SKKN Một số kinh nghiệm dạy trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trường mầm non Thị Trấn làm quen với chữ cái

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ 
PHÒNG GD&ĐT HUYỆN QUAN SƠN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI
MỘT SỐ KINH NGHIỆM DẠY TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI TRƯỜNG MẦM NON THỊ TRẤN LÀM QUEN CHỮ CÁI
Người thực hiện: Hà Thị Yến
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Thị Trấn Quan Sơn
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn
THANH HOÁ, NĂM 2017
Mục lục
	Nội dung Trang
1. Mở đầu...trang 1
1.1. Lí do chọn đề tài.trang 1
1.2. Mục đích nghiên cứu.......trang 1
1.3. Đối tượng nghiên cứu.....trang 1
1.4. Phương pháp nghiên cứu........trang 2
2. Nội dung.........trang 2
2.1. Cở sở lí luận của sáng SKKN.....trang 2
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng SKKN......trang 3
2.3. Những biện pháp đã sử dụng để nâng cao chất lượng 
làm quen chữ cái ở trẻ.. .....trang 6
2.4. Hiệu quả của SKKN đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, 
đồng nghiệp và nhà trường..trang 13
3. Kết luận, kiến nghị.......trang 15
3.1. Kết luận: .......trang 15
3.2. Kiến nghị:..........trang 15
Tài liệu tham khảo...trang 17
1. Mở đầu
 	1.1. Lý do chọn đề tài
Việc hướng dẫn cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen chữ cái là cơ hội tốt để sớm hình thành ở trẻ những năng lực hoạt động ngôn ngữ thái độ, phát triển trí tuệ và kỹ năng làm quen với chữ cái. Qua đó giáo dục tình cảm và phát triển tư duy, mở rộng vốn hiểu biết của trẻ, góp phần vào việc phát triển nhân cách toàn diện [1]. Chuẩn bị cho trẻ một hành trang “Tiếng Việt” vững chắc để trẻ bước vào lớp 1.
Là một giáo viên mầm non, trực tiếp đứng lớp chăm sóc và giảng dạy trong quá trình công tác, tôi luôn cố gắng tìm tòi, học hỏi áp dụng mọi hình thức đổi mới nâng cao phương pháp trong quá trình giảng dạy. Mục đích cho trẻ 5 - 6 tuổi làm quen chữ cái không chỉ nhằm cho trẻ biết được các mặt chữ cái để phát âm chuẩn khi nói mà còn tạo cho trẻ hứng thú học tiếng việt, làm tiền đề cho trẻ ứng dụng thích ứng với tập đọc, viết ở bậc học tiếp theo. Làm quen với chữ cái không phải là một hoạt động độc lập riêng biệt mà nó là một phần, một bộ phận của phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 - 6 tuổi trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non [2]. Vì vậy nó có ý nghĩa trực tiếp trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ rèn luyện kỹ năng nghe, nói và giúp trẻ phân biệt được các âm khó thông qua chữ cái. Cũng qua hoạt động làm quen chữ cái mà rèn luyện cho trẻ các thao tác trí tuệ và rèn luyện cho trẻ tinh thần thích hoạt động trí óc qua đó hình thành tính ham hiểu biết, thích khám phá những điều mới lạ trong quá trình làm quen chữ cái [1]. Qua hoạt động hình thành và rèn luyện cho trẻ khả năng tập trung chú ý có chủ định và sự hình thành nỗ lực chú ý để giải quyết nhiệm vụ, tập lắng nghe sự chỉ dẫn của cô giáo. Làm thế nào để giúp trẻ hứng thú trong việc đọc, tích cực luyện phát âm, vận dụng sự hiểu biết và khả năng của trẻ vào hoạt động hằng ngày. Điều này làm tôi suy nghĩ cố gắng tìm tòi mọi biện pháp như soạn giáo án điện tử, sáng tác trò chơi, sưu tầm trò chơi vận dụng vào các hoạt động làm quen chữ cái, chuẩn bị môi trường chữ mới lạ, đẹp mắt nhằm kích thích trẻ tự nguyện tham gia vào hoạt động làm quen chữ cái một cách tích cực, nhẹ nhàng thoải mái. Chính vì vậy tôi chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm dạy trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trường mầm non Thị Trấn làm quen với chữ cái” với mong muốn đưa những hình thức mới lạ, hấp dẫn tới trẻ, để tiếp thu chữ cái Tiếng Việt một cách dễ dàng đạt hiệu quả tốt.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Đưa ra một số kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với chữ cái góp phần phát triển ngôn ngữ cũng như chuẩn bị tốt các điều kiện cho trẻ chuẩn bị bước vào lớp 1.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Một số kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng làm quen chữ cái cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi A trường Mầm non Thị Trấn Quan Sơn.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu cơ sở lý luận.
- Phương pháp thực tiễn.
- Phương pháp quan sát khoa học.
- Phương pháp khảo sát.
- Phương pháp thực nghiệm khoa học
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
 	2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Như chúng ta đã biết sự lĩnh hội ngôn ngữ của trẻ ảnh hưởng đến khả năng học tập trong Trường tiểu học, Trung học và cả trong tương lai [3], việc cho trẻ làm quen 29 chữ cái còn mang tính chất hoạt động biệt lập chưa đáp ứng với yêu cầu đổi mới của giáo dục mầm non trong tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với việc đọc và việc viết nhằm chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Để chuẩn bị cho trẻ mẫu giáo học tiếng việt ở lớp 1 thì việc cho trẻ làm quen dần với chữ cái (nhận dạng các chữ cái và phát âm được các âm đó [4]) là hết sức cần thiết. Nội dung này chỉ có trong chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi. Tuy nhiên việc trẻ hứng thú, ham thích say mê với chữ cái như thế nào còn phụ thuộc vào hoàn cảnh sống, điều kiện gia đình, giáo dục của người lớn xung quanh. Vì vậy vấn đề đặt ra là cần tổ chức tốt các hoạt động ở trường lớp mẫu giáo mà trong đó hoạt động làm quen với chữ cái cũng rất là quan trọng, khó nhận thức đối với trẻ giúp trẻ ghi nhớ tốt các chữ cái là nền tảng vững chắc cho trẻ khi vào lớp 1. Việc tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với các chữ cái ngộ nghĩnh mà trẻ chưa từng được tiếp cận, đó cũng là một vấn đề được đề cập đến để giúp trẻ nhận biết được dễ dàng hơn trong việc ghi nhớ mặt chữ, để cho trẻ có một kiến thức vững vàng về chữ cái, để khi bước vào ngưỡng cửa của trường tiểu học, khi được tiếp xúc với các chữ cái thì trẻ không phải ngạc nhiên mà lại thích thú hơn khi được tiếp xúc. Bản thân tôi là một giáo viên được nhà trường phân công công tác giảng dạy trẻ trong độ tuổi 5 - 6 tuổi. Qua những năm trực tiếp giảng dạy tôi nhận thấy hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái không phải là việc dễ làm, nó đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì chịu khó, biết vận dụng những phương pháp linh hoạt sáng tạo trong quá trình lên lớp để trẻ lĩnh hội đầy đủ kiến thức của hoạt động, để từ đó trẻ có sự tập trung chú ý và thực sự có hứng thú, có kỷ luật trong học tập. Trong quá trình trực tiếp tổ chức hoạt động, tôi thấy trẻ chưa hứng thú tham gia hoạt động nhiều trẻ chưa nhớ chữ cái, còn nhầm lẫn chữ nọ sang chữ kia, tô chữ còn bị ngược. Khi phát âm nhiều trẻ còn phát âm nhỏ, ngọng, chưa chính xác. Từ thực tế đó tôi đã mạnh dạn đi tìm kiếm những biện pháp hữu hiệu để giúp trẻ 5 - 6 tuổi trường Mầm non Thị Trấn làm quen với chữ cái một cách có hiệu quả nhất.
Làm quen chữ cái theo quan điểm tích hợp trong đổi mới phương pháp giáo dục mầm non phải được tiến hành một cách tự nhiên, bắt đầu bằng những hoạt động gần gũi và có ý nghĩa với trẻ. Để dạy trẻ làm quen chữ cái cần có sự thay đổi cách tổ chức hoạt động trong môi trường chữ viết và ngôn ngữ nói một cách phong phú. Giáo viên phải điều chỉnh các hoạt động giáo dục, tổ chức hoạt động một cách linh hoạt hơn trên cơ sở kết hợp tổ chức hoạt động với các tình huống xảy ra tình cờ, ngẫu nhiên trong cuộc sống. Giáo dục theo quan điểm tích hợp với cách tiếp cận phát triển, lấy trẻ làm trung tâm [4]. Được sự chỉ đạo tiếp tục thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ theo hướng đổi mới – giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, cùng với những hoạt động dạy mẫu do tổ chuyên môn tổ chức tôi càng cảm thấy rõ hoạt động làm quen với chữ cái có vị trí quan trọng trong việc giáo dục trẻ phát triển toàn diện, do đó để dạy tốt hoạt động này giáo viên phải đạt được những mục tiêu như:
- Nắm vững nội dung, phương pháp tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái.
