SKKN Một số kinh nghiệm dạy bài trang trí trong chương trình Mỹ thuật lớp 6 tại trường THCS Xuân Cẩm - Thường Xuân

SKKN Một số kinh nghiệm dạy bài trang trí trong chương trình Mỹ thuật lớp 6 tại trường THCS Xuân Cẩm - Thường Xuân

Mỹ thuật là một trong những môn nghệ thuật. Nếu dạy học là khó thì dạy nghệ thuật càng khó hơn, nó cần phải mang tính nghệ thuật cao hơn. Song không phải là không dạy được, vì học Mỹ thuật đem lại niềm vui cho mọi người, làm cho mọi người nhìn ra cái đẹp, thấy cái đẹp có ở trong mình, xung quanh mình nó luôn gần gủi và đáng yêu. Đồng thời Mỹ thuật giúp mọi người tự tìm ra cái đẹp theo ý mình và thưởng ngoạn nó ngay trong sinh hoạt thường ngày của bản thân, làm cho cuộc sống mỗi ngày thêm đẹp và hạnh phúc hơn.

 Nhà trường ngày nay ngoài việc truyền thụ kiến thức khoa học kỹ thuật cho học sinh, còn phải chú ý đến giáo dục thẩm mỹ, nhằm đào tạo học sinh trở thành những con người phát triển toàn diện để xây dựng đất nước. Đáp ứng yêu cầu thẩm mỹ ngày càng cao và càng phức tạp của xã hội, con người đã phát huy óc sáng tạo đem lại sự phong phú, đa dạng cho nhiều hình thức và nhiều thể loại trang trí đó là sự thể hiện cái đẹp của mình thông qua sự trình bày bằng nghệ thuật sắp xếp, đường nét, màu sắc, hình mảng bởi trang trí bắt nguồn từ thực tế của đời sống xã hội. Mỗi thời đại trang trí có những đặc điểm và yêu cầu khác nhau, trang trí được sử dụng một cách rộng rãi trong đời sống bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau, hầu như ta đều thấy vai trò của nó trong đời sống hàng ngày. Tất cả mọi người chúng ta nói chung và học sinh THCS nói riêng tiếp xúc hàng ngày với nghệ thuật trang trí, nếu biết kết hợp, áp dụng những kiến thức học tập được, cùng với hình mảng, đường nét, màu sắc, đậm nhạt, thì họa tiết hoa văn trang trí rất quan trọng. Họa tiết hoa văn trang trí là những hình ảnh gần gũi quen thuộc trong thiên nhiên như: Hoa, lá, mây, sóng nước, mặt trăng , mặt trời, các con vật.Ở mỗi một dân tộc đều có những nét văn hóa khác nhau, đặc biệt trong nghệ thuật trang trí, từ cách thức trang trí cho đến cách sử dụng các họa tiết hoa văn cũng có nét riêng biệt. Các hoa văn, hoạ tiết cổ trong các đồ dùng (trống đồng, mũi tên, thuyền bè, cán dao thổ cẩm ) trên các đình chùa, lăng tẩm (hoa văn trên các bia đá, hoạ tiết chim hạc ở trống đồng và hoạ tiết con rồng, con phượng hoặc hoạ tiết hoa sen trên các kèo cột ). Đó là những kho tàng nghệ thuật của cha ông ta để lại. Ngoài việc rèn luyện những kĩ năng vận dụng thực hành, qua bài giảng còn giáo dục học sinh lòng tự hào dân tộc, học hỏi, rèn luyện tinh thần lao động của cha ông, biết chân trọng, gìn giữ và bảo vệ những di sản của cha ông để lại. Chắc chắn sẽ tìm thấy nhiều bài học bổ ích góp phần làm cho đời sống thêm sinh động tươi đẹp hơn.

