SKKN Đa dạng hoạt động học tập nhằm kiến tạo giờ học hứng thú và phát triển các kỹ năng mềm cho học sinh trong dạy học môn Địa lí Lớp 10

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 ĐỀ TÀI:
ĐA DẠNG HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP NHẰM KIẾN TẠO GIỜ HỌC HỨNG 
THÚ VÀ PHÁT TRIỂN CÁC KỸ NĂNG MỀM CHO HỌC SINH TRONG 
 DẠY HỌC MÔN ĐỊA LÍ LỚP 10
 LĨNH VỰC: ĐỊA LÍ
 Năm học: 2022 – 2023 MỤC LỤC
PHẦN 1. MỞ ĐẦU..................................................................................................1
1.1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................1
1.2. Mục đích nghiên cứu ..........................................................................................2
1.3. Nhiệm vụ nghiên cứu .........................................................................................2
1.4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu....................................................................2
1.5. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................3
1.6. Đóng góp mới của đề tài ....................................................................................3
PHẦN 2. NỘI DUNG ..............................................................................................4
CHƢƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ..............................................4
1.1. Cơ sở lí luận .......................................................................................................4
1.1.1. Hoạt động dạy học...........................................................................................4
1.2. Phát triển kỹ năng mềm trong dạy học Địa lý lớp 10 THPT..............................4
1.2.1. Khái niệm ........................................................................................................4
1.2.2. Ý nghĩa ............................................................................................................6
1.3. Đa dạng hoạt động học tập nhằm kiến tạo giờ học hứng thú và phát triển các 
kỹ năng mềm cho học sinh trong dạy học môn Địa lí lớp 10....................................8
1.3.1. Học sinh nghiên cứu và tìm hiểu bài ở nhà .....................................................8
1.3.2. Hoạt động nhóm ..............................................................................................8
1.3.3. Thuyết trình báo cáo sản phẩm........................................................................9
1.3.4. So sánh,phản biện,đánh giá sản phẩm học tập lẫn nhau..................................9
1.3.5. Các hình mẫu ẩn dụ .........................................................................................9
1.4. Cơ sở thực tiễn..................................................................................................12
1.4.1. Thực trạng học tập của học sinh....................................................................12
1.4.2. Thực trạng của giáo viên ...............................................................................13
1.4.3. Thực trạng về kiểm tra đánh giá....................................................................17
CHƢƠNG II. CÁCH THỨC ĐA DẠNG CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 
NHẰM KIẾN TẠO GIỜ HỌC HỨNG THÚ VÀ PHÁT TRIỂN CÁC KỸ 
NĂNG MỀM CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÝ LỚP 10...........18
2.1. Giáo viên linh hoạt từng bước “biến hình” vào vai với các hình mẫu ẩn dụ 
kiến tạo giờ học hứng thú, phát triển nhiều kỹ năng mềm cho học sinh trong giờ 
học 18 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN
 GV : Giáo viên
 HS : Học sinh
 THPT : Trung học phổ thông 
 SGK : Sách giáo khoa
 SKKN : Sáng kiến kinh nghiệm 
 PPDH : Phương pháp dạy học 
 PTDH : Phương tiện dạy học 
 THPT : Trung học phổ thông
 SGK : Sách giáo khoa
 SGV : Sách giáo viên 
 KHKT : Khoa học kỹ thuật. người nông dân, diễn viên, họa sĩ, kiến trúc sư trong các giờ học và tổ chức lớp 
giúp học sinh phát triển được các kỹ năng mềm cần thiết của thế kỉ XXI. Thông 
qua đó, thầy cô kiến tạo nên những giờ học thực sự hứng thú, hạnh phúc, giúp cho 
học sinh biến ÁP LỰC học tập thành ĐỘNG LỰC phấn đấu, hạn chế căng thẳng, 
mệt mỏi cho học sinh.
 Đó là lí do tôi chọn viết đề tài“ Đa dạng hoạt động học tập nhằm kiến tạo 
giờ học hứng thú và phát triển các kĩ năng mềm cho học sinh trong dạy học 
môn Địa lí lớp 10”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
 Nhằm đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới hướng tới 
chủ thể là người học; chuyển nền giáo dục từ chú trọng kiến thức sang nền giáo 
dục khuyến khich phát triển một cách hài hòa đức. trí, thể, mỹ; chú trọng hoạt động 
trải nghiệm và thực hành, vận dụng kiến thức đã học vào đời sống thực tiễn.
 Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và góp phần nâng cao việc hình thành 
phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh THPT thông qua việc đổi mới, sáng 
tạo, linh hoạt tổ chức các hoạt động học tập trong những giờ học địa lí lớp 10.
 Đổi mới phương pháp dạy học, tập trung phát triển các năng lực chuyên biệt 
của từng bộ môn, đề cao hoạt động chủ động tích cực, sáng tạo của học sinh, hình 
thành và phát triển cho các em học sinh các phẩm chất chủ yếu, biết xây dựng và 
phát triển hài hòa các mối quan hệ xã hộị, có nhân cách và đời sống tâm hồn phong 
phú nhờ đó các em có được cuộc sống có ý nghĩa. Đồng thời cũng giúp các em 
hình thành nhân cách công dân, nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình, sẵn 
sàng đóng góp sức mình vào công cuộc đổi mới và phát triển của đất nước.
1.3. Nhiệm vụ nghiên cứu
 Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài.
 Khảo sát sự hứng thú học tập môn Địa lí và mức độ tham gia các hoạt động 
học tập của học sinh ở một số lớp khối 10 mà giáo viên linh hoạt tổ chức các hoạt 
động học tập nhằm kiến tạo giờ học hứn thú và lồng ghép phát triển kỹ năng mềm 
cho học sinh.
 Xây dựng một số biện pháp nhằm phát triển kỹ năng mềm cho học sinh 
trong học tập Địa lí.
 - Thực nghiệm sư phạm, có sản phẩm cụ thể để đánh giá tính khả thi của đề
tài.
1.4. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
 Tiến hành nghiên cứu và thực nghiệm sư phạm đối với HS lớp 10 – THPT 
tại trường THPT Quỳnh Lưu 3.
 Sự thành công của đề tài sẽ là tài liệu bổ ích, thiết thực cho các em HS và 
thầy cô trong học tập và giảng dạy môn Địa lí.
 2 PHẦN 2. NỘI DUNG 
CHƢƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1. Cơ sở lí luận
1.1.1. Hoạt động dạy học
1.1.1.1. Khái niệm
 Hoạt động dạy học “là hệ thống những hành động phối hợp, tương tác giữa 
giáo viên và học sinh, trong đó, dưới tác động chủ đạo của giáo viên, học sinh tự 
giác, tích cực, chủ động lĩnh hội hệ thống tri thức khoa học,kỹ năng, kỹ xảo, phát 
triển năng lực nhận thức, năng lực hành động, hình thành thế giới quan ... Hoạt 
động dạy học là hoạt động được thực hiện theo một chiến lược, chương trình đã 
được thiết kế, tác động đến người học nhằm hướng tới mục tiêu hình thành và phát 
triển phẩm chất, năng lực,các kỹ năng mềm của người học
1.1.1.2. Ý nghĩa
 Ý nghĩa của hoạt động dạy học là phát triển năng lực, các kỹ năng mềm, 
nâng cao khả năng thực hành, hợp tác, phản biện, sáng tạo, phát huy khả năng làm 
việc cá nhân, nhóm và tính tự giác của mỗi học sinh.
1.2. Phát triển kỹ năng mềm trong dạy học Địa lý lớp 10 THPT
1.2.1. Khái niệm
 Kỹ năng mềm (Soft Skills) là thuật ngữ để chỉ một số những kĩ năng cần 
thiết phục vụ cuộc sống hàng ngày của con người. Những kĩ năng mềm cần thiết 
của thế kỉ XXI cần trang bị cho học sinh THPT là: Kĩ năng lắng nghe, kỹ năng 
giao tiếp, kỹ năng quản lý thời gian, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc 
nhóm, khả năng linh hoạt, thích nghi nhanh với thay đổi, kỹ năng học tập, làm việc 
dưới áp lực, kỹ năng thể hiện sự tự tin, kỹ năng lắng nghe tích cực, kỹ năng tư duy 
sáng tạo, kỹ năng ra quyết định, kỹ năng quản lý thời gian
 - Kỹ năng giao tiếp
 Giáo dục kỹ năng giao tiếp cho học sinh là thứ thiết yếu mà nhà trường và 
phụ huynh nên trang bị cho con em mình ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. 
