SKKN Hướng dẫn cách tạo hình cơ bản cho học sinh khối 6 qua phân môn vẽ tranh

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ 
PHÒNG GD&ĐT BỈM SƠN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
HƯỚNG DẪN CÁCH TẠO HÌNH CƠ BẢN
CHO HỌC SINH KHỐI 6 QUA PHÂN MÔN VẼ TRANH
Người thực hiện: Trần Quỳnh Thanh
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THCS Quang Trung
SKKN thuộc môn: Mĩ thuật
THANH HOÁ NĂM 2016
MỤC LỤC
MỤC LỤC
 Trang
1. MỞ ĐẦU	..1
1.1. Lý do chọn đề tài 	1
1.2. Mục đích nghiên cứu	2
1.3. Đối tượng nghiên cứu	2
1.4. Phương pháp nghiên cứu	2
2.NỘI DUNG .3
2.1. Cơ sở lí luận:..................................................................................................3
2.1.1 Sự phát triển tâm sinh lý của học sinh trong giai đoạn lớp 6 có ảnh hưởng 
về tạo hình.............................................................................................................3
2.1.2 Đặc điểm khả năng Mĩ thuật của học sinh trường THCS Quang Trung.....................................................................................................................3
2.2. Thực trạng vấn đề tạo hình của học sinh khối 6 trường THCS Quang Trung...4
2.2.1. Ngôn ngữ tạo hình của học sinh THCS Quang Trung qua phân môn vẽ tranh..6 
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề. ...6
2.3.1. Biện pháp giúp học sinh học tốt và nâng cao chất lượng bài vẽ ở phân môn vẽ tranh9
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục tại trường THCS Quang Trung............................................................................................14
3. KẾT LUẬN....................................................................................................15
Kết luận.15
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
Xuất phát từ mục tiêu chung: “Phát huy tính tích cực trong học tập, rèn luyện về kĩ năng, ghi nhớ kiến thức, phát triển tư duy của học sinh”, môn Mĩ thuật ở nhà trường THCS thực hiện một mục tiêu đó là giúp học sinh phát triển về thẩm mĩ, góp phần vào hoàn chỉnh mục tiêu hình thành nhân cách và các tiêu trí chung của giáo dục hiện đại: Đức - Trí - Thể - Mĩ đó là mục tiêu cơ bản để hình thành cho học sinh trở thành “Con người mới - Con người toàn diện - Con người của xã hội phát triển” và đó cũng chính là quy luật thiết yếu trong giáo dục. Học môn Mĩ thuật học sinh có thể lí giải được các hiện tượng diễn ra trong tự nhiên, trong cuộc sống, luôn biết vươn lên tự chủ, hoàn thiện bản thân tự chủ tư duy về cái đẹp biết hướng tới Chân - Thiện - Mĩ.
Học Mỹ thuật bao gồm một số lĩnh vực nghệ thuật thị giác như: Hội họa, Đồ họa, Điêu khắc, Trong các lĩnh vực nghệ thuật này thì tạo hình (thuật ngữ chuyên nghành) đóng vai trò rường cột và có tính hệ thống trong các hình thức mô tả cái đẹp ở tất cả các hình thức và ngôn ngữ biểu hiện hay dễ hiểu hơn trong từ ngữ chuyên ngành chúng ta thường gọi: ''cơ sở tạo hình''. 
Qua nhiều năm giảng dạy môn Mĩ thuật ở bậc THCS được tham dự các chuyên đề, dự giờ chuyên môn tại các trường ở cấp tiểu học, trung học cơ sở, tham gia giảng dạy thao giảng ở các trường trong thị xã Bỉm Sơn tôi nhận thấy còn nhiều thiếu xót nếu không bổ xung cách thức và phương pháp dạy những phân môn có liên quan đến tạo hình, và đặc biệt là phân môn Vẽ Tranh cho học sinh THCS, vì vậy trong năm học 2015-2016 tôi đã áp dụng kinh nghiệm tích lũy vào việc dạy và nghiên cứu trên khối lớp 6, đây là đối tượng cần hướng dẫn nhiều nhất để các em nắm bắt được kiến thức cơ bản, áp dụng thành thục vào bài học, tác phẩm"của chính mình" và những kiến thức sẽ giúp các em có thể phát triển sâu trong phân môn cũng như sử dụng kiến thức như một kỹ năng trong quá trình học tập lâu dài.
