SKKN Một số kinh nghiệm về thiết kế và tổ chức trò chơi nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Địa lí - Lịch sử lớp 4

PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
 Giáo dục là nền tảng của xã hội, là cơ sở để quyết định sự phồn vinh của đất nước. Giáo dục cung cấp những hiểu biết về kho tàng tri thức nhân loại cho biết bao nhiêu thế hệ, giúp các em những hiểu biết cơ bản cần thiết về khoa học và cuộc sống. Mặt khác giáo dục còn hình thành và bồi dưỡng nhân cách tốt đẹp của cho học sinh. Chính vì vậy, Đại hội IX của Đảng đã xác định “Con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá của nước ta cần và có thể rút ngắn thời gian, vừa có bước tuần tự vừa có bước nhảy vọt. Phát huy nguồn lực trí tuệ và sức mạnh trí tuệ của người Việt Nam, coi phát triển giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu là nền tảng và động lực của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá”. Vậy để giáo dục đạt hiệu quả chúng ta cần biết lựa chọn phương pháp tổi ưu nhất, phù hợp với phương pháp đổi mới. Đây là công việc vừa mang tính nghệ thuật vừa mang tính giáo dục. Trong những năm qua, nhiều phương pháp và hình thức dạy học mới đã được đưa vào trường tiểu học nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo, tự tìm tòi của học sinh. Việc dạy học phát huy tính tích cực của học sinh nhằm phát triển cho trẻ một con người toàn diện, có tố chất năng động, sáng tạo, có năng lực giải quyết vấn đề,  có khả năng đáp ứng yêu cầu của dòng tri thức không ngừng phát triển trong xã hội hiện nay. Do vậy việc tích lũy phương pháp và hình thức dạy học đạt hiệu quả cao chính là việc làm cần thiết và thường xuyên của mỗi giáo viên. 
Tuy nhiên thực tế hiện nay, nhiều nhà nghiên cứu sử học, nhà giáo tâm huyết với nghề thật sự quan tâm đến môn Lịch sử trong nhà trường phổ thông. Song học sinh hiện nay rất ngại học Lịch sử, nên kết quả môn Lịch sử trong các kì thi tốt nghiệp THPT hay thi Đại học tất nhiều điểm kém. Điều đó làm tôi rất trăn trở và suy nghĩ. Vậy làm thế nào để học sinh yêu thích môn học này ? Điều đó phải được bắt đầu từ bậc học Tiểu học.
Trong chương trình Tiểu học hiện nay, môn Lịch sử - Địa lý cùng với các môn học khác có vai trò góp phần quan trọng, góp phần đào tạo nên con người phát triển toàn diện. Qua nhiều năm giảng dạy ở lớp 4 tôi nhận thấy, lứa tuổi học sinh Tiểu học thích chơi hơn thích học, sự nhận thức còn mang tính cụ thể. Muốn học sinh học tốt môn học này, mỗi người giáo viên không chỉ truyền thụ, giảng dạy theo các tài liệu có sẵn trong sách giáo khoa, sách giáo viên,... mà cần gây hứng thú học tập cho học sinh bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các trò chơi học tập. Thông qua trò chơi mà các em sẽ lĩnh hội những tri thức một cách dễ dàng, củng cố khắc sâu kiến thức một cách vững chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập. Cho nên việc “Học mà chơi – chơi mà học” là điều kiện cần ở lứa tuổi học sinh Tiểu học.
	 Với suy nghĩ và nhìn nhận trên tôi tập trung nghiên cứu hoạt động “Trò chơi học tập ” ở mỗi tiết học Lịch sử - Địa lý nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy, khắc sâu kiến thức, kĩ năng nói và viết một cách linh hoạt, đồng thời tạo sự hưng phấn cho học sinh trong quá trình học tập. Đó là một phần kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong quá trình dạy học từ khi áp dụng phương pháp dạy học mới .Vì vậy tôi chọn đề tài SKKN: “Một số kinh nghiệm về thiết kế và tổ chức trò chơi nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Địa lí - Lịch sử lớp 4 ”. Trong phạm vi hạn hẹp của bài viết tôi xin trình bày những việc đã thực hiện ở lớp đạt hiệu quả cao.
