Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để nâng cao chất lượng bài học “Sự phát triển và phân bố Nông nghiệp”. Địa lí Lớp 9 trường Trung học cơ sở Cẩm Long

Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để nâng cao chất lượng bài học “Sự phát triển và phân bố Nông nghiệp”. Địa lí Lớp 9 trường Trung học cơ sở Cẩm Long

Đã từ lâu Giáo dục được coi là quốc sách hàng đầu đối với sự phát triển của một đất nước. Đặc biệt trong những năm gần đây, Giáo dục càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. đòi hỏi chất lượng dạy và học của thầy và trò cần phải được nâng cao để có được sản phẩm con người phát triển một cách toàn diện cả về trí tuệ lẫn nhân cách. Trước đòi hỏi đó thì việc đổi mới phương pháp dạy học trong đó có dạy học theo hướng Tích hợp liên môn là hết sức cần thiết trong phương pháp dạy học tích cực hiện nay.

Trường Trung học cơ sở Cẩm Long nơi tôi đang công tác là địa bàn thuộc xã vùng 135 của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa. Đa số các em học sinh ở đây là người dân tộc thiểu số, điều kiện gia đình hết sức khó khăn, tỉ lệ hộ nghèo trong toàn xã chiếm tới 55%. Bên cạnh đó việc tiếp cận với công nghệ thông tin, tham khảo tài liệu để phục vụ cho bài học, môn học là rất hạn chế. Rồi việc áp dụng một số phương pháp dạy học tích cực đôi khi còn chưa phù hợp với đối tượng học sinh nên đã dẫn đến chất lượng các môn học đạt hiệu quả chưa cao, còn thấp so với mặt bằng chung của toàn huyện.

Năm học 2018 – 2019 là năm học bộ giáo dục và đào tạo tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong các nhà trường. Đây là một yêu cầu cấp thiết đối với ngành giáo dục nói chung, trường Trung học cơ sở Cẩm Long nói riêng. Thấy được sự thiết thực đối với tình hình chung của xã hội hiện nay và thực tế đối với ngôi trường nơi tôi đang công tác. Tôi đã áp dụng phương pháp dạy học tích hợp vào giảng dạy đối với môn Địa lý lớp 9 tại trường Trung học cơ sở Cẩm Long để nâng cao chất lượng bài học cho bộ môn của mình .

Môn Địa lí lớp 9 vừa là một môn khoa học tự nhiên, vừa là môn khoa học xã hội, có phạm trù rộng lớn, mô tả lại các đặc điểm tự nhiên, dân cư cũng như sự phát triển kinh tế của các vùng trên lãnh thổ Việt nam. Vì vậy học sinh phải biết tìm cách giải thích, phân tích, so sánh, tổng hợp các yếu tố địa lí, cũng như thấy được mối quan hệ giữa chúng với nhau. Mặt khác học sinh còn phải biết phát hiện, cách khai thác, sử dụng, bảo vệ và cải tạo tài nguyên thiên nhiên, môi trường hợp lí có ý thức bảo vệ môi trường, tuyên truyền mọi người cùng tham gia bảo vệ môi trường. Vì vậy kiến thức của môn địa lí có liên quan đến rất nhiều các môn khoa học khác kể cả khoa học tự nhiên và khoa học xã hội như: Toán Học, Hóa Học, giáo dục công dân để giải quyết các tình huống.

Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy bộ môn Địa lí lớp 9 tại trường Trung học cơ sở Cẩm Long, trong những năm qua tôi thấy các tài liệu nghiên cứu về phương pháp dạy học tích hợp trong nhà trường đã có nhưng còn rất ít, việc giải quyết và khắc phục những nhược điểm trong giảng dạy còn gặp nhiều hạn chế. Bản thân tôi thấy rất rõ những ưu điểm và hiệu quả của phương pháp này. Vì thế tôi đã chọn đề tài này để đăng ký vào Sáng kiến kiến kinh nghiệm của mình : Đề tài: Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để nâng cao chất lượng bài học “Sự phát triển và phân bố Nông nghiệp”. Địa lí Lớp 9 trường Trung học cơ sở Cẩm Long.

