Một số biện pháp nâng cao hiệu quả trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường mầm non Phan Đình Phùng - thành phố Thanh Hóa

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài:
Trẻ em là hạnh phúc của gia đình, là tương lai của dân tộc, việc bảo vệ - chăm sóc - giáo dục trẻ không chỉ là trách nhiệm của mỗi gia đình mà của toàn xã hội... Việc chăm sóc giáo dục trẻ ngay từ những tháng năm đầu của cuộc đời là một việc làm hết sức cần thiết và vô cùng quan trọng. Đối với trẻ việc đi học, đến trường mầm non là một bước ngoặt lớn, ở đó trẻ được học được chơi  với các bạn, được cô chăm sóc và giáo dục một cách khoa học. Mong muốn của các cô là làm sao để giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, thẩm mỹ và tình cảm xã hội và đặc biệt là khâu giáo dục lễ giáo.. Việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ngay từ tấm bé phải được kết hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và toàn xã hội để giúp trẻ phát triển hài hòa, cân đối là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của trường mầm non. 
Thực tế trong quá trình giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non, các nhiệm vụ giáo dục được giáo viên hoàn thành bằng các hình thức khác nhau. Các hình thức tổ chức lồng ghép trong các hoạt động trong ngày còn đơn điệu, chưa phong phú, chưa kích thích được trí tò mò tính tích cực của trẻ, chưa nâng cao được vai trò của việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Ngoài ra giáo viên chưa chú ý hướng đến việc giáo dục trí tuệ, cảm xúc, điều khiển hành vi ở trẻ, giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của nhiệm vụ do giáo viên đề ra và tích cực vượt qua khó khăn xuất hiện trong hoạt động của mình. Nên trong các hoạt động sự tập trung chú ý trẻ chưa cao, trẻ chưa thực sự hứng thú trong giờ học, số trẻ nhút nhát chưa mạnh dạn khi thực hiện bài tập, trẻ ít được giao tiếp với bạn bè, với cô trong giờ học. Bên cạnh đó ông bà, cha mẹ trẻ ai cũng mong muốn làm sao để con cháu mình ngoan, biết vâng lời người lớn, đặc biệt là các bậc cha mẹ có con chuẩn bị vào lớp một, nhưng còn lúng túng trong phương pháp giáo dục cho trẻ đúng mực, một phần không nhỏ các bậc phụ huynh nuông chiều con một cách thái quá, chỉ lo đến việc đáp ứng mọi nhu cầu, đòi hỏi của trẻ mà chưa quan tâm đến việc tìm ra các biện pháp giáo dục thói quen theo những chuẩn mực đạo đức dù là rất nhỏ và đơn giản ngay từ khi trẻ còn bé, chính điều đó sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến việc giáo dục trẻ trong những giai đoạn tiếp theo.
Giáo dục lễ giáo cho trẻ là nhiệm vụ hàng ngày của giáo viên mầm non, đó là dạy trẻ những câu chào hỏi lễ phép với người lớn tuổi, là những câu xưng hô như: vâng ạ, có ạ, là những lời xin lỗi khi gặp lỗi sai . tưởng chừng là dễ dàng, tuy nhiên để làm tốt vấn đề này không hề đơn giản chút nào, các cô giáo còn gặp không ít khó khăn trong việc tìm ra các phương pháp biện pháp tác động đến trẻ, giúp trẻ có những thói quen hành vi văn minh phù hợp với các chuẩn mực đạo đức, là nền tảng giúp trẻ phát triển nhân cách toàn diện. 
Sau khi tìm hiểu rõ thực trạng và nguyên nhân dẫn đến việc giáo dục lễ giáo cho trẻ chưa cao. Tôi đã chọn nghiên cứu đề tài “ Một số biện pháp nâng cao hiệu quả trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường mầm non Phan Đình Phùng - thành phố Thanh Hóa”. 
