Sáng kiến kinh nghiệm Làm thế nào để tổ chức tốt các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi
1.1.Thuận lợi:
Bản thân tôi yêu nghề mến trẻ, chịu khó học hỏi và tích cực nghiên cứu tài liệu, có chút ít vốn hiểu biết về một số trò chơi dân gian truyền miệng.
Được sự quan tâm nhiều mặt của lãnh đạo địa phương, bậc học mầm non, của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học như: Phòng học mới khang trang, có khuôn viên rộng rãi thoáng mát, tranh ảnh, sách báo, đồ dùng đồ chơi đầy đủ. Bản thân được dự giờ thường xuyên của của chuyên môn nhà trường trong công tác bồi dưỡng lý thuyết lẫn thực hành.
Bản thân là một giáo viên đứng lớp mẫu giáo lớn, đã nhiều năm công tác, có tinh thần trách nhiệm cao trong việc chăm sóc giáo dục trẻ, hiểu tâm sinh lí và nguyện vọng của trẻ trong độ tuổi mẫu giáo lớn khi tham gia vào các trò chơi dân gian.
Đã có những chính sách ưu đãi, khuyến khích của trung ương, địa phương về chế độ đời sống, tiền lương, đời sống giáo viên đã ổn định nên chị em đã thực sự yên tâm gắn bó với nghề nghiệp.
100% trẻ đã được học qua lớp mẫu giáo nhỡ nên đã được tham gia một số trò chơi và thuộc lời đồng dao của một số trò chơi dân gian. Các cháu năng động, khoẻ mạnh, thích tìm tòi khám phá những điều mới lạ xung quanh.
Được phụ huynh quan tâm hỗ trợ các nguyên vật liệu dễ kiếm ở địa phương để làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho các trò chơi. Đồ chơi đơn giản, dễ kiếm, đảm bảo an toàn cho trẻ và đảm bảo khoa học.
1.2. Khó khăn :
Các cháu lớp tôi chủ yếu là con của những gia đình nông dân thuần tuý nên khó có điều kiện chăm sóc cho các cháu đầy đủ dẫn đến sự tiếp thu của các cháu không đồng đều, có những cháu sinh đầu năm, có những cháu sinh cuối năm, có những cháu phát âm chưa rõ ràng còn nói lắp, nói ngọng, có những cháu còn chậm, nhút nhát chưa tự tin, mạnh dạn chưa hứng thú trong giờ học, giờ chơi.
Thời gian tổ chức cho trẻ chơi rất hẹp, vì đa số trò chơi dân gian chỉ tổ chức lồng ghép với các hoạt động khác.
Quan điểm của một số phụ huynh chỉ chú trọng đến việc học chưa chú ý tạo điều kiện để cho trẻ được hoạt động vui chơi. Dẫn đến việc trẻ tham gia các trò chơi dân gian ở lớp cũng như ở gia đình đạt kết quả chưa cao.
Bản thân giáo viên chưa nắm bắt hết các trò chơi dân gian dành cho lứa tuổi của lớp mình, chưa thực sự lôi cuốn trẻ tham gia trò chơi. Việc lồng ghép tích hợp trò chơi dân gian vào các hoạt động học tập của trẻ chưa được logic nên khi tổ chức các hoạt động có trò chơi dân gian chưa mang lại hiệu quả cao.
Khả năng chú ý có chủ định của một số trẻ còn hạn chế. Trẻ dễ dàng nhập cuộc chơi nhưng cũng nhanh chóng tự rút ra khỏi trò chơi nếu nó không còn hứng thú.
