Chuyên đề Một số giải pháp nâng cao chất lượng phụ đạo học sinh yếu kém môn Ngữ văn cấp THCS

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LẬP THẠCH
 TRƯỜNG THCS TIÊN LỮ
 ------------------------------
 Chuyên đề:
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG PHỤ ĐẠO 
 HỌC SINH YẾU KÉM MÔN NGỮ VĂN CẤP THCS
 Người thực hiện: Trần Thị Hạnh
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị công tác: Trường THCS Tiên Lữ
 Năm học: 2019 - 2020 Chuyên đề: Một số giải pháp nâng cao chất lượng phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ văn cấp THCS
 MỤC LỤC
 PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lí do chọn đề tài ........................................................................................... 4
II. Mục đích nghiên cứu..................................................................................... 5
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................ 5
IV. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 5
 PHẦN II: NỘI DUNG
Chương 1: Thực trạng chất lượng giáo dục của trường THCS Tiên Lữ năm học 
2018-2019
I. Chất lượng giáo dục của trường THCS Tiên Lữ năm học 2018-2019
 1. Xếp loại hai mặt chất lượng................................................................. 7
 2. Thực trạng dạy và học môn Ngữ văn ở trường THCS Tiên Lữ .. 7
II. Kết quả KSCL đầu năm 2019-2020 và kết quả KSCL giữa kì 1... 9
III. Kế hoạch phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ văn tại trường THCS Tiên Lữ10
Chương 2:Một số giải pháp nâng cao chất lượng phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ 
văn ở trường THCS Tiên Lữ
I. Các biểu hiện của HS yếu kém môn Ngữ văn....................................................... 11
II.Nguyên nhân dẫn đến HS yếu kém
 1. Về phía giáo viên... 11
 2. Về phía HS. 12
 3. Về phía phụ huynh học sinh.. 12
III. Các giải pháp nâng cao chất lượng phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ văn cấp THCS
 1. Các giải pháp chung.
 1.1. Đối với giáo viên  13
 1.2. Đối với HS.. 16
 1.3. Đối với phụ huynh học sinh ... 17
 1.4. Đối với Ban Giám hiệu nhà trường. 17 
 2. Kế hoạch cụ thể 
 2.1. Chương trình phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ văn... 18
 2.2.Hệ thống các ví dụ, bài tập cụ thể cùng lời giải minh họa  19
 PHẦN III. KẾT LUẬN 38
_____________________________________________________________________
Trường THCS Tiên Lữ 2 GV: Trần Thị Hạnh Chuyên đề: Một số giải pháp nâng cao chất lượng phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ văn cấp THCS
 PHẦN I. PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lí do chọn đề tài
1. Cơ sở lí luận.
 Tri thức nhân loại vô cùng phong phú và không ngừng biến đổi theo thời gian, 
nhất là trong thời đại ngày nay, thời đại của khoa học công nghệ thông tin. Khi khoa 
học đang có những bước tiến nhảy vọt thì kinh tế tri thức có vai trò ngày càng nổi trội. 
Vì vậy không có con đường nào khác ngoài học tập. Lê-nin từng nói: “Học, học nữa, 
học mãi”. Học không chỉ trên tài liệu mà phải còn học ngay cả trong đời sống hàng 
ngày. Trong báo cáo của Đại hội Đảng lần thứ IX, phần nói về giáo dục đào tạo thì tầm 
quan trọng của việc tự học cũng được nêu lên như sau: “Phát huy tư duy khoa học 
sáng tạo, năng lực tự nghiên cứu của học sinh, sinh viên để nâng cao năng lực tự học, 
tự hoàn thiện học vấn tay nghề”. Đây là một yêu cầu mà rất nhiều giáo viên tâm 
huyết luôn trăn trở và quan tâm. 
 Trong quá trình giáo dục và đào tạo tri thức cho học sinh qua từng cấp bậc, thì 
việc nâng cao chất lượng đào tạo bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém là 
mục tiêu cơ bản hàng đầu, là mối quan tâm lớn đối với sự nghiệp giáo dục. Có thể nói, 
vấn đề học sinh yếu kém hiện nay đang được nhà trường quan tâm và tìm giải pháp để 
khắc phục tình trạng này. Muốn vậy, người giáo viên không chỉ biết dạy mà còn phải 
biết tìm tòi phương pháp nhằm phát huy tính tích cực của học sinh và hạ thấp dần tỉ lệ 
học sinh yếu kém.
