SKKN Kinh nghiệm phát triển ngôn ngữ hiệu quả cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường mầm non An Hoạch

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TỈNH THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TP THANH HÓA
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ HIỆU QUẢ CHO TRẺ
MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI TẠI TRƯỜNG MẦM NON AN HOẠCH
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị công tác: Trường MN An Hoạch
 SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn
THANH HÓA NĂM 2017
1.MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Ngôn ngữ là hiện tượng xã hội đặc biệt, tồn tại và phát triển theo sự tồn tại và phát triển của loài người. Ngôn ngữ là một hệ thống tín hiệu đặc biệt. Là phương tiện nhận thức và giao tiếp hữu hiệu nhất của con người, nhờ có ngôn ngữ con người mới có phương tiện để nhận thức và thể hiện nhận thức của mình, để giao tiếp và hợp tác với nhau. Nói đến sự phát triển của loài người không thể không nói đến vai trò đặc biệt quan trọng của ngôn ngữ.
Ngôn ngữ còn là nét văn hóa đặc trưng của một dân tộc, một quốc gia. Thực tế cho thấy dù cho xã hội có thay đổi, đất nước có giàu mạnh, con người có thể tạo ra nhiều máy móc, thiết bị thông tin hiện đại đến mấy thì ngôn ngữ vẫn giữ vai trò quyết định cho sự hình thành và phát triển nhân cách con người. 
Trường mầm non là nơi tạo điều kiện để trẻ phát triển toàn vẹn nhân cách, trong đó vai trò của giáo viên và hoạt động tích cực của từng cá nhân trẻ có ảnh hưởng to lớn đến sự phát triển của trẻ nói chung và phát triển ngôn ngữ của từng trẻ nói riêng. Nên việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là nhiệm vụ hết sức quan trọng nó giúp trẻ lĩnh hội cả 3 thành phần của ngôn ngữ: Phát âm, vốn từ, ngôn ngữ. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ lứa tuổi mầm non là nói mạch lạc, hiểu từ và rõ ý, để thực hiện được điều đó thì người giáo viên mầm non có vai trò hết sức quan trọng trong việc giúp trẻ phát âm đúng bởi khi học nói trẻ đã cần phải nhớ nói như thế nào. Thông qua ngôn ngữ, lời nói của người lớn, trẻ làm quen với các sự vật, hiện tượng và hiểu những đặc điểm, tính chất, cấu tạo, công dụng của chúng và trẻ học được từ tương ứng (từ và hình ảnh trực quan đi vào nhận thức của trẻ cùng một lúc). Ngôn ngữ giúp trẻ mở rộng hiểu biết về thế giới xung quanh. Từ ngữ giúp cho việc cũng cố những biểu tượng đã được hình thành. Thông qua ngôn ngữ, trẻ nhận thức được cái cái đẹp ở thế giới xung quanh, qua đó làm cho tâm hồn trẻ càng thêm bay bổng, trí tưởng tượng càng phong phú; đồng thời trẻ càng yêu quý cái đẹp và mong được tạo ra cái đẹp. Do đó nhiệm vụ của người giáo viên là tổ chức xây dựng môi trường ngôn ngữ, tổ chức hoạt động để trẻ được nghe, bắt chước và được nói một cách chuẩn mực nhất.
Trong quá trình dạy trẻ tôi nhận thấy được đặc điểm của hoạt động làm quen với tác phẩm văn học rất phù hợp với việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Thông qua ngôn ngữ văn học (thơ, truyện, ca dao, đồng dao,), trẻ cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong tiếng mẹ đẻ, những hành vi đẹp trong cuộc sống, trẻ biết được những gì nên làm và những gì không nên làm, qua đó rèn luyện những phẩm chất đạo đức tốt ở trẻ, dần dần hình thành ở trẻ những khái niệm ban đầu về đạo đức như: ngoan- hư; tốt - xấu; thật thà- không thật thà... Thông qua tác phẩm văn học giúp trẻ tích lũy được vốn từ ngữ phong phú, đa dạng giúp trẻ nói rõ ràng, nói chuẩn tiếng Việt, diễn đạt ngôn ngữ mạch lạc rõ ràng hơn. Chính vì vậy mà tôi đã đi sâu vào nghiên cứu “Kinh nghiệm phát triển ngôn ngữ hiệu quả cho trẻ 5- 6 tuổi ở trường mầm non An Hoạch” để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ một cách tốt nhất tạo tiền đề cho trẻ bước vào lớp 1.