I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất đầy nắng gió. Tuổi thơ của tôi gắn liền với những trò chơi dân gian, cùng bạn bè ngày ngày vui đùa trên những đồi cát trắng, nhất là những buổi chiều nắng xế với các trò chơi như thả diều hay đuổi bắtCũng bởi thế mà tôi yêu thích nghề dạy trẻ để mãi được sống và nhớ về tuổi thơ êm đềm ấy. Sau khi tốt nghiệp ra trường, tôi không ở lại thành thị như các bạn lựa chọn, mà ước muốn của tôi là được trở về quê hương để được tự tay mình chăm sóc những đứa trẻ nghèo, truyền dạy cho trẻ những trò chơi lý thú và bổ ích. Bởi tôi biết rằng, những trò chơi ấy để lại những ấn tượng vô cùng mạnh mẽ và sâu sắc trong lòng trẻ thơ. Hơn ai hết qua 3 năm đào tạo trên giảng đường tôi nhận thức được rằng: “Chơi là cuộc sống của trẻ, tổ chức trò chơi chính là tổ chức cuộc sống cho trẻ”. Trò chơi là một hoạt động không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày của trẻ. Đặc biệt là ở trường mầm non cũng như trong bất kì hoạt động nào cũng đều có các trò chơi nhằm mục đích ôn luyện và củng cố kiến thức cho trẻ. Điều đó chứng tỏ rằng trò chơi đóng một vai trò vô cùng quan trọng và không thể thiếu trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. Đối với Giáo dục mầm non, ngoài sự cần thiết có một môi trường Xanh - sạch - đẹp còn phải xây dựng bầu không khí vui tươi thân thiện cho trẻ thông qua các trò chơi, đặc biệt là trò chơi dân gian. Qua các trò chơi dân gian trẻ như được lớn lên về thể lực, trí tuệ, tình cảm đạo đức và thẩm mĩ. Mặt khác trò chơi dân gian với những chức năng đặc biệt đóng một vai trò và vị thế quan trọng trong đời sống trẻ thơ, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, nó làm cho thế giới xung quanh trẻ đẹp hơn và rộng mở hơn. Chính vì vậy trò chơi dân gian rất cần thiết được lựa chọn, tổ chức cho trẻ chơi trong nhà trường tuỳ theo lứa tuổi của trẻ. Bản thân tôi qua nhiều năm sinh sống và học tập ở thành phố Đồng Hới, được chứng kiến sự lớn lên của đứa em họ hằng ngày, tôi thấy thật tội nghiệp cho các em, do tốc độ của quá trình đô thị hoá, các em ở một xã hội công nghiệp thì những trò chơi dân gian đối với các em là một cái gì đó xa vời, nhường chỗ cho những trò chơi hiện đại, trò chơi điện tử chỉ thui thủi chơi một mình, không được trải nghiệm cùng bạn bè đồng trang lứa để chơi những trò chơi lý thú và bổ ích. Bởi vậy mỗi lần được bố mẹ cho về quê thăm ông bà là em như mừng reo lên, với niềm vui được gặp ông bà và hơn hết là cùng đám bạn ở quê thả diều, đánh cù, và các trò chơi dân gian khác, cùng chia sẻ niềm vui với bạn, lúc nào tôi cũng thấy khuôn mặt em rạng rỡ với nụ cười nở thắm trên môi. Điều đó càng thôi thúc tôi ý nghĩ: Làm thế nào để tổ chức tốt trò chơi dân gian cho trẻ. Để lưu giữ loại hình sinh hoạt văn hoá mà cha ông ta đã sáng tạo, lưu truyền từ đời này sang đời khác. Ngày nay tiến trình xã hội hoá - Công nghiệp hoá đang len lỏi về các miền quê, những vùng đất nghèo dần dần thay thế cho bối cảnh xã hội hiện đại thì ngày càng có nhiều em không được làm quen và chơi với những trò chơi dân gian của thiếu nhi như ngày trước đang ngày bị mai một và lãng quên. Vì thế, giúp các em hiểu và quay về với cội nguồn của các trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết. Xuất phát từ vai trò quan trọng của trò chơi dân gian đối với trẻ và nhu cầu hưởng thụ hoạt động này, tôi thấy việc tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian là một việc làm vô cùng quan trọng và có ý nghĩa. Nhưng làm thế nào để tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ một cách có hiệu quả? Điều này quả không dễ dàng đối với tất cả các giáo viên mầm non. Với đề tài này tôi biết đã thu hút được sự quan tâm nghiên cứu của rất nhiều bạn đồng nghiệp trong ngành. Với đề tài tôi đang viết nó có những điểm mới: Tôi dành sự quan tâm trong việc khơi dậy ở trẻ tình yêu gắn bó đối với các trò chơi dân gian nhằm khôi phục nét văn hoá tốt đẹp của dân tộc. Chú trọng tính tích cực tham gia hoạt động của trẻ, kích thích sự sáng tạo của trẻ trong quá trình chơi đặc biệt là ở những trò chơi mà trong đó trẻ tự tay làm nên những đồ vật bằng học liệu sẵn có trong thiên nhiên. Là một giáo viên được nhà trường phân công trực tiếp phụ trách lớp 5-6 tuổi ở trường mầm non chúng tôi, đứng trước thực trạng hiện nay, tôi luôn đau đáu trong lòng mình phải làm sao đây để tìm ra những giải pháp, cách làm hay để tổ chức tốt các trò chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất. Từ những thực tế của lớp mình phụ trách, tôi đã nghiên cứu và quyết định chọn đề tài: “Làm thế nào để tổ chức tốt các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi”. Đây là một đề tài khó nhưng với tình yêu nghề, tình yêu trẻ và với tâm nguyện sẽ góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào việc thực hiện phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” của bộ GD & ĐT cũng như việc góp phần giữ gìn và bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc Việt Nam nên tôi cố gắng tìm tòi nghiên cứu để thực hiện đề tài này đạt hiệu quả hơn. 2. Phạm vi ứng dụng: Trò chơi dân gian là một loại hình văn hoá rất đặc trưng của dân tộc Việt Nam. Không chỉ ở bậc học mầm non mà ở mọi bậc học nào hay những lễ hội truyền thống của dân tộc, đâu đâu cũng có bóng dáng của trò chơi dân gian. Bất cứ ở lứa tuổi nào cũng có thể tham gia vào các trò chơi dân gian. Nó như là một sợi dây vô hình kết nối tình đoàn kết dân tộc vô cùng mạnh mẽ, không chỉ kết nối tình bạn đồng trang lứa mà nó còn là sợi dây gắn bó tình cảm giữa miền ngược với miền xuôi, giữa vùng biển với đất liền và xa hơn nữa là tình cảm giữa những con người không cùng chung ngôn ngữ. Chính vì vậy có thể nói phạm vi ứng dụng của trò chơi dân gian rất rộng rãi. Ở trường mầm non: Hoạt động chủ đạo của các cháu là hoạt động vui chơi, trẻ học mà chơi – chơi mà học. Trong tất cả các hoạt động của trẻ ở trường đều có thể lồng ghép, tích hợp các trò chơi dân gian vào, từ hoạt động chung, hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, hoạt động chiều, hoạt động mọi lúc mọi nơi hay các ngày hội ngày lễ. Tuy nhiên, tuỳ vào từng tính chất, nội dung cụ thể của từng hoạt động mà giáo viên lựa chọn các trò chơi để đưa vào cho hợp lí. Ở địa phương: Hằng năm vào các ngày lễ như: Quốc khánh 2/9, tết cổ truyền của dân tộc có thể tổ chức các hội thi để giao lưu giữa các thôn dưới hình thức tổ chức các trò chơi dân gian. Đặc biệt là các trò chơi: Kéo co, đánh cù, đánh quay Đây là những trò chơi có sức hút rất mạnh mẽ, ở đó các nam thanh, nữ tú được thể hiện sức mạnh, tài năng, sự khéo léo của mình, vừa có thể giao lưu kết bạn tạo nên một loại hình văn hoá đặc sắc của địa phương. II. PHẦN NỘI DUNG: 1. Thực trạng: Trong bối cảnh xã hội hiện nay, cùng với tốc độ phát triển như vũ bảo của nền kinh tế. Thì các bậc phụ huynh luôn bận rộn với công việc