 

doc 25 trang thuychi01 7921
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để nâng cao chất lượng bài học “Sự phát triển và phân bố Nông nghiệp”. Địa lí Lớp 9 trường Trung học cơ sở Cẩm Long", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
I. PHẦN MỞ ĐẦU:
1. Lý do chọn đề tài:
Đã từ lâu Giáo dục được coi là quốc sách hàng đầu đối với sự phát triển của một đất nước. Đặc biệt trong những năm gần đây, Giáo dục càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. đòi hỏi chất lượng dạy và học của thầy và trò cần phải được nâng cao để có được sản phẩm con người phát triển một cách toàn diện cả về trí tuệ lẫn nhân cách. Trước đòi hỏi đó thì việc đổi mới phương pháp dạy học trong đó có dạy học theo hướng Tích hợp liên môn là hết sức cần thiết trong phương pháp dạy học tích cực hiện nay.
Trường Trung học cơ sở Cẩm Long nơi tôi đang công tác là địa bàn thuộc xã vùng 135 của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa. Đa số các em học sinh ở đây là người dân tộc thiểu số, điều kiện gia đình hết sức khó khăn, tỉ lệ hộ nghèo trong toàn xã chiếm tới 55%. Bên cạnh đó việc tiếp cận với công nghệ thông tin, tham khảo tài liệu để phục vụ cho bài học, môn học là rất hạn chế. Rồi việc áp dụng một số phương pháp dạy học tích cực đôi khi còn chưa phù hợp với đối tượng học sinh nên đã dẫn đến chất lượng các môn học đạt hiệu quả chưa cao, còn thấp so với mặt bằng chung của toàn huyện.
Năm học 2018 – 2019 là năm học bộ giáo dục và đào tạo tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong các nhà trường. Đây là một yêu cầu cấp thiết đối với ngành giáo dục nói chung, trường Trung học cơ sở Cẩm Long nói riêng. Thấy được sự thiết thực đối với tình hình chung của xã hội hiện nay và thực tế đối với ngôi trường nơi tôi đang công tác. Tôi đã áp dụng phương pháp dạy học tích hợp vào giảng dạy đối với môn Địa lý lớp 9 tại trường Trung học cơ sở Cẩm Long để nâng cao chất lượng bài học cho bộ môn của mình .
Môn Địa lí lớp 9 vừa là một môn khoa học tự nhiên, vừa là môn khoa học xã hội, có phạm trù rộng lớn, mô tả lại các đặc điểm tự nhiên, dân cư cũng như sự phát triển kinh tế của các vùng trên lãnh thổ Việt nam. Vì vậy học sinh phải biết tìm cách giải thích, phân tích, so sánh, tổng hợp các yếu tố địa lí, cũng như thấy được mối quan hệ giữa chúng với nhau. Mặt khác học sinh còn phải biết phát hiện, cách khai thác, sử dụng, bảo vệ và cải tạo tài nguyên thiên nhiên, môi trường hợp lí có ý thức bảo vệ môi trường, tuyên truyền mọi người cùng tham gia bảo vệ môi trường. Vì vậy kiến thức của môn địa lí có liên quan đến rất nhiều các môn khoa học khác kể cả khoa học tự nhiên và khoa học xã hội như: Toán Học, Hóa Học, giáo dục công dân để giải quyết các tình huống.
Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy bộ môn Địa lí lớp 9 tại trường Trung học cơ sở Cẩm Long, trong những năm qua tôi thấy các tài liệu nghiên cứu về phương pháp dạy học tích hợp trong nhà trường đã có nhưng còn rất ít, việc giải quyết và khắc phục những nhược điểm trong giảng dạy còn gặp nhiều hạn chế. Bản thân tôi thấy rất rõ những ưu điểm và hiệu quả của phương pháp này. Vì thế tôi đã chọn đề tài này để đăng ký vào Sáng kiến kiến kinh nghiệm của mình : Đề tài: Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để nâng cao chất lượng bài học “Sự phát triển và phân bố Nông nghiệp”. Địa lí Lớp 9 trường Trung học cơ sở Cẩm Long.
 2. Mục đích nghiên cứu:
Năm học 2018 - 2019 là năm học tiếp tục thực hiện nghị quyết 29 (về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế). Để đáp ứng được những yêu cầu chung của xã hội trong việc giảng dạy bộ môn đạt kết quả cao thì “ Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để nâng cao chất lượng bài học” là rất cần thiết trong các phương pháp Dạy học tích cực hiện nay.
- Góp phần nâng cao chất lượng giờ học, tạo hứng thú môn học 	.
- Góp phần giải quyết tình trạng ngại học, chán học, không biết cách học môn Địa lí ở trường hiện nay.
- Nâng cao năng lực hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức, vận dụng vào cuộc sống.
- Nâng cao năng lực tự học và tìm tòi, sáng tạo, chủ động trong học tập.
- Phát huy tính tích cực trong giờ học.
- Để xây dựng một môi trường giáo dục lành mạnh, thân thiện, tạo hứng thú cho học sinh khi đến trường, đến lớp.
- Từ đó tạo điều kiện cho giáo viên hứng khởi trong dạy môn Địa Lí
3. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu, tổng kết một số kinh nghiệm trong quá trình thực hiện Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để nâng cao chất lượng bài học “Sự phát triển và phân bố nông nghiệp”. Địa lí, Lớp 9 trường Trung học cơ sở Cẩm Long
4. Phương pháp nghiên cứu:
Để nghiên cứu nội dung này bản thân tôi đã sử dụng rất nhiều phương pháp dạy học tích cực khác nhau để xây dựng bài học như: Phương pháp giải quyết vấn đề, phương pháp hướng dẫn học sinh khai thác tri thức từ bản đồ, bảng số liệu, biểu đồ, phương pháp đàm thoại, phương pháp thảo luận nhóm, phương pháp dùng phiếu học tập.... Bên cạnh đó tôi còn sử dụng một số các kỹ thuật dạy học tích cực khác nhau như kỹ thuật chia nhóm, kỹ thuật giao nhiệm vụ, kỹ thuật đặt câu hỏi để làm cho tiết học thêm sinh động, hấp dẫn, gây hứng thú cho các em trong tiết học, Rèn luyện cho học sinh những kĩ năng cơ bản của bộ môn.
Bản thân tôi còn quan sát, phân loại, ghi chép thông tin, giải quyết vấn đề, vận dụng vào thực tế. Do đó trong chương trình môn Địa lí lớp 9 ở trường Trung học cơ sở Cẩm Long mục tiêu được xác định bằng:
+ Nghiên cứu các tài liệu về “Phương pháp dạy học Tích hợp môn Địa lí”
+ Chuẩn kiến thức kỹ năng môn Địa lí.
+ Dự giờ các đồng nghiệp.
+ Tiếp thu những góp ý của đồng nghiệp.
+ Rút kinh nghiệm qua từng tiết dạy.
+ Nghiên cứu tài liệu gây hứng thú về dạy học.
+ Sách giáo khoa, sách giáo viên Địa lí lớp 9
+ Kiểm tra đánh giá kết quả học sinh học và làm bài để từ đó có những điều chỉnh và bổ sung hợp lí.
