Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh khi học tiết 5, bài 5 + 6: “Dinh dưỡng Ni tơ ở thực vật” (Sinh 11 cơ bản)

Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh khi học tiết 5, bài 5 + 6: “Dinh dưỡng Ni tơ ở thực vật” (Sinh 11 cơ bản)

 Hiện nay chương trình môn Sinh học ở trường THPT nói chung, ở lớp 11 nói riêng đã có nhiều đổi mới về nội dung và phương pháp biên soạn, đặc biệt để lĩnh hội được nội dung kiến thức môn sinh học giáo viên cũng như học sinh cần có sự am hiểu kiến thức của các môn học khác như hóa học, vật lí, toán học, địa lí cũng như các kiến thức thực tiễn. Những sự thay đổi cơ bản này đặt ra một vấn đề quan trọng trong phương pháp dạy học của giáo viên là phải có kiến thức liên môn, biết vận dụng kiến thức liên môn, biết sử dụng kết hợp các loại phương tiện, phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực cũng như biết ứng dụng CNTT trong dạy học “phương pháp dạy học phổ thông phải phát huy tính tích cực, tính tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức liên môn trong học tập, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh, giúp học sinh lĩnh hội tri thức nhẹ nhàng, sinh động mà vững chắc”.

 Nhận thấy được tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp dạy học tích cực “lấy học sinh làm trung tâm”, trong những năm gần đây việc tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học đã và đang được coi là tâm điểm của giáo dục Việt Nam, nguyên tắc này được thực hiện ở tât cả các cấp học, ngành học, môn học. Trong số các môn học ở trường THPT thì môn Sinh học là một trong những môn học thực nghiệm, nó cung cấp cho học sinh rất nhiều các kiến thức cơ bản về thế giới tự nhiên và về môi trường xung quanh. Là một giáo viên dạy bộ môn sinh học, tôi luôn trăn trở về vấn đề làm thế nào vừa dạy học sinh nắm bắt những kiến thức cơ bản của bộ môn, vừa lồng ghép những đơn vị kiến thức về các môn khác cho học sinh và lồng ghép được các kiến thức liên quan đến thực tiễn đời sống.

 Trên cơ sở tìm tòi những tư liệu về dạy học tích hợp, thu thập thông tin qua báo đài và internet, đặt biệt là nắm bắt về phương pháp dạy học tích hợp nằm trong lộ trình đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá ở các trường phổ thông theo định hướng phát triển năng lực của học sinh trên tinh thần Nghị quyết 29 - NQ/TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó tăng cường năng lực dạy học theo hướng “tích hợp liên môn” là một trong những vấn đề cần ưu tiên. Với lí dọ này tôi đã mạnh dạn lựa chọn vấn đề “Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn, kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực, nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh khi học tiết 5 - bài 5 + 6: “DINH DƯỠNG NITƠ Ở THỰC VẬT” – Sinh học 11- cơ bản làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm. Đây là một kinh nghiệm nhỏ, tôi muốn được chia sẽ với bạn bè đồng nghiệp với mong muốn có thể cùng nhau thực hiện tốt hơn công tác giảng dạy bộ môn Sinh học giúp học sinh lĩnh hội kiến thức một cách tốt nhất.

 

doc 23 trang thuychi01 7291
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh khi học tiết 5, bài 5 + 6: “Dinh dưỡng Ni tơ ở thực vật” (Sinh 11 cơ bản)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1.MỞ ĐẦU
 1.1 Lí do chọn đề tài.
 	Hiện nay chương trình môn Sinh học ở trường THPT nói chung, ở lớp 11 nói riêng đã có nhiều đổi mới về nội dung và phương pháp biên soạn, đặc biệt để lĩnh hội được nội dung kiến thức môn sinh học giáo viên cũng như học sinh cần có sự am hiểu kiến thức của các môn học khác như hóa học, vật lí, toán học, địa lí cũng như các kiến thức thực tiễn. Những sự thay đổi cơ bản này đặt ra một vấn đề quan trọng trong phương pháp dạy học của giáo viên là phải có kiến thức liên môn, biết vận dụng kiến thức liên môn, biết sử dụng kết hợp các loại phương tiện, phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực cũng như biết ứng dụng CNTT trong dạy học “phương pháp dạy học phổ thông phải phát huy tính tích cực, tính tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức liên môn trong học tập, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh, giúp học sinh lĩnh hội tri thức nhẹ nhàng, sinh động mà vững chắc”. 