Trong chương trình mĩ thuật THCS thì tạo hình là sự phản ánh đơn giản hơn được giản lược tối đa là kiến thức, chương trình giáo dục thẩm mĩ nhằm phát huy năng lực của trí tuệ, rèn luyện tính sáng tạo, và giáo dục một cách toàn diện cho trẻ. Hoạt động tạo hình là một loại hoạt động sáng tạo đặc biệt trong đó các em không chỉ nhận thức vẻ đẹp về thế giới xung quanh mà còn cải tạo nó theo quy luật của cái đẹp. Cũng như các hoạt động nghệ thuật khác (âm nhạc, thơ ca, sân khấu, điện ảnh), hoạt động tạo hình tạo ra các giá trị vật chất và tinh thần mang ý nghĩa xã hội. Với trẻ em, hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động thú vị nhất, nó giúp các em tìm hiểu, khám phá và thể hiện một cách sinh động những gì trẻ nhìn thấy về thế giới xung quanh, những gì làm trẻ rung động mạnh mẽ và đem lại cho trẻ những xúc cảm, tình cảm tích cực. Khái niệm về tạo hình luôn được gắn liền với đường nét, hình mảng, mầu sắc, nhịp điệu, đậm nhạt, khái niệm về tạo hình luôn trừu tượng, đối với lứa tuổi học sinh ở cấp THCS, vì thế tôi mong muốn làm rõ khái niệm này thông qua dạy mĩ thuật và bằng những kiến thức có thực tế, thực hành trong tạo hình, kết hợp với kiến thức được đào tạo tìm ra phương pháp để chuyển tải tới học sinh bằng con đường ngắn nhất, nhanh nhất, giúp học sinh hiểu, thực hành được cơ bản về tạo hình trong phân môn vẽ tranh.
Việc hướng dẫn học sinh học mĩ thuật trong nhà trường ở cấp tiểu học đã khó, ở cấp THCS còn khó hơn. Khi học sinh bước vào học ở trường THCS cái gọi là cơ sở tạo hình hay bố cục, .. những thuật ngữ chuyên nghành chỉ về phương pháp tạo hình trong SGK với học sinh là khó hiểu, đối với học sinh THCS Quang Trung thì càng khó hiểu. Chính vì việc trăn trở tìm ra cách thức hay, phương pháp tốt, cho học sinh tiếp cận kiến thức nhanh hơn, sâu hơn, dễ hiểu hơn, và làm chủ được kiến thức, sử dụng kiến thức tạo hình thành thục như sử dụng chính ngôn ngữ viết của học sinh để có những bài vẽ tốt nên tôi đã chọn đề tài: "Hướng dẫn cách tạo hình cơ bản cho học sinh khối 6 qua phân môn vẽ tranh".
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Trên cơ sở rút ra từ kinh nghiệm của thực tiễn và việc tìm hiểu những thực trạng của hoạt động học tạo hình cơ bản cho học sinh khối 6 qua phân môn vẽ tranh ở trường THCS Quang Trung, tôi đã đưa ra những cách thức tổ chức phù hợp với điều kiện nhà trường nhằm đa dạng hoá và nâng cao cách tạo hình cơ bản cho học sinh khối 6 tại trường THCS Quang Trung.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
	- Cách tạo hình cơ bản của học sinh khối 6 qua phân môn vẽ tranh
- Đối tượng điều tra: 
- Học sinh khối 6 trường THCS Quang Trung
	- Chương trình và thực tế giảng dạy bộ môn Mĩ thuật tại trường THCS
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Các phương pháp nghiên cứu được áp dụng trong đề tài:
- Phương pháp điều tra
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp phân tích
- Phương pháp đối chiếu, tổng hợp
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
* Tài liệu tham khảo
2. NỘI DUNG:
2.1. Cơ sở lí luận:
2.1.1. Sự phát triển tâm sinh lý của học sinh trong giai đoạn lớp 6 có ảnh hưởng về tạo hình. 
Lứa tuổi học sinh THCS lớp 6 còn gọi là lứa tuổi thiếu niên. Lứa tuổi này có một vị trí đặc biệt trong thời kỳ phát triển của trẻ với nhiều đặc điểm, tính cách, nhận thức riêng. Đây là giai đoạn cơ thể các em đang bắt đầu phát triển cả về ngoại hình và tâm sinh lí là tuổi không còn là trẻ em, nhưng chưa hẳn là thanh niên.
