Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức Lớp 1
Mục tiêu môn Đạo đức lớp 1:
Mục tiêu môn Đạo đức lớp 1 là học xong chương trình môn đạo đức lớp 1 học sinh cần đạt được những yêu cầu sau:
- Có hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực về hành vi đạo đức và pháp luật phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 1 trong các mối quan hệ của các em với bản thân và những người thân trong gia đình, với thầy giáo, cô giáo với nội quy của lớp, của trường, với môi trường.
- Từng bước hình thành kĩ năng nhận xét, đánh giá hành vi của bản thân và những người xung quanh theo chuẩn mực mình đã học, kĩ năng lựa chọn và thực hiện các hành vi ứng xử phù hợp chuẩn mực trong các mối quan hệ và tình huống đơn giản, cụ thể của cuộc sống, biết nhắc nhở bạn bè cùng thực hiện.
- Từng bước hình thành thái độ tự trọng, tự tin vào khả năng vào bản thân, có trách nhiệm với hành động của mình, yêu thương tôn trọng con người; mong muốn đem lại niềm vui, hạnh phúc cho mọi người, yêu cái thiện, cái đúng, cái tốt, không đồng tình với hành vi, việc làm sai.
Nhận thấy: Trong ba mục tiêu trên, mục tiêu 1 là về nhận thức, mục tiêu 2 là về kĩ năng hành vi, mục tiêu 3 là về thái độ.
Ba mục tiêu có quan hệ biện chứng, thống nhất với nhau: Mục tiêu về kiến thức là điểm tựa, định hướng cho việc hình thành thái độ và kĩ năng, hành vi đạo đức cho học sinh. ngược lại mục tiêu về thái độ và kĩ năng, hành vị lại có tác dụng cũng cố kiến thức về chuẩn mực hành vi đạo đức. Trong đó mục tiêu và kĩ năng, hành vi là đích cuối cùng và quan trọng nhất của giáo dục đạo đức nói chung và dạy học môn đạo đức nói riêng.
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ I.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Nước ta đang trong thời kỳ công nghiệp hoá hiện đại hoá nhằm đưa Việt Nam trở thành nước công nghiệp văn minh hiện đại. Trong sự nghiệp cách mạng to lớn đó, công tác đào tạo nhân lực luôn giữ vai trò quan trọng. Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt nam tại đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã chỉ rõ “Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá, là điều kiện để phát triển nguồn nhân lực con người - yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng nhanh và bền vững.” Trong quá trình giáo dục toàn diện đối với nhân cách của các em học sinh thì giáo dục đạo đức với học sinh là bộ phận quan trọng trong cấu trúc nhân cách của các em. Bác Hồ đã nói “ Người có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó, có tài mà không có đức là người bỏ đi.” Do vậy cần giáo dục học sinh có những chuẩn mực về tri thức đạo đức để hình thành ý thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành lối sống văn hoá. Năm học 2018 – 2019 với chủ đề: Làm theo lời Bác dạy Thân thiện và yêu thương Cùng giúp bạn đến trường Thi đua nghìn việc tốt. Năm học tiếp tục thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” theo chỉ thị số 06-CT/TW của Bộ chính trị, cuộc vận động “Hai không” và cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” gắn với cuộc vận động xây dựng “Nhà trường văn hoá – Nhà giáo mẫu mực - Học sinh thanh lịch”. Triển khai sâu rộng phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” và các cuộc vận động khác của ngành. Trong nhà trường, phát triển nhân cách toàn diện cho học sinh thông qua tất cả các môn học, trong đó chủ yếu thông qua môn đạo đức. Nếu tổ chức tốt các tiết học đạo đức sẽ cuốn hút được học sinh tham gia, được giao lưu, được hoà nhập và thể hiện khả năng của mình để bày tỏ thái độ, tình cảm đạo đức, rèn luyện kỹ năng, thói quen đạo đức, phát triển trí tuệ và óc thẩm mĩ. Để giải quyết được vấn đề trên tôi xin đưa ra một số kinh nghiệm nhỏ là: “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn đạo đức lớp 1.” II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: Tìm ra các biện pháp phù hợp và có hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức lớp 1, nâng cao hiệu quả giáo dục trong nhà trường. III.ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU: Nghiên cứu sách giáo viên, vở bài tập của môn Đạo đức lớp 1 để tìm hiểu nội dung, các dạng bài tập về môn Đạo đức lớp 1 ở trường tiểu học hiện nay. Tìm hiểu thực trạng dạy và học phân môn Đạo đức lớp 1 trong trường tiểu học, những khó khăn vướng mắc của giáo viên và học sinh. Nghiên cứu và tham khảo các tài liệu có liên quan như: Tạp chí Thế giới trong ta, các chuyên đề về môn Đạo đức ở tiểu học Tham khảo ý kiến đồng nghiệp và những người có tâm huyết với sự nghiệp trồng người. Nghiên cứu lý luận các biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn đạo đức lớp 1. Nghiên cứu các biện pháp chỉ đạo dạy học môn đạo đức lớp 1. Đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn đạo đức lớp1. IV.ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT, THỰC NGHIỆM: Để làm rõ được mục đích tôi đã nói ở trên, tôi đã lấy đối tượng là giáo viên và học sinh lớp 1C, 1D, 1G trường tôi dạy trong năm học 2018- 2019 làm đối tượng khảo sát, thực nghiệm. V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: Để nghiên cứu đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau: Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá, khái quát hoá của nhóm phương pháp nghiên cứu lí thuyết để xây dựng các khái niệm công cụ và xác định khung lí thuyết. Sử dụng phương pháp quan sát để thu nhập thông tin: Quan sát giờ dạy của giáo viên, sinh hoạt tổ chuyên môn; phương pháp tổng kết kinh nghiệm.. Sử dụng phương pháp thống kê để xử lí số liệu của các phương pháp nghiên cứu trên . Trong các phương pháp trên, khi nghiên cứu tôi vận dụng hài hoà các phương pháp để tìm ra các giải pháp của mình đạt kết quả tối ưu nhất. VI. PHẠM VI VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU: Đề tài này tôi đã nghiên cứu và áp dụng qua thực tế giảng dạy môn Đạo đức tại các lớp 1C, 1D, 1G nơi tôi đang công tác hiện nay. Thời gian thực hiện đề tài bắt đầu thực hiện từ tháng 9 năm 2018 đến giữa tháng 4 năm 2019. PHẦN II: NHỮNG BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MÔN ĐẠO ĐỨC LỚP 1 I.CƠ SỞ LÝ LUẬN: Mục tiêu giáo dục: Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện có đạo đức, tri thức, có sức khỏe thẩm mĩ và nghề nghiệp, trưởng thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Mục tiêu của giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản để tiếp tục học trung học cơ sở. Như vậy giáo dục phổ thông nói chung, giáo dục tiểu học nói riêng chính là nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế tương lai, thúc đẩy sự tiến bộ xã hội. Giáo dục tiểu học đặt nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhân cách, yếu tổ chủ đạo và năng động nhất của sự phát triển. Mục tiêu môn Đạo đức lớp 1: Mục tiêu môn Đạo đức lớp 1 là học xong chương trình môn đạo đức lớp 1 học sinh cần đạt được những yêu cầu sau: - Có hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực về hành vi đạo đức và pháp luật phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 1 trong các mối quan hệ của các em với bản thân và những người thân trong gia đình, với thầy giáo, cô giáo với nội quy của lớp, của trường, với môi trường. - Từng bước hình thành kĩ năng nhận xét, đánh giá hành vi của bản thân và những người xung quanh theo chuẩn mực