SKKN Các giải pháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học

SKKN Các giải pháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học

Mỗi một con người luôn vững vàng trước các thử thách, các tình huống của cuộc sống và vượt qua nguy hiểm khi những sự cố bất thường, đòi hỏi con người cần có một kỷ năng sống. Đặc biệt đối với học sinh tiểu học, lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích khám phá tìm tòi song còn thiếu hiểu biết sâu sắc về xã hội, thiếu kinh nghiệm sống Trong bối cảnh hiện nay nếu không được giáo dục kĩ năng sống các em dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, bạo lực, lối sống ích kỉ, dễ bị lôi kéo, dễ bị kích động dễ bị lệch lạc nhân cách.

Trong thời buổi ngay nay, trẻ tiếp xúc với xã hội sớm vì vậy giáo dục kĩ năng sống cho trẻ thực sự rất cần thiết. Việc hình thành các kỹ năng cơ bản trong học tập và sinh hoạt không chỉ mang lại lợi ích về mặt sức khoẻ mà còn giúp các em sớm có ý thức để làm chủ bản thân, sống tích cực và hướng đến những điều lành mạnh cho chính mình cũng như xã hội.Tuy nhiên hiện nay vẫn còn một số học sinh thật sự thiếu kĩ năng sống : có người khách đến lớp học sinh không chào hoặc tiếng chào lí nhí thiếu tự nhiên, ít khi dùng “cảm ơn, xin lỗi”,. Nhiều học sinh ít khi tham gia tranh luận, ngại nói ra khó khăn của bản thân, một số không biết giao tiếp theo những qui tắc tối thiểu trong gia đình và ngoài xã hội. Nhiều trẻ thiếu kĩ năng tự phục vụ cho bản thân kể cả vệ sinh thân thể; kĩ năng làm một số việc đơn giản như dọn dẹp sắp xếp bàn học, phòng học, nhà cửa. Trường học là môi trường không những học văn hóa, mà còn là nơi giáo dục đạo đức, rèn luyện thể chất và giáo dục kỷ năng sống cho các em, nhưng làm bằng cách nào để đạt được hiệu quả cao trong công tác giáo dục kĩ năng sống là một điều cần trăn trở của mỗi giáo viên chúng tôi.

 

doc 22 trang thuychi01 8530
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Các giải pháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ 
PHÒNG GD&ĐT THÀNH PHỐ THANH HÓA
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI
CÁC GIẢI PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG
CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết Hạnh
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Điện Biên 1
SKKN thuộc lĩnh vực: Giáo dục ngoài giờ lên lớp
THANH HOÁ NĂM 2018
Trang
1. MỞ ĐẦU:
 1.1. Lí do chọn đề tài
 1.2. Mục đích nghiên cứu
 1.3. Đối tượng nghiên cứu
 1.4. Phương pháp nghiên cứu
 1.5. Nhiệm vụ nghiên cứu
 1.6. Phương pháp nghiên cứu
2. NỘI DUNG:
 2.1. Cơ sở lí luận 
 2.2. Thực trạng về giáo dục kĩ năng sống ở nhà trường Tiểu học hiện nay
 2.3. Giải pháp và tổ chức thực hiện
 2.3.1. Giáo viên tự nâng cao nhận thức về giáo dục kĩ năng sống 
 2.3.2. Giáo dục kĩ năng sống thông qua các môn học một cách hiệu quả: 
 2.3.3.Giáo dục kĩ năng sống qua chuyên đề và các hoạt động ngoài giờ lên lớp khác.