Điều đó đòi hỏi người dạy mỹ thuật ngoài việc phải nắm vững kiến thức chuyên môn còn phải nắm vững kiến thức ở các bộ môn liên quan như tâm lý học lứa tuổi, khoa học xã hội, khoa học tự nhiên..., trong đó cái cốt lõi cần phải nắm là đặc trưng ngôn ngữ tạo hình của lứa tuổi vì giai đoạn này có thể coi là giai đoạn bản lề hay then chốt cho kiến thức THCS. 
Học sinh THCS có khả năng phân tích tổng hợp phức tạp khi tri giác các sự vật, hiện tượng. Hay nói cách khác, tư duy của học sinh THCS chủ yếu là tư duy trừu tượng, nó đóng vai trò chủ đạo thay vì tư duy của học sinh bậc tiểu học chủ yếu là tư duy trực quan. Ở lứa tuổi này trí nhớ cũng được thay đổi về chất (như tăng cường tính chất trí nhớ ngày càng tốt, tốc độ ghi nhớ khối lượng tài liệu được tăng lên). Rõ ràng, học sinh THCS có thay đổi lớn về sinh lý và thể chất, cho nên khả năng nhận thức và tư duy của các em ngày càng cao. Điều đó có nghĩa là sự thay đổi trong mối quan hệ giữa tư duy hình tượng cụ thể sang tư duy trừu tượng khái quát mà sự chiếm ưu thế của tư duy trừu tượng trong hoạt động của lứa tuổi THCS đã góp phần làm thay đổi rõ rệt về mặt nhận thức và khả năng phân tích, tổng hợp, logic của học sinh ngày càng tốt hơn: 
2.1.2 Đặc điểm khả năng Mĩ thuật của học sinh trường THCS Quang Trung.
	Trường THCS Quang Trung nằm trên địa bàn dân cư đa dạng. Phần lớn là làm ruộng, số khác kinh doanh, buôn bán nhỏ, một bộ phận dân đi xuất khẩu lao động ở nước ngoài, thành phần gia đình công nhân viên chức chiếm số ít. Đời sống còn nhiều khó khăn. Điều này cũng ảnh hưởng không nhỏ tới trình độ dân trí nơi đây. Sự quan tâm của phụ huynh dành cho việc học tập của con em mình còn nhiều hạn chế .Học sinh của trường đa số là các em ngoan, hiền, trầm vì ít được giao lưu rộng rãi, ngoài giờ đi học còn phải lo giúp đỡ bố mẹ công việc nhà, thậm chí cả lao động kiếm sống cùng gia đình nên thời gian dành cho học tập của các em không được đầu tư như con em những gia đình có điều kiện. 
	Giảng dạy Mĩ thuật tại trường THCS Quang Trung từ năm 2006 tới nay, hiểu được đặc điểm hoàn cảnh của các em học sinh, tôi nhận thấy khả năng tiếp thu của đại đa số các em đối với các môn học nói chung và môn Mĩ thuật nói riêng còn chậm và máy móc. Đối với mục đích yêu cầu cần đạt theo Kiến thức chuẩn của Bộ GD & ĐT cho môn Mĩ thuật, các em gần như chỉ đạt đối với học sinh vùng khó khăn, mặc dù trường THCS Quang Trung không thuộc địa bàn này. 
	Tuy vậy, trong những năm trở lại đây, trường cũng đã có học sinh có mặt trong đội tuyển thi Tỉnh của Phòng GD & ĐT Bỉm Sơn và đã đạt nhiều thành tích tốt. Đây cũng là những thành tích đáng mừng đối với nhà trường trong công tác bồi dưỡng, phát triển học sinh có năng khiếu Mĩ thuật.
	Với phân môn vẽ tranh, số học sinh đạt yêu cầu chiếm hơn 60% tổng số học sinh. Đây là phân môn cũng tương đối dễ thực hiện và thu hút phần lớn sự chú ý của các em. 
	Với phân môn Trang trí, số học sinh đạt yêu cầu chỉ chiểm dưới 50%. Kiến thức Trang trí phần lớn đều khá trừu tượng với các em. Thường thì kiến thức trang trí không gây hứng thú cho học sinh. 
	Với phân môn Vẽ theo mẫu các em gặp khó khăn trong việc bố cục bài và quan sát theo mẫu để thấy được sự quan trọng của ánh sáng, của hình khối để các em vận dụng tốt vào tạo hình. Không chỉ có học sinh trường THCS Quang Trung, mà phần lớn học sinh THCS ở các trường đều gặp phải khó khăn này. Giáo viên giảng dạy hầu hết cũng đều chưa nghĩ đến việc hướng dẫn học sinh học tốt phân môn này điều khiến giáo viên mĩ thuật buộc phải yêu cầu các em học chỉ để đảm bảo hoàn thành chương trình. 
