SKKN Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động âm nhạc (dạy hát) ở trường mầm non Đa Lộc

SKKN Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động âm nhạc (dạy hát) ở trường mầm non Đa Lộc

 Như chúng ta đã biết, âm nhạc là một hoạt động nghệ thuật dùng âm thanh để diễn đạt tình cảm, cảm xúc con người. Âm nhạc có ảnh hưởng đến đời sống của con người. Các nghiên cứu đã chỉ ra, âm nhạc, đặc biệt là nhạc giao hưởng có tác dụng tốt, kích thích sự phát triển trí não. Do đó, người ta khuyên cho trẻ nghe nhạc để phát triển trí não của chúng. Âm nhạc là loại hình nghệ thuật xuất hiện sớm trong lịch sử loài người, gắn bó với con người và trở thành nhu cầu không thể thiếu. Âm nhạc phản ánh cuộc sống qua niềm vui, nỗi buồn, khát vọng, ước mơ của con người.

 Trong chương trình chăm sóc nuôi dưỡng và giáo dục trẻ mầm non thì hoạt động nào cũng quan trọng, đặc biệt là hoạt động âm nhạc, vì đó là sân chơi bổ ích, lí thú, có sức hấp dẫn, lôi cuốn trẻ. Ngay từ khi trẻ còn nhỏ, trẻ đã được cảm thụ âm nhạc qua lời ru, tiếng hát của bà của mẹ. Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Tâm hồn trẻ thơ trong sáng luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu đối với trẻ, thông qua âm nhạc trẻ được thúc đẩy sự vận động của cơ thể, sự nhanh nhẹn, khéo léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác. Trẻ sẽ linh hoạt sáng tạo, mạnh dạn tự tin và hứng thú tham gia vào các hoạt động giáo dục khác. Từ đó, giúp trẻ phát triển toàn diện một cách tốt nhất.

 Âm nhạc còn giúp trẻ khám phá những điều mới lạ trong thế giới xung quanh, những mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với nhau, hình thành thái độ thân thiện giữa con người với thiên nhiên, giúp trẻ có cách nghĩ, cách nhìn và cách cảm nhận hồn nhiên trong sáng đối với thế giới xung quanh, nhạy cảm trước cảnh đẹp, do đó tiếp nhận được điều hay, lẽ phải. Âm nhạc có vai trò quan trọng với quá trình hoàn thiện cơ thể trẻ mầm non. Âm nhạc chính là phương tiện hữu hiệu để phát triển tai nghe cho trẻ. Những trẻ khi tham gia học nhạc đều ngày càng tự tin và có những sáng kiến vô cùng ấn tượng, hữu ích. Âm nhạc đem đến niềm vui, giúp trẻ trải qua những sắc thái tình cảm khác nhau. Trong những bài biểu diễn với nhóm nhạc hoặc bài trình diễn đơn lẻ, trẻ sẽ chờ đợi đến lượt mình, điều này giúp trẻ rèn luyện được tính kiên nhẫn, biết chờ đợi. Nhịp điệu âm thanh của âm nhạc có khả năng kích thích trẻ vận động một cách vui vẻ. Âm nhạc là thứ dệt nên tâm hồn đầy tuyệt diệu và chúng ta có rất nhiều cơ hội trong những năm đầu đời của trẻ để trẻ phát triển hài hòa não bộ với những trải nghiệm chất lượng. Vì thế, giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn tâm sinh lý của trẻ. Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu nghệ thuật thông qua các hoạt động giáo dục như: Ca hát, vận động, nghe hát, múa. hay các trò chơi âm nhạc. Đặc biệt đối với trẻ mầm non, giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm, những kỹ năng sơ khai về loại hình nghệ thuật âm nhạc, dần hình thành và phát triển trong tâm hồn trẻ những kỹ năng cơ bản về âm nhạc, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc hay biết cách biểu diễn, thể hiện một tác phẩm âm nhạc ở mức độ đơn giản hay là khó

 

doc 21 trang thuychi01 41841
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động âm nhạc (dạy hát) ở trường mầm non Đa Lộc", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài 
 Như chúng ta đã biết, âm nhạc là một hoạt động nghệ thuật dùng âm thanh để diễn đạt tình cảm, cảm xúc con người. Âm nhạc có ảnh hưởng đến đời sống của con người. Các nghiên cứu đã chỉ ra, âm nhạc, đặc biệt là nhạc giao hưởng có tác dụng tốt, kích thích sự phát triển trí não. Do đó, người ta khuyên cho trẻ nghe nhạc để phát triển trí não của chúng. Âm nhạc là loại hình nghệ thuật xuất hiện sớm trong lịch sử loài người, gắn bó với con người và trở thành nhu cầu không thể thiếu. Âm nhạc phản ánh cuộc sống qua niềm vui, nỗi buồn, khát vọng, ước mơ của con người. 