1.2 Mục đích nghiên cứu 
Phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ, rèn luyện khả năng nghe, hiểu ngôn ngữ, khả năng trình bày lô gic, có trình tự, chính xác. 
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Nghiên cứu về: “Kinh nghiệm phát triển ngôn ngữ hiệu quả cho trẻ 5- 6 tuổi ở trường mầm non An Hoạch” .
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
 Phương pháp sử dụng trong đề tài:
Phương pháp đàm thoại
Phương pháp quan sát
Phương pháp thực hành trải nghiệm
Phương pháp điều tra khảo sát thực tế
Phương pháp thống kê xử lý số liệu.
Phương pháp tổng hợp phân tích các tài liệu có liên quan
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1 Cơ sở l ý luận 
Phát triển ngôn ngữ là một trong những mục tiêu quan trọng nhất của giáo dục mần non. Ngôn ngữ là công cụ để trẻ giao tiếp, học tập và vui chơi, ngôn ngữ giữ vai trò quyết định sự phát triển tâm lí của trẻ. Bên cạnh đó ngôn ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn diện.
Khả năng hoàn chỉnh về phát âm của trẻ được tăng dần theo từng độ tuổi, trẻ 5-6 tuổi đã định vị được các âm vị có cấu âm đơn giản, những âm vị có cấu âm phức tạp trẻ dễ mắc lỗi, xong nếu kiên trì tập luyện thì hầu hết trẻ em đều có khả năng định vị được các âm vị của tiếng mẹ đẻ (trừ các trẻ có khuyết tật về cơ quan phát âm hoặc cơ quan thính giác).
* Đặc điểm vốn từ của trẻ mầm non nói chung và trẻ 5-6 tuổi nói riêng. Trẻ rất nhạy cảm với ngôn từ, âm điệu, hình tượng của các bài thơ, đồng dao, ca dao, dân ca sớm đi vào tuổi thơ. Những câu chuyện cổ tích thần thoại đặc biệt hấp dẫn trẻ chính vì hoạt động cho trẻ tiếp xúc với văn học là con đường phát triển ngôn ngữ cho trẻ tốt nhất hiệu quả nhất. 
Thông qua việc dạy trẻ đóng kịch giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, óc tưởng tượng sáng tạo, biết yêu quí cái đẹp, hướng tới cái đẹp. Khi trẻ kể chuyện, ngôn ngữ của trẻ phát triển, trẻ phát âm rõ ràng, mạch lạc, vốn từ phong phú. Trẻ biết bày tỏ ý kiến, suy nghĩ, kể về một sự vật hay sự kiện nào đó....bằng chính ngôn ngữ của trẻ.
Thông qua việc dạy trẻ tập kể chuyện sẽ giúp trẻ ở lứa tuổi này phát triển ngôn ngữ mạch lạc hơn, nói rõ ràng và đầy đủ câu hơn, để tạo tiền đề cho trẻ bước sang tiểu học để trẻ học chữ cái được tốt hơn.	
Ở lứa tuổi này sự hình thành của não bộ đang trên đà phát triển mạnh, sự nhận thức về thế giới xung quanh của trẻ rất đa dạng phong phú chính vì thế việc cho trẻ tiếp xúc với văn học vào lúc này là thích hợp bởi thế giới xung quanh trẻ luôn hấp dẫn, luôn mới lạ và đặc biệt là những tác phẩm văn học.
Học thuyết về hệ thống tín hiệu đã khẳng định: Ngôn ngữ là hệ thống tín hiệu thứ 2, là sự hoạt động đặc biệt của vỏ bán cầu đại não. Học thuyết này đảm bảo cho phương pháp phát triển ngôn ngữ ở trẻ vì vậy giáo viên cần lựa chọn đúng các phương pháp trong việc dạy nói cho trẻ, nhấn mạnh hiệu quả của những phương pháp tích cực: Tích cực nhận thức và tích cực thực hành ngôn ngữ.
Các nhà giải phẫu khẳng định: Trong 3 năm đầu là kết thúc sự trưởng thành về mặt giải phẫu những vùng não chỉ huy ngôn ngữ. Vì thế cần phải phát triển ngôn ngữ đúng lúc mới đạt kết quả tốt. Đặc điểm ngữ âm của trẻ 5- 6 tuổi tăng nhanh từ 1.300- 2000 từ, về ngữ pháp lời nói của trẻ rõ ràng mạch lạc hơn, trẻ biết sử dụng câu dài hơn, có khả năng kể lại chuyện, kể theo tranh và theo trình tự trước sau tuy nhiên trẻ dùng từ còn thiếu sự chính xác.
