SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục hoà nhập cho trẻ khuyết tật ở trường Tiểu học

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài 
 	Trong xu thế phát triển của xã hội hiện nay, đặc biệt là thời kì đổi mới và hội nhập thì giáo dục được coi là chiếc chìa khóa vàng để tiến tới tương lai. 
Với sự phát triển của khoa học kĩ thuật như hiện nay đã mang lại rất nhiều thành tựu, nhưng bên cạnh đó kéo theo những hệ lụy không hề nhỏ. Sự lạm dụng các chất hóa học trong trồng trọt, chăn nuôi, trong chế biến thực phẩm, nạn ô nhiễm môi trường, sự tác động của các tia phóng xạ...là nguyên nhân chính dẫn đến tỉ lệ trẻ khuyết tật ngày càng tăng. 
	Trong những năm gần đây trường Tiểu học Tế Thắng có nhiều học sinh 
khuyết tật học hòa nhập tại trường. Cụ thể như năm học 2013- 2014 có 9 học sinh 
khuyết tật học hòa nhập, năm học 2014 - 2015 có 10 học sinh khuyết tật học hòa 
nhập, năm học 2015 - 2016 có 10 học sinh khuyết tật học hòa nhập, năm học 2016 - 2017 có 9 học sinh khuyết tật học hòa nhập và năm học 2017 - 2018 có 9 học sinh khuyết tật học hòa nhập,trong đó có nhiều dạng khuyết tật khác nhau nhưng đại đa số các em thiểu năng trí tuệ là chính. 
 Cũng như tất cả trẻ em khác, trẻ khuyết tật phải được hưởng mọi quyền lợi, được học tập và vui chơi , thể hiện quyền bình đẳng mà Công ước quốc tế, Luật bảo vệ và chăm sóc bà mẹ trẻ em thừa nhận. Chính vì lẽ đó mà Đảng và nhà nước ta cũng đã rất quan tâm đến trẻ khuyết tật qua nhiều chính sách hỗ trợ về mặt vật chất cũng như tinh thần. 
	Để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật là một việc làm không thể thiếu được. Nó vừa đảm bảo sự công bằng trong giáo dục vừa mang tính nhân văn sâu sắc. Không ai khác ngoài lực lượng 
đội ngũ cán bộ, giáo viên nói chung, giáo viên chủ nhiệm nói riêng là nòng cốt để góp phần làm nên sự thành công trong công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật. Những việc làm cần thiết là tìm ra giải pháp, biện pháp tích cực nhằm hỗ trợ giáo viên chủ nhiệm làm tốt công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật. Một khi đã có biện pháp giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật phù hợp thì chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh khuyết tật sẽ nâng cao. Tạo cơ hội cho các em học sinh khuyết tật giảm bớt thiệt thòi và có điều kiện học tập, vui chơi, hòa nhập với bạn bè cùng trang lứa. 
 Mặc dù vậy, việc quan tâm , chú trọng đến tới công tác giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật ở một số địa phương vẫn còn bị xem nhẹ, chưa thực sự được các thầy cô giáo quan tâm một cách đúng mức bởi do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan.
 	Xuất phát từ tình hình thực tế trên, để sớm có biện pháp hữu hiệu nhằm giúp giáo viên thực hiện tốt công tác giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện đáp ứng mục tiêu giáo dục trong thời kì đổi mới hiện nay. Vì vậy tôi trăn trở , nghiên cứu và chọn đề tài "Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục hoà nhập cho trẻ khuyết tật ở trường Tiểu học" 
	Hy vọng sau khi thực hiện đề tài này sẽ có hiệu quả thiết thực, giáo viên chủ nhiệm biết vận dụng linh hoạt sẽ góp phần làm tốt công tác giáo dục hoà nhập cho trẻ khuyết tật hàng năm của nhà trường. 