1.2. Mục đích nghiên cứu:
- Hình thành cho trẻ sự mạnh dạn, tự tin, ngoan ngoãn, khéo léo và có một số kĩ năng giao tiếp, có hành vi đúng đắn với mọi người xung quanh.
- Kích thích sự hoạt động tích cực hứng thú của trẻ khi tham gia vào các tình huống cụ thể
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu “ Một số biện pháp nâng cao hiệu quả trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ 5 - 6 tuổi” là 40 cháu lớp lá 1(trong đó nam 24 cháu, nữ 16 cháu) trường mầm non Phan Đình Phùng.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
- Phương pháp quan sát: Quan sát cách trẻ thực hiện các bài tập.
- Phương pháp đàm thoại: Đàm thoại theo nhóm hoặc cá nhân để hướng dẫn trẻ thực hiên đúng hành vi một cách sáng tạo.
- Phương pháp trực quan: Sưu tầm đồ dùng đồ chơi tự tạo và sưu tầm từ thiên nhiên đảm bảo tính khoa học để tổ chức các hoạt động, khuyến khích trẻ tìm tòi khám phá.
- Phương pháp nghiên cứu lí luận: 
+ Chăm sóc giáo dục mẫu giáo và hướng dẫn thực hiện.
+ Tổ chức hoạt động giáo dục lễ giáo cho trẻ MN theo hướng tích hợp CĐ
+ Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non
- Phương pháp thực hành, trải nghiệm
	2. NỘI DUNG	
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Đối với trẻ em, việc giáo dục lễ giáo giúp trẻ có những hành vi, cách ứng xử đúng với mọi người xung quanh. Để hình thành cho trẻ những cơ sở đầu tiên về nhân cách con người, giáo viên phải giúp trẻ thực hiện những hành vi văn minh trong cuộc sống hàng ngày, đó là nề nếp thói quen và những hành vi chuẩn mực thông qua các hoạt động: làm quen với toán, giáo dục thể chất, giáo dục âm nhạc, làm quen với tác phẩm văn học, khám phá khoa học, làm quen chữ cái và hoạt động vui chơi... đó là cơ sở tiền đề cho việc rèn luyện hành vi và thói quen đạo đức: Trẻ biết nhường nhịn, biết quan tâm giúp đỡ mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu biết, thích tìm tòi khám phá thế giới xung quanh, hình thành một số kĩ năng cơ bản: nhẹ nhàng, khéo léo, biết nhận lỗi, xin lỗi...
Do đặc điểm của trẻ mầm non dễ nhớ, mau quên, hay bắt trước nên làm thế nào để việc giáo dục lễ giáo có hiệu quả. Là giáo viên mầm non tôi thấy việc giáo dục lễ giáo cần được tiến hành càng sớm càng tốt. Tuy nhiên kết quả của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ tại lớp chưa cao, trẻ vẫn còn nói những câu cụt, vẫn có những hành vi chưa văn minh... Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn chọn nghiên cứu đề tài “ Một số biện pháp nâng cao hiệu quả trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ 5 - 6 tuổi”
 	2.2. Thực trạng của vấn đề khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
a. Thuận lợi
Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, đặc biệt là sự quan tâm, sát sao của Phòng giáo dục và đào tạo thành phố và lãnh đạo địa phương. Cơ sở vật chất của nhà trường đầy đủ, phòng học thoáng mát. Phụ huynh quan tâm đến điều kiện của các cháu. Đây là những yếu tố hết sức thuận lợi cho việc chăm sóc giáo dục trẻ.
 Bản thân nhiều năm công tác, là một giáo viên tâm  huyết với nghề, có lòng yêu thương trẻ, tận tình với công việc. Luôn luôn có ý thức phấn đấu vươn lên, thường xuyên tìm tòi, nghiên cứu tài liệu có liên quan để áp dụng vào việc chăm sóc giáo dục trẻ hằng ngày nhất là việc giáo dục lễ giáo cho trẻ.
b. Khó khăn: Bên cạnh mặt thuận lợi thì không ít những khó khăn 
- Diện tích lớp học hẹp nên ảnh hưởng tới việc tổ chức các hoạt động cho trẻ.
