Một số trò chơi giúp học sinh học tốt môn lịch sử và Địa lý tại lớp 4C trường tiểu học thị trấn thường xuân

Một số trò chơi giúp học sinh học tốt môn lịch sử và Địa lý tại lớp 4C trường tiểu học thị trấn thường xuân

Như chúng ta đã biết, ngày nay tình trạng ít quan tâm lịch sử dân tộc nước nhà ở lớp trẻ là khá phổ biến.Vì thế, để tạo cho học sinh sự hứng thú và ham thích và ham thích học tập môn học mới này, đòi hỏi người giáo viên phải nghiên cứu sử dụng nhiều phương pháp, nhiều phương tiện hỗ trợ dạy học có hiệu quả. Xuất phát từ tình hình đó, tôi đã đề ra một số trò chơi nhằm giúp học sinh có thể nắm vững và hệ thống được chuẩn kiến thức, kĩ năng, chương trình Lịch sử và Địa lí lớp 4.

Người Việt Nam cần phải biết nguồn cội của mình, biết những con người đã trải qua truyền thống hào hùng của dân tộc, về sự phát triển của loài người, từ đó chúng ta kế thừa, phát huy những gì tốt đẹp tiếp tục đổi mới phát triển xã hội trong tương lai. Dân tộc Việt Nam ta có một nền văn hóa, một bề dày lịch sử lâu đời. Đó là những ngày đầu của vua Hùng dựng nước cho đến những năm tháng đấu tranh giữ nước và xây dựng Tổ quốc. Từng chặng đường, từng giai đoạn đã ghi lại những mốc son chói lọi, là niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam. Ai đã đi qua những chặng đường ấy luôn cảm thấy yêu quê hương và con người Việt Nam biết chừng nào. Thế hệ trẻ hôm nay sẽ viết tiếp những trang sử vàng cho dân tộc bằng tài năng, trí tuệ và nhiệt huyết của mình. Để làm được điều đó, trước hết các em phải yêu thích lịch sử quê hương, bởi vì “Yêu Sử chính là làm cho tâm hồn ta luôn hướng về đất nước”. Vậy làm thế nào để các em yêu thích môn lịch sử, các em tự tìm đến với lịch sử của dân tộc. Trong quá trình đó các nhà giáo dục, các thầy cô giáo đã không ngừng trăn trở, tìm tòi cách dạy mới nhằm nâng cao chất lượng dạy – học đáp ứng nhu cầu của công cuộc đổi mới giáo dục. Hiệu quả học tập của học sinh là điều mong muốn của các thầy cô. Muốn thế phải thay đổi không những phương pháp dạy học mà chúng ta hay đổi hình thức dạy học phát huy tính tích cực của học sinh nhằm phát triển cho trẻ một con người toàn diện, có tố chất năng động, sáng tạo, có năng lực giải quyết vấn đề có khả năng đáp ứng yêu cầu của dòng tri thức không ngừng gia tăng trong xã hội hiện nay. Do vậy việc tích lũy phương pháp và hình thức dạy học đạt hiệu quả cao chính là việc làm cần thiết và thường xuyên của mỗi giáo viên.

 

doc 22 trang thuychi01 29936
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Một số trò chơi giúp học sinh học tốt môn lịch sử và Địa lý tại lớp 4C trường tiểu học thị trấn thường xuân", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THƯỜNG XUÂN
 Người thực hiện: Lê Thị Hương 
 Chức vụ : Giáo viên
 Đơn vị công tác:Trường Tiểu học Thị trấn Thường Xuân
	SKKN Môn: Lịch sử và Địa lý
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
THANH HÓA, NĂM 2016
MỘT SỐ TRÒ CHƠI
GIÚP HỌC SINH HỌC TỐT MÔN LỊCH SỬ VÀ ĐỊA LÝ TẠI LỚP 4C TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ TRẤN THƯỜNG XUÂN
