Báo cáo Giải pháp Phát triển phong trào văn hóa đọc cho học sinh lớp chủ nhiệm

 TÊN ĐỀ TÀI
“PHÁT TRIỂN PHONG TRÀO VĂN HÓA ĐỌC 
 CHO HỌC SINH LỚP CHỦ NHIỆM”
 Lĩnh vực: Chủ nhiệm MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ...................................................................................................1
 1. Lí do chọn đề tài................................................................................................1
 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.....................................................................2
 2.1. Đối tượng ....................................................................................................2
 2.2. Phạm vi nghiên cứu.....................................................................................3
 3. Mục đích nghiên cứu.........................................................................................3
 4. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................3
 5. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................3
 6. Tính mới của đề tài............................................................................................4
 7. Cấu trúc đề tài ...................................................................................................4
PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ..........................................................................5
 1. Cơ sở của đề tài ...............................................................................................5
 1.1. Cơ sở lý luận .................................................................................................5
 1.1.1. Một số vấn đề lí luận chung về văn hóa đọc ............................................5
 1.1.2. Vai trò của sách và việc đọc sách.............................................................5
 1.1.3. Vai trò của giáo viên chủ nhiệm ..............................................................7
 1.2. Cơ sở thực tiễn..............................................................................................7
 1.2.1. Thực trạng chung......................................................................................7
 1.2.2. Thực trạng đọc sách ở trường THPT .....................................................10
 1.2.3. Đánh giá chung thực trạng về văn hóa đọc tại Trường THPT Lê Lợi ...11
 2. Một số giải pháp phát triển phong trào văn hóa đọc.................................13
 2.1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của văn hóa đọc.............................13
 2.2. Tạo Groop đọc sách, họp groop trao đổi để biết tâm tư...............................14
 2.3. Trao đổi phương pháp đọc sách khoa học, hiệu quả ....................................15
 2.4. Hình thành thói quen đọc sách cho HS ........................................................17
 2.5. Phát động phong trào đọc sách nhân “Ngày hội Văn hóa đọc”....................19
 2.6. Xây dựng mô hình văn hóa đọc cho HS lớp chủ nhiệm...............................22
 2.7. Tổ chức hoạt động đọc sách ý nghĩa với hình thức phong phú....................24
 2.8. Đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá theo định hướng ................................28 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Thứ tự Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ
 1 BGD&DT Bộ giáo dục và đào tạo
 2 GD Giáo dục
 5 SGD&ĐT Sở giáo dục và đào tạo
 6 QĐ Quyết định
 7 THPT Trung học phổ thông
 8 GV Giáo viên
 9 HS Học sinh
 10 IQ Kỹ năng cứng
 11 EQ Kỹ năng mềm
 12 NLS Năng lực số
 13 CĐS Chuyển đổi số khăn, thách thức của xã hội. Và theo Barack Obama đã nói "Vào khoảnh khắc mà 
chúng ta quyết thuyết phục đứa trẻ, bất cứ đứa trẻ nào, bước qua bậc thềm ấy, bậc 
thềm màu nhiệm dẫn vào thư viện, ta thay đổi cuộc sống của nó mãi mãi, theo cách 
tốt đẹp hơn.”
 Trong những năm gần đây, ở trường THPT Lê Lợi – nơi chúng tôi đang công 
tác, phong trào đọc, thói quen đến với thư viện của học sinh đã được hình thành và 
phát triển dưới sự quan tâm của Đảng ủy, Ban giám hiệu, nhân viên thư viện và tập 
thể giáo viên nhà trường. Nhưng thực trạng không thể phủ nhận là việc đọc của 
học sinh vẫn chưa diễn ra rộng, chưa thu hút phần lớn học sinh nhà trường tham 
gia, và việc định hướng cho việc đọc chưa thật sự mang lại hiệu quả cao nhất.
