SKKN Vai trò công tác của người giáo viên chủ nhiệm

MỤC LỤC
Trang
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Trong mỗi lớp ở trường phổ thông thì đều phải có những người giáo viên chủ nhiệm lớp. Giáo viên chủ nhiệm lớp là người được Hiệu trưởng bổ nhiệm, chịu trách nhiệm quản lý công tác giáo dục và rèn luyện học sinh ở lớp mình. Là người chịu toàn bộ trước ban giám hiệu nhà trường về mọi vấn đề thuộc lớp mình quản lý. Để thực hiện điều đó có nghĩa là người giáo viên chủ nhiệm phải làm tất cả những việc để làm sao quản lý giáo dục học sinh một cách có hiệu quả nhất như: Uốn nắn học sinh, chia sẻ với học sinh, coi học sinh như con, như một người bạn để vươn tới cái đích cuối cùng.
Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nước ta hiện nay, lý tưởng dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng văn minh được thực hiện có kết quả một phần quan trọng phụ thuộc vào chất lượng toàn diện các thế hệ lao động được giáo dục, đào tạo. Chính vì vậy nhà nước đã xác định giáo dục là Quốc sách hàng đầu. Trong các văn kiện của Đảng và nhà nước xác định phương hướng phát triển giáo dục, để đưa nghị quyết của Đảng và luật giáo dục vào thực tế, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục thế hệ trẻ, việc bồi dưỡng đào tạo các nhà sư phạm, bao gồm quản lý giáo dục, thầy cô giáo. Vì vậy vai trò công tác của người giáo viên chủ nhiệm là yếu tố không thể thiếu, cho dù ở đâu thì người giáo viên chủ nhiệm điều phải giữ vững lập trường của mình nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cho toàn xã hội.
Đặc biệt trong sự nhìn nhận và đánh giá ở thời đại hiện nay, sự phát triển kinh tế tăng nhanh như vũ bão của các nước trên thế giới về các lĩnh vực như: Công nghệ, tin học, điện tửđược áp dụng vào nền kinh tế một cách có hiệu quả, điều đó phải xuất phát từ cốt lỏi sâu xa về “Vai trò công tác của người giáo viên chủ nhiệm”. Tuy nhiên trong quá trình công tác ở trường tôi có cảm nhận rằng nhiều giáo viên còn chưa hiểu được vai trò, trách nhiệm của mình trong công tác chủ nhiệm lớp. Với mong muốn góp phần tháo gỡ những lúng túng cho các thầy cô chủ nhiệm làm công tác giáo dục trong hoàn cảnh hiện nay. Bởi vậy tôi chọn đề tài này hi vọng sẽ có cơ sở cho những giải pháp sư phạm trong công tác quản lý học sinh.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Đi tìm cơ sở của người giáo viên chủ nhiệm và đạt nền móng cơ sở cho việc giáo dục học sinh, chia sẻ với học sinh trong những hoàn cảnh điều kiện khó khăn khác nhau. Từ đó có thể xây dựng phương pháp sư phạm nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu và tiến hành thực nghiệm trên học sinh trường trung học phổ thông Hà Văn Mao các lớp tôi trực tiếp chủ nhiệm, qua những khóa học. Cụ thể: - Lớp 10A5, năm học 2011 - 2012
 - Lớp 11A5, năm học 2012-2013
 - Lớp 12A5, năm học 2013- 2014
IV. Phương pháp nghiên cứu:
Sử dụng phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết.
Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu nhập thông tin.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận
Xu thế đổi mới giáo dục để đào tạo con người cho thế kỷ 21 đã và đang đặt ra cho người giáo viên. Đội ngũ giáo viên là lực lượng cốt cán biến các mục tiêu giáo dục thành hiện thực, giữ vai trò quyết định chất lượng và hiệu quả giáo dục. Đảng cũng đã xác định là: “Để đảm bảo chất lượng giáo dục phải giải quyết tốt vấn đề thầy giáo”. Rõ ràng là người giáo viên nói chung, người giáo viên chủ nhiệm nói riêng ngày càng có vị trí vai trò của mình trong sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ và trong xã hội.
