SKKN Các giải pháp giúp học sinh lớp 4 học tốt phần tìm hiểu bài trong phân môn tập đọc

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO YÊN ĐỊNH 
TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐỊNH LONG
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
CÁC GIẢI PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 4 HỌC TỐT PHẦN TÌM HIỂU BÀI TRONG PHÂN MÔN TẬP ĐỌC 
Người thực hiện: Vũ Huy Long
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Định Long 
SKKN thuộc lĩnh mực (môn): Tiếng Việt
YÊN ĐỊNH, NĂM HỌC: 2018 - 2019
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN YÊN ĐỊNH 
TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐỊNH BÌNH
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH HỌC TỐT PHẦN TÌM HIỂU BÀI TRONG PHÂN MÔN TẬP ĐỌC CHO HỌC SINH LỚP 4.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Bình
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Định Long 
SKKN thuộc lĩnh mực (môn): Tiếng Việt
YÊN ĐỊNH, NĂM 2018
MỤC LỤC
MỤC LỤC
Nội dung
Trang
1. MỞ ĐẦU.
2
 1.1. Lí do chọn đề tài.
2
1.2. Mục đích nghiên cứu: 
3
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
3
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
3
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
4
2.1. Cơ sở lí luận của việc dạy học tập đọc:
4
2.2. Thực trạng của việc dạy học tập đọc ở lớp 4 trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
5
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
7
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
14
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.
 3.1. Kết luận:
16
 3.2. Kiến nghị:
16
1/ MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
	Xã hội ngày càng phát triển do đó ngành giáo dục không thể không thay đổi, không thể không đổi mới. Vì vậy, năm 2013, Hội nghị Trung ương khóa 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã thông qua Nghị quyết Số 29 “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”. Nghị quyết định hướng: Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội. Thực hiện theo nghị quyết số 29, Bộ Giáo dục đã có nhiều giải pháp lớn trong nền giáo dục để đổi mới phương pháp dạy học. Phương pháp dạy học rất quan trọng, nó là con đường để cung cấp kiến thức cho học sinh. Dù ở cấp nào, trình độ lứa tuổi nào cũng rất cần một phương pháp truyền thụ dễ hiểu nhất. Đặc biệt là ở bậc Tiểu học bởi vì ở lứa tuổi các em nhận thức còn thấp, để nắm bắt và tiếp nhận được các kiến thức khó, trừu tượng thì đòi hỏi ở người giáo viên phải có một phương pháp phù hợp để giúp các em tiếp nhận nội dung một cách dễ dàng hơn.
	Xuất phát từ mục đích đó mà trong từng môn học, tiết học, từng hoạt động dạy học, từng câu hỏi giáo viên cần phải biết vận dụng, kết hợp đưa vào những phương pháp dạy học sao cho phù hợp. Đấy là vấn đề thiết thực để hưởng ứng cuộc vận động sâu rộng trong toàn ngành về đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học. Hiện nay, Bộ Giáo dục & Đào tạo triển khai đổi mới toàn diện và đồng bộ giáo dục đào tạo nhằm đáp ứng xu hướng hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới,
Trong bậc tiểu học, phân môn Tập đọc có một vị trí rất quan trọng. Đây là một phân môn giúp học sinh phát triển khả năng giao tiếp đồng thời là thước đo để đánh giá kết quả học tập của các em. Học tập đọc giúp học sinh phát huy vốn kiến thức văn học.Thông qua các bài tập đọc, học sinh phát huy được vốn ngôn ngữ, vận dụng những kiến thức từ ngữ, ngữ pháp đã học để trình bày, diễn đạt một vấn đề thông qua một bài học cụ thể. Song trên thực tế, học sinh Tiểu học nói chung và học sinh trường tôi thực nghiệm nói riêng đa phần còn gặp khó khăn trong việc trả lời các câu hỏi cuối mỗi bài đọc. Qua thực tế giảng dạy, bản thân tôi nhận thấy rằng các em chưa tích cực khi trả lời câu hỏi tìm hiểu bài. Một số em chưa chịu khó tư duy tìm câu trả lời, đặc biệt là những câu hỏi mang tính suy luận.Một số em có tư duy linh hoạt thì các em còn hứng thú trong giờ học còn những học sinh còn hạn chế thì thường biểu hiện sự chán nản, không thích tìm tòi mà chỉ ỷ lại, không mạnh dạn bày tỏ ý kiến của mình. Vì vậy trong giờ tập đọc nếu gặp những câu hỏi khó phần lớn chỉ có giáo viên làm việc còn học sinh thụ động tiếp nhận kiến thức.