- Biết thiết kế và tổ chức các hoạt động làm quen chữ cái theo chủ đề, chủ điểm để phát triển kỹ năng cần thiết, chuẩn bị tốt cho việc đọc, viết trước khi vào lớp 1 của trẻ mầm non.
- Tự tin và có ý thức sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen chữ cái theo chủ đề chủ điểm trong phân phối chương trình của trường mầm non.
 	2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Trường Mầm non Thị trấn nằm tại trung tâm huyện Quan Sơn, trường đã đạt chuẩn mức độ I, năm học này trường được công nhận đạt kiểm định chất lượng cấp độ 3. Bản thân tôi trong năm học 2016 - 2017 được sự phân công của BGH nhà trường đã phân cho tôi đứng lớp - trực tiếp chăm sóc và giáo dục trẻ tại lớp mẫu giáo lớn A, trường mầm non Thị Trấn Quan Sơn. Lớp tôi phụ trách có sĩ số lớp là 37 cháu. Nhìn chung các cháu đều khoẻ mạnh, ngoan ngoãn, các cháu có cùng một độ tuổi nên rất thuận lợi cho việc chăm sóc và giáo dục, tuy nhiên khi áp dụng nghiên cứu đề tài này bản thân đã gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
* Thuận lợi
- Bản thân tôi đã được đào tạo qua trường lớp, được công tác cùng với đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên có trình độ đạt chuẩn, trên chuẩn, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ. Đó là một môi trường thuận lợi để cho tôi nghiên cứu và thực hiện đề tài này.
	- Bản thân là một giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình tâm huyết với nghề. Luôn gương mẫu trong cách giao tiếp, ứng xử hàng ngày đối với trẻ và được phụ huynh tin tưởng.
	- Được sự quan tâm của lãnh đạo Phòng, sự chỉ đạo, hướng dẫn của Ban giám hiệu, tổ chuyên môn đã kịp thời giải đáp những vướng mắc trong quá trình thực hiện chuyên môn trong chăm sóc - giáo dục trẻ.
	- Bên cạnh đó tôi còn được tham gia các chuyên đề do Phòng, trường tổ chức bồi dưỡng về chuyên môn và tổ chức các cuộc thi trong trường để chị em đồng nghiệp học tập và rút kinh nghiệm.
	- Được sự quan tâm giúp đỡ của địa phương và nhà trường đã trang bị cơ sở vật chất khá đầy đủ để phục vụ cho việc dạy và học trong trường.
	- Đa số trẻ đều khỏe mạnh, đi học đều.
	- Luôn nhận được sự quan tâm giúp đỡ của các bậc cha mẹ học sinh trong việc phối kết hợp với nhà trường để giáo dục trẻ đạt hiệu quả cao hơn.
	* Khó khăn
	Bên cạnh những thuận lợi trên vẫn còn tồn tại những khó khăn nhất định ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và chất lượng hoạt động làm quen chữ cái của trẻ nói riêng. Đó là:
	- Diện tích phòng học cũng như diện tích khuôn viên nhà trường đang còn chật hẹp so với số lượng học sinh của trường, lớp.
- Còn nhiều trẻ vẫn còn nhút nhát, vốn hiểu biết về thế giới xung quanh còn hạn chế, khả năng tiếp thu kiến thức còn chậm.
- Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động tương đối đầy đủ, nhưng chưa phong phú đa dạng, chưa thu hút được sự chú ý của trẻ.
	- Một số phụ huynh không có nhiều thời gian, chưa quan tâm, còn thờ ơ đến việc rèn luyện phát triển ngôn ngữ nói chung và làm quen chữ cái nói riêng cho trẻ và chỉ coi đó là nhiệm vụ của giáo viên.
