SKKN Xây dựng và sử dụng bản đồ giáo khoa điện tử trong dạy học Lịch sử lớp 12 ở trường THPT
Việc khai thác, sử dụng các hình ảnh trực quan trong dạy học lịch sử ở nhà trường phổ thông là một yêu cầu cần thiết trong dạy học bộ môn. Bởi vì kiến thức lịch sử là những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ, người học không thể trực tiếp quan sát sự kiện, vì vậy trong giảng dạy để dựng lại bức tranh của lịch sử đòi hỏi giáo viên phải vận dụng nhiều biện pháp khác nhau như tạo biểu tượng, sơ đồ hoá, trực quan . Đặc biệt đối với những sự kiện là một cuộc chiến tranh, một cuộc khởi nghĩa hay một trận đánh giáo viên phải sử dụng đến phương pháp trực quan trong dạy học, thông thường là khai thác các bản đồ dạy học.
Thực tế dạy học lịch sử ở trường phổ thông hiện nay vẫn còn không ít giáo viên lên lớp “chay”, chỉ cung cấp kiến thức bài học mà không chú trọng đến vấn đề khai thác các tranh, ảnh, bản đồ, đồ dùng dạy học khác.
Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học-công nghệ, nhiều thành tựu mới đã được ứng dụng rộng rãi trong đời sống xã hội, trong đó có ngành giáo dục. Đối với bộ môn Lịch sử, việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) với sự hỗ trợ của nhiều phần mềm dạy học (phần mềm Powerpoint, phần mềm Flash ) đã giúp giáo viên có thể tự xây dựng và giảng dạy các tiết giáo án điện tử trên lớp, bước đầu tạo sự chuyển biến mới trong đổi mới phương pháp dạy học(PPDH), điều có ý nghĩa đặc biệt với sự hỗ trợ của phần mềm Powerpoint, giáo viên cũng có thể thiết kế, xây dựng các loại bản đồ giáo khoa điện tử (BĐGKĐT) phục vụ việc dạy học, nhằm nâng cao chất lượng dạy học bộ môn đồng thời có thể khắc phục sự “thiếu thốn” của bản đồ giáo khoa lịch sử ở các trường phổ thông hiện nay.
SỞ SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA TRƯỜNG THPT HOẰNG HÓA 2 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG BẢN ĐỒ GIÁO KHOA ĐIỆN TỬ TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ LỚP 12 Ở TRƯỜNG THPT Người thực hiện : Lê Thị Nam Chức vụ : Giáo viên SKKN thuộc môn: Lịch sử THANH HOÁ NĂM 2017 THANH HOÁ NĂM 2017 THANH HÓA NĂM 2017 THANH HÓA NĂM 2017 MỤC LỤC PHẦN I. MỞ ĐẦU Trang 1.1. Lí do chọn đề tài.......................................................................... 2 1.2.Tình hình nghiên cứu đề tài........................................................... 3 1.3.Nhiệm vụ của đề tài....................................................................... 3 1.4.Phương pháp nghiên cứu................................................................ 4 1.5.Phạm vi và đối tượng nghiên cứu đề tài........................................ 4 PHẦN II. NỘI DUNG 2.1. Những lí luận chung về bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông............................................................................. 5 2.2. Thực trạng của việc xây dựng và sử dụng BĐGKĐT trong dạy học lịch sử ở trườngTHPT.................................................................. 