	Với lý do đó tôi quyết định chọn đề tài: “Các giải pháp giúp học sinh lớp 4 học tốt phần tìm hiểu bài trong phân môn Tập đọc” để góp phần giúp các em có hứng thú trong quá trình học tập, tiếp nhận kiến thức một cách dễ dàng hơn nhằm ngày càng phát triển toàn diện về nhân cách của bản thân trở thành con người có ích cho xã hội.
1.2. Mục đích nghiên cứu: 
Nghiên cứu đề tài này nhằm mục đích nắm rõ thực trạng việc dạy học tập đọc ở lớp 4, để từ đó đề xuất những biện pháp phù hợp, các cách hữu hiệu giúp học sinh học tốt phần tìm hiểu bài, trả lời tốt các câu hỏi đặc biệt là các câu hỏi khó nhằm nâng cao chất lượng dạy học tập đọc ở lớp 4.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
	- Là những biện pháp, cách thức nhằm giúp học sinh lớp 4 học tốt phần tìm hiểu bài trong phân môn Tập đọc.
- Học sinh lớp 4 – Trường Tiểu học Định Long– Năm học 2018 – 2019.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Trong quá trình thực hiện sáng kinh nghiệm tôi đã sử dụng một số phương pháp sau:
	a/ Phương pháp điều tra quan sát.
	b/ Phương pháp đối chiếu so sánh.
	c/ Phương pháp thực nghiệm.
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
2.1. Cơ sở lí luận của việc dạy học tập đọc:
Luật giáo dục đã chỉ rõ mục tiêu giáo dục Tiểu học nước ta hiện nay là “Giáo dục Tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, góp phần hình thành bước đầu xây dựng nhân cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên THCS”. Như vậy giáo dục trong nhà trường hiện nay nhấn mạnh mục đích đào tạo phát triển con người toàn diện.
Từ việc xác định mục tiêu tổng quát của toàn bậc tiểu học, Bộ Giáo dục - Đào tạo đã ban hành một chương trình mới nhằm đáp ứng được mục tiêu đã đề ra: Rèn luyện cho học sinh kĩ năng đọc ngày càng thành thạo, rèn tốt cả hai hình thức đọc: Đọc thành tiếng và đọc thầm. Trau dồi vốn tiếng Việt, vốn văn học, phát triển tư duy, mở rộng sự hiểu biết của học sinh về cuộc sống, giáo dục, bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm, tâm hồn cho học sinh. Đáp ứng mục tiêu đào tạo của bậc Tiểu học.
Trong chương trình tiểu học, môn học không thể thiếu đối với học sinh là môn Tiếng Việt vì tiếng Việt là ngôn ngữ giao tiếp của trẻ. Trong môn Tiếng Việt nói chung và môn Tiếng Việt lớp 4 nói riêng thì phân môn Tập đọc có vai trò hết sức quan trọng. Chương trình phân môn Tập đọc lớp 4 có 63 bài thuộc các loại văn bản nghệ thuật, báo chí khoa học, trong đó có 46 bài văn xuôi, 1 vở kịch, 17 bài thơ (có 2 bài thơ ngắn được dạy trong 1 tiết). Dạy đọc có một ý nghĩa rất to lớn ở tiểu học. Đọc trở thành một đòi hỏi cơ bản đầu tiên đối với những người đi học. Đầu tiên các em phải học đọc, sau đó phải đọc để học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập. Nó là công cụ để học tập các môn học khác. Nó tạo ra hứng thú và động cơ học tập. Nó tạo điều kiện để học sinh có khả năng tự học và tinh thần học tập suốt đời. Nó là một khả năng không thể thiếu được của con người thời đại văn minh.
Đọc một cách có ý thức cũng sẽ tác động tích cực tới trình độ ngôn ngữ cũng như tư duy của người đọc. Việc dạy đọc sẽ giúp học sinh hiểu biết hơn, bồi dưỡng cho các em lòng yêu cái thiện cái đẹp, dạy cho các em biết suy nghĩ một cách lôgíc cũng như biết tư duy có hình ảnh. Như vậy, đọc có một ý nghĩa to lớn, nó bao gồm nhiệm vụ giáo dưỡng, giáo dục và phát triển.