 

doc 19 trang thuychi01 12321
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Một số kinh nghiệm dạy bài trang trí trong chương trình Mỹ thuật lớp 6 tại trường THCS Xuân Cẩm - Thường Xuân", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỤC LỤC
Mục
Các phần
Trang
Mục lục
1
Mở đầu
1
1.1
Lý do chọn đề tài
1
1.2
Mục đích nghiên cứu
1
1.3
Đối tượng nghiên cứu
2
1.4
Phương pháp nghiên cứu
2
2
Nội dung
2
2.1
Cơ sở lý luận của vấn đề
2
2.2
Thực trạng của vấn đề
6
2.3
Giải pháp
7- 14
2.4
Hiệu quả của SKKN
15
3
Kết luận, kiến nghị
15
3.1
Kết luận
15
3.2
Kiến nghị
16
Tài liệu tham khảo
1. MỞ ĐẦU:
1.1. Lý do chọn đề tài .
Mỹ thuật là một trong những môn nghệ thuật. Nếu dạy học là khó thì dạy nghệ thuật càng khó hơn, nó cần phải mang tính nghệ thuật cao hơn. Song không phải là không dạy được, vì học Mỹ thuật đem lại niềm vui cho mọi người, làm cho mọi người nhìn ra cái đẹp, thấy cái đẹp có ở trong mình, xung quanh mình nó luôn gần gủi và đáng yêu. Đồng thời Mỹ thuật giúp mọi người tự tìm ra cái đẹp theo ý mình và thưởng ngoạn nó ngay trong sinh hoạt thường ngày của bản thân, làm cho cuộc sống mỗi ngày thêm đẹp và hạnh phúc hơn.
	Nhà trường ngày nay ngoài việc truyền thụ kiến thức khoa học kỹ thuật cho học sinh, còn phải chú ý đến giáo dục thẩm mỹ, nhằm đào tạo học sinh trở thành những con người phát triển toàn diện để xây dựng đất nước. Đáp ứng yêu cầu thẩm mỹ ngày càng cao và càng phức tạp của xã hội, con người đã phát huy óc sáng tạo đem lại sự phong phú, đa dạng cho nhiều hình thức và nhiều thể loại trang trí đó là sự thể hiện cái đẹp của mình thông qua sự trình bày bằng nghệ thuật sắp xếp, đường nét, màu sắc, hình mảng bởi trang trí bắt nguồn từ thực tế của đời sống xã hội. Mỗi thời đại trang trí có những đặc điểm và yêu cầu khác nhau, trang trí được sử dụng một cách rộng rãi trong đời sống bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau, hầu như ta đều thấy vai trò của nó trong đời sống hàng ngày. Tất cả mọi người chúng ta nói chung và học sinh THCS nói riêng tiếp xúc hàng ngày với nghệ thuật trang trí, nếu biết kết hợp, áp dụng những kiến thức học tập được, cùng với hình mảng, đường nét, màu sắc, đậm nhạt, thì họa tiết hoa văn trang trí rất quan trọng. Họa tiết hoa văn trang trí là những hình ảnh gần gũi quen thuộc trong thiên nhiên như: Hoa, lá, mây, sóng nước, mặt trăng , mặt trời, các con vật...Ở mỗi một dân tộc đều có những nét văn hóa khác nhau, đặc biệt trong nghệ thuật trang trí, từ cách thức trang trí cho đến cách sử dụng các họa tiết hoa văn cũng có nét riêng biệt. Các hoa văn, hoạ tiết cổ trong các đồ dùng (trống đồng, mũi tên, thuyền bè, cán dao thổ cẩm) trên các đình chùa, lăng tẩm (hoa văn trên các bia đá, hoạ tiết chim hạc ở trống đồng và hoạ tiết con rồng, con phượng hoặc hoạ tiết hoa sen trên các kèo cột). Đó là những kho tàng nghệ thuật của cha ông ta để lại. Ngoài việc rèn luyện những kĩ năng vận dụng thực hành, qua bài giảng còn giáo dục học sinh lòng tự hào dân tộc, học hỏi, rèn luyện tinh thần lao động của cha ông, biết chân trọng, gìn giữ và bảo vệ những di sản của cha ông để lại. Chắc chắn sẽ tìm thấy nhiều bài học bổ ích góp phần làm cho đời sống thêm sinh động tươi đẹp hơn. 
	Ngoài việc giáo dục thẩm mỹ còn cung cấp cho học sinh những kĩ năng kiến thức về Mỹ thuật qua đó phát hiện những em có năng khiếu, quan tâm bồi dưỡg phát triển, định hướng cho các em học lên các trường năng khiếu, các trường chuyên nghiệp như các trường: Mỹ thuật công nghiệp, kiến trúc, trang trí thời trang...đáp ứng cho yêu cầu phát triển của đất nước. 
Vì vậy tôi lựa chọn phương pháp giảng dạy trang trí ở trường THCS để nghiên cứu và áp dụng vào việc dạy học môn Mỹ thuật ở trường THCS nhằm đạt được một kết quả cao nhất.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
 Trang trí là một phân môn khó, đòi hỏi học sinh phải có óc sáng tạo, tìm tòi, sự cần cù và linh hoạt, tính cẩn thận tỷ mỹ.
 Vì vậy mục đích của việc chọn đề tài là giúp các em tiếp tục làm quen với phân môn vẽ trang trí ở mức độ cao hơn so với ở Tiểu học. Các em vẽ được những bài trang trí nhưng phải thực sự có sự tìm tòi sáng tạo, biết tìm và chọn ra hoạ tiết sắp xếp trong các mảng hình sao cho chặt chẽ, lô gíc với nhau từ tổng thể đến chi tiết một cách hợp lí với các mảng hình đã chọn. Các em tự trang trí cho mình một số vật dụng cá nhân, từ đó giúp các em biết tự làm đẹp cho bản thân, gia đình và xã hội.
 	Vậy nên trong quá trình giảng dạy đòi hỏi giáo viên phải có những phương pháp dạy học thích hợp, có đủ giáo cụ trực quan như: bài vẽ mẫu, bài vẽ của học sinh năm trước, các hoạ tiết hoa văn, hình gợi ý cách vẽ giúp cho học sinh THCS có được sự hiểu biết cơ bản về hoạ tiết, cách sắp xếp hoạ tiết, những kỹ năng, kỹ xảo cơ bản về vẽ trang trí sao cho đạt hiệu quả cao nhất. Điều này nó gây thêm hứng thú cho học sinh trong quá trình học tập giúp các em học tập tốt hơn trong môn Mỹ thuật và các môn học khác. Nhờ vào sự hiểu biết cơ bản đó, sự nắm vững các bước thực hiện, học sinh có thể cảm nhận và trình bày được một số bài vẽ trang trí đẹp theo cảm nhận riêng của mình.Thông qua quá trình học tập môn Mỹ thuật nói chung và phân môn vẽ trang trí nói riêng có thể nâng cao được hiểu biết của các em đối với xã hội, các em tự hoàn thiện nhân cách, rèn luyện tính kiên trì, cẩn thận, óc sáng tạo và trở thành một công dân tốt trong thời đại mới. 
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Đề tài tập trung vào đối tượng là học sinh Trường THCS Xuân Cẩm- Thường Xuân- Thanh Hóa.Trong đó chủ yếu là học sinh khối 6
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
	Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết: Bản thân tôi đã nghiên cứu thực tế học tập của học sinh, thực tế dạy học của giáo viên và những tác dụng của việc sử dụng “Một số kinh nghiệm dạy bài trang trí trong chương trình Mỹ thuật lớp 6 tại trường THCS Xuân Cẩm- Thường Xuân” để tạo nên những giải pháp nhất định.
	Phương pháp điều tra thực tế, thu thập thông tin: khảo sát khả năng nắm bắt kiến thức của học sinh lớp 6 ở trường THCS Xuân Cẩm- Thường Xuân.
