SKKN Xây dựng - Sử dụng bài tập theo hướng phân hoá – nêu vấn đề nhằm tạo hứng thú, niềm tin để nâng cao chất ôn tập phần ancol cho học sinh lớp 11 THPT

I. MỞ ĐẦU
I.1. Lí do chọn đề tài
 Nước ta đang trên con đường đổi mới toàn diện xây dựng một đất nước công nghiệp hoá, hiện đại hoá với mục tiêu đến Việt Nam sẽ từ một nước nông nghiệp về cơ bản trở thành nước công nghiệp,nông nghiệp hiện đại ứng dụng khoa học tiên tiến có chính xác có hiệu qủa cao và hội nhập với cộng đồng quốc tế trong thời cuộc công nghệ 4.0 . Để đạt được mục tiêu trên thì yếu tố đào tạo nguồn tri thức khoa học kỹ thuật cho thế hệ trẻ là nhân tố quyết định hàng đầu của việc đổi mới đất nước. Điều này đặt ra những yêu cầu mới của hệ thống giáo dục nước ta hiện nay là - “Xây dựng mục tiêu đào tạo, nội dung chương trình , phương pháp giảng dạy cũng như đánh giá chất lượng của ngành giáo dục và đào tạo .Cụ thể, Bộ GDĐT đã thay kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học cao đẳng bằng kỳ thi bằng kỳ thi THPT quốc gia và đề thi đã được phân hóa cụ thể ở các mức độ khó dễ khác nhau”
 Xuất phát từ những yêu cầu thực tế đó thì việc đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy cũng như phương pháp đánh giá là một việc làm mang tính cấp thiết, để đạt được hai mục tiêu cơ bản:
 - Một là phải phát huy được tính tích cực trong học tập, hình thành, phát triển năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề trong học tập cũng như trong đời sống của học sinh. 
 - Hai là xuất phát từ những đổi mới trong việc đánh giá chất lượng và thi cử của Bộ GDĐT thì phải thực hiện tốt các mục đích dạy học đối với tất cả học sinh, đồng thời khuyến khích phát triển tối đa năng lực, phát huy tốt sở trường, sở thích của mỗi cá nhân học sinh để các em hướng tới con đường lập thân lập nghiệp tuỳ thuộc vào khả năng, lực học của mình để lựa chọn nguyện vọng trong kỳ thi THPTQG. 
 Muốn đạt được các mục tiêu đó, trong quá trình dạy học phải lựa chọn phương pháp phù hợp với nội dung dạy học cho từng đối tượng học sinh vùng, miền và đối tượng học sinh giỏi, khá, trung bình và yếu kém nhằm tích cực hoá nhận 
 thức hình thành năng lực giải quyết vấn đề và năng lực hoạt động sáng tạo cho 
 mỗi đối tượng học sinh. Các mục đích đó sẽ đạt được nếu áp dụng một cách 
chính xác khoa học phương pháp dạy học phân hoá nêu vấn đề. Đây là một hình 
thức dạy học kết hợp hai phương pháp dạy học là dạy học phân hoá và dạy học nêu vấn đề. Trong đó, dạy học nêu vấn đề đáp ứng được mục tiêu thứ nhất, còn dạy học phân hoá nhằm đáp ứng được mục tiêu thứ hai. Trong cùng một lớp học khả năng nhận thức của từng học sinh là khác nhau.Vì vậy việc truyền thụ kiến thức ở các mức độ cho từng đối tượng cho học sinh của giáo viên là vấn đề rất quan trọng. Đây là lí do mà tôi lựa chọn đề tài: “ Xây dựng - sử dụng bài tập theo hướng phân hoá – nêu vấn đề nhằm tạo hứng thú, niềm tin để nâng cao chất ôn tập phần ancol cho học sinh lớp 11 THPT”
I.2. Mục đích nghiên cứu 
Nghiên cứu “ xây dựng bài tập theo hướng phân hoá – nêu vấn bài ancol chương trình hoá học 11 . Qua đó làm tăng sự hướng thú tự tin và nâng cao chất lượng dạy và học hoá học ở trường THPT.
