Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mô hình VNEN

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục Tiểu học là một trong các hình thức giáo dục trong hệ thống giáo dục phổ thông. Xác định mục tiêu Giáo dục Tiểu học, trong điều 27, luật Giáo dục 2011 đã quy định rõ: “ Giáo dục Tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở”
Trong bậc học Tiểu học, giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò hết sức quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lí, điều hành lớp, trực tiếp giáo dục tư tưởng, đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh, là cầu nối giữa ba môi trường: gia đình- nhà trường- xã hội.
Xã hội ngày càng phát triển, cuộc sống đang tồn tại những tác động xấu đến học sinh. Bởi sự mưu sinh một số gia đình giao phó sự giáo dục cho nhà trường, thầy cô. Chưa kể mặt trái của nền kinh tế thị trường đã tác động xấu đến học sinh như văn hóa phẩm xấu, Internet,Đó không chỉ là khó khăn, trở ngại của không chỉ riêng tôi mà tất cả giáo viên trong công tác chủ nhiệm.
Trong thực tế, công tác chủ nhiệm là công tác rất khó khăn và phức tạp. Bởi lẽ quản lí cả một tập thể vài chục em học sinh là điều không hề dễ dàng. Mỗi em một tính cách, mỗi em một năng lực, mỗi em một hoàn cảnh khác nhau do đó giáo viên chủ nhiệm phải có phương pháp chủ nhiệm như thế nào để giúp các em hoàn thiện mình hơn. Bên cạnh đó giáo viên chủ nhiệm phải là người khơi gợi cho các em tinh thần đoàn kết, hợp tác, phát huy tính tích cực, tự quản của học sinh để tạo một tập thể vững mạnh, hoàn thành tốt các phong trào, kế hoạch đề ra.
Xuất phát từ những thực trạng và những khó khăn trong công tác chủ nhiệm lớp đó, tôi chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mô hình VNEN”. Mong rằng đề tài này sẽ mang lại những điều bổ ích cho những giáo viên chủ nhiệm để nâng cao chất lượng cho công tác chủ nhiệm.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
* Mục tiêu của đề tài: 
- Giúp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mô hình VNEN.
- Phát triển tốt các kỹ năng và năng lực tự quản cho học sinh.
- Học sinh chủ động, tích cực trong các hoạt động học tập, góp phần phát triển được phẩm chất, năng lực toàn diện và kĩ năng sống cần thiết cho học sinh.
* Nhiệm vụ của đề tài: Để đạt được những mục tiêu trên, giáo viên cần thực hiện các nhiệm vụ sau:
- Đề xuất một số giải pháp nhằm giúp cho công tác chủ nhiệm của giáo viên Tiểu học đạt kết quả cao và ngày càng hoàn thiện hơn để đạt mục tiêu giáo dục trong giai đoạn hiện nay. 
- Sáng tạo trong việc thực hiện tổ chức hoạt động dạy học và hoạt động giáo dục khác nhằm nâng cao chất lượng học tập và rèn luyện cho học sinh. 
- Vận dụng linh hoạt, sáng tạo các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học để mang lại hiệu quả trong công tác chủ nhiệm.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mô hình VNEN.
4. Giới hạn của đề tài
Môi trường nghiên cứu: Học sinh lớp 5E, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi trong năm học 2016-2017.
5. Phương pháp nghiên cứu
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp phân tích- tổng hợp tài liệu; 
- Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập;
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra;
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;
- Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;
- Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm;
c) Phương pháp thống kê toán học
II. NỘI DUNG
Cơ sở lý luận
Ngày nay để phát triển giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu phát triển kinh tế xã hội trong thời đại hội nhập nên mục tiêu giáo dục có những thay đổi. Với mục tiêu giáo dục Tiểu học là trang bị cho học sinh hệ thống tri thức cơ bản ban đầu , hình thành ở học sinh những kỹ năng cơ bản nền tảng, phát triển hứng thú học tập, thực hiện các mục tiêu phát triển toàn diện đối với học sinh tiểu học. Do đó vị trí, vai trò của người giáo viên Tiểu học lại được đề cao hơn bao giờ hết.
