học sinh biết cách cảm nhận cái đẹp, yêu cái đẹp, để từ đó biết cách rèn luyện đôi bàn tay, trí óc của mình tạo ra cái đẹp và vận dụng cái đẹp vào cuộc sống hàng ngày. Giáo dục Mĩ thuật đóng vai trò rất quan trọng, không chỉ khuyến khích sự sáng tạo của trẻ mà còn giúp trẻ phát triển nhân cách và năng lực xã hội.

Trên cơ sở lý thuyết giáo dục và giảng dạy Mĩ thuật. Thông qua các hoạt động tạo hình sẽ khơi gợi và phát huy được năng khiếu thẩm mỹ vốn có ở HS, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp, tiến tới hình thành thị hiếu thẩm mỹ của học sinh trong cuộc sống. Hoạt động giáo dục Mĩ thuật còn góp phần đem lại nhận thức mới, niềm vui, hứng thú và sáng tạo học tập cho các em. 

Là một trong những môn nghệ thuật đem lại niềm vui cho con người. Đồng thời Mĩ thuật giúp cho con người tạo ra cái đẹp theo ý thích của mình trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Chính nghệ thuật giúp cho con người hiểu biết về nguồn gốc của dân tộc, về nền văn minh của các giai đoạn khác nhau. Mỗi giai đoạn khác nhau thì sẽ có nền văn minh, văn hoá, nền nghệ thuật khác nhau dù đó là ở một đất nước hay toàn cầu.

Trong cuộc sống ngày nay thì nghệ thuật đã làm cho xã hội Việt Nam ngày một đổi mới tiến đến nền văn hoá, văn minh cao. Chính vì vậy nó còn phụ thuộc vào việc đào tạo những con người có ích cho xã hội. Đặc biệt là cấp Tiểu học, cấp THCS nơi đặt nền móng đầu tiên cho mọi thế hệ, là tương lai của một đất nước. Vì vậy phải hoàn thiện con người cả về: ĐỨC- TRÍ - THỂ - MĨ. 

docx 11 trang Phúc Hảo 17/03/2024 6721
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Một số biện pháp giúp học sinh lớp 8, hứng thú và phát huy khả năng thực hành sáng tạo trong phân môn vẽ tranh", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 “Một số biện pháp giúp học sinh lớp 8, hứng thú và phát huy khả năng thực hành sáng tạo trong phân môn vẽ tranh”. 
Trần Thị Phong Lan - THCS Yên Hóa
I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn giải pháp
Mĩ thuật là môn học có vai trò quan trọng trong việc giáo dục phát triển toàn diện học sinh. Thông qua môn học, học sinh biết cách cảm nhận cái đẹp, yêu cái đẹp, để từ đó biết cách rèn luyện đôi bàn tay, trí óc của mình tạo ra cái đẹp và vận dụng cái đẹp vào cuộc sống hàng ngày. Giáo dục Mĩ thuật đóng vai trò rất quan trọng, không chỉ khuyến khích sự sáng tạo của trẻ mà còn giúp trẻ phát triển nhân cách và năng lực xã hội.
Trên cơ sở lý thuyết giáo dục và giảng dạy Mĩ thuật. Thông qua các hoạt động tạo hình sẽ khơi gợi và phát huy được năng khiếu thẩm mỹ vốn có ở HS, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp, tiến tới hình thành thị hiếu thẩm mỹ của học sinh trong cuộc sống. Hoạt động giáo dục Mĩ thuật còn góp phần đem lại nhận thức mới, niềm vui, hứng thú và sáng tạo học tập cho các em. 
Là một trong những môn nghệ thuật đem lại niềm vui cho con người. Đồng thời Mĩ thuật giúp cho con người tạo ra cái đẹp theo ý thích của mình trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Chính nghệ thuật giúp cho con người hiểu biết về nguồn gốc của dân tộc, về nền văn minh của các giai đoạn khác nhau. Mỗi giai đoạn khác nhau thì sẽ có nền văn minh, văn hoá, nền nghệ thuật khác nhau dù đó là ở một đất nước hay toàn cầu.