 Nhận thấy được tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp dạy học tích cực “lấy học sinh làm trung tâm”, trong những năm gần đây việc tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học đã và đang được coi là tâm điểm của giáo dục Việt Nam, nguyên tắc này được thực hiện ở tât cả các cấp học, ngành học, môn học. Trong số các môn học ở trường THPT thì môn Sinh học là một trong những môn học thực nghiệm, nó cung cấp cho học sinh rất nhiều các kiến thức cơ bản về thế giới tự nhiên và về môi trường xung quanh. Là một giáo viên dạy bộ môn sinh học, tôi luôn trăn trở về vấn đề làm thế nào vừa dạy học sinh nắm bắt những kiến thức cơ bản của bộ môn, vừa lồng ghép những đơn vị kiến thức về các môn khác cho học sinh và lồng ghép được các kiến thức liên quan đến thực tiễn đời sống.
 Trên cơ sở tìm tòi những tư liệu về dạy học tích hợp, thu thập thông tin qua báo đài và internet, đặt biệt là nắm bắt về phương pháp dạy học tích hợp nằm trong lộ trình đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá ở các trường phổ thông theo định hướng phát triển năng lực của học sinh trên tinh thần Nghị quyết 29 - NQ/TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó tăng cường năng lực dạy học theo hướng “tích hợp liên môn” là một trong những vấn đề cần ưu tiên. Với lí dọ này tôi đã mạnh dạn lựa chọn vấn đề “Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn, kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực, nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh khi học tiết 5 - bài 5 + 6: “DINH DƯỠNG NITƠ Ở THỰC VẬT” – Sinh học 11- cơ bản làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm. Đây là một kinh nghiệm nhỏ, tôi muốn được chia sẽ với bạn bè đồng nghiệp với mong muốn có thể cùng nhau thực hiện tốt hơn công tác giảng dạy bộ môn Sinh học giúp học sinh lĩnh hội kiến thức một cách tốt nhất.
1.2 Mục đích nghiên cứu.
 Trong quá trình giảng dày bài học theo hướng tích hợp liên môn, kết hợp kiến thức thực tiễn nhằm: 
 - Giúp cho giờ học sẽ trở nên sinh động hơn, vì không chỉ có giáo viên là người trình bày mà học sinh cũng tham gia vào quá trình tiếp nhận kiến thức, từ đó phát huy tính tích cực của học sinh.
    - Góp phần phát triển tư duy liên hệ, liên tưởng ở học sinh. Tạo cho học sinh một thói quen trong tư duy, lập luận tức là khi xem xét một vấn đề phải đặt chúng trong một hệ quy chiếu, từ đó mời có thể nhận thức vấn đề một cách thấu đáo.
    - Giúp học sinh hứng thú học tập, từ đó khắc sâu được kiến thức đã học.
    - Hiểu được bản chất của kế hoạch dạy học tích hợp.
    - Làm cho quá trình học tập có ý nghĩa. Bằng cách gắn học tập với cuộc sống hàng ngày, trong quan hệ với các tình huống cụ thể mà học sinh sẽ gặp sau này, hòa nhập thế giới học đường với thế giới cuộc sống.
    - Dạy cho học sinh sử dụng kiến thức trong tình huống cụ thể. Thay vì tham nhồi nhét cho học sinh nhiều kiến thức lí thuyết đủ loại, dạy học tích hợp chú trọng tập dượt cho học sinh vận dụng các kiến thức kĩ năng học được vào các tình huống thực tế, có ích cho cuộc sống sau này làm công dân, làm người lao động, làm cha mẹ, có năng lực sống tự lập.
 - Xác lập mối quan hệ giữa các khái niệm đã học.Trong quá trình học tập, học sinh có thể lần lượt học những môn học khác nhau, những phần khác nhau trong mỗi môn học nhưng học sinh biết đặt các khái niệm đã học trong những mối quan hệ hệ thống trong phạm vi từng môn học cũng như giữa các môn học khác nhau. Thông tin càng đa dạng, phong phú thì tính hệ thống phải càng cao, có như vậy thì các em mới thực sự làm chủ được kiến thức và mới vận dụng được kiến thức đã học khi phải đương đầu với một tình huống thách thức, bất ngờ, chưa từng gặp.