MỤC LỤC
MỤC LỤC
STT
Nội dung
Trang
1
Mở đầu
1
1.1
Lý do chọn đề tài
1
1.2
Mục đích nghiên cứu
2
1.3
Đối tượng nghiên cứu
2
1.4
Phương pháp nghiên cứu
2
2
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2
2.1
Cơ sở lý luận
2
2.2
Cơ sở thực tiễn
3
2.3
Các giải pháp thực hiện
4
2.4
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
17
3
Kết luận và kiến nghị
19
1. MỞ ĐẦU
1.1 Lí do chọn đề tài.
Như chúng ta đã biết, ngày nay tình trạng ít quan tâm lịch sử dân tộc nước nhà ở lớp trẻ là khá phổ biến.Vì thế, để tạo cho học sinh sự hứng thú và ham thích và ham thích học tập môn học mới này, đòi hỏi người giáo viên phải nghiên cứu sử dụng nhiều phương pháp, nhiều phương tiện hỗ trợ dạy học có hiệu quả. Xuất phát từ tình hình đó, tôi đã đề ra một số trò chơi nhằm giúp học sinh có thể nắm vững và hệ thống được chuẩn kiến thức, kĩ năng, chương trình Lịch sử và Địa lí lớp 4. 
Người Việt Nam cần phải biết nguồn cội của mình, biết những con người đã trải qua truyền thống hào hùng của dân tộc, về sự phát triển của loài người, từ đó chúng ta kế thừa, phát huy những gì tốt đẹp tiếp tục đổi mới phát triển xã hội trong tương lai. Dân tộc Việt Nam ta có một nền văn hóa, một bề dày lịch sử lâu đời. Đó là những ngày đầu của vua Hùng dựng nước cho đến những năm tháng đấu tranh giữ nước và xây dựng Tổ quốc. Từng chặng đường, từng giai đoạn đã ghi lại những mốc son chói lọi, là niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam. Ai đã đi qua những chặng đường ấy luôn cảm thấy yêu quê hương và con người Việt Nam biết chừng nào. Thế hệ trẻ hôm nay sẽ viết tiếp những trang sử vàng cho dân tộc bằng tài năng, trí tuệ và nhiệt huyết của mình. Để làm được điều đó, trước hết các em phải yêu thích lịch sử quê hương, bởi vì “Yêu Sử chính là làm cho tâm hồn ta luôn hướng về đất nước”. Vậy làm thế nào để các em yêu thích môn lịch sử, các em tự tìm đến với lịch sử của dân tộc. Trong quá trình đó các nhà giáo dục, các thầy cô giáo đã không ngừng trăn trở, tìm tòi cách dạy mới nhằm nâng cao chất lượng dạy – học đáp ứng nhu cầu của công cuộc đổi mới giáo dục. Hiệu quả học tập của học sinh là điều mong muốn của các thầy cô. Muốn thế phải thay đổi không những phương pháp dạy học mà chúng ta hay đổi hình thức dạy học phát huy tính tích cực của học sinh nhằm phát triển cho trẻ một con người toàn diện, có tố chất năng động, sáng tạo, có năng lực giải quyết vấn đề  có khả năng đáp ứng yêu cầu của dòng tri thức không ngừng gia tăng trong xã hội hiện nay. Do vậy việc tích lũy phương pháp và hình thức dạy học đạt hiệu quả cao chính là việc làm cần thiết và thường xuyên của mỗi giáo viên.
 Như vậy học sinh phải học hỏi tìm hiểu môi trường xung quanh, thiên nhiên, văn hóaCác em nắm rõ hơn địa danh, thiên nhiên trong môn Địa lí. Từ đó các em biết tự hào, tôn kính cội nguồn dân tộc để hình thành nhân cách con người toàn diện. Để việc dạy học có hiệu quả, ngoài sự phối hợp hài hòa các phương pháp thì cũng cần tạo ra một không gian vui tươi, sôi nổi trong từng phương pháp nhằm giúp học sinh hứng thú, chủ động chiếm lĩnh kiến thức. Cho nên việc “Học mà chơi – chơi mà học” là điều kiện cần ở lứa tuổi học sinh tiểu học. 