 Trong chương trình chăm sóc nuôi dưỡng và giáo dục trẻ mầm non thì hoạt động nào cũng quan trọng, đặc biệt là hoạt động âm nhạc, vì đó là sân chơi bổ ích, lí thú, có sức hấp dẫn, lôi cuốn trẻ. Ngay từ khi trẻ còn nhỏ, trẻ đã được cảm thụ âm nhạc qua lời ru, tiếng hát của bà của mẹ. Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Tâm hồn trẻ thơ trong sáng luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu đối với trẻ, thông qua âm nhạc trẻ được thúc đẩy sự vận động của cơ thể, sự nhanh nhẹn, khéo léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác. Trẻ sẽ linh hoạt sáng tạo, mạnh dạn tự tin và hứng thú tham gia vào các hoạt động giáo dục khác. Từ đó, giúp trẻ phát triển toàn diện một cách tốt nhất.
 Âm nhạc còn giúp trẻ khám phá những điều mới lạ trong thế giới xung quanh, những mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với nhau, hình thành thái độ thân thiện giữa con người với thiên nhiên, giúp trẻ có cách nghĩ, cách nhìn và cách cảm nhận hồn nhiên trong sáng đối với thế giới xung quanh, nhạy cảm trước cảnh đẹp, do đó tiếp nhận được điều hay, lẽ phải. Âm nhạc có vai trò quan trọng với quá trình hoàn thiện cơ thể trẻ mầm non. Âm nhạc chính là phương tiện hữu hiệu để phát triển tai nghe cho trẻ. Những trẻ khi tham gia học nhạc đều ngày càng tự tin và có những sáng kiến vô cùng ấn tượng, hữu ích. Âm nhạc đem đến niềm vui, giúp trẻ trải qua những sắc thái tình cảm khác nhau. Trong những bài biểu diễn với nhóm nhạc hoặc bài trình diễn đơn lẻ, trẻ sẽ chờ đợi đến lượt mình, điều này giúp trẻ rèn luyện được tính kiên nhẫn, biết chờ đợi. Nhịp điệu âm thanh của âm nhạc có khả năng kích thích trẻ vận động một cách vui vẻ. Âm nhạc là thứ dệt nên tâm hồn đầy tuyệt diệu và chúng ta có rất nhiều cơ hội trong những năm đầu đời của trẻ để trẻ phát triển hài hòa não bộ với những trải nghiệm chất lượng. Vì thế, giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn tâm sinh lý của trẻ. Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu nghệ thuật thông qua các hoạt động giáo dục như: Ca hát, vận động, nghe hát, múa... hay các trò chơi âm nhạc. Đặc biệt đối với trẻ mầm non, giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm, những kỹ năng sơ khai về loại hình nghệ thuật âm nhạc, dần hình thành và phát triển trong tâm hồn trẻ những kỹ năng cơ bản về âm nhạc, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc hay biết cách biểu diễn, thể hiện một tác phẩm âm nhạc ở mức độ đơn giản hay là khó. 
Và một trong những điều quan trọng nhất của nhiệm vụ giáo dục âm nhạc
cho trẻ mầm non chính là việc cô dạy hát cho trẻ. Đây có thể xem là hoạt động cốt lõi trong chuỗi các hoạt động âm nhạc mà cô truyền tải đến trẻ. Bởi khi trẻ muốn múa hay vận động theo nhịp bài hát thì trước tiên phải thuộc lời, hát đúng giai điệu và hiểu nội dung bài hát. Khi trẻ tự tin cất lên lời ca, yêu mến bài hát, cũng là lúc trẻ đã sẵn sàng thể hiện mọi cảm xúc của mình và thẩm mỹ, tình cảm của trẻ nhờ đó được phát triển một cách tốt nhất. Trẻ mầm non có tri giác tổng thể nên có thể học hát theo nhiều kiểu, khám phá bài hát ở nhiều khía cạnh khác nhau. Việc dạy hát cho trẻ giúp các bé biết vận dụng các khả năng, năng lực, năng khiếu mà mình vốn có để cảm thụ âm nhạc và thể hiện nó thích hợp với từng bài hát có giai điệu khác nhau.