 2.3.4. Chuẩn bị tốt cơ sở vật chất cho việc giáo dục kĩ năng sống
 2.3.5. Tổ chức kểm tra, đánh giá kĩ năng sống của học sinh một cách nghiêm túc
 2.4. Hiệu quả đạt được
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ:
 3.1. Kết luận
 3.2. Kiến nghị, đề xuất 
2
2
3
3
3
3
4
4
5
5
7
10
15
16
17
19
 20 
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài:
Mỗi một con người luôn vững vàng trước các thử thách, các tình huống của cuộc sống và vượt qua nguy hiểm khi những sự cố bất thường, đòi hỏi con người cần có một kỷ năng sống. Đặc biệt đối với học sinh tiểu học, lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích khám phá tìm tòi song còn thiếu hiểu biết sâu sắc về xã hội, thiếu kinh nghiệm sống Trong bối cảnh hiện nay nếu không được giáo dục kĩ năng sống các em dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, bạo lực, lối sống ích kỉ, dễ bị lôi kéo, dễ bị kích động dễ bị lệch lạc nhân cách. 
Trong thời buổi ngay nay, trẻ tiếp xúc với xã hội sớm vì vậy giáo dục kĩ năng sống cho trẻ thực sự rất cần thiết. Việc hình thành các kỹ năng cơ bản trong học tập và sinh hoạt không chỉ mang lại lợi ích về mặt sức khoẻ mà còn giúp các em sớm có ý thức để làm chủ bản thân, sống tích cực và hướng đến những điều lành mạnh cho chính mình cũng như xã hội.Tuy nhiên hiện nay vẫn còn một số học sinh thật sự thiếu kĩ năng sống : có người khách đến lớp học sinh không chào hoặc tiếng chào lí nhí thiếu tự nhiên, ít khi dùng “cảm ơn, xin lỗi”,... Nhiều học sinh ít khi tham gia tranh luận, ngại nói ra khó khăn của bản thân, một số không biết giao tiếp theo những qui tắc tối thiểu trong gia đình và ngoài xã hội. Nhiều trẻ thiếu kĩ năng tự phục vụ cho bản thân kể cả vệ sinh thân thể; kĩ năng làm một số việc đơn giản như dọn dẹp sắp xếp bàn học, phòng học, nhà cửa. Trường học là môi trường không những học văn hóa, mà còn là nơi giáo dục đạo đức, rèn luyện thể chất và giáo dục kỷ năng sống cho các em, nhưng làm bằng cách nào để đạt được hiệu quả cao trong công tác giáo dục kĩ năng sống là một điều cần trăn trở của mỗi giáo viên chúng tôi. 
Trong Đề án: Đổi mới giáo dục và đào tạo thành phố Thanh Hoá giai đoạn 2017-2020, định hướng đến năm 2025 đã nêu rõ Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo thành phố Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay góp phần nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, làm ra nhiều của cải, vật chất cho cá nhân, gia đình và xã hội là nhiệm vụ hết sức cần thiết, đảm bảo cho sự phát triển bền vững của thành phố.
Từ lí do trên nên tôi đã chọn: “Các giải pháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học” để làm đề tài nghiên cứu. Hy vọng sẽ giúp các bậc phụ huynh có cái nhìn đúng đắn và toàn diện về kĩ năng sống cho trẻ để giúp các em phát triển một cách tốt nhất. 
1.2. Mục đich nghiên cứu:
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn về vấn đề về kĩ năng sống của học sinh Tiểu học, đề xuất một số biện pháp tăng cường giáo dục kĩ năng sống để học sinh tiểu học có kĩ năng sống biết ứng biến trong cuộc sống. Học sinh được trang bị kĩ năng sống phù hợp với lứa tuổi để từ đó thực hiện tốt nhiệm vụ học tập.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp thực hiện giáo dục kĩ năng sống cho học sinh Tiểu học.
1.4. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài được tiến hành nghiên cứu áp dụng các giải pháp vào công tác giáo dục kĩ năng sống tại trường Tiểu học Điện Biên 1 trong năm học 2017-2018
1.5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tìm hiểu thực trạng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học trong hoạt động dạy học của giáo viên tiểu học.
- Nghiên cứu một số vấn đề lý luận về giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trường tiểu học.
- Ứng dụng các giải pháp và giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học
- Đề xuất một số kinh nghiệm về tăng cường công tác giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học.