Trong cuộc sống ngày nay thì nghệ thuật đã làm cho xã hội Việt Nam ngày một đổi mới tiến đến nền văn hoá, văn minh cao. Chính vì vậy nó còn phụ thuộc vào việc đào tạo những con người có ích cho xã hội. Đặc biệt là cấp Tiểu học, cấp THCS nơi đặt nền móng đầu tiên cho mọi thế hệ, là tương lai của một đất nước. Vì vậy phải hoàn thiện con người cả về: ĐỨC- TRÍ - THỂ - MĨ. 
Cấp học THCS, Mĩ thuật là một môn học bắt buộc với các phân môn: Vẽ tranh, vẽ theo mẫu, thường thức mỹ thuật hay trang trí. Góp phần đáng kể giúp các em thấy được cuộc sống và sự tiến bộ trong xã hội, trong nghệ thuật văn hoá của đất nước ta trong nhiều giai đoạn phát triển.
Ngoài ra, môn Mĩ thuật giúp học sinh tiếp tục hình thành, phát triển năng lực mĩ thuật dựa trên nền tảng kiến thức, kĩ năng mĩ thuật ở cấp tiểu học, thông qua các hoạt động thảo luận, thực hành, trải nghiệm; phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo; có ý thức kế thừa, phát huy các giá trị văn hoá, nghệ thuật truyền thống dân tộc, tiếp cận giá trị thẩm mĩ của thời đại, làm nền tảng cho việc phát triển các phẩm chất yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm; có hiểu biết về mối quan hệ giữa mĩ thuật với đời sống, nuôi dưỡng cảm xúc thẩm mĩ và tình yêu nghệ thuật, phát triển năng lực tự chủ và tự học, có ý thức định hướng nghề nghiệp sau khi kết thúc cấp học. 
Với lòng yêu thích say mê nghệ thuật, yêu thích vẽ tranh và mong muốn học sinh lớp 8 có được hứng thú khi học tập tập phân môn vẽ tranh. Đồng thời để giúp cho quá trình giảng dạy bộ môn Mĩ thuật nói chung và phân môn vẽ tranh nói riêng đạt được kết quả cao tôi đã chọn giải pháp: “Một số biện pháp giúp học sinh lớp 8, hứng thú và phát huy khả năng thực hành sáng tạo trong phân môn vẽ tranh”. 
2. Phạm vi áp dụng
Giải pháp được nghiên cứu và áp dụng tại khối lớp 8, trường THCS Yên Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình.
3. Điểm mới của giải pháp
Các giải pháp để nâng cao hứng thú học tập cho HS đã được nhiều tác giả và thầy cô giáo ở nhiều nơi nghiên cứu. Trên cơ sở tìm hiểu tài liệu, nghiên cứu và kết thừa có chọn lọc các đề tài đi trước. Để nâng cao chất lượng dạy học và đặc biệt là giải quyết được những khó khăn và tạo được hứng thú cho HS khi học môn Mỹ thuật, nhất là phân môn vẽ tranh đề tài. Qua đó giúp các em tự tin trong việc thể hiện bố cục tranh cũng như lựa chọn các hình ảnh sắp xếp sao cho phù hợp với nội dung đề tài. Qua đó giúp HS rèn luyện các kĩ năng vẽ, mở rộng tầm hiểu biết, rèn luyện khả năng tư duy, phát triển trí tưởng tượng cho bản thân, tôi đã đề xuất và áp dụng các nhóm biện pháp phù hợp với đối tượng là học sinh lớp 8 trên địa bàn xã Yên Hóa. 
II. NỘI DUNG
1. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Mỹ thuật là một môn đặc thù, năng khiếu, nhà trường chưa có phòng học riêng cho môn học mĩ thuật, giáo viên bộ môn còn đảm nhận nhiều công việc khác nhau.
Phòng học thông thường lại không đảm bảo ánh sáng để thực hành.
Đa số các học sinh là con gia đình làm nông, cuộc sống còn nhiều khó khăn nên nhiều học sinh không đủ đồ dùng học tập, một số phụ huynh có quan điểm coi thường môn học, cho đây là môn phụ, mà chủ yếu đầu tư cho con em mình học các môn chính. Do đó ít nhiều cũng gây khó khăn trong việc dạy - học môn mỹ thuật nói chung và vẽ tranh nói riêng. Do đặc điểm tâm lý HS, khả năng tập trung chưa cao, kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực hành còn hạn chế.