Tuy nhiên, từ thực tế ở trường Mầm non Đa lộc nói chung và ở lớp tôi nói riêng, khi trẻ ca hát, ta thường nhận thấy đôi lúc trẻ hát có phần không chính xác về lời ca hay giai điệu, có khi trẻ còn tự sáng tác lời bài hát không phù hợp với nội dung. Mặt khác, kỹ năng ca hát của trẻ còn hạn chế về chất giọng, về hơi hay âm vực, tiết tấu, điều đó làm giảm đi tính thẩm mỹ nghệ thuật của bài hát. Ngoài ra, cơ quan phát âm của trẻ chưa thực sự hoàn chỉnh, âm phát ra hơi yếu, hơi thở ngắn, nông và đặc biệt sự phối hợp giữa tai nghe và giọng chưa thật sự chủ động. Do đó, khi trẻ hát chưa thể hiện được tính nghệ thuật của bài hát. Vậy phải làm thế nào để trẻ hát hay, hát chính xác một tác phẩm âm nhạc? Làm sao để trẻ thực sự hứng thú khi hoạt động âm nhạc diễn ra? Đây chính là câu hỏi được đặt ra cho tất cả các giáo viên mầm non .
 Qua thực tế trên, tôi nhận ra rằng, để giáo dục âm nhạc cho trẻ đạt chất lượng cao, đưa âm nhạc đi sâu vào lòng trẻ thơ thì việc gây hứng thú cho trẻ là vô cùng quan trọng, góp phần tạo nên sự thành công của hoạt động giáo dục. Do đó, tôi mạnh dạn lựa chọn và đi sâu nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động âm nhạc (dạy hát) ở trường mầm non Đa Lộc”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
 Đề ra một số biện pháp phát triển thẩm mỹ cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động âm nhạc (dạy hát) ở trường mầm non Đa Lộc.
.1.3. Đối tượng nghiên cứu 
 Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ cho trẻ 5 - 6 tuổi lớp A5 thông qua hoạt động âm nhạc (dạy hát) ở trường mầm non Đa Lộc.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
 Mục đích nghiên cứu đề tài nhằm đưa ra các tiết dạy có hiệu quả đối với trẻ, vì vậy, khi nghiên cứu đề tài tôi đã mạnh dạn sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu lí luận: Tài liệu, văn bản chỉ thị.
- Phương pháp khảo sát.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra, trực quan, đàm thoại.
- Nhóm phương pháp quan sát, so sánh, tổng hợp.
- Nhóm phương pháp thực hành trải nghiệm.
 2. Nội dung
2.1. Cơ sở lý luận	
Giáo dục toàn diện là mục tiêu đặt ra và được khẳng định tại nghị quyết hội nghị TW8, khóa XI về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo. Trong giáo dục toàn diện, nhiệm vụ giáo dục thẩm mỹ được coi trọng bình đẳng với các nhiệm vụ giáo dục khác (trí tuệ, đạo đức, thể chất...). Điều này khẳng định rõ ở mục tiêu cụ thể của nghị quyết 29- BCHTW khóa XI: “Đối với giáo dục mầm non, giúp trẻ phát triển thể chất, tình cảm, hiểu biết, thẩm mỹ, hình thành các yếu tố đầu tiên của nhân cách”.