1.6. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý luận:
- Phương pháp đàm thoại, gợi mở, điều tra, phỏng vấn.
- Phương pháp kiểm tra đánh giá.
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận:
Luật giáo dục năm 2005, Điều 2 đã xác đinh: Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
 Mục tiêu giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong nhà trường phổ thông nhằm các mục tiêu sau:
+ Trang bị cho học sinh những kiến thức, giá trị, thái độ và kĩ năng phù hợp. Trên cơ sở đó hình thành cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực; loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, tình huống và hoạt động hàng ngày.
 +Tạo cơ hội thuận lơi để học sinh thực hiện tốt quyền, bổn phận của mình và phát triển hài hòa về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức.
Chỉ thị số 40/2008 và kế hoạch 3007/KH-BGDĐT ngày 22/7/2008 của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã khẳng định giáo dục đạo đức, kĩ năng sống cho học sinh thông qua các môn học, hoạt động giáo dục và xây dựng quy tắc ửng xử văn hóa. Nhà trường chủ động phổi hợp với gia đình và cộng đồng trong giáo dục đạo đức và kĩ năng sống cho học sinh.
Trang bị kĩ năng sống là yêu cầu cấp thiết đối với thế hệ trẻ bởi vì: Các em chính là những chủ nhân tương lai của đất nước, là những người quyết định vận mệnh tương lai của đất nước, nếu không có kĩ năng sống, các em không thể thực hiện tốt trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, cộng đồng và đất nước. Lứa tuổi học sinh tiểu học là lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá song còn thiếu hiểu biết sâu sắc về xã hội, còn thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, kích động,... Đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cơ chế thị trường hiện nay, thế hệ trẻ thường xuyên chịu tác động đan xen của những yếu tố tích cực và tiêu cực, luôn được đặt vào hoàn cảnh phải lựa chọn những giá trị, phải đương đầu với những khó khăn, thách thức, những áp lực tiêu cực. Nếu thiếu kĩ năng sống, các em dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, bạo lực và lối sống ích kỉ, thực dụng dễ bị phát triển lệch lạc về nhân cách.
2.2. Thực trạng về giáo dục kĩ năng sống ở nhà trường Tiểu học hiện nay
2.2.1: Thực trạng dạy kĩ năng sống của giáo viên:
- Hiện nay, công tác chủ nhiệm lớp ở trong nhà trường đôi lúc còn chưa được quan tâm đúng mức. Giáo viên mỗi người hiểu , tiếp cận và thực hiện một cách khác nhau. Nhiều giáo viên vẫn coi nhẹ công tác chủ nhiệm lớp từ đó cũng coi nhẹ việc rèn các kĩ năng sống cho học sinh.
- GV đã thực hiện dạy rèn kĩ năng sống lồng ghép ở các môn học Tiếng Việt, Đạo đức, TNXH, Khoa học theo công văn của Bộ GD&ĐT. Tuy nhiên trong thực tế lâu nay giáo viên chỉ tập trung dạy kiến thức văn hóa cho học sinh mà chưa có thói quen dạy thêm kĩ năng sống cho học sinh nên khi thực hiện dạy lồng ghép là rất lúng túng, nhất là giáo viên trẻ mới ra trường chưa có nhiều kinh nghiệm dạy học và kĩ năng dạy lồng ghép.Trong khi đó, giáo dục kĩ năng sống cần phải khéo léo và sáng tạo ra những cách dạy lồng ghép phù hợp. Thời gian học lồng ghép KNS vào từng môn học rất ngắn, chỉ khoảng 3-5 phút nên hiệu quả và khả năng tiếp cận của HS về KNS thấp.
- Dạy kĩ năng sống vào các tiết dạy Giáo dục Kĩ năng sống nhưng chưa được chú trọng.
