SKKN Vận dụng nguyên tắc dạy học liên môn của các môn học khác vào bài dạy những chuyển biến trong đời sống kinh tế - Lịch sử 6

SKKN Vận dụng nguyên tắc dạy học liên môn của các môn học khác vào bài dạy những chuyển biến trong đời sống kinh tế - Lịch sử 6

Dạy học liên môn là một trong những nguyên tắc quan trọng trong dạy học.

Đây được coi là một quan niệm dạy học hiện đại, nhằm phát huy tính tích cực

của học sinh, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường. Việc

vận dụng kiến thức liên môn trong một môn học, một giờ học là một biện pháp

rất hữu ích, nó không những giúp cho người thầy có thêm nhiều kiến thức và

phương pháp khác nhau trong một giờ dạy mà còn giúp cho các em học sinh chủ

động trong hoạt động học tập, giải quyết các vấn đề và tích hợp kiến thức các

môn học để thực hiện học tập tốt môn học đó và áp dụng giải quyết 1 vấn đề bất

kỳ có hiệu quả, thông minh với nhiều cách giải quyết khác nhau[1]. Việc sử

dụng kiến thức liên môn, chủ đề tích hợp sẽ giúp học sinh hiểu được sâu sắc các

vấn đề lịch sử, nhận thức được sự phát triển xã hội một cách liên tục, thống nhất,

thấy được mối liên hệ hữu cơ giữa các lĩnh vực của đời sống xã hội[2].Việc sử

dụng kiến thức liên môn còn giúp học sinh củng cố thêm những hiểu biết của

mình ở nhiều môn học khác. HS phải biết đặt các khái niệm đã học trong từng

môn học cũng như giữa các môn học khác nhau, có như vậy thì các em mới thực

sự làm chủ được kiến thức. Đặc biệt từ việc hình thành được những biểu tượng

lịch sử cụ thể, sinh động thông qua vận dụng tích hợp các kiến thức liên môn sẽ

tạo nên những gợi cảm mới, tác động mạnh mẽ đến tư tưởng, tình cảm của học

sinh, sẽ đem lại hiệu quả tích hợp giáo dục sâu sắc trong nhiều chủ đề theo

hướng dẫn của Bộ GD & ĐT. Đổi mới phương pháp dạy học và cải tiến nội

dung sách giáo khoa ở THCS là một bước tiến quan trọng của giáo dục Việt

Nam nhằm đáp ứng nhu cầu kiến thức cũng như sự phát triển của đất nước trong

xã hội ngày nay[3]. Những môn học ở THCS đều cung cấp cho học sinh kiến

thức và kỹ năng nhất định, tạo ra một hệ thống giáo dục toàn diện giúp cho học

sinh nắm vững những tri thức cần thiết để vận dụng vào cuộc sống thực tiễn gần

gũi với cuộc sống hằng ngày cũng như tích luỹ vốn kiến thức cho tương lai.