* Vị trí, vai trò của người giáo viên chủ nhiệm Tiểu học:
Vai trò của người giáo viên chủ nhiệm lớp lớn hơn nhiều so với người có chức danh giảng dạy bộ môn. Ngoài việc trực tiếp giảng dạy, người giáo viên chủ nhiệm còn phải tổ chức các hoạt động giáo dục, chăm lo đến từng em học sinh, chú ý phát triển cả năng lực và phẩm chất, là cầu nối giữa học sinh với các tổ chức trong và ngoài nhà trường.
Với tính chất đặc thù của ngành Giáo dục Tiểu học, giáo viên chủ nhiệm cũng chính là giáo viên trực tiếp giảng dạy các em, có thời gian làm việc với học sinh xuyên suốt cả tuần. Do đó giáo viên Tiểu học có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong việc giáo dục các em.
* Nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm:
- Tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về mọi mặt để có biện pháp giáo dục sát với đối tượng nhằm thúc đẩy sự phát triển tiến bộ của các em.
- Tham gia giảng dạy, nhận xét, đánh giá học sinh, đề nghị danh sách học sinh khen thưởng, danh sách học sinh cần ôn tập thêm trong hè.
- Phối hợp chặt chẽ với gia đình học sinh, chủ động phối hợp với các giáo viên bộ môn, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, các đoàn thể và tổ chức xã hội khác trong hoạt động giảng dạy và giáo dục.
- Tham gia hướng dẫn các hoạt động sinh hoạt tập thể, hoạt động giáo dục và rèn luyện học sinh do nhà trường tổ chức.
- Báo cáo thường kì hoặc đột xuất về tình hình lớp học cho nhà trường, phụ huynh.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 
 Việc nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm có ý nghĩa quan trọng đối với mỗi giáo viên làm công tác chủ nhiệm. Đây là vấn đề không phải mới, mỗi người giáo viên làm công tác chủ nhiệm đều trăn trở, suy nghĩ làm sao để nâng cao công tác chủ nhiệm của mình. Với nhiều hướng đi đã thực hiện góp phần không nhỏ vào thành công của công tác chủ nhiệm. Tuy nhiên với mô hình trường học mới VNEN, một mô hình mà thay đổi cả cách học của học sinh, cách dạy giáo viên, cách tổ chức lớp học thì vấn đề áp dụng trong công tác chủ nhiệm đôi chỗ phải thay đổi để phù hợp với mục đích mà mô hình muốn hướng tới. Sao cho vừa nâng cao được hiệu quả giáo dục vừa phát triển được các kĩ năng cơ bản, cần thiết trong giáo dục toàn diện các em.
Tình hình lớp trước khi thực hiện giải pháp:
- Tổng số học sinh lớp 25 em, nữ: 14 em, nam: 11 em
- Học sinh khuyết tật: 01 em; hộ nghèo: 03 em; mồ côi cha: 01 em
- Học sinh khó khăn về học tập: 03 em
- Học sinh thi Violympic cấp trường: 03 em.
- Danh hiệu khen thưởng: Hoàn thành Xuất sắc: 03 em (12%), có thành tích vượt trội và tiến bộ vượt bậc: 9 em (36%)
- Lớp đạt danh hiệu thi đua: Lớp Tiến tiến
Với thực trạng của lớp: Đối tượng học sinh đa dạng, có những đối tượng học sinh cần sự quan tâm, chú ý nhiều như học sinh khuyết tật, học sinh khó khăn trong học tập; chất lượng giáo dục mũi nhọn chưa cao; các phong trào, hoạt động của lớp tham gia chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Với tình hình đó, cần có những giải pháp mới để nâng cao hiệu quả trong công tác chủ nhiệm.
* Nguyên nhân khách quan:	
- Đa số các em trong lớp là con em trong gia đình làm nông, kinh tế còn khó khăn do đó một số bộ phận phụ huynh còn thiếu quan tâm đến việc học và chăm sóc con em mình.
- Một số em có hoàn cảnh khó khăn, ở xa bố mẹ, thiếu sự quan tâm chăm sóc thường xuyên của gia đình.
- Những tác động của môi trường xung quanh và mặt trái của sự phát triển kinh tế như Internet, tình trạng bạo lực, tệ nạn xã hội, cũng ảnh hưởng đến sự phát triển các em.