Đọc không chỉ là sự “đánh vần” lên thành tiếng theo đúng các kí tự chữ viết mà quan trọng hơn, đọc còn là một quá trình nhận thức để có khả năng thông hiểu những gì được đọc. Đọc thành tiếng không thể tách rời với việc hiểu những gì được đọc. Chỉ khi biết cách hiểu, hiểu sâu sắc, thấu đáo các văn bản được đọc thì học sinh mới có công cụ hữu hiệu để lĩnh hội những tri thức, tư tưởng, tình cảm của người khác chứa đựng trong văn bản, có công cụ để lĩnh hội tri thức khi học các môn học khác của nhà trường.
Những điều ở trên đã khẳng định sự cần thiết của việc hình thành và phát triển một cách có hệ thống và có kế hoạch về năng lực đọc cho học sinh. Tập đọc là một phân môn của môn Tiếng Việt ở tiểu học, có nhiệm vụ đáp ứng yêu cầu: Hình thành và phát triển năng lực đọc cho học sinh. Học sinh học tập đọc chính là học các kĩ năng để học tập và giao tiếp trong môi trường hoạt động của lứa tuổi như mục tiêu môn học đã xác định. Kiến thức hay tư tưởng, tình cảm, nhân cách của học sinh chỉ được hình thành và phát triển khi việc dạy học kĩ năng đọc có hiệu quả.
Phân môn Tập đọc ở lớp 4 tiếp tục củng cố, nâng cao kỹ năng đọc trơn, đọc thầm đã được hình thành và phát triển từ các lớp dưới đồng thời rèn luyện một kỹ năng mới trong phần luyện đọc lại, đây là mức độ cao, muốn đạt được thì học sinh phải nắm được nội dung văn bản qua các câu hỏi của bài tập ở cuối mỗi bài tập đọc.
2.2. Thực trạng của việc dạy học tập đọc ở lớp 4 trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
a/ Về chương trình và sách giáo khoa:
- Chương trình gồm 10 đơn vị học, mỗi đơn vị ứng với một chủ điểm, phân bố các bài tập đọc theo các chủ điểm, có nhiều chủ điểm được thể hiện theo nguyên tắc đồng tâm, tích hợp. Nhìn chung các chủ điểm và nội dung các bài tập đọc cụ thể có tính giáo dục, giá trị nghệ thuật cao.
Trong phân môn Tập đọc, các bước được thực hiện phù hợp với đặc thù của phân môn: đọc thành tiếng - đọc thầm - tìm hiểu bài và luyện đọc lại.
- Phong cách của các văn bản có nội dung phong phú nhưng còn một số câu hỏi hướng dẫn nặng nề tái hiện văn bản, mang tính áp đặt, có các câu hỏi ở loại bài khoa học khó, trừu tượng... làm cho học sinh lúng túng trong quá trình tìm hiểu nội dung văn bản.
b/ Quy trình dạy Tập đọc lớp 4:
I. Kiểm tra bài cũ: 
Giáo viên cho 2 -3 em học sinh đọc thành tiếng hoặc học thuộc lòng bài tập đọc trước đó. Đặt một số câu hỏi về nội dung để kiểm tra kỹ năng đọc hiểu.
II. Dạy bài mới:
1. Giới thiệu bài: Bằng câu hỏi gợi mở hoặc tranh ảnh... hay diễn giải bằng lời, giáo viên giới thiệu ngắn gọn, không làm mất nhiều thời gian.
2. Hướng dẫn luyện đọc và tìm hiểu bài:
* Luyện đọc:
- Học sinh đọc thành tiếng từng đoạn văn: 
+ Đọc nối tiếp nhau trước lớp: (2 - 3 lượt).
+ Đọc theo cặp hoặc nhóm.
+ 1 - 2 học sinh đọc lại toàn bài.
- Giáo viên đọc toàn bài.
* Tìm hiểu bài:
- Cho học sinh đọc từng đoạn văn (khổ thơ) và hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi cuối bài.
* Luyện đọc lại:
- Hướng dẫn học sinh đọc từng đoạn văn (khổ thơ).
- Hướng dẫn kỹ cách đọc một đoạn văn, khổ thơ.
 - Học sinh đọc thuộc lòng đối với những bài có yêu cầu học thuộc.
+ Học sinh tự nhẩm học thuộc lòng.
+ Học sinh thi học thuộc lòng.
