SKKN Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 10A4 thông qua công tác chủ nhiệm tại trường THPT Lê Lai

	1. Mở đầu
	1.1. Lý do chọn đề tài
 	Rèn luyện kỹ năng sống có ý nghĩa quan trọng đối với mỗi người. Kĩ năng sống giúp con người có thể đương đầu với thử thách trong cuộc sống và để hoàn thiện mình hơn. Trong những năm gần đây, chương trình giáo dục của Bộ GD & ĐT đã hướng đến việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh ngay từ khi còn ngồi trên ghế Nhà trường và coi đây là một trong những nội dung quan trọng của chương trình giáo dục phổ thông.
 	Hiện nay, một bộ phận không nhỏ học sinh (HS) nói chung và HS trường THPT Lê Lai nói riêng đang sa vào tệ nạn xã hội, hư hỏng, làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học tập, nề nếp của nhà trường. Sự gia tăng những biểu hiện do thiếu kỹ năng sống như: không thể hiện được khả năng của bản thân, khó hoà nhập, lúng túng khi xử lý tình huống, hay gây mâu thuẫn, bất hoà với bạn bè, thầy cô, không kiểm soát được cảm xúc dẫn đến đánh nhau, thậm chí còn gây ra cả án mạng ....
 	Nguyên nhân không nhỏ của tình trạng trên là do các em chưa được trang bị kĩ năng sống một cách đầy đủ, để có thể đương đầu với sự biến động và cám dỗ trong xã hội hiện nay. Vì vậy, việc giáo dục kĩ năng sống cho HS là rất cần thiết đặc biệt là các em HS lớp 10, các em đang còn bỡ ngỡ khi mới bước vào môi trường trung học phổ thông.
 	Thực tế cho thấy việc giáo dục kĩ năng sống trong nhà trường trung học phổ thông nói chung và trường trung học phổ thông Lê Lai, huyện Ngọc Lặc nói riêng chưa được quan tâm đúng mức, mới chỉ dừng lại ở bộ môn GDCD, một số buổi sinh hoạt tập thể như hoạt động ngoài giờ lên lớp, các ngày lễ kỉ niệm lớn trong năm như 8/3, 20/11, 26/3, 19/5. Do vậy, chưa đáp ứng được mục tiêu của Bộ GD & ĐT.
 	Để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh cần có sự phối hợp của gia đình, nhà trường và xã hội. Một trong những yếu tố góp phần quan trọng để hoàn thành mục tiêu này là đội ngũ giáo viên. Đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm(GVCN).
 	Có thể nói GVCN là người đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối giữa nhà trường với HS, là người gần gũi, tiếp xúc thường xuyên với HS. Là kênh truyền đạt những mong muốn, suy nghĩ của các em tới Ban giam hiệu nhà trường và ngược lại. Tại trường trung học phổ thông Lê Lai, trong một tuần GVCN có các buổi sinh hoạt lớp 15 phút đầu giờ, tiết 1 thứ 2 đầu tuần (3 tiết / tháng) và 1 tiết sinh hoạt lớp vào tiết 5 thứ 7 hàng tuần, các buổi lao động làm vệ sinh khuôn viên môi trường học đường để gặp gỡ quan sát, trao đổi với HS, nắm bắt tâm tư, đời sống sinh hoạt thường ngày của các em. Như vậy, thời gian để GVCN tiếp xúc với HS nhiều hơn. Nhưng hầu hết bản thân tôi thấy những buổi sinh hoạt các lớp đều diễn ra khô khan và cứng nhắc, chủ yếu là xử lý các trường hợp vi phạm, thậm chí nhiều giáo viên còn nói những lời nặng nề với các em gây ra những xung đột giữa giáo viên và HS. Thời gian sinh hoạt 15 phút đầu giờ thì diễn ra nhàm chán, lặp đi lặp lại như: tập hát, chữa bài tập, giáo viên chủ nhiệm lên nhắc nhở công việc tại lớp.... 
	Trong năm học 2018 – 2019, tôi được Ban giám hiệu phân công chủ nhiệm lớp 10A4, bản thân tôi nhận thấy việc giáo dục kỹ năng sống cho HS có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với học sinh. Do vậy tôi đã rất tích cực giáo dục cho các em những kỹ năng cơ bản. Những việc làm đó đã được tôi thể hiện trong đề tài “Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 10A4 thông qua công tác chủ nhiệm tại trường THPT Lê Lai”.