* Nguyên nhân chủ quan: 
- Ý thức một số em chưa cao, chưa có sự tích cực và hợp tác trong giờ học. Ý thức rèn luyện và vươn lên chưa cao.
- Đối tượng học sinh chưa đồng đều nên khó khăn cho giáo viên trong việc đề ra phương pháp và nội dung giáo dục phù hợp cho mỗi đối tượng.
3. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp
Giải pháp này hướng đến các mục tiêu:
- Tăng cường hiệu quả công tác chủ nhiệm cho giáo viên Tiểu học trong mô hình VNEN.
- Phát triển tốt các kỹ năng cho học sinh trong đó có kỹ năng giao tiếp, hợp tác.
- Phát huy được tính chủ động tích cực của học sinh, đáp ứng mục tiêu xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp
Trải qua nhiều năm giảng dạy cùng với việc tìm hiểu, nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học, tôi đã đề ra một số giải pháp như sau:
- Ổn định tổ chức lớp học.
- Lập kế hoạch chủ nhiệm.
- Xây dựng lớp tự quản và tăng cường vai trò của Hội đồng tự quản trong lớp học.
- Tổ chức dạy học theo nhóm đối tượng.
- Giáo dục học sinh qua các môn học và hoạt động ngoại khóa.
- Chú trọng việc trang trí lớp học trong công tác chủ nhiệm.
- Xử lí có hiệu quả và có tác dụng giáo dục các tình huống sư phạm.
- Phối hợp các tổ chức giáo dục khác.
 Trong đó giáo viên là người định hướng, xây dựng những nội dung cho công tác chủ nhiệm. Có sự quan sát, đôn đốc các em trong quá trình thực hiện. Sáng tạo trong mỗi hoạt động để khai thác đối tượng học sinh, khơi gợi hứng thú và ý thức học tập và rèn luyện cho học sinh. Chú ý phát triển các kỹ năng cơ bản và toàn diện cho học sinh.
b.1. Ổn định tổ chức lớp học
Ổn định tổ chức lớp học là công việc đầu tiên nhưng cũng là công việc rất quan trọng trong công tác chủ nhiệm. Đầu năm học giáo viên tìm hiểu tình hình cụ thể của lớp học thông qua giáo viên chủ nhiệm cũ, giáo viên bộ môn, Tổng phụ trách Đội,Một số giáo viên thường bỏ qua công việc này nhưng đây là công việc quan trọng, giúp giáo viên có được cái nhìn tổng quan nhất về tình hình của lớp học mà mình chủ nhiệm.
Những tuần đầu, giáo viên chủ nhiệm có thể chỉ định Hội đồng tự quản (HĐTQ) và các Ban cũ hoạt động. Sau đó cho lớp tiến hành Đại hội công khai dựa vào sự tín nhiệm của các em và sự định hướng của giáo viên để bình chọn cho năm học mới. Việc bình chọn Chủ tịch Hội đồng tự quản (CTHĐTQ) hết sức cẩn trọng. CTHĐTQ nam hoặc nữ đều được, miễn sao các em có năng lực, bản lĩnh. Tuy nhiên giáo viên phải khéo léo để tạo nên sự hòa đồng giữa các em thông qua việc khẳng định vai trò, khả năng của CTHĐTQ.
Thành lập Hội đồng tự quản và các Ban:
Thành lập Hội đồng tự quản đòi hỏi phải có sự tham gia đầy đủ của giáo viên, học sinh và phụ huynh cũng như các tổ chức khác. HĐTQ là tổ chức do các em học sinh do các em tự tổ chức và thực hiện, Hội đồng tự quản học sinh bao gồm các thành viên là học sinh, được thành lập vì học sinh, bởi học sinh và đảm bảo cho các em tham gia một các dân chủ và tích cực , khuyến khích các em tham gia một cách toàn diện vào các hoạt động nhà trường.
Giao nhiệm vụ cụ thể cho các Ban:
Chủ tịch HĐTQ: Quản lí, điều hành toàn bộ các hoạt động của lớp dưới sự chỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm, chủ trì các cuộc họp lớp, sinh hoạt lớp, báo cáo mọi hoạt động lớp lên giáo viên chủ nhiệm.
Phó CTHĐTQ: Giúp đỡ, hỗ trợ cho CTHĐTQ trong công tác quản lí lớp học về học tập và vệ sinh, nề nếp lớp.