Trường mầm non An Hoạch luôn đề cao đến việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua các hoạt động và cụ thể là bộ môn văn học. Đây là một trong những mục tiêu phát triển toàn diện cho trẻ.
Do vậy là giáo viên dạy trẻ 5-6 tuổi tôi đã nhận thức được rõ tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động. Từ đó tôi đã đi sâu và nghiên cứu kinh nghiệm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi.
2.2 Thực trạng ngôn ngữ của trẻ 5-6 tuổi ở trường, lớp
 *Thuận lợi:
Trường Mầm Non An Hoạch là trường có cơ sở vật chất khang trang, có đầy đủ trang thiết bị hiện đại phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động của trẻ. Năm học 2012- 2013 trường đạt trường chuẩn Quốc Gia mức độ II. Trường được sự chỉ đạo sát sao của PGD về lĩnh vực chuyên môn. Trường là nơi đón, và hướng dẫn nhiều đoàn sinh viên kiến tập, thực tập nên có nhiều thuận lợi trong công tác giáo dục trẻ. 
Cán bộ địa phương, BGH nhà trường, các bậc phụ huynh quan tâm đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động của trẻ.
Đội ngũ cán bộ giáo viên 100% có trình độ chuẩn và trên chuẩn, 100% tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên đề hè của trường, một số giáo viên được tham gia các lớp chuyên đề, bồi dưỡng thường xuyên hàng năm do Phòng Giáo Dục, và nhà trường tổ chức.
Về học sinh: Các cháu nhanh nhẹn, khoẻ mạnh. Tâm sinh lý phát triển bình thường theo đúng yêu cầu độ tuổi. 
Tôi được ban giám hiệu nhà trường tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi xây dựng môi trường văn học phong phú và có nội dung đa dạng về hình thức, hài hoà về thẩm mỹ, phù hợp với khả năng nhận thức và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ.
Bản thân lu«n yªu nghÒ mÕn trÎ, ham häc hái n©ng cao chuyªn m«n. thường xuyên quan sát, học hỏi đồng nghiệp qua các giờ làm quen với tác phẩm văn học và tự tìm hiểu qua các loại sách báo.
 * Khó khăn
Trẻ trong lớp cùng độ tuổi nhưng ngôn ngữ phát triển không đồng đều, một số trẻ còn nói ngọng, nói lắp một số trẻ rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin nên khó khăn trong việc lựa chọn phương pháp phù hợp để phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Một số giáo viên còn nói chưa chuẩn tiếng phổ thông nói tiếng địa phương nên khi tổ chức hoạt động làm quen tác phẩm văn học còn hạn chế chưa phát huy được tính tích cực, chủ động sáng tạo của trẻ, chưa lôi cuốn được trẻ vào hoạt động
Tài liệu tham khảo và hướng dẫn tổ chức các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ còn chưa phong phú. §å dïng đồ chơi phôc vô tiÕt d¹y cßn nghÌo nµn, chưa phong phú, thiÕu nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp, sinh ®éng ®Ó trÎ quan s¸t, chủ yếu đồ dùng của trẻ là do chúng tôi tự làm. 
Trình độ dân trí, điều kiện của các gia đình không đồng đều đồng đều, đa số phụ huynh còn nói tiếng địa phương (tiếng làng Nhồi) của các cháu nói chưa chuẩn tiếng phổ thông. 
Từ những thuận lợi và khó khăn trên và đặc biệt là năm học 2016-2017, thực hiện chuyên đề “Nói chuẩn, viết chuẩn tiếng phổ thông” tôi đã trăn trở tìm tòi suy nghĩ và quyết định tìm giải pháp phù hợp để giúp trẻ lớp mình phát triển ngôn ngữ hiệu quả.