 Chính vì vậy, việc phát triển phong trào văn hóa đọc cho học sinh là vấn đề 
cần thiết, cấp bách trong công tác giáo dục ở trường phổ thông. Trong nhà trường, 
nội dụng hoạt động đoàn, các tiết học bộ môn, hoạt động ngoài giờ lên lớp hay các 
buổi sinh hoạt dưới cờđã có sự lồng ghép rèn luyện cho học sinh ý thức tự học, 
tự đọc song chưa thường xuyên và do nhận thức của các em còn hạn chế nên việc 
phát triển phong trào đọc chưa thực sự hiệu quả. Chúng tôi thiết nghĩ rằng giáo 
viên chủ nhiệm là người gần gũi với các em, thường xuyên tiếp xúc với các em nên 
nắm bắt được tâm lí, tâm tư, tình cảm của các em. Giáo viên chủ nhiệm sẽ là người 
trực tiếp cung cấp cho học sinh kiến thức cơ bản, các định hướng có liên quan đến 
việc đọc, cách tiếp cận và sử dụng sách báo,, tăng cường hiểu biết về mối quan 
hệ tác động qua lại giữa việc đọc với đời sống và học tập, góp phần hình thành ở 
học sinh thái độ, ý thức và hành động đúng đắn về văn hóa đọc. Vì vậy phát triển 
phong tào văn hóa đọc cho học sinh là việc làm có tác dụng rộng lớn nhất, sâu sắc 
và bền vững nhất, nó còn là nền tảng để bồi dưỡng tâm hồn, phát triển đạo đức xã 
hội, phẩm chất năng lực trong hoạt động học tập ở nhà trường và trong hành trình 
học tập suốt đời của các em cũng như trong cuộc sống.
 Trước thực tế như vậy, là những giáo viên chủ nhiệm, chúng tôi thấy bản thân 
phải tìm cách để hình thành và phát triển phong trào đọc không những ở lớp, ở 
trường mà còn ở nhà, mọi lúc, mọi nơi. Mục tiêu muốn hạn chế những đam mê tầm 
thường, những mặt trái của thời đại công nghệ cũng như nâng cao ý thức, hình 
thành thói quen đọc mà xuất phát điểm là từ học sinh lớp chủ nhiệm.
 Từ những lí do trên cùng với những kinh nghiệm có được qua những năm làm 
công tác chủ nhiệm, chúng tôi lựa chọn và áp dụng đề tài “Phát triển phong trào 
văn hóa đọc cho học sinh lớp chủ nhiệm”.
 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
 2.1. Đối tượng nghiên cứu
 2 - Phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp
 6. Tính mới của đề tài
 Trong những năm gần đây đã có một số đề tài đề cập đến vấn đề văn hóa đọc 
trong nhà trường như đổi mới quản lí thư viện, nâng cao trình độ nhân viên thư 
việnnhưng cũng chỉ dừng lại ở phần lí thuyết mà chưa có đề tài nào đi sâu vào 
rèn luyện kỹ năng đọc, viết, nói, nghe cho học sinh. Đóng góp mới của đề tài là từ 
các giải pháp nâng cao văn hóa đọc trong nhà trường như nâng cao nhận thức về 
tầm quan trọng của văn hóa đọc, xây dựng phương pháp đọc sách một cách hiệu 
quả, hình thành thói quen đọc sách cho HS trên cơ sở đổi mới tổ chức quản lí, hoạt 
động thư viện. Đây là cơ sở giúp học sinh vận dụng kiến thức, kỹ năng để phát 
huy các năng lực của bản thân, giúp các em tự tin khả năng thâu tóm, nắm bắt và 
hiểu được giá trị nội dung ý nghĩa và đặc sắc nghệ thuật của sách, xử lí thông tin 
và trau dồi tình yêu sách, niềm đam mê đọc sách của học sinh. Từ hoạt động học 
thiết thực này, học sinh lan tỏa văn hóa đọc trong đời sống bởi đọc sách là việc 
làm có ý nghĩa quan trọng đối với con người ở mọi thời đại.
 Trong chương trình giáo dục trung học phổ thông bao gồm các môn học khác 
nhau thuộc các ban khoa học tự nhiên, khoa học xã hội. Do đó đề tài này có thể áp 
dụng linh hoạt, rộng rãi, hiệu quả trong việc tổ chức nâng cao văn hóa đọc và giới 
thiệu về quyển sách thuộc các phân môn mà các em học tập.
 7. Cấu trúc của đề tài
 Ngoài phần Đặt vấn đề, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, nội dung 
nghiên cứu của đề tài gồm 3 nội dung chính.
