Sáng kiến kinh nghiệm Một vài biện pháp chỉ đạo phong trào thi đua xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực
Trường Tiểu học B Long An được thành lập năm 1998 tại ấp Long Hòa xã Long An. Trải qua 20 năm xây dựng, trưởng thành và phát triển, trường đã có bề dày lịch sử và thành tích, từ đó đến nay, trường luôn duy trì phấn đấu, vượt mọi khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ trong từng năm học. Năm 2018, trường được UBND tỉnh An Giang công nhận trường tiểu học đạt chuẩn Quốc gia mức độ I. Năm 2018 được Ủy ban nhân dân TX Tân Châu công nhận trường đạt Cơ quan văn hóa. Đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất lượng. Số học sinh, số lớp được duy trì và tăng đều hằng năm. Cơ sở vật chất tuy chưa đủ nhưng cũng đáp ướng được yêu cầu dạy và học.
Bên cạnh những kết quả đạt được trong những năm qua, Trường Tiểu học B Long An còn gặp không ít những khó khăn.
Trong quá trình nhà trường triển khai phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” chưa có được sự phối hợp, sự quan tâm đầy đủ của các cấp, các ngành liên quan, của gia đình và cộng đồng.
Còn thiếu nguồn lực, thiếu thời gian và các điều kiện cơ sở vật chất cần thiết. Với học sinh còn có những hạn chế trong ý thức và thói quen
Nhìn lại giáo dục trong nhiều năm qua, chúng ta nhận thấy rằng: Giáo dục còn có những mặt hạn chế, thiếu sót. Phương pháp giáo dục, phương pháp dạy học còn mang tính áp đặt, chưa thực sự quan tâm đến tâm tư, nguyện vọng, chưa chú ý đến việc tự học của các em. Các em vẫn còn thiếu những kĩ năng sống như kĩ năng giao tiếp, kĩ năng hợp tác
PHÒNG GD&ĐT TX TÂN CHÂU TRƯỜNG TH B LONG AN CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Phụ lục 2 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc Long An, ngày 30 tháng 11 năm 2018 BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN: MỘT VÀI BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO PHONG TRÀO THI ĐUA “XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN, HỌC SINH TÍCH CỰC” ------------------------------- I- Sơ lược lý lịch tác giả: - Họ và tên: VÕ KIM ĐIỀN Nam, nữ: Nam. - Ngày tháng năm sinh: 31/05/1971. - Nơi thường trú: Số 218, đường Âu Cơ, tổ 32, khóm Long Thạnh C, phường Long Hưng, TX Tân Châu. - Đơn vị công tác: Trường Tiểu học B Long An. - Chức vụ hiện nay: Hiệu trưởng - Trình độ chuyên môn: Đại học. - Lĩnh vực công tác: Quản lý. II- Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị: 1. Thuận lợi: Năm học 2018-2019 tiếp tục thực hiện Nghị quyết 29 của Trung ương về “Đổi mới căn bản và toàn diện GD&ĐT, đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế”. Được sự quan tâm của cấp Ủy Đảng, chính quyền địa phương và sự chỉ đạo chuyên môn của Phòng GD&ĐT. Công tác tham mưu, phối hợp thực hiện có hiệu quả nên tổ chức được nhiều hoạt động giáo dục, các phong trào thi đua, hội thi do ngành phát động, duy trì khá tốt sĩ số ở các khối lớp. Các ngành, đoàn thể, ấp, CMHS tham gia tích cực vào các hoạt động của nhà trường; Xã hội hóa giáo dục có chuyển biến tích cực. Đội ngũ giáo viên nhiệt tình, tâm huyết với nghề nghiệp, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao. Được đầu tư xây dựng CSVC đạt chuẩn, tạo điều kiện phấn đấu để nhà trường đạt chuẩn quốc gia theo lộ trình. 