II. MỤC ĐÍCH CỦA SKKN
 	Tôi viết sáng kiến kinh nghiệm này nhằm mục đích:
 1.Tìm hiểu hệ thống nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức dạy học môn Lịch sử và Địa lí lớp 4.
2.Thiết kế các trò chơi cho nhằm ứng dụng các kiến thức, kĩ năng về môn Lịch sử, Địa lí vào giải quyết những tình huống thực tế trong đời sống hàng ngày, đồng thời những hoạt động trò chơi học tập là những phương tiện dạy học và giáo dục phù hợp với đối tượng phong phú và hình thức nhằm tránh lối học vẹt, tư duy thụ động, máy móc, dập khuôn,.....góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy môn Lịch sử - Địa lý.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
 - Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là việc thiết kế và tổ chức các trò chơi trong dạy học môn Địa lí - Lịch sử cho học sinh lớp 4.
 IV. PHƯƠNG PHÁP NGHÊN CỨU
 Khi viết sáng kiến này tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
 - Phương pháp nghiên cứu các tài liệu về môn Lịch sử - Địa lí
 - Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
 - Phương pháp thực nghiệm.
 - Phương pháp thống kê, xử lí tài liệu.
PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐÈ 
I.CƠ SỞ LÍ LUẬN 
 Vui chơi là một dạng hoạt động nhằm thoả mãn sở thích hứng thú và nhu cầu phát triển thể chất, trí tuệ, ý chí, tình cảm của cá nhân, cùng với các hoạt động khác như lao động, học tập,... đồng thời nó là hoạt động giải trí, giao lưu xã hội, đặc biệt là để phát triển tính cộng đồng trách nhiệm, tình thương yêu đồng loại, qua đó có thể rèn luyện các kĩ năng giao tiếp và hoạt động, phát triển tình cảm, niềm tin đạo đức, xúc cảm thẩm mĩ của cá nhân. Vui chơi hợp lí, khoa học sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng thời gian nhàn rỗi của các em. Vui chơi trong và ngoài nhà trường góp phần hỗ trợ, nâng cao chất lượng học tập trong các giờ học chính khoá trên lớp.
	Trò chơi là hoạt động vui chơi mang một chủ đề, một nội dung nhất định và có những quy định mà người tham gia phải tuân thủ. Nếu vui chơi là một dạng hoạt động giải trí tự nguyện của mọi người, tạo ra sự sảng khoái, thư giãn về thần kinh, tâm lí, thì trò chơi là sự vui chơi có nội dung, có tổ chức của nhiều người, có quy định luật lệ mà người tự nguyện tham gia phải tuân thủ theo. Vui chơi của cá nhân được tổ chức dưới dạng trò chơi thì nó sẽ mang ý nghĩa giáo dục, rèn luyện đối với người chơi, đặc biệt là đối với thiếu niên nhi đồng và sẽ có tác dụng hình thành nên những phẩm chất nhân cách cho trẻ.
Từ thực tế giảng dạy trên lớp đến những tiết thao giảng, hội giảng tôi nhận ra rằng “Trò chơi học tập” là một vấn đề không thể thiếu được để tạo nên không khí sôi nổi, hào hứng đem lại một tiết học “nhẹ nhàng, tự nhiên, hiệu quả”. Tiếng cười, tiếng vỗ tay của các em xoá đi sự gò bó, khuôn khổ, xoá đi ranh giới thầy và trò. Ấn tượng thật đẹp đẽ. “Trò chơi học tập” được sử dụng như một hình thức, một phương pháp, một biện pháp dạy học cho học sinh.