 - Phân biệt cái cốt yếu với cái ít quan trọng hơn. Cái cốt yếu là những năng lực cơ bản cần cho học sinh vận dụng vào xử lí những tình huống có ý nghĩa trong cuộc sống, hoặc đặt cơ sở không thể thiếu cho quá trình học tập tiếp theo.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
 Là quá trình “Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh khi học tiết 5, bài 5 + 6: “Dinh dưỡng Ni tơ ở thực vật” (Sinh 11 cơ bản) 
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
        - Phương pháp dạy học theo hướng tích hợp kiến thức liên môn và kiến thức thực tiễn áp dụng vào tiết 5- bài 5+6: “ Dinh dưỡng Ni tơ ở thực vật” ( sinh học 11 cơ bản) mà tôi đã thực hiện là :
 + Lồng ghép nội dung tích hợp vào từng nội dung kiến thức của bài dạy. Khi tích hợp tôi sử dụng ngôn từ kết nối sao cho lô gic và hài hòa, kết hợp một số kĩ thuật dạy học tích cực như thảo luận nhóm, quan sát tranh , video về các kiến thức có liên quan....từ  đó giáo dục và rèn kĩ năng sống, giá trị sống cho học sinh.
         + Một số phương pháp để dạy học tích hợp đã được sử dụng trong bài như sau:
     - Phương pháp trực quan.
               - Phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn đề.
 - Phương pháp thảo luận nhóm.
- Phương pháp vấn đáp tìm tòi.
- Phương pháp điều tra. 
Trong các phương pháp trên, tôi thường sử dụng phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn đề. Phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn đề là phương pháp dạy học trong đó GV tạo ra những tình huống có vấn đề, điều khiển HS phát hiện vấn đề, hoạt động tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo để giải quyết vấn đề và thông qua đó chiếm bản của phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn  là “tình huống gợi vấn đề” vì “Tư duy chỉ bắt đầu khi xuất hiện tình huống có vấn đề”.
 1.5 Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.
	Trên cơ sở tìm hiểu những vấn đề lí luận về vận dụng tích hợp liên môn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực để từ đó khẳng định rõ vai trò, ý nghĩa của việc vận dụng kiến thức liên môn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực trong dạy học môn Sinh học ở trường THPT nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh. Đề tài không đi sâu vận dụng tất cả kiến thức liên môn có liên quan tới tiết 5, bài 5 + 6: “Dinh dưỡng Nitơ ở thực vật” (Sinh 11 cơ bản) mà chỉ tập chung vào vận dụng kiến thức bộ môn gần gũi như Địa lí, Hoá học, Vật lí, Công nghệ, Văn họcĐồng thời đề xuất các biện pháp sư phạm khi“Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh khi học tiết 5, bài 5+ 6: “Dinh dưỡng Ni tơ ở thực vật” (Sinh 11 cơ bản).
2.NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
2.1. Cở sở lí luận.
 Sáng kiến kinh nghiệm của tôi được dựa trên cơ sở các quan điểm, nghị quyết của Đảng, của Bộ giáo dục và đào tạo về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo hiên nay. 
Quyết định số: 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05 tháng 6 năm 2006 của Bộ giáo dục và đào tạo đã nêu “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh phù hợp với đặc trưng môn học, phù hợp với đặc điểm đối tượng học sinh, điều kiện của từng lớp học; Bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, khả năng hợp tác; Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức liên môn vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”.
	Thực hiện công văn số 7736/BGDĐT-GDTrH ngày 14/11/2012 Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo về việc “tổ chức cuộc thi vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn và dạy học theo chủ đề tích hợp dành cho giáo viên trung học”. Mục đích khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức tổng hợp của các môn học khác nhau để giải quyết tình huống thực tiễn; tăng cường khả năng vận dụng tổng hợp, khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh, thúc đẩy việc gắn kiến thức lí thuyết và thực hành trong nhà trường với thực tiễn đời sống; đẩy mạnh thực hiện dạy học theo phương châm “Học đi đôi với hành”
2.2 Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sang kiến kinh nghiệm.
 Dạy học vận dụng kiến thức liên môn là hình thức tìm tòi những nội dung giao thoa giữa các môn học với nhau, những khái niệm, tư tưởng chung giữa các môn học, tức là con đường tích hợp những nội dung từ một số môn học có liên hệ với nhau.Từ những năm 60 của thế kỉ XX, người ta đã đưa vào giáo dục ý tưởng tích hợp trong việc xây dựng chương trình dạy học.Tích hợp là một khái niệm của lí thuyết hệ thống, nó chỉ trạng thái liên kết các phần tử riêng rẽ thành cái toàn thể, cũng như quá trình dẫn đến trạng thái này.