	1.2. Mục đích nghiên cứu
 	- Tìm hiểu cơ sở lí luận và pháp lý của đề tài: phân tích, đối chiếu với thực trạng của nhà trường trong thời điểm hiện tại để qua đó tìm ra các biện pháp, giải pháp mới hiệu quả hơn cho các hoạt động .
	- Xây dựng mô hình để giáo dục giá trị sống và rèn luyện kỹ năng sống giúp cho học sinh có tinh thần và thái độ học tập tự giác, tích cực, sống có lý tưởng, hoài bão, ứng xử, hành động mang tính nhân văn. Nó còn giúp cho HS có ý thức bảo vệ, rèn luyện cơ thể, sống lành mạnh tránh xa các tệ nạn xã hội.
	- Đạt hiệu quả cao trong phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” 
	- Đạt được các mục tiêu của giáo dục, đã được định hướng theo bốn trụ cột: “Học để biết; Học để làm; Học để chung sống và học để làm người”. 
	1.3. Đối tượng nghiên cứu
 	Đây là nội dung được nhiều người hiện đang rất quan tâm và tất cả các trường học phổ thông trên cả nước đang thực hiện. Nhưng trong điều kiện hạn hẹp về không gian điều tra, thực nghiệm nên đề tài chỉ được nghiên cứu và áp dụng trong học sinh lớp 10A4, trường Trung học phổ thông Lê Lai, huyện Ngọc lặc, tỉnh Thanh Hóa. Ở đây, cũng nói thêm rằng rèn luyện kỹ năng sống cho HS trong đề tài này chỉ là nội dung tích hợp vào các hoạt động chứ chưa phải là một môn học độc lập.
 	1.4. Phương pháp nghiên cứu
	- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
	- Phương pháp trải nghiệm
 	- Phương pháp đóng vai
 	- Phương pháp trò chơi
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
	2.1. Cơ sở lý luận
 	Trên thế giới đã tồn tại nhiều khái niệm, nhiều định nghĩa khác nhau về kỹ năng sống, mỗi định nghĩa, mỗi khái niệm được thể hiện dưới những hình thức khác nhau. Thông thường, kỹ năng sống được hiểu là những kỹ năng thực hành mà con người cần để có sự an toàn, cuộc sống khoẻ mạnh với chất lượng cao.
Các quan niệm vê kĩ năng sống: 
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), kỹ năng sống là khả năng để có hành vi thích ứng (adaptive) và tích cực (positive), giúp các cá nhân có thể ứng xử hiệu quả trước các nhu cầu và thách thức của cuộc sống hằng ngày.
Theo Quỹ Nhi đồng Liên hợp quổc (UNICEF), kỹ năng sống là cách tiếp cận giúp thay đổi hoặc hình thành hành vi mới. Cách tiếp cận này lưu ý đến sự cân bằng về tiếp thu kiến thức, hình thành thái độ và kỹ năng.
Theo Tổ chức Văn hoá, Khoa học và Giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO), kỹ năng sống gắn với 4 trụ cột của giáo dục, đó là: Học để biết gồm các kỹ năng tư duy như: tư duy phê phán, tư duy sáng tạo, ra quyết định, giải quyết vấn đề, nhận thức được hậu quả...; học làm người gồm các kỹ năng cá nhân như: ứng phó với căng thẳng, kiềm soát cảm xúc, tự nhận thức, tự tin, học để sống vời người khác gồm các kỹ năng xã hội như: giao tiếp, thường lúng túng, tự khẳng định, hợp tắc, làm việc theo nhóm, thể hiện sự cảm thông; Học để làm gồm kỹ năng thực hiện công việc và các nhiệm vụ như: kỹ năng đặt mục tiêu, đảm nhận trách nhiệm.
 	Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định "Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt” và “Giáo dục và đào tạo có sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần quan trọng xây dựng đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam". Trong đó có đề cao vai trò của giáo dục kỹ năng sống.