Ban học tập: Theo dõi việc học tập của các bạn trong lớp, giúp đỡ bạn học cùng tiến bộ.
Ban văn nghệ- thể dục thể thao: Đảm nhận việc tổ chức trò chơi, múa hát sinh hoạt trong các giờ sinh hoạt tập thể, các phong trào thể dục thể thao của lớp,
Ban vệ sinh và sức khỏe: Phụ trách việc vệ sinh, trực nhật, chăm sóc bồn hoa, sơ cứu ban đầu,
Ban đối nội- đối ngoại: Phụ trách việc giao lưu, chia sẻ với các bạn lớp khác, giao lưu kết nghĩa, chào đón khách đến thăm lớp, thăm trường,
Ban quyền lợi học sinh: Quản lí nề nếp, sĩ số lớp học, đề xuất những ý kiến, nguyện vọng của các bạn,...
Ban thư viện: Theo dõi việc đọc, mượn trả sách của các bạn, mượn sách ở Thư viện cập nhật vào góc thư viện, báo cáo tình trạng muợn trả cho giáo viên,
Việc giao nhiệm vụ cụ thể và rõ ràng cho Hội đồng tự quản và các ban giúp các em nắm rõ được công việc mình làm, đồng thời nâng cao được ý thức trách nhiệm của bản thân trong công việc. Hơn nữa giúp các em phối hợp tốt với nhau để quản lí lớp. Nếu mỗi bộ phận, mỗi ban hoạt động tốt chính là “một cánh tay nối dài” hỗ trợ đắc lực cho giáo viên trong công tác chủ nhiệm.
Ngoài học tập lớp học còn có các hoạt động phong trào và rèn luyện mà giáo viên chủ nhiệm là anh chị phụ trách của mỗi lớp học (Chi đội). Cụ thể: Chi đội trưởng, chi đội phó: Nắm bắt, tiếp thu những thông báo, kế hoạch của Liên đội. Phổ biến và tổ chức kế hoạch thực hiện cho Chi đội.
Đặc trưng học sinh Tiểu học là thích thể hiện bản thân, mong muốn được giữ một chức vụ trong lớp để được khẳng định mình. Do đó tôi luôn tạo điều kiện để mỗi em có thể tham gia một chức vụ hoặc thay đổi chức vụ để các em có cơ hội để thể hiện bản thân. Giáo viên giao quyền cho các em nhưng không có nghĩa là giáo viên phó mặc. Trong quá trình thực hiện, tôi luôn kiểm tra, đôn đốc, chỉnh sửa cho các em. Nếu các em hoàn thành tốt, tôi động viên, khích lệ kịp thời có thể bằng hình thức tuyên dương trước lớp hoặc khen thưởng bằng một phần quà. Điều đó giúp các em thấy được rằng, cô giáo và các bạn ghi nhận và khen ngợi thành tích mà mình làm được, từ đó giúp các em tự tin và thể hiện bản thân nhiều hơn để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm.
b.2. Lập kế hoạch chủ nhiệm
Công tác chủ nhiệm là một công tác khó khăn, vất vả và đòi hỏi làm việc một cách khoa học. Giáo viên sẽ không đạt được hiệu quả mong muốn nếu chúng ta thực hiện công tác chủ nhiệm một cách tùy hứng, không có kế hoạch cụ thể, do đó vấn đề xây dựng kế hoạch chủ nhiệm là công việc cần thiết mang lại hiệu quả giáo dục. Với tôi, tôi đã chuẩn bị cho mình một cuốn Sổ tay chủ nhiệm, nhỏ thôi nhưng ghi đủ những điều cần ghi nhớ. Sổ tay chủ nhiệm là một cuốn sổ giúp giáo viên ghi chép lại những điều chúng ta cần lưu ý về đặc điểm hay hoàn cảnh gia đình, những nét nổi bật hay hạn chế về năng lực, phẩm chất của từng em để có biện pháp giáo dục kịp thời, hiệu quả. Đó chính là căn cứ để chúng ta nhận xét hay khen thưởng học sinh. Từ đó chúng ta khen thưởng, động viên những em có sự vươn lên, tiến bộ hay nhắc nhở, uốn nắn và có biện pháp giáo dục kịp thời cho các em.