Vây để phối hợp việc “Học mà chơi – chơi mà học" trong từng hoạt động dạy- học được hay không ? Điều đó chắc chắn là được. Đó chính là “Các trò chơi học tập”. 
Nếu giáo viên có sự chuẩn bị kĩ, biết tổ chức tốt, hợp lí “Các trò chơi học tập” thì đây sẽ là một hình thức học tập hết sức hứng thú đối với học sinh vì lẽ: Học sinh học tập kiến thức mới, ôn tập kiến thức cũ trong một môi trường thoải mái, nhẹ nhàng không gò bó.
Xuất phát từ những suy nghĩ đó mà sáng kiến kinh nghiệm: “Một số trò chơi giúp học sinh học tốt môn Lịch sử và Địa lí tại lớp 4C trường Tiểu học Thị Trấn Thường Xuân, huyện Thường Xuân” thực sự đạt hiệu quả không chỉ ở lớp, khối 4 mà có thể ở các khối lớp khác nếu giáo viên biết lựa chọn và sử dụng nó vào các hoạt động dạy học hợp lý.
1.2 Mục đích nghiên cứu. 
Hướng dẫn cho học sinh một số trò chơi, luật chơi củng cố kiến thức. Qua tranh ảnh học sinh nắm được các nhân vật và triều đại Lịch sử. Kiểm tra kiến thức và khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của học sinh. Giúp giáo viên đánh giá được kết quả của học sinh để kịp thời uốn nắn, bổ sung kiến thức cho các em. Rèn sự nhanh nhẹn, nhạy bén khi gặp các tình huống.
1.3 Đối tượng nghiên cứu.
Các trò chơi học tập ở môn Lịch sử và Địa Lí lớp 4 
 Áp dụng cho học sinh lớp 4C và học sinh toàn khối 4 trường Tiểu học Thị Trấn Thường Xuân, huyện Thường Xuân.
1.4 Phương pháp nghiên cứu.
 Phương pháp điều tra, khảo sát, quan sát, hỏi đáp: 
 Một số phương pháp hỗ trợ khác: Đọc sách, tham khảo tài liệu Intenet
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1 Cơ sở lí luận
Lịch sử và Địa lí có vai trò trọng với cuộc sống thực tiễn, giúp các em biết nguồn cội của mình, biết được truyền thống hào hùng của dân tộc, biết rõ sự phát triển về loài người, nền văn hóa dân tộc, mà yêu quê hương yêu đất nước hơn. Để kế thừa và phát huy được trang vàng lịch sử các em quay ngược thời gian tìm hiểu, phân tích và đánh giá những sự kiện, nhân vật trong Lịch sử, nắm được các nền văn hóa, các danh lam thắng cảnh, sông ngòi, hoạt động sản xuất, trang phục, đặc điểm địa lí của một số vùng. Một số trò chơi áp dụng ở môn Lịch sử và Địa lí lớp 4 có tác dụng tích cực đến việc học tập, giúp các em tự hào về quê hương, đất nước,con người Việt Nam.
Chúng ta đã biết môn Lịch sử và Địa lí là môn khoa học xã hội quan trọng, yêu cầu độ chính xác cao bởi mỗi mốc lịch sử, mỗi sự kiện, mỗi nhân vật đều mang ý nghĩa lịch sử, nền văn hóa riêng biệt của từng vùng, tuyệt đối không được nhầm lẫn. Hiện nay một số giáo viên cũng đã vận dụng các trò chơi học tập vào các hoạt động dạy học. Nhưng các trò chơi học tập đa số chỉ dược vận dụng ở các lớp 1, 2, 3. Vì lẽ ở lớp 1, 2, 3 có lượng kiến thức đơn giản, nội dung các hoạt động ngắn gọn hơn nên có nhiều thời gian hơn để tổ chức các trò chơi. Còn ở lớp 4, 5 lượng kiến thức tương đối nhiều, có khi giáo viên không đủ thời gian để truyền tải kiến thức nên các trò chơi thường bị bỏ qua, tiết học có vẻ nặng nề. Do đó đôi khi có tổ chức trò chơi cũng chỉ là hình thức chứ chưa xem trọng các trò chơi học tập nhằm phát huy năng lực tư duy của học sinh. Chưa thông qua các trò chơi học tập nhằm tạo điều kiện để học sinh trình bày những suy nghĩ của mình.