I.3. Nhiệm vụ nghiên cứu
1. Nghiên cứu cơ sở lí luận và quy trình giảng dạy phân hoá nêu vấn đề trong dạy học ở trường THPT.
2. Nghiên cứu nội dung cấu trúc chương trình hoá học 11 và hóa học THPT
3. Xây dựng hệ thống bài tập theo hướng phân hoá nêu vấn đề phần Hoá học hữu cơ lớp 11 THPT nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng dạy và học.
4. Thực nhiệm sư phạm nhằm kiểm tra, đánh giá hiệu quả và tính khả thi của đề tài
I.4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
I.4.1. Khách thể nghiên cứu:
Quá trình dạy học hoá học ở trường THPT.
I.4.2. Đối tượng nghiên cứu:
 Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân hoá nêu vấn đề trong giảng dạy và 
học tập phần ancol Hoá học lớp 11 THPT.
I.5. Phạm vi nghiên cứu: Xây dựng hệ thống bài tập theo hướng phân hoá nêu 
vấn đề phần hoá học hữu cơ Hoá học lớp 11 THPT 
I.6. Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu lí luận về nhận thức và tính tích cực nhận thức.
- Nghiên cứu nội dung các chương hoá học hữu cơ lớp 11 ban cơ bản
- Điều tra thực tiễn: điều tra cơ bản về năng lực tư duy và nguyện vọng của học sinh.
- Trao đổi kinh nghiệm với giáo viên hoá học trong và ngoài trường.
 - Xây dựng hệ thống bài tập theo hướng phân hoá nêu vấn đề phần hoá học 
 hữu lớp 11 THPT cơ bản nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy.
- Thực nghiệm sư phạm và xử lí kết quả.
I.7. Giả thuyết khoa học: Nếu xây dựng hệ thống bài tập phân hoá nêu vấn đề đảm bảo tính khoa học, lôgic về nội dung và cấu trúc, phù hợp với từng đối tượng học sinh sẽ góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học Hoá học nói chung, phần hoá học hữu cơ lớp 11 THPT nói riêng
II. NỘI DUNG
II.1. CƠ SỞ LÍ THUYẾT VỀ DẠY HỌC PHÂN HOÁ -NÊU VẤN ĐỀ 
II.1.1 Dạy học phân hoá
II.1.1.1 Khái niệm:
 Dạy học phân hoá xuất phát từ mối quan hệ biện chứng giữa sự thống nhất và sự phân hoá, tức là thể hiện sự kết hợp giữa hoạt động “đại trà” với giáo dục “mũi nhọn” giữa “phổ cập” với “nâng cao” trong dạy học ở trường phổ thông và nó được tiến hành theo tư tưởng chủ đạo sau:
- Lấy trình độ phát triển chung của học sinh làm nền tảng. Nội dung và phương pháp trước hết phải phù hợp với trình độ nhận thức và điều kiện chung của từng đối tượng học sinh.
- Sử dụng những biện pháp phân hoá giúp học sinh yếu kém vươn lên trình độ 
trung bình, tránh được sự mặc cảm tự ti, chán nản của các em, đồng thời khích lệ 
được các học sinh khá giỏi có khả năng tìm tòi phát hiện một số vấn đề cụ thể. 
Các cách dạy học này dựa vào “vùng phát triển gần nhất” của học sinh tức là 
chỉ cần gợi ý nhỏ là học sinh có thể giải được bài toán tương đối khó khăn hơn 
so với sức của học sinh.
- Đưa ra nội dung bổ sung và biện pháp phân hoá nhằm giúp học sinh khá giỏi đạt đựợc những yêu cầu nâng cao trên cơ sở đã đạt được những yêu cầu cơ bản đặt ra từ mục tiêu của bài học.