	Trong Chiến lược Phát triển giáo dục 2011-2020 Ban hành kèm theo Quyết định số 711/QĐ-TTg ngày 13 tháng 6 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ, trong phần mục tiêu tổng quát về phát triển giáo dục đến năm 2020 có nêu: “Đến năm 2020, nền giáo dục nước ta được đổi mới căn bản và toàn diện theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế; chất lượng giáo dục được nâng cao một cách toàn diện, gồm: giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, năng lực sáng tạo, năng lực thực hành, năng lực ngoại ngữ và tin học; đáp ứng nhu cầu nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và xây dựng nền kinh tế tri thức; đảm bảo công bằng xã hội trong giáo dục và cơ hội học tập suốt đời cho mỗi người dân, từng bước hình thành xã hội học tập”.
Như vậy, kỹ năng sống giúp con người thay đổi nhận thức, thái độ và hành động theo hướng tích cực và mang tính xây dựng. 
Ở lứa tuổi mới bước vào đời, bắt đầu sống độc lập, làm việc và sẽ có những va chạm xã hội các em cũng rất cần được trau dồi kỹ năng sống. Theo một nghiên cứu mới được ngành giáo dục công bố, có trên 95% HS chưa nhận thức đúng về kỹ năng sống. Từ hiện trạng này cho thấy, việc giáo dục kỹ năng sống cho HS là rất cần thiết nhằm góp phần đào tạo “con người mới” với đầy đủ các mặt “đức, trí, thể, mỹ ” “ nhân, lễ, nghĩa, trí, tín” hay “nhân, nghĩa, trí, tín, dũng, liêm...”. Hồ Chủ Tịch đã từng nói:
 “ Hiền, dữ phải đâu là tính sẵn
 Phần nhiều do giáo dục mà nên”
Giáo dục kỹ năng sống chính là định hướng cho các em những con đường sống tích cực trong xã hội hiện đại trong ba mối quan hệ cơ bản: con người với chính mình; con người với tự nhiên; con người với các mối quan hệ xã hội. Nắm được kỹ năng sống, các em sẽ biết chuyển dịch kiến thức “cái mình biết” và thái độ, giá trị “cái mình nghĩ, cảm thấy, tin tưởng”thành những hành động cụ thể trong thực tế “làm gì và làm cách nào” là tích cực và mang tính chất xây dựng. Tất cả đều nhằm giúp các em thích ứng được với sự phát triển nhanh như vũ bão của khoa học công nghệ và vững vàng, tự tin bước tới tương lai. Cụ thể là:
	- Trong quan hệ với chính mình: Giáo dục kỹ năng sống giúp HS biết gieo những kiến thức vào thực tế để gặt hái những hành động cụ thể và biến hành động thành thói quen, rồi lại gieo những thói quen tích cực để tạo ra số phận cho mình.
 	- Trong quan hệ với gia đình: Giáo dục kỹ năng sống giúp HS biết kính trọng ông bà, hiếu thảo với cha mẹ, quan tâm chăm sóc người thân khi ốm đau, động viên, an ủi nhau khi gia quyến có chuyện chẳng lành
 	- Trong quan hệ với xã hội: Giáo dục kỹ năng sống giúp HS biết cách ứng xử thân thiện với môi trường tự nhiên, với cộng đồng như: có ý thức giữ gìn trật tự an toàn giao thông; giữ vệ sinh môi trường học đường, đường làng, ngõ xóm; bảo vệ môi trường thiên nhiênTừ đó, góp phần làm cho môi trường sống trong sạch, lành mạnh, bớt đi những tệ nạn xã hội, những bệnh tật do sự thiếu hiểu biết của chính con người gây nên; góp phần thúc đẩy những hành vi mang tính xã hội tích cực để hài hoà mối quan hệ giữa nhu cầu – quyền lợi – nghĩa vụ trong cộng đồng.
 	Do những ý nghĩa đặc biệt nêu trên, việc giáo dục hình thành nhân cách cho HS nói chung và đối với giáo dục kỹ năng sống nói riêng ngày càng trở nên quan trọng và cấp thiết. 
 	Tuy nhiên, việc giáo dục kỹ năng sống chưa được quan tâm đúng mức trong nhà trường, chưa đáp ứng được nhu cầu rèn luyện kỹ năng cho các em.