Tương tự như những môn học khác của THCS, phần Lịch sử và và các môn học

liên quan có một vai trò rất quan trọng trong việc cung cấp cho học sinh về

những mốc son về các sự kiện, hiện tượng, nhân vật Lịch sử tiêu biểu theo dòng

thời gian từ buổi đầu dựng nước tới nay, hay những sự vật, hiện tượng và các

mối quan hệ địa lý đơn giản ở Việt Nam và một số quốc gia trên thế giới. Thông

qua những kiến thức đó môn học Lịch sử và các môn học liên quan rèn luyện

cho học sinh các kỹ năng cơ bản của việc quan sát và nhận biết các sự vật hiện

tượng, các sự kiện Lịch sử để trình bày những hiểu biết của bản thân bằng lời

nói và bài viết, biết vận dụng một cách linh hoạt vào thực tiễn của cuộc sống.3

Qua đó bồi dưỡng và phát triển cho các em thói quen ham học hỏi, tìm hiểu và

xây dựng tình yêu thiên nhiên, yêu tổ quốc. Một trong những mục tiêu trọng

điểm của việc vận dụng kiến thức vào thực tiễn cuộc sống đòi hỏi nội dung

chương trình môn Lịch sử và các môn học liên quan phải cung cấp cho các em

những thông tin, sự kiện hoặc những giá trị về Lịch sử của địa phương, nơi học

sinh đang sinh sống. Nhưng cho đến nay nội dung chương trình môn học Lịch

sử ở THCS còn rất ít (ở lớp 6 chỉ có 1 tiết/tuần, lới 7có 2 tiết/tuần, còn ở lớp 8,9

có một tiết rưỡi/ tuần nên không đủ cung cấp hết kiến thức cho cho học sinh)