Ví dụ: Ngay từ đầu năm học, qua khảo sát và theo dõi tôi nhận thấy một số em còn một số điểm hạn chế hay có hoàn cảnh gia đình khó khăn tôi đều ghi vào Sổ tay chủ nhiệm. Từ căn cứ này tôi sẽ lập kế hoạch chủ nhiệm như sau: 
Đối với em Võ Mạnh Thắng chữ viết cẩu thả và đặc biệt sai rất nhiều lỗi chính tả. Tôi chú ý vào các hoạt động nghe viết, luyện từ và câu của môn Tiếng Việt. Với những âm, vần em nhầm lẫn, tôi chú ý phân biệt để em nhớ. Tôi cho em tăng cường hoạt động đọc bởi vì nếu đọc đúng thì sẽ viết đúng. Nhờ sự lưu ý và theo dõi thường xuyên tôi đã giúp em cải thiện được chữ viết và hạn chế sai lỗi chính tả. 
Đối với em Nguyễn Thị Giang có hoàn cảnh gia đình khó khăn (mồ côi cha), tôi dành thời gian vào các tối thứ bảy để gặp gia đình tìm hiểu về hoàn cảnh, từ đó có biện pháp cụ thể để giúp đỡ em.
Đối với em Huỳnh Pháp, thực hiện các phép tính chia số thập phân còn chậm, tôi đã dành thời gian vào các giờ ra chơi để hướng dân lại cách thực hiện cho em. Đồng thời cho thêm các bài tập tăng cường để em thực hiện thành thạo nhờ vậy em đã tiến bộ rất nhiều.
 Tôi cũng đã xây dựng cho mình một kế hoạch chủ nhiệm trong cuốn Sổ tay chủ nhiệm của mình. Để xây dựng kế hoạch tôi đã căn cứ vào kế hoạch, nhiệm vụ của nhà trường, tổ khối, căn cứ vào đặc điểm tình hình lớp, từ đó đề ra kế hoạch của năm, tháng, tuần. Trong đó có nêu những công việc hoạt động trong tuần, có đối tượng tham gia, biện pháp thực hiện, kết quả đạt được và nhận xét, rút kinh nghiệm. Kinh nghiệm cho thấy nếu kế hoạch đề ra càng cụ thể và rõ ràng thì việc thực hiện và kiểm tra càng dễ dàng và thuận tiện.
Ví dụ: Sau khi nhà trường có kế họach chỉ đạo, tôi đã xây dựng và thực hiện kế hoạch tháng 11 với Chủ điểm “Tôn sư trọng đạo” như sau:
Tháng
Nội dung hoạt động
Biện pháp
thực hiện
Kết quả
Nhận xét, rút kinh nghiệm
Tháng 11
1.Thi “Giai điệu tuổi hồng”
2. Tổ chức phong trào dành nhiều Bông hoa điểm tốt
3. Tiếp tục bồi dưỡng học sinh có năng khiếu, phụ đạo học sinh khó khăn.
Tập luyện 2 tiết mục văn nghệ
Thi đua giữa cá nhân với cá nhân, các nhóm với nhau.
Thành lập “Đôi bạn cùng tiến” giúp đỡ bạn cùng tiến bộ.
Đạt giải Nhất
Thực hiện tốt
Học sinh có sự tiến bộ.
Tuyên dương học sinh
Tiếp thục phát huy phong trào
Kết hợp thêm với Ban học tập để thực hiện
Với những biện pháp thực hiện đạt hiệu quả cao tôi tiếp tục thực hiện và nhân rộng. Với những biện pháp chưa đạt được kết quả như mong muốn, tôi rút kinh nghiệm và tìm tòi cách làm khác phù hợp và hiệu quả hơn.
Để hiện thực hóa kế hoạch cũng như để kế hoạch đạt được hiệu quả như mong muốn, giáo viên có sự chỉ đạo thật tốt để đạt hiệu quả như mong muốn. Cụ thể:
- Triển khai rõ và cụ thể công tác cho tập thể lớp, biến kế hoạch thành chương trình hành động cụ thể.
- Chuẩn bị các điều kiện vật chất và kỹ thuật để thực hiện các hoạt động.
- Phối hợp các đội ngũ cán bộ tự quản thực hiện và điều hành công việc.