Giáo dục thẩm mỹ trong trường mầm non góp phần hình thành và phát triển năng lực thẩm mỹ cho mỗi cá nhân, hình thành thế giới quan, nhân sinh quan, lí tưởng sống lành mạnh, tiến bộ, phù hợp với quan điểm, chuẩn mực xã hội hiện đại. Vậy, muốn trẻ em tiếp cận và cảm nhận được đầy đủ cái đẹp, biến nó thành giá trị thẩm mỹ thực sự cho mình thì rất cần sự hỗ trợ của người lớn, của môi trường giáo dục. “Khác với trường phổ thông, nội dung giáo dục thẩm mỹ ở trường mẫu giáo chiếm ưu thế hơn giáo dục trí tuệ. Đến trường trẻ được múa hát, làm quen với tác phẩm văn học, môi trường xung quanh, tạo hình... Ngoài giờ giáo dục âm nhạc, các môn học khác hầu hết đều sử dụng âm nhạc để tăng hiệu quả giáo dục”. (Trích “Các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc”- Chương trình Mầm non mới, NXBGD). Âm nhạc là phương tiện sắc bén để bồi dưỡng tình cảm dân tộc cho mọi người nói chung và trẻ em nói riêng. Việc sử dụng các trò chơi dân gian, hát cho trẻ nghe các bài dân ca càng thể hiện rõ điều đó. Trong bài viết “Vai trò của âm nhạc đối với trẻ mầm non” tác giả Thanh Hùng viết: “Dạy âm nhạc cho trẻ mầm non không phải để tương lai các con sẽ trở thành ca sĩ, nhạc sĩ lừng danh, mà để các con thêm hiểu, thêm yêu cuộc sống”. Đúng vậy! Sự hình thành mối quan hệ giữa trẻ với âm nhạc nhằm phát triển ở trẻ khả năng lĩnh hội, cảm thụ, hiểu cái đẹp, phân biệt được cái hay, cái dở trong cuộc sống. Âm nhạc là nhu cầu của cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với con người. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, du dương, những giai điệu mượt mà, vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào cho tâm hồn trẻ thơ. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu với trẻ. Đặc biệt đối với trẻ 5 tuổi, giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm âm nhạc, dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản. Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của cuộc sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở xung quanh.
 Khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, nhất là trẻ ở độ tuổi 5 – 6 tuổi trở lên thì trẻ đã cảm nhận được những bài hát và những điệu nhạc hay. Chính vì thế hoạt dộng dạy hát cho trẻ vô cùng quan trọng. Đó chính là nơi mà cô truyền tải đến trẻ rnhững giá trị tình cảm cao nhất vì ở tuổi này trẻ đã có thể lĩnh hội được tri thức thông qua bài hát. Ví dụ: Khi học hát bài “Đường em đi” trẻ hiểu được luật lệ an toàn giao thông là phải đi về phía nào khi tham gia giao thông, hay học hát bài “Cháu thương chú bộ đội” trẻ biết công việc của các chú bộ đội là bảo vệ tổ quốc nên chúng ta phải luôn yêu quý và biết ơn các chú ấy bằng cách chăm ngoan học giỏ, học hát bài “Em yêu cây xanh” trẻ biết chăm sóc, bảo vệ cây xanh, yêu thiên nhiên và bảo vệ môi trường.v.v
 Tầm quan trọng cũng như vai trò của âm nhạc đối với trẻ mầm non là không thể phủ nhận nhưng làm thế nào để một giáo viên mầm non có thể thực hiện tốt việc giáo dục âm nhạc cho trẻ, mà trong đó hoạt động căn bản nhất là dạy hát, để có thể đạt kết quả mong đợi như đã nêu trong thông tư 28/2016//TT- BGDVĐT thì trẻ mầm non 5-6 tuổi cần có các kỹ năng: “Hát đúng giai điệu, lời ca, hát diễn cảm phù hợp với sắc thái tình cảm của bài hát qua giọng hát, nét mặt, điệu bộ, cử chỉ...”. Muốn làm được điều đó một cách tốt nhất, trước tiên cô cần phải có kiến thức âm nhạc, khả năng âm nhạc, biết truyền đạt, thể hiện tác phẩm một cách hấp dẫn vì hiệu quả giáo dục ảnh hưởng trực tiếp tới trẻ. Quá trình dạy hát cô đòi hỏi hoạt động trí tuệ một cách phức tạp. Trước hết, cô phải giới thiệu bài hát, tác giả sao cho gây hứng thú với trẻ, những bài hát dân ca hay nhạc nước ngoài thì cần giới thiệu xuất xứ bài hát. Tư thế hát đẹp đứng thẳng hay ngồi thẳng một nhưng không gượng ép, cách lấy hơi cũng vừa đủ để hát hết câu, hát rõ lời và chính xác.