5. Những điểm mới của Sáng kiến kinh nghiệm:
- Hướng học sinh tới hoạt động tích cực, Học sinh biết khai thác, vận dụng kiến thức của môn học để phát hiện và giải quyết vấn đề một cách chủ động, sáng tạo với tinh thần hợp tác, gắn với thực tiễn, đem lại niềm vui, hứng thú học tập, chống lại thói quen học tập thụ động của học sinh
- Giáo viên phải đầu tư nhiều hơn trong công tác chuẩn bị, thiết kế giáo án cho phù hợp với tinh thần đổi mới phương pháp dạy học theo hướng “lấy học sinh làm trung tâm”. Chủ động, linh hoạt trong khâu tổ chức, hướng dẫn học sinh tự khai thác và chiếm lĩnh tri thức; mặt khác sẽ tránh được sự lúng túng, bị động khi học sinh chất vấn về những thông tin liên quan.
- Áp dụng có hiệu quả phương pháp dạy học tích hợp thì khi lên lớp giáo viên sẽ đỡ vất vả vì không phải làm việc nhiều.
II. PHẦN NỘI DUNG SÁNG KIẾN.
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Theo từ điển giáo dục học: “ Tích hợp là hành động liên kết các đối tượng nghiên cứu, giảng dạy, học tập của cùng một lĩnh vực hoặc vài lĩnh vực khác nhau trong cùng một kế hoạch dạy học”.
Ngoài ra, tích hợp còn được hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các môn học, lĩnh vực học tập khác nhau thành một “ môn học” mới hoặc lồng ghép các nội dung cần thiết vào những nôi dung vốn có của môn học
Vì vậy việc đưa tư tưởng sư phạm tích hợp vào quá trình dạy học là rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Trong quá trình dạy học môn Địa lí nói chung, môn Địa lí lớp 9 nói riêng . Giáo viên cần phải đảm bảo tính giáo dục, hệ thống, khoa học, phát triển tư duy cho học sinh, liên hệ thực tế theo nội dung bài học. và quan trọng nhất là nội dung kiến thức phải phù hợp với học sinh.
Qua thực tiễn giảng dạy tôi thấy rằng, việc dạy tích hợp trong môn địa lí
đều đảm bảo các nguyên tắc trên, đặc biệt là nguyên tắc đảm bảo tính tự lực và phát triển tư duy cho học sinh.
Trước đây, giáo viên chỉ chú trọng cung cấp những kiến thức mới, những phần trọng tâm của bài học chứ chưa chú trọng lồng ghép những kiến thức cần thiết phải tích hợp. Bởi vì những kiến thức cần tích hợp chỉ là một đơn vị kiến thức nhỏ trong một bài học hay một chủ đề. Giáo viên thường quan niệm một đơn vị kiến thức cần phải giảng dạy tích hợp là nằm trong các bộ môn khác sẽ giảng dạy.
Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp trong môn Địa lí lớp 9 là một trong các phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm, yếu tố quan trọng là nhằm mục đích nâng cao chất lượng kiến thức của học sinh, hình thành cho các em nhiều hiểu biết về tự nhiên, đặc biệt chú trọng đến phát triển các năng lực sáng tạo của các em học sinh, thông qua việc tổ chức học theo nhóm ở bài “Sự phát triển và phân bố nông nghiệp”Địa lí, lớp 9 giúp các em thích học, ham học hơn, cổ vũ thúc đẩy các em học sinh chủ động, hứng thú trong các tiết học, yêu thích môn học hơn.
2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
- Phần lớn giáo viên trực tiếp giảng dạy bộ môn Địa lí lớp 9 thường gặp phải nhiều khó khăn như: Tính tự giác của học sinh còn thấp, tinh thần tự học chưa cao, lười phát biểu, chưa mạnh dạn, tự tin trong học tập, vẫn theo xu hướng học thụ động, các em không tích cực , không chủ động trong việc chuẩn bị, tìm hiểu, khai thác kiến thức môn học trong các tiết học, không yêu thích môn học vì cho rằng môn Địa lí chỉ là môn phụ nên khi mới đưa việc học tập theo hướng dạy học tích hợp áp dụng vào dạy học trong nhà trường khiến nhiều học sinh rất bỡ ngỡ, lúng túng trong quá trình lĩnh hội kiến thức đặc biệt là những học sinh tiếp thu chậm. Một số học sinh chưa chăm học nên kết quả học tập còn thấp so với yêu cầu.