pdf 38 trang thuychi01 9412
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Vận dụng nguyên tắc dạy học liên môn của các môn học khác vào bài dạy những chuyển biến trong đời sống kinh tế - Lịch sử 6", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1 
 MỤC LỤC 
Nội dung Trang 
1. MỞ ĐẦU 2 
1.1. Lí do chọn đề tài 2 
1.2. Mục đích nghiên cứu 4 
1.3. Đối tượng nghiên cứu 4 
1.4. Phương pháp nghiên cứu 4 
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm 5 
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 6 
2.1. Cơ sở lí luận 6 
2.2. Thực trạng vấn đề 7 
2.2.1:Thực trạng của dạy học lịch sử hiện nay 7 
2.2.2:Thực trạng của dạy học tích hợp hiện nay 8 
2.2.3:.Thực trạng của bài dạy những chuyển biến trong đời sống 
kinh tế hiện nay 9 
2.3: Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề 11 
2.3.1. Các nguyên tắc tích hợp 11 
2.3.2: Tìm hiểu chương trình, SGK các môn học khác -> Chọn 
các nội dung có liên quan đến bộ môn Lịch Sử. 11 
2.3: Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề 12 
2.4. Hiệu quả của SKKN 34 
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 35 
3.1. Kết luận 35 
3.2. Kiến nghị 36 
TLTK- Danh mục SKKN 37-38 
2 
1. MỞ ĐẦU 
1.1. Lý do chọn đề tài 
Dạy học liên môn là một trong những nguyên tắc quan trọng trong dạy học. 
Đây được coi là một quan niệm dạy học hiện đại, nhằm phát huy tính tích cực 
của học sinh, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường. Việc 
vận dụng kiến thức liên môn trong một môn học, một giờ học là một biện pháp 
rất hữu ích, nó không những giúp cho người thầy có thêm nhiều kiến thức và 
phương pháp khác nhau trong một giờ dạy mà còn giúp cho các em học sinh chủ 
động trong hoạt động học tập, giải quyết các vấn đề và tích hợp kiến thức các 
môn học để thực hiện học tập tốt môn học đó và áp dụng giải quyết 1 vấn đề bất 
kỳ có hiệu quả, thông minh với nhiều cách giải quyết khác nhau[1].. Việc sử 
dụng kiến thức liên môn, chủ đề tích hợp sẽ giúp học sinh hiểu được sâu sắc các 
vấn đề lịch sử, nhận thức được sự phát triển xã hội một cách liên tục, thống nhất, 
thấy được mối liên hệ hữu cơ giữa các lĩnh vực của đời sống xã hội[2]...Việc sử 
dụng kiến thức liên môn còn giúp học sinh củng cố thêm những hiểu biết của 
mình ở nhiều môn học khác. HS phải biết đặt các khái niệm đã học trong từng 
môn học cũng như giữa các môn học khác nhau, có như vậy thì các em mới thực 
sự làm chủ được kiến thức. Đặc biệt từ việc hình thành được những biểu tượng 
lịch sử cụ thể, sinh động thông qua vận dụng tích hợp các kiến thức liên môn sẽ 
tạo nên những gợi cảm mới, tác động mạnh mẽ đến tư tưởng, tình cảm của học 
sinh, sẽ đem lại hiệu quả tích hợp giáo dục sâu sắc trong nhiều chủ đề theo 
hướng dẫn của Bộ GD & ĐT. Đổi mới phương pháp dạy học và cải tiến nội 
dung sách giáo khoa ở THCS là một bước tiến quan trọng của giáo dục Việt 
Nam nhằm đáp ứng nhu cầu kiến thức cũng như sự phát triển của đất nước trong 
xã hội ngày nay[3]... Những môn học ở THCS đều cung cấp cho học sinh kiến 
thức và kỹ năng nhất định, tạo ra một hệ thống giáo dục toàn diện giúp cho học 
sinh nắm vững những tri thức cần thiết để vận dụng vào cuộc sống thực tiễn gần 
gũi với cuộc sống hằng ngày cũng như tích luỹ vốn kiến thức cho tương lai. 
Tương tự như những môn học khác của THCS, phần Lịch sử và và các môn học 
liên quan có một vai trò rất quan trọng trong việc cung cấp cho học sinh về 
