SKKN Tích hợp giáo dục phòng tránh tai nạn đuối nước trong bài 12 “Sự Nổi” - Môn Vật lý lớp 8, cho học sinh trường THCS Nga Thủy

SKKN Tích hợp giáo dục phòng tránh tai nạn đuối nước trong bài 12 “Sự Nổi” - Môn Vật lý lớp 8, cho học sinh trường THCS Nga Thủy

 Trong những năm gần đây, trên khắp mọi miền cả nước, những vụ đuối nước thương tâm đã cướp đi hàng nghìn sinh mạng của trẻ em, tập trung chủ yếu ở vùng nông thôn và miền núi. Theo thống kê mới nhất của cục Y tế dự phòng- Bộ Y tế, tỷ lệ chết do đuối nước ở trẻ em Việt Nam là cao nhất, chiếm 22,6%

( Trong đó, trẻ dưới 15 tuổi là 70%), cao gấp 10 lần so với các nước phát triển. Cũng theo thống kê này, trên 50% các trường hợp chết đuối xảy ra ngoài trời khi trẻ tắm ao, hồ, sông, biển. Đây là một con số đáng báo động.[5]

 Điển hình như vụ tai nạn đuối nước của 9 học sinh nam, trường THCS Nghĩa Hà khi tắm trên sông Trà Khúc( Quảng Ngãi) vào ngày 15/4/2016. Hay vụ tai nạn đuối nước diễn ra vào ngày 4/5/2016, khi 4 nữ sinh trường THCS Nguyễn Huệ trong lúc tắm, vui chơi gặp phải dòng nước xoáy, cuốn ra xa và chìm dần tại khu vực bãi biển gành Bãi Dài (Vạn Ninh, Khánh Hòa). Và đến giờ chúng ta vẫn còn bàng hoàng trước khoảnh khắc đau thương trong vụ sóng biển cuốn trôi 7em học sinh của trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm (Tỉnh Tây Ninh) khi tắm trên bãi biển 30-4 trong chuyến du lịch tham quan tại khu du lịch Rừng Sác thuộc huyện Cần Giờ- TP. HCM vào sáng ngày 29/12/2013 . Chính sự bất cẩn của người lớn, môi trường sống xung quanh trẻ không an toàn, và trẻ em không được trang bị đầy đủ kỹ năng bơi và kiến thức về sự an toàn khi tắm ở sông, suối, ao, hồ.là nguyên nhân chính gây nên các vụ đuối nước tang thương đó.

 Có thể nói, tai nạn đuối nước đang ngày càng gia tăng và thực sự là một vấn đề gây nhiều bức xúc trong cộng đồng, gây tâm lý hoang mang cho mỗi người dân và nghiêm trọng hơn là đến sự sống còn và phát triển của trẻ em.

 Vì vậy, việc giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước cho trẻ em hiện nay đang là vấn đề cấp bách và quyết liệt của xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế, ở các nhà trường nói chung, trường THCS Nga Thủy nói riêng, công tác giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước chưa trở thành nhiệm vụ cấp bách, chưa được lãnh đạo nhà trường, xã, huyện quan tâm đúng mức. Việc tổ chức thực hiện công tác giáo dục kỹ năng bơi và phòng tránh đuối nước cho giáo viên(GV), học sinh (HS) còn nhiều hạn chế. Nhận thức, thái độ, hành vi của người dân, của cán bộ GV, HS về vấn đề này còn mờ nhạt và nhiều biểu hiện không phù hợp, nhất là đối với HS THCS. Giáo dục phòng tránh tai nạn đuối nước cho trẻ em, đặc biệt là trẻ ở bậc học THCS - các em ở độ tuổi đang phát triển và định hình về nhân cách, những người chủ tương lai của đất nước, những học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất, kinh tế nhất và có tính bền vững trong các biện pháp để thực hiện mục tiêu bảo vệ con người và góp phần phát triển bền vững đất nước.