Ở trường trung học phổ thông người giáo viên chủ nhiệm có vị trí vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ. Không thể phủ nhận được vị trí vai trò của họ vì giáo viên chủ nhiệm phải thay mặt ban giám hiệu nhà trường và cha mẹ học sinh quản lý toàn diện học sinh do mình phụ trách. Trong khi học sinh trung học phổ thông là lứa tuổi đang rất cần có sự giúp đỡ và định hướng của người lớn. Nếu không có sự giúp đỡ của giáo viên chủ nhiệm thì với vốn kinh nghiệm sống ít ỏi thì các em sẽ khó tránh khỏi những ảnh hưởng không lành mạnh từ phía xã hội. Do đó có thể khẳng định rằng công tác chủ nhiệm lớp ở trường trung học phổ thông là rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
2.1.1. Vai trò xã hội của người giáo viên chủ nhiệm
Ngày nay xu thế đổi mới giáo dục để đào tạo con người cho thế kỷ 21 đang đặt ra những yêu cầu mới về phẩm chất và năng lực, làm thay đổi chức năng và vai trò của người giáo viên, trong đó có người giáo viên chủ nhiệm lớp. Vai trò xã hội của họ sẽ lớn hơn rất nhiều so với chức năng truyền đạt tri rhức. Ngoài việc trực tiếp giảng dạy ở lớp chủ nhiệm, họ trước hết phải là nhà giáo dục, bằng chính nhân cách của mình tác động tích cực đến việc hình thành nhân cách học sinh. Với tư cách là nhà giáo dục, người giáo viên chủ nhiệm cần có ý thức trách nhiệm xã hội, tích cực tham gia vào sự phát triển cộng đồng, đó là nhân cách học sinh thế hệ công nhân tương lai, người chủ nhân của xã hội mới.
Vai trò của người giáo viên chủ nhiệm còn thể hiện ở chỗ, họ là cầu nối giữa tập thể học sinh với các tổ chức xã hội trong và ngoài nhà trường, là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục. Có thể nói người giáo viên chủ nhiệm là người đại diện cho quyền lợi chính đáng của học sinh, bảo vệ học sinh về mọi mặt một cách hợp lý. Họ phản ánh trung thành mọi tâm tư, nguyện vọng, quyền lợi của học sinh với Ban giám hiệu nhà trường, với các giáo viên bộ môn, với gia đình học sinh và với các đoàn thể xã hội khác. Hiệu quả công tác chủ nhiệm ở trường THPT phụ thuộc rất nhiều vào các giải pháp thực hiện liên kết giáo dục với các lực lượng xã hội. Huy động có hiệu quả tiềm năng của các lực lượng xã hội vào công tác giáo dục học sinh là công việc không giản đơn chút nào. Nó đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm phải có trách nhiệm cao, yêu mến học sinh mà họ còn phải là một nhà hoạt động xã hội. Để thể hiện là một nhà xã hội, người giáo viên chủ nhiệm cần phải hiểu biết rộng, có nhu cầu và có khả năng không ngừng tự hoàn thiện bản thân.
2.1.2. Giáo viên chủ nhiệm là người quản lý giáo dục học sinh
Mỗi giáo viên chủ nhiệm phụ trách một lớp học sinh. Họ chịu trách nhiệm trước Ban giám hiệu, trước hội đồng giáo dục nhà trường về chất lượng đào tạo học sinh của mình. Vì thế có thể coi họ như “ một hiệu trưởng con” trong tập thể lớp mình phụ trách. Một cách gián tiếp, người giáo viên chủ nhiệm là nhà quản lý giáo dục một thế hệ công dân chuẩn bị bước vào đời. Cần hiểu quản lý giáo dục không thể chỉ là nắm bắt được những chỉ số của quản lý hành chính như tên, tuổi, hoàn cảnh, trình độ học sinh về học tập và đạo đức, mà phải còn dự báo được xu hướng phát triển nhân cách của học sinh trong lớp để có phương hướng tổ chức giáo dục, dạy học phù hợp với điều kiện khả năng của mỗi học sinh.