- Giáo viên muốn dạy và rèn luyện cho HS kĩ năng sống thì giáo viên phải là người rất thuần thục kĩ năng sống mà giáo viên sẽ dạy nhưng chính bản thân họ cũng thiếu hụt các kĩ năng này thì việc giảng dạy cho HS là điều rất khó khăn. Đâu đó vẫn có những giáo viên dùng những lời lẽ mạt sát làm ảnh hưởng đến tâm lí học sinh. 
2.2.2: Thực trạng về kĩ năng sống của học sinh
 Trong xã hội hiện nay, cùng với sự phát triển chung của xã hội, học sinh ngày nay phát triển sớm về mọi mặt, các em nhanh nhẹn hơn, tự tin hơn tuy nhiên vẫn còn nhiều học sinh khi tham gia học tập chỉ quan tâm đến lý thuyết trên sách vở là chính, còn mọi hoạt động kĩ năng sống của các em còn hạn chế rất nhiều. Qua đó các em chưa hiểu đầy đủ được những lợi ích về: Sức khoẻ, giáo dục, văn hóa xã hội. Có được kĩ năng sống tức là có những kĩ năng cơ bản như : giao tiếp, nhận thức, xác định giá trị, ra quyết định, kiên định, ứng phó với tình huống căng thẳng, đạt mục tiêu.. giúp trẻ hòa nhập với xã hội một cách tự tin, có nhiều phụ huynh vẫn chưa quan tâm tới  việc dạy kĩ năng sống cho con, vì thế kĩ năng sống của học sinh còn bị thiếu hụt, học sinh ngày càng thực dụng, ích kỉ và lười hoạt động hơn.
 	Học sinh bây giờ được nuông chiều thậm chí là được bao bọc quá mức. Những lễ nghi thông thường như chào, hỏi, cảm ơn, xin lỗi nhiều em còn không biết. Cái nổi cộm nhất là các em thường ích kỉ, hay đổ lỗi và ít khi nhận lỗi. Thêm vào đó các gia đình thường chỉ có một hoặc hai con, kinh tế khá giả, bố mẹ quá chiều chuộng con, lo lắng cho con một cách thái quá nên càng tạo điều kiện cho các con chỉ biết hưởng thụ, không để con tự lập dẫn đến trẻ thiếu sự sáng tạo, luôn ỷ lại, phụ thuộc vào người lớn; mỗi khi gặp các tình huống trong thực tế thì lúng túng không biết xử lý thế nào, hạn chế trong việc tự bảo vệ bản thân mình. Có trẻ được chiều chỉ làm theo ý của mình chứ không làm theo ý người khác. 
Trong nhà trường vẫn còn có hiện tượng học sinh chưa đoàn kết, chưa lễ phép với người lớn tuổi, gây mất đoàn kết trong lớp, chơi những trò chơi nguy hiểmnhiều học sinh chưa có kĩ năng xử lí tình huống đơn giản khi bất ngờ gặp phải. 
2.3. Giải pháp và tổ chức thực hiện
 	2. 3.1.Giáo viên tự nâng cao nhận thức về giáo dục kĩ năng sống 
Để đáp ứng nhu cầu giáo dục hiện nay, đồng thời thực hiện tốt đề án giáo dục của thành phố Thanh Hóa, mỗi giáo viên cần nắm rõ quá trình dạy học và tổ chức hoạt động giáo dục kĩ năng sống trước khi triển khai đưa giáo dục kĩ năng sống vào các bài học và hoạt động giáo dục. Xem đây là một yêu cầu bắt buộc đối với giáo dục Tiểu học hiện nay. Thực hiện kế hoạch của Bộ, Sở, Phòng GD&ĐT, ngay từ sau khi tiếp thu các chuyên đề nhà trường đã thành lập ban chỉ đạo về việc tăng cường công tác rèn kĩ năng sống cho học sinh gồm: đồng chí hiệu trưởng làm trưởng ban, đồng chí phó hiệu trưởng làm phó ban, các đồng chi tổ trưởng, tổ phó, tổng phụ trách Đội, Y tế học đường được đưa vào ban chỉ đạo để chỉ đạo thực hiện. Ban chỉ đạo có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch thực hiện xuyên suốt cả năm học với các nhiệm vụ cụ thể, phân công chỉ đạo, kiểm tra, giám sát và tổ chức thực hiên theo kế hoạch.