Để tìm ra những giải pháp hợp lý, có hiệu quả. Trước khi thực hiện đề tài này tôi đã khảo sát trẻ xem khả năng phát âm, khả năng diễn đạt ngôn ngữ, khả năng sử dụng ngôn ngữ của trẻ trong sinh hoạt, trong các hoạt động và kết quả được thể hiện dưới bảng thống kê số liệu sau:
 Bảng khảo sát tiêu chí đánh giá ngôn ngữ trẻ đầu năm như sau:
T
Lĩnh vực khảo sát
Tổng số trẻ khảo sát
Mức độ
Tốt
Khá
TB
CĐ
Số liệu
Tỷ lệ
Số liệu
Tỷ lệ
Số liệu
Tỷ lệ
Số liệu
Tỷ lệ
1
Trẻ phát âm đúng, to, rõ ràng, mạch lạc
35
10
29%
11
31%
10
29%
4
11%
2
Trẻ sử dụng từ ngữ linh hoạt, phong phú trong giáo tiếp
35
11
31%
10
29%
11
31%
3
9%
3
Trẻ thể hiện ngôn ngữ, giọng điệu trong kể chuyện sáng tạo và kể chuyện theo trí nhớ 
35
15
43%
8
23%
7
20%
5
14%
4
Trẻ biết đọc kể diễn cảm
35
16
46%
8
23%
7
20%
4
11%
5
Trẻ mạnh dạn trẻ lời câu hỏi của giáo viên
35
13
37%
10
29%
9
25%
3
9%
6
Trẻ tự tin giao tiếp với mọi người xung quanh
35
11
31%
14
40%
8
23%
2
6%
Qua việc khảo sát trên tôi thấy khả năng ngôn ngữ trên trẻ chưa cao nên tôi đã nghiên cứu và lựa chọn một số giải pháp phù hợp để phát triển ngôn ngữ trẻ 5- 6 tuổi một cách hiệu quả nhất.
2.3. Các giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi. 
2.3.1. Tạo môi trường hoạt động đa dạng phong phú trước khi cho trẻ làm quen tác phẩm văn học. 
 Để giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học thì việc tạo cơ hội cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học phải thường xuyên. Ngay từ đầu năm học tôi đã chú ý xây dựng “Góc văn học” ở đây trẻ được xem tranh truyện, tạp chí, họa báo, các hình ảnh của các nhân vật trong truyện mà trẻ yêu thích. Khi xây dựng “Góc văn học” thì mục đích chính của tôi là từ “Góc văn học” tôi muốn giới thiệu thêm thật nhiều các tác phẩm văn học trong chương trình và ngoài chương trình giáo dục để giới thiệu đến trẻ, bởi trong tiết học thì việc cho trẻ được tiếp xúc với các tác phẩm văn học cũng có nhưng chưa đáp ứng đủ nhu cầu ham học hỏi của trẻ ở lứa tuổi này.
 Qua “Góc văn học” tôi tổ chức các hoạt động đọc thơ, kể chuyện, cho trẻ tập đóng kịch để trẻ được nói những ngôn ngữ của các nhân vật trong truyện để từ đó trẻ làm giàu vốn từ của bản thân. Để gây được sự hứng thú của trẻ khi tham gia vào các hoạt động đó thì việc tạo không gian mang đậm tính văn học là rất cần thiết, ngay từ đầu năm học tôi đã vận động phụ huynh đóng góp tranh thơ, truyện tranh ngoài chương trình để kể cho trẻ nghe vào các hoạt động chiều và cho trẻ chơi trong các giờ hoạt động góc.
 Bản thân tôi luôn tìm tòi, sưu tầm sách truyện, các họa báo, tạp chí cũ, tìm tòi cách làm rối từ các nguyên liệu bỏ đi như vỏ chai, lõi cuộn chỉ, các mảnh vải vụn làm rối tay để làm các nhân vật trong truyện phục vụ cho tiết học.
 Để tạo hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động văn học thì việc tạo môi trường với các nhân vật ngộ nghĩnh cho trẻ được làm quen là rất cần thiết. Tôi đã sử dụng những chiếc môi nhựa trắng để làm khuôn mặt của cô gái, dùng những sợi len tết thành những bím tóc .....
Hình ảnh Đồ chơi tự làm
 Để thu hút trẻ tham gia vào các hoạt động kể chuyện và tập đóng kịch ngay từ đầu năm học tôi dùng 1 mảng tường để trang trí thành 1 sân khấu mi ni chỉ với 1 mảnh vải làm khung sân khấu đằng sau là 1 bảng nhám dính để tôi có thể dễ dàng trang trí khung cảnh sao cho phù hợp với từng cảnh trong truyện. 
Hình ảnh : Sân khấu ở góc văn học
 Qua việc tạo môi trường cho trẻ làm quen với văn học như vậy tôi thấy được trẻ rất hào hứng tham gia các hoạt động đọc thơ, kể chuyện để từ đó ngôn ngữ của trẻ được phát triển một cách tự nhiện mà có hiệu quả cao nhất.