ít có thời gian quan tâm đến con cái, ít có thời gian để giải thích ý nghĩa và dạy cho con cách chơi các trò chơi dân gian. Chính vì vậy mà nó ngày càng mai một, ít thấy các em chơi các trò chơi truyền thống. Để gìn giữ bản sắc văn hoá của cha ông để lại cùng với việc thực hiện phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” của bộ Giáo dục và đào tạo. Giờ học giờ chơi của trẻ ở trường mầm non thì trò chơi dân gian cần được chú trọng. Bước vào năm học, bản thân tôi thực hiện nghiên cứu đề tài gặp những thuận lợi và khó khăn sau. 1.1.Thuận lợi: Bản thân tôi yêu nghề mến trẻ, chịu khó học hỏi và tích cực nghiên cứu tài liệu, có chút ít vốn hiểu biết về một số trò chơi dân gian truyền miệng. Được sự quan tâm nhiều mặt của lãnh đạo địa phương, bậc học mầm non, của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học như: Phòng học mới khang trang, có khuôn viên rộng rãi thoáng mát, tranh ảnh, sách báo, đồ dùng đồ chơi đầy đủ. Bản thân được dự giờ thường xuyên của của chuyên môn nhà trường trong công tác bồi dưỡng lý thuyết lẫn thực hành. Bản thân là một giáo viên đứng lớp mẫu giáo lớn, đã nhiều năm công tác, có tinh thần trách nhiệm cao trong việc chăm sóc giáo dục trẻ, hiểu tâm sinh lí và nguyện vọng của trẻ trong độ tuổi mẫu giáo lớn khi tham gia vào các trò chơi dân gian. Đã có những chính sách ưu đãi, khuyến khích của trung ương, địa phương về chế độ đời sống, tiền lương, đời sống giáo viên đã ổn định nên chị em đã thực sự yên tâm gắn bó với nghề nghiệp. 100% trẻ đã được học qua lớp mẫu giáo nhỡ nên đã được tham gia một số trò chơi và thuộc lời đồng dao của một số trò chơi dân gian. Các cháu năng động, khoẻ mạnh, thích tìm tòi khám phá những điều mới lạ xung quanh. Được phụ huynh quan tâm hỗ trợ các nguyên vật liệu dễ kiếm ở địa phương để làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho các trò chơi. Đồ chơi đơn giản, dễ kiếm, đảm bảo an toàn cho trẻ và đảm bảo khoa học. 1.2. Khó khăn : Các cháu lớp tôi chủ yếu là con của những gia đình nông dân thuần tuý nên khó có điều kiện chăm sóc cho các cháu đầy đủ dẫn đến sự tiếp thu của các cháu không đồng đều, có những cháu sinh đầu năm, có những cháu sinh cuối năm, có những cháu phát âm chưa rõ ràng còn nói lắp, nói ngọng, có những cháu còn chậm, nhút nhát chưa tự tin, mạnh dạn chưa hứng thú trong giờ học, giờ chơi. Thời gian tổ chức cho trẻ chơi rất hẹp, vì đa số trò chơi dân gian chỉ tổ chức lồng ghép với các hoạt động khác. Quan điểm của một số phụ huynh chỉ chú trọng đến việc học chưa chú ý tạo điều kiện để cho trẻ được hoạt động vui chơi. Dẫn đến việc trẻ tham gia các trò chơi dân gian ở lớp cũng như ở gia đình đạt kết quả chưa cao. Bản thân giáo viên chưa nắm bắt hết các trò chơi dân gian dành cho lứa tuổi của lớp mình, chưa thực sự lôi cuốn trẻ tham gia trò chơi. Việc lồng ghép tích hợp trò chơi dân gian vào các hoạt động học tập của trẻ chưa được logic nên khi tổ chức các hoạt động có trò chơi dân gian chưa mang lại hiệu quả cao. Khả năng chú ý có chủ định của một số trẻ còn hạn chế. Trẻ dễ dàng nhập cuộc chơi nhưng cũng nhanh chóng tự rút ra khỏi trò chơi nếu nó không còn hứng thú. 1.3. Điều tra thực tiển : Ngay từ những ngày đầu nhận lớp, tôi đã tiến hành khảo sát lớp, với tổng số 29 cháu nhưng có đến 16 cháu sinh từ tháng 7 đến tháng 12 năm 2007 nên nhìn các cháu rất dại so với những cháu sinh đầu năm. Phần đa các cháu chưa hứng thú với các trò chơi