 

doc 22 trang thuychi01 12736
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Tích hợp giáo dục phòng tránh tai nạn đuối nước trong bài 12 “Sự Nổi” - Môn Vật lý lớp 8, cho học sinh trường THCS Nga Thủy", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỞ ĐẦU
 1.1. Lý do chọn đề tài:
 Trong những năm gần đây, trên khắp mọi miền cả nước, những vụ đuối nước thương tâm đã cướp đi hàng nghìn sinh mạng của trẻ em, tập trung chủ yếu ở vùng nông thôn và miền núi. Theo thống kê mới nhất của cục Y tế dự phòng- Bộ Y tế, tỷ lệ chết do đuối nước ở trẻ em Việt Nam là cao nhất, chiếm 22,6%
( Trong đó, trẻ dưới 15 tuổi là 70%), cao gấp 10 lần so với các nước phát triển. Cũng theo thống kê này, trên 50% các trường hợp chết đuối xảy ra ngoài trời khi trẻ tắm ao, hồ, sông, biển. Đây là một con số đáng báo động.[5]
 Điển hình như vụ tai nạn đuối nước của 9 học sinh nam, trường THCS Nghĩa Hà khi tắm trên sông Trà Khúc( Quảng Ngãi) vào ngày 15/4/2016. Hay vụ tai nạn đuối nước diễn ra vào ngày 4/5/2016, khi 4 nữ sinh trường THCS Nguyễn Huệ trong lúc tắm, vui chơi gặp phải dòng nước xoáy, cuốn ra xa và chìm dần tại khu vực bãi biển gành Bãi Dài (Vạn Ninh, Khánh Hòa). Và đến giờ chúng ta vẫn còn bàng hoàng trước khoảnh khắc đau thương trong vụ sóng biển cuốn trôi 7em học sinh của trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm (Tỉnh Tây Ninh) khi tắm trên bãi biển 30-4 trong chuyến du lịch tham quan tại khu du lịch Rừng Sác thuộc huyện Cần Giờ- TP. HCM vào sáng ngày 29/12/2013. Chính sự bất cẩn của người lớn, môi trường sống xung quanh trẻ không an toàn, và trẻ em không được trang bị đầy đủ kỹ năng bơi và kiến thức về sự an toàn khi tắm ở sông, suối, ao, hồ....là nguyên nhân chính gây nên các vụ đuối nước tang thương đó.
 Có thể nói, tai nạn đuối nước đang ngày càng gia tăng và thực sự là một vấn đề gây nhiều bức xúc trong cộng đồng, gây tâm lý hoang mang cho mỗi người dân và nghiêm trọng hơn là đến sự sống còn và phát triển của trẻ em.
 Vì vậy, việc giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước cho trẻ em hiện nay đang là vấn đề cấp bách và quyết liệt của xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế, ở các nhà trường nói chung, trường THCS Nga Thủy nói riêng, công tác giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước chưa trở thành nhiệm vụ cấp bách, chưa được lãnh đạo nhà trường, xã, huyện quan tâm đúng mức. Việc tổ chức thực hiện công tác giáo dục kỹ năng bơi và phòng tránh đuối nước cho giáo viên(GV), học sinh (HS) còn nhiều hạn chế. Nhận thức, thái độ, hành vi của người dân, của cán bộ GV, HS về vấn đề này còn mờ nhạt và nhiều biểu hiện không phù hợp, nhất là đối với HS THCS. Giáo dục phòng tránh tai nạn đuối nước cho trẻ em, đặc biệt là trẻ ở bậc học THCS - các em ở độ tuổi đang phát triển và định hình về nhân cách, những người chủ tương lai của đất nước, những học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất, kinh tế nhất và có tính bền vững trong các biện pháp để thực hiện mục tiêu bảo vệ con người và góp phần phát triển bền vững đất nước.
 Xuất phát từ những lý do trên, trong nhiều năm qua chúng tôi đã thử nghiệm và thực hiện nhiều giải pháp để giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước cho học sinh và đúc rút thành kinh nghiệm “Tích hợp giáo dục phòng tránh tai nạn đuối nước trong bài 12 “Sự Nổi” - môn Vật lý lớp 8, cho học sinh trường THCS Nga Thủy”
1.2 . Mục đích nghiên cứu:
 - Xác định vai trò, tầm quan trọng của việc dạy học tích hợp kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước cho học sinh thông qua mônVật lí, góp phần đổi mới phương pháp dạy học.
 - Góp phần trang bị cho học sinh các kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước để bảo vệ chính mình, người thân, bạn bè
 - Giáo dục ý thức thường trực cho học sinh trong công tác phòng tránh tai nạn đuối nước, lòng nhân đạo, tình yêu thương con người.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
 Nghiên cứu cách thức, biện pháp tích hợp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước cho học sinh trường THCS Nga Thủy thông qua giảng dạy bài 12 " Sự nổi" - môn Vật lý 8, một cách khoa học và hiệu quả nhất. 