Vẽ tranh là phân môn khó vì nó trừu tượng, qua thực tế giảng dạy, nhận thấy nhiều bài vẽ chưa đạt được yêu cầu của đề tài. Hình ảnh, màu sắc còn đơn giản, tranh chưa thể hiện được chiều sau, bố cục chưa chặt chẽ Đặc biệt là hứng thú với nội dung học tập của một số em chưa cao
Vậy làm thế nào để học sinh nắm được điều này, đó là yêu cầu đối với phương pháp dạy-học của mỗi giáo viên.
2. Một số giải pháp giúp học sinh hứng thú và phát huy khả năng thực hành sáng tạo trong phân môn vẽ tranh.
Ở lứa tuổi học sinh, sự phân tán luôn là xu thế nổi bật, làm thế nào để lôi cuốn học sinh tham gia vào tiết học? Làm thế nào để việc học trở nên hấp dẫn và thú vị? đó là vấn đề mà các giáo viên và các trường học đều cố gắng để đi tìm câu trả lời.
“Nếu như học sinh không thể học được theo cách mà giáo viên dạy, có lẽ chúng ta nên thay đổi cách dạy để học sinh có thể học” và dưới đây sẽ là một số kinh nghiệm mà tôi đúc rút được qua nhiều năm giảng dạy phân môn vẽ tranh, đó là:
Một số giải pháp cung cấp cho HS một lượng kiến thức cơ bản nhất định để các em hiểu được cái đẹp thông qua: đường nét, hình mảng, đậm nhạt, bố cục Phát triển khả năng quan sát, nhận xét, tư duy, tưởng tượng, óc sáng tạo của HS, ngoài ra còn phát triển các kĩ năng cơ bản như quan sát, cảm thụ thẩm mỹ, kĩ năng tư duy,kĩ năng thực hành, kĩ năng đánh giá, kĩ năng vận dụng kiến thức vào cuộc sống hàng ngày. Qua nhiều năm giảng dạy, tôi đúc kết được một số biện pháp để giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh đề tài như sau:
Thứ nhất.
Liên hệ thực tế để HS nắm bắt được nội dung đề tài
Phương pháp giúp HS vẽ tranh đề tài tốt nhất là liên hệ thực tiễn cho HS để dẫn dắt HS suy nghĩ và nhớ lại thực tế. Nhằm tập cho các em thói quan sát làm giàu vốn biểu tượng, kinh nghiệm sống của các em, đó là tiền đề của tranh đề tài được phong phú đa dạng và sinh động từ những yêu cầu thường xuyên, giúp các em có thói quen quan sát hình thành trong trí nhớ vốn kiến thức giúp HS nhìn thấy cái hiện thực trong thiên nhiên, trong xã hội sau đó thể hiện trong bài vẽ của mình.
Ở các tiết học vẽ tranh, thường thì giáo viên cho HS quan sát, nhận xét những bức tranh chủ đề được giới thiệu ở tiết học, học sinh sẽ tìm hiểu chung chung về nội dung đề tài và hình thức thể hiện nên các em thường mơ hồ về các hình ảnh cụ thể của từng đề tài. Vì vậy, ở phần này tôi đưa ra nhiều câu hỏi dẫn dắt HS đi từ cái chưa định hình đến cái cụ thể, để HS quan sát trả lời và rút ra được khái niệm, so sánh, phân tích và tìm ra được hình ảnh chính phụ của bức tranh.
Ngoài ra tôi thường cho HS kí họa hình dáng nhân vật, sự vật để làm ngân hàng hình ảnh. Từ thói quen này hình thành cho các em thói quen quan sát, kĩ năng vẽ và thói quen mọ lúc mọi nơi
Thứ hai
Sử dụng đồ dùng trực quan linh hoạt tuỳ theo đề tài vẽ tranh:
Mĩ thuật là loại hình nghệ thuật thị giác, vì vậy dạy học mĩ thuật nói chung và dạy phân môn vẽ tranh nói riêng không thể thiếu trực quan. Trực quan phải đa dạng, phong phú sẽ tạo hứng thú cho học sinh, kích thích trí tưởng tượng sáng tạo của các em. Trực quan có thể là đồ dùng dạy học, ảnh chụp, tranh ảnh của hoạ sĩ hoặc của học sinh năm trước, quan sát thực tế, được sử dụng một cách linh hoạt để đạt hiệu quả.