Như vậy, dạy học phân hoá vừa đảm bảo tính vừa sức và khuyến khích học sinh phát huy tối đa trí lực vốn có của mỗi cá nhân khi vượt qua chướng ngại nhận thức. Nếu vấn đề đưa ra quá khó thì học sinh sẽ thấy không hứng thú thiếu tự tin về môn học lúc bấy giờ, học sinh hoang mang không dám theo ban khoa học tự nhiên nữa, xem học ban khoa học tự nhiên, như là một chướng ngại khó khắc phục, học sinh sẽ không được đặt vào tình huống có vấn đề nên không thấy sự hấp dẫn lôi cuốn khi tìm kiếm, phát hiện nhanh kiến thức . Ngược lại vấn đề đưa ra quá dễ sẽ gây cho học sinh sự nhàm chán, không kích thích tư duy tích cực của học sinh. Đây là một nguyên tắc quan trọng mà giáo viên cần phải hết sức lưu ý trong quá trình dạy học theo xu hướng đổi mới nhằm khơi gợi, kích thích, đòi hỏi học sinhi nghiên cứu suy nghĩ, tìm tòi và phát huy đến mức cao nhất.
II.1.1.2 Các phương pháp phân hoá
Quan điểm xuất phát
 Trong một lớp học, một khối học cũng vậy có nhiều học sinh với những đặc điểm giống nhau ví dụ: như lứa tuổi, trình độ phát triển tâm sinh lý tương đối đồng đều sự thống nhất này là cơ bản, nhờ đó ta mới có thể dạy học cùng một chương trình. Tuy nhiên vẫn có nhiều em trình độ nhận thức cao hơn nhiều so với các bạn cùng lứa do đó việc áp dụng phương pháp dạy học phân hoá có tác dụng rất lớn. Trong thực tiễn có thể có hai phương pháp phân hoá chính áp dụng cho việc giảng dạy ở trường phổ thông là:
- Phân hoá trong cùng một lớp học.
- Phân hoá trong cùng một khối học (lớp chọn) hoặc theo trường (trường 
điểm, trường chuyên).
	*Phân hoá trong cùng một lớp:
 Trong một lớp gồm nhiều cá thể khác nhau, khác nhau về trình độ nhận thức, 
khác nhau về đặc điểm tâm sinh lý, mỗi học sinh là một chủ thể nhận thức khi có cùng tác động sư phạm vào các học sinh khác nhau sẽ có các phản ứng khác nhau. Sự phản ứng khác nhau đó có thể có tác động tích cực hoặc tiêu cực ảnh hưởng đến quá trình dạy học. Do đó người giáo viên cần có sự “phân biệt hoá, cá thể hoá” làm trong quá trình dạy học phát huy được tính tích cực, hạn chế tối đa mặt tiêu cực của sự khác nhau đó, đồng thời tạo điều kiện để học sinh phát huy ở mức độ cao nhất. Muốn vậy người giáo viên cần nắm mục tiêu, hiểu tâm lý của mỗi học sinh, của từng lứa tuổi học sinh và xác định tương lai công việc lập nghiệp của học sinh.
Tóm lại từ yêu cầu xã hội đối với người lao động là giống hoặc khác nhau, từ sự giống và khác nhau về trình độ và việc phát triển nhân cách từng học sinh đòi hỏi quá trình dạy học thống nhất cùng với những biện pháp phân hoá nội tại. dạy học phân hoá cần phải xây dựng kế hoạch lâu dài, cụ thể.
 *Phân hoá bài nội dung bài giảng và phân hoá bài tập về nhà :
- Phân hoá bài nội dung bài giảng 
+ Khi phân hóa các bài giảng trên lớp cần lưu ý một số đặc điểm sau:
+ Phân hoá nội dung, phương pháp phù hợp với trình độ của mỗi đối tượng học sinh.