mình đã học, kĩ năng lựa chọn và thực hiện các hành vi ứng xử phù hợp chuẩn mực trong các mối quan hệ và tình huống đơn giản, cụ thể của cuộc sống, biết nhắc nhở bạn bè cùng thực hiện. - Từng bước hình thành thái độ tự trọng, tự tin vào khả năng vào bản thân, có trách nhiệm với hành động của mình, yêu thương tôn trọng con người; mong muốn đem lại niềm vui, hạnh phúc cho mọi người, yêu cái thiện, cái đúng, cái tốt, không đồng tình với hành vi, việc làm sai. Nhận thấy: Trong ba mục tiêu trên, mục tiêu 1 là về nhận thức, mục tiêu 2 là về kĩ năng hành vi, mục tiêu 3 là về thái độ. Ba mục tiêu có quan hệ biện chứng, thống nhất với nhau: Mục tiêu về kiến thức là điểm tựa, định hướng cho việc hình thành thái độ và kĩ năng, hành vi đạo đức cho học sinh. ngược lại mục tiêu về thái độ và kĩ năng, hành vị lại có tác dụng cũng cố kiến thức về chuẩn mực hành vi đạo đức. Trong đó mục tiêu và kĩ năng, hành vi là đích cuối cùng và quan trọng nhất của giáo dục đạo đức nói chung và dạy học môn đạo đức nói riêng. Đặc điểm tâm lý học sinh lớp 1: Nhận thức còn cảm tính, trực tiếp, cụ thể và hiếu động Trí nhớ tự do, thiếu chủ định chi phối. Tưởng tượng còn nghèo nàn. II.THỰC TRẠNG VIỆC DẠY MÔN ĐẠO ĐỨC LỚP 1: Thuận lợi: Đội ngũ giáo viên được đào tạo chuẩn và trên chuẩn, luôn yêu nghề, mến trẻ, ham học hỏi và chịu khó đầu tư cho từng tiết dạy. Cha mẹ học sinh ngày càng quan tâm đến việc học hành của con em. Nội dung, chương trình môn đạo đức: + Nội dung môn đạo đức lớp 1 có 14 bài thể hiện các chuẩn mực hành vi phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 1 trong các mối quan hệ của các em với bản thân; với người khác, với công việc; với cộng đồng; đất nước, nhân loại; với môi trường tự nhiên. * Quan hệ với bản thân: bài Em là học sinh lớp 1; Gọn gàng sạch sẽ; Giữ gìn sách vở, đồ dùng học tập. * Quan hệ với người khác: bài Gia đình em; Lễ phép với anh chị; Nhường nhịn em nhỏ; Lễ phép, vâng lời thầy giáo, cô giáo; Em và các bạn; Cảm ơn và xin lỗi; Chào hỏi và tạm biệt. * Quan hệ với công việc: bài Đi học đều và đúng giờ; Trật tự trong trường học. * Quan hệ với cộng đồng, đất nước và nhân loại: bài Nghiêm trang khi chào cờ; Đi bộ đúng quy định. * Quan hệ với môi trường tự nhiên: bài Bảo vệ cây và hoa nơi công cộng. Nội dung dạy học đạo đức đều xuất phát từ quyền trẻ em, từ lợi ích của trẻ em đến giáo dục trách nhiệm, bổn phận của học sinh. Cách tiếp cận đó giúp cho việc dạy học môn đạo đức trở nên tự nhiên, nhẹ nhàng và hiệu quả hơn; giúp cho học sinh lĩnh hội kiến thức một cách tự nguyện, thực hiện chuẩn mực hành vi một cách tự giác, tránh được sự gò ép, áp đặt trước đây. + Chương trình môn đạo đức phân bổ hợp lí, có tiết thực hành rèn luyện kĩ năng cho học sinh ở giữa và cuối mỗi học kì; có tiết dành cho địa phương để địa phương sử dụng dạy những vấn đề đạo đức cần quan tâm ở địa phương mình. Môn đạo đức là môn học có tiềm năng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học. Với đặc thù của mình, nội dung môn đạo đức ở tiểu học đã chứa đựng nhiều tri thức liên quan đến kĩ năng sống. Hầu như tất cả các bài đạo đức ở tiểu học đều có tác dụng giáo dục kĩ năng sống thông qua nội dung của chính môn học hoặc qua các phương pháp dạy học dẫn dắt học sinh nắm được các chuẩn mực và hành vi đạo đức. Những kĩ năng sống cụ thể được giáo dục qua môn đạo đức là: Kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tự nhận thức, kĩ năng ra quyết định, kĩ năng kiên định, kĩ năng đặt mục tiêu. Khó khăn: a.Về phía học sinh: Thành phần gia đình chủ yếu là nghề nông, lao động tự do, cha mẹ mải lo mưu cầu cuộc sống, phó mặc con cái cho thầy cô, cho nhà trường. Nhiều