- Đồ dùng và trang thiết bị phục vụ môn học còn đơn điệu.
- Một số trẻ mới đến lớp (chưa học qua lớp mẫu giáo bé và nhỡ) nên trẻ còn nhút nhát, trẻ chưa có kĩ năng và nề nếp trong học tập. Một số trẻ rụt rè nhút nhát và không thích tham gia vào các hoạt động tập thể. Một số trẻ được bố mẹ nuông chiều từ nhỏ,  ít có cơ hội được rèn luyện nên lười vận động, nhập cuộc chơi nhưng cũng nhanh chán nên trẻ dễ nhớ nhanh quên. 
- Một số phu huynh nhận thức còn hạn chế về việc chăm sóc giáo dục lễ giáo cho trẻ. Các bậc cha mẹ trẻ thường nóng vội trong việc dạy con học kiến thức: đọc, viết chữ hoặc làm toán... Đồng thời lại chiều chuộng, hay làm thay, làm hộ cho con khiến trẻ không có kỹ năng tự phục vụ, chưa nghiêm khắc chú ý đến con mình chào hỏi, xưng hô, giao tiếp thế nào, trẻ có biết sắp đặt những đồ dùng, vật dụng hay không? Và vì sao chúng ta cần sắp xếp những đồ dùng, vật dụng đó gọn gàng? Cần phải sắp xếp đồ dùng thế nào?... Do vậy việc phối hợp với các bậc phụ huynh trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ còn gặp nhiều khó khăn.
 - Thời gian tổ chức lồng ghép giáo dục lễ giáo vào các hoạt động còn hạn hẹp vì giáo dục lễ giáo không thể diễn ra trong suốt cả một hoạt động của trẻ mà còn chủ yếu được lồng ghép tích hợp vào các hoạt động.
- Giáo viên chưa phát huy hết khả năng sáng tạo khi lựa chọn phương pháp và hình thức tổ chức sao cho phong phú, giúp lôi cuốn sự tập trung, hứng thú và sự chủ động, tích cực tham gia vào hoạt động trải nghiệm của trẻ nên kết quả giáo dục chưa cao.
c. Kết quả của thực trạng trên.
Từ thực tế trên dẫn đến kết quả giáo dục thể chất cho trẻ như sau:
STT
CÁC KỸ NĂNG
TỔNG SỐ
ĐẠT YÊU CẦU
CHƯA ĐẠT YÊU CẦU
Số trẻ
Tỷ lệ
Số trẻ
Tỷ lệ
1
Trẻ biết chào hỏi lễ phép
30
20
67%
10
33%
2
Trẻ biết xưng hô đúng mực. 
30
20
67%
10
33%
3
Trẻ mạnh dạn trong giao tiếp 
30
20
67%
10
33%
4
Biết giữ gìn, sắp xếp đồ chơi theo quy định
30
21
70%
9
30%
5
Biết nhường nhịn giúp đỡ bạn
30
21
70%
9
30%
6
Biết giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường
30
22
73%
8
27%
 Kết quả chung: 
 30
69%
31%
Trong quá trình thực hiện tôi quan sát, ghi chép đầy đủ và đánh giá chất lượng khảo sát, kết quả như sau:
Số trẻ đạt yêu cầu chiếm 69%, 
 - Số trẻ chưa đạt yêu cầu chiếm 31%
Từ kết quả trên, là một giáo viên mầm non được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 5 - 6 tuổi. Tôi luôn trăn trở, suy nghĩ làm sao để trẻ có nền móng vững chắc ngay từ nhỏ, tôi đã tích cực tìm tòi, học hỏi để luôn sáng tạo, đổi mới cách tổ chức các hoạt động cho trẻ, tạo cơ hội tốt nhất để trẻ được tham gia vào các hoạt động nhằm giáo dục lễ giáo cho trẻ, và tìm ra biện pháp giúp trẻ 5- 6 tuổi giáo dục lễ giáo đạt kết quả cao hơn. 