Ví dụ1 : Đối với bài vẽ tranh Trò chơi dân gian
Hiện nay trẻ em ít biết đến trò chơi dân gian,cho nên các em gặp khó khăn trong vẽ hình, do đó trực quan nên được sử dụng ở bước vẽ hình. Giáo viên có thể cho học sinh quan sát thực tế hoặc bằng máy chiếu một số trò chơi dân gian , kết hợp với phân tích để học sinh thấy rõ hơn cách thức thực hiện, động tác, tư thế trong các trò chơi, giúp học sinh nắm bắt những hình ảnh liên quan một cách nhanh chóng, các em sẽ thấy thích thú và thể hiện ý tưởng một cách sáng tạo hơn.
Ví dụ 2: Đối với đề tài Ngày nhà giáo Việt Nam.
Khi nói đến đề tài này, đa số học sinh chỉ liên tưởng đến hình ảnh thầy, cô giáo, học sinh chứ chưa biết đến các hoạt động khác của giáo dục, vì vậy đồ dùng trực quan là ảnh chụp được sử dụng ở bước tìm hiểu về đề tài. Giáo viên cần sưa tầm thật đầy đủ hình ảnh về các hoạt động diễn ra trong nhà trường và trong ngành giáo dục cho học sinh quan sát và nắm bắt đầy đủ thông tin, công việc để các em vẽ tranh tốt hơn.
Ví dụ 3: Đối với đề tài ước mơ của em.
Đây là đề tài tương đối rộng, nội dung phong phú. Giáo viên nên sử dụng đồ dùng trực quan là bài vẽ của những học sinh năm trước để các em tham khảo, qua đo kích thích trí tưởng tượng sáng tạo, giúp các em sự tự tin trong khi vẽ tranh .
Cách lựa chọn và sử dụng đồ dùng trực quan như trên sẽ tạo hứng thú cho học sinh, phát huy tính tích cực, tự giác học tập trong các em, từ đó chắc rằng các em sẽ có đầy đủ nhận thức về môn học và say mê sáng tạo để có những sản phẩm tốt nhất.
Thứ ba
Kết hợp công nghệ thông tin phù hợp và có chọn lọc để đạt hiệu quả cao nhất trong các tiết dạy vẽ tranh:
Sử dụng công nghệ thông tin trong phân môn vẽ tranh giúp học sinh hiểu biết rõ hơn những hoạt động trong cuộc sống, những cảnh đẹp của đất nước, của địa phương. Đồng thời khi kết hợp công nghệ thông tin thì trong khoảng thời gian cho phép, giáo viên có thể đưa ra nhiều minh hoạ các bước vẽ tranh, nhiều bố cục khác nhau, hay từ một bố cục có thể vẽ nhiều hình ảnh khác nhau, rồi từ một hình vẽ có thể vẽ màu theo nhiều hoà sắc khác nhau..Kết hợp công nghệ thông tin còn tạo điều kiện cho học sinh được tham khảo tranh của các hoạ sĩ, của học sinh năm trước được nhiều hơn với màu sắc, đậm nhạt rõ ràng hơn .Khi được xem nhiều hình ảnh, nhiều tranh tham khảo, học sinh cảm thích thú, từ đó hình thành yêu cầu được vẽ, các em sẽ tự giác, sáng tạo trong học tập và học tập có hiệu quả. 
Trong khi chuẩn bị giáo án có kết hợp công nghệ thông tin cho mỗi tiết dạy vẽ tranh , giáo viên cần phải xác định sử dụng công nghệ thông tin ở hoạt động nào là hợp lý để mang lại hiệu quả cao nhất.
Ví dụ: Với đề tài Phong cảnh.
 Để tạo hứng thú cho hoc sinh, ở hoạt động tìm hiểu nội dung đề tài, giáo viên kết hợp công nghệ thông tin cho học sinh xem nhiều cảnh đẹp ở nhiều vùng miền khác nhau trên đất nước ta,với yêu cầu cảnh đẹp đó phải có hình ảnh tiêu biểu, dễ nhận biết từ đó học sinh nắm bắt được đặc điểm riêng của từng vùng miền để thể hiện qua tranh vẽ, tạo ra những sản phẩm đa dạng, phong phú .
Ví dụ : Với nhiều đề tài khác.