trẻ tự ti, nhút nhát, ngôn ngữ còn yếu. b.Về phía giáo viên: Giáo viên quan tâm nhiều chất lượng 2 môn Toán, Tiếng việt nên thường chú trọng cho 2 môn học này và không đầu tư, quan tâm nhiều cho môn học còn lại như: Tự nhiên xã hội, thủ công, Đạo đức, Hoạt động tập thể..do vậy khi dạy các môn này thường dạy lướt hơn, khai thác kiến thức chưa sâu. Một số giáo viên chưa nắm rõ đặc trưng của từng tiết dạy, lệ thuộc hoàn toàn vào sách giáo viên, xác định mục tiêu của tiết 1 và tiết 2 như nhau. Trong giờ dạy giáo viên thường cho học sinh quan sát tranh trong vở bài tập sau đó dùng phương pháp hỏi đáp để rút ra kiến thức bài học, học sinh ít được thảo luận và thảo luận chưa được hiệu quả, ít được đóng vai xử lý tình huống, chơi trò chơi thì giáo viên sợ mất nhiều thời gian. III.MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MÔN ĐẠO ĐỨC LỚP 1: 1. Yêu cầu về chuyên môn đối với giáo viên: Yêu cầu giáo viên nắm chắc kế hoạch dạy học; nội dung dạy học của từng bài học; chuẩn kiến thức, kĩ năng và thái độ (mức độ cần đạt) đối với từng bài học đạo đức; nắm được mục tiêu của môn đạo đức là gì? Và biết xác định mục tiêu của từng bài học. Giáo viên phải nắm được toàn bộ nội dung, chương trình môn đạo đức lớp1: - Môn đạo đức từ lớp 1 mỗi tuần có 1 tiết. - Nội dung môn đạo đức của lớp 1 có 14 bài, mỗi bài học trong 2 tiết; gồm một số chuẩn mực hành vi đạo đức và chuẩn mực hành vi mang tính pháp luật phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 1 trong các mối quan hệ của các em với bản thân - với người khác - với công việc - với cộng đồng, đất nước, với nhân loại - với môi trường tự nhiên đều được thể hiện qua các bài học. Ví dụ: Bài: Đi học đều và đúng giờ, trật tự trong trường học. Gọn gàng sạch sẽ. Gia đình em. Em và các bạn. Nghiêm trang khi chào cờ. Bảo vệ cây và hoa nơi công cộng. Vào giữa và cuối mỗi kì môn Đạo đức lớp 1 đều có tiết thực hành rèn luyện kĩ năng. Nội dung dạy học của những tiết thực hành rèn luyện kĩ năng do tổ chuyên môn thống nhất dựa trên nguyên tắc hệ thống và củng cố các chuẩn mực hành vi đã học; củng cố và phát triển các kĩ năng chủ yếu của môn học; phân tích, đánh giá các hiện tượng thực tiễn gần gũi với cuộc sống của học sinh; phân tích, thảo luận nhóm, đóng vai xử lí tình huống. Môn Đạo đức lớp 1 có 3 tiết dành cho địa phương. Thấy được môn Đạo đức lớp 1 phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của học sinh giai đoạn đầu cấp tiểu học: Chủ yếu giáo dục học sinh các chuẩn mực hành vi đối với bản thân, đối với gia đình và nhà trường. Nội dung dạy học được thể hiện trên kênh hình và kênh chữ; đơn giản, dễ hiểu. Từ những chuẩn mực hành vi đạo đức gần gũi với bản thân học sinh giai đoạn đầu cấp tiểu học, nội dung các chuẩn mực hành vi được mở rộng lên các lớp trên về các phạm vi ( quê hương, đất nước, nhân loại), bước đầu giáo dục cho học sinh ý thức, hành vi của người công dân, các phẩm chất đạo đức đặc trưng của người lao động mớiphù hợp với lứa tuổi. Giáo viên nắm chắc mục tiêu của môn đạo đức là gì, biết xác định rõ mục tiêu của từng bài học, tiết học: * Mục tiêu của môn đạo đức: Mục tiêu của môn đạo đức là kết quả mong muốn cần đạt đựoc ở học sinh về các mặt: trí thức, kĩ năng, hành vi, thái độ. Mục tiêu là căn cứ quan trọng nhất để lựa chọn nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học thích hợp sao cho đạt mục tiêu đề ra. Mục tiêu còn là căn cứ để đánh giá chất lượng và hiệu quả dạy học môn đạo đức * Xác định mục tiêu của từng bài học: a. Mục tiêu về kiến thức: - Yêu cầu của chuẩn mực hành vi ( làm gì ?) - Sự cần thiết thực hiện chuẩn mực hành vi ( tại sao ?) + Ý nghĩa: Mối quan