SKKN Sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình” GDCD lớp 10

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ 
TRƯỜNG THPT ĐÔNG SƠN I 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SỬ DỤNG CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC TRONG BÀI 12 CÔNG DÂN VỚI TÌNH YÊU
 HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH, GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 10
Người thực hiện: Lý Thị Ninh
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Giáo dục công dân
THANH HOÁ, NĂM 2018
MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU...........................................................................................................1
1.1.Lý do chọn đề tài.............................................................................................1
1.2. Mục đích nghiên cứu......................................................................................1
1.3. Đối tượng nghiên cứu.....................................................................................2
1.4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................2
1.5.Ý nghĩa của đề tài............................................................................................2
1.6. Thời gian và phạm vi nghiên cứu nghiên cứu................................................2
2. NỘI DUNG.......................................................................................................3
2.1. Cơ sở lý luận của đề tài..................................................................................3
2.1.1 Phương pháp dạy học tích cực......................................................................3
2.1.2 Kỹ thuật dạy học tích cực.............................................................................5
2.2.Những nguyên tắc và cách thức sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong bài 12:"Công dân với tình yêu hôn nhân và gia đình..............................................................................................................6 
2.2.1. Nguyên tắc chung của việc vận dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực..................................................................................................................6
2.2.2. Cách thức sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong tiết bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình”........................................6
2.3. Hiệu quả thực hiện “Sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình..............................15
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................. ...........................................16
TÀI LIỆU THAM KHẢO...17 
DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Lý Thị Ninh
Chức vụ và đơn vị công tác: THPT Đông Sơn 1
TT
Tên đề tài SKKN
Cấp đánh giá xếp loại (Phòng, Sở, Tỉnh...)
Kết quả đánh giá xếp loại (A, B, hoặc C)
Năm học đánh giá xếp loại
Sử dụng hình thức trực quan tranh ảnh trong bài dạy GDCD lớp 11: “Chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường”
Sở GD và Đào tạo Thanh Hóa
C
2007-2008
Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức học sinh ở trường THPT Đông Sơn 1
Sở GD và Đào tạo Thanh Hóa
C
2010-2011
Lồng ghép một số nội dung bổ ích cho học sinh dưới hình thức cuộc thi ở tiết thực hành ngoại khóa môn GDCD ở trường THPT Đông Sơn 1
Sở GD và Đào tạo Thanh Hóa
C
2013-2014
----------------------------------------------------
1.MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
 Đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy và học là một vấn đề trọng tâm, then chốt hiện nay của ngành giáo dục. Cốt lõi của việc đổi mới dạy học là hướng tới hoạt động học tập chủ động; chống lại thói quen học tập thụ động.
Xuất phát từ mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông nói chung, mục tiêu của môn Giáo dục công dân nói riêng trong việc đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; những người có tri thức, có năng lực sáng tạo, chủ động trong cuộc sống, có tâm hồn trong sáng, lành mạnh. Muốn đạt được điều đó, trong quá trình dạy học, người giáo viên (GV) phải biết vận dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực một cách linh hoạt, phù hợp với từng đối tượng học sinh (HS) để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, tạo hứng thú trong giờ học.
 Môn Giáo dục công dân lớp 10, phần “Công dân với đạo đức” có bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình” đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc giáo dục cho học sinh có những nhận thức đúng đắn về tình yêu, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, tình yêu học trò đang dần mất đi sự trong sáng đặc trưng của lứa tuổi. Tuy nhiên, hiệu quả của việc dạy học bài này là một vấn đề đáng quan tâm. Để nâng cao chất lượng dạy bài này, đã có rất nhiều phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực được nêu ra và ngày càng được ứng dụng rộng rãi như: phương pháp dạy học vấn đáp, phương pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ, phương pháp dạy học động não, phương pháp dạy học theo dự án, kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật “Khăn trải bàn”, kĩ thuật phân tích phim, kĩ thuật “Mảnh ghép”. Những phương pháp và kĩ thuật dạy học này đều dựa trên lý thuyết dạy học tích cực lấy học sinh làm trung tâm, chú ý đến vai trò của người học.
Từ các lý do trên, tôi chọn để tài nghiên cứu của mình là:“Sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình” GDCD lớp 10” nhằm mục đích nâng cao hiệu quả dạy và học GDCD trong trường phổ thông, qua thực tế kiểm nghiệm của bản thân đã nhận thấy có hiệu quả cao. 