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề: 
2.3.1. Các giải pháp:
 - Xác định những kỹ năng giáo dục lễ giáo cho trẻ.
 	- Giáo dục lễ giáo thông qua tiết học.
 	- Giáo dục lễ giáo thông qua hoạt động góc
- Giáo dục lễ giáo ở mọi lúc mọi nơi
 	- Khích lệ nêu gương 
 	- Xây dựng lễ giáo, góc tuyên truyền
- Phối hợp với các bậc phụ huynh 
2.3.2. Các biện pháp:
* Biện pháp 1: Xác định những kỹ năng cơ bản cần giáo dục lễ giáo cho trẻ 
 - Ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch giáo dục lễ giáo, xác định những kỹ năng cơ bản cần giáo dục lễ giáo cho trẻ 
 + Trẻ biết chào hỏi lễ phép
 + Trẻ biết xưng hô lễ phép
 + Trẻ mạnh dạn trong giao tiếp
 + Biết giữ gìn, cất, sắp xếp đồ chơi theo quy định
 + Biết nhường nhịn giúp đỡ bạn 
 + Biết giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường
- Bên cạnh đó tôi đã cụ thể hóa nội dung những kỹ năng cơ bản cần dạy trẻ:
+ Kỹ năng mạnh dạn trong giao tiếp:
Trẻ biết chủ động, tự giác diễn đạt ý nghĩ của mình một cách tự nhiên thoải mái, tự tin một cách rõ ràng, rành mạch trước người khác.
+ Kỹ năng chào hỏi lễ phép : 
Trẻ biết chào hỏi lễ phép với người lớn tuổi, thưa dạ đúng lúc, biết xin phép cô và người lớn khi ra vào lớp, được làm việc gì đó khi người lớn cho phép và ngược lại.
+ Kỹ năng biết xưng hô lễ phép: 
Trẻ biết cách xưng hô lễ phép , đúng mực với cô giáo, bạn bè và người lớn tuổi, dùng từ phù hợp khi xưng hô : cô - con, bạn - tôi,  một cách nhẹ nhàng.
+ Kỹ năng biết giữ gìn, cất, sắp xếp đồ chơi theo quy định: 
Trẻ có thói quen giữ gìn đồ dùng, đồ chơi cẩn thận, biết cất, sắp xếp gọn gàng ngăn nắp, đẹp mắt vào đúng nơi qui định, không làm rơi vãi và làm hư hỏng đồ dùng đồ chơi.
+ Kỹ năng giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường: 
 	Giáo viên cần dạy trẻ có ý thức giữ gìn vệ sinh thân thể: Đầu tóc, quần áo, tay chân . sạch sẽ, gọn gàng, không làm giây bẩn, biết giữ vệ sinh trong và ngoài lớp gọn gàng, ngăn nắp sạch sẽ, không vứt rác bừa bãi, biết bỏ rác vào thùng 
+ Kỹ năng biết nhường nhịn giúp đỡ bạn:
Hình thành cho trẻ thói quen biết quan tâm yêu thương chia xẻ, nhường nhịn, giúp đỡ các bạn khi cần thiết, giúp đỡ cô giáo khi cần, không tranh giành với bạn đồ dùng đồ chơi
*Biện pháp 2: Giáo dục lễ giáo thông qua tiết học
Lồng nội dung giáo dục lễ giáo vào các môn học có nhiều ưu thế nhằm hình thành cho trẻ những thói quen, hành vi có văn hoá.