- Từ những điểm và những cơ sở trên tôi đã tiến hành điều tra cơ bảnTôi chọn lớp 9A năm học 2018- 2019, của trường làm thí điểm.
Kết quả khảo sát 25 học sinh như sau :
- 68 % học sinh nắm bài một cách thụ động, học thuộc lòng nội dung của SGK
- 12 % học sinh chưa có kỹ năng cơ bản về môn học.
- 20 % học sinh có hứng thú học tập môn Địa lí.
* Kết quả khảo sát thực trạng vấn đề:
Qua khảo sát chất lượng đầu năm học 2018-2019 đạt kết quả như sau :
Lớp
Sĩ Số
Loại giỏi
Loại Khá
Loại TB
Loại Yếu
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
9A
25
1
4 
4
16 
13
52
6
24
Nhìn vào kết quả khảo sát này ta thấy chất lượng học tập của học sinh chưa cao, bản thân tôi đã Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để nâng cao chất lượng bài học “Sự phát triển và phân bố nông nghiệp”. Lớp 9 trường Trung học cơ sở Cẩm Long.
Kết quả là : Trong quá trình học tập, học sinh đã tìm hiểu các kiến thức có liên quan đến bài học trước khi học bài mới, khai thác triệt để các kiến thức, làm việc tích cực, chủ động trong tiết học. Từ đó học sinh cảm thấy yêu thích bộ môn Địa lý nên kết quả học tập cao hơn so với trước khi chưa áp dụng phương pháp dạy học tích hợp
3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:
 * Xác định và tìm hiểu kiến thức liên môn có liên quan đến bài hoc.
Trong bài học: “Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để nâng cao chất lượng bài học “ Sự phát triển và phân bố nông nghiệp”.Giáo viên và học sinh cần sử dụng các kiến thức liên môn để giải quyết các vấn đề đặt ra trong bài học cụ thể như sau:
* Kiến thức Toán Học: :
- Biết tính số liệu về sự thay đổi về các nhóm cây trồng, các thành tựu trong sản xuất lúa thời kỳ 1980 - 2002
* Kiến thức Hóa Học:
- Biết tác hại của các loại thuốc hóa học khi sử dụng trong nông nghiệp đối với môi trường và đời sống con người. Các biện pháp để khắc phục những tác hại đó.
* Kiến thức Giáo dục công dân:
- Biết cách phòng tránh các loại dịch bệnh trong chăn nuôi và tuyên truyền mọi người cùng hiểu biết về các loại dịch bệnh này. Biết được những biện pháp phòng tránh.
* Kiến thức Giáo dục Môi trường:
- Biết ảnh hưởng của việc phát triển nông nghiệp tới môi trường, trồng cây công nghiệp, phá thế độc canh là một trong nghững biện pháp bảo vệ môi trường
* Kiến thức về Giáo dục Điện năng:
- Biết sử dụng điện năng hợp lí, đúng mục đích và có hiệu quả trong chăn nuôi theo hướng công nghiệp hiện đại.
* Đối với giáo viên:
Cần phải nhiệt tình, yêu nghề, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ sư phạm vững vàng, tâm huyết, tận tụy với nghề, luôn tìm tòi sáng tạo, áp dụng nhiều phương pháp giảng dạy tích cực nhằm giúp học sinh nắm kiến thức, có hệ thống, trọng tâm. Công tác tự học, tự bồi dưỡng, tăng cường đổi mới phương pháp luôn được đặt lên hàng đầu. đổi mới các phương pháp giảng dạy cho phù hợp với đối tượng học sinh.