Muốn thực hiện vai trò này có kết quả, giáo viên chủ nhiệm phải có những tri thức cơ bản về tâm lý học, giáo dục học và phải có hàng loạt kỹ năng sư phạm như: kỹ năng tiếp cận học sinh, kỹ năng thiết kế chương trình và kế hoạch giáo viên chủ nhiệm, kỹ năng thực hiện kế hoạc giáo dục, kỹ năng đánh giá kết quả giáo dục và rút ra bài học kinh nghiệm
Đối với những vấn đề toàn cầu đặt ra cho giáo dục nhiệm vụ không chỉ trang bị kiến thức mà phải chăm lo hình thành ở thế hệ trẻ tình cảm, thái độ, hành vi, thói quen ứng sử hợp lý. Vì vậy người giáo viên chủ nhiệm không thể chỉ có vai trò truyền đạt các tri thức khoa học của môn học mình phụ trách, mà đồng thời phải phát triển những cảm xúc, thái độ hành vi hợp lý ở học sinh. Nói cách khác với vai trò của người quản lý giáo dục, người giáo viên chủ nhiệm không chỉ là một thầy giáo dạy môn học, mà họ còn phải quan tâm đến sự phát triển của học sinh về các giá trị đạo đức, thẩm mỹ, thể chất. Đó là những yếu tố quan trọng tạo nên bản sắc tồn tại của loài người, vừa kế thừa, phát triển những giá trị truyền thống, vừa sáng tạo những giá trị mới, thích nghi với thời đại mới.
2.1.3. Giáo viên chủ nhiệm là người tổ chức tập thể học sinh thành lực lượng tự giáo dục
Có thể nói đây là chức năng rất đặc trưng của giáo viên chủ nhiệm mà các giáo viên bộ môn khác không thể thay thế được. Đối với học sinh trung học phổ thông , giáo viên chủ nhiệm cần xác định vai trò cố vấn cho tập thể lớp. Điều đó có nghĩa là, họ không nên làm thay độ ngũ cán bộ lớp ( hay đội ngũ tự quản), mà nhiệm vụ chủ yếu của họ là huấn luyện, bồi dưỡng khả năng tự quản cho các em, để các em trở thành một “ lực lượng quản lý và điều hành” mọi hoạt động của tập thể mình.
Đội ngũ cán bộ lớp bao gồm ban lãnh đạo lớp, lãnh đạo các tổ, phụ trách công việc chức năng, hoặc theo từng mặt hoạt động ( Văn nghệ, lao động, thể dục, thủ quỹ). Nói chung người giáo viên có kinh nghiệm thường biết cách thu hút hầu hết học sinh tham gia vào các vị trí trong tập thể học sinh. Chính việc thu hút các em vào việc đảm nhận các nhiệm vụ cụ thể sẽ tạo điều kiện để chúng phấn đấu, giúp giáo viên chủ nhiệm có cách nhìn và đánh giá học sinh đúng đắn hơn.
Khi xây dựng đội ngũ cán bộ lớp, cần chú ý vào căn cứ đặc điểm của học sinh, vào nhiệm vụ của năm học để định ra các tiêu chuẩn chọn lựa. Chẳng hạn như: đó phải là học sinh có học lực khá trở lên, có uy tín với các bạn, có khả năng điều khiển hoạt động của tập thể lớp và đạc biệt là biết chủ động và mạnh dạn trong mọi tình huống có thể xảy ra. Theo những kết quả nghiên cứu khoa học giáo dục thì nên căn cứ vào ba giai đoạn phát triển của tập thể học sinh để bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lớp. 
Ví dụ: Ở giai đoạn đầu khi mới thành lập lớp thì rất cần một lớp trưởng hay bí thư chi đoàn biết hy sinh, có uy tín và nhiệt tình, biết gương mẫu trước các bạn để thực hiện các yêu cầu do giáo viên chủ nhiệm đề ra. Nhưng khi bước sang giai đoạn hai và ba, khi mà tập thể đã phát triển thì cần có những “ thủ lĩnh” năng động và sáng tạo và chủ động trong mọi hoạt động của tập thể lớp mình. Khi đó, người giáo viên chủ nhiệm với vai trò cố vấn của mình, luôn theo sát giúp đỡ, uốn nắn và điều chỉnh giúp các em, mà không trực tiếp vào tổ chức và điều khiển thay họ. Giáo viên chủ nhiệm nào biết cùng hoạt động với học sinh, biết kịp thời giúp các em điều chỉnh trong quá trình hoạt động thì người đó đạt được kết quả mong muốn.