Ví dụ: Qua giờ làm quen với tác phẩm văn học. Đề tài thơ: phải là hai tay Tôi cho trẻ đàm thoại:
Bên mẹ bé băn khoăn điều gì?
Mẹ giải thích cho bé như thế nào?
Khi đưa tăm thì bé phải đưa như thế nào?
Tại sao bé lại phải đưa bằng hai tay?
Với lời thơ trong sáng, mượt mà, tình cảm. Nội dung của bài thơ giáo dục trẻ một cách nhẹ nhàng, tự nhiên thói quen lễ phép và hiếu thảo với ông bà cha mẹ.
+ Qua giờ khám phá khoa học "Một số loại hoa".
Cô giáo có thể đàm thoại: Hoa gì? Đặc điểm màu sắc, mùi vị của hoa ? Hoa có ích lợi như thế nào?
Muốn có nhiều bông hoa đẹp chúng ta phải làm gì? Qua đó giáo dục trẻ biết chăm sóc cây: Bắt sâu, nhổ cỏ, không bẻ cành ngắt lá cây...
+ Đối với giờ học phát triển thể chất:
Cô giáo dục trẻ thường thể dục đều đặn giúp cơ thể khoẻ mạnh, trong lúc tập các con không chen lấn, không xô đẩy nhau, biết phối hợp với nhau để hoàn thành nhiệm vụ cô giáo giao...
+ Đối với giờ học tạo hình: Đề tài: "Vẽ phương tiện giao thông đường bộ".
Cô có thể đàm thoại.
Kể tên các loại phương tiện giao thông đường bộ?
Xe máy, ô tô, xe đạp dùng để làm gì?..
Qua đó giáo dục trẻ chấp hành đúng quy định giao thông đường bộ: Đội mũ bảo hiểm khi ngồi trên xe máy, không đùa nghịch khi tham gia giao thông, đi bộ trên vỉa hè, chấp hành đúng tín hiệu giao thông...
+ Giờ học làm quen chữ cái:
Cô nhắc nhở cháu ngồi ngay ngắn, cất đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp, biết giữ gìn bảo quản đồ dùng.
+ Giờ làm quen âm nhạc: Qua bài hát: Nhà mình rất vui.
Cô đàm thoại cùng trẻ: 
Gia đình bạn có mấy thành viên? 
Là gia đình lớn hay gia đình nhỏ?
Các thành viên trong gia đình sống với nhau như thế nào?
Cô giáo dục trẻ lòng yêu thương, quí trọng, chăm sóc, quan tâm người thân trong gia đình, hình thành cho trẻ tình cảm yêu thương đối với mọi người xung quanh.
Sau một thời gian thực hiện những thói quen về lễ giáo chất lượng lớp tôi tăng lên rõ rệt, trẻ biết chào hỏi lễ phép, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, yêu mến cô giáo, đoàn kết với bạn bè....
*Biện pháp 3: Giáo dục lễ giáo thông qua hoạt động góc
Đối với trẻ lứa tuổi này trẻ học mà chơi, chơi mà học, trong giờ hoạt động góc trẻ được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau, được hòa mình trong cuộc sống của người lớn. Tôi tiến hành lồng giáo dục lễ giáo vào vui chơi, qua đó trẻ được đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, câu cảm ơn, xin lỗi đúng lúc, trao nhận bằng hai tay, biết phối hợp với bạn để hoàn thành nhiệm vụ của mình... tôi theo dõi quan sát lắng nghe để kịp thời uốn nắn trẻ khi có biểu hiện chưa chuẩn mực. Qua đó giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong giao tiếp ngay trong khi trẻ chơi.
Ví dụ: Trò chơi phân vai bán hàng - cô cấp dưỡng.
Người bán hàng: Bác cần mua gì ạ?
Người mua: Bao nhiêu một cân cá vậy cô?...