	* Tình hình thực trạng trước khi thực hiện đề tài
	Tổng số trẻ của lớp là 37 cháu, vào đầu năm học trẻ chưa có nề nếp trong mọi hoạt động, đa số trẻ đi học chưa hứng thú với các hoạt động nói chung và hoạt động làm quen chữ cái nói riêng, một số trẻ còn nói ngọng, phát âm chưa chuẩn, trẻ tô viết chữ cái sai trình tự. Nguyên nhân của thực trạng trên là do phụ huynh trẻ một phần không chú ý đến việc làm quen chữ cái của trẻ nên không chú ý sửa sai, rèn cách phát âm, không hướng dẫn cách phát âm, cách tập tô chữ cái cho trẻ; một phần vì do phụ huynh quá nôn nóng trong việc cho trẻ học và tập tô, viết chữ cái nên đã dạy cho trẻ trước ở nhà dẫn đến một số trẻ đã biết trước không còn hào hứng trong các hoạt động; một số trẻ khác thì phát âm sai, tô viết chữ cái không đúng do phụ huynh hướng dẫn sai phương pháp; trẻ ngồi sai tư thế, cầm bút chưa đúng,
	Đứng trước tình hình như vậy, tôi thực sự trăn trở và tìm ra các giải pháp để làm sao trẻ có thể nhận biết và phát âm chuẩn 29 chữ cái, trẻ tô và “viết” chữ cái đúng tư thế, đúng trình tự viết,
	Tôi đã khảo sát chất lượng làm quen chữ cái trên trẻ và thu được kết quả như sau:
Bảng 1: Khảo sát kết quả làm quen chữ cái trước khi áp dụng đề tài
TT
 Mức độ
 Tiêu chí
Tổng số trẻ
Đạt
Chưa đạt
Số lượng
Tỉ lệ
(%)
Số lượng
Tỉ lệ
(%)
1
Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động làm quen chữ cái.
37
16
43
21
57
2
Trẻ phát âm chữ cái chính xác, rõ ràng.
37
13
35
24
65
3
Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô chữ cái đúng tư thế.
37
13
35
24
65
4
Trẻ tô viết đúng chữ cái.
37
18
48,5
19
51,5
5
Trẻ biết cầm sách, mở sách ra xem và nắm được quy trình đọc sách.
37
25
67,5
12
32,5
Từ bảng kết quả khảo sát trên tôi thấy rằng việc trẻ hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động làm quen với chữ cái là chưa nhiều, số trẻ chưa hứng thú là 21 trẻ trên tổng số 37 trẻ của lớp chiếm tỉ lệ là 57% như vậy ta thấy rằng hơn một nửa số trẻ không hứng thú, tích cực tham gia vào các hoạt động làm quen chữ cái. Tỉ lệ trẻ phát âm chữ cái chính xác rõ ràng chỉ có 13/37 trẻ phát âm đúng chiếm tỉ lệ 35%, như vậy có nghĩa rằng trẻ phát âm sai còn rất nhiều. Việc cầm vở, để vở trên bàn và ngồi tô chữ cái của trẻ cũng chưa đảm bảo, nhiều trẻ để lệch vở, ngồi không đúng tư thế để tô, số trẻ để vở và ngồi sai tư thế là 24/37 trẻ chiếm 65% , một tỉ lệ khá cao. 51,5 % trẻ của lớp tô sai chữ cái, những nét nào cần tô trước thì trẻ lại tô sau và ngược lại, trẻ không tô theo trình tự viết một chữ cái thông thường mà trẻ tô theo sở thích, tô một cách tự do. Chỉ có tỉ lệ trẻ chưa biết cầm sách, mở sách ra xem và nắm được quy trình đọc sách là không cao do từ khi bước vào độ tuổi mẫu giáo (3 - 4 tuổi) trẻ đã được tiếp xúc nhiều với chữ, sách truyện, được hướng dẫn hướng đọc, viết của tiếng việt (từ trái sang phải, từ dòng trên xuống dòng dưới) [2], trẻ được hướng dẫn cầm sách đúng chiều, mở sách, xem tranh và “đọc” truyện. Tuy nhiên số trẻ chưa thực hiện được vẫn còn 12/37 trẻ, chiếm tỉ lệ 32,5 % như vậy vẫn là một con số khá cao ở độ tuổi 5 - 6 tuổi.
Từ những số liệu khảo sát thực tế trên trẻ như trên tôi đã mạnh dạn áp dụng những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng làm quen chữ cái cho trẻ, đó cũng chính là những kinh nghiệm mà cá nhân tôi đã đúc rút được trong quá trình công tác để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ làm quen chữ cái nói riêng góp phần phát triển ngôn ngữ ở trẻ và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở trẻ nói chung.