6 2.3. Xây dựng hệ thống bản đồ giáo khoa điện tử trong dạy học lịch sử ở trường THPT............................................................................... 7 2.4.Biện pháp thực hiện đề tài............................................................ 10 2.5.Kết quả đạt được........................................................................... 14 PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 3.1.Kết luận......................................................................................... 17 2.2.Kiến nghị....................................................................................... 18 TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................. 20 PHẦN I MỞ ĐẦU 1.1. Lí do chọn đề tài Việc khai thác, sử dụng các hình ảnh trực quan trong dạy học lịch sử ở nhà trường phổ thông là một yêu cầu cần thiết trong dạy học bộ môn. Bởi vì kiến thức lịch sử là những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ, người học không thể trực tiếp quan sát sự kiện, vì vậy trong giảng dạy để dựng lại bức tranh của lịch sử đòi hỏi giáo viên phải vận dụng nhiều biện pháp khác nhau như tạo biểu tượng, sơ đồ hoá, trực quan. Đặc biệt đối với những sự kiện là một cuộc chiến tranh, một cuộc khởi nghĩa hay một trận đánh giáo viên phải sử dụng đến phương pháp trực quan trong dạy học, thông thường là khai thác các bản đồ dạy học. Thực tế dạy học lịch sử ở trường phổ thông hiện nay vẫn còn không ít giáo viên lên lớp “chay”, chỉ cung cấp kiến thức bài học mà không chú trọng đến vấn đề khai thác các tranh, ảnh, bản đồ, đồ dùng dạy học khác. Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học-công nghệ, nhiều thành tựu mới đã được ứng dụng rộng rãi trong đời sống xã hội, trong đó có ngành giáo dục. Đối với bộ môn Lịch sử, việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) với sự hỗ trợ của nhiều phần mềm dạy học (phần mềm Powerpoint, phần mềm Flash) đã giúp giáo viên có thể tự xây dựng và giảng dạy các tiết giáo án điện tử trên lớp, bước đầu tạo sự chuyển biến mới trong đổi mới phương pháp dạy học(PPDH), điều có ý nghĩa đặc biệt với sự hỗ trợ của phần mềm Powerpoint, giáo viên cũng có thể thiết kế, xây dựng các loại bản đồ giáo khoa điện tử (BĐGKĐT) phục vụ việc dạy học, nhằm nâng cao chất lượng dạy học bộ môn đồng thời có thể khắc phục sự “thiếu thốn” của bản đồ giáo khoa lịch sử ở các trường phổ thông hiện nay. Tuy nhiên, việc ứng dụng CNTT trong dạy học lịch sử nói chung và xây dựng BĐGKĐT nói riêng còn rất hạn chế, giáo viên chỉ mới dừng lại ở việc đưa kiến thức lên bài giảng, hoặc chèn thêm một vài hình ảnh để minh họa cho bài học. Đối với những bài học có sử dụng các loại bản đồ để trình bày diễn biến của một sự kiện, một cuộc chiến tranh, một chiến dịch thì hầu hết giáo viên chưa khai thác được những tiện ích của phần mềm Power point để thiết kế, xây dựng BĐGKĐT phục vụ trong giảng dạy, nếu có sử dụng bản đồ thì giáo viên cũng chỉ thực hiện thao tác Scan bản đồ giáo khoa rồi chiếu lên màn hình giống như một hình ảnh. Vì vậy hiệu quả của việc sử dụng CNTT trong xây dựng BĐGKĐT phục vụ dạy học bộ môn chưa cao Xuất phát từ những lý do trên và từ thực tế giảng dạy ở cấp học, tôi chọn nghiên cứu vấn đề “Xây dựng và sử dụng Bản đồ giáo khoa điện tử trong dạy học Lịch sử lớp 12 ở trường THPT”, nhằm góp phần thực hiện việc đổi mới PPDH lịch sử theo hướng tăng cường hoạt động nhận thức tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, nâng cao chất lượng dạy học bộ môn, hoàn thành mục tiêu môn học. 1.2. Tình hình nghiên cứu đề tài Việc ứng dụng CNTT trong dạy học nói chung và sử dụng phần mềm Powerpoint trong thiết kế bài giảng điện tử nói riêng đã được nhiều nhà khoa học, nhiều tác giả nghiên cứu ở nhiều góc độ khác nhau, như các công trình: - Công nghệ thông tin với việc dạy và học trong nhà trường Việt Nam, của tác giả Lưu Lâm. - Đổi mới phương pháp giảng dạy bằng công nghệ thông tin - xu thế của thời đại, của tác giả Quách Tuấn Ngọc. - Sử dụng phần mềm Microsoft Powerpoint trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông của tác giả Nguyễn Thị Côi, Đoàn Văn Hưng. - Bài giảng điện tử và quy trình thiết kế bài giảng điện tử trong dạy học, của tác giả Lê Công Triêm. Tuy nhiên việc ứng dụng CNTT mà cụ thể là sử dụng phầm mềm Powerpoint để xây dựng BĐGKĐT trong dạy học lịch sử đến nay vẫn chưa được nghiên cứu. Vì vậy việc nghiên cứu, tìm hiểu vấn đề xây dựng và sử dụng BĐGKĐT trong dạy học lịch sử là một vấn đề vừa có ý nghĩa về lý luận dạy học, vừa có ý nghĩa thực tiễn phục vụ công tác dạy và học của bộ môn ở trường phổ thông hiện nay. 1.3. Nhiệm vụ của đề tài. - Xây dựng và sử dụng BĐGKĐT trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông trước hết là nhằm thực hiện chủ trương của Bộ GD-ĐT về việc ứng dụng CNTT trong dạy học nhằm đổi mới PPDH, nâng cao chất lượng dạy học, trong đó có bộ môn lịch sử. - Việc nghiên cứu đề tài sẽ góp phần vào việc giải quyết những khó khăn, thiếu hụt về nguồn bản đồ phục vụ trong dạy học, bổ sung vào nguồn tư liệu giảng dạy bộ môn lịch sử ở nhà trường phổ thông. - Mặc khác, việc xây dựng hệ thống BĐGKĐT giúp giáo viên, học sinh rèn luyện kỹ năng thực hành, tự xây dựng đồ dùng để phục vụ dạy học bộ môn. - Đề tài còn là một nguồn tài liệu tham khảo để giáo viên giảng dạy lịch sử tìm hiểu, nghiên cứu và ứng dụng trong dạy học. 1.4. Phương pháp nghiên cứu - Thực hiện đề tài này, tôi sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu thuộc lĩnh vực khoa học giáo dục: nghiên cứu tài liệu Tâm lý học, giáo dục học, Lý luận dạy học và Lý luận dạy học lịch sử, phương pháp điều tra xã hội học, phương pháp thống kê trong toán học. - Tiến hành sưu tầm, xử lý các tài liệu, các nguồn kiến thức lịch sử có liên quan đến vấn đề nghiên cứu: bản đồ, tranh ảnh, các thước phim tư liệu, các tài liệu sách giáo khoa lịch sử, - Nghiên cứu thực tiễn việc ứng dụng phần mềm Powerpoint trong dạy học ở nhà trường phổ thông. - Tìm hiểu những tính năng tiện ích của phần mềm Powerpoint để xây dựng BĐGKĐT và tiến hành giảng dạy trong những năm học gần đây. 1.5 Phạm vi và đối tượng nghiên cứu đề tài - Phạm vi nghiên cứu đề tài được giới hạn trong chương trình Lịch sử Việt Nam lớp 12- Chương trình chuẩn. - Đối tượng nghiên cứu: giáo viên dạy Lịch sử và học sinh lớp 12 trường THPT Hoằng Hóa 2 PHẦN II NỘI DUNG 2.1. Những lý luận chung về bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông. 2.1.1. Bản đồ giáo khoa lịch sử là gì? Còn theo Từ điển thuật ngữ lịch sử phổ thông: Bản đồ lịch sử là loại bản đồ (thế giới hay Việt Nam) được vẽ với tỷ lệ nhỏ (treo tường, trong sách