Vào đầu năm học, nhà trường đã tiến hành tổ chức tập huấn cho giáo viên như: Kĩ năng phòng tránh thảm họa thiên tai, kĩ năng phòng đuối nước, kĩ năng sơ cứu thương tích, kĩ năng phòng cháy chữa cháy, kĩ năng phòng điện giật, kĩ năng tham gia giao thông và một số trò chơi ứng xử cho toàn hội đồng.
Trên cơ sở triển khai tập huấn giáo dục kĩ năng sống của Phòng GD&ĐT. Nhà trường đã tổ chức triển khai cấp phát tài liệu cho giáo viên; tổ chức cho các tổ chuyên môn nghiên cứu tài liệu nắm bắt sâu sắc, tổ chức hội thảo về giáo dục kĩ năng sống cho toàn thể giáo viên. Giáo viên tiếp và tiến hành thực hiện giảng dạy theo qui định. Thực hiện nghiêm túc chương trình Giáo dục kĩ năng sống theo hướng dẫn.
 Song song với việc tổ chức tập huấn, hội thảo tăng cường rèn luyện kĩ năng sống cho HS đối với đội ngũ giáo viên. Trường còn chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện các phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Mỗi thầy cô giáo tâm huyết, trách nhiệm hơn trong việc giáo dục đạo đức, nhân cách cho HS. Giáo viên không chỉ nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp vụ, mà còn thường xuyên quan tâm đến đời sống, tâm tư tình cảm của học sinh.
Bên cạnh đó, mỗi giáo viên chúng tôi luôn ý thức được rằng: Trong xã hội hiện đại việc tăng cường rèn kĩ năng sống cho trẻ sẽ giúp các em nhanh chóng hòa nhập và khẳng định vị trí của mình trong tập thể. Dù tài giỏi, thông minh đến đâu nhưng thiếu kĩ năng sống thì không thể tiếp cận với môi trường xung quanh, hòa nhập cũng như khẳng định mình. Với học sinh tiểu học, thầy cô giáo là người mẹ hiền thứ hai của các em, các em luôn luôn nghe lời dạy bảo và làm theo những gì thầy cô dạy, thầy cô giáo phải là tấm gương sáng về đạo đức, nhất là tấm gương về các ứng xử văn hóa, chuẩn mực trong lời nói và việc làm. Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh sẽ khó hơn khi chính thầy cô không phải là một tấm gương.Chính vì vậy để mình có thể giáo dục trẻ có kĩ năng sống thì mỗi giáo viên cần có ý thức rèn kĩ năng sống cho bản thân, tích cực tiếp thu, đọc tài liệu, sưu tầm các clip, vedeo,.. về hướng dẫn cách rèn kĩ năng sống cho trẻ. 
Với những biên pháp trên, giáo viên chúng tôi đã dần nắm vững các kĩ năng sống cơ bản cần giáo dục cho trẻ. Dựa trên các đối tượng cụ thể, yêu cầu cụ thể và địa chỉ cụ thể của bài học, môn học mà có kế hoạch để đưa giáo dục kĩ năng sống vào thực hiện. Khi giáo viên đã thấu hiểu được vai trò của giáo dục kĩ năng sống sẽ giúp cho học sinh chủ yếu tập trung vào các kĩ năng tâm lí- xã hội; cơ hội cho học sinh được vận dụng, tương tác với người khác và giải quyết các vấn đề, những tình huống của cuộc sống. 