+ Phân hoá yêu cầu về khả năng tư duy độc lập, bài giảng dành cho đối tượng học sinh yếu kém chứa nhiều yếu tố dẫn dắt để học sinh dễ tiếp nhận kiến thức
 - Phân hoá bài tập về nhà: Khi phân hoá bài tập về nhà cần lưu ý :
+ Phân hoá số lượng bài tập cùng loại phù hợp với đối tượng để đạt cùng một yêu cầu.
+ Phân hoá nội dung phù hợp với trình độ của mỗi học sinh.
+ Phân hoá yêu cầu về mặt tính độc lập, bài tập cho đối tượng học sinh yếu kém chứa nhiều yếu tố dẫn dắt để học sinh suy nghĩ làm bài tập ở mức cao hơn.
+ Ra riêng bài tập tạo tiền đề xuất phát cho học sinh yếu kém để chuẩn bị những 
bài sau và ra riêng bài tập nâng cao cho học sinh khá giỏi.
II.1.2 Dạy học nêu vấn đề
II.1.2.1 Khái niệm
 - Dạy học nêu vấn đề là kiểu dạy học mà thầy tạo ra những tình huống có vấn 
đề, điều khiển học sinh phát hiện vấn đề, để hoạt động tự giác và tích cực và để giải quyết vấn đề mà thông qua giải quyết những vấn đề đó học sinh có khả năng lĩnh hội tri thức, rèn luyện kỹ năng và đạt được những mục đích học tập khác.
- Dạy học nêu vấn đề là một hệ phương pháp dạy học phức tạp, đa năng tức là nó có thể được áp dụng vào nhiều phương pháp dạy học khác nhau, trong đó phương pháp xây dựng bài toán ơrixtic (tình huống có vấn đề) giữ vai trò chủ đạo,. gắn bó phương pháp khác tập hợp thành một hệ thống toàn vẹn.
II.1.2.2 Mối quan hệ giữa dạy học nêu vấn đề và dạy học phân hoá
a. Sự phân hoá trong dạy học nêu vấn đề.
 Nói chung tính phân hoá nên có cho mọi hình thức dạy hoc. Vì trong mỗi lớp học, ngoài những đặc điểm chúng ta mỗi cá thể học sinh là một đối tượng riêng biệt với mức độ tư duy khác nhau, với sự định hướng khác nhau. Cho nên xu hướng dạy học mới phải khêu gợi, kích thích, đòi hỏi con người suy nghĩ, tìm tòi và phát huy đến mức cao nhất. Đối với dạy học nêu vấn đề, tính phân hoá của nó lại càng cần thiết để phát huy ưu thế của nó. Vì nếu vấn đề đưa ra không vừa sức hoặc khó khăn thì học sinh sẽ không được đặt vào tình huống có vấn đề để lôi cuốn họ và việc tìm kiếm, phát hiện kiến thức nhanh. Từ đó, học sinh sẽ thấy học tập như là một hướng ngại khó khắc phục. Ngược lại vấn đề đưa ra quá dễ sẽ gây cho học sinh nhàm chán, không kích thích tư duy tích cực của học sinh. 
Sự phân hoá trong dạy học nêu vấn đề được thể hiện ở hai hình thức:
 - Phân hóa về mặt tổ chức của dạy học nêu vấn đề, đó là các mức độ của dạy học nêu vấn đề gồm: Thuyết trình nêu vấn đề, Đàm thoại nêu vấn đề, Nghiên 
cứu nêu vấn đề. 