giáo khoa, át lát) phản ánh một giai đoạn, một hiện tượng, sự kiện lịch sử. Bản đồ giáo khoa lịch sử có thể hiểu là những bản đồ được sử dụng trong mục đích giảng dạy bộ môn lịch sử, thể hiện kiến thức lịch sử trong sách giáo khoa, mỗi bản đồ biểu hiện một đơn vị kiến thức sự kiện lịch sử nhất định gắn với những không gian (địa danh, tên nước, khu vực, lãnh thổ) và thời gian khác nhau, tương ứng với trình độ nhận thức nhất định, và không thể dùng một bản đồ để giảng dạy cho nhiều trình độ. 2.1.2. Các loại bản đồ giáo khoa lịch sử. Bản đồ giáo khoa lịch sử trong dạy học có rất nhiều loại khác nhau, nhưng về cơ bản trong dạy học lịch sử ở phổ thông hiện nay có các loại bản đồ giáo khoa chủ yếu sau: - Loại bản đồ lịch sử theo phạm vi biểu hiện: bản đồ biểu hiện toàn thế giới; bản đồ biểu hiện châu lục; bản đồ biểu hiện khu vực; bản đồ biểu hiện quốc gia;. - Loại bản đồ lịch sử theo đặc điểm sử dụng: Bản đồ giáo khoa treo tường; bản đồ giáo khoa để bàn. - Loại bản đồ lịch sử theo nội dung, bao gồm: + Loại bản đồ lịch sử chung: phản ánh lịch sử của một quốc gia hay một số nước ở một thời điểm nhất định của quá trình phát triển lịch sử. + Loại bản đồ tổng hợp: phản ánh những biến cố lịch sử, thường là sự thay đổi về lãnh thổ trong một thời kì nào đó. Nó cũng phản ánh những thời điểm, những yếu tố nối tiếp nhau trong sự phát triển của hiện tượng lịch sử đang học. + Loại bản đồ phân tích (bản đồ chuyên đề): trình bày về một sự kiện, một vấn đề hay một mặt của quá trình lịch sử. 2.1.3. Ý nghĩa của bản đồ giáo khoa lịch sử. - Quá trình tiếp thu kiến thức của học sinh bao giờ cũng gắn liền với việc hình thành những biểu tượng (hình ảnh) cụ thể trong óc học sinh. Do đó, bản đồ lịch sử khi đem lại cho học sinh những biểu tượng về không gian, hoàn cảnh địa lý của sự kiện lịch sử sẽ làm chỗ dựa vững chắc cho học sinh dần dần nắm được những nét khái quát, điển hình từ đó làm cơ sở để hình thành khái niệm lịch sử.. - Bản đồ lịch sử tham gia tích cực vào việc nâng cao chất lượng dạy học lịch sử ở trường phổ thong. . - Bản đồ giáo khoa lịch sử thể hiện hoàn cảnh tự nhiên và xã hội xảy ra sự kiện, giúp học sinh hình thành biểu tượng về không gian và thời gian xảy ra sự kiện lịch sử một cách dễ dàng. - Bản đồ lịch sử góp phần quan trọng vào việc phát triển tư duy lịch sử (phân tích, khái quát, giải thích các hiện tượng lịch sử) - Bản đồ giáo khoa lịch sử có khả năng khôi phục quá khứ một cách chân thực. Như vậy việc sử dụng bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử có ý nghĩa lớn trong việc tái tạo lại sự kiện kiến thức lịch sử cho học sinh, đặc biệt là đối với những kiến thức về một chiến dịch, một cuộc khởi nghĩa, 2.2. Thực trạng của việc xây dựng và sử dụng BĐGKĐT trong dạy học lịch sử ở trường THPT Thực tế dạy học ở cấp phổ thông nói chung và dạy học lịch sử nói riêng trong những năm gần đây để đổi mới PPDH theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học thì có nhiều con đường, biện pháp khác nhau, trong đó việc ứng dụng CNTT vào trong giảng dạy, cũng được xem là một hình thức để đổi mới PPDH theo hướng hiện đại. Tuy nhiên vấn đề sử dụng CNTT vào trong dạy học nói chung và dạy học lịch sử nói riêng trong