những mốc son về các sự kiện, hiện tượng, nhân vật Lịch sử tiêu biểu theo dòng 
thời gian từ buổi đầu dựng nước tới nay, hay những sự vật, hiện tượng và các 
mối quan hệ địa lý đơn giản ở Việt Nam và một số quốc gia trên thế giới. Thông 
qua những kiến thức đó môn học Lịch sử và các môn học liên quan rèn luyện 
cho học sinh các kỹ năng cơ bản của việc quan sát và nhận biết các sự vật hiện 
tượng, các sự kiện Lịch sử để trình bày những hiểu biết của bản thân bằng lời 
nói và bài viết, biết vận dụng một cách linh hoạt vào thực tiễn của cuộc sống. 
3 
Qua đó bồi dưỡng và phát triển cho các em thói quen ham học hỏi, tìm hiểu và 
xây dựng tình yêu thiên nhiên, yêu tổ quốc. Một trong những mục tiêu trọng 
điểm của việc vận dụng kiến thức vào thực tiễn cuộc sống đòi hỏi nội dung 
chương trình môn Lịch sử và các môn học liên quan phải cung cấp cho các em 
những thông tin, sự kiện hoặc những giá trị về Lịch sử của địa phương, nơi học 
sinh đang sinh sống. Nhưng cho đến nay nội dung chương trình môn học Lịch 
sử ở THCS còn rất ít (ở lớp 6 chỉ có 1 tiết/tuần, lới 7có 2 tiết/tuần, còn ở lớp 8,9 
có một tiết rưỡi/ tuần nên không đủ cung cấp hết kiến thức cho cho học sinh). 
Vậy chúng ta phải làm gì để cung cấp thêm cho học sinh những kiến thức 
về Lịch sử. Nếu xét về góc độ chương trình chính khoá thì các tiết học về lịch sử 
đã được phân bổ sát với thời gian học tập, không có nội dung trống để giáo viên 
tiến hành dạy bổ sung. Xét về góc độ hoạt động ngoài giờ thì thời gian cũng 
không nhiều hoặc một số trường có điều kiện không thuận lợi cho việc triển khai 
hoạt động ngoại khoá về lịch sử. Ngoài ra học sinh cũng không yêu thích môn 
học này bởi sự khô khan của môn Lịch sử. Chính vì thế trong quá trình dạy và 
học về môn Lịch sử tôi đã vận dụng các kiến thức môn học khác để các em yêu 
thích môn học Lịch sử hơn và đó cũng là lý do mà tôi chọn đề tài “Vận dụng 
nguyên tắc dạy học liên môn của các môn học khác vào bài dạy những 
chuyển biến trong đời sống kinh tế- Lịch sử 6” làm sáng kiến kinh nghiệm áp 
dụng cho mình. 
- Về nội dung : Lịch sử, Ngữ văn, Địa lý, Giáo dục công dânđều có 
những nội dung thuộc nhóm Khoa học xã hội nhân văn, đều nghiên cứu những 
vấn đề của con người, xem xét các mối quan hệ mang tính qui luật trong lĩnh 
vực kinh tế, xã hội, tuy rằng mỗi môn học có mục tiêu riêng (Lịch sử chú ý đến 
quá trình hình thành và phát triển của xã hội, địa lí chú ý đến tính không gian 
lãnh thổ của các sự vật hiện tượng đang diễn ra hiện nay, Ngữ văn hình thành 
các kỹ năng cho con người về cả tâm hồn lẫn nhân cách, Giáo dục công dân 
giáo dục cho các em các đức tính, lòng yêu nướccủa con người). Tuy vậy, 
giữa chúng có mối quan hệ tác động qua lại với nhau bởi các sự kiện lịch sử bao 
giờ cũng diễn ra trong một khoảng không gian nhất định với các điều kiện cụ 
thể, trong đó có các điều kiện địa lí,ngay cả lòng tự hào dân tộc, những sự kiện 
lịch sử được đưa vào văn chương một cách bóng bẩy, tinh tuý. Bên cạnh đó qua 
môn Giáo dục công dân giúp các em những đức tính tốt đẹp của con người, qua 
đó các em biết trân trọng giữ gìn, biết ơn công lao của các bậc cha anh đi trước . 
Lịch sử thế giới và lịch sử dân tộc (kể cả phần lịch sử địa phương) đều gắn với 
những điều kiện tự nhiên mà con người sinh sống, gắn với nền văn học của dân 
tộc cho nên khi học tập lịch sử xã hội phải phân tích đến các yếu tố của môi 