 - Phân hoá về nội dung và mức độ phức tạp của vấn đề nghiên cứu. Mỗi vấn đề 
nghiên cứu có thể được phân hoá thành các câu hỏi và bài tập có mức độ khó 
tăng dần để phù hợp với từng đối tượng và cá thể học sinh, đó là các mức độ:
+ Tái hiện kiến thức
+ Phân tích - so sánh
+ Vận dụng sáng tạo kiến thức trong tình huống mới .
	b.Yếu tố nêu vấn đề trong dạy học phân hoá
Ưu điểm chính của dạy học nêu vấn đề là phát huy tính tích cực, tự lực tìm kiếm tri thức của học sinh thông qua quá trình hình thành kỹ năng phát hiện và giải quyết vấn đề học tập. Còn ưu điểm của dạy học phân hoá là vừa sức và sát đối tượng trong giáo dục. Vai trò của dạy phân hoá và việc sử dụng các bài tập phân hoá sẽ được phát huy tính tích cực hơn nhiều nếu biết áp dụng các yếu tố của dạy học nên vấn đề. Bởi vì, nếu như đặc tính nêu vấn đề của dạy học thúc đẩy hoạt động hoá tư duy của học sinh thì việc phân hoá trong dạy học sẽ tạo điều kiện thuận lợi để áp dụng dạy học nêu vấn đề vào việc nghiên cứu tài liệu và cả những bài ôn tập tổng kết “nếu như tính vấn đề của việc dạy học làm hoạt động hoá nhận thức của học sinh, kích thích các trạng thái tâm lý như ham muốn hiểu biết và ham học hỏi thì việc phân hoá trong dạy học sẽ tạo điều kiện để sử dụng các cảm xúc tích cực này vào thực tiễn của quá trình dạy học”. Và nếu như trong dạy học truyền thống việc tổ chức giờ học chỉ giúp học sinh tái hiện kiến thức, học thuộc nội dung chương trình SGK hoặc rèn luyện kỹ năng giải bài tập theo các mẫu bài quen thì việc tổ chức dạy học nêu vấn đề có sử dụng các bài tập phân hoá trong giờ học sẽ dẫn học sinh vào tình huống mà học cần khái quát hoá kiến thức ở mức độ mới. Kết luận mang tính suy luận trong phạm vi toàn bộ chương trình và ở những bài mang tính chất nghiên cứu.
II.2 THỰC TRẠNG CỦA VIỆC XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG BÀI TẬP THEO PHƯƠNG PHÁP PHÂN HÓA -NÊU VẤN ĐỀ Ở CÁC TRƯỜNG THPT HIỆN NAY
 Phần lớn giáo viên chỉ xây dựng và thiết kế bài giảng một cách chung chung cho mức học sinh trung bình chứ chưa thực sự xây dựng và sử dụng một cách phân loại bài giảng bài tập cho nhiều đối tượng học sinh,dẫn đến còn nhiều sự bất cập trong quá trình nhận thức của học sinh. Để giải quyết vấn đề trên tôi thấy rằng việc: “ Xây dựng - sử dụng bài tập theo hướng phân hoá – nêu vấn đề nhằm tạo hứng thú, niềm tin để nâng cao chất ôn tập phần ancol cho học sinh lớp 11 THPT” là rất cần thiết 
II.3. PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG BÀI GIẢNG VÀ BÀI TẬP THEO 
 HƯỚNG PHÂN HOÁ NÊU VẤN ĐỀ
II.3.1. Nguyên tắc xây dựng
II.3.1.1 Nguyên tắc chung
 Trên cơ sở thực hiện việc phân hoá khả năng nhận thức và tư duy của học sinh chúng ta có thể chuẩn bị hệ thống các bài giảng và bài tập với mức độ khác nhau. Đối với một bài giảng, tùy vào đối tượng dạy học chúng ta có thể thiết kế thành các mức độ khác nhau phù hợp với khả năng tư duy nhận thức của từng đối tượng học sinh.
 * Đối với mức độ thấp: tức là khả năng nhận thức và tự lập thấp. Với đối tượng này thì giáo viên nên sử dụng phương pháp :
 - Phương pháp thuyết trình – giải thích để nhằm diễn giải nội dung dạy học một cách dễ hiểu nhất. Hoặc sử dụng phương pháp thuyết trình thông báo.