2.3.2. Giáo dục kĩ năng sống thông qua các môn học một cách hiệu quả: 
Đầu năm học, chúng tôi được tổ chức chuyên đề rèn kĩ năng sống theo khối lớp, về thực trạng và giải pháp ở đơn vị trong việc rèn kĩ năng sống cho học sinh bậc học tiểu học do Bộ Giáo dục- Đào tạo triển khai; qua đó giúp giáo viên hiểu được rằng chương trình học chính khoá thường cho trẻ tiếp xúc từ từ với các kiến thức văn hoá trong suốt năm học. Theo tài liệu hướng dẫn kĩ năng sống được đưa vào học trong các môn học; Tiếng Việt, Đạo đức,TNXH( Lớp 1, 2,3) và Khoa học (lớp 4,5). Về các tài liệu dạy học được cung cấp đầy đủ, chi tiết ở các bài các môn học. 
Khi soạn bài nội dung kĩ năng sống được đưa vào mục tiêu mỗi tiết dạy. Giáo viên bám vào mục tiêu để tổ chức các hoạt động dạy học sao cho vẫn đảm bảo được hệ thống kiến thức toàn bài đồng thời xen lồng tổ chức cho học sinh được rèn các kĩ năng sống mà bài học đó cần đạt. Qua từng tiết dạy, giáo viên hướng dẫn học sinh kĩ năng làm việc theo nhóm: biết cách phân công công việc, lắng nghe ý kiến người khác, tranh luận, biết chấp nhận đúng sai, thống nhất ý kiến, thực hiện đúng ý kiến đã thống nhất Đây là kĩ năng hết sức cần thiết khi các em trưởng thành, làm việc trong tập thể. 
Phương pháp xây dựng tổ chức lớp cũng nên đổi mới. Lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng, tổ phó, nhóm trưởng, nhóm phó, bàn trưởng, bàn phó cần thay đổi theo từng tháng để từng học sinh biết được các công việc của người lãnh đạo, các khó khăn gặp phải và xử lý ra sao Đồng thời biết thông cảm với công việc của người chỉ huy. Qua đó rèn cho các em những kĩ năng chỉ huy - lãnh đạo cần thiết.
 Trong quá trình dạy học hằng ngày, giáo viên cần chú ý nâng dần kĩ năng giao tiếp tự nhận thức cho các em như biết sử dụng đúng các quy tắc: chào hỏi, xin phép, cảm ơn, xin lỗi, yêu cầu Biết cảm thông chia sẻ buồn vui với mọi người.
Giáo viên cũng có thể tập dần cho các em kĩ năng đặt mục tiêu từ những việc nhỏ như thói quen dậy sớm tập thể dục, đi học đúng giờ, phụ mẹ việc nhà, giữ lời hứa với mọi người
	Giáo viên có thể rèn kĩ năng giao tiếp cho học sinh thông qua việc tổ chức hoạt động nhóm trong giờ học. Để đạt hiệu quả cao trong học tập và rèn luyện, tôi đã để tất cả các thành viên trong nhóm luân phiên làm nhóm trưởng; hướng dẫn các nhóm trưởng cách điều hành các thành viên trong nhóm một cách hiệu quả, sao cho không có bất cứ học sinh nào ngồi chơi hay làm việc riêng. Để các nhóm trưởng nắm rõ hơn nhiệm vụ, công việc của mình trong thời gian đầu, tôi để các nhóm trưởng ngồi lại và hướng dẫn các em từng bước một khi điều hành các thành viên trong nhóm làm nhiệm vụ. Tôi hướng dẫn các em một số câu lệnh mẫu trong từng hoạt động. Ví dụ: Khi tôi yêu cầu các nhóm trưởng điều hành các thành viên trong nhóm tìm hiểu mục tiêu, thì nhóm trưởng điều hành như sau: Mời các bạn đọc thầm mục tiêu bài học. Bạn nào đọc xong thì giơ tay báo cáo -> Mời bạn A đọc to mục tiêu -> Mời bạn B đọc lại.Khi làm việc nhóm, các em đã được mạnh dạn tự tin trình bày ý kiến của mình, và có sự tương tác giữa các thành viên trong nhóm. Đối với những em còn chưa hiểu, chưa biết cách làm sẽ được cô giáo và các bạn kịp thời giúp đỡ. Qua đó, tôi thấy được sự tiến bộ rõ rệt trong học tập và các kĩ năng giao tiếp. 