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
 Trong phạm vi đề tài này tôi đã lựa chọn một số phương pháp sau:
 1. Phương pháp điều tra, khảo sát : 
 Sử dụng câu hỏi để điều tra, khảo sát mức độ nhận thức của học sinh về tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước.
 2. Phương pháp nghiên cứu tổng kết kinh nghiệm giáo dục: 
 Lắng nghe, trao đổi, rút kinh nghiệm từ những nhận xét, góp ý của đồng nghiệp để trau rồi, nâng cao trình độ nghệp vụ sư phạm của bản thân.
 3. Tích hợp kiến thức về kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước :
 - Tích hợp theo từng phần học có liên quan trong bài học
 - Kiến thức về kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước được huy động từ môn Sinh học, tài liệu giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước và thông qua xem video.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm:
 Sáng kiến này được làm, áp dụng lần đầu tại trường THCS Nga Thủy và đã đem lại hiệu quả cao.
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm:
 Ngày 15/4/2016 Thủ tướng chính phủ ra Công điện số 641/CĐ-TTg, Kèm theo quyết định số 234/QĐ-TTg ngày 05/02/2016 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình phòng, chống tai nạn đuối nước cho trẻ giai đoạn 2016-2020, các văn bản chỉ đạo của Bộ GD&ĐT và các Bộ, ngành Trung ương về công tác này đến các cấp quản lý giáo dục, cơ sở giáo dục, ban đại diện cha mẹ học sinh và các em học sinh. Phối hợp với các cơ quan truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của học sinh, gia đình và cộng đồng về các biện pháp phòng, chống tai nạn đuối nước cho trẻ em, học sinh. Chỉ đạo các nhà trường phối hợp chặt chẽ với gia đình trong việc quản lý, giáo dục học sinh về ý thức phòng, chống tai nạn đuối nước, đưa nội dung giáo dục kỹ năng phòng, chống tai nạn đuối nước vào các hoạt động của trường, lớp, Đoàn, Đội.[5]
 Gần đây nhất, ngày 21/4/2016 Bộ GD&ĐT có văn bản yêu cầu các Sở GD&ĐT tăng cường giáo dục, tuyên truyền phòng, tránh tai nạn đuối nước cho trẻ em, học sinh. Cụ thể: 
 - Bộ GD&ĐT yêu cầu giám đốc các Sở GD&ĐT quán triệt văn bản chỉ đạo của Bộ đến từng giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh, triển khai các biện pháp phòng tránh tai nạn đuối nước cho trẻ em, học sinh. 
 - Bộ yêu cầu các Sở GD&ĐT tham mưu với địa phương đầu tư xây dựng bể bơi tại các trường hoặc cụm trường với quy mô phù hợp, đồng thời tăng cường xã hội hóa, huy động các nguồn lực hợp pháp khác để đầu tư xây dựng bể bơi phục vụ dạy và học bơi cho học sinh. Tổ chức dạy bơi chính khóa và ngoại khóa nâng cao ki thuật bơi, kĩ năng phòng, tránh tai nạn đuối nước.[5]
 Với những căn cứ nêu trên cho thấy công tác giáo dục phòng tránh tai nạn đuối nước cho học sinh là vấn đề hết sức cấp thiết.
 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
 2.2.1. Thực trạng về tình trạng trẻ em tử vong do đuối nước tại xã Nga Thủy:
 Đối với Nga Thủy, là một xã bãi ngang ven biển của huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Với đường bờ biển kéo dài 8km, hệ thống kênh rạch, ao hồ, đầm dày đặc. Đây là điều kiện thuận lợi cho địa phương phát triển nền kinh tế nhưng mặt trái của vấn đề là điểm tụ tập vui chơi, tắm mát của trẻ, nhất là vào thời điểm nghỉ hè. Hoạt động này đã gây ra nhiều vụ đuối nước thương tâm ở trẻ em.