 2. Mục đích nghiên cứu
 Mục đích của đề tài nhằm tìm ra các giải pháp chủ yếu để phát huy hơn nữa vai trò trách nhiệm của người giáo viên chủ nhiệm nhằm làm tốt hơn công tác giáo dục hoà nhập trẻ khuyết tật, góp phần phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, đáp ứng yêu cầu đổi mới hiện nay, góp phần thực hiện các mục tiêu giáo dục trong năm học đề ra.  Tìm ra nguyên nhân giáo viên làm công tác chủ nhiệm có trẻ học hoà nhập khuyết tật chưa tốt và tìm ra biện pháp khắc phục tình trạng trên nhằm đem lại kết quả cao đúng với mong muốn của các em, phụ huynh học sinh, nhà trường và của toàn xã hội. 
	Từ đó giúp nhà trường tiểu học Tế Thắng , huyện Nông Cống thực hiện tốt nhiệm vụ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
a, Đối tượng nghiên cứu
	Một biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục hoà nhập cho trẻ khuyết tật ở trường Tiểu học.
 b. Phạm vi nghiên cứu
Giáo viên, Học sinh khuyết tật trường tiểu học Tế Thắng.
4. Phương pháp nghiên cứu
a. Phương pháp nghiên cứu lý luận
 Nghiên cứu các tài liệu về giáo dục hòa nhập và một số văn bản Nhà nước liên quan đến đề tài để tạo cơ sở cho lý luận.
 b. Phương pháp quan sát
 Thông qua việc dự giờ, kiểm tra về kết quả dạy và học của giáo viên và học sinh.
c. Phương pháp điều tra
 Dùng phiếu điều tra, thăm dò, phỏng vấn giáo viên và học sinh nhằm tìm ra thực trạng và nguyên nhân dẫn đến chất lượng dạy học.
e. Phương pháp thống kê và nghiên cứu sản phẩm
 Nghiên cứu hồ sơ giáo viên, giáo án để rút ra những kết luận cần thiết cho đề tài. Theo dõi đánh giá sự tiến bộ, các hoạt động trên lớp của trẻ khuyết tật học hòa nhập. 
 Tổng kết kinh nghiệm dạy hòa nhập trẻ khuyết tật thực tế những năm qua.
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận 
 	 Giáo dục hòa nhập  là xu hướng chung của hầu hết các nước trên thế giới và đã được Bộ GD-ĐT Việt Nam xác định là con đường chủ yếu để thực hiện những quyền cơ bản của mọi trẻ em, đặc biệt là quyền được giáo dục. Đây cũng là cơ hội để mọi trẻ em, trong đó chú trọng đến trẻ khuyết tật, trẻ khó khăn được tiếp cận nền giáo dục bình đẳng, có chất lượng.
	Quan tâm đến giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật là một chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước Việt Nam ta, thể hiện sự quan tâm đúng mức đến Quyền trẻ em, thể hiện giàu tính nhân văn và thực sự có ý nghĩa đối với trẻ khuyết tật trong toàn xã hội. Giáo dục hoà nhập trẻ khuyết tật ngày càng được Đảng, Nhà nước quan tâm sâu sắc, coi đây như một nhiệm vụ chính trị phải hoàn thành trong thời kì đổi mới và hội nhập. Được xác định là một trong những mục tiêu quan trọng của nền giáo dục nước ta hiện nay. 
- Căn cứ TT số 39/2009/TT-BGDĐT ngày 29/12/2009 của bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy định giáo dục hòa nhập cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn; Quyết định số 32/2006/TT-BGDĐT Quy định giáo dục cho người tàn tật, khuyết tật (Điều 10); Quyết định số 23/2006/QĐ- BGDĐT Quy định về giáo dục hòa nhập cho người tàn tật, khuyết tật khuyết tật học hòa nhập (Điều 15); Thông tư Liên tịch số 42/2013/TTLT-BGDĐT-BLĐTBXH-BTC Quy định về chính sách giáo dục đối với người khuyết tật; Luật người khuyết tật; Công văn Số 9890/ BGD&ĐT ngày 17 tháng 9 năm 2007 V/v hướng dẫn nội dung, phương pháp giáo dục học sinh có hoàn cảnh khó khăn. TT 30 Quy định Đánh giá học sinh tiểu học, Thực hiện Quyền về cơ hội giáo dục trẻ khuyết tật, theo Chỉ thị số 01-2006/CT-TTg, ngày 6-1-2006 của Thủ tướng Chính phủ về Chiến lược và kế hoạch hành động giáo dục trẻ khuyết tật giai đoạn 2006 – 2010 và định hướng đến năm 2015. Mục tiêu của chiến lược giáo dục trẻ khuyết tật là đến năm 2015 hầu hết trẻ khuyết tật Việt Nam có cơ hội bình đẳng trong tiếp cận một nền giáo dục có chất lượng và được trợ giúp để phát triển tối đa tiềm năng, tham gia và đóng góp tích cực cho xã hội.