 Giáo viên cần tạo các tình huống chơi trong quá trình học tập hàng ngày của các em. Vì đối với học sinh bậc học tiểu học trò chơi có một vai trò rất quan trọng trong việc rèn kĩ năng sống cho các em.Trong giờ học, tôi luôn khuyến khích các em nói lên quan điểm của mình, nói chuyện với các thành viên trong lớp, về cảm giác và về những lựa chọn của mình, cần giúp các em hiểu rằng nên có thông số để theo đó mà lựa chọn, cố gắng không chỉ trích các quyết định của các em.Khi học sinh trả lời câu hỏi dù đúng hay sai tôi luôn khuyến khích, động viên hoặc uốn nắn cách diễn đạt cho các em. Việc này sẽ hình thành kĩ năng tự kiểm soát bản thân, rèn luyện tính tự tin cho các em khi tham gia các hoạt động và các buổi thảo luận tại trường sau này.Giáo viên giúp các em phát triển sở thích, ý thích của mình và đảm bảo rằng người lớn có thể cung cấp thêm phương tiện để các em thực hiện ý thích đó. Cụ thể có thể giáo dục kĩ năng sống cho học sinh qua các môn học như:
	Môn Tiếng Việt là môn học có khả năng giáo dục kĩ năng sống cao, giúp học sinh hình thành và rèn các kĩ năng sống cần thiết, phù hợp với lứa tuổi, nhận biết những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống, biết tự nhìn nhận đánh giá đúng bản thân, biết ứng xử trong mọi tình huống, sống tích cực hơn.
Ví dụ: khi dạy bài: Người ăn xin Học sinh được rèn các kĩ năng giao tiếp: Ứng xử lịch sự trong giao tiếp; Thể hiện sự cảm thông; Xác định giá trị;
Khi cho học sinh tìm hiểu bài giáo viên cho học sinh trả lời câu hỏi đồng thời thực hành các kĩ năng vừa học ngay tại lớp. 
Trả lời câu hỏi 1: Rèn kĩ năng ứng xử lịch sự trong giao tiếp: học sinh thấy được dù là ông lão ăn xin nghèo khổ, đáng thương cũng cần được tôn trọng.Thấy được sự đồng cảm trong hai con người, hai tâm hồn dù họ khác nhau về tuổi tác, về thân phận từ đó có kĩ năng ứng xử lịch sự, không coi thường người khác.
Trả lời câu hỏi 2: Rèn kĩ năng thể hiện sự cảm thông: Thấy được tấm lòng nhân hậu, lòng cảm thông, sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ người gặp khó khăn hoạn nạn.
Trả lời câu hỏi 3, 4: Kĩ năng xác định giá trị: Thấy được giá trị của bản thân và của mọi người, nhận biết được vẻ đẹp của những tấm lòng nhân hậu trong cuộc sống. 
 Đạo đức là môn học bước đầu giáo dục cho HS cách sống, cách ứng xử phù hợp với các chuẩn mực xã hội. Chương trình môn học Đạo đức bao gồm một hệ thống các chuẩn mực hành vi đạo đức, pháp luật cơ bản, phù hợp với lứa tuổi học sinh tiểu học trong các mối quan hệ của các em với bản thân, với mọi người, với công việc, với cộng đồng, xã hội Bản thân nội dung môn học chứa đựng nhiều nội dung có liên quan đến kĩ năng sống như: Kĩ năng tự nhận thức; Kĩ năng giao tiếp, ứng xử; Kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề; Kĩ năng hợp tác, chia sẻ; Kĩ năng tự phục vụ và quản lí thời gian. Chính vì vậy khi dạy giáo viên rất dễ dàng nâng cao các  kĩ năng

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_cac_giai_phap_giao_duc_ki_nang_song_cho_hoc_sinh_tieu_h.doc