	Phương pháp thống kê, xử lí số liệu.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
2.1.1.Trang trí trong cuộc sống.
Trang trí là một nhu cầu thiết yếu với con người, với xã hội, với nền kinh tế quốc dân và chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống (kiến trúc đô thị, trang trí nội, ngoại thất; Trang trí phục trang, trang trí điện ảnh sân khấu...).
	Phân môn trang trí ở THCS được đưa vào từ lớp 6 đến lớp 9 ( theo sách giáo khoa và phân phối chương trình cũ) trong một năm học lớp 6 có 9 tiết, lớp 7 có 7 tiết, lớp 8 có 8 tiết riêng lớp 9 chỉ học 1/2 tiết/ tuần cho nên chỉ có 5 tiết. Từ năm học 2011- 2012 ( theo sách giáo khoa và phân phối chương trình mới) thì trong một năm học lớp 6 có 9 tiết, lớp 7 có 8 tiết, lớp 8 có 9 tiết lớp 9 có 6 tiết. Vì vậy nội dung cơ bản được chọn lọc hết sức cơ bản. Những bài học chủ yếu nhằm nâng cao về kiến thức trang trí, phương pháp thể hiện cũng như thực hành ứng dụng trong đời sống và vẽ được một số bài học cơ bản như (hình vuông, hình tròn, hình chữ nhật, đường diềm) được sắp xếp học đi học lại nhiều lần ở mỗi lớp nhằm giúp học sinh nắm vững kiến thức trong bố cục trang trí và phát huy khả năng tư duy sáng tạo, từ đó khả năng của các em sẽ được nâng cao dần theo từng lớp hoc, cấp học vì vậy việc học trang trí được tiến hành đúng quy trình và nội dung học trang trí ở THCS có sự sắp xếp mang tính đồng tâm để học sinh tiếp cận môn học từ dễ đến khó, từ tô màu đến tìm màu, từ vẽ thêm họa tiết cho đều đến tự tìm họa tiết để sắp xếp...
2.1.2 Tính đồng tâm trong trang trí.
Trong trang trí có một số bài học mang tính chất bắt buộc, những bài trang trí này được gọi là: bài học trang trí cơ bản (cách dùng màu, phương pháp bố cục, thể thức trang trí, trang trí hình vuông, trang trí hình chữ nhật, trang trí hình tròn, trang trí đường diềm ...). Tùy theo từng bậc học, từng lớp để phân bố sao cho phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và trình độ nhận thức của học sinh. Những bài cơ bản này sẽ lặp đi lặp lại không chỉ ở chương trình học Tiểu học, THCS mà còn tới các trường cao đẳng, đại học ... Các bài học trang trí cơ bản là cơ sở cho việc sáng tạo các bài học trang trí, nhận thức cái đẹp và giúp người học vận dụng kiến thức đó vào đời sống thực tại.
	* Giáo viên khi dạy các bài trang trí cần quan tâm đến:
	- Nâng cao dần về sắp xếp, chọn lọc họa tiết.
	- Sự cân bằng trong tổng thể bố cục.
- Sử dụng đậm nhạt và màu sắc sao cho phù hợp.
	- Phối hợp với các thể thức trang trí áp dụng vào các bài trang trí cơ bản, các thể thức (đăng đối, xen kẻ, nhắc lại ...).
	2.1.3. Tính thực tiễn trong trang trí với trường phổ thông.
	Nghệ thuật trang trí bao giờ cũng gắn liền với đời sống. Nó bắt nguồn từ cuộc sống và trở lại phục vụ cuộc sống, vì vậy mà chương trình, nội dung dạy học trang trí ở trường phổ thông phải được quan tâm gắn với đời sống của học sinh.
	Nội dung các bài trang trí trong chương trình phổ thông đều gắn liền với sinh hoạt của học sinh, đòi hỏi học sinh luôn luôn tìm tòi sáng tạo như các bài: trang trí hộp mứt, trang trí trại hè, trang trí báo tường, trang trí lọ hoa, trang trí bìa lịch, trang trí mặt nạ, trang trí túi xách...