các trường phổ thông hiện nay vẫn còn nhiều mặt tồn tại. Hầu hết các giáo viên nếu có ứng dụng CNTT trong dạy học thì cũng chỉ dừng lại ở việc soạn và dạy một vài tiết ở các bài nghiên cứu kiến thức mới, còn hầu như ít quan tâm đến việc ứng dụng CNTT vào việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh. Điều đó đã làm hạn chế những tính năng của việc ứng dụng CNTT trong dạy học bộ môn. Tuy nhiên việc soạn giảng bằng giáo án điện tử của giáo viên chỉ dừng lại ở mức độ khai thác những hiệu ứng thông thường, những chức năng đơn giản của phần mềm để truyền tải nội dung bài giảng theo một chiều: giáo viên tự thiết kế, trình bày bài giảng trên Powerpoint theo kiểu “thầy enter, trò chép” Còn đối với một số tiết học có sử dụng đến bản đồ thì hầu như giáo viên chưa khai thác được những tiện dụng của phần mềm Powerpoint để thiết kế, xây dựng BĐGKĐT,gây mất hứng thú trong học tập của học sinh đối với bài giảng, vì thế cũng khó phát triển được năng lực tư duy, thực hành của người học. Như vậy, trên thực tế việc ứng dụng CNTT trong dạy học nói chung và dạy học lịch sử nói riêng đã được giáo viên sử dụng ở những mức độ khác nhau trong bài học, còn vấn đề sử dụng CNTT để xây dựng các BĐGKĐT phục vụ việc dạy học bộ môn thì ít được quan tâm, hoặc có xây dựng và sử dụng nhưng còn hạn chế về mặt kỹ thuật và những tính năng của CNTT. Qua tìm hiểu thì nguyên nhân của những tồn tại trên là do việc xây dựng, thiết kế BĐGKĐT trong dạy học bộ môn liên quan đến nhiều thao tác về mặt kỹ thuật: “xóa cũ, tạo mới”, nguồn bản đồ khó tìm, mất nhiều thời gian, giáo viên “ngại” 2.3. Xây dựng hệ thống bản đồ giáo khoa điện tử trong dạy học lịch sử ở trường THPT 2.3.1. Hệ thống các bản đồ giáo khoa trong chương trình lịch sử 12 Hệ thống lược đồ trong sách giáo khoa (SGK) lịch sử 12 chương trình chuẩn đã có nhiều cải tiến về chất lượng và số lượng so với SGK cũ. Đây là phương tiện trực quan quy ước được sử dụng phổ biến và có ý nghĩa rất lớn trong việc tạo biểu tượng về không gian, hoàn cảnh địa lý - nơi diễn ra sự kiện lịch sử. Nội dung Lịch sử Việt Nam lớp 12 từ năm 1919 đến năm 2000 trong SGK chương trình chuẩn có một số lược đồ mà giáo viên có thể xây dựng, thiết kế lại trên phần mềm Powerpoint rồi đổ màu và bổ sung, tạo hiệu ứng động cho những nội dung cần thiết khi đưa vào bài giảng (tức là xây dựng BĐGKĐT) gồm: - “Lược đồ phong trào Xô viết Nghệ - Tĩnh” xác định phạm vi diễn ra cuộc đấu tranh đỉnh cao của nhân dân ta trong phong trào cách mạng 1930-1931 ở hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. - “Lược đồ Khu giải phóng Việt Bắc” xác định phạm vi và địa danh của 6 tỉnh trong khu giải phóng Việt Bắc – hình ảnh thu nhỏ của nước Việt Nam độc lập. - “Lược đồ Chiến dịch Việt Bắc thu-đông năm 1947” xác định về phạm vi lãnh thổ của khu giải phóng Việt Bắc, những địa danh TD Pháp tấn công cách mạng và những địa danh quân ta tấn công và giành thắng lợi. - “Lược đồ chiến dịch Biên giới thu-đông năm 1950” xác định rõ địa danh và phạm vi của những tỉnh biên giới giáp với Trung Quốc có trong chiến dịch, xác định vị trí của “Hành lang Đông – Tây” do Pháp-Mĩ thiết lập và địa danh diễn ra những trận đánh lớn trong chiến dịch. - “Lược