 1. Thế nào là “Trò chơi học tập”. 
 Trong nhà trường Tiểu học trò chơi học tập là trò chơi có luật, trong đó có nội dung tri thức gắn liền với nội dung bài học, giúp học sinh khai thác vốn kinh nghiệm của bản thân để chơi, thông qua chơi, học sinh được củng cố vận dụng các kiến thức, nội dung đã học vào các tình huống của trò chơi và do đó trẻ được học. 
Vì là một trò chơi nên trò chơi khi dạy Lịch sử và Địa lí cũng mang đầy đủ các đặc điểm của trò chơi. Nhưng trò chơi này khác hẳn với những trò chơi khác ở chỗ ít nhiều phải chứa đựng trong đó một yếu tố lịch sử hay địa lí nào đó. Đối với các lớp duới, trò chơi còn nặng về vận động, song môn học này chỉ có ở lớp 4, 5 nên càng mang tính trí tuệ hơn. Trò chơi có thể phân loại theo số người chơi: Trò chơi tập thể, trò chơi cá nhân. Trò chơi có thể là trò chơi vận động, có thể là trò chơi trí tuệ cũng có thể kết hợp vận động và trí tuệ.
 	Cơ sở tâm lí và sinh lí khẳng định hoạt động dạy học Lịch sử và Địa lí dưới dạng trò chơi rất phù hợp với lứa tuổi tiểu học. Thực tế cho thấy hình thức tổ chức của trò chơi Sử- Địa rất dễ được học sinh hưởng ứng và tham gia.
- Xét về mục đích phục vụ dạy học nói chung, trò chơi Sử- Địa nói riêng có thể là:
+ Trò chơi nhằm dẫn dắt hình thành tri thức mới.
+ Trò chơi nhằm củng cố kiến thức, luyện tập kĩ năng.
+ Trò chơi nhằm ôn tập, rèn luyện tư duy trong ngoại khoá.
- Nếu phân loại theo các mạch kiến thức của Lịch sử ta có thể nói tới, chẳng hạn:
+ Trò chơi về trí nhớ thời gian lịch sử.
+ Trò chơi về trí nhớ sự kiện lịch sử.
+ Trò chơi về trí nhớ địa danh lịch sử.
- Nếu phân loại theo các mạch kiến thức của Địa lí ta có thể nói tới, chẳng hạn:
+ Vùng đồng bằng.
+ Vùng trung du.
+ Vùng núi.
2. Tác dụng của “Trò chơi học tập ”.
 Khi đã tham gia trò chơi, học sinh thường vận dụng hết khả năng sức lực, tập trung sự chú ý, trí thông minh và sự sáng tạo của mình.
Trò chơi học tập làm thay đổi hình thức hoạt động học tập. Học sinh tiếp thu kiến thức tự giác và tích cực hơn trong những hoạt động đa dạng, hứng thú. Học sinh thấy vui hơn, cởi mở hơn, thư thái dễ chịu và khoẻ mạnh hơn.
 Giúp học sinh rèn luyện củng cố tiếp thu tri thức đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm mà các em đã được tích luỹ thông qua hoạt động chơi.
Rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo thúc đẩy hoạt động trí tuệ. Nhờ sử dụng trò chơi học tập mà quá trình dạy và học trở thành một hoạt động vui và hấp dẫn hơn, các cơ hội học tập đa dạng hơn.
 Đối với học sinh, không có phương tiện nào giúp các em phát triển một cách tự nhiên, có hiệu quả, rèn luyện tính tự chủ bằng trò chơi học tập.
Qua chơi, các em biết tự kiềm chế, được tham gia hoạt động tích cực. Trò chơi không chỉ là phương tiện mà còn là phương pháp giáo dục.
Tóm lại, trò chơi nói chung, trò chơi học tập nói riêng giúp cho học sinh phát triển toàn diện các năng lực một cách tự nhiên, giúp cho các em trao đổi kinh nghiệm, tương tác lẫn nhau, từ đó các em tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng.
II. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC TỔ CHỨC TRÒ CHƠI HỌC TẬP Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC 
 	 Hiện nay một số giáo viên cũng đã vận dụng các trò chơi học tập vào các hoạt động dạy học. Nhưng các trò chơi học tập đa số chỉ được vận dụng ở các lớp 1,2,3. Vì lẽ ở lớp 1,2,3 có lượng kiến thức đơn giản, nội dung các hoạt động ngắn gọn hơn nên có nhiều thời gian hơn để tổ chức các trò chơi. Còn ở lớp 4,5 lượng kiến thức tương đối nhiều, có khi giáo viên không đủ thời gian để truyền tải kiến thức nên các trò chơi thường bị bỏ qua, tiết học có vẻ nặng nề. Do đó đôi khi có tổ chức trò chơi cũng chỉ là hình thức chứ chưa xem trọng các trò chơi học tập nhằm phát huy năng lực tư duy của học sinh, vcưa thông qua các trò chơi học tập nhằm tạo điều kiện để học sinh trình bày những suy nghĩ của mình.
Đây là vấn đề cần xem lại, nhất thiết phải xác định cụ thể mục đích, tác dụng, cách tổ chức các trò chơi học tập trong giảng dạy sao cho thật sự là một hình thức dạy học đạt hiệu quả. Giúp học sinh có điều kiện phát triển năng lực mà vẫn đảm bảo học sinh là chủ thể mọi hoạt động học tập.
III. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN	
1.Trình tự thao tác thực hiện “Trò chơi học tập”
Mỗi “ Trò chơi học tập” được trình bày theo ba phần:
 - Mục đích của trò chơi
 - Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
 - Cách thực hiện trò chơi
 	Dựa vào nội dung học tập và các hoạt động dạy học để giáo viên chuẩn bị hoặc hướng dẫn học sinh chuẩn bị những điều kiện cần thiết để tổ chức trò chơi hợp lí và đạt hiệu quả. Khi vận dụng để tổ chức trò chơi “Học mà chơi- chơi mà học”, giáo viên có thể thay đổi ngữ liệu hoặc điều chỉnh mức độ trò chơi sao cho phù hợp với nội dung học tập và đối tượng học sinh của từng lớp.
2.Cách tiến hành cụ thể một số trò chơi
2.1 Trò chơi “ Chọn số ”
 	2.1.1 Mục đích
 - Dùng để dạy các tiết ôn tập thực hành hoặc các hoạt động củng cố các tiết học thuộc môn Lịch sử và Địa lí lớp 4.
 	 - Dùng để kiểm tra kiến thức và khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của HS.
 	 - Giúp giáo viên đánh giá được kết quả của học sinh để kịp thời uốn nắn, bổ sung kiến thức cho các em.
 	 - Rèn sự nhanh nhẹn, nhạy bén khi gặp các tình huống.
 2.1.2.Chuẩn bị:
 	 - Kẻ sẳn hình vuông trên bảng hoặc giấy rôki một hình vuông có cạnh 60 cm, chia hình vuông đó thành 9 ô đều nhau. Đánh số từ 1 đến 8, một ô để trống.
 VD: Khi ôn về các giai đoạn lịch sử thuộc bài ôn tập (bài 20) có thể chuẩn bị ô vuông và một số câu hỏi như sau:
 	 - Nhóm 1: gồm 8 câu hỏi ôn về buổi đầu độc lập và các sự kiện lịch sử tiêu biểu của giai đoạn đó.
 	- Nhóm 2: gồm 8 câu hỏi về nước Đại Việt thời Lý với các sự kiện lịch sử trong giai đoạn đó.
 	 - Nhóm 3: gồm 8 câu hỏi về nước Đại Việt thời Trần với các sự kiện lịch sử ở giai đoạn đó.
 	 - Nhóm 4: gồm 8 câu hỏi về nước Đại Việt buổi đầu thời hậu Lê với các sự kiện lịch sử ở giai đoạn đó.
Ngoài ra còn một số câu hỏi tư duy dành cho học sinh đặt khi cần thiết.