III. Củng cố, dặn dò:
- Hướng dẫn học sinh nhắc lại nội dung chính, ý nghĩa bài tập đọc.
- Nêu nhận xét tiết học.
- Nêu yêu cầu tiếp tục luyện tập và tiếp tục bài sau.
Chú ý: Tuỳ theo nội dung, cấu tạo của từng bài tập đọc và trình độ của lớp giáo viên có thể dạy bài tập đoc theo cách "Bổ dọc" hoặc cách "Bổ ngang".
- Một số câu hỏi trong bài có thể đưa về phần củng cố bài học để khắc sâu về nội dung của bài.
c/ Thực trạng dạy học Tập đọc ở trường Tiểu học Định Long, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá.
 Để tìm hiểu thực trạng dạy - học tâp đọc ở trường, tôi xin ý kiến Ban giám hiệu tiến hành dự giờ và khảo sát thực tế qua bài kiểm tra lần 1, lần 2 và dự giờ giáo viên lớp 4.
* Tiến hành khảo sát ngay vào đầu năm học:
- Số học sinh kiểm tra lần 1: 62 em ở cả 2 lớp (Lớp 4A, 4B), trong đó lớp 4A là lớp thực nghiệm và lớp 4B là lớp đối chứng.
- Số học sinh kiểm tra lần 2: 62 em ở cả 2 lớp (Lớp 4A, 4B), trong đó lớp 4A là lớp thực nghiệm lớp 4B là lớp đối chứng.
Cụ thể: 
Lớp
HS trả lời nhanh và đúng câu hỏi, hiểu và nêu được nội dung
HS trả lời nhanh và đúng câu hỏi, hiểu nội dung
HS trả lời đúng câu hỏi, hiểu nội dung
HS trả lời ấp úng câu hỏi, hiểu nội dung
SL
Tỉ lệ (%)
SL
Tỉ lệ (%)
SL
Tỉ lệ (%)
SL
Tỉ lệ (%)
Thực nghiệm lớp 4A
32 học sinh
8
25
10
31,2
7
21,9
7
21,9
Đối chứng lớp 4B
30 học sinh
7
23,3
9
30
8
26,7
6
20
Qua kiểm tra đọc 62 em với hai lần kiểm tra, tôi thống kê: 15 em trả lời nhanh và đúng câu hỏi, hiểu và nêu được nội dung; 19 HS trả lời nhanh và đúng câu hỏi, hiểu nội dung; 15 HS trả lời đúng câu hỏi, hiểu nội dung; 13 HS trả lời ấp úng câu hỏi, hiểu nội dung.
Các em không chỉ mắc lỗi khi đọc mà còn chưa tập trung khi đọc văn bản nên dẫn đến khi trả lời các câu hỏi thường chưa đầy đủ hoặc sai, đặc biệt sai rất nhiều ở những câu hỏi mang tính tư duy, không có các chi tiết trong bài học...
* Tiến hành dự giờ đồng nghiệp: Tôi xin phép Ban giám hiệu dự giờ giáo viên khối 4 ( Dự 4 tiết Tập đọc ở lớp 4) để nắm bắt phương pháp giảng dạy, quy trình dạy tập đọc, việc hướng dẫn học sinh trong phần tìm hiểu bài, ... của giáo viên.
 Bốn tiết Tập đọc tôi dự là:
Tiết 1: Tuần 8: Đôi giày ba ta màu xanh.
Tiết 2: Tuần 12: “Vua tàu thuỷ” Bạch Thái Bưởi.
Tiêt 3: Tuần 13: Người tìm đường lên các vì sao.
Tiết 4: Tuần 16: Kéo co.
 Tôi thấy số lượng các em tham gia trả lời câu hỏi tìm hiểu bài chưa nhiều, các em chưa tích cực tìm hiểu bài, các em gặp khó khăn khi rút ra ý chính của đoạn, bài. Tiết học đều đều, chưa tạo hứng thú cho học sinh.
 * Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên:
	- Hầu như giáo viên chỉ nêu câu hỏi, học sinh trả lời, giáo viên đánh giá câu trả lời của học sinh chứ không quan tâm đến việc quá trình đọc diễn ra như thế nào, học sinh làm gì và cần làm gì để có được câu trả lời. Giáo viên sử dung phương pháp dạy học chưa nhuần nhuyễn, linh hoạt trong lúc truyền tải kiến thức. Vì vậy hiệu quả giờ dạy tập đọc chưa cao. 