2.3.2. Ứng dụng công nghệ thông tin để phát triển ngôn ngữ cho trẻ
 Dạy trẻ kể lại truyện là một nội dung của chương trình làm quen văn học ở trường mầm non. Đây là hoạt động cơ bản giúp trẻ rèn luyện, thực hành, trải nghiệm nghệ thuật nó có ý nghĩa to lớn trong việc phát triển nhân cách, và chuẩn bị cho trẻ bước vào trường tiểu học.
 Để giúp trẻ kể lại và nhớ nội dung truyện một cách tốt nhất, ngoài việc đọc kể cho trẻ nghe, tôi còn ứng dụng thêm công nghệ thông tin vào trong giảng dạy để mang lại kết quả tốt nhất.
 VD: Câu chuyện “Cáo, Thỏ và Gà trống” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt hình về nội dung câu chuyện ngoài ra tôi còn làm đoạn phim về các con vật kết hợp với nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ nhớ lời thoại của các nhân vật trong truyện.
 Mục đích của tôi khi sử dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy là để trẻ được trực tiếp xem các hành động, cử chỉ của các nhân vật và qua đấy trẻ được tiếp xúc với giọng kể hay với ngôn từ phong phú và đúng với tính cách nhân vật. Qua cách làm quen như vậy, trẻ biết nhận xét, đánh giá về đặc điểm tính cách của các nhân vật thông qua ngôn ngữ nói của mình. Bên cạnh việc kể chuyện cho trẻ nghe và cho trẻ xem băng truyện, tôi còn chú ý đến việc giúp trẻ ghi nhớ cốt truyện với nội dung và các tình tiết chính, các nhân vật chính của câu chuyện thông qua hệ thống câu hỏi, nhắc trẻ nhớ trình tự theo logic của câu chuyện, mối quan hệ và tác động của các nhân vật.
Ngoài việc sử dụng các hình ảnh sống động trên máy vi tính tôi còn tận dụng chức năng ghi âm của chiếc máy điện thoại để ghi lại giọng kể của trẻ khi trẻ kể chuyện. Sau đó tôi dùng dây kết nối giữa điện thoại với loa thùng để bật lại cho trẻ nghe khiến trẻ thấy thích thú và tự hào, từ đó khuyến khích những trẻ khác tham gia học tập một cách tích cực. Ngoài việc ghi âm giọng kể của trẻ bằng điện thoại tôi còn tận dụng chức năng quay phim để quay lại những vở kịch mà các cháu đã đóng. Qua việc sử dụng chiếc điện thoại để quay phim và ghi âm giọng kể của trẻ tôi thấy được hiệu quả rõ ràng trẻ hào hứng tham gia được tập kể chuyện và đóng kịch hơn, trẻ biết chau chuốt lời nói của nhân vật và nhập vai tốt hơn. Sau khi trẻ xem các vở kịch mà trẻ đóng tôi cho trẻ nhận xét đánh giá giọng kể của các bạn trong lớp 
2.3.3. Chú trọng hình thức dạy học “Lấy trẻ làm trung tâm” khi cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. 
Hiện nay hầu hết giáo viên thường dạy cho trẻ những gì mà cô biết, và cứ thế áp đặt cho trẻ chứ không phát huy nhu cầu hứng thú của trẻ. Chính vì vậy phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm là truyền đạt kiến thức cho trẻ bằng cách tạo ra các điều kiện, các cơ hội cho mọi đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực, tự chiếm lĩnh kiến thức, kinh nghiệm.
Chính vì vậy tôi đã sử dụng đa dạng các hình thức để dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
- Kể lại chuyện theo tranh
Trước khi cho trẻ kể lại chuyện theo tranh tôi cho trẻ làm quen với câu chuyện qua các hoạt động góc, hoạt động chiều, tôi kể cho trẻ nghe chuyện bằng những quyển truyện tranh to với những hình ảnh của các nhân vật rõ ràng, sống động, đẹp mắt, nội dung câu chuyện rõ ràng, ngắn gọn. Ngoài ra, tôi còn cho trẻ xem băng truyện trước giờ trả trẻ với mục đích giúp trẻ ghi nhớ nội dung truyện, nhớ nhân vật truyện và lời thoại của các nhân vật trong truyện để về nhà trẻ có thể kể lại cho ông bà, bố mẹ trẻ nghe.