	Kế thừa truyền thống nhân ái tốt đẹp của dân tộc Việt Nam “Thương người như thể thương thân”, Đảng và nhà nước ta luôn quan tâm đến những người khuyết tật trong xã hội, nhất là đối với trẻ em. Trong điều kiện đất nước gặp nhiều khó khăn, kinh tế còn chậm phát triển, chúng ta đã từng bước xây dựng, thực hiện chính sách và biện pháp nhằm giúp đỡ người khuyết tật nói chung, nhất là giúp đỡ trẻ em bị khuyết tật về vật chất và tinh thần, vượt qua khó khăn riêng để hoà nhập vào cuộc sống cộng đồng.
	Để chất lượng giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật ngày được nâng cao, góp phần hạn chế những khiếm khuyết cho trẻ để trẻ vững bước vào đời, hòa nhập với cộng đồng và là những người con có ích cho xã hội, cho đất nước thì mỗi giáo viên với lòng yêu nghề mến trẻ, tận tụy với nghề nghiệp chúng ta không thể không trăn trở.
2. Cơ sở thực tiễn 
 	Cùng với sự phát triển giáo dục nói chung, giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật trong trường Tiểu học nói riêng đã có bước chuyển biến khá tốt. Hầu hết các trẻ khuyết tật đều ra lớp học hòa nhập. Đến lớp học, các em tự tin hơn, được thể hiện mình mà không rụt rè sợ sệt... Vì vậy về phía phụ huynh có con học hòa nhập cũng rất yên tâm khi đưa con mình đến trường học. Nhà trường chúng tôi cũng được cấp trên đánh giá là trường có công tác Giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật đạt kết quả tốt. 
2. Thực trạng 
a. Thuận lợi và khó khăn 
* Thuận lợi 
- Đảng và Nhà nước rất quan tâm đến chế độ, chính sách trong công tác giáo dục 
hòa nhập cho trẻ khuyết tật. 
- Ban giám hiệu nhà trường có kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật. 
- Công tác tuyên truyền, động viên của Ban Giám hiệu; Các tổ chức đoàn thể 
ngày càng quan tâm hơn tới đội ngũ giáo viên chủ nhiệm có học sinh khuyết tật học hòa nhập; Chỉ đạo sâu sát trong các buổi sinh hoạt chuyên môn về các giải pháp hữu hiệu nhằm hỗ trợ giáo viên chủ nhiệm có thêm kinh nghiệm. 
 - Được sự ủng hộ, giúp đỡ nhiệt tình của đồng nghiệp, cha mẹ học sinh và có 
nhiều tài liệu để tìm hiểu, tham khảo, tra cứu. 
 - Một số giáo viên chủ nhiệm có năng lực, nhiệt tình , có tinh thần trách nhiệm,  tận tụy yêu thương học sinh khuyết tật, tâm huyết với công tác giáo dục hòa nhập 
cho trẻ khuyết tật. Thường xuyên tự học tự rèn và sáng tạo góp phần nâng cao chất 
lượng giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật của nhà trường hàng năm. 
- Một số phụ huynh thể hiện sự quan tâm con em khuyết tật học hòa nhập. 