 2.1.3 Cách thực hiện trò chơi: 
 	 - Giáo viên chỉ định 2 nhóm lên chơi trước (mỗi nhóm có 4 hoặc 5 em).
Từng nhóm sẽ kí hiệu cho nhóm mình(ví dụ: nhóm 1 chọn chữ G, nhóm 2 chọn chữ T)
 	 - Sau khi ổn định thời gian và bốc thăm chọn số, cho nhóm 1 chọn 1 trong 8 số ở hình vuông vẽ lên bảng (ví dụ chọn số 2 )
 	 - Lúc đó học sinh sẽ đọc câu hỏi của nhóm vào ô vừa chọn. Nếu trả lời đúng được ghi kí hiệu của nhóm lên ô vừa chọn ở hình vuông. Nếu trả lời sai không được ghi gì cả và ô đó bỏ trống.
 	 - Tiếp tục cho nhóm còn lại chọn số để trả lời như trên. Ví dụ: “chọn số 3”. Đọc câu số 3 cho nhóm trả lời, thời gian trả lời cho mỗi câu 1phút, không chậm quá. Nếu trả lời sai không được ghi kí hiệu của nhóm lên ô vừa chọn ở hình vuông. Cứ lần lượt hai nhóm luân phiên nhau chọn số trả lời cho đến khi hết 8 câu hỏi. Như vậy mỗi nhóm được chọn 4 lần.
 	 - Nhìn vào hình vuông trên bảng thấy nhóm nào có đủ 4 kí hiệu của nhóm, và hơn hẳn nhóm kia (tức là nhóm có câu trả lời sai). Coi như nhóm đó thắng và cả nhóm được tuyên dương ghi điểm tốt.
 	 - Nếu 2 nhóm có kí hiệu bằng nhau (4 đều) lúc đó giáo viên cho học sinh sử dụng ô trống này, mỗi nhóm sẽ đặt 1 câu hỏi để nhóm đối diện trả lời.
 	 Ví dụ: Khi đặt câu hỏi về giai đoạn nước ta cuối thời Trần, có thể đặt câu hỏi tư duy: Theo bạn, vào thời nhà Trần việc Hồ Quý Ly truất ngôi vua Trần, tự xưng làm vua đúng hay sai? Vì sao?
 	 - Ở dưới lớp học sinh sẽ làm trọng tài chấm điểm bằng hình thức biểu quyết xem nhóm nào đặt câu hỏi đúng yêu cầu. Trả lời câu hỏi của đối phương đúng ý thì nhóm đó ghi kí hiệu vào ô trống và nhóm đó thắng cuộc.
 	 - Nếu tỷ số vẫn đều nhau sau câu hỏi số 9 thì 2 nhóm đều được tuyên dương.
 	 Các câu hỏi bị bỏ trống (sau khi các nhóm chọn số mà không trả lời được) giáo viên cho học sinh dưới lớp bổ sung và hoàn chỉnh.
 	Cứ sau 2 nhóm chơi giáo viên lại nhận xét rồi gọi 2 nhóm khác, đảm bảo mỗi tiết ít nhất nửa số học sinh trong lớp được chơi.
2.2 Trò chơi “ Hướng dẫn viên du lịch "
 	 2.2.1 Mục đích
- Dùng để dạy các hoạt động củng cố các tiết học 
- Dùng để kiểm tra kiến thức và khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của HS. 
- Giúp giáo viên đánh giá được kết quả của học sinh để kịp thời uốn nắn, bổ sung kiến thức cho các em.
2.2.2.Chuẩn bị:
- Giáo viên chuẩn bị một số hình ảnh sau đó đưa các bức ảnh đã sưu tầm vào các Slide của giáo án điện tử.
 	Ví dụ : Dạy bài “Một số dân tộc ở Tây Nguyên ”, GV chuẩn bị các bức ảnh về trang phục và lễ hội của dân tộc Tây Nguyên. Sau đó GV đưa vào các Slide( mỗi Slide là một ảnh ). 