 Mặt khác do điều kiện địa hình, hằng năm Nga Thủy phải đối mặt với nhiều loại hình thiên tai như áp thấp nhiệt đới, bão, lũ, ngập lụt, Ban chỉ huy phòng chống lụt bão cấp tỉnh, cấp trung ương phải thường xuyên có mặt để chỉ đạo phòng tránh, đưa dân sơ tán đến nơi an toàn. Tuy nhiên có nhiều cơn bão, lũ lụt diễn biến hết sức bất thường, nước dâng lên quá nhanh, dân di chuyển không kịp, có nhiều trường hợp trẻ em bị nước cuốn trôi
 Mặc dù giáp bờ biển đã được xây dựng hệ thống đê phòng ngự nhưng hằng ngày học sinh đi học về hoặc những ngày nghỉ thường kéo nhau lên đê chơi, tắm và đã xảy ra không ít trường hợp bị đuối nước.
 Theo thống kê mới nhất của Trạm Y tế xã Nga Thủy trong 2 năm 2015-2016 đã có 3 vụ đuối nước xảy ra ở trẻ em. 
 2.2.2. Thực trạng về công tác giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước cho học sinh tại trường THCS Nga Thủy trong những năm qua
 * Phía nhà trường:
 - Do kinh phí hạn hẹp, thiếu sự đầu tư của xã, huyện, hiện tại nhà trường không có bể bơi để thực hành giảng dạy kĩ năng bơi và phòng tránh tai nạn đuối nước
 - Do đặc thù của môn học liên quan đến cơ sở vật chất, kinh phí thực hiện nên hầu như trong các năm học qua, vấn đề dạy kĩ năng phòng tránh tai nạn đuối nước không được Ban giám hiệu nhà trường chú trọng, xây dựng kế hoạch chỉ đạo trực tiếp giáo viên tích hợp trong các môn học hay tổ chức dưới hình thức các hoạt động ngoại khóa khác.
 - Nhà trường có 2 giáo viên thể dục chuyên trách nhưng còn thiếu và yếu về chuyên môn thể dục thể thao, đặc biệt là phương pháp dạy bơi cho học sinh. 
 * Về nhận thức của GV, HS và Phụ huynh: 
 - Đội ngũ CBGV, nhân viên trong nhà trường không được trang bị đầy đủ kiến thức, phương pháp, kĩ năng truyền đạt về cách phòng tránh tai nạn đuối nước, chưa được tham gia lớp tập huấn, hoạt động cụ thể để rèn luyện kĩ năng ứng phó. Kiến thức mà bản thân có được là do sự tìm tòi, học hỏi từ các nguồn thông tin, tư liệu khác và một vốn kinh nghiệm ít ỏi có được trong đời sống. Do đó họ chưa thực sự ý thức, nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của việc giảng dạy kĩ năng phòng tránh tai nạn đuối nước cho HS. 
 - HS chưa nhận thức sâu sắc về việc cần thiết phải trang bị kĩ năng phòng tránh tai nạn đuối nước nên với bản tính nghịch ngợm, hiếu động, tò mòđôi khi dễ bị kích động, các em sẵn sàng rủ nhau đi tắm ao, hồ, sông, biểnmà không cần xin phép hay sự đồng ý của người lớn. Điều này bắt nguồn từ việc tuyên truyền, bồi dưỡng những kiến thức cơ bản về phòng tránh tai nạn do đuối nước cho các em chưa được quan tâm đúng mức. 
 - Nhiều phụ huynh có thái độ thờ ơ, phó mặc sự quản lý con trẻ cho nhà trường nên không quan tâm và giám sát con trẻ đúng mức. Bên cạnh đó không cho trẻ học bơi, dạy cho trẻ cách giải quyết các tình huống nguy hiểm có thể gặp phải khi tiếp xúc với nước.
 Trên cơ sở tìm hiểu tình hình ở địa phương, thực trạng của HS nhà trường, chúng tôi đã khảo sát 80HS khối 8 thông qua phiếu điều tra, với nội dung câu hỏi như sau: 
 Nội dung câu hỏi: Nga Thủy là một trong những xã vùng ven biển của huyện Nga Sơn, có hệ thống ao, đầm dày đặc. Tình trạng học sinh lên đê chơi, rồi rủ nhau tắm biển, tắm ao rất nhiều, đã xảy ra không ít các trường hợp đuối nước thương tâm. Bằng những hiểu biết của mình, em hãy viết một bài (hoặc vẽ tranh) tuyên truyền về nội dung trên? 