 Tuy nhiên, lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên... Và đặc biệt đối với trẻ thường là âm phát ra yếu, hơi thở ngắn, nông và đặc biệt sự phối hợp giữa tai nghe và giọng chưa thực sự chủ động do đó trẻ hát chưa có tính nghệ thuật, thời kỳ này ở trẻ xuất hiện tính tự chủ, thích hoạt động khá cao. Trẻ nói và hát trong mọi hoạt động, thích nghe nhạc, biết đáp ứng lại và hay bắt chước những cử chỉ, hành động của người khác. Trẻ có thể nhận ra và hát được bài hát quen thuộc nhưng đôi khi còn bị sai lời, sai nhịp, trẻ thích làm quen với nhạc cụ mới và chưa có ấn tượng sâu sắc khi nghe nhạc qua đài, xem băng đĩa Bên cạnh đó, cảm xúc và hứng thú âm nhạc của trẻ tương đối ổn định và hưởng ứng theo giai điệu của bài hát. Tuy nhiên, khi theo dõi trẻ ở lớp tôi, khi trẻ ca hát tôi thường nhận thấy, đôi lúc có phần không chính xác về giai điệu và lời ca, thậm chí trẻ còn tự sáng tác lời không phù hợp nội dung... Mặt khác, kĩ năng ca hát của trẻ còn hạn chế về giọng, về hơi, về âm vực, tiết tấu vì thế nó làm giảm đi tính nghệ thuật của bài hát.
 Chính vì những lí do này, tôi luôn mong muốn và cố gắng mình phải làm thế nào để giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động âm nhạc một cách hiệu quả nhất.
2.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu
 Năm học 2018 - 2019, tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi A5, gồm 33 cháu trong đó có 20 cháu nam và 13 cháu nữ. Qua khảo sát đầu năm tôi nhận thấy những điều kiện thuận lợi và khó khăn như sau:
* Thuận lợi:	
 Trường Mầm non Đa Lộc là trường được công nhận đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, cơ sở vật chất và trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các hoạt động giáo dục trẻ tương đối đầy đủ theo quy định.
 - Nhà trường có một đội ngũ cán bộ giáo viên có trình độ đồng đều, có tâm huyết với nghề, 100% giáo viên có trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn, trường có khuôn viên sạch đẹp, rộng rãi thoáng mát để trẻ vui chơi.
 - Bản th©n là tôi là giáo viên mới vào nghành năm 2011 nên cũng có kinh nghiệm trong công tác chăm sóc – nuôi dưỡng và giáo dục trẻ, luôn có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác chuyên môn. Tôi không ngừng học hỏi, tự bồi dưỡng tôi luôn tìm tòi sách báo, các phương tiện thông tin từ ti vi, Internet..., thường xuyên học hỏi các đồng nghiệp qua các buổi dự giờ hoạt động, nhằm lĩnh hội kiến thức cho mình để nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ. 
 - Một số phụ huynh rất quan tâm đến việc học tập của con em mình. Trong các hoạt động trẻ ngoan ngoãn nghe lời cô giáo, tích cực tham gia vào các hoạt động ở lớp cũng như ở trường. 
* Khó khăn:
 Đa Lộc là một xã ven biển thuộc xã đặc biệt khó khăn, dân số đông. Một số phụ huynh còn chưa thực sự quan tâm đến ngành học, chưa hiểu được trẻ cần học những gì và dạy như thế nào là đúng.
 - 100% trẻ là con em nông thôn, đời sống còn gặp nhiều khó khăn. Chưa tích cực đóng góp để xây dựng cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ công tác dạy học. Đại đa số phụ huynh đi làm ăn xa để con ở nhà cùng ông bà, làm ảnh hưởng đến việc phối kết hợp giữa gia đình nhà trường về việc chăm sóc giáo dục trẻ.	
 - Bản thân còn hạn chế về sử dụng đàn.
 - Đồ dùng, đồ chơi tự tạo còn hạn chế. 
 - Tuy cùng độ tuổi nhưng nhận thức của trẻ chưa đồng đều. Một số trẻ trong lớp còn rụt rè, nhút nhát, chưa mạnh dạn hứng thú tham gia vào các trò chơi, hoạt động của lớp.
 Vào đầu năm học, tôi đã tổ chức các giờ hoạt động âm nhạc cho trẻ, qua đó tôi nhận thấy có các hạn chế là một số trẻ tham gia vào hoạt động chưa hứng thú, một số trẻ chưa biết sử dụng đồ chơi đúng mục đích dẫn đến giờ hoạt động âm nhạc đạt tỷ lệ thấp, từ đó có biện pháp phù hợp.