 2.2.3 Cách thực hiện trò chơi:
 Bước 1: Giới thiệu tên trò chơi “ Hướng dẫn viên du lịch”
 Bước 2: Nêu luật chơi, cách chơi và thời gian chơi
 Giáo viên tổ chức trò chơi hướng dẫn viên du lịch cho học sinh hoạt động theo cặp đôi một học sinh trong vai hướng dẫn viên và giới thiệu cho các bạn về trang phục truyền thống trong lễ hội, các lễ hội độc đáo ở Tây Nguyên, thời gian tổ chức lễ hội, các hoạt động trong lễ hội và học sinh còn lại làm khách du lịch sau đó đổi ngược lại. .
 Thời gian của mỗi đội là 1phút
 Bước 3: Tiến hành chơi
 Tiếp theo giáo viên cho đại diện một số cặp lên thực hiện trước lớp làm hướng dẫn viên.
 Bước4: Nhận xét, đánh giá kết quả
Qua trò chơi này giúp các em khắc sâu hơn về trang phục và lễ hội của người dân ở Tây Nguyên.
2.3 Trò chơi “ Xem ai nhớ nhất ”	
 	 2.3.1 Mục đích.
 - Dùng để dạy các hoạt động của bài mới thuộc các chủ đề khác nhau trong môn Lịch sử và Địa lí lớp 4. (chủ yếu ở các bài thuộc chủ đề thiên nhiên và hoạt động sản xuất của con người ở các vung miền ở môn địa lí )
 - Có thể sử dụng trong hoạt động củng cố, ôn tập.
 - Rèn trí nhớ, học sinh có sự tập trung cao trong học tập.
 - Bước đầu giúp học sinh mô tả, giải thích mối liên quan giữa các sự vật hiện tượng địa lí đơn giản.
 - Dùng để kiểm tra kiến thức và khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của học sinh.
 2.3.2 Chuẩn bị
 - Các mảnh giấy bìa ghi sẵn các từ hợp với nội dung hoạt động trong bài.
 Ví dụ: Với bài địa lí “ Thành phố đà Lạt ” thuộc chủ đề thiên nhiên và hoạt động sản xuất của con người ở trung du. Để tìm hiểu về những điều kiện thuận lợi để Đà Lạt trở thành thành phố nghỉ mát nổi tiếng của nước ta, có thể sử dụng những mảnh bìa ghi sẵn nội dung sau:
 Rừng thông Khí hậu
 Phong cảnh Công trình phục vụ du lịch 
2.3.3. Cách thực hiện trò chơi:
 	- Giáo viên chia lớp thành 2 dãy có 4 đến 5 bạn lập thành một đội chơi
 	- Mỗi một lượt chơi sẽ có 2 đại diện của 2 dãy tham gia. Ở mỗi lượt chơi mỗi bạn sẽ bốc thăm (1 mảnh bìa) sau đó diễn đạt lại nội dung đó bằng từ ngữ khác, không được lặp lại từ viết sẵn trong bìa. Bạn kia nghe đoán từ sau đó nói lên đặc điểm nội dung ứng với mỗi từ đã đoán. 
 Ví dụ: Học sinh 1 dãy A Khí hậu phải diễn đạt “ Trong lành, mát mẻ ”
 Học sinh 2: dãy B phải đoán dược từ “ Khí hậu ” nêu lên được đặc điểm: Do ở độ cao 1500m so với mực nước biển nên khí hậu của Đà Lạt mát mẻ quanh năm..
 	 - Từng cặp học sinh khác của hai dãy lên tiếp tục thực hiện nhưng ngược lại học sinh 2. Dãy B gợi ý, 1 học sinh dãy A đoán từ và diễn đạt đặc điểm ứng với từ đó. Cứ thực hiện như thế đến hết các thành viên trong đội.
 	 - Mỗi một lượt chơi trả lời đúng dãy ghi được 1 ngôi sao. Đội nào thắng cuộc là đội ghi được nhiều ngôi sao hơn.