Đây là vấn đề cần xem lại, nhất thiết phải xác định cụ thể mục đích, tác dụng, cách tổ chức các trò chơi học tập trong giảng dạy sao cho thật sự là một hình thức dạy học đạt hiệu quả. Giúp học sinh có điều kiện phát triển năng lực mà vẫn đảm bảo học sinh là chủ thể mọi hoạt động học tập.
Vậy là người thầy phải có phương pháp, hình thức dạy học như thế nào? Để truyền đạt được niềm say mê học môn Lịch sử và Địa lí đến các em mà không gây nhàm chán vẫn giúp học sinh phát huy tính tích cực tự chiếm lĩnh nguồn tri thức mói một cách chủ động nhất. Đặc biệt tâm lí học sinh Tiểu học dễ nhớ mau quên, sự tập trung chú ý chưa cao, trí nhớ chưa bền, thái độ nhút nhát, thụ động, chưa mạnh dạn, chưa hăng say phát biểu chủ động chiếm lĩnh kiến thức. Do đó kết quả học tập chưa cao. Để góp phần hình thành con người toàn diện, giúp học sinh vận dụng kết quả vào thực tiễn trên con đường học tập của các em, tôi mạnh dạn đưa phương pháp trò chơi vào áp dụng cho môn Lịch sử, Địa lí lớp 4C trường Tiểu học Thị Trấn để nâng cao chất lượng học sinh.
2.2 Cơ sở thực tiễn
2.2.1 Thuận lợi: 
 Ban giám hiệu tạo điều kiện quan tâm có kế hoạch cụ thể rõ ràng trong hoạt động dạy học. Đội ngũ cán bộ giáo vên có năng lực, có trình độ chuyên môn, nhiệt huyết, yêu nghề mến trẻ, có sức khỏe.Trường Tiểu học Thị Trấn Thường Xuân đặt tại trung tâm huyện, phụ huynh quan tâm và mua sắm đầy đủ các đồ dung sách vở cho các cháu. Thư viện nhà trường có tương đối đầy đủ các tranh ảnh, lược đồ, sách bồi dưỡng, sách tham khảo,. 
2.2.2 Khó khăn:
 Về phía học sinh
 Nguyên nhân chính mà học sinh gặp khó khăn trong học môn Lịch sử và Địa lí: Phụ huynh chú trọng nhắc nhở các cháu học môn Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh,.. Các bậc phụ huynh cho rằng môn này không quan trọng, nên chưa đầu tư các phương tiện phục vụ cho môn Lịch sử và Địa lí. Chính vì như vậy mà các em cũng giành ít và thậm chí không giành thời gian cho môn học này. Cả phụ huynh và học sinh lơ là xem nhẹ môn Lịch sử và Địa lí.
 Về phía giáo viên: 
Trong dạy học môn Lịch sử và Địa lí, lượng kiến thức tương đối nhiều, có khi giáo viên không đủ thời gian để truyền tải kiến thức nên các trò chơi thường bị bỏ qua, tiết học có vẻ nặng nề. Do đó đôi khi có tổ chức trò chơi cũng chỉ là hình thức chứ chưa xem trọng các trò chơi học tập nhằm phát huy năng lực tư duy của học sinh. Chưa thông qua các trò chơi học tập nhằm tạo điều kiện để học sinh trình bày những suy nghĩ của mình.
 Để khắc phục những hạn chế, giáo viên có sự chuẩn bị kĩ, biết tổ chức tốt, hợp lí “Các trò chơi học tập” thì đây sẽ là một hình thức học tập hết sức hứng thú đối với học sinh vì lẽ: Học sinh học tập kiến thức mới, ôn tập kiến thức cũ trong một môi trường thoải mái, nhẹ nhàng không gò bó. 