 Việc phụ đạo học sinh yếu kém bộ môn là một trong những vấn đề rất 
quan trọng, cấp bách, cần thiết và không thể thiếu trong mỗi môn học ở các cấp 
học nói chung và ở cấp THCS nói riêng. Đối với bộ môn Ngữ văn, việc phụ đạo 
cho một số học sinh bị mất gốc từ lớp dưới là rất cần thiết. Bên cạnh đó cũng cần 
tạo hứng thú học tập môn Ngữ văn cho học sinh để các em tự mình khám phá tri 
thức, vận dụng được kiến thức, kĩ năng vào các bài học có liên quan. 
2. Cơ sở thực tiễn
 Vấn đề học sinh yếu kém hiện nay luôn được xã hội quan tâm và tìm giải pháp 
khắc phục. Để đưa nền giáo dục nước nhà phát triển toàn diện thì người giáo viên 
không những chỉ biết dạy mà còn phải biết nghiên cứu những phương pháp tối ưu nhất, 
nhằm phát huy tính tích cực của học sinh, hạ thấp dần tỉ lệ học sinh yếu kém.
 Giúp học sinh yếu kém củng cố kiến thức cơ bản, bổ trợ những kiến thức học 
sinh bị hổng từ các lớp dưới. Đồng thời, giúp các em có thói quen độc lập suy nghĩ, tự 
giác trong học tập, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và hạn chế học sinh lưu 
ban. Thực hiện tốt “Nói không với học sinh ngồi nhầm lớp”.
 Mặt khác, nếu chúng ta quan tâm hơn đến việc giúp đỡ học sinh yếu kém thì sẽ 
làm cho các em tự tin hơn khi đến lớp, công tác duy trì sĩ số mới được đảm bảo, góp 
phần nâng cao chất lượng giáo dục ở cấp Trung học cơ sở nói chung.
_____________________________________________________________________
Trường THCS Tiên Lữ 4 GV: Trần Thị Hạnh Chuyên đề: Một số giải pháp nâng cao chất lượng phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ văn cấp THCS
 Tiến hành thực nghiệm để kiểm nghiệm tính khả thi và xác định tác dụng 
 của các ý kiến đóng góp về vấn đề tiếp cận đối tượng HS yếu, để có những 
 điều chỉnh cho hợp lý hơn. 
_____________________________________________________________________
Trường THCS Tiên Lữ 6 GV: Trần Thị Hạnh Chuyên đề: Một số giải pháp nâng cao chất lượng phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ văn cấp THCS
 Cụ thể, kết quả dạy học môn Ngữ văn của trường THCS Tiên Lữ năm 2018-
2019 như sau :
 Điểm trung bình môn học cả năm
 STT Lớp Sĩ Giỏi Khá TB Yếu Kém TB trở lên
 số SL % SL % SL % SL % SL % SL %
 1 2 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29
 1 6A 33 4 12.12 14 42.42 15 45.45 0 0 0 0 33 100
 2 6B 31 0 0 3 9.68 24 77.42 3 9.68 1 3.23 27 87.1
 3 K6 64 4 6.25 17 26.56 39 60.94 3 4.69 1 1.56 60 93.75
 4 7A 45 2 4.44 12 26.67 27 60 4 8.89 0 0 41 91.11
 5 K7 45 2 4.44 12 26.67 27 60 4 8.89 0 0 41 91.11
 6 8A 25 1 4 10 40 14 56 0 0 0 0 25 100
 7 8B 22 0 0 4 18.18 10 45.45 8 36.36 0 0 14 63.64
 8 K8 47 1 2.13 14 29.79 24 51.06 8 17.02 0 0 39 82.98
 9 9A 39 3 7.69 9 23.08 23 58.97 4 10.26 0 0 35 89.74
 10 K9 39 3 7.69 9 23.08 23 58.97 4 10.26 0 0 35 89.74
 11 TH 195 10 5.13 52 26.67 113 57.95 19 9.74 1 0.51 175 89.74
2.2.Về phía giáo viên:
 Mặc dù đã có nhiều cố gắng và đạt được những thành tích tương đối trong giảng 
dạy nhưng việc giảng dạy bộ môn Ngữ văn của nhà trường THCS Tiên Lữ còn có 
những hạn chế sau:
 - Một vài tiết học vẫn còn rơi vào tình trạng đọc chép khiến giờ học trở nên 
nhàm chán, buồn tẻ và có tính áp đặt làm cho học sinh trở nên thụ động, thiếu tư duy 
và sáng tạo.