Qua đó giáo dục trẻ bán hàng biết ân cần niềm nở khi mời khách mua hàng, biết đưa hàng cho khách và nhận tiền bằng hai tay, mua hàng biết hỏi giá, biết cảm ơn, xin lỗi đúng lúc...Cô cấp dưỡng biết chế biến một số món ăn đơn giản, biết bày bàn ăn, giới thiệu món ăn cho khách, biết cất đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp.
Qua hoạt động vui chơi cháu tự tin, mạnh dạn, thành thạo dần trong giao tiếp, trong ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình một cách nhẹ nhàng, đúng mực, lịch sự.
Từ đây trẻ lớp tôi đã hết nói trống không, trẻ biết nói và trả lời đầy đủ câu, biết xưng hô chuẩn mực lên dần 
Biện pháp 4: Giáo dục lễ giáo ở mọi lúc mọi nơi
Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ : tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô với bố mẹ trẻ, tôi tập trẻ đến lớp chào cô, chào các bạn sau đó chào tạm biệt bố mẹ để vào lớp học. Giờ về tôi rèn cho trẻ thói quen cất ghế vào đúng nơi quy định, chào hỏi và biết tự lấy đồ dùng cá nhân của mình.
Trong giờ chơi tự do, lao động, sinh hoạt ngoài trời: nếu cháu làm việc gì sai đối với bạn, với cô thì trẻ phải biết xin lỗi cô, xin lỗi bạn, ai cho gì thì nhận bằng hai tay và nói lời cảm ơn, biết giúp cô và bạn khi cần, biết cất đồ dùng đúng nơi quy định...Nên cháu biết đoàn kết với bạn bè, không tranh giành đồ dùng, đồ chơi.
Giờ dạo chơi ngoài trời:
Ví dụ: Tham quan vườn rau.
Đàm thoại: sau khi cho trẻ quan sát và đàm thoại theo hệ thống câu hỏi giúp trẻ nhận biết tên gọi, màu sắc, ích lợi... của rau. Cô hỏi trẻ: Muốn có nhiều rau ngon để sử dụng trong bữa ăn hàng ngày chúng ta phải làm gì? Khi được ăn những món ăn ngon các con nhớ đến ai?
Qua đó giáo dục cháu kính trọng, yêu những người lao động, giáo dục cháu giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh lớp, biết đoàn kết, giúp đỡ bạn bè, mọi người xung quanh, qua nhiều lần như vậy, cháu lớp tôi đã có những thói quen tốt
Giáo dục lễ giáo thông qua ngày hội, ngày lễ:
Thông qua các hoạt động tổ chức lễ hội như ngày giỗ Tổ Hùng Vương, ngày 20/11, ngày 8/3, ngày 22/12, tết Nguyên Đán... tôi đã tổ chức các hoạt động văn nghệ để chào mừng, đồng thời ôn lại truyền thống của dân tộc để giáo dục trẻ lòng tự hào dân tộc, biết kính trọng những người đã hy sinh cho lợi ích dân tộc, lợi ích trồng người. Nhằm hình thành cho trẻ lòng tự hào, kính yêu đối với người lớn tuổi, thông qua đó khuyến khích trẻ học tập và trở thành con người có ích cho xã hội.
Tạo cảnh quan sư phạm trong phòng học:
Môi trường giáo dục cũng là một vấn đề mà tôi chú trọng. Tôi luôn chú ý tạo cảnh quan sự phạm trong phòng học, đồ dùng đồ chơi được sắp xếp, gọn gàng, ngăn nắp để hấp dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú luôn mong muốn được sắp xếp ngăn nắp. Đặc biệt tạo các góc mở cho trẻ hoạt động ( Cho trẻ gắn tranh hành vi đúng, sai trong sinh hoạt hàng ngày của trẻ với chủ đề bản thân. Việc tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường. Dạy trẻ tiết kiệm năng lượng điện với chủ đề gia đình....)