 Kết quả thu được:
Tổng số HS
Thông hiểu
Biết sử dụng kiến thức môn học
Vận dụng kiến thức phòng tránh tai nạn đuối nước
SL
%
SL
%
SL
%
80
 36
45,0
42
52,5
2
2,5
 Từ kết quả điều tra trên, cho thấy hầu như các em HS mới chỉ hiểu, giải quyết vấn đề dựa trên cơ sở kiến thức môn học. Điều này chưa đủ, mà cơ bản nhất là từ chỗ thông hiểu, sử dụng kiến thức môn học, phải biết kết hợp với vận dụng linh hoạt kiến thức và kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước để giải quyết tình huống xảy ra trong thực tiễn. Nhận thức được tính cấp thiết của vấn đề này, tôi đã mạnh dạn tích hợp giáo dục phòng tránh tai nạn đuối nước trong bài 12 “Sự Nổi” - môn Vật lý lớp 8. Điều này hoàn toàn phù hợp với tình hình địa phương, nhà trường, mong muốn của phụ huynh và yêu cầu của xã hội. 
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:	
2.3.1. Tìm hiểu nguyên tắc và các bước xây dựng nội dung tích hợp kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước:
 2.3.1.1. Tìm hiểu nguyên tắc xây dựng nội dung tích hợp:
 Trên quan điểm dạy học tích hợp thuộc về nội dung dạy học, không phải là phương pháp dạy học. Chúng tôi xác định các nguyên tắc dạy học như  sau:
   - Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu giáo dục phổ thông, đảm bảo mục tiêu giáo dục môn học, đặc biệt đảm bảo chuẩn kiến thức và kĩ năng của môn học.
   - Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học.
   - Nguyên tắc đảm bảo tính nội dung: Không làm tăng tải nội dung chương trình, không tích hợp ngược. Nội dung trong bài học, yêu cầu học sinh khai thác, vận dụng kiến thức để tích hợp phải liên quan chặt chẽ với nhau.
   - Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi: Nội dung tích hợp trong bài học phải gắn với thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú, say mê học tập cho học sinh...Đồng thời phù hợp với năng lực của học sinh, với điều kiện khách quan của từng trường, địa phương.
 Với việc tìm hiểu nguyên tắc xây dựng nội dung tích hợp đã giúp tôi nắm vững và tìm ra phương pháp tích hợp ngắn gọn, chính xác, khoa học đem lại hiệu quả dạy học cao. 
 2.3.1.2. Tìm hiểu các bước xây dựng nội dung tích hợp:
 Để xây dựng được nội dung tích hợp, đảm bảo đúng nguyên tắc, thì điều quan trọng và cần thiết đầu tiên là tìm hiểu kĩ các bước xây dựng nội dung tích hợp:
      Bước 1:  Xác định nội dung tích hợp: Nghiên cứu nội dung bài học, tìm địa chỉ trong bài để tích hợp. Đồng thời phân tích nội dung của vấn đề cần tích hợp.
      Bước 2:  Xác định mục đích tích hợp: Đảm bảo đúng mục tiêu trong chuẩn kiến thức và kĩ năng của môn học. Nội dung tích hợp phù hợp, mang tính cấp thiết của vấn đề cần nghiên cứu, phù hợp với điều kiện địa phương, nhà trường và liên quan đến môn học. 
     Bước 3:  Tìm các nội dung tích hợp: Lựa chọn nội dung gắn với thực tiễn đời sống và phù hợp với năng lực của học sinh, đồng thời đảm bảo chuẩn kiến thức và kĩ năng của môn học.
     Bước 4:  Xác định mức độ tích hợp: Nội dung đạt được? thời lượng bao nhiêu? Có phù hợp với hoàn cảnh nhà trường, địa phương, năng lực của học sinh...
     Bước 5: Tổ chức dạy học theo nội dung tích hợp đã xác định. Dự giờ, rút kinh nghiệm, có thể điều chỉnh nội dung sau khi thực nghiệm.
 Với việc tìm hiểu và nắm vững các bước xây dựng nội dung tích hợp đã giúp tôi hiểu đúng, hiểu đầy đủ về mục đích, ý nghĩa, cách thức tổ chức dạy học tích hợp kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước.
 2.3.2. Dạy thử nghiệm:
 Trong đề tài này chúng tôi xin được trình bày một giáo án dạy thử nghiệm cụ thể ( Dự án này đã được giải 3 cấp tỉnh năm học 2016-2017 ).
 Tên dự án dạy học: Tích hợp giáo dục phòng tránh tai nạn đuối nước 
 trong Bài 12: Sự nổi - Vật lý 8.       