Để phát huy vai trò có vấn, giáo viên chủ nhiệm cần có năng lực dự báo chính xác khả năng của học sinh trong lớp. Họ phải biết khêu gợi tiềm năng sáng tạo của các em trong việc đề xuất nội dung hoạt động, xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp với nhiệm vụ từng tháng, từng kì và cả năm học. Giáo viên chủ nhiệm chỉ là người giúp học sinh tự tổ chức các hoạt động đã được kế hoạch hoá. Điều đó không có nghĩa là khoán trắng, đứng ngoài hoạt động của tập thể học sinh, mà nên cùng tham gia hoạt động với các em để giúp đỡ và điều chỉnh kịp thời những khó khăn trong quá trình hoạt động. Chỉ có như vậy giáo viên mới thực sự cảm hoá được học sinh để giáo dục các em.
Tuy nhiên, không có giáo viên nào cùng một lúc có đủ mọi phẩm chất tâm lý cần thiết để làm công tác giáo dục học sinh có kết quả. Có người nhận thức rộng rãi trên mọi lĩnh vực song lại bị hạn chế về sự khéo léo đối sử sư phạm. Cũng có người có khả năng về âm nhạc, hội hoạ, có tài nói năng nhưng không có phương pháp sư phạm đúngVì vậy, điều quan trọng là mỗi người giáo viên, trong đó có giáo viên chủ nhiệm đều cần phải rèn luyện cho mình tất cả những phẩm chất có lợi cho công việc. L.N Tônxtôi đã viết “Muốn cho giáo dục đạt kết quả thì những người làm công tác giáo dục cần phải không ngừng tự giáo dục bản thân mình”.
2.2. Thực trạng vấn đề
Lứa tuổi học sinh trung học phổ thông là lứa tuổi có những chuyển biến quan trọng cả về sự phát triển thể lực lẫn sự phát triển tâm lý. Vì vậy, hiểu sâu sắc và nắm chắc những đặc điểm tâm lý lứa tuổi là yêu cầu không thể thiếu được đối với một giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường trung học phổ thông . Có hiểu học sinh của mình, có hoà nhập được với học sinh của mình thì họ mới có thể thực hiện được những biện pháp giáo dục mà mình đề xuất. Học sinh trung học phổ thông mang nhiều nét tâm lý của người lớn mặc dù vẫn còn một vài đặc điểm của tuổi thiếu niên. Những công trình nghiên cứu đã chỉ ra rằng ở lứa tuổi này đã trưởng thành về mặt thể lực. Các em có khả năng tri giác rõ ràng, có những rung cảm mãnh liệt, đặc biệt là tính tích cực cao thể hiện ở sự nhiệt tình sôi nổi của tuổi trẻ. Cho nên, người giáo viên chủ nhiệm tốt là người có tâm hồn tươi trẻ, ân cần chu đáo, biết thắp sáng ngọn lửa nhiệt tình của học sinh, hướng các em vào con đường đúng.
Một đặc điểm hết sức rõ rệt của tuổi trẻ là sự hứng thú nhận thức rộng rãi. các em khao khát được tìm hiểu, được tiếp nhận mọi thông tin mới trên mọi lĩnh vực của cuộc sông xã hội. Vì vậy, giáo viên chủ nhiệm cần tăng cường các tri thức xã hội mà không chỉ bó hẹp trong khuôn khổ khoa học mình đang giảng dạy. Nói cách khác họ cần phải có thế giới quan sâu sắc, rõ ràng.
Sự nhận thức của tuổi trẻ là sự nhận thức có phê phán. Do đó, các em thường có những tranh cãi sôi nổi về thế giới xung quanh. Các em mong muốn không những “hiểu biết bản thân mình”, mà còn quan tâm đến thế giới nội tâm của con người. Trong một thời đại mới, thời đại của khoa học công nghệ thông tin, những thành tựu của loài người đang ngày một phát triển thì sự nâng cao nhận thức cho mọi người là sự cần thiết. Hơn nữa, thanh niên là lớp người kế tục xây dựng đất nước thì càng phải tăng cường hiểu biết cho các em. Do đó, việc tổ chức các hoạt động đa dạng, sôi nổi, mang ý nghĩa giáo dục là việc làm cần thiết cho giáo viên chúng ta. Đó chính là dịp để nam nữ thanh niên học tập, thảo luận, tranh cãi làm sáng tỏ những vấn đề mà các em quan tâm.