2.3. Những biện pháp đã sử dụng để nâng cao chất lượng làm quen chữ cái ở trẻ
 	* Biện pháp 1: Gây hứng thú cho trẻ trong mọi hoạt động làm quen chữ cái
Như chúng ta đã biết giáo dục bắt đầu từ đứa trẻ, trẻ là trung tâm của mọi hoạt động. Muốn đạt được mục tiêu đó trước tiên tôi phải chú ý đến đặc điểm tâm sinh lý của trẻ và sau đó là phải năm vững đặc điểm phát triển ngôn ngữ theo giai đoạn lứa tuổi mà mình được phân công phụ trách bởi vì sự phát triển ngôn ngữ của trẻ có những đạc điểm khác nhau tùy thuộc vào giai đoạn lứa tuổi, khi năm vững những đặc điển trên thì giáo viên sẽ có được những kiến thức và kỹ năng tốt nhất để hỗ trợ trẻ phát triển ngôn ngữ, đưa ra những phương pháp phù hợp, linh hoạt [5]. Trẻ ở đây sự tập trung chú ý chưa bền vững trẻ thích những cái đẹp mới lạ có hấp dẫn cao, nên việc gây hứng thú cho trẻ ở hoạt động này lại càng quan trọng hơn. Nếu như cô giáo cứ ép buộc trẻ ngồi học một cách tuân thủ như một học sinh tiểu học hoặc một hoạt động học không có sáng tạo, rập khuôn chưa có hình thức đổi mới còn theo phương pháp cũ thì trẻ dễ bị uể oải trong hoạt động, phân tán tư tưởng, nhàm chán, tiếp thu kiến thức một cách hạn chế. Và tôi đã tìm ra một số giải pháp gây sự hứng thú cho trẻ đó là: Trước hết là chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho cô và trẻ vì đồ dùng rất cần thiết, trẻ mẫu giáo suy nghĩ bằng hình thức tư duy hình tượng, tư duy gắn liền với tình cảm. Trẻ ghi nhớ những gì gây ấn tượng mạnh, một câu chuyện hấp dẫn hay một bức tranh đẹp mới lạ,... Chính vì thế khi dạy một hoạt động “Làm quen chữ cái” tôi cho rằng đồ dùng trực quan là yếu tố đầu tiên ảnh hưởng đến sự hứng thú với hoạt động của trẻ, yêu cầu của đồ dùng trực quan đầu tiên là phải đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ sau đó là đảm bảo tính phù hợp (có tính giáo dục), đẹp mắt (tuy nhiên cần tránh đưa ra cùng lúc quá nhiều đồ dùng trực quan vì như vậy sẽ làm phân tán sự chú ý của trẻ). Bước đầu trẻ được làm quen với từng chữ cái có trong nhóm chữ và trẻ được lần lượt làm quen các chữ qua vật chất, tranh ảnh mà trong đó có chứa một chữ cái mà chúng ta định cho trẻ làm quen.
Ví dụ 1: Trẻ làm quen với chữ cái h - k (chủ đề thế giới thực vật).
Trước tiên là cách vào bài đã gây sự hứng thú đối với trẻ, tôi đọc các câu đố về các loài hoa cho trẻ đoán, sau mỗi đáp án đúng cô sẽ đưa ra bức tranh tương ứng. Tranh các loại hoa, màu sắc khác nhau tím, vàng, đỏ, trắng... có tên hoa dưới bức tranh, và cho trẻ đọc tên hoa. Qua đó trẻ tri giác và hiểu rõ hơn về các loại hoa và đặc biệt là được đọc và làm quen từng chữ cái tiếp đến tôi đưa bức tranh vẽ về hoa hồng và hỏi bức tranh này vẽ về cái gì? Hoa hồng có màu gì, hình dạng đặc trưng của hoa,... qua bức tranh trẻ hiểu rõ hơn và tăng thêm tính tò mò hấp dẫn. Sau đó cô giới thiệu dưới bức tranh có từ “hoa hồng” bạn nào hãy lên chỉ ra 2 chữ cái giống nhau và cô cho trẻ làm quen chữ “h” in thường.
Tiếp đến chữ k cô hỏi trẻ ngoài các loài hoa vừa được nhắc đến ra thì còn có những loại hoa gì nữa? Trẻ sẽ trả lời theo hiểu biết của mình cô sẽ hướng trẻ nói đến hoa loa kèn sau đó cô và trẻ cùng đàm thoại về hoa loa kèn. Tiếp theo cô sẽ giới thiệu từ “Hoa loa kèn” yêu cầu trẻ lên rút những chữ cái đã được làm quen ở những chủ đề trước và cho trẻ làm quen với chữ “k”.