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu việc vận dụng một số phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực để việc dạy học bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình” GDCD lớp 10 đạt kết quả cao.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Những nội dung cơ bản của các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong tiết đầu bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình”.
- Cách thức tiến hành để phát huy ưu điểm và hạn chế nhược điểm của từng phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực khi dạy tiết đầu bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình”.
1.4. Phương pháp nghiên cứu 
	Xuất phát từ đối tượng, mục đích và phạm vi nghiên cứu, đề tài được tiến hành với các phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau: phương pháp thống kê, phương pháp phân tích, phương pháp so sánh, phương pháp điều tra, phương pháp thực nghiệm;
1.5. Ý nghĩa của đề tài
Đề tài cung cấp cái nhìn tương đối khái quát, có hệ thống việc vận dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong dạy học bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình” GDCD lớp 10. Trên cơ sở đó, góp phần đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, giúp HS có nhận thức đúng đắn về tình yêu.	
 1.6. Thời gian và phạm vi nghiên cứu
-Thời gian nghiên cứu: năm học 2017-2018; 
- Phạm vi nghiên cứu: Bài 12: “Công dân với tình yêu hôn nhân và gia đình” GDCD lớp 10 có 2 tiết, đề tài đi sâu nghiên cứu cách thức sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực ở tiết đầu của bài (Mục 1)
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận của đề tài
2.1.1.Phương pháp dạy học tích cực
Phương pháp dạy học tích cực là các phương pháp được sử dụng trong quá trình dạy học nhằm phát huy cao nhất tính tích cực, chủ động, độc lập, sáng tạo trong học tập của người học dưới vai trò tổ chức, điều khiển của giáo viên; là hệ thống phương pháp trong đó phương pháp tự học là trung tâm chỉ đạo, có tác dụng gắn bó các phương pháp khác thành một hệ thống toàn vẹn.
Bản chất của phương pháp dạy học tích cực là biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo, quá trình truyền thụ kiến thức của thầy cô thành quá trình tự học của học sinh. Giáo viên tạo nên những tình huống có vấn đề để học sinh chấp nhận các tình huống đó là cần thiết đối với họ, học sinh tự tìm tòi, nghiên cứu, chủ động hợp tác dưới sự tổ chức, điều khiển, cố vấn của giáo viên để tìm ra kiến thức mới.
Các phương pháp dạy học tích cực được sử dụng trong nhà trường THPT gồm:
- Phương pháp dạy học vấn đáp
- Phương pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề
- Phương pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ
- Phương pháp dạy học động não
- Phương pháp dạy học dự án
- Phương pháp dạy học Graph
Trong phạm vi đề tài này, chúng tôi chỉ đi sâu nghiên cứu và vận dụng các phương pháp tích cực sau: Phương pháp dạy học vấn đáp; phương pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề; phương pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ.
2.1.1.1. Phương pháp dạy học vấn đáp
Vấn đáp (đàm thoại) là phương pháp trong đó giáo viên đặt ra câu hỏi để học sinh trả lời, hoặc học sinh có thể tranh luận với nhau và với cả giáo viên, qua đó học sinh lĩnh hội được nội dung bài học
Đây là phương pháp dạy học mà giáo viên không trực tiếp đưa ra những kiến thức hoàn chỉnh mà hướng dẫn học sinh tư duy từng bước để các em tự tìm ra kiến thức mới phải học. Căn cứ vào tính chất hoạt động nhận thức của học sinh, người ta phân ra các loại: vấn đáp tái hiện, vấn đáp giải thích minh họa và vấn đáp tìm tòi.
* Quy trình thực hiện
Bước 1: Xác định mục tiêu bài học và đối tượng dạy học. Xác định các đơn vị kiến thức kĩ năng cơ bản trong bài học và tìm cách diễn đạt các nội dung này dưới dạng câu hỏi gợi ý, dẫn dắt học sinh.
Bước 2: Dự kiến nội dung các câu hỏi, hình thức hỏi, thời điểm đặt câu hỏi, trình tự các câu hỏi. 
Bước 3: Dự kiến những câu hỏi phụ để tùy tình hình từng đối tượng cụ thể mà trực tiếp gợi ý, dẫn dắt học sinh.