Đặc biệt là các em học sinh khối 10 khi các em mới rời xa môi trường Trung học cơ sở, các em đến với môi trường trung học phổ thông với nhiều cái mới, lạ lẫm, thậm chí các em phải ở trọ cả tuần, sống xa gia đình. Cụ thể lớp 10A4 trường trung học phổ thông Lê Lai tôi đang chủ nhiệm có tới 91.89% là người dân tộc thiểu số, 15 học sinh phải ở trọ. Cả khối lớp 10 có tới 150 học sinh sống xa gia đình. Chính vì vậy bản thân tôi nhận thức được vai trò của GVCN rất quan trọng trong việc giáo dục kỹ năng sống cho HS. Giáo viên chủ nhiệm giống như là những người cha, người mẹ, người anh, người chị phải có trách nhiệm rèn luyện cũng như dạy cho các em những kỹ năng sống trang bị cho các em thêm những kiến thức để chuẩn bị bước vào đời.
	2.2. Thực trạng kỹ năng sống của học sinh lớp 10A4 trước khi áp dụng sáng kiến
 	2.2.1. Thuận lợi:
	* Về phía giáo viên: 
- Rèn luyện kỹ năng sống cho HS là một trong những nội dung quan trọng 
trương chương trình giáo dục phổ thông. Do vậy được áp dụng cho tất cả
 các môn học, cấp học.
- Trường trung học phổ thông Lê Lai đang thực hiện phong trào thi đua xây dựng“Trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Trọng điểm của phong trào là rèn luyện kỹ năng sống cho HS thông qua chương trình hoạt động ngoài giờ lên lớp, các ngày lễ lớn trong năm như 8/3, 20/11, 26/3, 19/5. Đoàn trường đã tập huấn lớp kỹ năng sống cho Bí Thư, lớp trưởng các chi đoàn vào dịp 26/3. 
- Giáo viên đã được tập huấn giảng dạy kỹ năng sống cho HS ở những khoá tập huấn do Sở GD - ĐT tổ chức. Bản thân cá nhân tôi là giáo viên chủ nhiệm lớp 10A4, có 15 năm công tác tại trường, đã chủ nhiệm 4 khóa HS, nhận bằng Thạc sĩ sinh học với đề tài về tâm sinh lí lứa tuổi học sinh. Tôi đã tham gia các khóa học về kỹ năng sống như: “Đánh thức tiềm năng, khơi nguồn cảm xúc”, ‘’Kỹ năng xác định giá trị’’, "Kỹ năng kiểm soát cảm xúc’’..., để nâng cao hiểu biết và tích lũy thêm kinh nghiêm cho bản thân mình cho gia đình và cho công tác giảng dạy. 
- Bên cạnh đó Ban giám hiệu nhà trường rất quan tâm về mặt nề nếp, tổ chức những buổi gặp gỡ nói chuyện với các em học sinh chưa ngoan, vi phạm nội quy vào tiết 5 ngày thứ 6 hàng tuần, cuối các kỳ thi khảo sát chất lượng, kiểm tra học kỳ những HS có điểm thi chưa đạt đại diện Ban giám hiệu trưởng tiếp gặp gỡ, trao đổi.Nhà trường quan tâm đến cơ sở vật chất tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên chủ nhiệm làm tốt vai trò của mình như lắp đặt hệ thống camera để GVCN có thể quan sát HS và có biện pháp phù hợp trong mọi tình huống
 * Về phía học sinh: 
- Học sinh khối 10 nói chung và HS lớp 10A4 nói riêng đã được giáo dục kỹ năng sống từ các cấp học tiểu học và trung học cơ sở.
 	- Sự phát triển của Internet, công nghệ thông tin đã giúp học sinh hiểu và hình thành cho mình một số kỹ năng sống thiết yếu.
 	2.2.2 Khó khăn:
* Về phía giáo viên
 	- Việc giảng dạy kỹ năng sống trong nhà trường chưa được đồng bộ, một số giáo viên còn chưa quan tâm đến việc dạy kỹ năng sống cũng như lồng ghép trong các tiết học trên lớp.
 	- Tài liệu về giáo dục kỹ năng sống trong thư viện nhà trường còn ít. 
 	- Sự phối kết hợp giữa GVCN và giáo viên bộ môn chưa thực sự hiệu quả trong giáo dục.
 	- Các buổi dạy thêm về kỹ năng sống cho các em HS trong nhà trường đang còn ít, Đoàn trường chưa tổ chức được những buổi dạy kỹ năng sống cho các đoàn viên thanh niên.