A. Phân phối tiết dạy: 
 Nội dung được phân phối trong 1 tiết theo đúng phân phối chương trình môn vật lý 8. Đánh giá năng lực vận dụng kiến thức môn học và kiến thức phòng tránh tai nạn đuối nước vào giải quyết một tình huống trong thực tiễn thông qua 1 bài kiểm tra ( lấy điểm 15 phút ) 
B. Giáo án:
 I. Mục tiêu:
 1. Về kiến thức: Qua bài học, HS nắm được những kiến thức trọng tâm sau:
 - Điều kiện để vật nổi, vật chìm, vật lơ lửng.
 - Giải thích được khi nào vật nổi, vật chìm, vật lơ lửng trong thực tế.
 - Giải thích được các hiện tượng vật nổi thường gặp
 2. Về kỹ năng:
 - Giúp các em rèn luyện tốt khả năng tư duy, thảo luận nhóm, thu thập thông tin, phân tích kênh hình, liên hệ thực tế.
 - Rèn luyện kĩ năng biểu diễn lực và tổng hợp lực
 - Kỹ năng vận dụng kiến thức môn học, kiến thức phòng tránh tai nạn đuối nước để giải quyết tình huống xảy ra trong thực tiễn nhằm bảo vệ chính mình, gia đình, người thân, bạn bè... khi xảy ra tai nạn đuối nước.
 - Nâng cao kỹ năng tuyên truyền sâu rộng về tai nạn đuối nước đến từng người dân trong xã và đặc biệt cảnh báo đối với các em nhỏ.
 3. Về thái độ: 
 - Qua môn học nhằm giáo dục, ngăn chặn các hành vi hiếu động, ham vui, bột phát của học sinh khi tham gia tắm hoặc chơi gần ao, hồ, sông, biển...
 - Giáo dục cho học sinh lòng tương thân tương ái, giúp đỡ, cứu người khi gặp nạn
 - Giáo dục ý thức thường trực cho học sinh về phòng tránh tai nạn đuối nước.
 - Giáo dục ý thức gìn giữ, chống ô nhiễm môi trường do sự nổi gây ra
 II. Chuẩn bị tài liệu - Thiết bị dạy học
 a. Chuẩn bị của giáo viên:
 - SGK, SGV,Giáo án, tranh vẽ hình 12.1 
 - Video dạy kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước.
 b. Chuẩn bị của học sinh: 
 GV phân công cho học sinh chuẩn bị trước các nội dung sau:
 - Dựa vào kiến thức môn sinh học 8 giải thích vì sao khi bơi ta nên có động tác hít thở sâu?
 - Giải thích vì sao khi bị đuối nước thì cơ thể của ta lại bị chìm trong nước?
 III. Tiến trình tổ chức dạy - học.
1. Ổn định tổ chức lớp
2. Bài cũ:
2. Kiểm tra bài cũ: (5 phút)
 Chọn phương án đúng trong các câu sau:
Câu 1: Độ lớn lực đẩy Acsimet phụ thuộc vào 
 A.Trọng lượng riêng của chất lỏng.
 B. Trọng lượng riêng của vật.
 C. Thể tích phần vật chìm trong chất trong chất lỏng.
 D. Các câu A,C đều đúng
Câu 2: Trọng lượng P của một vật được tính bằng công thức: ( d là trọng lượng riêng của vật, V là thể tích của vật).
A. B. P = d.V 
C. P = d.h D. P = V/d
Câu 3: Viết công thức tính lực đẩy Acsimet tác dụng lên một vật trong chất lỏng. Nêu tên gọi và đơn vị các đại lượng trong công thức.
 FA = dL.V 
trong đó 
FA là lực đẩy Acsimet lên vật (N)
dL là trọng lượng riêng chất lỏng (N/m3)
 V là thể tích của vật (m3)
GV đặt vấn đề:(1phút)
Tại sao khi thả vào nước thì hòn bi gỗ nổi, còn hòn bi sắt lại chìm?
Phải chăng do hòn bi gỗ nhẹ hơn?
Thế tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi, còn hòn bi thép lại chìm?
Tại sao một vật thả vào chất lỏng lại có thể nổi, chìm, lơ lửng?