trường tự nhiên, biết đến sự phát triển của văn học dân tộc cũng như bản tính tốt 
đẹp của dân tộc Viêt Nam qua các thời kì lịch sử để rồi thông qua nội dung lịch 
4 
sử để hiểu rõ hơn môi trường tự nhiên, thực hiện giáo dục môi trường, tạo cơ hội 
cho văn học Việt Nam phát triển. 
- Về mặt kỹ năng : Sử dụng các phương tiện trực quan như bản đồ, Atlat, 
tranh ảnh, thơ văn, giáo dục tình cảm con người 
- Về mặt phương pháp dạy học: Trong quá trình dạy học, giáo viên Lịch 
sử, Địa lí, Ngữ văn, Giáo dục công dân vận dụng phương pháp dạy học theo 
con đường qui nạp, đi từ phân tích các hiện tượng, sự kiện cụ thể, đơn lẻ để dẫn 
tới những nhận xét, kết luận mang tính khái quát. Đó là lý do mà tôi chọn đề tài 
“Vận dụng nguyên tắc dạy học liên môn của các môn học khác vào bài dạy 
những chuyển biến trong đời sống kinh tế- Lịch sử 6” làm sáng kiến kinh 
nghiệm 
1.2: Mục đích nghiên cứu 
Trong thực tế giảng dạy đa phần học sinh xem môn học này là phụ. Do đó 
thái độ học sinh chưa tích cực, các em ít chịu khó lắng nghe khi ngồi học dẫn 
đến kết quả học tập chưa cao. Vì vậy việc giúp các em có thái độ học tập đúng 
đắn, yêu thích môn học, xóa bỏ khoảng cách môn học chính-phụ là nhiệm vụ rất 
quan trọng của giáo viên. Xuất phát từ thực tiễn trên cùng với yêu cầu cấp thiết 
về đổi mới dạy học lịch sử, kết hợp những thử nghiệm trên lớp học ở THCS, tôi 
nhận thấy nghiên cứu cách thức vận dụng nguyên tắc dạy học liên môn trong 
dạy học lịch sử để nâng cao hiệu quả bài học là vấn đề có ý nghiã thực tiễn rất 
cần thiết hiện nay. Trong qua trình giảng dạy lịch sử lớp 6 tôi đã mạnh dạn áp 
dụng phương pháp dạy học này để đưa lại hiệu quả học tập cao đồng thời phát 
huy được tính tích cực trong nhận thức của học sinh 
Đề tài của tôi là“Vận dụng nguyên tắc dạy học liên môn của các môn học 
khác vào bài dạy những chuyển biến trong đời sống kinh tế- Lịch sử 6” 
Qua đề tài này tôi muốn làm rõ những vấn đề; 
-Những tư liệu liên môn cần thiết khi dạy tiết của bài những chuyến biến trong 
đời sống kinh tế 
-Phương pháp vận dụng nguyên tắc dạy học lien môn cụ thể qua từng phần trong 
bài để đạt hiệu quả bài học lịch sử 
-Phân tích tác dụng của phương pháp vận dụng nguyên tắc dạy học liên môn 
trong bài để phát huy tính độc lập nhận thức học sinh trên cả mặt: giáo dục, giáo 
dưỡng, phát triển 
1.3: Đối tượng nghiên cứu 
- Học sinh lớp 6 trường THCS Đông Quang 
- Đề tài của tôi được nghiên cứu trong thời gian trực tiếp giảng dạy lịch sử 
lớp 6. 
1.4: Phương pháp nghiên cứu 
 Đề tài của tôi được nghiên cứu trong thời gian trực tiếp giảng dạy lịch sử 
lớp 6. Đồng thời làm phương pháp so sánh, thực nghiệm tính hiệu quả của bài 
dạy bằng phương pháp dạy học truyền thống với bài dạy vận dụng nguyên tắc 
dạy học liên môn, cũng khảo sát qua các bài kiểm tra 15 phút, 1 tiết. Kết quả học 
5 
sinh hứng thú hơn với cách dạy mới: Vận dụng nguyên tắc dạy liên môn và tỉ lệ 
học lực khá, giỏi tăng lên 
Đề tài của tôi chỉ đưa ra cách tiếp cận mới về phương pháp dạy học bằng 
cách vận dụng nguyên tắc dạy học liên môn trong bài dạy Những chuyển biến 
trong đời sống kinh tế. Mặc dù cố gắng nhưng còn nhiều hạn chế, tôi mong nhận 
được đóng góp của đồng nghiệp để đạt hiệu quả cao hơn 
1.5: Những điểm mới của SKKN 
Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực trong độc 
lập nhận thức của học sinh hiện nay đang là vấn đề được quan tâm hàng đầu. 