dân gian, chưa nắm bắt được cách chơi, luật chơi của các trò chơi dân gian. Qua quá trình tiếp xúc, trò chuyện làm quen với các cháu, tôi đã tìm hiểu khả năng nhận biết và hứng thú của trẻ về các trò chơi dân gian như sau: Mức độ Đầu năm Số lượng Tỷ lệ Trẻ yêu thích, hứng thú 14/29 48,3% Hiểu biết về trò chơi dân gian 11/29 37,9% Phát triển thể chất 16/29 55,2% Tinh thần đoàn kết- ý thức tập thể 15/29 51,7% Trẻ tự tổ chức trò chơi dân gian 12/29 41,4% Từ kết quả trên bản thân tôi rất lo lắng, trăn trở, luôn suy nghĩ tìm tòi các biện pháp tối ưu, để áp dụng nhằm tích hợp các trò chơi dân gian vào các hoạt động một cách có hiệu quả nhất kích thích tính tò mò, sự sáng tạo và lòng ham hiểu biết của trẻ để tạo sự hứng thú cho trẻ khi tham gia vào các trò chơi dân gian. Từ những đặc điểm và tình hình thực tế của bản thân và của lớp mình, tôi đã suy nghĩ và tìm ra phương pháp thích hợp, để từng bước dẫn dắt trẻ tích cực tham gia vào các trò chơi dân gian. Để làm được điều đó tôi đã sử dụng một số biện pháp sau: 2. Biện pháp : 2.1. Lập kế hoạch : Như chúng ta đã biết vui chơi là hoạt động đặc trưng của trẻ ở trường mầm non. Chơi chính là cuộc sống của trẻ. Đặc biệt là ở lứa tuổi mẫu giáo, chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ. Điều này được thể hiện rất rõ trong cuộc sống hằng ngày của trẻ ở trường mầm non. Qua trò chơi trẻ được bộc lộ hết mình một cách tích cực và chủ động, những màu sắc xúc cảm chân thực của trẻ được thể hiện. Hoạt động vui chơi đã tạo ra sự biến đổi về chất trong tâm lí của trẻ. Tất cả các trò chơi trong lứa tuổi này trẻ đều thích, nhưng hấp dẫn hơn cả vẫn là trò chơi dân gian. Vì trò chơi dân gian không đòi hỏi phức tạp mà nó đơn giản dễ chơi, trẻ tự tin hoà mình vào trò chơi một cách vô tư, thoải mái , số lượng tham gia không hạn chế. Đặc biệt hơn trò chơi dân gian thường gắn với các bài đồng dao (có vần, có điệu). Khi tham gia trò chơi trẻ được ca hát, nhảy múa, đối đápQua đó vốn từ của trẻ được phong phú, ngôn ngữ mạch lạc. Qua trò chơi dân gian các trẻ nhút nhát, tự kỷ được hoà đồng hơn với các bạn trong nhóm lớp. Để tổ chức tốt các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo, đầu tiên tôi lập kế hoạch hoạt động rõ ràng để tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian sao cho phù hợp với từng chủ đề của lớp mình phụ trách. Trước hết để lập được kế hoạch tôi luôn bám sát chương trình mục tiêu chăm sóc giáo dục trẻ, với những nội dung công việc rõ ràng cụ thể : TT Tên chủ đề Tên trò chơi Ghi chú 1 Trường mầm non Ô ăn quan, trốn tìm. 2 Bản thân Nhảy dây, nu na nu nống. 3 Gia đình Rồng rắn, lộn cầu vồng, chuyền thẻ. 4 Nghề nghiệp Kéo cưa lừa xẻ, dệt vải. 5 Thế giới thực vật Trồng nụ trồng hoa, ném còn. 6 Thế giới động vật Mèo đuổi chuột, bịt mắt bắt dê. 7 Phương tiện giao thông Thả đĩa ba ba, cướp cờ. 8 Nước và một số HTTN Ném vòng cổ chai, chong chóng. 9 QH- ĐN- Bác Hồ Chồng đống chồng đe, kéo co. Khi đã lập được kế hoạch tôi thường xuyên bám sát kế hoạch để cho trẻ làm quen và rèn luyện cho trẻ. Đặc biệt đối với những trẻ nhút nhát, trầm cảm, tôi luôn tìm cách để lôi cuốn trẻ tham gia vào trò chơi. Bản thân luôn tự rèn luyện mình trong chuyên môn nghiệp vụ, trau dồi kiến thức kĩ năng và biết sáng tạo trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ. 