* Khó khăn: 
 Trường Tiểu học Tế Thắng là một trong những trường hàng năm có tỉ lệ học 
sinh khuyết tật học hòa nhập cao. Các em khuyết tật không cùng một độ tuổi nên học rải rác trong các khối lớp. Và không đủ số học sinh theo quy định để thành lập một lớp riêng theo quy định ( 15 em thành lập một lớp) 
 Đời sống nhân dân ở đây phần lớn gặp rất nhiều khó khăn về mọi mặt, đại đa số họ sống chủ yếu là nghề làm nông,  một số hộ nghèo trình độ học vấn thấp, nhận thức còn hạn chế, nhiều gia đình có con em khuyết tật nhưng cha mẹ vẫn phải đi làm ăn xa, gửi con cho người thân,... Vì thế việc quan tâm của một số cha mẹ học sinh có con em khuyết tật còn hạn chế, thậm chí có phụ huynh dường như bỏ mặc, phó mặc cho người thân và nhà trường. Một số học sinh khuyết tật trí não nặng, lên cơn co giật, đi học không chuyên cần, hay quậy phá ...không đáp ứng được các lĩnh vực về môn học và hoạt động giáo dục, năng lực, phẩm chất, đặc biệt có em không kiểm soát hành vi sinh hoạt cá nhân nên giáo viên chủ nhiệm rất vất vả, chất lượng học tập của các em rất thấp .
 - Một số giáo viên chủ nhiệm chưa có nhiều kinh nghiệm trong công tác giáo 
dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật, khi nhận công tác chủ nhiệm có học sinh khuyết 
tật chưa thực sự vui vẻ, hào hứng, ngại nhận nhiệm vụ, xem như có thêm gánh 
nặng. 
- Hiệu quả công tác giáo hòa nhập cho trẻ khuyết tật ở một số giáo viên chưa 
cao, công tác phối kết hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường chưa chặt chẽ, 
chưa năng động. Một vài giáo viên chủ nhiệm chưa làm tốt công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật, chưa phát huy hết vai trò trách nhiệm của mình, xem nhẹ công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật, chưa nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ chính trị phải hoàn thành. 
- Chưa tìm được những giải pháp tối ưu trong công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật. 
- Cha mẹ các em chủ yếu lo công việc đồng áng, tâm lý chung phó mặc cho số 
phận, cho nhà trường.
- Mặc dù đã có những chính sách của đảng và nhà nước, quy định của ngành giáo dục cho học sinh khuyết tật nhưng còn một số chính sách chưa được thực hiện như việc quy định 1 em khuyết tật tính bằng 5 em học sinh bình thường trong một lớp chưa được thực hiện . 
3. Các giải pháp, biện pháp 
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
 - Giúp giáo viên chủ nhiệm có thêm kinh nghiệm để làm tốt công tác giáo dục 
hòa nhập cho trẻ khuyết tật trong nhà trường. 
 - Góp phần nâng cao chất lượng giáo giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật, đạt 
được mục tiêu giáo dục và hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị nhà trường đặt 
ra trong năm học. 
 - Giúp học sinh khuyết tật học hòa nhập có thêm niềm vui, phần nào giảm bớt 
thiệt thòi mà các em đang phải gánh chịu. 
 - Góp phần tác động đến các tổ chức, cá nhân, cộng đồng và xã hội để có sự  quan tâm hơn nữa trong công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật.
 - Từ mục tiêu trên, tôi đã nghiên cứu và đúc rút một số kinh nghiệm nhằm giúp giáo viên chủ nhiệm làm tốt công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật qua những giải pháp, biện pháp cụ thể .
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 
 b.1. Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên tổ chức, hướng dẫn trò chơi cho học 
sinh khuyết tật luyện tập giao tiếp trong các hoạt động giáo dục. 
+ Thông qua các trò chơi, hướng dẫn các em nói theo, làm các động tác theo 
cô và các bạn, việc đóng các vai khác nhau, học sinh khuyết tật sẽ được luyện tập giao tiếp trong các tình huống có thể xảy ra trong cuộc sống hàng ngày. Quá trình nhập vai sẽ tạo ra những cảm xúc tốt cho các em, với các học sinh khác trong lớp. 
+ Hướng dẫn các trò chơi đóng vai có chủ đề giúp cho trẻ khuyết tật phát triển về hành vi, về vận động trí tuệ, vận động cơ thể bởi vì nó giúp các em phần nào hiểu được giá trị của cuộc sống. Từ đó tự miêu tả lại bằng sự hiểu biết thông qua ngôn ngữ, bằng cảm nhận, bằng hoạt động, cử chỉ, điệu bộ của chính bản thân các em. Ở các vai khác nhau trong mỗi trò chơi giáo viên chủ nhiệm đều kết hợp giáo dục các em những kĩ năng sống cơ bản cần thiết nhất để các em biết vận dụng vào cuộc sống hàng ngày. 
+ Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên tổ chức, hướng dẫn trò chơi nhằm kích 
thích các hoạt động trí não, hoạt động các hệ thần kinh của cơ thể, giúp các em 
nhanh nhẹn hơn, khi tham gia hoạt động trò chơi sẽ phản ánh rõ sự  phát triển của các hệ thần kinh, hệ vận động, nổi bật nhất là biểu hiện của hệ thần kinh. 
+ Trong các trò chơi, một số tình huống có thể xảy ra mà trẻ có thể giải quyết được là giáo viên đã thành công. Do vậy giáo viên chủ nhiệm thường xuyên tổ chức, hướng dẫn trò chơi cho học sinh khuyết tật luyện tập giao tiếp trong các hoạt động giáo dục là rất quan trọng, giúp trẻ phần nào cải thiện được các hệ thần kinh, các em thích học hòa nhập và đạt được một số tiêu chuẩn hành vi con người cần có trong cuộc sống. 
+ Giúp học sinh biết giao tiếp trong các trò chơi là việc làm cần thiết, thông qua 
giao tiếp, lời nói thể hiện được tâm tư nguyện vọng, thỏa mãn nhu cầu đạt được 
hay chưa. 
+ Giáo viên chủ nhiệm luôn chủ động, linh hoạt trong mọi tình huống khi học 
sinh vui chơi, học tập. Vận dụng phù hợp những hoạt động khi tổ chức trò chơi 
nhằm luyện tập kĩ năng nói, giao tiếp cho các em. Sử dụng các giải pháp, biện pháp 
một cách linh hoạt, phù hợp sẽ giúp giáo viên chủ nhiệm làm tốt công tác giáo dục 
hòa nhập cho trẻ khuyết tật. Giúp trẻ tiến bộ dần những tiêu chuẩn trong mọi lĩnh 
vực: Môn học và hoạt động giáo dục, năng lực và phẩm chất. 
 Ví dụ : Em Viên Anh Tuấn là học sinh lớp 2B năm học 2016-2017 do tôi chủ nhiệm. Em vừa bị câm vừa điếc nhưng thông qua các hoạt động trò chơi mà em đã tham gia một cách tự nhiên , chủ động. Biết giao tiếp với bạn , nói được câu hai ba tiếng và đã nghe, hiểu được những câu đơn giản. Gặp thầy cô và những người lớn em đã biết chào hỏi.
b.2. Tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật. 
+ Giáo dục hoà nhập trẻ khuyết tật là một quá trình đòi hỏi cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa các lực lượng trong và ngoài nhà trường, trong đó nhà trường đóng vai trò quan trọng nhất, phối hợp tốt giữa nhà trường, gia đình và xã hội thì giáo dục trẻ hòa nhập sẽ tạo nên kết quả như mong muốn. Chính vì thế mà giáo viên chủ nhiệm cần phải tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật, cụ thể: Giáo viên chủ nhiệm có học sinh học hòa nhập thường xuyên trao đổi, cập nhật, nắm bắt các kênh thông tin đa chiều để có những điều chỉnh kịp thời, phù hợp về phương pháp giảng dạy, hình thức tổ chức dạy học, các hoạt động vui chơi, chăm sóc sức khỏe. Thường xuyên theo dõi diễn biến sức khỏe bệnh lý, sự tiến bộ của các em dù là rất nhỏ để trao đổi với phụ huynh để cùng phối hợp với giáo viên chủ nhiệm làm tốt công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật, thường xuyên trao đổi thông tin về các lĩnh vực giáo dục môn học và hoạt động giáo dục, năng lực, phẩm chất của các em với ban giám hiệu nhà trường để có sự giúp đỡ trong việc đánh giá hay không đánh giá các em. Tích cực trong công tác dân vận, tham mưu với các tổ chức đoàn thể nơi cư trú: Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ, Hội khuyến học, Trung tâm Y tế, chính quyền địa phương quan tâm giúp đỡ kịp thời về quyền lợi, chính sách như tặng quà nhân các dịp lễ, tết, khám sức khỏe định kỳ cho các em, tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ khuyết tật đến trường học hòa nhập. 