 - Khi dạy các tiết luyện tập thì giáo viên nên đưa ra các bài tập cơ bản tương đối dễ và hướng dẫn học sinh một cách cụ thể.
 - Sử dụng phương pháp trực quan (dùng thí nghiệm đơn giản dễ nhận thấy như chứng minh các tính chất vật lý của các chất...). 
 * Mức độ trung bình: Tức là năng lực nhận thức và khả năng tự lập trung bình. Đối với đối tượng học sinh này thì giáo viên có thể sử dụng các phương pháp sau:
 - Sử dụng các phương pháp thuyết trình tái hiện - thông báo và thuyết trình giải thích để dạy các nội dung khó và phức tạp.
 - Sử dụng phương pháp trực quan (thí nghiệm ở mức độ đơn giản) với hình thức minh hoạ hoặc diễn dịch chỉ đòi hỏi trò hoạt động nhận thức thụ động, lời nói của thầy là nguồn thông tin chủ yếu.
 - Sử dụng phương pháp đàm thoại tái hiện vì phương pháp này chỉ đòi hỏi trò 
nhớ lại và trả lời các câu hỏi do thầy đặt ra.
 - Sử dụng phương pháp đàm thoại giải thích - minh họa có kèm theo thí 
nghiệm. Nội dung giải thích sẽ cấu tạo thành hệ thống câu hỏi - lời giải đáp. 
Như vậy sẽ giúp người học dễ nhớ hay rất phù hợp với đối tượng dạy học này 
 Tóm lại với 2 đối tượng dạy trên thì vấn đề cơ bản là giáo viên phải tìm ra đúng nguyên nhân học kém để có biện pháp xử lý thích hợp nhất, luôn khuyến khích, động viên, kiên trì giúp đỡ, đặc biệt là phải chú ý bồi dưỡng phương pháp học tập, phương pháp tư duy, phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh chứ không làm thay 
* Mức độ khá - giỏi: Tức là năng lực nhận thức và khả năng tự lập cao. Do đặc điểm về trình độ nhận thức khá cao nên đối với đối tượng dạy học này giáo viên nên sử dụng các phương pháp sao cho có thể phát huy được tính tích cực nhận thức của học sinh tức là phải hướng học sinh tích cực tự lực giành lấy kiến thức bằng cách tìm hiểu, khám phá và giành sáng tạo. Cụ thể, giáo viên nên sử dụng các phương pháp sau:
 - Rèn luyện cho học sinh phương pháp tự học, tự lực làm việc độc lập với sách giáo khoa, tự giác giải các bài tập trong đề cương mà giáo viên đưa ra cả bài tập tự luận và bài tập trắc nghiệm.
 - Đàm thoại nêu vấn đề, đặt học sinh vào các tình huống có vấn đề và hướng dẫn họ cách tự lực tìm ra phương hướng giải quyết.
 - Sử dụng phương pháp nghiên cứu để giúp học sinh phát hiện một tính chất mới, một khái niệm mới...hoặc nghiên cứu một nội dung hay một vấn đề dưới dạng bài tập nghiên cứu. Muốn vậy giáo viên cần phải gây được động cơ hứng thú học tập của học sinh cũng như nhu cầu nhận thức của họ.
 - Bên cạnh đó có thể sử dụng phương pháp thuyết trình nêu vấn đề.
 Như vậy khi dụng các phương pháp trên áp dụng cho học sinh khá - giỏi thì kiến thức phải được trình bày trong dạng động, phát triển và mâu thuẫn với nhau. Các vấn đề quan trọng, các hiện tượng then chốt có lúc diễn ra mội cách đột ngột, bất ngờ. 
 Tương tự, đối với nội dung của mỗi bài tập chúng ta thiết kế thành 3 vấn đề 
theo ba mức độ với mục đích hướng đến việc phát triển khả năng tìm tòi tự học 
và cụ thể hoá mức độ kiến thức của học sinh.