2.2.3 Kết quả khảo sát đầu năm như sau: 
Điểm
Dưới 5
5 - 6
6 - 7
7 – 8
Số lượng
5
11
7
3
Tỉ lệ
19,2 %
42,4 %
26,9 %
11,5 %
2.3 Các giải pháp – biện pháp đã áp dụng để giải quyết phương pháp trò chơi trong dạy học. 
2.3.1 Giải pháp:
 Xác định rõ mục tiêu hoạt động trò chơi: 
Việc tổ chức trò chơi học tập vào bất cứ hoạt động nào của môn Lịch sử đều rất quan trọng:
 Làm thay đổi hình thức học tập trong từng hoạt động.
 Làm không khí lớp học thoải mái dể chịu hơn.
 Làm quá trình học tập trở thành một hình thức vui chơi hấp dẫn.
 Từ đó học sinh nhanh nhẹn, cởi mở, hòa đồng trong học tập cũng như trong lao động thực tiễn.
 Giúp học sinh tiếp thu bài một cách tích cực, chủ động và tự giác.
 Tạo điều kiện cho học sinh củng cố và hệ thống kiến thức một cách sáng tạo mà sâu sắc.
 Giáo viên phải lựa chọn trò chơi phù hợp với nội dung bài học.
 Chọn trò chơi phù hợp với hoạt động học.
 Thời gian cho hoạt động trò chơi phù hợp. 
 Nắm vững chương trình lịch sử lớp 4 
Các thời kỳ
Nội dung chính của các thời kỳ
Các sự kiện tiêu biểu
Các nhân vật lịch sử tiêu biểu
Khoảng 700 năm TCN – 179 TCN
Buổi đầu dựng nước và giữ nước
- Nước Văn Lang; Âu Lạc.
An Dương Vương
179 TCN – 938
Hơn 1000 năm đấu tranh giành độc lập.
- Khởi nghĩa Hai Bà Trưng
-Chiến Thắng Bạch Đằng
Hai Bà Trưng.
Ngô Quyền.
Năm 938 - 1003
Buổi đầu độc lập.
- Dẹp 12 sứ quân.
- Chống quân Tống lần 1.
Đinh Bộ Lĩnh.
Lê Hoàn.
Năm 1009 - 1226
Nước Đại Việt thời Lý.
- Kinh đô Thăng Long.
- Chống Quân Tống
Lý Thái Tổ.
Lý Thường Kiệt.
Năm 1226 - 1400
Nước Đại Việt thời Trần
- Nhà Trần thành lập.
- Chống quân Mông Nguyên.
Lý Chiêu Hoàng.
Trần Cảnh.
Trần Hưng Đạo.
TK XV
Nước Đại Việt buổi đầu thời Hậu Lê
- Chiến thắng Chi Lăng
- Nhà Hậu Lê quản lý đất nước – Văn hóa – giáo dục.
Lê Lợi
Lê Thánh Tông
TK XVI - XVIII
Năm 1786
Năm 1789
- Quân Tây Sơn thống nhất đất nứớc.
- Đại phá quân Thanh
Nguyễn Huệ
Vua Quang Trung
Năm 1802-1858
Buổi đầu thời Nguyễn
- Nhà Nguyễn thành lập.
Nguyễn Ánh
 Trình tự thao tác thực hiện trò chơi học tập.
Mỗi trò chơi học tập được trình bày theo ba phần:
Bước1: Mục đích của trò chơi
Bước 2: Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
Bước 3: Cách thực hiện trò chơi
Dựa vào nội dung học tập và các hoạt động dạy học để giáo viên chuẩn bị hoặc hướng dẫn học sinh chuẩn bị những điều kiện cần thiết để tổ chức trò chơi hợp lí và đạt hiệu quả. Khi vận dụng để tổ chức trò chơi “học mà chơi- chơi mà học”, giáo viên có thể thay đổi ngữ liệu hoặc điều chỉnh mức độ trò chơi sao cho phù hợp với nội dung học tập.