Góc thiên nhiên được trang trí và trồng nhiều cây cảnh tạo cho trẻ một không gian xanh, để mỗi ngày trẻ có thể tự mình chăm sóc cây xanh, giáo dục trẻ biết yêu cái đẹp. Qua hoạt động này kích thích trẻ yêu lao động, tạo tình cảm của trẻ với thế giới tự nhiên, gần gũi và thân mật, đã trở thành thói quen ở trẻ.
Để tạo cảnh quan sân trường, trước giờ học tôi thường cho trẻ nhặt rác, lá cây bỏ vào thùng rác để tạo môi trường sạch đẹp. Còn đối với kệ góc đồ chơi đầu tuần tôi thường tổ chức cho trẻ thi đua lau dọn, sắp xếp đồ chơi gọn gàng. Nhờ vậy, qua mỗi lần tổ chức hoạt động vui chơi trẻ chơi xong thu dọn đồ chơi gọn gàng và ngăn nắp.
Sau mỗi giờ nêu gương bé ngoan, tôi thường nhắc nhở, động viên trẻ sau khi ăn quà vặt nên vứt rác vào giỏ để giữ vệ sinh chung và trẻ thực hiện tốt, nhất là sau hoạt động tạo hình xé dán trong lớp không còn mảnh giấy vụn nào rơi xuống sàn. 
Biện pháp 5: Khích lệ, nêu gương
Tâm lý của trẻ mầm non lúc nào cũng muốn được khen và không thích bị chê. Nên bất cứ lúc nào trẻ có lời nói hoặc hành vi đúng tôi thường khen trẻ kịp thời và nêu gương ngay để những trẻ khác noi theo. 
Hằng ngày vào giờ nêu gương cuối ngày trước khi cắm cờ, tôi cho trẻ tự nhận xét về mình trong ngày có bạn nào có hành vi lời nói hay tôi nêu gương ra cho cả lớp và tặng trẻ một bông hoa. Tôi hỏi cả lớp vì sao bạn nhận được bông hoa? Cho cả lớp vỗ tay khen bạn. Từ đó khuyến khích trẻ được khen cố gắng có nhiều hành vi đúng hơn, các bạn khác cũng học bạn để điều chỉnh hành vi của mình. 
Với những trẻ có hành vi chưa đúng cô cần lựa chọn từ ngữ phù hợp để nhận xét hành vi của trẻ, không nên chê trẻ trực tiếp tránh cho trẻ tự ti với hành vi của mình
Cô phải là tấm gương sáng cho trẻ noi theo:
Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi của cô được trẻ lưu tâm nhất. Vì vậy cô phải thực sự chuẩn mực trong lúc giao tiếp với người lớn, với trẻ xưng hô dịu dàng, không to tiếng quát tháo. Giờ đón trả trẻ tôi luôn ân cần dịu dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ huynh, cháu hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, tôn trọng lời nói của trẻ, lắng nghe ý kiến của trẻ.
Khi hứa điều gì với trẻ thì cô phải thực hiện đúng lời hứa, nếu trẻ có hành vi hoặc lời nói không hay tôi nhẹ nhàng góp ý và khuyến khích trẻ tránh sai phạm lần sau. Tuyệt đối không chạm tự ái của trẻ hoặc làm trẻ phải sợ hãi lo lắng. Tác phong quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự, cô tươi trẻ cháu rất thích. Cô thực sự là tấm gương sáng cho trẻ noi theo.
Biện pháp 6: Xây dựng góc lễ giáo, góc tuyên truyền
Trẻ mầm non có đặc điểm dễ nhớ nhưng lại mau quên. Nên góc lễ giáo của lớp tôi trang trí bằng hình ảnh những gương tốt, việc tốt hoặc qua bài thơ, câu chuyện để giáo dục lễ giáo cho trẻ, thì trẻ dễ tiếp thu, dễ phân biệt việc làm nào tốt, việc làm nào xấu. Ngoài ra tôi động viên trẻ sưu tầm những tranh