 - Cuối cùng giáo viên và học sinh công bố ngôi sao mà các đôi đã đạt được, tuyên dương khen thưởng đối với đội thắng cuộc, động viên khích lệ đối với đội còn lại. 
2. 4. Trò chơi “ Ghép từ ”	
 	2.4.1.Mục đích
 	 - Dùng để dạy các loại bài có các hoạt động minh họa bằng hình hoặc bằng sơ đồ trong sách giáo khoa thuộc môn Lịch sử và Địa lí lớp 4.
 	 - Củng cố kiến thức hiểu biết, sự nhanh nhẹn, thông minh, có kĩ năng tổng hợp thông tin thành chuỗi kiến thức liên hoàn.
 	 - Giúp học sinh nắm được một số sản phẩm thuộc các vùng miền khác nhau của phân môn địa lí lớp 4.
 	4.4.2 Chuẩn bị:
 	 - Các từ cần ghép thành sơ đồ của hoạt động dạy học (2 bộ từ).
 + Ví dụ: Với bài “Hoạt động sản xuất của người dân ở đồng bằng duyên hải miền Trung” giáo viên cần chuẩn bị các tấm bìa ghi các từ sau: 
Vận chuyển mía
Thu hoạch mía
Sản xuất đường thô
Sản xuất đường kết tinh
Đóng gói sản phẩm
 Chẳng hạn từ “ Thu hoạch mía” ghi vào 2 mảnh bìa để 2 đội cùng chọn và sắp xếp.
 - Học sinh tìm hiểu kênh hình và kênh chữ trong sách giáo khoa.
 4.4.3 Cách thực hiện trò chơi 
 - GV có thể chia lớp thành 2 đội 
 - Giáo viên phổ biến luật chơi, quy định thời gian một cách rõ ràng.
 - Sau khi phổ biến luật chơi, cách chơi, giáo viên yêu cầu các nhóm lên thực hiện (hai đội cùng thực hiện với hai nhóm giấy bìa ).
 - Học sinh lên thực hiện bằng cách thi tiếp sức, hai đội thi nhau ghép chữ và dùng mũi tên để biểu diễn thành một sơ đồ.
 - Từng học sinh trong nhóm theo thứ tự lựa chọn từng thông tin trên mảnh giấy bìa để sắp xếp 
 Ví dụ: Với bài “ Hoạt động sản xuất của người dân ở đồng bằng duyên hải miền Trung ” các nhóm học sinh phải thực hiện bằng cách xếp thành quy trình chế như sau:
Vận chuyển mía
Sản xuất đường thô
Thu hoạch mía
Đóng gói sản phẩm
Sản xuất đường kết tinh
 - Sau khi tiếp nối biểu diễn bằng sơ đồ trên bảng từng nhóm cử một bạn trình bày lại bằng lời mối quan hệ giữa các thông tin trên sơ đồ.
 - Sau khi các nhóm trình bày xong, dưới lớp có thể đặt câu hỏi để hỏi về nội dung liên quan trong sơ đồ đó .
 Ví dụ: Học sinh có thể hỏi: Bạn hãy nêu quy trình trong sản xuất đường mía?
 - Giáo viên cùng học sinh tính điểm cho phù hợp và công bố điểm cho các đội. Tuyên dương khen thưởng đội đạt diểm cao, động viên khích lệ đội.
2.5. Trò chơi “ Nhìn tranh ảnh đoán sự kiện ”
 2.5.1 Mục đích
 - Dùng để dạy các tiết ôn tập thực hành hoặc các hoạt động củng cố các tiết học thuộc môn Lịch sử lớp 4.
 - Dùng để kiểm tra kiến thức và khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của học sinh.
 - Giúp giáo viên đánh giá được kết quả của học sinh để kịp thời uốn nắn, bổ sung kiến thức cho các em.
 - Rèn sự nhanh nhẹn, nhạy bén khi gặp các tình huống.
 	2.5.2.Chuẩn bị:
 - Giáo viên chuẩn bị