2.3.2 Các biện pháp tổ chức thực hiện:
Giáo viên thường xuyên nhắc nhở các em ghi chép các nhân vật, các sự kiện, triều đình, nội dung cần nhớ vào sổ : “ Kiến thức cần nhớ môn Lịch sử và Địa lí”. Thực hiện khảo sát để phân loại đối tượng học sinh. Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh để phụ huynh hiểu rõ về tầm quan trọng của môn học. Từ đó mà phụ huynh nhắc nhở quan tâm đến việc mua sắm thêm các tài liệu liên quan đến môn Lịch sử và Địa lí, tham khảo trên sách báo, Internet,.. 
2.3.3 Cách tiến hành cụ thể một số “Trò chơi học tập”
Trò chơi câu đố, bài hát, khai thác kênh hình trong dạy học Lịch sử qua sách giáo khoa và qua bài giảng điện tử.
Mục đích.
 Dùng để dạy các tiết ôn tập thực hành hoặc các hoạt động củng cố các tiết học thuộc môn Lịch sử lớp 4. 
 Có thể sử dụng trong hoạt động củng cố, ôn tập.
Rèn trí nhớ, học sinh có sự tập trung cao trong học tập.
Dùng để kiểm tra kiến thức và khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của học sinh.
Giúp giáo viên đánh giá được kết quả của học sinh để kịp thời uốn nắn, bổ sung kiến thức cho các em.
Rèn sự nhanh nhẹn, nhạy bén khi gặp các tình huống.
b.Chuẩn bị: 
Các câu đố, bài hát. 	
Tranh ảnh về các nhân vật lịch sử.
Tranh ảnh về các triều đại lịch sử.
Trình chiếu cho học sinh xem các hình ảnh về nhân vật, triều đại lịch sử.
Đinh Bộ Lĩnh
Hai Bà Trưng 
	 Ngô Quyền
Lí Thái Tổ
(Hình ảnh minh họa các triều đại)
(Các hình ảnh về triều đại lịch sử )
Chia lớp thành 6 nhóm cùng thảo luận nội dung: 
Câu 1: Ấu nhi tập trận cỏ lau làm cờ ? 
Câu 2: Ai mời bô lão dự bàn chiến tranh ? 
Câu 3: Kiếm ai trả lại rùa vàng ?
Câu 4: Đời nào có chức Lạc Hồng ?
Câu 5: Thành Tây Đô ( Thành Nhà Hồ) được xây dựng ở đâu ?
Bài hát lịch sử: Con Rồng cháu Tiên, Dòng máu Lạc Hồng,.. 
c. Cách tiến hành.
 Tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm.
 Các em cùng chia sẻ đưa ra đáp án, câu trả lời đầy đủ nhất. 
 Cho các em nghe các bài hát lịch sử: Con Rồng cháu Tiên, Dòng máu Lạc Hồng,..( Nếu các em không hát được). Giáo viên lưu ý thực hiện vào cuối buổi học.
Cho các em xem tranh ảnh các nhân vật các nhân vật, sự kiện,. Trên trình chiếu các em thấy được khí thế hào hùng của lịch sử dân tộc ta. 
Kết quả trò chơi câu đố, bài hát, khai thác kênh hình trong dạy học Lịch sử qua sách giáo khoa và qua bài giảng điện tử.
Đã áp dụng vào dạy phân môn Lịch sử với bài 6, bài 20, bài 29, . Kết quả cho thấy các em học tập tích cực hơn, nắm vững kiến thức và nhớ bài lâu hơn.
Trò chơi “Chọn số”:
a. Mục đích.
 Dùng để dạy các tiết ôn tập thực hành hoặc các hoạt động củng cố các tiết học thuộc môn Lịch sử lớp 4.
 Dùng để kiểm tra kiến thức và khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của học sinh.
 Giúp giáo viên đánh giá được kết quả của học sinh để kịp thời uốn nắn, bổ sung kiến thức cho các em.
 Rèn sự nhanh nhẹn, nhạy bén khi gặp các tình huống.
b.Chuẩn bị: 	
Tranh ảnh về các nhân vật lịch sử.
Tranh ảnh về các triều đại lịch sử.