	Với phân môn Mĩ thuật thường thức, hầu hết các em đều rất hứng thú vì các em được nghe câu chuyện về lịch sử mĩ thuật của thế giới và mĩ thuật việt nam, biết về họa sĩ trong nước và nước ngoài. 
2.2. Thực trạng vấn đề tạo hình của học sinh khối 6 trường THCS Quang Trung.
Học sinh của nhà trường thiếu nhiều về kiến thức cơ bản ở cấp tiểu học (vì cấp tiểu học không có giáo viên môn mĩ thuật mà do các giáo viên chủ nhiệm trực tiếp dạy), vì lẽ đó mà kiến thức chuyên môn về phân môn sẽ không đủ đáp ứng cho việc trình bày bài học, thể hiện bài một cách tự do, không khoa học. 
Việc hướng dẫn cho các em về chuyên môn trong chương trình THCS là bước đầu là rất gian nan, về thực tế là học sinh không có kiến thức, giáo viên phải xây dựng từ đầu, nhưng tôi có thể thấy việc tiếp cận với kiến thức tạo hình của học sinh được học hay đào tạo chưa bài bản luôn có những điểm chung là học sinh rất hứng thú với bài học, và như một phản xạ với ngôn ngữ tạo hình các em say mê thể hiện nhưng sự thể hiện của các em cũng chỉ dừng ở một mức độ.
Nhìn chung khái niệm tạo hình của học sinh tiểu học và học sinh THCS có sự cảm nhận khác nhau ta có thể tham khảo qua các bức vẽ của các em để thấy được đặc điểm này
Ta có thể tham khảo hai bức tranh bên dưới để thấy rõ điều này.
Tranh vẽ của học sinh tiểu học.(Tranh chỉ mang tính chất tham khảo)
Tranh vẽ của học sinh THCS. (Tranh chỉ mang tính chất tham khảo)
Ở từng lứa tuổi học sinh THCS Quang Trung có cách nhìn và cách cảm nhận khác nhau. Sự thay đổi đi cùng với sự phát triển trí tuệ, Điều đó cho thấy nhiều yếu tố ảnh hưởng đến cách nhìn cách cảm nhận của học sinh ở độ tuổi THCS, sự phát triển là yếu tố để hình thành ngôn ngữ tạo hình của học sinh trong giai đoạn này.
2.2.1 Ngôn ngữ tạo hình của học sinh THCS Quang Trung qua phân môn vẽ tranh. 
Nhiều nghiên cứu của các nhà hoạt động mỹ thuật cho thấy: “Những nét vẽ của trẻ nhỏ biểu lộ tâm sinh lý. Những nét vẽ này luôn vận động và có giá trị đối với sự phát triển trong ngôn ngữ tạo hình của chúng”. So với lứa tuổi học sinh tiểu học thì các em học sinh THCS đã có những hiểu biết và thay đổi vượt trội hơn trong tư duy thẩm mỹ.
Ở tuổi này các em học sinh THCS Quang Trung không thể tránh khỏi những bỡ ngỡ trước các yêu cầu mới của môn học, nhìn chung, tranh vẽ của các em lớp 6 vẫn giữ được những nét ngây thơ, hồn nhiên, trong sáng và ngộ nghĩnh đáng yêu. Các em vẫn hay sử dụng những màu nguyên chất, mạnh mẽ về độ đậm nhạt, sắc màu rực rỡ, tươi vui. 
Đặc biệt có một số em đã mạnh dạn và đạt được thành công khi sử dụng màu sắc thiên về một gam màu cụ thể nào đó. Nét vẽ và hình vẽ của các em cũng trau chuốt và tỉ mỉ hơn so với lứa tuổi tiểu học. Nhiều học sinh đã thể hiện được ý đồ về việc áp dụng luật xa gần vào tranh để miêu tả sự vật, hiện tượng mà các em quan sát được trong thực tế. Tuy nhiên, ở trình độ của các em thì lối vẽ này có thể tạo nên sự gò bó hoặc thiếu đồng bộ trên cùng một bức tranh. 