2. Khó khăn: Một bộ phận CMHS còn nghèo, thường xuyên làm ăn xa nên học sinh nghỉ dài ngày ảnh hưởng chất lượng học tập. Chỉ tiêu thu BHYT đạt 100% là quá cao so với đời sống kinh tế của gia đình học sinh trên địa bàn. - Tên sáng kiến: Một vài biện pháp chỉ đạo phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. - Lĩnh vực: Quản lý. III- Mục đích yêu cầu của đề tài, sáng kiến: 1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến Trường Tiểu học B Long An được thành lập năm 1998 tại ấp Long Hòa xã Long An. Trải qua 20 năm xây dựng, trưởng thành và phát triển, trường đã có bề dày lịch sử và thành tích, từ đó đến nay, trường luôn duy trì phấn đấu, vượt mọi khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ trong từng năm học. Năm 2018, trường được UBND tỉnh An Giang công nhận trường tiểu học đạt chuẩn Quốc gia mức độ I. Năm 2018 được Ủy ban nhân dân TX Tân Châu công nhận trường đạt Cơ quan văn hóa. Đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất lượng. Số học sinh, số lớp được duy trì và tăng đều hằng năm. Cơ sở vật chất tuy chưa đủ nhưng cũng đáp ướng được yêu cầu dạy và học. Bên cạnh những kết quả đạt được trong những năm qua, Trường Tiểu học B Long An còn gặp không ít những khó khăn. Trong quá trình nhà trường triển khai phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” chưa có được sự phối hợp, sự quan tâm đầy đủ của các cấp, các ngành liên quan, của gia đình và cộng đồng. Còn thiếu nguồn lực, thiếu thời gian và các điều kiện cơ sở vật chất cần thiết. Với học sinh còn có những hạn chế trong ý thức và thói quen Nhìn lại giáo dục trong nhiều năm qua, chúng ta nhận thấy rằng: Giáo dục còn có những mặt hạn chế, thiếu sót. Phương pháp giáo dục, phương pháp dạy học còn mang tính áp đặt, chưa thực sự quan tâm đến tâm tư, nguyện vọng, chưa chú ý đến việc tự học của các em. Các em vẫn còn thiếu những kĩ năng sống như kĩ năng giao tiếp, kĩ năng hợp tác Mặt khác, kinh phí trang bị cơ sở vật chất, hoạt động giáo dục của nhà trường còn hạn chế nên chưa tạo được cảnh quan sư phạm đẹp mắt, hấp dẫn các em, các hoạt động giáo dục chưa được đầu tư đúng mức, khen thưởng động viên còn ít nên chưa thúc đẩy được phong trào. Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực phải có sự tham gia của tất cả học sinh, cán bộ, giáo viên, nhân viên và phụ huynh. Sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các cơ quan ban, ngành, đoàn thể ở địa phương, nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu cầu xã hội trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh trong nhà trường thực sự vẫn chưa hiểu đúng mức, chưa hiểu sâu sắc về phong trào thi đua Xây dựng "trường học thân thiện, học sinh tích cực” có những mục tiêu gì? Yêu cầu gì? Nội dung gì? Mà chỉ tham gia phong trào theo thời vụ rồi lại lắng xuống. Sau mỗi năm học, kể từ năm học 2008-2009 khi phát động phong trào đến nay vẫn sơ kết, tổng kết nhưng chưa tạo được dấu ấn sâu sắc cho mọi người. 2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến Việt Nam là một quốc gia thuộc các nước đang phát triển về mặt kinh tế, lại trải qua nhiều cuộc chiến tranh kéo dài. Song, dưới tác động của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ hiện đại, Việt Nam cũng đang từng ngày từng giờ thay đổi diện mạo của mình. Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) đất nước, Đảng ta chủ trương phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Sau nhiều năm đổi mới, đất nước ta đã thu được những thành tựu đáng tự hào, mở rộng quan hệ đối ngoại, tình hình kinh tế chính trị cơ bản là ổn định, quốc phòng an ninh được tăng cường, thế và lực ngày càng được củng cố và phát triển. Kinh tế thị trường đã đem lại cho ta những điều "kỳ diệu" trong sự phát triển kinh tế - xã hội, tuy nhiên nó cũng là mảnh đất màu mỡ nảy sinh lối sống ích kỷ, vụ lợi, những thói hư tật xấu, những tệ nạn xã hội đã và đang từng ngày, từng giờ làm băng hoại những giá trị đạo của mỗi con người chúng ta, mà cụ thể là thế hệ trẻ, những học sinh đang ngồi dưới mái trường xã hội chủ nghĩa. Mặt trái của cơ chế thị trường đã tạo ra một bộ phận không nhỏ lớp người trong xã hội nói chung, một bộ phận học sinh nói riêng có lối sống buông thả, quay lưng với văn hóa, với truyền thống dân tộc. Thực hiện chỉ thị 40/2008/CT-BGD&ĐT của Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo về phát động phong trào thi đua và kế hoạch số 307/KH-BGD&ĐT ngày 22 tháng 7 năm 2008 của Bộ giáo dục và đào tạo về kế hoạch triển khai xây dựng “trường học thân thiện – học sinh tích cực” trong các trường phổ thông giai đoạn 2008 – 2013. Thực hiện chỉ thị và các công văn chỉ đạo của các cấp, hầu hết các trường đều triển khai tổ chức thực hiện phong trào xây dựng “trường học thân thiện – học sinh tích cực”, song hiệu quả thực hiện ở mỗi nơi, mỗi trường học thì khác nhau. Vậy phải làm như thế nào thì phong trào “xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực” mới đạt được kết quả như chúng ta mong muốn? Thực tiễn chứng tỏ rằng, tương lai của mỗi dân tộc phụ thuộc một phần rất lớn vào thế hệ trẻ nói chung, học sinh nói riêng. Liệu chúng ta có thể giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa khi thế hệ trẻ bị phai nhạt lý tưởng, thiếu ý thức giữ gìn những giá trị truyền thống dân tộc? Trong những điều kiện mới của đất nước, là những người làm công tác giáo dục chúng ta đã chuẩn bị "hành trang" gì cho các em? Điều tiên quyết và không thể thiếu đó là "truyền thống dân tộc", những truyền thống đáng tự hào của lịch sử mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước đã giúp chúng ta "hội nhập" mà không bị "hòa tan", phát triển mà không bị "mất gốc", trọng truyền thống mà không bảo thủ, tất cả những điều đó đã và đang giúp cho thế hệ trẻ nói chung – học sinh cấp tiểu học nói riêng nâng cao hơn nữa bản lĩnh của mình, đứng vững trước mọi thử thách của cuộc sống hiện đại. Là một hiệu trưởng đã công tác trong ngành được 20 năm, qua thực tế hoạt động tại đơn vị trong thời gian qua tôi đã thấy được vai trò và trách nhiệm của mình trong việc xây dựng “trường học thân thiện – học sinh tích cực” là rất cần thiết. Xuất phát từ các lý do trên,với ý nghĩa đó, tôi đã chọn sáng kiến một vài biện pháp chỉ đạo phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. 3. Nội dung sáng kiến: (Tiến trình thực hiện, thời gian thực hiện, biện pháp tổ chức) a. Thuận lợi: Chỉ thị số 40/2008/CT-BGD&ĐT, ngày 22/07/2008 của Bộ GD&ĐT về việc phát động phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" trong các trường phổ thông giai đoạn 2008 – 2013. Kế hoạch số 307/KH - BGD&ĐT ngày 22/07/2008 của Bộ GD&ĐT triển khai phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" trong các trường phổ thông giai đoạn 2008 – 2013. Chỉ thị số 47/2008/CT-BGD&ĐT, ngày 13/08/2008 của Bộ GD&ĐT về nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục chuyên nghiệp năm học 2008 – 2009. Công văn số 7475/BGD&ĐT - GDTrH ngày 15/08/2008 của Bộ GD&ĐT V/v hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ GDTrH năm học 2008 – 2009. Chỉ thị số 71/ 2008/CT-BGD&ĐT ngày 23/12/2008 của Bộ giáo dục về việc tăng cường phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc giáo dục trẻ em. Kế hoạch số 7575/KHLN-BGD&ĐT-BVHTTDL-TƯĐTN ngày 19/08/2008 của Bộ GD&ĐT triển khai phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" giai đoạn 2008 – 2013. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát động phong trào xây dựng “trường học thân thiện - học sinh tích cực” với kế hoạch được triển khai từ Sở Giáo dục đến Phòng Giáo dục và Đào tạo với những biện pháp cụ thể để rèn kĩ năng sống cho học sinh một cách cụ thể cho bậc học, đây chính là những định hướng giúp giáo viên thực hiện như: Rèn luyện kĩ năng ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kĩ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm; rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe, kĩ năng phòng, chống tai nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương tích khác; rèn luyện kĩ năng ứng xử văn hóa, chung sống hòa bình, phòng ngừa bạo lực và các tệ nạn xã hội. Trường tiểu học B Long An là ngôi trường có truyền thống giáo dục cho học sinh thực hiện tốt an toàn khi đến lớp, trường lớp khang trang - lớp học thân thiện. Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên nhiệt tình công tác, có tinh thần trách nhiệm cao, học sinh khá ngoan và biết vâng lời. Ngoài ra Ban giám hiệu nhà trường luôn theo sát, quan tâm, hỗ trợ cho giáo viên trong công tác giảng dạy cũng như giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Lãnh đạo địa phương, phụ huynh học sinh đã quan tâm đúng mức tới sự nghiệp giáo dục hiện nay của nhà trường, tạo điều kiện xây dựng cơ sở vật chất đáp ứng việc dạy và học hiện nay. b. Khó khăn: Điều kiện phát triển của học sinh ở trường so với các trường bạn còn nhiều hạn chế về cơ hội học tập. sinh hoạt, vui chơi giải trí cũng như các điều kiện khác. Kinh tế được cải thiện đã tạo điều kiện cho nhiều gia đình đầu tư cho cuộc sống sinh hoạt của con em. Tuy nhiên, việc đầu tư không kiểm soát của các bậc phụ huynh vô tình đã tạo điều kiện để các em phát triển theo dòng tư tưởng không được định hướng, các em đã đi “lạc đường” trong việc tìm kiếm các cơ hội học tập, vui chơi... Sự phổ cập của công nghệ thông tin đã mang đến cho các em cơ hội tiếp cận nhiều ứng dụng internet đa dạng nhưng cũng đặt ra những thách thức trong học tập như: chơi game, bị tác động bởi các xu hướng bạo lực, các luồng văn hóa không lành mạnh...đã tạo ra những hiệu ứng tâm lý đối với các em: nói dối, đồng lõa, bao che... Từ thực trạng đó, đã đặt ra yêu cầu về xây dựng môi trường học tập vui chơi thân thiện với các em tạo điều kiện cho các em tích cực phát triển toàn diện. * Đối với giáo viên Trong thực tế hiện nay, việc nhận thức tầm quan trọng, cần thiết rèn kĩ năng sống cho học sinh ở một số giáo viên còn hạn chế. Nhận thức của nhiều giáo viên còn mơ hồ, chưa rõ, chưa đầy đủ rèn kĩ năng sống cho học sinh là rèn những kĩ năng gì; vì nhận thức chưa đủ, chưa rõ nên không thể tìm ra được biện pháp, hình thức tổ chức hữu hiệu để rèn kĩ năng sống cho học sinh. Phong trào xây dựng “trường học thân thiện, học sinh tích cực” tập trung nhiều nội dung chung cho các bậc học, giáo viên chưa hiểu nhiều về nội dung phải dạy trẻ theo từng khối lớp những kĩ năng sống cơ bản nào, chưa biết vận dụng từ những kế hoạch định hướng chung để rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh. Đa số giáo viên lớn tuổi có nhiều kinh nghiệm nhưng việc đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khuyến khích sự chuyên cần, tích cực, chủ động, sáng tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện khả năng tự học của học sinh còn gặp nhiều khó khăn; giáo viên trẻ tuổi ít hơn, năng động, sáng tạo nhưng lại khó trong công tác bồi dưỡng do nhận thức về nghề chưa sâu sắc nên giáo viên mới thường không an tâm công tác. * Đối với học sinh Trong các nhà trường ít nhiều vẫn còn có hiện tượng học sinh cãi nhau, chửi nhau, chưa lễ phép, gây mất đoàn kết trong tập thể lớp... Các em học sinh vừa từ các lớp 1; 2; 3 lên do vậy việc làm quen với môi trường lớp 4; 5 còn khá rụt rè chưa quen với cách học cũng như chưa mạnh dạn bày tỏ ý kiến với cô giáo và các bạn. Khi phát biểu các em nói không rõ ràng, trả lời trống không, không tròn câu và ít nói lời cảm ơn, xin lỗi với cô, bạn bè Nhiều em đến trường tỏ ra nói nhiều vì ở nhà các em không có người trò chuyện, chia sẻ ... * Đối với phụ huynh học sinh. Về phía các bậc cha mẹ các em luôn nóng vội trong việc dạy con; họ chỉ chú trọng đến việc con mình về nhà mà chưa đọc, viết chữ, hoặc chưa biết làm Toán thì lo lắng một cách thái quá! Ngoài ra, một trở ngại nữa là phụ huynh trong lớp có một số bố mẹ thì quá nuông chiều. Đồng thời lại chiều chuộng, cung phụng con cái khiến trẻ không có kĩ năng tự phục vụ bản thân. Ngược lại, một số phụ huynh vì bận nhiều công việc mải đi làm ăn xa nên ít quan tâm giúp đỡ con em trong các hoạt động cần thiết Từ các nguyên nhân, tình hình thực tiễn cũng như các thuận lợi và khó khăn nêu trên, tôi đã cố gắng tìm nhiều biện pháp rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh thông qua các tiết dạy của một số môn học và hoạt động ngoài giờ lên lớp nhằm đem lại hiệu quả cao trong công tác giáo dục. c. Tiến trình thực hiện: Để thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua xây dựng “trường học thân thiện, học sinh tích cực”, bản thân tôi đã lựa chọn một số biện pháp hữu hiệu để chỉ đạo phong trào. Kĩ năng sống được giáo dục ở nhà và ở trường. Kĩ năng sống được giáo dục trong các môn học chính khóa và ngoại khóa. Giáo dục kĩ năng sống cần bắt đầu từ nhỏ, từ từng hành vi cá nhân đơn giản nhất, theo đó hình thành tính cách và nhân cách. c.1. Công tác bồi dưỡng kỹ năng sống đối với giáo viên. Trong thực tế bản thân giáo viên cũng không có đủ kỹ năng giảng dạy kỹ năng sống để thay đổi nhận thức, hành vi của học sinh theo hướng tích cực. Do đó, được trang bị kiến thức về kỹ năng sống là điều rất cần thiết đối với các giáo viên để giáo viên trực tiếp truyền tải đến học sinh nhằm giúp các em có những hành động tích cực thay vì giải quyết vấn đề trong cuộc sống hằng ngày. Bồi dưỡng giáo viên nhằm giúp giáo viên phân tích được một số nội dung kỹ năng sống cho học sinh tiểu học; giải thích được các nguyên tắc dạy học tích cực trong giảng dạy kỹ năng sống; bước đầu hình thành được các kỹ năng cơ bản để tiến hành giờ dạy kỹ năng sống cho học sinh như kỹ năng tổ chức trò chơi, kỹ năng tạo động lực, điều khiển nhóm, kỹ năng giao tiếp, thuyết trình, kỹ năng đánh giá và khích lệ học sinh Người giáo viên cần có kĩ năng tự học, tự nghiên, kĩ năng sử dụng công nghệ thông tin, kĩ năng hợp tác trong dạy học Việc bồi dưỡng được xem là một nhu cầu tự thân của mỗi giáo viên, được diễn ra thường xuyên liên tục trong suốt cả quá trình công tác của mỗi người. Nhà trường đã tổ chức các buổi bồi dưỡng cho giáo viên qua các chuyên đề, sinh hoạt tổ nhóm và trong những buổi ngoại khóa tổ chức cho học sinh ngoài giờ trên lớp để nâng cao trình độ chuyên môn, nâng cao nghiệp vụ sư phạm cũng chính là nâng cao kỹ năng sống của giáo viên. c.2. Giúp giáo viên nhận thức sâu sắc về việc dạy trẻ kỹ năng sống Đầu năm học, nhà trường tổ chức chuyên đề rèn kĩ năng sống cho các khối lớp , về thực trạng và giải pháp ở đơn vị trong việc rèn kĩ năng sống cho học sinh bậc học tiểu học do Bộ Giáo dục - Đào tạo phát động; qua đó giúp giáo viên hiểu được rằng chương trình học chính khoá thường cho trẻ tiếp xúc từ từ với các kiến thức văn hoá trong suốt năm học, còn thực tế trẻ sẽ học tốt nhất khi có được cách tiếp cận một cách cân bằng, biết cách phát