VD: Câu chuyện “Chuyện của dê con”
- Hình thức tổ chức: Hoạt động góc
- Chuẩn bị: Bàn nhỏ, truyện tranh to
 - Tiến hành: Tôi cho trẻ ngồi ở góc văn học, trước khi tổ chức cho trẻ kể lại câu chuyện “Chuyện của dê con” tôi kể cho trẻ nghe và cho trẻ xem băng truyện ở hoạt động chiều trước khi trả trẻ. Mục đích để trẻ nhớ nội dung và các nhân vật trong truyện. Trước khi tiến hành cho trẻ kể lại truyện, tôi đàm thoại với trẻ về các nhân vật và tính cách của các nhân vật trong truyện. 
VD: + Các con thấy chú Dê con trong câu chuyện như thế nào?
+ Dê mẹ bị làm sao?
+ Dê mẹ dặn Dê con điều gì?
+ Khi mẹ dặn, Dê con đã làm gì?
+ Khi Dê con vào rừng, Dê con đã gặp ai?...
Sau khi đàm thoại xong, trẻ đã nhớ lại nội dung truyện, tôi tổ chức cho trẻ lên kể lại theo các hình ảnh có trong truyện tranh, dạy trẻ khi kể đến nhân vật nào thì dùng que chỉ vào từng hình ảnh trong truyện sao cho phù hợp với nội dung truyện. Khi trẻ kể xong truyện, tôi cho các bạn trong nhóm nhận xét bạn kể. Kể truyện theo tranh tổ chức ở hoạt động góc thì trẻ được thay nhau kể, trẻ được thoải mái thể hiện giọng kể của mình, sử dụng ngôn ngữ sáng tạo trong khi kể không bị gò bó như ở trong tiết học. Qua hoạt động ở góc văn học, trẻ được đàm thoại, tranh luận trực tiếp với nhau để từ đó ngôn ngữ của trẻ được sử dụng linh hoạt hơn trong cuộc sống
- Kể lại truyện theo rối tay 
Việc sử dụng rối trong tiết học gây được sự chú ý, tò mò của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ tiếp cận với nghệ thuật múa rối. Ngoài ra, việc sử dụng rối tay khi cho trẻ kể lại truyện không chỉ phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua việc kể chuyện mà còn giúp trẻ biết thể hiện các cử chỉ, điệu bộ trong giao tiếp để tăng tính linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả trong giao tiếp.
VD: Với câu chuyện “Chú thỏ thông minh”, tôi sử dụng mô hình sân khấu là một đầm lầy nhỏ, có hoa, cỏ, cây....nhân vật trong truyện được cách điệu đầu chú thỏ là một quả bóng nhỏ, tôi dùng len móc thành chiếc váy cho chú thỏ thêm ngộ nghĩnh. Khi dạy trẻ kể chuyện bằng rối, trước tiên tôi cũng cung cấp nội dung câu chuyện cho trẻ nghe vào hoạt động chiều, hoạt động góc. Bên cạnh việc cung cấp nội dung truyện cho trẻ, tôi còn hướng dẫn trẻ cách sử dung rối tay, tôi dạy trẻ dùng cánh tay lồng vào con rối, điều khiển con rối bằng 3 ngón tay (ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa) sao cho những cử chỉ phù hợp với lời thoại trong truyện.
Thời gian đầu khi mới làm quen với rối tay, trẻ rất lóng ngóng, khó thực hiện được các động tác theo ý muốn. Để khắc phục được điều này, tôi đã làm thật nhiều những con rối tay đặt ở góc văn học, sắp xếp sao cho trẻ thấy dễ dàng. Khi hoạt động ở góc văn học, trẻ thoải mái sử dụng rối tay. Ban đầu, trẻ sử dụng rối tay theo ý thích của mình, có khi là dùng rối tay để nói chuyện với bạn, từ đó việc sử dụng rối tay với trẻ trở nên dễ dàng hơn, dần dần, tôi yêu cầu trẻ sử dụng rối tay vào từng câu chuyện.
Nhờ việc sử dụng rối tay trong tiết học mà số trẻ có khả năng cảm thụ văn học đạt cao, đa số trẻ nhớ nội dung truyện, lời thoại của các nhân vật và qua đó, trẻ biết dùng ngôn ngữ của mình để nhận xét đánh giá tính cách của nhân vật trong truyện như: Ai là người xấu, ai là người tốt.
 	 Hình ảnh: Trẻ tập kể chuyện bằng rối tay
-Trò chơi đóng kịch
	Là hoạt động giúp trẻ phát triển trí nhớ và giáo dục trẻ tinh thần tập thể. Qua hoạt động đóng kịch, trẻ