Ở hoạt động cách vẽ tranh, giáo viên thiết kế và chiếu cho học sinh xem nhiều bố cục khác nhau để học sinh có thể nắm được đâu là bố cục đẹp cần học tập, đâu là bố cục chưa đẹp cần rút kinh nghiệmỞ cách vẽ màu, giáo viên có thể chỉ cho học sinh thấy rằng cùng một bức vẽ hình có thể có nhiều cách vẽ màu theo hoà sắc khác nhau.
Rõ ràng,với khoảng thời gian cho phép thì kết hợp công nghệ thông tin là giải pháp tốt nhất để đem lại hiệu quả cho một tiết dạy vẽ tranh.
Thứ tư
Phối hợp các phương pháp dạy học đặc trưng của phân môn vẽ tranh để tạo hứng thú và phát huy khả năng sáng tạo cho từng học sinh:
Mỗi tiết dạy vẽ tranh,giáo viên cần phối hợp một số phương pháp để đạt hiệu quả cao như: phỏng vấn từng học sinh, gợi mở để học sinh có nhiều cách sáng tạo khác nhau, liên tưởng đến một hoạt động hay sự việc rồi hình thành bố cục nhằm tạo hứng thú, phát huy khả năng sáng tạo cho từng học sinh.
Ví Dụ: Với đề tài Gia đình:
-Trong hoạt động tìm hiểu nội dung đề tài, giáo viên yêu cầu học sinh phân tích đề tài một cách cụ thể để tìm ra nội dung gần gũi, yêu thích nhất bằng phương pháp phỏng vấn như:
? Gia đình em có những ai?
? Mẹ thường làm những công việc gì?
? Em hiểu như thế nào về công việc của mẹ?
? Tình cảm của em đối với mẹ như thế nào?
? Em thích vẽ về mẹ khi mẹ đang làm gì?
Mỗi học sinh có cách cảm nhận riêng về mẹ, do đó cùng một hệ thống câu hỏi phỏng vấn, chúng ta sẽ có nhiều nội dung khác nhau cho một đề tài . Như vậy sản phẩm thu được sẽ đa dạng, phong phú.
-Trong hoạt động hướng dẫn học sinh thực hành, giáo viên có thể sử dụng phương pháp gợi mở để học sinh hình thnh bố cục về nội dung đã chọn theo sơ đồ sau :
 Đề tài
 Nội dung đề tài
 Hình ảnh chính-Hình ảnh phụ- Cảnh vật-Không gian- Thời gian Địa điểm
Sơ đồ này có thể áp dụng cho tất cả các bài vẽ tranh,cho tất cả những nội dung mà mỗi học sinh đã chọn để hình thành được bố cục hoàn chỉnh . 
Như vậy với nội dung đã chọn ,mỗi học sinh lại có một hay nhiều sơ đồ theo ý tưởng của riêng mình.
-Khi đã có sơ đồ cụ thể, giáo viên tổ chức trò chơi xếp hình để học sinh hình thành bố cục. Trò chơi này sẽ gây hứng thú, kích thích khả năng sáng tạo của học sinh. Cùng một sơ đồ, học sinh có thể tạo ra nhiều bố cục khác nhau nhưng vẫn đảm bảo yêu cầu đẹp và hợp lí, có đầy đủ mảng chính, phụ, có trọng tâm
Như vậy từ mỗi sơ đồ, học sinh lại có thể hình thành nên nhiều bố cục khác nhau, điều này giúp cho học sinh tự tin hơn khi bước vào ve tranh.
Ở bước vẽ hình, giáo viên gợi mở để học sinh liên tưởng đến những hình ảnh, dáng người(nếu có) có trong sơ đồ. Đối với những học sinh khá, có thể yêu cầu học sinh kí hoạ thực tế các dáng vận động, cảnh vật, phong cảnh có trong sơ đồ để làm tư liệu vẽ tranh.
-Kết hợp phương pháp trực quan và hợp tác nhóm để học sinh có thể tìm ra nhiều hình ảnh khác nhau cho cùng một bố cục:
+Giáo viên chuẩn bị trước một số bộ hình rối, hình ảnh nhà cửa, cây cối,.cho một bài vẽ.
+Mỗi nhóm học sinh sắp xếp các hình trên sao cho phù hợp với mảng hình của bố cục, có xa, có gần, tạo được không gian cho tranh vẽ.