đồ hình thái chiến trường Đông – Xuân 1953-1954” xác định rõ vị trí, địa danh của 5 hướng tiến công của quân đội ta trong chiến cuộc Đông – Xuân 1953-1954, xác định chiến trường Đông Dương trong cuộc kháng chiến chống TD Pháp. - “Lược đồ diễn biến chiến dịch Điện Biên Phủ 1954” xác định vị trí, địa hình của Điện Biên Phủ là một lòng chảo, có sân bay Mường Thanh, cách bố trí các phân khu và cứ điểm của địch ở Điện Biên Phủ, làm rõ những địa thế hiểm yếu của Điện Biên Phủ. - “Lược đồ phong trào “Đồng khởi” ở miền Nam” chủ yếu xác định những địa danh diễn ra phong trào “Đồng khởi” diễn ra rộng khắp các tỉnh miền Nam. - “Lược đồ trận Vạn Tường-Quảng Ngãi (8-1965)” xác định vị trí của thôn Vạn Tường-Quảng Ngãi, các điểm tấn công của địch ở Vạn Tường. - “Lược đồ diễn biến cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975” phản ánh phạm vi và quy mô của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 với 3 chiến dịch lớn: Chiến dịch Tây Nguyên, Chiến dịch Huế-Đà Nẵng, Chiến dịch Hồ Chí Minh. Ngoài ra, trên cơ sở sưu tầm ở nhiều nguồn khác nhau, giáo viên có thể khai thác và xây dựng một số BĐGKĐT khác rất cần thiết để phục vụ việc dạy học bộ môn mà trong chương trình SGK không trình bày, như Lược đồ Hành trình tìm đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc; Lược đồ Chương trình khai thác thuộc địa lần thứ hai của TD Pháp; Lược đồ diễn biến cách mạng Tháng Tám 1945, 2.3.2. Yêu cầu của việc xây dựng BĐGKĐT Việc xây dựng BĐGKĐT trong dạy học bộ môn cần phải tuân thủ những yêu cầu cơ bản về mặt sư phạm sau: - Phải xác định những kiến thức cơ bản của bài học cần được thể hiện trên BĐGKĐT nhằm đảm bảo việc xây dựng và sử dụng bản đồ có tác dụng tích cực trong việc góp phần đổi mới PPDH và nâng cao hiệu quả bài học Lịch sử. - Các nội dung thể hiện trên bản đồ phải được chọn lọc nhằm đảm bảo tính chính xác, tính vừa sức, phải đảm bảo tính trực quan, tính thẩm mỹ và phản ánh được trình tự diễn biến của sự kiện lịch sử (trình tự thời gian và các diễn biến tương ứng thường được thể hiện sẵn và đồng thời trên các loại bản đồ in hoặc vẽ trên giấy). - BĐGKĐT phải được thiết kế khoa học, dễ sử dụng . Ngoài ra, cần tránh những biểu hiện lạm dụng kỹ thuật hoặc đơn giản hoá trong khâu thiết kế BĐGKĐT khi sử dụng các ứng dụng CNTT (sao chép bản đồ của nước ngoài ở trên Internet hay scan lại bản đồ trắng đen trong SGK để sử dụng trực tiếp dưới dạng ảnh tĩnh mà ít chú ý chất lượng hình ảnh và không xử lý cho phù hợp với yêu cầu cụ thể của bài học) 2.3.3. Quy trình xây dựng BĐGKĐT trong dạy học lịch sử Để đảm bảo về mặt khoa học, có tính sư phạm và đảm bảo sự thống nhất trong việc xây dựng BĐGKĐT thì cần tuân thủ theo quy trình thiết kế sau: - Nắm vững mục đích, yêu cầu của tiết học về giáo dưỡng, giáo dục và phát triển học sinh (điều này đã được xác định trong giáo án lên lớp). - Dựa vào chương trình sách giáo khoa để xác định bản đồ cần trình bày hoặc sưu tầm qua Internet, sách báo đối với những bản đồ không có trong sách giáo khoa nhưng rất cần thiết đối với tiết học. - Xác định những kiến thức cơ bản của diễn biến sự kiện cần thể hiện trên bản đồ; sưu tầm, chọn lọc các nguồn tư liệu liên quan đến diễn biến