Đặc biệt đối với giáo viên dạy lịch sử hiện nay thực trạng chất lượng môn sử 
qua các kì thi đạt kết quả thấp. Môn sử được đưa lên bàn cân, là đề tài tranh luận 
sôi nổi về nguyên nhân dẫn đến chất lượng môn sử thấp? 
Vấn đề đó trở thành nỗi trăn trở trong nhiều giáo viên dạy lịch sử, vì vậy 
đổi mới phương pháp dạy học để nâng cao hiệu quả bài học, tăng tính hấp dẫn 
đối với học sinh dược nhiều giáo viên đặc biệt quan tâm. Nhiều phương pháp 
dạy học mới được thử nghiệm và đã góp phần nâng cao hiệu quả trong bài học 
như: dạy học nêu vấn đề, dạy học đàm thoại, sử dụng đồ dùng trực quan, tổ chức 
hoạt động ngoại khóaNhưng đổi mới phương pháp dạy học bằng cách vận 
dụng nguyên tắc dạy học liên môn trong dạy học lịch sử đang còn là phương 
pháp mới mẻ, chưa phổ biến. Sở dĩ như vậy là do phương pháp dạy học đạt hiệu 
quả trong bài cao nhưng lại khó với giáo viên. Vì vậy xuất phát từ yêu cầu của 
nguyên nhân vận dụng dạy học liên môn khá cao, giáo viên vừa vững vàng 
chuyên môn vừa có kiến thức uyên thâm vững chắc cùng với kĩ năng dạy học 
các môn lien quan lịch sử như địa lý, văn học, giáo dục công dânPhương pháp 
dạy học lịch sử phải đạt tới kĩ năng, kĩ xảo mới kết hợp nhuần nhuyễn với 
phương pháp dạy học đặc trưng của các môn học liên quan khác 
Nhận thức dạy học lịch sử không chỉ đơn thuần là cung cấp sự kiện khô 
khan, rời rạc, không phải là vấn đề chính trị hay một cuộc chiến tranh thì giáo 
viên nào cũng nhận thức được nhưng biến nó thành một sự kiện hấp dẫn đặt nó 
trong cái nhìn tổng thể thì không phải ai cũng làm được. Vận dụng nguyên tắc 
dạy học liên môn trong dạy học Lịch sử đố với bài dạy về văn hóa, kinh tế, ôn 
tập, tổng kếtsẽ góp phần nâng cao hiệu quả bài học và phát huy tính tích cực 
trong độc lập nhận thức của học sinh 
Khác với chương trình hiện tại, nội dung Lịch sử trong chương trình mới ở 
bậc THCS sẽ lấy trục lịch đại (thời gian 0) làm trục xuyên suốt, vì thế, ở mỗi 
giai đoạn lịch sử đều cố gắng thiết kế nội môn theo mô hình: thế giới – khu vực 
- Việt Nam - lịch sử địa phương, trong đó lấy lịch sử Việt Nam làm trọng tâm, 
chiếm 60% thời lượng của chương trình. Đây là điểm mới trong cấu trúc, trong 
tích hợp của phân môn lịch sử. Còn với riêng sáng kiến này bản thân tôi áp dụng 
và nhận thấy khi áp dụng vào bài dạy “Những chuyển biến trong đời sống kinh 
tế” học sinh đã biết huy động tổng hợp các kiến thức và kĩ năng từ nhiều lĩnh 
6 
vực khác nhau, học sinh để họ có thể đối mặt với những thách thức của cuộc 
sống, sẽ giảm bớt, tránh được sự trùng lặp không cần thiết về nội dung giữa các 
môn học, học sinh biết huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng thuộc nhiều lĩnh 
vực khác nhau nhằm giải quyết các nhiệm vụ học tập, đời sống; thông qua đó 
hình thành những kiến thức, kĩ năng mới; phát triển được những năng lực cần 
thiết, nhất là năng lực giải quyết vấn đề trong học tập và trong thực tiễn cuộc 
sống. Qua đó hình thành ở học sinh những năng lực giải quyết hiệu quả các tình 
huống thực tiễn dựa trên sự huy động nội dung, kiến thức, kĩ năng thuộc nhiều 
lĩnh vực khác nhau. Điều đó cũng có nghĩa là đảm bảo để mỗi học sinh biết 
cáchvận dụng kiến thức học được trong nhà trường vào các hoàn cảnh mới lạ, 
khó khăn, bất ngờ, qua đó trở thành một người công dân có trách nhiệm, một 
người lao động có năng lực. 
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