+ Học sinh có thể thay đổi vị trí các hình rối, nhà cửa, cây cối,. để tạo nên sự đa dạng, phong phú của tranh vẽ, nhưng vẫn phù hợp với mảng hình đã có.
 -Ở bước vẽ màu, giáo viên có thể kết hợp các phương pháp quan sát, trực quan, phỏng vấn, luyện tập để giúp học sinh vẽ được tranh theo cảm xúc, theo hoà sắc, phù hợp vớp nội dung đề tài. Bên cạnh đó giáo viên cũng cần gợi ý để học sinh tạo sắc độ diễn tả không gian cho tranh vẽ.
-Khi giáo viên vận dụng thành công các phương pháp trên sẽ giúp cho học sinh có hứng thú trong môn học, từ đó học sinh có mong muốn được học tập và học tập một cách tự giác, điều này giúp các em tiếp thu kiến thức, hình thành kĩ năng vẽ nhanh chóng , một khi đã có kiến thức và kĩ năng thì học sinh sẽ phát huy được khả năng sáng tạo để tạo ra những sản phẩm đa dạng, phong phú, chất lượng.
Như vậy việc sử dụng tốt các phương pháp dạy học đặc trưng của phân môn cũng là giải pháp tốt, góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học phân môn vẽ tranh.
Thứ năm
Tổ chức trò chơi phù hợp để tạo hứng thú học tập, qua đó khắc sâu kiến thức cho học sinh.
 Giáo viên cần lựa chọn trò chơi có mục đích rõ ràng, có nội dung gắn liền với kiến thức bài học. Cần cân nhắc việc đưa trò chơi vào hoạt động nào cho phù hợp với mỗi tiết học . Ngoài ra cần lựa chọn trò chơi cho phù hợp với lứa tuổi, trò chơi quá dễ sẽ không tạo được sự hứng thú; trò chơi quá khó sẽ mất nhiều thời gian , ảnh hưởng đến thời lượng tiết học.
Giáo viên phải có sự chuẩn bị tốt để mọi học sinh đều hiểu và tham gia trò chơi dễ dàng.
Các trò chơi có thể áp dụng trong phân môn vẽ tranh ở trường THCS có thể là: tiếp sức để sắp xếp các bước vẽ tranh, sắp xếp bố cục, xếp hình vào bố cục, hoàn thiện tranh.
Ví dụ 1: Trò chơi tiếp sức hoàn thành các bước vẽ tranh. 
-Giáo viên chuẩn bị: +Nội dung bằng chữ các bước vẽ tranh (mỗi bước 1 bản)
 +Hình minh hoạ các bước vẽ tranh (mỗi bước 1 hình) 
-Sau khi hướng dẫn cách vẽ tranh, giáo viên chia lớp thành 2 đội, mỗi đội cử số bạn tương ứng với các bước vẽ tranh( vẽ tranh có 4 bước thì cử 4 bạn) tham gia.
-Một đội sắp xếp phần chữ, đội còn lại sắp xếp phần hình song với nhau và theo đúng trình tự mà giáo viên vừa hướng dẫn.
-Mỗi thành viên trong một đội chỉ được xếp 1 bước, đội nào xếp xong trước thì thắng cuộc.
-Cả lớp theo dõi 2 đội chơi và kiểm tra kết quả.
Trò chơi này không những tạo hứng thú cho học sinh mà còn khắc sâu kiến thức để học sinh vẽ bài đúng phương pháp.
Ví dụ 2: Trò chơi Tìm bố cục
-Giáo viên chuẩn bị nhiều mảng hình hình học khác nhau bằng bìa cứng .
-Chia lớp thành 4 đến 6 nhóm.
-Mỗi nhóm lựa chọn các hình hình học để sắp xếp thành một bố cục trong khoảng thời gian do giáo viên qui định.
-Nhóm nào xếp được bố cục đẹp , hợp lí với thời gian nhanh nhất sẽ thắng cuộc.
Trò chơi này vừa tạo hứng thú học tập , vưà rèn kĩ năng tìm bố cục , kích thích tính sáng tạo của học sinh,
Ví dụ 3: Trò chơi xếp tranh.
-Giáo viên chuẩn bị một số hình rối, hình nhà cửa,cây cối, đồ vật, .bằng bìa cứng hoặc xốp màu.
-Chia lớp thành 4 đến 6 nhóm.