Bảng1: Kết quả khảo sát thực trạng
Nội dung
Tổng
Số trẻ
Kết quả
Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
Tốt
%
Khá
%
TB
%
Yếu
%
Kém
%
Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động.
33
9
27
11
34
9
27
4
12
0
0
Trẻ thuộc bài hát và tên tác giả.
33
8
24
12
37
9
27
4
12
0
0
Trẻ hát đúng giai điệu, biết thể hiện cảm xúc, hiểu nội dung bài hát.
33
7
21
12
37
9
27
5
15
0
0
* Nguyên nhân:
- Đối với giáo viên:
+ Chưa linh hoạt trong tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ.
+ Chưa chú trọng đến việc rèn kỹ năng ca hát cho trẻ.
+ Việc lựa chọn nội dung tác phẩm âm nhạc lồng ghép vào các hoạt động hàng ngày còn hạn chế.
- Đối với trẻ:
+ Trẻ chưa tích cực tham gia vào hoạt động ca hát.
+ Trẻ hát chưa đúng giai điệu, hát chưa rõ lời, đôi khi còn chưa đúng lời.
Trước những thực trạng trên, bản thân tôi là một giáo viên, tôi luôn băn khoăn làm thế nào để cải thiện được những vấn đề trên. Và có lẽ, chính sự yêu nghề đã cho tôi thêm động lực để tiến hành nghiên cứu sâu về những hạn chế đó để tìm ra một số biện pháp và đưa vào áp dụng trong thực tế giảng dạy của mình.
2.3. Các biện pháp thực hiện
Biện pháp 1: Xây dựng nề nếp, thói quen cho trẻ
Do đặc thù lớp đông nên ngay từ đầu năm tôi đã rèn luyện cho trẻ có thói quen ngồi đúng tư thế, chia tổ và sắp xếp chỗ ngồi cháu khá xen kẽ với cháu trung bình, cháu giỏi ngồi với cháu yếu, những trẻ nhanh nhẹn gần trẻ nhút nhát, chậm chạp, trẻ hiếu động ngồi với trẻ ít hiếu động, rèn luyện cho các cháu thói quen sử dụng đồ dùng học tập. Thời gian đầu, tôi phải đưa ra những nội quy của lớp, yêu cầu trẻ phải cùng nhau nhớ nội quy của cô, đến giờ hoạt động trẻ vào đúng vị trí ngồi ngay ngắn, đúng nơi quy định, về giờ giấc đến lớp, sinh hoạt ăn, ngủ, học tập, vui chơi, lao động tự phục vụ nhằm tạo tính kỷ luật, tập thể cho trẻ. Đồng thời, rèn cho trẻ một số thói quen tốt như khi khách đến lớp phải biết đứng dậy chào, nhận hoặc đưa đồ vật bằng hai tay, muốn phát biểu phải giơ tay Lớp tôi diện tích lớp hẹp, học sinh đông nên tôi phải sắp xếp chỗ ngồi phù hợp để trẻ dễ dàng ra vào và lấy đồ dùng phục vụ cho hoạt động. Tôi chia lớp ra thành 3 tổ, để dễ kiểm soát và có điều kiện hướng dẫn các kỹ năng tới từng trẻ. 
Bất kì một hoạt động giáo dục nào nếu muốn đạt được hiệu quả cao thì điều đầu tiên cần thiết nhất đó là phải luyện nề nếp, thói quen, một số kỹ năng cơ bản và kích thích sự sáng tạo của trẻ ở mọi lúc mọi nơi trong đó có hoạt động âm nhạc. Xây dựng nề nếp thói quen tốt sẽ giúp trẻ có ý thức trong mọi hoạt động.
 Luyện cho trẻ kỹ năng chú ý vào hoạt động, trẻ biết thực hiện theo hiệu lệnh, khẩu lệnh, biết chia nhóm, biết về hàng và tạo cho trẻ có cảm giác tự tin, mạnh dạn, nhanh nhẹn và linh hoạt qua việc trẻ lên biểu diễn bài hát. 
Tôi luôn chú ý đến nhận xét tuyên dương, động viên khuyến khích trẻ kịp thời để kích thích trẻ thoải mái, vui vẻ tham gia hoạt động. 