Trong chương trình học mĩ thuật của học sinh các em còn được giới thiệu về các tác giả và tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng. Nhờ vậy mà các em được củng cố thêm những hiểu biết của mình về nghệ thuật (như cách xây dựng hình tượng nhân vật, cách sắp xếp bố cục sao cho hài hòa, cân đối, thấy được sự phong phú của màu sắc trong tranh). Những kiến thức đó lại không được các em vận dụng vào bài vẽ hiệu quả.
 Nét vẽ và hình vẽ của các em đã diễn tả thực tế hơn, sự sáng tạo được các em thể hiện trong tranh vẽ của mình nhưng cũng chưa sinh động.
Việc tìm các dáng hình nhân vật để miêu tả nội dung đề tài là khó khăn như ở cấp tiểu học. Ví dụ, vẽ về đề tài lực lượng vũ trang, ngoài các bài vẽ theo thể loại tranh sinh hoạt là khá phổ biến, có những em lại thể hiện đề tài này theo cách nghĩ rất đơn giản nghĩ sao vẽ vậy. 
Ngoài ra, khi lựa chọn các nhân vật để thể hiện, các em đã tìm những động tác với các tư thế còn đơn giản. Cùng với sự kết hợp kỹ năng vẽ màu chưa thuần thục, tranh vẽ của các em đã không bày tỏ kiến thức, vốn sống, vốn hiểu biết của mình về thế giới xung quanh. 
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
Thông qua bài giảng cần động viên các em, khuyến khích học sinh cứ thể hiện ra giấy những điều các em suy nghĩ, hình dung trong đầu.
Khi truyền thụ kiến thức bài giảng người thầy phải gây được cảm xúc thực sự đối với các em, có được cảm xúc và hứng thú thì học sinh sẽ mau chóng phản hồi lại thông qua bài vẽ và các hoạt động truyền thụ kiến thức của thầy sẽ khêu gợi kích thích trí tưởng tượng và óc sáng tạo trong các em.
Nhằm tăng cường môi trường thẩm mĩ cho các em vẽ tranh đề tài tốt hơn thông qua các công tác hoạt động ngoại khóa.
Giờ học vẽ ngoài sân trường làm thay đổi không khí môi trường vì thế giới bên ngoài muôn hình muôn vẻ sẽ làm cho tâm hồn các em sẽ rộng mở và ham muốn được thể hiện hơn.
Những hoạt động ngoài giờ học ( Thăm quan, cắm trại tạm) làm phong phú chí tưởng tượng, bổ xung vốn kiến thức về xã hội xung quanh, làm cho các em học tốt môn học hơn.
Các em thêm yêu quê hương, đất nước, tạo hứng thú, say mê sáng tạo trong vẽ tranh.
Nhìn chung môn mĩ thuật được đông đảo học sinh ưa thích bởi tính tự do ít gò bó, nhưng thực hành mĩ thuật phải tiến hành theo các bước, và cũng có những cách thức riêng khoa học mà tuỳ vào đặc điểm ngôn ngữ tạo hình của từng lứa tuổi giai đoạn để có cách thể hiện và vận dụng khác nhau. Ở đây tôi muốn nhấn mạnh đến lứa tuổi học sinh khối lớp 6 về phương pháp tạo hình của các em trong phạm vi phân môn vẽ tranh nhưng có yếu tố quyết định.
Về bố cục.
Về vẽ mảng hình, đường nét.
Về hình khối.
Về màu sắc.
Phương pháp sư phạm là rất cần thiết để nâng cao kiến thức cho học sinh, học sinh vận dụng những kiến thức tiếp thu được vận dụng vào bài vẽ để bài vẽ của các em có chất lượng tốt, mỗi giáo viên đều có những phương pháp riêng, các phương pháp sư phạm không giống nhau nhưng cùng truyền tải và hướng dẫn các kĩ năng kiến thức cho học sinh nhằm đạt hiệu quả cao nhất. 
Giáo viên ngoài việc chuẩn bị giáo án, phương pháp dạy học thì một điều không thể thiếu đó là đồ dùng trực quan (tranh, ảnh minh hoạ) vì ở lứa tuổi các em thì tranh ảnh có tác dụng rất mạnh đến thị giác và trí nhớ của các em, do vậy cần phải có đồ dùng trực quan phong phú và phải biết sử dụng đúng lúc, 
+ Đối với học sinh kém cần gợi mở cụ thể hơn.
+ Đối với học sinh khá , trung bình thì có thể gợi mở
+ Với học sinh giỏi thì yêu cầu cao hơn.
Phần lên lớp.