* Vấn đề thứ nhất: (mức độ 1) cần hướng học sinh nêu ra đựơc các tính chất 
riêng biệt của các tính chất ,các hiện tượng, cách lý giải những nguyên nhân đơn giản nhất, trình bày lại những kiến thức cơ bản dựa vào trí nhớ.
* Vấn đề thứ hai: (mức độ 2) học sinh biết vận dụng kiến thức vào điều kiện mới, sử dụng kiến thức vào điều kiện thức tế. Để hoàn thành vấn đề này cần có sự phân tích so sánh để nêu ra được các điều kiện cơ bản đối với một số lớn các chất, các hiện tượng.
* Vấn đề thứ ba: (mức độ 3) là mức độ cao nhất trong ba mức độ, mức độ này yêu cầu không chỉ phân tích, so sánh mà còn khái quát hoá các số liệu thu được sử dụng chúng trong điều kiện mới phức tạp hơn.
II.3.1.2 Các kiểu phân hóa cụ thể đối với bài giảng và bài tập phân hoá
 a. Đối với các bài giảng, trên cơ sở mối quan hệ giữa mục đích - nội dung - phương pháp dạy học và các yếu tố chi phối phương pháp dạy học để thực hiện phân hóa trong bài giảng hóa học phù hợp với đối tượng học sinh theo quy trình sau:
* Nghiên cứu nội dung tài liệu sách giáo khoa
 Trong suốt quá trình giảng dạy của một người giáo viên, để có được một bài dạy hay, lôi cuốn học sinh thì người giáo viên cần phải có một sự chuẩn bị chu đáo từ nhiều phía, trước tiên cần phải nắm rõ được mục tiêu và nội dung của bài dạy. Muốn vậy người giáo viên không chỉ nghiên cứu kỹ nội dung tài liệu sách giáo khoa mà còn phải tìm hiểu và nghiên cứu qua các tài liệu tham khảo khác có liên quan đến bài học đó. Trên cơ sở đó giáo viên sẽ xác định được mục đích cần dạy, cũng như nội dung cốt lõi, nền tảng bài đó là gì., từ đó lựa chọn phương pháp dạy học thích hợp nhất. Quan trọng nhất đối với sự thành công của một bài lên lớp là sự kết hợp các phương pháp dạy học sao cho phù hợp với từng đối 
tượng học sinh.
 Xác định chính xác những mục đích của bài học: 
Tìm hiểu những yêu cầu của chương trình: Những tài liệu tham khảo liên quan 
đến nội dung bài học. Đánh giá kiến thức, kỹ năng, thái độ học tập cũng như trình độ năng lực nhận thức của từng đối tượng HS.
 Từ đó xác định hệ thống những mục đích của bài.
+ Yêu cầu về nắm vững tri thức, kỹ năng, kỹ xảo cần có.
+ Yêu cầu về giáo dục tình cảm, thái độ, cách nhìn nhận đánh giá sự vật.
+ Yêu cầu phát triển năng lực nhận thức như so sánh khái quát ... cũng như các khả năng sáng tạo, đổi mới.
Xây dựng nội dung bài học: Từ mục đích giảng dạy giáo viên sẽ xây dựng nội dung bài học cụ thể:
-Xác định mục đích tư tưởng chính của bài.
-Xác định những tri thức chính và phụ.
-Sắp xếp nội dung dạy học theo một trình tự logic và khoa học như sách giáo khoa.
- Bổ sung vào nội dung sách giáo khoa những số liệu hiện đại, nhưng câu chuyện lịch sử hay những tấm gương gắn liền với cuộc sống và sản xuất ở địa phương, hoặc những thành tựu mới trong khoa học kỹ thuật, những đổi mới của đời sống xã hội nhằm làm phong phú bài dạy, làm cho bài dạy phù hợp với tình hình thực tế địa