	* Giáo viên cần quan tâm khi dạy các bài có trang trí ứng dụng.
- Hướng dẫn học sinh không sao chép, bắt chước những hình vẽ hoặc đồ vật có sẵn.
- Khuyến khích học sinh tìm tòi, linh hoạt gây ý thức tự tạo cho mình một sản phẩm độc đáo để sử dụng như: làm lấy bìa lịch để treo, làm lấy tờ thời khóa biểu hoặc vẽ trên đĩa treo tường...
- Hướng dẫn các em quan tâm đến nghệ thuật trang trí ứng dụng mang tính thực tiễn và chú ý đến cách vận dụng những kiến thức trang trí cơ bản vào trang trí ứng dụng.
2.1.4. Tính dân tộc trong trang trí.
Dân tộc nào cũng có những màu sắc và những nét riêng biệt. Nhìn vào lịch sử, chúng ta thấy thể hiện rõ nhất ở các hoa văn, họa tiết cổ trong các đồ dùng (trống đồng, mũi tên, thuyền bè, cán dao, vải thổ cẩm...) trên các đình chùa, lăng tẩm (hoa văn trên các bia đá, họa tiết chim hạc ở trống đồng và họa tiết con rồng, con phượng hoặc họa tiết hoa sen trên các kèo cột đình chùa... ) Để có những họa tiết vốn cổ dân tộc không phải dễ dàng mà phải có một quá trình tìm tòi, sáng tảo để có được một hoạ tiết đẹp.
	Nói đến trang trí Việt Nam ta không thể không nhắc đến những nghệ nhân đã sáng tạo một cách tuyệt vời những công trình kiến trúc, những bức trạm gỗ, chạm đá để lại cho chúng ta một gia tài quý báu mà điển hình phát triển cao là thời kỳ Lý, Trần.
	Trong chương trình THCS có một bài học về vốn cổ dân tộc, ngoài việc tìm hiểu sưu tầm các tư liệu quý báu cho phần bài giảng nhằm nâng cao lòng tự hào dân tộc, khâm phục tài nghệ của ông cha ta.
	* Giáo viên lưu ý:
	- Cho học sinh chép nhiều họa tiết dân tộc (hoa sen, hoa cúc, mặt trời...) nhằm giúp các em quen tay đưa nét vẽ mềm mại và hướng dẫn các em.
	- Biết sử dụng hợp lý những họa tiết cổ vào các bài làm trang trí.
	- Biết đơn giản, cách điệu họa tiết mới mang hình dáng, đường nét dân tộc. 
 Họa tiết trên trống đồng Họa tiết chạm khắc gỗ đình làng
2.1.5. Tính khoa học cơ bản trong trang trí.
	Bản thân trang trí hết sức khoa học, khoa học về sắp xếp, khoa học về sử dụng màu sắc.
Ví dụ: một bức tường được sơn màu xanh nhạt sẽ cho ta cảm giác mát mẻ, khi sơn màu hồng ta thấy ấm áp. Một bức tranh treo phòng tiếp khách khác với một bức tranh treo ở phòng ănVì vậy chúng ta thấy trang trí không chỉ có đẹp mà còn hết sức khoa học và văn hóa.
	- Nội dung cơ bản trong trang trí ở THCS bao giờ cũng bắt nguồn từ tính vừa sức, học sinh tiếp thu được một cách thoải mái, phù hợp với khả năng nhận thức của các em. Giáo viên phải nắm vững đối tượng để truyền thụ kiến thức phù hợp với khả năng nhận thức của học sinh. Nếu biết định thức cơ bản, truyền thụ có trọng tâm, coi trọng khâu thực hành sẽ đem lại hiệu quả tốt.
2.1.6. Phương pháp Dạy - Học trang trí ở trường THCS.
* Yêu cầu đối với người học trang trí.