 Nội dung 1: Cơ sở của đề tài
 Nội dung 2: Một số giải pháp phát triển phong trào văn hóa đọc cho học sinh 
lớp chủ nhiệm
 Nội dung 3: Khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất
 4 Đời sống tinh thần phong phú của con người đã tạo ra nhiều sản phẩm có 
giá trị như âm nhạc, hội họa, văn học nghệ thuậtVà sách là một sản phẩm kỳ 
diệu của loài người, kết tinh mọi trí tuệ, tâm sức và sự sáng tạo của con người.
 Nhà văn Macxim gorki từng nói:“Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời 
mới”. Sách có vai trò vô cùng quan trọng đối với việc nâng cao tri thức con người. 
Sách cung cấp cho ta những tri thức về mọi lĩnh vực đời sống; sách có thể đưa ta 
lên thám hiểm mặt trăng hay xuống đáy đại dương, ta có thể trở về quá khứ, hiện 
tại hay hướng đến tương lai cũng là nhờ có sách. Đọc một cuốn sách hay giúp ta 
bồi đắp thêm tình cảm, tâm hồn, nhân cách. Sách giúp ta biết được thành tựu của 
thế hệ ông cha để từ đó bản thân cố gắng phấn đấu vượt qua, sống học tập, lao 
động và cống hiến hết mình cho cuộc đời thêm ý nghĩa. Đồng thời ta tự soi chiếu 
phần chưa hoàn thiện của bản thân để phấn đấu, rèn luyện.
 Sách là kho tàng tri thức khổng lồ của nhân loại. Barbara Tuchman đã nói: 
“Sách là nơi lưu giữ nền văn minh. Không có sách lịch sử vắng lặng, văn học 
nhàm chán, khoa học khập khiễng, suy nghĩ và phán xét vu vơ. Nhân loại không 
thể tiến bộ nếu không có sách”. Sách là linh hồn bất tử mà cổ nhân đã gửi lại cho 
hậu thế. Sách có vai trò vô cùng quan trọng trong hành trình cuộc đời của con 
người thành công. Bạn đọc nhiều thì vốn kiến thức phong phú và hiểu biết của bạn 
càng sâu rộng. Một chính trị gia La Mã cổ đại đã từng nói: Một căn phòng không 
có sách giống như một cơ thể không có linh hồn.
 Thời đại công nghệ số in ấn, quảng cáo phát triển thì sách cũng được xuất 
bản và phân loại theo từng lĩnh vực, theo độ tuổi và nhu cầu của bạn đọc. Chúng ta 
có thể lựa chọn đầu sách phù hợp nhu cầu bản thân để đọc. Đọc sách là nhu cầu 
thiết yếu và hữu ích cho bất kỳ ai. Việc đọc sách và tạo thói quen đọc sách cho bản 
thân có ý nghĩa vô cùng lớn lao trong hành trình rèn luyện bản thân của những 
người trẻ hôm nay. Mỗi trang sách hay, một câu chuyện cảm động sẽ thanh lọc 
tâm hồn bạn giúp ta rèn giũa đạo đức, nhân cách mà xã hội cần. Lúc đó, sách trở 
thành người bạn tâm giao, chân thành giúp ta soi thấu bản thân. Đọc quyển sách 
quý có thể giúp ta có thêm động lực, mơ ước và phấn đấu để thực hiện hoài bão lí 
tưởng của đời mình. Bill Gates đã nói: “Đọc sách và mở mang kiến thức là niềm 
đam mê bất tận của tôi”. Những con người thành công như B. gates mỗi tuần đọc 
1 cuốn sách và mỗi năm ông đọc 50 cuốn, Mart Cuban tỉ phú công nghệ đã dành 
thời gian của mình có thể để đọc sách, Mark Zuckerberg cũng vậy mỗi ngày họ 
vẫn luôn giành một khoảng thời gian nhất định để đọc sách.
 “Học vấn không chỉ là đọc sách mà đọc sách là một con đường quan trọng 
của học tập”. Đọc sách vẫn là một cách giáo dục quan trọng. Sách dạy ta những 
điều hay lẽ phải, biết tri ân nguồn cội về những hi sinh và công lao dựng nước, giữ 
nước của cha ông. Qua trang sách ta có thể biết đến những nên văn minh của 
những quốc gia mà ta chưa từng đặt chân đến. Sách luôn là người thầy vĩ đại của
 6