2.1: Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm 
Hiện nay, dạy học tích hợp là một trong những quan điểm giáo dục đang 
được quan tâm. Thực hiện tích hợp trong dạy học sẽ mang lại rất nhiều lợi ích 
cho việc góp phần hình thành và phát triển các năng lực hành động, năng lực 
giải quyết vấn đề cho học sinh[4]. 
Tích hợp theo nghĩa chung nhất được hiểu là sự liên kết các thành phần, các 
bộ phận khác nhau một cách hòa hợp, tương thích trong một tổng thể[5]. Dạy 
học tích hợp được hình thành trên cơ sở của những quan niệm tích cực về quá 
trình học tập và quá trình dạy học, thực hiện quan điểm tích hợp trong giáo dục 
sẽ góp phần phát triển tư duy tổng hợp, năng lực giải quyết vấn đề và làm cho 
việc học tập trở nên ý nghĩa hơn đối với học sinh so với việc học và thực hiện 
các mặt giáo dục một cách riêng rẽ[6]. Các sự vật, hiện tượng tự nhiên, xã hội 
vốn không tồn rại một cách rời rạc, đơn lẻ, chúng là những thể tổng hợp, hoàn 
chỉnh và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau[7] 
Trong những năm gần đây Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức các cuộc thi: 
Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho 
học sinh và cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp dành cho giáo viên trung học. 
Mục đích: 
- Khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức tổng hợp của các môn học khác 
nhau để giải quyết các tình huống thực tiễn; tăng cường khả năng vận dụng tổng 
hợp, khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh; 
- Thúc đẩy việc gắn kiến thức lý thuyết và thực hành trong nhà trường với 
thực tiễn đời sống; đẩy mạnh thực hiện dạy học theo phương châm "học đi đôi 
với hành"; 
- Góp phần đổi mới hình thức, phương pháp dạy học và đổi mới kiểm tra, 
đánh giá kết quả học tập; thúc đẩy sự tham gia của gia đình, cộng đồng vào công 
tác giáo dục 
- Khuyến khích giáo viên sáng tạo, thực hiện dạy học theo chủ đề, chủ điểm 
có nội dung liên quan đến nhiều môn học và gắn liền với thực tiễn; 
7 
- Góp phần đổi mới hình thức tổ chức dạy học, đổi mới phương pháp dạy 
học, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập; tăng cường ứng 
dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong dạy học. 
Thực trạng việc dạy bộ môn nói chung, môn Lịch sử lớp 6 nói riêng mặc dù 
quan niệm dạy học tích hợp đã được vận dụng vào giảng dạy, song hiệu quả đạt 
được là chưa cao. Do đó phần lớn học sinh hiện nay có thái độ bình thường, 
chưa phát huy được tính tích cực trong học tập. Giáo viên trong các nhà trường 
chưa thực sự hiểu hết ý nghĩa, tầm quan trọng của việc dạy học liên môn, đặc 
biệt là việc dạy học liên môn trong môn Lịch sử. Quá trình vân dụng tích hợp 
liên môn vào trong bài dạy còn gặp nhiều lúng túng nên trong quá trình giảng 
dạy thường chỉ tập trung vào kiến thức đặc thù của bộ môn mà thiếu sự quan 
tâm, liên hệ với các bộ môn khác. Về phía học sinh xuất hiện tâm lí coi nhẹ, chủ 
quan trong bộ môn. Các em thường cho rằng kiến thức của bộ môn nhẹ, không 
có tác dụng nhiều trong việc học tập nên thiếu quan tâm, thậm chí bỏ rơi bộ môn 
khi thấy mình đã có đủ cơ số điểm cần thiết. Vì vậy nên khi được hỏi, khai thác 
sâu vào vấn đề các em thường tỏ ra lúng túng hoặc không thể trả lời câu hỏi.Mỗi 
một bài dạy và học Lịch sử có vai trò quan trọng đối với cả thầy và trò. Để nâng 
cao chất lượng, hiệu quả dạy học, tôi lựa chọn đề tài“Vận dụng kiến thức liên 