	- Phải có phương tiện để học và thể hiện làm bài trang trí như: bút chì, tẩy, thước kẻ, compa, màu bút dạ, màu sáp, giấy A4... nắm được nội dung vẽ trang trí khác với vẽ theo mẫu. Mỗi bài học vẽ trang trí có sự khác nhau về mức độ yêu cầu.
	- Thông qua bài giảng, học sinh biết cách tìm một bài trang trí theo đúng phương pháp (tìm và sắp xếp các mảng hình chính, phụ, tìm chọn và sắp xếp họa tiết, tìm đậm nhạt và tìm màu). Học vẽ trang trí học sinh cần có một tư duy sáng tạo và say mê tìm tòi để bài vẽ có hiệu quả cao.
* Đối với người dạy.
- Phải nắm chắc chương trình dạy vẽ trang trí của mỗi lớp thông qua các bài vẽ cụ thể.
	- Mỗi bài dạy trang trí phải đảm bảo đúng kiến thức cơ bản, có trọng tâm, mang đặc trưng môn học.
	- Biết mở rộng kiến thức trong mỗi bài dạy bằng sự hướng dẫn học sinh tìm tòi, sáng tạo (tìm họa tiết, tìm bố cục, tìm màu cho loài hoa...). 
Hướng dẫn học sinh cách làm bài trang trí và góp ý kiến từng bài của họcsinh. 
* Một số họa tiết vốn cổ dân tộc để các em áp dụng vào trong bài vẽ trang trí.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1. Thuận lợi.
	- Ban giám hiệu nhà trường bước đầu hiểu được đặc thù của bộ môn Mỹ thuật, không quá khắt khe trong việc đánh giá kỷ luật, trật tự trong giờ học vẽ, tạo điều kiện cho các em có được tinh thần thoải mái để các em thi đua học tập.
	- Thấy được việc làm của giáo viên môn Mỹ thuật ảnh hưởng tốt đến giáo dục thẩm mỹ trong nhà trường.
	- Học sinh dần cảm thấy hứng thú, yêu thích môn Mỹ thuật, đặc biệt các em rất thích học vẽ trang trí.
	- Nhà trường trước đây đã có nhiều học sinh đạt gải cao trong các kì thi vẽ tranh cấp huyện và cấp tỉnh, đó cũng là động lực để các em tích cực phấn đấu thi đua trong học tập.
	- Giáo viên dạy bộ môn Mỹ thuật là người có trình độ chuyên môn vững vàng, có kinh nghiệp nhiều năm công tác, nhiều năm ôn luyện học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh đã đạt được các giải cao.
2.2.2. Khó khăn.	
* Về phía nhà trường.
	Môn Mỹ thuật là một môn học độc lập trong chương trình THCS. Dạy và học nghiêm túc, có kiểm tra, thi đánh giá cuối năm và kết quả là một trong những tiêu chuẩn để xét lên lớp hay tốt nghiệp bậc học. Song thực tế hiện nay cho thấy rằng cơ sở vật chất, phòng học giành cho việc dạy và học Mỹ thuật riêng còn thiếu thốn. Các loại mẫu (hình khối, biểu bảng, tranh ảnh ...) tuy đã được nghiên cứu và sản xuất nhưng chưa đủ đáp ứng cho Dạy - Học Mỹ thuật, sách đọc thêm và các tài liệu tham khảo khác rất hiếm. Giáo viên phải tự tìm tài liệu, sưu tầm đồ dùng dạy học, trong khi đó yêu cầu của bộ môn lại cần phải có nhiều tài liệu tham khảo như: tranh, ảnh và mẫu vẽ...
Môn Mỹ thuật vẫn coi là môn phụ (Tổ chuyên môn xây dựng quy chế thi đua trong năm học, học sinh giỏi môn Mỹ thuật chỉ được cộng điểm thi đua bằng ½ môn học khác) không dựa trên công văn, chỉ thị, nghị quyết cấp trên, chỉ mang tính cảm tính dơ tay tự xây dựng, đánh giá thấp giá trị môn học chưa thấy rõ được vai trò, tác dụng của bộ môn nên chưa có hướng để bộ môn phát huy...