 - Chưa linh hoạt trong vận dụng các phương pháp dạy học tích cực nên nhiều 
khi bài học trở nên lan man, thiếu khoa học.
 - Còn lúng túng trong việc sử dụng các phương tiện hỗ trợ dạy học nên chưa 
khai thác được một cách tối đa hiệu quả các trang thiết bị và phương tiện hỗ trợ dạy 
học.
 - Chưa thực sự quan tâm đến tất cả các đối tượng học sinh trong lớp mà chỉ chú 
trọng một số em học khá, giỏi; giáo viên chưa thật tâm lý, chưa động viên khéo léo kịp 
thời đối với những tiến bộ của học sinh dù nhỏ.
 - GV chưa khơi gợi được sự hứng thú của HS dẫn đến thực trạng HS chán học, 
kết quả học tập giảm sút.
 - Chưa tổ chức được các buổi ngoại khóa, những hoạt động ngoài giờ lên lớp 
cho học sinh tham gia tích cực hỗ trợ hiệu quả cho việc học tập bộ môn.
 Chính vì vậy, nhiều HS thường coi nhẹ môn Ngữ văn, dẫn đến còn nhiều đối 
tượng HS yếu kém.
2.3. Các nhân tố khác:
 - Thế kỉ 21 là thế kỷ hội nhập toàn cầu, đời sống kinh tế xã hội phát triển, những 
môn học mang tính ứng dụng (Toán, Lý, Hoá, Tin học, Ngoại ngữ) quan trọng hơn 
_____________________________________________________________________
Trường THCS Tiên Lữ 8 GV: Trần Thị Hạnh Chuyên đề: Một số giải pháp nâng cao chất lượng phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ văn cấp THCS
 Như vậy, ngay từ đầu năm học 2019 – 2020, tỉ lệ HS yếu và tái yếu của trường 
tính theo bài thi khảo sát là rất nhiều (chiếm 39,2%). Qua kì thi khảo sát giữa học kì I, 
tỉ lệ bài thi HS yếu kém môn Văn của trường còn tăng lên so với đầu năm (chiếm 
62,8%).) (So với toàn huyện, môn Văn 9 đứng thứ 14/21; môn Văn 6 đứng thứ 9/21). 
Thực trạng trên là một bài toán nan giải đặt ra cho Ban giám hiệu và mỗi giáo viên 
đứng lớp. Vậy khắc phục tình trạng HS yếu kém như thế nào cho có hiệu quả? Đó vẫn 
luôn là câu hỏi khiến bản thân tôi và các đồng nghiệp vô cùng trăn trở.
III. Kế hoạch phụ đạo HS yếu kém môn Ngữ văn tại trường THCS Tiên Lữ năm 
học 2019-2020
 Từ thực trạng trên, nhóm Ngữ văn thống nhất với BGH nhà trường xây dựng 
thời gian và kế hoạch phụ đạo HS yếu như sau:
 - Thời gian thực hiện: Từ 15/09/2018 đến 15/04/2019
 - Kế hoạch :
 Môn Khối 6 Khối 7 Khối 8 Khối 9
 S
 Số Số Số Số Số Số Số Số Số Số 
 Số Số buổi
 lớp HS buổi lớp HS lớp HS buổi lớp HS
 buổi
 Văn 1 11 15 1 10 15 1 12 15 1 9 15
 Trong các khối lớp, tỉ lệ HS yếu kém của khối 8 chiếm tỉ lệ cao (có 12/45 HS 
yếu kém, chiếm tỉ lệ 26,6%). Tỉ lệ ấy là một thách thức không hề nhỏ đối với mỗi giáo 
viên đứng lớp. Đòi hỏi sự nỗ lực cố gắng từ phía các thầy cô giáo, nhất là từ phía các 
em học sinh.
_____________________________________________________________________
Trường THCS Tiên Lữ 10 GV: Trần Thị Hạnh