- Trình độ học sinh không đồng đều, vốn từ ngữ và khả năng diễn đạt còn chưa đạt chuẩn, kĩ năng đọc của các em còn nhiều hạn chế đăc biệt là đọc thầm, đọc bằng mắt. Đồng thời, các em còn gặp khó khăn trong việc hiểu nghĩa của từ dẫn đến các em khó hiểu nội dung bài.
 - Trong dạy học giáo viên chưa chú trọng đến việc phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh. Chỉ gọi một số em xung phong phát biểu, các em khác không được gọi dẫn đến ngại tư duy. Đặc biệt gặp các câu hỏi khó như câu hỏi cần nêu ý kiến cá nhân: Theo em.... hay câu hỏi suy luận: Tại sao....? rất ít các em có câu trả lời. Một số câu hỏi mang nhiều ý cũng làm cho học sinh gặp khó khăn.
 - Giáo viên truyền đạt tri thức có sẵn trong sách giáo khoa còn gò bó, chưa có sự sáng tạo trong giảng dạy, sách giáo viên hướng dẫn như thế nào thì dạy như thế đó. Hình thức tổ chức dạy học còn đơn điệu. Phương tiện dạy học, tài liệu tham khảo chưa được phát huy hết tác dụng nên các em tiếp thu bài thụ động, thiếu linh hoạt.
- Trường ở địa bàn nông thôn, phần lớn học sinh ở với ông bà do bố mẹ đi làm ăn xa hoặc đi làm ở công ty. Do vậy, sự quan tâm đến việc học tập của học sinh đang còn nhiều hạn chế.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.	 
Qua tiến hành điều tra thực trạng việc dạy học và việc học của học sinh trong tiết Tập đọc để tìm hiểu quá trình dạy phần tìm hiểu bài của giáo viên và sự trả lời câu hỏi trong tiết Tập đọc của học sinh, tôi thấy được những mặt mạnh cũng như những hạn chế của cả giáo viên và học sinh. Từ thực trạng trên, soi rọi vào cơ sở lý luận dạy bài tập đọc, đặc biệt ở phần tìm hiểu bài, để nâng chất lượng dạy học tập đọc, cụ thể là phần đọc hiểu đạt hiệu quả cao, tôi đề xuất một số giải pháp, đây là những giải pháp mà bản thân đã đúc rút ra sau nhiều năm công tác, tìm tòi, nghiên cứu, cụ thể như sau:
2.3.1. Thứ nhất, trong quá trình dạy học người giáo viên không những chỉ cung cấp cho học sinh những nội dung đơn thuần mà phải tìm tòi những phương pháp để giúp học sinh có hứng thú trong học tập. Nhất là phân môn Tập đọc nếu giáo viên không biết tổ chức lớp học theo hướng tích cực thì tiết học sẽ diễn ra đều đều dễ gây nhàm chán cho học sinh. Do đó giáo viên cần tạo được môi trường thoải mái, thân thiện để học sinh thực sự chủ động trong học tập, phát huy hết mọi khả năng của bản thân để lĩnh hội tri thức một cách tốt nhất. Người giáo viên phải thường xuyên đổi mới phương pháp, hình thức dạy học, vận dụng tốt các phương pháp dạy học, như phương pháp gợi mở - vấn đáp; phương pháp dạy học giải quyết vấn đề; phương pháp dạy học hợp tác theo nhóm nhỏ;... Cụ thể: 
* Phương pháp gợi mở - vấn đáp: Là quá trình tương tác giữa giáo viên và học sinh được thực hiện qua hệ thống câu hỏi và câu trả lời tương ứng về một chủ đề nhất định. Giáo viên không trực tiếp đưa ra những kiến thức hoàn chỉnh mà hướng dẫn học sinh tư duy từng bước để tìm ra kiến thức mới; Căn cứ vào tính chất hoạt động nhận thức, người ta phân biệt các loại phương pháp vấn đáp:
+ Vấn đáp tái hiện: giáo viên đặt câu hỏi chỉ yêu cầu học sinh nhớ lại kiến thức đã biết và trả lời dựa vào trí nhớ, không cần suy luận. Vấn đáp tái hiện không được xem là phương pháp có giá trị sư phạm. Đó là biện pháp được dùng khi cần đặt mối liên hệ giữa các kiến thức vừa mới học.