* Về phía học sinh.
Đối với học sinh trường THCS Xuân Cẩm- Thường Xuân năm học 2015- 2016 thầy phó hiệu trưởng chỉ đạo chuyên môn nâng cao chất lượng đại trà, tập trung học sinh mũi nhọn ( học sinh giỏi), thầy cho học sinh giỏi tự đăng ký các môn nào em thích học nhất thì viết vào giấy cho thầy, đó là cơ sở để thầy phát huy khả năng, đam mê, yêu thích môn học, kết quả cho thấy mỗi học sinh đăng ký đều yêu thích những môn học khác nhau như: Toán, Ngữ văn, Vật lý và điều đặc biệt thú vị nhất là 90% học sinh đăng ký đều thích học môn Mỹ thuật. Nhưng do môi trường thẩm mỹ hạn hẹp, học sinh ít được quan sát, thăm quan danh lam thắng cảnh và bảo tàng. Vì thế hiểu biết về Mỹ thuật về cái đẹp chưa sâu rộng, không đáp ứng, kích thích các em học tập một cách hiệu quả cao nhất. Đa phần học sinh bị chi phối, ảnh hưởng về các môn học khác, môn học nhiều giờ, các em phải tập trung lo cho thi cử, lo đánh giá, đã phần nào sao nhãng môn Mỹ thuật. Hơn nữa do thiếu phương tiện học tập, dẫn đến phương pháp thực hành thiếu linh hoạt nên bài vẽ của các em thường khô khan, thiếu phóng khoáng, không sáng tạo, không tự nhiên đôi khi gò bó, công thức.
* Từ nhận thức của người dân địa phương.	
	Chưa thấy rõ vai trò cuả bộ môn trong việc bổ chợ cho các môn học khác, chưa quan tâm đầu tư cho con em học môn Mỹ thuật trong nhà trường.
	*Từ chương trình học.
	Bộ môn Mỹ thuật THCS gồm 4 phân môn:
	- Vẽ trang trí
	- Vẽ theo mẫu
	- Vẽ tranh đề tài
	- Thường thức mỹ thuật
	Vẽ trang trí trong thời gian tiết 45 phút khoảng 2/3 thời gian là thực hành, phần lớn các bài chỉ có 1 tiết, thời gian không đủ để hoàn thành xong tại lớp, vì vậy ít có thời gian nhận xét, đánh giá bài làm, mà đối với dạy mĩ thuật phần nhận xét, đánh giá là rất quan trọng. 
 	Từ thực trạng trên, sau khi đưa đề tài sáng kiến kinh nghiệm vào thực hiện các em đã vẽ được những bài trang trí có sự tìm tòi sáng tạo, biết tìm và chọn ra hoạ tiết sắp xếp các mảng hình sao cho chặt chẽ, lôgíc với nhau từ tổng thể đến chi tiết một cách hợp lí với các mảng hình đã chọn. Các em tự trang trí cho mình một số vật dụng cá nhân, từ đó giúp các em biết tự làm đẹp cho bản thân, gia đình và xã hội.
Số liệu tỷ lệ khảo sát học sinh hoàn thành một bài vẽ trang trí ở 2 lớp trong đầu năm học 2015 – 2016 cho thấy: 
Lớp
Năm học
Sĩ số
Đạt
Chưa đạt
6A
2015- 2016
40 em
33 em- 82,5%
07 em- 17,5%
6B
2015- 2016
41em
30 em- 73,2%
11 em- 26,8%
 Như vậy qua khảo sát cho thấy khi chưa áp dụng sáng kiến kinh nghiệm này vào một số bài vẽ trang trí cho học sinh ở hai lớp 6A và 6B bước đầu mang lại hiệu quả chưa cao.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Phương pháp giảng dạy trang trí cơ bản.
	a. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu nội dung bài trang trí.