-> Bài mới “ Sự nổi”
 3. Bài mới: 
¹
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung ghi bảng
12 phút
10 phút
10 phút
Hoạt động 1: Tìm hiểu điều kiện để vật nổi, vật chìm , vật lơ lửng
GV: Làm thí nghiệm biểu diễn: lấy 1 quả cân bằng sắt, 1 khúc gỗ nhỏ thả vào chậu nước.
- Nêu hiện tượng xảy ra? 
- Em hãy giải thích hiện tượng trên? 
GV: Chiếu nội dung C1, C2 và H12.1. Yêu cầu HS hoạt động nhóm nhỏ( mỗi nhóm gồm 2HS) -> gọi đại diện nhóm trả lời-> nhóm khác nhận xét, bổ sung-> Gv nhận xét, bổ sung.
FA
P
a) P > FA
Vật sẽ chuyển động xuống dưới
- Từ thí nghiệm trên em rút ra được kết luận gì về điều kiện để vật nổi, vật chìm, vật lơ lửng? 
GV liên hệ thực tế: Khi xuống nước tập bơi, cơ thể chúng ta chịu tác dụng của những lực nào ?
GV: Sử dụng kiến thức liên môn với môn sinh học, vật lý, thể dục để giải thích hiện tượng thực tế khi bơi, đồng thời tích hợp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn đuối nước: 
- Hoạt động hít vào, thở ra được thực hiện nhờ sự tham gia của những bộ phận nàò?
- Khi bơi, muốn cơ thể nổi lên được thì ta cần phải làm gì ? giải thích vì sao ?
- Tại sao khi bị đuối nước, cơ thể không nổi lên mặt nước mà lại chìm xuống? 
- Nếu khi đang bơi, cơ thể có hiện tượng bị đuối nước ta cần phải làm gì?
- Để đảm bảo an toàn, tránh xảy ra tai nạn đuối nước thì khi bơi chúng ta cần phải tuân thủ các nguyên tắc nào? 
- Hãy nêu bài tập TD, động tác luyện tập cơ giúp cơ thể khỏe mạnh trước khi bơi? 
- Khi gặp nạn nhân có nguy cơ bị đuối nước thì em cần phải xử lý như thế nào?
GV : Chiếu video, giới thiệu kỹ năng cứu nạn nhân bị đuối nước
Hoạt động 2 : Tìm hiểu độ lớn của lực đẩy Ác-si-met khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
- GV: Chiếu nội dung câu hỏi C3, C4, C5
- GV yêu cầu HS làm việc độc lập
- GV gọi đại diện 3 HS trả lời-> HS khác nhận xét, bổ sung-> Gv nhận xét, bổ sung
Chốt kiến thức.
- Từ bài tập trên em rút ra được kết luận gì về độ lớn của FA khi vật nổi?
Hoạt động 3 : Vận dụng 
- GV: Chiếu nội dung câu C6 , yêu cầu HS thảo luận nhóm nhỏ trả lời câu hỏi: 
- Tại sao vật phải là khối đặc?
GV: Nhận xét, bổ sung, chốt đáp án
GV: Chiếu nội dung câu C7,C8-> yêu cầu HS hoạt độc lập suy nghĩ, trả lời câu hỏi.
- GV: Nhận xét, bổ sung, thống nhất đáp án-> đánh giá điểm HS
GV: Chiếu hình ảnh, yêu cầu HS liên hệ thực tế, giải thích trường hợp: Một người đang đọc báo trên mặt biển chết:
-Tại sao người ấy lại nổi ? (mà không cần bơi)
GV cung cấp thêm thông tin: Hiện tượng nổi, lơ lửng, chìm cũng xảy ra khi các chất lỏng hay chất khí không hòa tan với nhau được trộn lẫn và tác động của sự nổi của các vật đến môi trường, các biện pháp khắc phục
HS quan sát gv làm thí nghiệm và độc lập suy nghĩ trả lời câu hỏi: 
- Quả cân chìm, khúc gỗ nổi trên mặt nước.
- HS quan sát, phối hợp nhóm trả lời: 
C1: Một vật nhúng trong chất lỏng chịu tác dụng của hai lực : Trọng lực P và lực đẩy Ác- si-mét FA. Hai lực này cùng phương nhưng ngược chiều nhau.
C2: - 1HS lên bảng biểu diễn 2 véc tơ lực.
FA
P
c) P &l

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_tich_hop_giao_duc_phong_tranh_tai_nan_duoi_nuoc_trong_b.doc