+ Để có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường , gia đình và xã hội trong công 
tác giáo dục hoà nhập cho trẻ khuyết tật hiệu quả thì người giáo viên chủ nhiệm phải làm tốt công tác dân vận, biết lựa chọn thời điểm thích hợp, tạo mối quan hệ thân thiện, thể hiện sự nhiệt tình trong công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật. Cùng với gia đình tạo cho các em niềm hứng thú học tập, rèn tính kiên trì bền bỉ
 Ví dụ : Em Viên Hải Nam là học sinh lớp 2B năm học 2017-2018, em bị thiểu năng trí tuệ, khả năng ghi nhớ kém. Nhờ sự phối hợp tốt giữa gia đình và giáo viên chủ nhiệm mà em có thể nhớ được nội dung các câu chuyện trong bài tập đọc. Em có thể kể lại được nội dung câu chuyện , trả lời được các câu hỏi của môn Tự nhiên và xã hội, môn Đạo đức...
+ Sắp xếp thời gian hợp lý để thường xuyên đến thăm gia đình tư vấn tâm lý cho phụ huynh và động viên các em, nêu gương điển hình một số người khuyết tật
có nghị lực, vượt lên chính mình, thành đạt trong cuộc sống, từ đó giúp phụ huynh 
và học sinh có thêm động cơ vượt lên số phận. 
+ Tích cực, chủ động tham mưu với Ban giám hiệu, các đoàn thể trong nhà trường để phối hợp làm tốt phong trào xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”, đây là điều kiện thuận lợi để giáo viên chủ nhiệm làm tốt công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật. Học sinh khuyết tật của trường đại đa số bị thiểu năng trí tuệ, thích tri giác sự vật bằng mắt và thích hoạt động vui chơi, văn nghệ,  chính vì vậy mà giáo viên chủ nhiệm cần tăng cường phối hợp với tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên, tổng phụ trách đội, các giáo viên bộ môn năng khiếu tích cực, sáng tạo trong việc tạo cảnh quan, trang trí trong lớp học, tổ chức sinh hoạt ngoài giờ lên lớp. 
+ Giáo viên chủ nhiệm phải linh hoạt, sáng tạo trong việc phối hợp với nhà trường , gia đình và các tổ chức xã hội sẽ làm tốt công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật. 
b.3. Bồi dưỡng kỹ năng cho đội ngũ giáo viên chủ nhiệm làm công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật. 
+ Ngay từ đầu năm học Ban giám hiệu phải trang bị cho giáo viên kiến thức cơ bản và nâng cao nghiệp vụ về giáo dục hoà nhập cho trẻ khuyết tật thông qua việc học tập các  chuyên đề về giáo dục hòa nhập cho trẻ khuyết tật để giáo viên chủ nhiệm nghiên cứu và thực hiện, lựa chọn giáo viên chủ nhiệm có kinh nghiệm tham gia tập huấn do các Trung tâm giáo dục trẻ khuyết tật tổ chức.  Hướng dẫn giáo viên chủ nhiệm lập kế hoạch dạy học, xác định mục tiêu trong soạn giảng, cách lập hồ sơ giáo dục học sinh khuyết tật, phương pháp giảng dạy, hình thức tổ chức dạy học, nội dung hoạt động ngoài giờ lên lớp, tâm lý của trẻ, nhân điển hình kinh nghiệm giáo dục hoà nhập thành công cho trẻ khuyết tật của một số giáo viên chủ nhiệm năm học trước. 
+ Tìm hiểu tâm lý, bệnh lý của học sinh khuyết tật 
+ Lập kế hoạch giáo dục cá nhân 
+ Huy động sự quan tâm giúp đỡ, phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng của nhà trường , gia đình và xã hội. 
+ Giáo dục các học sinh bình thường phải thân thiện, sẵn sàng giúp đỡ các bạn 
khuyết tật học hòa nhập, không phân biệt, kỳ thị, chọc ghẹo, các bạn khuyết 
tật học hòa nhập trong lớp cũng như trong trường. 
+ Thường xuyên tổ chức chuyên đề trao đổi kinh nghiệm: sử dụng phương pháp 
dạy học, các hình thức tổ chức dạy học phù hợp, hiệu quả và kỹ năng sư phạm 
giáo dục hòa nhập cho trẻ khu