 Nhìn chung trên thế giới nhiều nước có xu hướng tích hợp các môn học thuộc lĩnh vực khoa học Tự nhiên như Hóa học,Vật lí, Sinh học để thành môn học mới với hình thức tích hợp liên môn và tích hợp xuyên môn. Xu hướng thứ hai là việc thực hiện quan điểm tích hợp nhưng không tạo môn học mới, đại diện cho xu hướng này là Cộng hoà Liên bang Đức, Hà Lan
 Ở Việt Nam thời pháp thuộc quan điểm tích hợp đã được thể hiển trong một số môn học của trường tiểu học, từ những năm 1987 việc nghiên cứu xây dựng môn tự nhiên – xã hội theo quan điểm tích hợp được thực hiện và được thiết kế đưa vào dạy học từ lớp 1 đến lớp 5, cho đến nay việc nghiên cứu quan điểm tích hợp trong quá trình dạy học chưa được thực hiện một cách hệ thống, đầy đủ, đặc biệt là ở bậc trung học. Tuy nhiên, trong những năm ngần đây, do yêu cầu của xã hội, nhiều nội dung mới đã được tích hợp vào các môn nhất là đối với môn Sinh học. Nếu như giai đoạn trước ta yêu cầu tích hợp lồng ghép các vấn đề giáo dục pháp luật, an toàn giao thông trường học thông qua công văn giữa Bộ Giáo dục và đào tạo và Bộ Giao thông vận tải Kế tiếp là tích hợp lồng ghép các môn học về Giáo dục quốc phòng, Sinh học, Giáo dục công dân và sức khoẻ sinh sản vị thành niên, giáo dục bảo vệ môi trường, giáo dục giá trị kĩ năng sống; học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí MinhVà gần đây là việc tích hợp lồng ghép giáo dục chương trình phòng chống tham nhũng: Phòng chống tác hại của game online có nội dung bạo lực không lành mạnh, cũng đang được Bộ Giáo dục - đào tạo” gửi gắm vào bộ môn Sinh học. 
 Như vậy, có thể nói, giáo viên Sinh học đã được làm quen và vân dụng nguyên tắc dạy học tích hợp từ khá sớm.Thế nhưng, trong thực tế giảng dạy phần lớn giáo viên đã vận dụng nguyên tắc này một cách sơ sài hầu hết mới dừng lại ở mức độ liên hệ thông thường, thậm chí có giáo viên còn bỏ qua, nên chưa phát huy được tính tích cực trong học tập của học sinh, chưa đạt được hiệu quả trong dạy học của giáo viên.
 Việc nắm bắt bản chất, phương thức, kĩ thuật, nội dung tích hợp kiến thức liên môn, nhất là việc vận dụng tích hợp liên môn những nội dung kiến thức của các bộ môn liên quan: (Văn, Sử, Địa, Hoá, Sinh, Lí) kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực, cũng như tầm quan trọng và hiệu quả của nguyên tắc dạy học này còn là điều khá xa lạ và mới mẻ đối với giáo viên Sinh học.
 Xuất phát từ nhu cầu của ngành giáo dục Việt Nam giai đoạn 2010-2020: “Tiếp tục đổi mới và hiện đại hoá phương pháp giáo dục”, dựa trên quan điểm đó và được sự chỉ đạo chuyên môn của lãnh đạo các cấp ngành giáo dục. Đặc biệt là công tác chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học được thống nhất từ ban giám hiệu đến các tổ nhóm và từng cá nhân, quán triệt sâu sắc việc sử dụng phương pháp, phương tiện, kĩ thuật dạy học tích cực, vận dụng kiến thức liên môn một cách phù hợp đối với từng bộ môn nhằm nâng cao chất lương dạy và học tại trường THPT Hoằng Hoá 4, nên tôi đã “Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn kết hợp một số kĩ thuật dạy học tích cực” vào công tác dạy học của mình.
Quá trình vận dụng tích hợp kiến thức liên môn chủ yếu tôi vận dụng kiến thức của Hóa học, Địa lí, Vật lí, Toán học, Văn học, Công nghệ kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực vào dạy học làm cho hiệu quả dạy và học tiết 5, bài 5 + 6: “Dinh dưỡng Nitơ ở thực vật” (Sinh Học 11 cơ bản) được nâng cao, giúp học sinh học bài với niềm say mê và hứng thú hơn. Đồng thời làm cho các em nắm bắt được một cách rõ ràng về quá trình dinh dưỡng Ni tơ ở thực vật, cơ sở của việc bón phân chứa Nitơ hợp lí đồng thời chỉ ra được tác hại của việc bón phân dư thừa. Từ đó học sinh có những hành động đúng đắn như: Biết bảo vệ môi trường, biết chăm sóc cây trồng và bón phân hợp lí để cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt đem lại hiệu quả kinh tế cao. 