- Theo dõi kiểm tra và điều chỉnh hoạt động để các hoạt động đi đúng hướng.
- Kết thúc một công việc cần có tổng kết đánh giá, phân tích những điểm chưa đạt để rút kinh nghiệm.
- Khuyến khích, tuyên dương những tập thể, cá nhân tốt, có sự cố gắng vươn lên, động viên những cá nhân còn thiếu tích cực, thiếu cố gắng.
Trong kế hoạch chủ nhiệm cần đặt ra các yêu cầu ngày càng cao nhưng vừa sức với học sinh để kích thích sự tiến bộ không ngừng, động viên, khen thưởng kịp thời. Với việc lập kế hoạch chủ nhiệm cụ thể, chi tiết lớp tôi chủ nhiệm đã hoàn thành tốt, đúng thời gian quy định, đạt hiệu quả cao và nhiều thành tích cao trong công tác chủ nhiệm. Do đó, năm học 2016-2017, lớp 5E do tôi chủ nhiệm đã được giấy khen Hoàn thành xuất sắc các phong trào do Hội đồng Đội huyện khen tặng.
b.3. Xây dựng lớp tự quản và tăng cường vai trò của Hội đồng tự quản trong lớp học
Khi học sinh được học tập trong mô hình mới –VNEN, một mô hình tổ chức dạy học theo nhóm, môi trường đặt học sinh vào môi trường làm việc tích cực giúp các em phát triển tốt các kỹ năng. Từ đó giúp học sinh học hỏi lẫn nhau, phát huy tinh thần trách nhiệm và học hỏi lẫn nhau trên cơ sở tinh thần hợp tác. 
Với mô hình học tập mới này đã thay đổi cả cách học, cách dạy của giáo viên đặc biệt thay đổi cả hình thức tổ chức dạy học với vai trò tự quản, tự chủ của các em được đặt lên hàng đầu. Lúc này giáo viên chỉ với vai trò định hướng, gợi mở cho các em. Do đó, xây dựng được một lớp học tự quản với bộ phận nòng cốt là Hội đồng tự quản là nền tảng cho công tác chủ nhiệm. Đây là việc làm khó khăn và quan trọng hàng đầu để nâng cao hiệu quả trong công tác chủ nhiệm lớp.
Khi xây dựng đội ngũ tự quản, cần có các tiêu chuẩn: Có ý thức tổ chức kỷ luật cao, gương mẫu; tính tình thẳng thắn, dám đấu tranh, phê bình; năng nổ hoạt động; có khả năng học tập tốt; được tập thể lớp tín nhiệm,Tuy nhiên không nhất thiết các em có đầy đủ các tiêu chuẩn trên, chúng ta có thể bồi dưỡng thêm trong quá trình các em thực hiện. Khi đã có đội ngũ cốt cán, giáo viên chủ nhiệm bồi dưỡng cho các em ý thức với lớp, biết phê và tự phê, bồi dưỡng cho các em phương pháp quản lí lớp. Với tinh thần động viên, khơi gợi sự tích cực, mạnh dạn và khả năng lãnh đạo của các em khi được là việc với tập thể lớp.
Mỗi tuần, vào các tiết sinh hoạt tập thể để cho các em tự hoạt động và làm việc. Đây chính là những cơ hội để các em phát huy vai trò của Hội đồng tự quản trong lớp học. Ngoài ra, tôi còn phối hợp tổ chức thêm các hoạt động, chương trình ngoại khóa như Vui trung thu, văn nghệ, sinh hoạt chủ điểm,để các em tự thể hiện vai trò của mình. Với việc tự tạo chương trình hoạt động, tổ chức điều khiển dần dần các em được phát huy khả năng làm việc của mình, tăng khả năng tự quản và vai trò của Hội đồng tự quản trong lớp học. Lớp sao để Hội đồng tự quản như “Những cô giáo nhỏ, thầy giáo nhỏ” hỗ trợ đắc lực cho giáo viên chủ nhiệm để mỗi khi không có giáo viên chủ nhiệm, các em vẫn có thể điều khiển và quản lí lớp tốt. Đó chính là yêu cầu và mục đích mà mô hình trường học mới đã và đang hướng tới: xây dựng những con người trong thời đại mới: tự tin, tích cực, hợp tác, sáng tạ