-Mỗi nhóm sử dụng các hình trên để sắp xếp thành một bức tranh trong khoảng thời gian qui định.
 - Nhóm nào xếp được tranh đẹp , sáng tạo, nội dung phù hợp với bài học với thời gian ngắn nhất sẽ thắng cuộc .
 Trò chơi xếp tranh giúp học sinh biết cách tạo được những mảng hình đẹp, phát huy khả năng sáng tạo, tích cực học tập cho học sinh.
Ví dụ 4: Trò chơi tiếp sức hoàn thiện tranh.
-Giáo viên chia lớp thành 4 đội, thảo luận trong vòng 5-7 phút
-Giáo viên dán trên bảng 4 tờ giấy vẽ khổ A3 hoặc A4 có ghi tên các đội.
-Thành viên của mỗi đội lần lượt vẽ để hoàn thiện một bức tranh của đội mình. (mỗi người chỉ được vẽ một lần và mỗi lần chỉ được vẽ một mảng hình hay một chi tiết của bức tranh, đội nào phạm luật sẽ bị trừ điểm)
-Đội nào hoàn thiện tranh sớm nhất , đạt yêu cầu về nội dung, bố cục, mảng hình, màu sắc,đậm nhạt,thì thắng cuộc.
Trò chơi hoàn thiện tranh ngoài việc tạo hứng thú học tập, rèn luyện kĩ năng và cũng cố kiến thức, còn hình thành kĩ năng làm việc nhóm có khoa học, có tinh thần đồng đội cho học sinh.
Như vậy, việc tổ chức trò chơi trong phân môn vẽ tranh luôn tạo được sự thích thú, hấp dẫn học sinh, tạo không khí vui vẻ trong lớp học, nhờ đó mà học sinh tiếp thu bài một cách tích cực và tự giác; tạo cơ hội cho học sinh rèn luyện kĩ năng và cũng cố kiến thức; phát huy tính sáng tạo; từ đó học sinh lại thấy hứng thú trong học tập. Ngoài ra nó còn giúp học sinh phát triển tâm sinh lí, thái độ đạo đức như : tôn trọng kỉ kuật, giúp đỡ và có trách nhiệm cao với đồng đội.
Thứ sáu
Thay đổi hình thức đánh giá sao cho phù hợp với nội dung từng bài học:
Tuỳ theo bài học mà giáo viên có hình thức đánh giá sao cho tất cả học sinh đều được tham gia vào quá trình nhận xét , đánh giá để nhận ra ưu, nhược điểm từng bài, nhằm rút kinh nghiệm cho bản thân, khắc sâu kiến thức.
Các hình thức đánh giá có thể là: Nhận xét cá nhân, nhóm, trắc nghiệm .
* Đánh giá cá nhân:
-Giáo viên lựa chọn bài ở các mức độ khác nhau như: giỏi, khá, đạt, chưa đạt để dán lên bảng và đưa ra tiêu chí đánh giá.
-Học sinh xem bài từ 1-2 phút, cá nhân học sinh xung phong nhận xét và xếp loại bài theo cảm nhận riêng.
-Giáo viên lấy ý kiến của cả lớp về kết qủa xếp loại trên, sau đó bổ sung nhận xét, nêu những ưu, nhược điểm của từng bài.
* Đánh giá nhóm: Áp dụng cho những bài thực hành theo nhóm.
-Các nhóm treo bài của nhóm mình lên bảng và nhận xét theo vòng tròn : nhóm 1 nhận xét nhóm 2, nhóm 2 nhận xét nhóm 3,., nhóm cuối cùng nhận xét nhóm 1
- Sau khi đại diện 1 nhóm nhận xét xong , nhóm được nhận xét có thể phản hồi để bảo vệ thành quả của nhóm mình .
Hình thức đánh giá này luôn tạo không khí sôi nổi cho tiết học, giúp học sinh nắm vững kiến thức hơn.
* Đánh giá bằng trắc nghiệm:
- Giáo viên treo tranh đã chọn theo từng mức độ hoàn thành lên bảng và đánh số thứ tự các tranh.
- Học sinh tự nhận xét cá nhân rồi ghi lại kết quả xếp loại.
- Giáo viên

Tài liệu đính kèm:

  • docxskkn_mot_so_bien_phap_giup_hoc_sinh_lop_8_hung_thu_va_phat_h.docx