 + Hướng dẫn học sinh khai thác nội dung 
 + Hướng dẫn học sinh cách vẽ 
 + Hướng dẫn học sinh làm bài
Bước 1: Khai thác chủ đề:
Chủ đề bài vẽ cần được khai thác mở rộng giúp các em tìm được những hình ảnh tiêu biểu, sự việc tiêu biểu, thời gian, không gian nhằm gây hứng thú cho học sinh làm cho chủ đề từ chỗ chung nhất chở nên cụ thể, rõ ràng; Giúp các em dễ dàng thực hiện bài vẽ.
Đưa ra hệ thống câu hỏi gợi mở, liên tưởng đồng thời phát huy sáng tạo, độc lập suy nghĩ cho học sinh.
Đưa ra bài vẽ của HS các năm trước có hình ảnh phong phú, bố cục chặt chẽ, màu sắc đẹp dể các em có thể tham khảo.
       Có thể sử dụng máy chiếu đưa bài vào cho HS được quan sát rõ hơn về các mảng hình, bố cục, màu sắcqua đó các em có sự định hướng cho bài vẽ của riêng mình.
Bước 2: Hướng dẫn cụ thể:
Qua phần khai thác chủ đề, giáo viên tiếp tục dẫn dắt các em tìm cách thể hiện sao cho bài vẽ của mỗi em là một biểu hiện cảm xúc của chính mình. Ở đây người giáo viên cần tôn trọng cảm xúc của HS bằng cách để cho các em tự bộc lộ những suy nghĩ, tình cảm của mình bằng nét vẽ của chính các em.
Để thực hiện tốt bước này giáo viên cần truyền thụ kiến thức trên cơ sở hướng đi của từng bài mà hướng dẫn các em sắp xếp bố cục của bài vẽ được hài hòa, cân đối, nhưng phải trên cơ sở cách nhìn, cách suy nghĩ, cách vẽ của lứa tuổi các em. Vì đây chính là sự sáng tạo của các em, như thế mới là : Trẻ em vẽ tranh của trẻ em.
Giáo viên đưa bài vẽ tốt về bố cục, màu sắc, hình vẽ tiêu biểu cho cả lớp thấy rõ, qua đó các em có thể học tập, tham khảo được những gì còn thiếu sót. 
Khi vẽ cần lưu ý cho học sinh: 
Chọn những hình ảnh tiêu biểu để làm nổi bật nội dung chính của tranh.
Hoàn thành bức tranh bằng cách tô kín nền và nhấn đậm những chỗ cần thiết trong tranh ( Giáo viên hướng dẫn)
Nhóm chính của bức tranh cần được tô màu nổi bật và rõ nét hơn nhóm phụ. 
( Chú ý đến luật xa gần và tính ước lệ trong tranh vẽ)
Bước 3: Hướng dẫn HS thực hành:
Ở đây giáo viên và học sinh cùng làm việc, thầy hướng dẫn gợi mở – trò hào hứng say mê vẽ. Tất cả cùng làm việc trong không khí vui vẻ, thoải mái làm sao để có bài vẽ đẹp và kết quả cao. 
Biện pháp giúp học sinh học tốt và nâng cao chất lượng bài vẽ ở phân môn vẽ tranh.
 Trong sách giáo khoa mĩ thuật cấp THCS có đề cập nhiều đến việc hướng dẫn học sinh bố cục tạo hình trong bài vẽ nhưng chỉ nói rất qua loa khái quát, vì vậy mà tôi dùng một phương pháp thử để hướng dẫn học sinh sắp xếp các hình mảng chính phụ theo cách riêng, kết quả đã đem lại là rất tốt và tôi có những suy nghĩ sau.
 Trước hết, theo tôi sách giáo viên cần cụ thể hơn về việc đưa ra các kênh thông tin về hình ảnh minh hoạ thật rõ ràng cho việc hướng dẫn bố cục không cần nhiều hình ảnh, chỉ cần một nhóm các hình cơ bản học sinh tự vẽ tự xé hoặc cắt tùy thích và sử dụng chính các hình đó sắp xếp bố cục theo ý các em, và một hình ảnh cụ thể để giáo viên hưóng dẫn học sinh cách bố cục. 
Ví dụ: 
Tranh mẫu hình a. 
- Tranh học sinh thực hành.( tranh mang tính minh họa để học sinh thấy cơ bản việc hình thành bố cục khi giáo viên sắp xếp các hình mảng cơ bản)
Sau khi những hình ảnh này được sắp