- Phải chuẩn bị chu đáo đồ dùng dạy học như: phiếu học tập, bảng phụ, máy chiếu. Hướng dẫn cụ thể việc chuẩn bị bài mới cho học sinh.
- Phải bao quát được toàn bộ lớp trong quá tŕnh giảng dạy, tạo được không khí thoải mái, bình đẳng để học sinh được phát biểu ý kiến và thảo luận với nhóm, hoàn thành công việc được giao một cách nhanh nhất và có hiệu quả nhất.
* Đối với học sinh.
- Phải có nhu cầu, học tập, có đủ sách giáo khoa và đồ dùng học tập.
- Phải chuẩn bị nội dung bài bài mới mới chu đáo theo yêu cầu của giáo viên đã hưỡng dẫn.
- Phải mạnh dạn bộc lộ suy nghĩ, hiểu biết, thái độ...của mình được bạn bè trong nhóm hoặc tập thể uốn nắn, điều chỉnh.
* Xác định đối tượng và thời gian thực nghiệm đề tài:
Học sinh lớp 9A trường THCS Cẩm Long năm học 2018 – 2019
* Tiến trình thực nghiệm đề tài:
Tiết 8 , Bài 8: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
I) MỤCTIÊU: 
1) Kiến thức:
- Trình bày được tình hình phát triển và phân bố của sản xuất nông nghiệp 
* GDMT : Mục I/2
- Biết ảnh hưởng của việc phát triển nông nghiệp tới môi trường; trồng cây công nghiệp, phá thế độc canh là một trong những biện pháp bảo vệ môi trường.
* GDĐN : Mục II
- Sử dụng điện năng hợp lý, đúng mục đích và có hiệu quả.
2) Kỹ năng:
- Phân tích biểu đồ , lược đồ nông nghiệp hoặc Atlat Địa lí Việt Nam và bảng phân bố cây công nghiệp để thấy rõ sự phân bố một số cây trồng , vật nuôi chủ yếu ở nước ta .
- Phân tích mối quan hệ giữa sản xuất nông nghiệp với môi trường .
- KN : Tư duy, giao tiếp
3) Thái độ :
- Học sinh có thức chăm sóc và bảo vệ cây trồng , vật nuôi.
- Có ý thức trong việc bảo vệ môi trường, tuyên truyền mọi người cùng tham gia vào việc bảo vệ môi trường.
4) Năng lực, Phẩm chất:
* Năng lực:
- Năng lực chung: Năng lực tự giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp, tự quản lí, ngôn ngữ, sáng tạo.
- Năng lực chuyên biệt: Năng lực sử dụng bản đồ, lược đồ, bảng phân bố cây công nghiệp. Năng lực tư duy tổng hợp theo lãnh thổ, năng lực sử dụng tranh ảnh Địa lí.
* Phẩm chất: Chịu khó học tập, yêu thích thiên nhiên. Tự tin, tự chủ trong học tập.
II) CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
- GV: Máy chiếu
 Giáo án điện tử
- HS: Tập bản đồ
III) HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP (Thực hiện bài giảng điện tử): 
1) Khởi động:
- Ổn định lớp: 
- Kiểm tra: ( 5' )
 ? Trình bày các nhân tố tự nhiên ảnh hưởng đến sự phân bố và phát triển nông nghiệp ở nước ta ? 
2) Bài mới: 
ĐẶt vấn đề: Việt Nam là một nước nông nghiệp. Trong những năm qua nông nghiệp nước ta có những bước tiến vững chắc trở thành ngành sản xuất hàng hóa lớn. Năng xuất và sản lượng liên tục tăng. Vậy sự phát triển và phân bố nông nghiệp của nước ta như thế nào . chúng ta cùng tìm hiểu qua nội dung bài học hôm nay.
 Hoạt động 1: Tìm hiểu về đặc điểm ngành trồng trọt.