hệ giữa đối tượng và học sinh. + Tác dụng những lợi ích mang lại cho: đối tượng, người xung quanh, bản thân. Cách thực hiện chuẩn mực hành vi ( như thế nào ?) + Những việc cần làm. + Những việc cần tránh. b. Mục tiêu về kĩ năng, hành vi: Học sinh có khả năng thực hiện những hành động việc làm như: Tự nhận xét hành vi cuả mình. Nhận xét hành vi của người khác. Xử lý tình huống đạo đức. Thực hiện các thao tác, hành động theo mẫu thông qua các trò chơi. Điều tra tìm hiểu thực tiễn. Thực hiện hành vi trong cuộc sống. c. Mục tiêu về thái độ: Học sinh bày tỏ được những thái độ tình cảm: Thái độ thực hiện hành vi: tích cực, chăm chỉ, tự giác. Thái độ đối với hành động. + Hành động đúng: Đồng tình noi theo, cổ vũ. + Hành động sai trái: Nhắc nhở, phê bình, lên án, ngăn chặn Tình cảm với đối tượng: Kính trọng, yêu quý, biết ơn. * Một số lưu ý khi xác định mục tiêu môn Đạo đức: Ba mục tiêu của môn đạo đức có mối quan hệ qua lại, tác động, thống nhất với nhau và cần đựoc giải quyết đồng bộ khi dạy từng bài đạo đức. trong 3 mục tiêu đó, mục tiêu về kĩ năng, hành vi là quan trọng nhất. Mục tiêu có thể diễn đạt dưới dạng chi tiết hay ngắn gọn. Học sinh cần nêu lên đựoc: Tại sao phải làm như vậy () Sự cần thiết của việc làm đó (.) Cách thực hiện (..) Khi xác định nội dung của từng mục tiêu, giáo viên cần căn cứ vào: + Tính chất của bài đạo đức + Khả năng của học sinh + Điều kiện thức tế của địa phương để đưa ra mục tiêu phù hợp. *Một số lưu ý đối với sử dụng tài liệu giảng dạy môn đạo đức: Các tài liệu chỉ mang tính tham khảo mà không phải là pháp lệnh. Do đó giáo viên không nên vận dụng máy móc vì nó có thể không phù hợp với học sinh lớp mình, điều kiện trường mình, tình hình địa phương mình. Dựa vào những gới ý trong tài liệu trên, giáo viên cần vận dụng sáng tạo cụ thể giáo viên có thể: + Xác định lại mục tiêu. + Lựa chọn lại nội dung bài. +Lựa chọn lại nội dung các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học thích hợp. Tuy nhiên với mọi sáng tạo của giáo viên phải nằm trong khuôn khổ của chương trình. + Giữ nguyên tên bài. + Bảo đảm 3 mục tiêu của bài học. + Bảo đảm thời gian dành cho từng bài. Để giáo viên nắm chắc kế hoạch dạy học, nội dung dạy học từng lớp, chuẩn kiến thức, kĩ năng và thái độ ( mức độ cần đạt) đối với từng bài học, giáo viên thực hiện chương trình môn học theo quyết định số 16/2006/ QĐ-BGD&ĐT ngày 05/05/2006. Khi giáo viên đã nắm chắc kế họach dạy học; nội dung dạy học môn Đạo đức của lớp 1; chuẩn kiến thức, kĩ năng và thái độ ( mức độ cần đạt) đối với từng bài học đạo đức; nắm được mục tiêu của môn đạo đức là gì? Và biết xác định mục tiêu của từng bài học sẽ tổ chức dạy học đảm bảo chuẩn kiến thức, kĩ năng, nội dung dạy học sẽ không vượt quá mức độ yêu cầu hoặc không đảm baỏ yêu cầu. VD: Bài “ Cảm ơn, xin lỗi” Để giúp học sinh biết được khi nào phải nói lời cảm ơn, khi nào phải nói lời xin lỗi, ngoài tình huống trong vở và bài tập, giáo viên phải sưu tầm thêm tranh ảnh về các tình huống khác để học sinh quan sát thảo luận và rút ra kết luận. Tranh Trong quá trình thảo luận gợi mở để các em hiểu được: Cảm ơn để bày tỏ sự biết ơn đối với người đã quan tâm, giúp đỡ mình – xin lỗi để bày tỏ sự ân hận hoặc áy náy về việc làm của mình VD: Bài “Trật tự trong trường học” Để giúp học sinh biết được phải giữ trật tự trong trường học và khi ra vào lớp, giáo viên phải khai thác nội dung baì tập 1 và bài tập 3 để hình thành tri thức mới cho học sinh ( đảo thứ tự bài tập trong vở bài tập). Sau đó khai thác, mở rộng để học sinh thấy được còn phải trật tự trong các buổi hoạt động tập thể, chào cờ Tranh 2.Giáo viên phải nắm rõ đặc