 	* Về phía học sinh:
 	- Phần đa HS còn chưa thực sự hiểu và chú trọng đến việc học và rèn luyện kỹ năng sống cho mình.
 	- Học sinh trường trung học phổ thông Lê lai nói chung và HS lớp 10A4 nói riêng các em năm đầu tiên làm quen với môi trường học tập mới, với độ tuổi 15- 16 tuổi dậy thì có nhiều thay đổi tâm sinh lí hơn nữa đa số các em là con em người dân tộc thiểu số, tính tự ty cao, các em ít có điều kiện tiếp xúc với các hoạt động xã hội lành mạnh do đặc điểm vùng miền, hoặc có tiếp xúc thì cũng là các hoạt động không lành mạnh như: chơi geme, Bi-a(Billiards) cá cược..., nhất là những HS ở trọ các em lần đầu tiên sống xa gia đình nên còn bỡ ngỡ dễ xa ngã không có người uốn nắn. Vì vậy các em thiếu kỹ năng sống cho bản thân rất phổ biến.
2.2.3. Thực trạng ở lớp 10 A4
 	Lớp 10A4 năm học 2018 - 2019: Sĩ số HS 37 trong đó 25 học sinh nam, 12 học sinh nữ, 91,8% là người dân tộc thiểu số, 15 em nhà ở xa trường đi lại khó khăn, phải ở trọ lại gần trường, HS cá biệt 3, HS bố mẹ đi làm xa phải ở cùng ông bà 5, HS bố đã mất 2, HS mắc bệnh nặng phải điều trị 3, phần đa phụ huynh chỉ biết cho con đi học chứ chưa thực sự hiểu, biết và chia sẻ với HS điều này làm ảnh hưởng đến chất lượng học tập, cũng như nề nếp của lớp.Về lao động khi tôi mới nhận lớp có đến 30% HS chây lười, ỷ lại. Về các hoạt động bề nổi: 70% HS thờ ơ, không tham gia, phó thác trách nhiệm cho cán sự lớp và GVCN. Trong thời kì bùng nổ công nghệ thông tin hiện nay, phần lớn các em đều sa vào việc nghiện điện tử, nghiện mạng xã hội như Fcebook, ZaLo.... Nên ít nhiều ảnh hưởng đến việc học tập và học thêm về kỹ năng sống. 
Phụ huynh và HS chỉ quan tâm đến việc học theo khối, một số phụ huynh mải mê với công việc phó mặc việc dạy dỗ cho thầy cô và nhà trường. 
Kết quả khảo sát đầu năm của nhà trường về 2 mặt:
 Bảng 1: Kết quả học lực và hạnh kiểm giữa học kỳ I của lớp 10A4
Sĩ số
Hạnh kiểm
Học lực
37
Tốt
Khá
TB
Yếu
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Kém
 10
14
9
4
0
8
26
3
0
27.5%
37.85%
24.3%
10.8%
0
21.6%
70.3%
8.1%
0
Đánh giá kỹ năng sống của HS lớp 10A4 đầu năm xuất phát từ góc độ tâm lý - giáo dục. Kết quả khảo sát được cho thấy(kết quả khảo sát dựa trên bộ câu hỏi và tình huống thực tế - tính tỉ lệ %)
 Bảng 2: Kết quả khảo sát kỹ năng sống giữa học kì I của học sinh lớp10A4 
STT
Những kỹ năng sống
Giữa kì I
Cuối kì I
Giữa kì II
1
Kỹ năng ứng phó và vượt qua áp lực 
4,52 
2
Kỹ năng làm chủ cảm xúc bản thân 
4,33 
3
Kỹ năng xác lập mục đích cuộc sống 
4,31 
4
Kỹ năng phân tích tình huống và ra quyết định 
4,24 
5
Kỹ năng tự nhận thức giá trị bản thân
4,20 
6
Kỹ năng kiên định
4,19 
7
Kỹ năng quản lý thời gian 
4,12 
8
Kỹ năng giải quyết xung đột
4,07 
9
Kỹ năng lắng nghe và bày tỏ nguyện vọng 
4,02 
10
Kỹ năng chia sẻ và động viên người khác 
4,01 
11
Kỹ năng hòa nhập và làm việc nhóm
4,01 
12
Kỹ năng phán đoán cảm xúc người khác
3,97 
	2.3. Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 10A4
	2.3.1. Cần phải nắm vững những yêu cầu sư phạm đối với giáo viên chủ nhiệm và những kỹ năng cần giáo dục cho học sinh
* Những yêu cầu sư phạm đối với giáo viên chủ nhiệm.