 Trình chiếu cho học sinh xem các hình ảnh về nhân vật, triều đại lịch sử.
 Kẻ sẳn hình vuông trên bảng hoặc giấy rô – ki. Một hình vuông có cạnh 60 cm, chia hình vuông đó thành 9 ô đều nhau. Đánh số từ 1 đến 8, một ô để trống.
VD:Khi ôn về các giai đoạn lịch sử thuộc bài ôn tập (bài 32)có thể chuẩn bị ô vuông và một số câu hỏi như sau:
 Nhóm 1: gồm 8 câu hỏi ôn về buổi đầu độc lập và các sự kiện lịch sử tiêu biểu của giai đoạn đó.
 Nhóm 2: gồm 8 câu hỏi về nước Đại Việt thời Lý với các sự kiện lịch sử trong giai đoạn đó.
 Nhóm 3: gồm 8 câu hỏi về nước Đại Việt thời Trần với các sự kiện lịch sử ở giai đoạn đó.
 Nhóm 4: gồm 8 câu hỏi về nước Đại Việt buổi đầu thời hậu Lê với các sự kiện lịch sử ở giai đoạn đó.
Ngoài ra còn một số câu hỏi tư duy dành cho học sinh đặt khi cần thiết.
c. Cách thực hiện trò chơi:
 Giáo viên chỉ định 2 nhóm lên chơi trước (mỗi nhóm có 4 hoặc 5 em). Từng nhóm sẽ kí hiệu cho nhóm mình (ví dụ: nhóm 1 chọn chữ M, nhóm 2 chọn chữ H)
 Sau khi ổn định thời gian và bốc thăm chọn số, cho nhóm 1 chọn 1 trong 8 số ở hình vuông vẽ lên bảng (ví dụ chọn số 2 )
 Lúc đó học sinh sẽ đọc câu hỏi của nhóm vào ô vừa chọn. Nếu trả lời đúng được ghi kí hiệu của nhóm lên ô vừa chọn ở hình vuông. Nếu trả lời sai không được ghi gì cả và ô đó bỏ trống.
 Tiếp tục cho nhóm còn lại chọn số để trả lời như trên . Ví dụ: “chọn số 3”. Đọc câu số 3 cho nhóm trả lời, thời gian trả lời cho mỗi câu 1 phút, không chậm quá. Nếu trả lời sai không được ghi kí hiệu của nhóm lên ô vừa chọn ở hình vuông, nếu trả lời sai không được ghi kí hiệu. Cứ lần lượt hai nhóm luân phiên nhau chọn số trả lời cho đến khi hết 8 câu hỏi. Như vậy mỗi nhóm được chọn 4 lần.
 Nhìn vào hình vuông trên bảng thấy nhóm nào có đủ 4 kí hiệu của nhóm, và hơn hẳn nhóm kia (tức là nhóm có câu trả lời sai). Coi như nhóm đó thắng và cả nhóm được tuyên dương nhận hoa điểm tốt.
 Nếu 2 nhóm có kí hiệu bằng nhau (4 đều) lúc đó giáo viên cho học sinh sử dụng ô trống này, mỗi nhóm sẽ đặt 1 câu hỏi để nhóm đối diện trả lời.
Ví dụ; Khi đặt câu hỏi về giai đoạn nước ta cuối thời Trần, có thể đặt câu hỏi tư duy: Theo bạn, vào thời nhà Trần việc Hồ Quý Ly truất ngôi vua Trần, tự xưng làm vua đúng hay sai ? Vì sao ?
 Ở dưới lớp học sinh sẽ làm trọng tài chấm điểm bằng hình thức biểu quyết xem nhóm nào đặt câu hỏi đúng yêu cầu. Trả lời câu hỏi của đối phương đúng ý thì nhóm đó ghi kí hiệu vào ô trống và nhóm đó thắng cuộc.
 Nếu tỷ số vẫn đều nhau sau câu hỏi số 9 thì 2 nhóm đều được tuyên dương ghi hoa điểm tốt.