+ Vấn đáp giải thích – minh hoạ: Nhằm mục đích làm sáng tỏ một đề tài nào đó, giáo viên lần lượt nêu ra những câu hỏi kèm theo những ví dụ minh hoạ để học sinh dễ hiểu, dễ nhớ. Phương pháp này đặc biệt có hiệu quả khi có sự hỗ trợ của các phương tiện nghe – nhìn. 
+ Vấn đáp tìm tòi: giáo viên dùng một hệ thống câu hỏi được sắp xếp hợp lý để hướng học sinh từng bước phát hiện ra bản chất của sự vật, tính quy luật của hiện tượng đang tìm hiểu, kích thích sự ham muốn hiểu biết. Giáo viên tổ chức sự trao đổi ý kiến – kể cả tranh luận – giữa thầy với cả lớp, có khi giữa trò với trò, nhằm giải quyết một vấn đề xác định. Trong vấn đáp tìm tòi, giáo viên giống như người tổ chức sự tìm tòi, còn học sinh giống như người tự lực phát hiện kiến thức mới. Vì vậy, khi kết thúc cuộc đàm thoại, học sinh có được niềm vui của sự khám phá trưởng thành thêm một bước về trình độ tư duy.
- Để thực hiện tốt phương pháp này, tôi đã mạnh dạn đưa ra quy trình thực hiện dạy như sau: 
+ Trước giờ học: xác định nội dung bài dạy, đối tượng học sinh để từ đó xây dựng hệ thống câu hỏi cho bài học. Đồng thời cũng dự kiến những tình huống và câu hỏi phụ để gợi ý cho HS.
+ Trong giờ học: Sử dụng hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị và thu nhận thông tin phản hồi từ học sinh.
+ Sau giờ học: Rút kinh nghiệm về hệ thống câu hỏi đã sử dụng.
- Một số lưu ý
+ Câu hỏi phải chính xác, rõ ràng, sát yêu cầu đề bài.
+ Câu hỏi phải phù hợp với từng đối tượng.
+ Cùng một nội dung, giáo viên có thể sử dụng nhiều dạng câu hỏi.
Ví dụ: Trong bài “Đôi giày ba ta màu xanh”, tôi đã tiến hành thực hiện.
Trước giờ học, tôi đã tiến hành soạn bài này trước buổi dạy 3 ngày. Đặc biệt, cuối buổi học Tập đọc của Tiết trước, tôi đã phải nghiên cứu nhanh về nội dung của bài để tung ra một số câu hỏi định hướng cho học sinh tìm hiểu trước bài này, cụ thể: 
	- Chuẩn bị những câu hỏi ở cuối bài học hôm trước cho học sinh chuẩn bị bài học tiếp theo:
+ Trong bài có những nhân vật nào?
+ Em hãy tự trả những câu hỏi trong sách giáo khoa.
+ Hãy suy nghĩ xem nội dung của bài là gì?
	- Chuẩn bị hệ thống câu hỏi cho bài dạy và dự kiến những hỏi phụ để gợi ý cho học sinh:
+ Nhân vật tôi là ai?
+ Ngày bé, chị phụ trách Đội từng mơ ước điều gì?
+ Tìm những câu văn tả vẻ đẹp của đôi giày ba ta.
+ Mơ ước của chị phụ trách Đội ngày ấy có đạt được không?
+ Tác giả của bài văn đã làm gì để động viên cậu bé Lái trong ngày đầu tới lớp? Tại sao tác giả lại chọn cách làm đó? 
+ Tìm những chi tiết nói lên sự cảm động và niềm vui của Lái khi nhận đôi giày.
+ Theo em, nội dung của bài văn là gì?
Trong câu hỏi (Tác giả của bài văn đã làm gì để động viên cậu bé Lái trong ngày đầu tới lớp? Tại sao tác giả lại chọn cách làm đó?), tôi đã chuẩn bị một số câu hỏi phụ và tách nhỏ câu hỏi này thành các ý nhỏ để cho học sinh dễ nắm bắt được yêu cầu của câu hỏi:
+ Chị phụ trách Đội được giao việc gì?
+ Chị phát hiện ra Lái thèm muốn cái gì?
+ Vì sao chị biết điều đó?
+ Chị đã làm gì để động viên cậu bé Lái trong ngày đầu tới lớp?
+ Tại sao tác giả lại chọn cách làm đó?
Như vậy, sau khi đã chuẩn bị tốt hệ thống câu hỏi cho bài, tôi tự tin thực hiện nhiệm vụ giảng dạy của mình. Cuối bu