của sự kiện được trình bày trên bản đồ: văn bản, số liệu, tranh ảnh, phim tư liệu... - Tiến hành xử lý bản đồ từ dạng tĩnh sang dạng động tương ứng với diễn biến của những sự kiện lịch sử được trình bày trên bản đồ sang dạng kỹ thuật số nhờ vào một số phần mềm hỗ trợ: ACD.See, Photoshop, Hero... - Dự kiến số slide thích hợp với số lượng đối tượng được lựa chọn để trình diễn trên bản đồ. - Tiến hành xây dựng và xem trước (có đối chiếu với giáo án) để điều chỉnh các slide, kiểu và thời gian trình diễn các hiệu ứng cho hợp lý hơn với kế hoạch sư phạm của giáo án. 2.4. Biện pháp thực hiện đề tài Xây dựng và sử dụng BĐGKĐT trong dạy học mục 3: Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc của mục II. Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1925 trong bài 12 “Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919 đến 1925”, SGK lớp 12– Chương trình chuẩn. Nội dung bài học thuộc tiết 17 theo phân phối chương trình lịch sử lớp 12, khi dạy mục 3: Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc, chúng tôi sử dụng BĐGKĐT để giảng dạy Nội dung xây dựng và cách sử dụng BĐGKĐT của mục 3: Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc Trước hết, cần xác định những kiến thức nào trong bài cần được thể hiện trên bản đồ: + Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc từ năm 1911 đến 1917. + Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc trên đất Pháp . + Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc tại Liên Xô. + Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc tại Trung Quốc . + Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc từ 1925 đến 1928. + Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc giai đoạn 1928 đến 1930. + Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc từ năm 1935 đến 1941. Từ những kiến thức trên, cần xác định những bản đồ cần được thiết kế và các thông tin khác có thể kết hợp đưa vào để làm rõ những nội dung sự kiện mà bản đồ thể hiện: - Bản đồ thế giới ở dạng bản đồ câm đã được xử lý với sự hỗ trợ của phần mềm: ACDSee, Hero, công cụ Drawing để trực tiếp vẽ lên Slide về hành trình cứu nước của Nguyễn Ái Quốc theo kiến thức lịch sử, theo từng giai đoạn gắn với từng điểm đến của Người. - Một số hình ảnh, đoạn phim ngắn (khoảng 1 phút) để mở rộng kiến thức, hỗ trợ cho bài học: + Hình ảnh Bến cảng Nhà Rồng; Tàu Đô đốc Latouche Tréville, ảnh Nguyễn Ái Quốc phát biểu tại Đại hội đại biểu lần thứ 18 của Đảng Xã hội Pháp, bìa sách Bản án chế độ thực dân Pháp, bìa sách Đường Kách mệnh, tranh vẽ Hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam. + Một số đoạn phim ngắn (khoảng 1 phút): Bối cảnh đất nước, quê hương và buổi đầu ra đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành, phim hoạt động của Nguyễn Ái Quốc trên đất Pháp 1919, phim hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc, - Ý tưởng xây dựng và sử dụng các Slide có thể hiện BĐGKĐT trong bài học: + Slide 1, phản ánh giai đoạn đầu tiên Nguyễn Ái Quốc rời bến Cảng Nhà Rồng ra đi tìm đường cứunước. Giáo viên nhấp chuột vào biểu tượng hoa văn chữ Sài Gòn để chiếu đoạn phim nói về
Tài liệu đính kèm:
- skkn_xay_dung_va_su_dung_ban_do_giao_khoa_dien_tu_trong_day.doc