1. Mục tiêu:
* Kiến thức: Trình bày được tình hình phát triển và phân bố của ngành trồng trọt nước ta.
* GDMT : Mục I/2
- Biết ảnh hưởng của việc phát triển nông nghiệp tới môi trường; trồng cây công nghiệp, phá thế độc canh là một trong những biện pháp bảo vệ môi trường.
* Năng lực, Phẩm chất: 
+ Năng lực:
- Năng lực chung: Năng lực tự giải quyết vấn đề, giao tiếp, tự quản lí, ngôn ngữ, sáng tạo.
- Năng lực chuyên biệt: Năng lực sử dụng bản đồ, lược đồ, bảng phân bố cây công nghiệp. Năng lực tư duy tổng hợp theo lãnh thổ, năng lực sử dụng tranh ảnh Địa lí.
+ Phẩm chất: Chịu khó học tập, yêu thích thiên nhiên. Tự tin, tự chủ trong học tập.
2. Thời gian thực hiện: ( 22 phút)
3. Phương pháp, kỹ thuật dạy học:
+ Phương pháp: Nêu vấn đề. phương pháp hướng dẫn học sinh khai thác tri thức từ bản đồ, bảng số liệu, biểu đồ, phương pháp đàm thoại.
+ Kỹ thuật dạy học: Đặt câu hỏi, trả lời câu hỏi, tia chớp.
 Hoạt động của GV - HS
 Nội dung chính
- GV dẫn dắt: yêu cầu học sinh quan sát một số hình ảnh :
Em hãy cho biết: 
? Nông nghiệp bao gồm những ngành nào?
 Hoạt động 1: Tìm hiểu về đặc điểm ngành trồng trọt.
HS làm việc cả lớp 
- HS đọc thông tin sgk + bảng 8.1. Cơ cấu giá trị sản xuất ngành trồng trọt (%)
 Năm
Các nhóm cây
 1990
2002
Cây Lương thực
67,1
60,8
Cây công nghiệp
13,5
22,7
Cây ăn quả, rau đạu, cây khác
19,4
16,5
? Cho biết ngành trồng trọt gồm những nhóm cây nào?
* Vận dụng kiến thức môn Toán học: 
- ? Em hãy nhận xét sự thay đổi tỉ trọng cây lương thực và cây công nghiệp trong cơ cấu của ngành trồng trọt?
( Cơ cấu cây trồng có sự thay đổi: Cây lương thực có xu hướng giảm từ 67,1 xuống 60,8 giảm 6,3% , cây công nghiệp tăng từ 13,5 lên 22,7% tăng 9,2 %, cây ăn quả và các cây rau đậu khác giảm từ 19,4 xuống 16,5% giảm 2,9% ) 
- ? Sự thay đổi đó nói lên điều gì?
 (Phá thế độc canh cây lúa, tạo sản phẩm nông nghiệp hàng hoá làm nguyên liệu cho công nghiệp chế biến và sản phẩm xuất khẩu.)
- ? Qua phân tích. Em hãy rút ra nhận xét về đặc điểm của ngành trồng trọt nước ta?
Học sinh làm việc cả lớp:
- ? Em hãy cho biết: Cây lương thực bao gồm những loại cây nào? Trong đó cây lương thực chính của nước ta là gì?
- GV: yêu cầu HS quan sát một số cây lương thực nước ta: 
- GV yêu cầu học sinh quan sát bảng 8.2 + thông tin sgk. 
 Năm
Tiêu chí
1980
1990
2002
Diện tích (Nghìn ha)
5600
6043
7504
Năng xuất lúa cả năm (Tạ/ha)
20,8
31,8
45,9
Sản lượng lúa cả năm (Triệu tấn)
11,6
19,2
34,4
SL lúa bình quân đầu người (kg)
217
291
432
* Vận dụng kiến thức môn Toán học: 
- ? Em hãy trình bày những thành tựu chủ yếu của sản xuất lúa thời kỳ 1980 -> 2002?