	Nhằm phân biệt bài trang trí thuộc loại nào, trang trí cơ bản hay trang trí ứng dụng, nếu là trang trí cơ bản thì bố cục, họa tiết, màu sắc luôn có sự tìm tòi để có một bài vẽ trang trí có bố cục đẹp, hài hòa. Còn nếu là bài trang trí ứng dụng thì phải lưu ý đến thực tiễn khi sử dụng như: Họa tiết, màu sắc, bố cục phù hợp với nội dung sử dụng yêu cầu.
	Mỗi nội dung bài trang trí đều có những kiến thức chủ yếu, thông qua bài dạy những kiến thức chủ yếu này giúp học sinh hiểu được lý thuyết, nắm được cách làm.
	 Ví dụ trong bài: Trang trí lọ hoa, chỉ yêu cầu học sinh trang trí trên các lọ hoa sao cho đẹp, còn phần tạo mẫu dáng lọ hoa, yêu cầu học sinh tìm kiểu lọ sao cho có được những kiểu lọ mới lạ và đẹp. Nội dung bài học rất phong phú đan dạng, song thực tế thời gian không cho phép giáo viên giảng giải lý thuyết quá nhiều vì giảng nhiều sẽ thiếu thời gian cho học sinh thực hành. Bởi vậy mỗi nội dung bài dạy, giáo viên phải cân nhắc, suy nghĩ lựa chọn những kiến thức cơ bản nhất, thiết yếu nhất, trọng tâm nhất sao cho phù hợp với nội dung yêu cầu và đảm bảo thời gian bài học.
	b. Hướng dẫn cách phác thảo bố cục mảng.
Hướng dẫn học sinh có thể tìm bố cục mảng bằng nhiều cách khác nhau bằng các đường nét, mảng hình kỷ hà nhằm tạo nên một bố cục hợp lý. 
Gợi ý một số cách bố cục mảng
Phân bố mảng phải cân đối, có trọng tâm, làm rõ ý đồ của bố cục. Hình mảng cần có sự đa dạng về kích thước, tuy nhiên chúng phải có tỷ lệ hợp lý giữa mảng chính và phụ để bố cục vừa có sự chặt chẽ, cân đối, lại vừa có độ thoáng rộng. Trong quá trình phân bố mảng, cần chú ý tương quan giữa những mảng chứa họa tiết và khoảng trống của nền. Có thể áp dụng một hay nhiều nguyên tắc trang trí cơ bản để tạo được một bố cục mảng đẹp, hợp lý.
Phác thảo bố cục mảng
	Sau khi tìm bố cục bằng các hình kỹ hà, hướng dẫn các em có thể tìm phác thảo để tránh được bố cục không cân đối như: Bố cục nặng nề (mảng to quá, nhỏ quá) hoặc bố cục lỏng lẻo (các mảng rời rạc...).
	Trên cơ sở các hình bố cục kỹ hà, có thể tìm các họa tiết phù hợp với các mảng đó.
 	Ví dụ:
Họa tiết phù hợp với mảng
	Sử dụng các họa tiết cho phù hợp với các mảng kỹ hà phải là những họa tiết đơn giản và cách điệu.
	Cuối cùng bài trang trí nào cũng phải tô màu nhưng công việc tô màu của học sinh Tiểu Học khác với tìm màu để thể hiện ở học sinh THCS vì vậy cần phải hướng dẫn học sinh biết cách sử dụng màu sắc sao cho hợp lý và hài hòa. Có thể sử dụng hài hòa sắc nóng hay hòa sắc lạnh, sử dụng các gam màu trầm hay các gam màu sáng.
	Trong mỗi bài vẽ trang trí phải tìm màu chủ đạo. Từ màu chủ đạo tìm các màu khác đặt vào cho hợp lí và cân nh

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_kinh_nghiem_day_bai_trang_tri_trong_chuong_trinh.doc