Lứa tuổi thanh niên trung học phổ thông là lứa tuổi khao khát muốn thể hiện mình, muốn được lập công. Do đó, giáo viên chủ nhiệm không nên kìm hãm những hứng thú trong sáng của các em, không làm cho các em vỡ mộng, mà trái lại nên khuyến khích những việc làm tích cực, đồng thời ngăn ngừa những hành vi thiếu suy nghĩ của các em. Lứa tuổi trung học phổ thông là lứa tuổi có khuynh hướng sáng tạo. Do đó, khi dạy lao động cho các em, giáo viên phải giúp các em thế nào là lao động của mình trở thành lao động có sáng tạo. Đó cũng chính là nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm cũng như bất kỳ một giáo viên nào khác, phải giúp các em chuẩn bị tâm thế để tham gia vào cuộc sống lao động sản xuất, giúp ích cho đất nước.
Tuy nhiên, mỗi giai đoạn trưởng thành nào đó của trẻ đều có những biểu hiện lệch lạc về nhân cách. ở lứa tuổi này giáo viên chủ nhiệm nên chú ý giáo dục học sinh để tránh những thói biểu hiện ích kỷ, thiếu đạo đức, không tôn trọng người khác, bắt trước hoặc đua đòi lối sống lai căng, sa ngã vào tệ nạn xã hội Để ngăn ngừa những biểu hiện trên ở một số học sinh, giáo viên chủ nhiệm phải tích cực, kiên quyết và khéo léo đối sử sư phạm. Học sinh trung học phổ thông là lứa tuổi nhiệt tình hưởng ứng những gì cao đẹp nhất và hết lòng làm mọi việc. Các em trông chờ ở mọi nỗ lực của giáo viên. Vì vậy người thầy giáo phải có nghệ thuật công tác. Đó là một yêu cầu sư phạm cáo tính nguyên tắc. Bởi vì muốn giáo dục được học sinh thì phải hiểu các em, muốn cảm hoá được học sinh thì người thầy phẩi sống cuộc sống hoà nhập với các em, tức là phải hiểu biết tâm lý lứa tuổi, nắm trắc yêu cầu hứng thú, nguyện vọng, xu hướng phát triển của các em.
2.3. Các giải pháp
Loài người đã bước sang thế kỷ 21, “thế kỷ đỉnh cao của trí tuệ”. Theo những thông tin mới nhất thì đặc điểm nổi bật của thế kỷ là sự bùng nổ tri thức khoa học và công nghệ. Tri thức khoa học và tri thức công nghệ phát triển song song với nhau, xâm nhập nhanh tróng vào mọi lĩnh vực sản xuất và đời sống. Con người nhanh chóng trở thành trung tâm của sự phát triển, con người vừa là mục tiêu vừa là động lực của sự phát triển. Việc đặt con người vào trung tâm của sự phát triển đòi hỏi giáo dục phải xem lại toàn bộ các yếu tố của quá trình giáo dục, trong đó có yếu tố giáo viên. Đội ngũ giáo viên có vai trò quyết định chất lượng và hiệu quả giáo dục, trong đó người giáo viên chủ nhiệm lớp giữ vị trí nòng cốt.
Đối với người giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường trung học phổ thông, những yêu cầu đặt ra cho họ lại càng có ý nghĩa thực tiễn và quan trọng. Bởi lẽ họ đang đào tạo một lớp người mới cho xã hội, một thế hệ công dân cho tương lai chuẩn bị hành trang bước vào đời. Đó là những thanh niên với ước mơ hoài bão của tuổi trẻ đầy sức sống. Vì vậy người giáo viên chủ nhiệm lớp cần phải trau dồi chuyên môn lẫn nghiệp vụ sư phạm. Chỉ có như vậy mới thực sự nâng cao tay nghề, đáp ứng được yêu cầu cầu xã hội trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đất nước.