Rất nhiều bạn học sinh có nền tảng kiến thức tốt, nhưng khả năng giao tiếp lại rất 
kém. Phổ biến nhất là không dám bắt chuyện với người lạ, không hòa đồng với 
mọi người, không dám bày tỏ tiếng nói, quan điểm của mình, tâm lý run sợ khi 
giao tiếp trước đám đông,
 Lắng nghe cũng là một phần của kỹ năng giao tiếp, thể hiện bạn là người có 
thái độ cầu tiến, cầu thị trong học tập cũng như trong công việc. Khi bạn làm sai, 
chưa hoàn thành tốt công việc, hay mới chỉ bắt tay làm công việc nào đó lần đầu 
tiên, hãy coi những lời phản ánh, phê bình là chuyện hết sức bình thường và là lẽ dĩ 
nhiên. Hãy hạ cái tôi bản thân xuống để đón nhận những lời góp ý từ người khác, 
rút kinh nghiệm cho bản thân mình tốt hơn.
 4 caoTất cả bạn phải đối diện một mình, không có một ai có thể thay thế bạn. Bạn 
cần chủ động trong học tập, đề ra mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, lên kế hoạch rõ 
ràng cho việc thực hiện mục tiêu. Trên hết, học sinh cần có niềm tin vào bản thân 
mang đến đam mê và tạo ra sự khác biệt.
 - Kỹ năng lãnh đạo
 Là việc dùng năng lực của mình định hướng, tạo ảnh hưởng và thúc đẩy, dẫn 
dắt mọi người hành động và nhanh chóng đạt được mục tiêu công việc. Học sinh 
cần được phát huy khả năng tạo tầm nhìn, khả năng chia sẻ, truyền cảm hứng và 
khả năng gây ảnh hưởng để tạo sự gắn kết, đồng thuận trong tập thể lớp và trong 
các đội nhóm. Kĩ năng lãnh đạo được phát triển khi học sinh là người đại diện, dẫn 
đầu, có khả năng đề xướng hướng đi cho mọi người, và quyết định cho các hoạt 
động nội bộ nhóm, lớp.
 - Kỹ năng ra quyết định
 Chẳng ai có quyết định đúng đắn ở tất cả mọi lúc. Nhưng nếu bạn có các kỹ 
năng ra quyết định và biết cách phát triển các kỹ năng đó, bạn có thể làm cho cơ 
hội thành công trong cuộc sống của bạn tăng lên.
 Kỹ năng ra quyết định là một loạt các kết luận và hoạt động của bản thân để 
đưa ra một quyết định đảm bảo đạt được một kết quả nào đó theo mong muốn của 
bản thân. Những người thành công thích cảm giác tự tin do biết cách lựa chọn 
khôn ngoan thích hợp. Cùng với việc rèn luyện, bạn có thể cải thiện khả năng đưa 
ra những quyết định tốt cho mình trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Những lựa 
chọn tốt nhất là chìa khoá cho sự thành công của bạn. Với vị thành niên, đưa ra 
một quyết định chín chắn là rất có lợi và đó là một trong những dấu hiệu bạn đã trở 
thành người lớn. Cho dù bạn đang học, đang làm việc, kiếm tiền hay đang đi chơi 
cùng bạn bè thì điều quan trọng là vẫn phải nghĩ về những hậu quả trước khi bạn 
đưa ra một quyết định.
 Là công dân toàn cầu, hãy luôn cho phép bản thân mình phải dung nạp và 
hội tụ đầy đủ kỹ năng mềm cần thiết.
1.2.2. Ý nghĩa
 Xã hội hiện đại có sự thay đổi toàn diện về nhiều lĩnh vực như: kinh tế, văn 
hóa và lối sống với tốc độ nhanh đã làm nảy sinh những vấn đề mà trước đây con 
người chưa gặp, chưa trải nghiệm, chưa phải ứng phó, đương đầu. Hoặc có những 
vấn đề đã xuất hiện trước đây, nhưng nó chưa phức tạp, khó khăn và đầy thách 
thức như trong xã hội hiện đại, nên con người dễ hành động theo cảm tính và 
không tránh khỏi rủi ro, nguy cơ, thách thức trong cuộc sống. Khi đó, kỹ năng sống 
chính là hành trang giúp con người chuyển những điều đã biết đến để thay đổi 
hành vi, nhờ đó mà đạt được lối sống lành mạnh, đảm bảo chất lượng cuộc sống, 
kỹ năng mềm trở thành một phần quan trọng trong nhân cách con người trong xã 
hội hiện đại.
 6