trưng của từng tiết dạy, các họat động dạy học chủ yếu của mỗi tiết * Các tiết học đặc trưng Tiết 1 ( của mỗi bài): Nhiệm vụ chủ yếu là hình thành tri thức mới cho học sinh và bước đầu củng cố chúng. Hoạt động dạy học chính ở tiết 1 nên bao gồm khoảng 3 hoạt động ( không kể hoạt động khởi động). Hoạt động thứ nhất nhằm giới thiệu chuẩn mực đạo đức cần tác động đến học sinh. Hoạt động thứ hai nhằm khẳng định tính đứng đắn, tích cực và cần thiết của chuẩn mực. Hoạt động thứ ba củng cố bước đầu cho các em về nội dung của chuẩn mực. Tiết 2 (của mỗi bài): Nhiệm vụ chủ yếu là hình thành kĩ năng, hành vi đạo đức tương ứng và thái độ tích cực cho học sinh. Đồng thời, chuẩn bị bước đầu cho các em vận dụng vào cuộc sống. Cách tiến hành tiết 2 của một bài đạo đức rất mở với các hình thức đa dạng. Có thể tiến hành dạy thông qua các hoạt động quen thuộc như bày tỏ ý kiến, đóng vai, trò chơi, thảo luận nhóm,.Cũng có thể tổ chức tiết dạy bằng các hoạt động linh hoạt, sáng tạo phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 1 như: thi kể chuyện về nội dung đạo đức cần dạy, liên hoan văn nghệ về các nội dung liên quan, triển lãm tranh, ảnh do các em sưu tầm và tự vẽ VD: Bài Gia đình em. Tranh vẽ về gia đình. Bài Em và các bạn Tiết thực hành rèn luyện kĩ năng là những tiết để giáo viên tổ chức cho học sinh được tập dượt, củng cố và phát triển các kĩ năng hành vi phù hợp với các chuẩn mực hành vi đạo đức đã được thông qua các hoạt động cụ thể. Đây là những tiết học rất quan trọng nên yêu cầu giáo viên hết sức quan tâm, trao đổi kĩ trong buổi sinh hoạt chuyên môn để xây dựng nội dung tiết học phong phú, đảm bảo mục tiêu tiết dạy. Tiết dành cho địa phương: là những tiết để địa phương sử dụng dạy những vấn đề đạo đức cần quan tâm ở địa phương mình. Để dạy tốt các tiết học này, giáo viên cần nắm vững các hoạt động dạy học của mỗi tiết đặc trưng. 2.1. Các hoạt động dạy học chủ yếu ở tiết 1: a. Kiểm tra bài cũ: Kiến thức: Có thể yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi cần thiết (câu hỏi “tại sao”), về cách thực hiện chuẩn mực hành vi đạo đức ( câu hỏi “ như thế nào?”), hay yêu cầu các em đọc thuộc lòng nội dung ghi nhớ của bài. Kĩ năng, hành vi: Ở đây có thể kiểm tra những kĩ năng ( như thực hiện các thao tác, hành động, kĩ năng nhận xét hành vi, xử lí tình huống đạo đức), hành vi mà học sinh thực hiện ngoài giờ lên lớp Thái độ tình cảm: Yêu cầu học sinh bày tỏ thái độ bản thân về các hành vi, các phát biểu do giáo viên nêu ra hoặc về những việc do chính các em làm, về các đối tượng mà các em thực hiện hành vi, công việc b. Hoạt động 1: Mục tiêu của hoạt động 1 phải tương ứng với mục tiêu kiến thức về yêu cầu của chuẩn mực hành vi. c. Hoạt động 2: Khi thiết kế hoạt động 2, giáo viên cần lưu ý: Mục tiêu của nó phải là nội dung kiến thức về sự cần thiết, cách thực hiện chuẩn mực hành vi. Nên sử dụng phương pháp thảo luận nhóm để giúp học sinh tự phát hiện ra những nội dung trên. Cần gợi ý nội dung một cách thích hợp cho các em ( vì những nội dung về sự cần thiết và cách thực hiện mang tính khái quát cao, trừu tượng với học sinh) và chuẩn bị phương tiện cần thiết cho các em d. Hoạt động 3: Từ hoạt động 3, mục tiêu là kĩ năng, hành vi tương ứng ( như liên hệ thực tế, nhận xét hành vi, xử lí tình huống, thực hiện một số việc làm cụ thể, bày tỏ thái độ với các ý kiến liên quan..) e. Hướng dẫn thực hành: Yêu cầu học sinh sưu tầm những câu ca dao, tục ngữ, những bài hát, bài thơliên quan đến bài học đạo đức; rèn luyện; báo cáo; chuẩn bị các phương tiện dạy học phục vụ cho tiết 2 Cá
Tài liệu đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_d.doc