môn của các môn học khác vào bài dạy những chuyển biến trong đời sống 
kinh tế - Lịch sử 6” 
2.2: Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng SKKN 
2.2.1:Thực trạng của dạy học lịch sử hiện nay 
Hiện nay việc dạy và học lịch sử trong nhà trường phổ thông hiện còn 
những tồn tại là nội dung của nhiều bài giảng lịch sử rất khô khan, nhiều sự kiện 
nên chưa tạo được hứng thú học lịch sử đối với học sinh. Học sinh hiểu một 
cách rời tạc, nông cạn về kiến thức lịch sử, không nắm được mối liên hệ hữu cơ 
giữa các tri thức thuộc lĩnh vực đời sống xã hội, về kiến thức liên môn 
Cụ thể của thực trạng dạy học Lịch sử hiện nay thông qua sơ đồ sau: 
8 
THỰC TRẠNG DẠY HỌC LỊCH SỬ HIỆN NAY 
1.CHƯƠNG TRÌNH, SGK 
- Chương trình : Thiết kế nặng, 
không liên thông giữa các môn 
học, cấp học, dẫn đến sự trùng 
lắp một số kiến thức giữa các cấp 
học. 
- SGK : 
 + Biên soạn theo hướng nặng về 
cung cấp kiến thức để thi cử, ít 
chú trọng vấn đề bồi dưỡng năng 
lực cho học sinh. 
 + Thể hiện dưới hình thức một 
môn khoa học, nên một số kiến 
thức hàn lâm không thực sự cần 
thiết cho thực tế vẫn được đưa 
vào. 
 + Nội dung nhiều bài rất khô 
khan về kiến thức, thiên về nhiều 
sự kiện lịch sử, chiến tranh cách 
mạng, ít đề cập về lịch sử văn 
hóa, nghệ thuật, chưa xen kẽ với 
văn học, khoa học 
2.GIÁO VIÊN 
- Coi nặng việc truyền 
thụ kiến thức có trong 
SGK (lối dạy nhồi nhét 
kiến thức để thi cử). 
- Ít vận dụng kiến thức 
liên môn, chủ đề tích 
hợp giáo dục (xem nhẹ 
việc dạy để giúp HS 
phát triển những năng 
lực cần thiết nhằm giải 
quyết những vấn đề 
trong thực tiển). 
 -> Hệ quả: dẫn đến 
tiết dạy khô khan, kém 
hấp dẫn, nặng về cung 
cấp kiến thức, liệt kê 
sự kiện. Điều này dễ sa 
vào lối dạy đọc chép. 
3. HỌC SINH 
- Ghi nhớ bài 
học một cách rời 
rạc, máy móc. 
- Không nắm 
được mối qu an 
hệ giữa các tri 
thức thuộc lĩnh 
vực đời sống xã 
hội, về kiến thức 
liên môn. 
-> Hệ quả: 
nhàm chán, 
không yêu thích 
bộ môn Lịch Sử. 
2.2.2: Thực trạng của dạy học liên môn hiện nay 
*Thuận lợi: 
 - Đối với giáo viên: 
 +Trong quá trình dạy học môn học của mình, giáo viên vẫn thường 
xuyên phải dạy những kiến thức có liên quan đến các môn học khác và vì vậy đã 
có sự am hiểu về những kiến thức liên môn đó hay nói cách khác đội ngũ giáo 
viên chúng ta đã dạy tích hợp liên môn từ lâu rồi nhưng chúng ta chưa đi sâu và 
chưa có khái niệm tên gọi cụ thể mà thôi . 
 + Với việc đổi mới phương pháp dạy học hiện nay, vai trò của giáo viên 
không còn là người truyền thụ kiến thức mà là người tổ chức, kiểm tra, định 
hướng hoạt động học của học sinh cả ở trong và ngoài lớp học; vì vậy, giáo viên 
các bộ môn liên quan có điều kiện và chủ động hơn trong sự phối hợp, hỗ trợ 
nhau trong dạy học. 
 + Trong những năm qua giáo viên cũng đã được trang bị thêm nhiều 
kiến thức mới về phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực: như phương pháp 
bàn tay nặn bột hoặc kĩ thuật khăn trải bàn, dạy học theo dự án .. 
9 
 + Môi trường " Trường học kết nối rất thuận lợi để giáo viên đổi mới 
trong dạy tích hợp, liên môn. 
 + Nhà trường đã đầu tư nhiều phương tiện dạy học có thể đáp ứng một 
phần đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. 
 + Sự phát triển của CNTT, sự hiểu biết của đội ngũ giáo viên của nhà 
trường là cơ hội để chúng ta triển khai t

Tài liệu đính kèm:

  • pdfskkn_van_dung_nguyen_tac_day_hoc_lien_mon_cua_cac_mon_hoc_kh.pdf