Ví dụ 2: Để chuẩn bị cho hoạt động trò chơi với chữ cái lúc ngoài trời tôi cùng trẻ trò chuyện về trò chơi “vườn hoa của bé” tôi huy động trẻ sưu tầm bìa cát tông tranh ảnh, hoạ báo về các loại hoa như: hoa hồng, hoa cúc, hoa loa kèn,..., hướng dẫn trẻ cắt sát mép các hình ảnh đó. Khi vào trò chơi cô giới thiệu các vườn hoa và các loại hoa nào thì phải vào đúng vườn hoa đó. Khi được làm quen tìm tòi cắt dán sẽ tạo cho sự khéo léo ở đôi tay và thuận lợi trong khi viết chữ, dán các chữ cái lên các loại hoa, trẻ hứng thú hơn với chính đồ dùng mình làm ra.
Kết quả từ việc cô và trẻ cùng chuẩn bị làm đồ dùng học tập tôi thấy trẻ hứng thú hơn trong quá trình hoạt động, bản thân cô giáo lên lớp tự tin hơn, gần gũi với trẻ hơn.
Một yêu cầu đặt ra đối với giáo viên khi cho trẻ làm quen với chữ cái là các kiến thức khi truyền thụ đến trẻ phải hết sức ngắn gọn tuyệt đối hình thức tránh sự rập khuôn, luôn sáng tạo đổi mới vì thế trước khi lên lớp một hoạt động làm quen với chữ cái tôi phải chuẩn bị đồ dùng soạn bài nghiên cứu kỹ bài soạn. Nắm rõ yêu cầu của bài dạy chọn trò chơi phù hợp với nguyên tắc động tĩnh phù hợp với chủ đề. Ngoài ra để tạo hứng thú thì cô phải có nghệ thuật lên lớp, ngôn ngữ diễn đạt ngắn gọn để hấp dẫn trẻ vào hoạt động. Trước khi vào bài tôi thường kể chuyện (dựa trên chủ đề chủ điểm) hoặc sáng tác thơ, vè hay những trò chơi lôi cuốn, cuốn hút trẻ vào thực tế để trẻ dễ nhớ, dễ hiểu, tránh gò bó.
* Biện pháp 2: Luyện cho trẻ phát âm chuẩn, chính xác, rõ ràng
Muốn trẻ học tốt được chữ cái thì tôi nghĩ cô giáo phải là người phát âm chuẩn, to, rõ ràng để phát âm mẫu cho trẻ nghe. Bởi lúc này bộ máy phát âm của trẻ chưa hoàn thiện hoặc bên cạnh còn có người lớn phát âm sai nên trẻ bắt chước. Trong khi dạy tôi cho trẻ luyện đọc nhiều lần, trước tiên tôi cho trẻ đọc đồng thanh vài lần sau đó cho cá nhân trẻ đọc. Để dễ theo dõi cách phát âm và kịp thời sửa ngay cho trẻ tôi đứng đối diện với trẻ. Nếu trẻ phát âm chưa đúng, tôi yêu cầu trẻ nhìn miệng và nghe tôi phát âm sau đó phát âm lại nhiều lần. Chẳng hạn chữ u - ư, trẻ rất khó nhận biết hay lẫn lộn nên phát âm thường sai nên tôi hướng dẫn kỹ cách phát âm. Hoặc chữ p với chữ b trẻ rất hay đọc nhầm và có một số trẻ phát âm sai, mang nặng cách phát âm địa phương, p trẻ phát âm là “bờ”.
Bên cạnh những trẻ phát âm sai, còn có một số trẻ phát âm còn nhỏ chưa rõ ràng. Tôi đã giúp trẻ phát âm to rõ ràng bằng cách cho những trẻ phát âm tốt phát âm mẫu cho trẻ nghe. Lúc này với tâm lý mình cũng phải bằng bạn nên trẻ đã cố gắng phát âm to, rõ ràng giống như bạn.
Với cách làm như vậy trẻ lớp tôi đã có những tiến bộ rõ rệt, thay vì phát âm nhỏ chưa rõ ràng, chính xác thì đa số trẻ đã phát âm to hơn, chuẩn hơn so với đầu năm.
* Biện pháp 3: Rèn trẻ cách giở sách, cầm sách, tô chữ và ngồi đúng tư thế
Để trẻ thực hiện tô viết đúng, đẹp trước hết là ngồi phải đúng