2.2. Lựa chọn trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Trò chơi dân gian rất phong phú, không chỉ nhiều về số lượng mà còn đa dạng về thể loại. Nhưng không phải trò chơi nào cũng phù hợp với trẻ ở từng độ tuổi. Vì thế để tổ chức tốt trò chơi dân gian cho trẻ tôi luôn làm tốt công tác chuẩn bị : Xác định rõ thể loại, cách chơi, luật chơi, mục đích yêu cầu cần đạt khi tổ chức trò chơi dân gian đó. Chuẩn bị chu đáo đồ dùng, đồ chơi phù hợp với trò chơi. Để thực hiện tốt việc tích hợp trò chơi dân gian vào hoạt động học tập của trẻ, tôi đã tìm tòi nghiên cứu lựa chọn những trò chơi phù hợp, gắn với nội dung bài dạy, đảm bảo yêu cầu kiến thức, kĩ năng, thái độ và tâm sinh lí lứa tuổi. Đối với trò chơi có luật thì bên cạnh cách chơi, lời ca, bài hát đồng dao (nếu có) thì tôi giới thiệu cho trẻ luật chơi. Lần chơi đầu tôi giới thiệu tỉ mỉ luât chơi, cách chơi và chơi thử cùng vài trẻ nhanh nhẹn, tháo vát để trẻ quan sát, hình dung cách chơi và có hứng thú vào trò chơi. Ví dụ : Với trò chơi « Mèo đuổi chuột », tôi thấy khi trẻ chơi, bạn làm chuột mà chạy quá nhanh thì bạn mèo hay chạy tắt để đuổi kịp bạn. Vì thế trước khi tổ chức tôi giải thích kỉ luật chơi cho các cháu : Mèo phải chui đúng lỗ chuột đã chui, nếu chui nhầm phải ra ngoài một lần chơi. Đối với các trò chơi gắn với các bài đồng dao, tôi luôn tập thuộc lời diễn cảm, phân biệt được giọng đối thoại trong nội dung bài đồng dao phản ánh điều gì, cần đọc sao cho truyền cảm, gây hứng thú cho trẻ. Ví dụ : Khi tôi dạy trẻ bài đồng dao « Nu na nu nống ». Nu na nu nống Cái bống nằm trong Con ong nằm ngoài Củ khoai chấm mật Phật ngồi phật khóc Con cóc nhảy ra Con gà tú hụ Nhà mụ thổi xôi Nhà tôi nấu chè Tay xoè chân thụt. Đây là bài đồng dao trong trò chơi thuộc chủ đề bản thân, tôi đọc thuộc với nhịp thơ 2/2, nhịp độ chậm, chú ý chữ khó đọc, khó hiểu, tôi giải thích cho trẻ đọc nhiều lần . Khi đọc diễn cảm tôi kết hợp thể hiện điệu bộ nét mặt phù hợp với nội dung bài đồng dao, đặc biệt tôi lựa chọn nhiều hình thức tổ chức khác nhau để thu hút sự chú ý của trẻ và khi đứng trước trẻ tôi luôn tự tin vào cách tổ chức của mình. Với trẻ trong độ tuổi mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) khả năng chú ý có chủ định và nhận thức của trẻ cao hơn so với các trẻ ở lứa tuổi trước. Vì thế khi tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ, tôi đã lựa chọn những trò chơi dài hơn, khó hơn. Khi lựa chọn những trò chơi dân gian cho trẻ lớp mình, tôi chọn trò chơi không quá dễ cũng không quá khó đối với trẻ. Đặc biệt chú ý đến việc lồng ghép ôn bài củ và làm quen các kiến thức mới, thông qua đó giúp trẻ củng cố tư duy, phát triển ngôn ngữ, vận động. Chuẩn bị tốt đồ dùng đồ chơi để lôi cuốn thu hút trẻ tham gia càng đông càng tốt, từ đó tôi cũng đã lựa chọn được những trò chơi phù hợp với lớp tôi như : Mèo đuổi chuột, bịt mắt bắt dê, rồng rắn lên mây, cướp cờ, ném vòng cổ chai 2.3. Chuẩn bị địa điểm, đồ dùng đồ chơi, lời đồng dao trước khi tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ : Chuẩn bị địa điểm : Trò chơi dân gian gắn bó chặt chẽ với thiên nhiên Việt Nam. Trong trò chơi dân gian, con người và thiên nhiên hoà quyện với nhau, thiên nhiên được nhân cách hoá trở nên có hồn. Có những trò chơi dân gian mang tính tập thể cao thường có số lượng cháu tham gia đông như trò chơi : Rồng rắn, kéo co, mèo đuổi chuộtTuy vậy cũng có những trò chơi tĩnh trẻ hay chơi theo nhóm nhỏ như trò chơi : Chồng nụ chồng hoa, cắp cuaVì vậy tôi luôn nắm vững cách chơi, luật chơi, đặc điểm của từng trò chơi để từ đó lựa chọn địa điểm chơi phù hợp với từng trò chơi. Đối với những trò chơi có số lượng trẻ tham gia chơi đông, tôi đã tận dụng khoảng không gian thoáng mát ở sân trường để tổ chức cho trẻ chơi, với những trò chơi tĩnh tôi tổ chức lồng ghép vào các hoạt động chung, hoạt động chiều để cho các cháu chơi trong lớp. Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi. Để trò chơi được thành công thì ngoài kiến thức cơ bản như nắm vững luật chơi, cách chơi, thuộc lời ca. Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi cũng là cơ sở quyết định kết quả của trò chơi. Mỗi trò chơi dân gian có một hoặc nhiều loại đồ dùng đồ chơi tương ứng, nếu thiếu nó sẽ không tiến hành được. Ví dụ : Trò chơi « Cướp cờ » đòi hỏi một mảnh vải hoặc cành lá làm cờ, giữa sân vẽ 1 vòng tròn đặt làm cành hoặc mảnh vải, ở đầu mỗi sân vẽ một vạch ngang làm mốc. Đối với trò chơi « kéo co » thì đòi hỏi phải có 1 sợi dây thừng 6m, vẽ 1 vạch thẳng làm ranh giới giữa 2 đội. Với trò chơi « ném vòng cổ chai » thì đòi hỏi phải có 3 cái chuỳ hoặc 3 cái chai, 9 vòng tròn đường kính 10 - 15cm làm bằng tre Hay như trò chơi « bịt mắt bắt dê » nếu thiếu 2 cái khăn bịt mắt thì không thể tổ chức được. Để có được đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ chơi, ngoài việc tìm tòi nghiên cứu ở sách báo, tôi cũng tận dụng những nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương như : cành cây, lá cây, tre, nứanhững vật liệu phế thải như : chai nhựa, vải vụn. Ngoài ra tôi cũng huy động ở các bậc phụ huynh sưu tầm thêm những nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để tạo ra những đồ dùng đồ chơi an toàn, đẹp mắt thu hút sự chú ý của trẻ, kích thích trẻ tham gia vào trò chơi. Và với đồ dùng đồ chơi tự làm khi đưa vào sử dụng trong trò chơi dân gian tôi thấy trẻ rất hào hứng, hứng thú chơi. Điều đó chứng tỏ rằng đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi dân gian rất quan trọng. Vì thế trước khi tổ chức cho trẻ chơi 1 trò chơi dân gian nào đó, giáo viên cần tìm hiểu kĩ về cách chơi, luật chơi, xác định những đồ dùng đồ chơi phù hợp với trò chơi để từ đó có thể chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết cho trò chơi để trò chơi được tổ chức tốt hơn, hiệu quả hơn. Dạy trẻ đọc thuộc lời ca (với những trò chơi có lời đồng dao) Hầu hết trò chơi dân gian trẻ em Việt nam đều gắn liền với những bài đồng dao. Đó là những câu vè ngắn gọn, có nhịp điệu, âm thanh dễ thuộc, dễ nhớ được sử dụng trong khi chơi, nhưng thiếu nó thì trò chơi khó có thể tiến hành được. Và khi chơi trẻ không đơn thuần thực hiện các vận động của mình mà chúng thường vừa chơi vừa hát hoặc đọc lời đồng dao nào đó. Ví dụ : Chơi « Kéo cưa lừa xẻ » thì trẻ hát hoặc đọc : Kéo cưa lừa xẻ Ông thợ nào khoẻ thì ăn cơm vua Ông thợ nào thua Về bú tý mẹ. Hay khi chơi « lộn cầu vồng » thì trẻ hát hoặc đọc : Lộn cầu vồng Nước sông nước chảy Có cô mười bảy Có chị mười ba Ra lộn cầu vồng Những câu hát tuy chưa có mạch ý rõ ràng nhưng nếu thiếu nó thì trò chơi không thực hiện được. Thật vậy, qua thực tế tôi thấy : các bài đồng dao gắn với trò chơi khiến cho không khí chơi vui vẻ nhộn nhịp hơn. Khi tham gia chơi trẻ được ca hát nhảy múa, đối đáp qua đó vốn từ của trẻ được phong phú, ngôn ngữ mạch lạc. Chính vì vậy muốn tổ chức cho trẻ chơi các tr
Tài liệu đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_lam_the_nao_de_to_chuc_tot_cac_tro_cho.doc