2.3. Giải pháp thực hiện.
 a. Xác định vai trò của việc vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy tiết 5, bài 5+6: “Dinh dưỡng Ni tơ ở thực vật” (Sinh học 11 cơ bản)
 Việc “Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn kết hợp, kiến thức thực tiễn với một số kĩ thuật dạy học tích cực” một cách phù hợp với nội dung bài học và tâm sinh lý lứa tuổi là một yêu cầu đặc biệt quan trọng trong dạy học môn Sinh học nói chung và giảng dạy tiết5, bài 5+6 “Dinh dưỡng Ni tơ ở thực vật” (Sinh 11 cơ bản), nói riêng, giúp tiết học đạt được hiệu quả tốt theo yêu cầu, góp phần hình thành cho học sinh phương pháp học tập chủ động, tích cực, sáng tạo, học sinh khắc sâu kiến thức và có khả năng sử dụng kiến thức liên môn vận dụng nhất định trong việc thực hiện và xử lý các tình huống có thể xảy ra trong cuộc sống hàng ngày. 
Vận dụng kiến thức liên môn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực được coi là nguồn kiến thức quan trọng không thể thiếu trong dạy học môn Sinh học và được sử dụng như tài liệu tham khảo. Mặt khác, vận dụng tích hợp kiến thức liên môn kết hợp với số kĩ thuật dạy học tích cực” đảm bảo được tính toàn vẹn của kiến thức trên cơ sở vận dụng kiến thức của các môn học khác và ngược lại “ vận dụng kiến thức liên môn, kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực” còn giúp học sinh tránh được những lỗ hổng kiến thức khi học tách rời các môn học, nhờ đó các em hiểu được sâu sắc kiến thức Sinh học và gây được hứng thú học tập cho học sinh. Đồng thời học sinh còn biết huy động kiến thức các môn có liên quan theo phương pháp nghiên cứu.
 Dạy học vận dụng tích hợp kiến thức liên môn giúp cho giờ học sẽ trở nên sinh động hơn, vì không chỉ có giáo viên là người trình bày mà học sinh cũng tham gia vào quá trình tiếp nhận kiến thức, từ đó phát huy tính tích cực của học sinh.
 Dạy học vận dụng kiến thức liên môn cũng góp phần phát triển tư duy liên hệ, liên tưởng ở học sinh, tạo cho học sinh một thói quen trong tư duy, lập luận tức là khi xem xét một vấn đề phải đặt chúng trong một hệ quy chiếu, từ đó mới có thể nhận thức vấn đề một cách thấu đáo.
 Việc vận dụng tích hợp kiến thức liên môn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực, nhằm gây hứng thú cho học sinh trong dạy học Sinh học là một trong những biện pháp cơ bản thúc đẩy quá trình nhận thức của học sinh đạt kết quả cao. Nếu hiểu được kiến thức thì các em sẽ hình thành các kĩ năng như phân tích, so sánh, nhận định, đánh giá
 Bộ môn Sinh học ở trường THPT là môn khoa học thực nghiệm nghiên cứu về các đối tượng sinh vật như vi sinh vật, thực vật, động vật và con người. Vì vậy khi học Sinh học, các em hiểu được sâu sắc kiến thức Sinh học về các đối tượng nghiên cứu cũng như các quá trình sinh học xảy ra với từng đối tượng, nhất là học tiết 5, bài 5 + 6: 
“Dinh dưỡng Nitơ ở thực vật” (Sinh học 11 cơ bản) thì các em sẽ hiểu rõ hơn về vai trò của Ni tơ đối với thực vật, Nguồn cung cấp dinh dưỡng cho thực vật được lấy từ đâu, biểu hiện của thực vật khi thiếu ni tơ, cơ sở khoa học của biện pháp bón phân để để chăm sóc cây trồng, biện pháp để tăng dinh dưỡng cho đất mà không gây ô nhiễm môi trường
b. Những nguyên tắc cơ bản khi vận dụng tích hợp kiến thức liên môn kết hợp một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy tiết 5, bài 5+ 6: “ Dinh dưỡng Nitơ ở thực vật” (Sinh học 11 cơ bản) 
Để đạt được hiệu quả tối ưu, lôi cuốn, kích thích được tối đa khả năng tìm tòi, sáng tạo của học sinh. Trong quá trình vận dụng tích hợp kiến thức liên môn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy tiết 5, bài 5+6: “ Dinh dưỡng Nitơ ở thực vật” (Sinh học 11 cơ bản), giáo viên cần chú ý các nguyên tắc cơ bản sau:
Một là: Kiến thức liên môn, Hóa học,Vật lí, Địa lí, Công nghệ, Văn học, khi vận dụng cần phải bám sát nội dung bài học theo chuẩn kiến thức, chuẩn kĩ năng, phù hợp với khă năng nhận thức và tâm lí lứa tuổi học sinh.