2.3.1. Đối với giáo viên
* Yêu cầu sư phạm đầu tiên đối với người giáo viên chủ nhiệm là có lý tưởng nghề nghiệp đúng đắn. Trước hết họ phải thực sự am hiểu, nắm bắt sâu sắc đường lối giáo dục của Đảng và Nhà nước trong thời kỳ đổi mới hiện nay. Như nghị quyết TW2 (khoá VIII) đã nhấn mạnh: “ Giáo dục - Đào tạo là quốc sách hàng đầu”. Hơn ai hết, người giáo viên chủ nhiệm phải có nhận thức và ý thức đúng đắn về nghề dạy học, về người thầy giáo. Họ cần phải có tầm nhìn tương lai để thấy rằng làm nghề dạy học, làm công tác giáo dục thực sự có ý nghĩa quyết định cho sự phát triển đất nước. Do đó trong cách nghĩ, cách làm giáo dục, họ cần xác định phải gắn chặt với thực tiễn, với đòi hỏi của sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. Trên cơ sở ấy người giáo viên chủ nhiệm mới có thể xây dựng cho mình niềm tin nghề nghiệp. Niềm tin ấy sẽ là động lực giúp cho họ dám nghĩ, giám làm một cách sáng tạo qua quá trình tổ chức học sinh. Thực tiễn cho thấy, một khi người giáo viên chủ nhiệm có niềm tin ở học sinh mình thì sẽ tạo cho họ có sức mạnh cảm hoá to lớn đối với đối tượng mình phụ trách. Đó là điều kiện thuận lợi để họ làm công tác giáo dục học sinh có hiệu quả.
* Một trong những yếu tố làm cho công tác chủ nhiệm thuận lợi, đó là người giáo viên chủ nhiệm phải có chuyên môn vững vàng, có “ tay nghề” cao. Có thể coi đây là một trong những yêu cầu sư phạm có tính quyết định sự thành công hay thất bại của công tác chủ nhiệm. Bởi vì, có giảng dạy tốt, kiến thức chuyên môn sâu thì học sinh mới phục, mới chấp nhận sự giáo dục của mình. Trong khi dạy học, họ đồng thời cũng giáo dục học sinh và đó là dịp để hiểu học sinh lớp mình tốt nhất. Trình độ chuyên môn càng vững vàng bao nhiêu thì người giáo viên chủ nhiệm càng tự tin hơn để chủ động và sáng suốt tìm tòi các biện pháp giáo dục học sinh cảu mình có hiệu quả nhất. Có thể nói trình độ chuyên môn vững chắc sẽ là thước đo giá trị phẩm chất của người giáo viên chủ nhiệm. Xã hội ngày càng một biến đổi, lượng thông tin ngày càng nhiều, học sinh ngày càng thông minh hơn và đòi hỏi nhiề hơn ở thầy cô giáo. Nếu người giáo viên chủ nhiệm không kịp thời điều chỉnh, nâng cao trình độ kiến thức cho mình thì sẽ không thể đáp ứng được những yêu cầu của sự đổi thay bộ mặt nhà trường.
Hệ thống tri thức mà người giáo viên chủ nhiệm cần nắm vững bao gồm những tri thức khoa học có liên quan đến môn học mà mình phụ trách giảng dạy, những tri thức lân cận đến chuyên môn của mình về các lĩnh vực chính trị – xã hội, nghệ thuật, tin học, phương pháp luận khoa học, về tâm lý học, giáo dục học... Những tri thức khoa học có được truyền tải tối đa tới học sinh hay không phụ thuộc vào việc giáo viên có nắm vững và thực hiện được các kỹ năng nền tảng và chuyên biệt hay không. ở đây phải nói đến các kỹ năng như: Kỹ năng thiết kế, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng hoạt động xã hộiHệ thống tri thức và các kỹ năng nói trên nếu được người giáo viên chủ nhiệm thường xuyên trau dồi và nâng cao thì sẽ là điều kiện thuận lợi cho công tác giáo dục học sinh và tập thể học sinh lớp mình phụ trách. 
* Thứ ba là người giáo viên chủ nhiệm cần có sự khéo léo đối xử sư phạm và phải có uy tín đối với học sinh và cha mẹ học sinh.
Đây là một yêu cầu sư phạm nghiêm túc mà bất kỳ một người giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường trung học phổ thông nào cũng cần phải thực hiện. Các công trình nghiên cứu về tâm lý và giáo dục cho rằng, sự khéo léo đối xử sư phạm là kỹ năng duy trì những mối quan hệ tốt với học sinh của người giáo viên, kỹ năng tỏ thái độ quan tâm chu đáo và lịch sự đối với các em, biết đề ra những yêu cầu hợp