Ví dụ: Trong giờ học một số trẻ ngồi tập trung chú ý tham gia tích cực, phát biểu bài sôi nổi trong giờ học, hát to, rõ ràng, đúng nhịp, biết thể hiện cảm xúc tôi kịp thời khen và nêu gương trước lớp. Điều quan trọng là tôi luôn chú ý đưa nề nếp vào tiêu chuẩn bé ngoan để tất cả trẻ cùng phấn đấu thực hiện tốt, điều này trẻ rất thích vì được cô giáo cho cắm cờ. Hình thức này đem lại nề nếp lớp rất tốt dẫn tới các hoạt động nói chung và hoạt động giáo dục âm nhạc nói riêng đạt hiệu quả cao. 
Sau khi áp dụng biện pháp này chất lượng giáo dục được nâng lên rõ rệt, không còn gặp nhiều khó khăn như trước, trẻ tự tin, mạnh dạn, hứng thú khi thực hiện hoạt động âm nhạc không bị gò bó mà chất lượng giờ học đạt hiệu quả
cao.
Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch giáo dục hoạt động âm nhạc
 Với trẻ mầm non, bài hát là một phương tiện để giáo dục trẻ nhiều mặt. Do đó, các bài hát giản dị, có tính nghệ thuật, ngắn gọn, dễ thuộc, dễ nhớ, phù hợp với lứa tuổi sẽ hình thành ở trẻ thị hiếu âm nhạc trong sáng, lành mạnh, là cơ sở của tình cảm, thẩm mỹ, đạo đức tốt đẹp. Để đạt được kết quả tốt cho hoạt động giáo dục âm nhạc, ta phải có kế hoạch giáo dục phù hợp, giáo viên phải xây dựng được kế hoạch tổ chức một cách có hệ thống. Trên cơ sở kế hoạch năm học của ban giám hiệu, tôi xây dựng kế hoạch tháng - tuần. Khi lập kế hoạch tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ, tôi luôn dựa vào mục tiêu của năm học, để đề ra mục tiêu phù hợp với khả năng trẻ, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ, tôi lựa chọn sắp xếp các nội dung từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, các bài hát phù hợp với chủ đề để trẻ dần làm quen và tạo được hứng thú cho trẻ, do đó tôi xây dựng kế hoạch cụ thể cho cả năm học một cách cụ thể và phù hợp.
Xây dựng kế hoạch cụ thể như sau:
Tháng 9: Chủ đề: Trường mầm non.
Tháng 10: Chủ để: Bản thân
Tháng 11: Chủ đề: Gia đình
Tháng 12: Chủ đề: Nghề nghiệp
- Dạy hát: 
+ Đường và chân + Vui đến trường
+ Trường chúng cháu là trường mầm non
- Nghe hát:
+ Cô và mẹ 
+ Cô giáo miền xuôi
+ Ngày đầu tiên đi học
-Trò chơi: 
+ Tai ai tinh 
+ Ai đoán giỏi
+ Ai nhanh nhất
- Vận động theo nhạc: 
+ Chào hỏi khi về
- Dạy hát: 
+ Mời bạn ăn
+ Mừng sinh nhật
+ Bạn ở đâu. 
+ Tôi bị ốm
+ Cái mũi
- Nghe hát:
+ Ru con 
+ Cánh én tuổi thơ
+ Cây trúc xinh 
+ Ru con
- Trò chơi: 
+ Ai nhanh nhất
- Vận động theo nhịp:
 + Mời bạn ăn
- Dạy hát: 
+ Cả nhà thương nhau
+ Nhà của tôi
+ Mẹ yêu không nào
+ Cả tuần đều ngoan
 + Cháu yêu bà 
- Nghe hát:
+ Cho con
+ Niềm vui gia đình
+ Ba ngọn nến lung linh
+ Khúc hát ru của người mẹ trẻ
 + Ru con
- Trò chơi: 
+ Nghe tiết tấu tìm đồ vật
+ Ai đoán giỏi
- Vận động múa minh họa: 
+ Cả nhà thương nhau
- Dạy hát: 
+ Em thích làm chú bộ đội
+ Cháu thương chú bộ đội
+ Cháu vẽ ông mặt trời
+ Đi cày
+ Cháu yêu cô thợ dệt
- Nghe há

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_bien_phap_phat_trien_tham_my_cho_tre_5_6_tuoi_th.doc