Hai là: Tìm hiểu kĩ yêu cầu của bài về kiến thức liên môn, hình ảnh minh hoạ, đây chính là một trong những cơ sở để giáo viên lựa chọn tài liệu và phương tiện dạy học, kĩ thuật dạy học nhằm đảm bảo tính chính xác, phù hợp với yêu cầu bài giảng, đảm bảo tính khoa học của bộ môn. 
Ba là: Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn, kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực phải đảm bảo tính khoa học, thẩm mỹ, sống động, súc tích và mang tính giáo dục có thể được khai thác theo nhiều hướng khác nhau nhưng phải phù hợp với kiến thức của bài học, từng phạm vi kiến thức của bài học.
Bốn là: Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn, kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực phải biết lựa chọn bài có nội dung phù hợp với nội dung kiến thức và mục đích của bài học.
Năm là: Giáo viên phải hiểu và nắm vững cách tiến hành vận dụng kiến thức liên môn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực, vận dụng một cách linh hoạt, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí, trình độ hiểu biết, nhận thức và tư duy của từng học sinh, và với điều kiện cơ sở vật chất hiện có.
 Sáu là: Dạy học theo quan điểm vận dụng tích hợp kiến thức liên môn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực có ba mức độ: ở mức độ thấp, giáo viên nhắc lại tài liệu, sự kiện, kĩ năng các môn có liên quan, cao hơn đòi hỏi học sinh nhớ lại và biết vận dụng kiến thức đã học của các môn học khác, và cao nhất đòi hỏi học sinh phải độc lập giải quyết các bài toán nhận thức bằng vốn kiến thức đã biết, huy động các môn có liên quan theo phương pháp nghiên cứu.
 Bảy là : Tùy theo khoa học cụ thể mà có thể vận dụng tích hợp kiến thức được cả các môn tự nhiên (Hoá học, Vật lí, Toán học, Công nghệ), các môn xã hội (Văn học, GDCD, Địa lí) với môn Sinh họcỞ mức độ cao sự vận dụng tích hợp kiến thức liên môn này sẽ hình thành những môn học mới, chứ không phải là một sự lắp ghép thông thường các môn riêng rẽ lại với nhau. Tuy nhiên, các môn vẫn giữ vị trí độc lập với nhau, chỉ vận dụng tích hợp những phần gần nhau, ở mức độ thấp thì việc tích hợp được thực hiện trong mối quan hệ liên môn. Những môn được học riêng rẽ nhưng cần chú ý đến những nội dung có liên quan đến các bộ môn khác, trong quá trình dạy học chỉ cần khai thác, vận dụng các kiến thức có liên quan đến bài giảng mình đang thực hiện.
 Tuy nhiên, trong quá trình vận dụng tích hợp kiến thức liên môn, kiến thức thực tiễn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy tiết 5, bài 5+ 6: “ Dinh dưỡng Nitơ ở thực vật” (Sinh học 11 cơ bản), giáo viên cần phải vận dụng một cách linh hoạt và đồng bộ tất cả các nguyên tắc trên sẽ tạo được sự hứng thú thực sự từ người học, từ đó các em sẽ có nhu cầu được tìm hiểu kiến thức, nhớ lâu kiến thức và áp dụng kiến thức trong học tập và cuộc sống qua từng bài học cụ thể.
c. Các bước vận dụng tích hợp kiến thức liên môn kết hợp một số kĩ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy tiết 5, bài 5+ 6: “ Dinh dưỡng Nitơ ở thực vật” (Sinh học 11 cơ bản) 
 Các bước vận dụng tích hợp kiến thức liên môn kết hợp, kiến thức t

Tài liệu đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_van_dung_tich_hop_kien_thuc_lien_mon_k.doc