 ( Các tiêu chí về sx lương thực đều tăng cao. Từ 1 nước phải nhập khẩu lương thực năm 1986 ,đến năm 1989 đã bước đầu có gạo xuất khẩu. Từ 1991 lượng gạo XK ngày càng tăng (1->2 triệu tấn). Đỉnh cao là năm 1999 là 4,5 triệu tấn -> năm 2003: 4 triệu tấn -> 2004 còn 3,8 triệu tấn.)
- ? Hãy giải thích sự thay đổi đó?
(Do chính sách phát triển nông nghiệp có sự thay đổi: dần phá thế độc canh cây lúa ) 
- GV: yêu cầu học sinh quan sát Bản đồ Nông nghiệp Việt Nam các khu vực trồng lúa chính của nước ta. 
Cho biết:
? Cây lúa được trồng ở đâu? Nơi tập trung nhiều ? Tại sao?
(Vì điều kiện tự nhiên thuận lợi, đông dân, cơ sở vật chất kỹ thuật cho nông nghiệp khá tốt)
? Em hãy chỉ trên bản đồ Nông nghiệp Việt Nam vị trí của đồng bằng Sông Hồng và đồng bằng Sông Cửu Long ?
- GV: yêu cầu học sinh Quan sát hình ảnh cơ giới hóa trong nông nghiệp và H8.1. Thu hoạch lúa ở Đồng bằng Sông Cửu Long 
Cho biết: 
- ? Hình ảnh đó nói lên điều gì?
( Trồng lúa theo hướng chuyên canh cao => sx hướng hàng hoá)
? Vậy mặt hàng xuất khẩu chủ yếu về cây lương thực nước ta hiện nay là gì?
- GV: Ngoài cây lúa trong trồng trọt còn loại cây công nghiệp. Chúng được phát triển và phân bố như thế nào? 
HS thảo luận ( 3 phút ) 
- HS đọc thông tin sgk + Thực tế hiểu biết. Em hãy 
? Kể tên một số cây công nghiệp nước ta mà em biết?
? Địa phương em sinh sống thường được trồng các loại cây công nghiệp nào?
 - GV: yêu cầu học sinh quan sát hình ảnh về các cây công nghiệp ở nước ta. 
Cho biết:
- ? Cây công nghiệp ở nước ta được phát triển như thế nào?
? Lợi ích kinh tế của việc phát triển trồng cây công nghiệp là gì? 
- GV: yêu cầu học sinh quan sát bảng 8.3: (SGK)
- ? Hãy nêu sự phân bố các cây công nghiệp hàng năm và cây công nghiệp lâu năm chủ yếu ở nước ta ?
- ? Em hãy cho biết vùng trồng được nhiều loại cây công nghiệp ? Loại cây công nghiệp trồng được ở nhiều nơi?
- GV yêu cầu học sinh quan sát bản đồ nông nghiệp Việt Nam;
- ? Em hãy chỉ trên bản đồ vị trí của vùng Tây Nguyên và Đông Nam Bộ?
- ? Tại sao Tây Nguyên và Đông Nam Bộ lại là nơi trồng được nhiều loại cây công nghiệp? 
- Vì có nhiều điều kiện thuận lợi
( Đất đỏ badan, khí hậu có 1 mùa khô, chất lượng và thị trường.)
- ? Mặt hàng xuất khẩu chủ yếu về cây công nghiệp nước ta hiện nay là gì?
* GDMT: Theo em? Để các cây trồng trong nông nghiệp được phát triển và cho năng xuất cao, trong nông nghiệp cần phải chăm sóc như thế nào ? 
(- Sử dụng các loại phân bón hữu cơ, phân bón hóa học, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng....)
- Giáo viên yêu cầu họ

Tài liệu đính kèm:

  • docsu_dung_phuong_phap_day_hoc_tich_hop_de_nang_cao_chat_luong.doc