triển các kỹ năng nhận thức, cảm xúc và xã hội. Vì thế, khi trẻ tiếp thu được những kỹ năng giao tiếp xã hội và các hành vi ứng xử cơ bản trong nhóm bạn, thì trẻ sẽ nhanh chóng sẵn sàng và có khả năng tập trung vào việc học văn hoá một cách tốt nhất. Qua việc chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm thực hiện công tác chủ nhiệm và dạy các môn học với lớp chủ nhiệm, sau khi nhận lớp, để tạo sự gần gũi và gắn kết giữa học sinh và giáo viên chủ nhiệm, thì giáo viên cần sắp xếp nhiều thời gian cho học sinh được giới thiệu về mình, động viên khuyến khích các em chia sẻ với nhau về những sở thích, ước mơ tương lai cũng như mong muốn của các em. Đây là hoạt động giúp cô trò hiểu nhau, đồng thời tạo một môi trường học tập thân thiện “Trường học thật sự trở thành ngôi nhà thứ hai của các em, các thầy cô giáo là những người thân trong gia đình". Đây cũng là một điều kiện rất quan trọng để phát triển khả năng giao tiếp của học sinh. Bởi học sinh không thể mạnh dạn, tự tin trong một môi trường mà giáo viên luôn gò bó và áp đặt. Tiếp theo giáo viên cho học sinh tự do lựa chọn vị trí ngồi của mình để qua đó phần nào nắm được đặc điểm tính cách của các em: mạnh dạn hay nhút nhát, thụ động hay tích cực, thích thể hiện hay không thích... Và tiếp tục qua những tuần học sau, giáo viên lại chú ý quan sát những biểu hiện về thái độ học tập, những cử chỉ, hành vi tại vị trí ngồi mà các em chọn để bắt đầu có điều chỉnh phù hợp với việc học tập trên lớp. Việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh có thể thực hiện trong bất cứ lúc nào, giờ học nào. c.3. Rèn kĩ năng sống hiệu quả qua việc tích hợp vào các môn học Để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh có hiệu quả người giáo viên vận dụng vào các môn học, tiết học, nhất là các môn như: Tiếng Việt; Đạo đức; Khoa học; An toàn giao thông, .... để những giờ học sao cho các em được làm để học, được trải nghiệm như trong cuộc sống thực. Trong chương trình lớp 4, ở môn Tiếng Việt có nhiều bài học có thể giáo dục kĩ năng sống cho các em, đó là các kĩ năng giao tiếp xã hội, như: Viết thư, Điền vào giấy tờ in sẵn, Giới thiệu địa phương, kể chuyện được chứng kiến hoặc tham gia,... được lồng cụ thể qua các tình huống giao tiếp. Giáo viên chỉ gợi mở sau đó cho các em tự nói một cách tự nhiên hoàn toàn không gò bó áp đặt. Bên cạnh đó, nhiều bài Luyện từ và câu có nội dung rèn luyện các kĩ năng nói, nhiều bài Tập đọc giới thiệu những văn bản mẫu chuẩn bị cho việc hình thành một số kĩ năng giao tiếp cộng đồng như mẫu đơn, thư, tóm tắt tin tức, hoặc cung cấp những câu chuyện mà qua đó học sinh có thể rút ra những nội dung rèn kĩ năng sống. Để hình thành những kiến thức và rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh qua môn Tiếng Việt, người giáo viên cần phải vận dụng nhiều phương pháp dạy phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh như: thực hành giao tiếp, trò chơi học tập, phương pháp nêu và giải quyết vấn đề, phương pháp tổ chức hoạt động nhóm, phương pháp hỏi đáp, Thông qua các hoạt động học tập, được phát huy trải nghiệm, rèn kĩ năng hợp tác, bày tỏ ý kiến cá nhân, đóng vai, học sinh có được cơ hội rèn luyện, thực hành nhiều kĩ năng sống cần thiết. Ở môn Đạo đức, để các chuẩn mực đạo đức, pháp luật xã hội trở thành tình cảm, niềm tin, hành vi và thói quen của học sinh. Giáo viên phải sử dụng phương pháp dạy học đổi mới theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Tổ chức cho học sinh thực hi
Tài liệu đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_vai_bien_phap_chi_dao_phong_trao_t.docx