Các câu hỏi bị bỏ trống (sau khi các nhóm chọn số mà không trả lời được) giáo viên cho học sinh dưới lớp bổ sung và hoàn chỉnh.
Cứ sau 2 nhóm chơi giáo viên lại nhận xét ghi điểm rồi gọi 2 nhóm khác, đảm bảo mỗi tiết ít nhất nửa số học sinh trong lớp được chơi.
Lưu ý : Mỗi lần chọn số để trả lời thì mỗi học sinh chỉ trả lời 1 câu, tránh mỗi học sinh trả lời 2 câu, có em lại không trả lời câu nào.
Kết quả áp dụng trò chơi “Chọn số”
Đã áp dụng vào dạy phân môn Lịch sử với bài 3, bài 20, bài 29 . Kết quả cho thấy các em học tập tích cực hơn, nắm vững kiến thức và nhớ bài lâu hơn.
Trò chơi “Xem ai nhớ nhất”.
a.Mục đích
 Dùng để dạy các hoạt động của bài mới thuộc các chủ đề khác nhau trong môn Lịch sử lớp 4.
 Có thể sử dụng trong hoạt động củng cố, ôn tập.
 Rèn trí nhớ, học sinh có sự tập trung cao trong học tập.
 Bước đầu giúp học sinh mô tả, giải thích mối liên quan giữa các sự vật hiện tượng địa lí đơn giản.
 Dùng để kiểm tra kiến thức và khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của học sinh.
b.Chuẩn bị:
 Các mảnh giấy bìa ghi sẵn các từ hợp với nội dung hoạt động trong bài.
Ví dụ: Với bài địa lí “người dân ở đổng bằng bắc Bộ” thuộc chủ đề thiên nhiên và hoạt động sản xuất của con người ở đồng bằng. Để tìm hiểu các dân tộc sinh sống, phương tiện, nhà ở, trang phục, lễ hội như thế nào? Có thể sử dụng những mảnh bìa ghi sẵn nội dung sau:
Làng mạc Nhà ở
Trang phục Lễ hội
c. Cách thực hiện trò chơi:
Thông qua kênh hình và kênh chữ trong sách giáo khoa mà học sinh đã tìm hiểu. Giáo viên dễ dàng tổ chức trò chơi này.
 Giáo viên chia lớp thành 2 dãy có 4 đến 5 bạn lập thành một đội chơi
 Mỗi một lượt chơi sẽ có 2 đại diện của 2 dãy tham gia. Ở mỗi lượt chơi mỗi bạn sẽ bốc thăm (1 mảnh bìa) sau đó diễn đạt lại nội dung đó bằng từ ngữ khác, không được lặp lại từ viết sẵn trong bìa. Bạn kia nghe đoán từ sau đó nói lên đặc điểm nội dung ứng với mỗi từ đã đoán.
Ví dụ: Học sinh 1 dãy A nhà ở phải diễn đạt “Đây là nơi mà người dân sinh sống, ăn ngủ”
Học sinh 2: dãy B phải đoán dược từ “nhà ở” nêu lên được đặc điểm : Người dân đồng bằng Bắc Bộ làm nhà quây quần bên nhau, nhà được xây dựng chắc chắn, xung quanh có vườn, ao hồ.
Từng cặp học sinh khác của hai dãy lên tiếp tục thực hiện nhưng ngược lại học sinh 2. Dãy B gợi ý, 1 học sinh dãy A đoán từ và diễn đạt đặc điểm ứng với từ đó 
 Cứ thực hiện như thế đến hết các thành viên trong đội.
 Mỗi một lượt chơi trả lời đúng dãy ghi được 1hoa điểm tốt. Đội nào thắng cuộc là đội ghi được nhiều hoa điểm tốt hơn.
 Cuối cùng giáo viên và học sinh công bố hoa điểm của các đội tham gia, tuyên dương khen thưởng đối với dội thắng cuộc, động viên khích lệ đố

Tài liệu đính kèm:

  • docmot_so_tro_choi_giup_hoc_sinh_hoc_tot_mon_lich_su_va_dia_ly.doc