 	Có thể khẳng định GVCN lớp là linh hồn của một lớp học, là người thay mặt Hiệu trưởng tổ chức các hoạt động, xây dựng lớp thành một tập thể vững mạnh để giáo dục học sinh theo mục tiêu đã đề ra, do đó người giáo viên chủ lớp phải phải phấn đấu, trau dồi bản thân để đáp ứng được những yêu cầu sau đây:
 	Giáo viên chủ nhiệm phải xác định mình là người đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục kỹ năng sống cho HS, phải có lòng nhiệt tình và sự đam mê. Bởi vì, GVCN được coi như là người cha, người mẹ thứ hai của các em, là người tiếp xúc thường xuyên với HS, là người nắm rõ tâm lý, tính cách của từng HS. Do vậy, GVCN có thể hiểu được năng lực, thái độ ưu điểm và nhược điểm của từng HS. Đây là yêu cầu rất quan trọng. Bởi công tác chủ nhiệm lớp đòi hỏi điều đầu tiên của giáo viên là lòng nhiệt tình và sự đam mê. Làm chủ nhiệm là một “nghệ thuật”, nếu không có sự nhiệt tình sẽ không đem lại kết quả như mong muốn. Khi xác định được vai trò của mình GVCN sẽ gần gũi được HS, chiếm được cảm tình từ phía HS, từ đó sẽ có những biện pháp thiết thực để hoàn thành nhiệm vụ của mình.
 	Giáo viên chủ nhiệm phải biết lập được kế hoạch chủ nhiệm cho riêng mình để có thể giáo dục được kỹ năng sống cho HS. Căn cứ vào kế hoạch của Nhà trường, Đoàn thanh niên, đặc điểm của lớp, của địa phương GVCN phải lập được cho mình một kế hoạch cụ thể, chi tiết, khoa học cho từng tuần, từng tháng và trong cả năm học. Phải biến việc giáo dục kỹ năng sống cho HS thành một thói quen, thành kỹ năng của mình trong suốt quá trình làm công tác chủ nhiệm.
 	Giáo viên chủ nhiệm phải là tấm gương cho HS soi vào về đạo đức, lối sống, hành vi. Có thể nói, để giáo dục được học sinh thì người giáo viên nói chung và GVCN nói riêng phải là người biết dùng nhân cách của mình để dạy học sinh “Dùng nhân cách để giáo dục nhân cách”. Phải là người có tấm lòng khoan dung, độ lượng, là quan toà mẫu mực trong khi giải quyết tình huống. GVCN phải là người có năng lực quản lý và năng lực tổ chức. Không phải lúc nào GVCN cũng ở trên lớp cùng với HS. Do vậy, GVCN phải xây dựng đội ngũ cán sự lớp có năng lực và trách nhiệm, điều hành một tập thể tự quản. GVCN còn phải biết ứng xử, giải quyết đúng các mối quan hệ giữa HS đối với HS, giữa HS với giáo viên, HS với các mối quan hệ ngoài xã hội giữa giáo viên bộ môn đối với GVCN, giữa GVCN với Đoàn thanh niên, giữa GVCN với cha mẹ HS. Thầy cô chủ nhiệm phải là cầu nối quan trọng kết nối ba môi trường giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội.
* Những kỹ năng cần giáo dục cho học sinh: 
 	Có rất nhiều kỹ năng cần giáo dục cho HS, trong phạm vi đề tài này và qua kết quả khảo sát của tôi trên đối tượng cụ thể là học sinh lớp 10A4, tôi xin đưa ra phương pháp giáo dục một số kỹ năng sống như sau:
Kỹ năng ứng phó và vượt qua áp lực 
Kỹ năng làm chủ cảm xúc bản thân 
Kỹ năng xác lập mục đích cuộc sống 
Kỹ năng phân tích tình huống và ra quyết định 
Kỹ năng tự nhận thức giá trị bản thân
Kỹ năng kiên định
Kỹ năng quản lý thời gian 
Kỹ năng giải quyết xung độ