Bước 4: Giáo viên sử dụng hệ thống câu hỏi dự kiến trong tiến trình bài dạy và chú ý thu thập thông tin phản hồi từ phía học sinh.
2.1.1.2. Phương pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề
Phương pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề là một trong những phương pháp mà trong đó giáo viên là người tạo ra tình huống có vấn đề, tổ chức, điều khiển học sinh phát hiện vấn đề, học sinh tích cực, chủ động, tự giác giải quyết vấn đề thông qua đó mà lĩnh hội tri thức, kỹ năng, kỹ xảo nhằm đạt mục tiêu dạy học.
* Quy trình thực hiện
Bước 1: Phát hiện hoặc thâm nhập vấn đề.
Bắt đầu
Bước 2: Tìm giải pháp, cách giải quyết vấn đề thường được thực hiện theo sơ đồ:
Phân tích vấn đề
Đề xuất và thực hiện hướng giải quyết
Hình thành giải pháp
Giải pháp đúng
Kết thúc
Bước 3: Trình bày giải pháp.
Bước 4: Nghiên cứu sâu giải pháp.
2.1.1.3. Phương pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ 
Phương pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ còn được gọi bằng một số tên khác như "phương pháp thảo luận nhóm" hoặc "phương pháp dạy học hợp tác". Đây là một phương pháp dạy học mà học sinh được phân chia thành từng nhóm nhỏ riêng biệt, chịu trách nhiệm về một mục tiêu duy nhất, được thực hiện thông qua nhiệm vụ riêng biệt của từng người. Các hoạt động cá nhân riêng biệt được tổ chức lại, liên kết hữu cơ với nhau nhằm thực hiện một mục tiêu chung.
Phương pháp thảo luận nhóm giúp cho mọi học sinh tham gia một cách chủ động vào quá trình học tập, tạo cơ hội cho các em có thể chia sẻ kiến thức kinh nghiệm để giải quyết các vấn đề có liên quan đến nội dung bài học, tạo cơ hội cho các em được giao lưu, học hỏi lẫn nhau, cùng nhau hợp tác giải quyết những nhiệm vụ chung.
* Quy trình thực hiện
 Bước 1: Chuẩn bị 
Giáo viên lựa chọn, giới thiệu chủ đề thảo luận hoặc nêu vấn đề thảo luận. Bố trí bàn ghế cho từng nhóm theo dự định, số lượng thành viên các nhóm phải tương đối đồng đều về số lượng và trình độ, khoảng 6 - 7 học sinh một nhóm là tốt nhất. Các phương tiện học tập cần phải cung cấp đầy đủ cho các nhóm (để các nhóm tập hợp ý kiến, ví dụ như các mẫu giấy nhỏ, bảng phụ, phấn viết bảng, bút lông )
Bước 2: Chia nhóm và phân công trách nhiệm.
Trước khi thảo luận nhóm, giáo viên chia nhóm. Việc chia nhóm có thể dùng các phương pháp chia nhóm ngẫu nhiên hoặc có chủ định, mỗi nhóm cần chỉ định người làm trưởng nhóm, người thư ký và các thành viên còn lại sẵn sàng là người có khả năng trình bày kết quả thảo luận của nhóm mình.
Bước 3: Nhóm trưởng các nhóm sẽ nhận đề tài thảo luận từ giáo viên và triển khai thảo luận trong nhóm của mình. 
Bước 4: Trình bày kết quả thảo luận của các nhóm.
Bước 5: Sau khi các nhóm trình bày và tranh luận xong, giáo viên đánh giá các ý kiến phát biểu, nhận xét về tinh thần, thái độ làm việc chung của cá nhân, của nhóm, của cả lớp.
2.1.2 Kĩ thuật dạy học tích cực
	Kĩ thuật dạy học là những biện pháp, cách thức, hành động của GV trong các tình huống hành động nhỏ nhằm thực hiện và điều khiển quá trình thảo luận. Các kĩ thuật dạy học chưa phải là các phương pháp dạy học độc lập. Có rất nhiều kĩ thuật dạy học tích cực như: Kĩ thuật chia nhóm, kĩ thuật giao nhiệm vụ, kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật “Khăn trải bàn”, kĩ thuật “Phòng tranh”, kĩ thuật “Động não”, kĩ thuật “Trình bày một phút”, kĩ thuật “Nói cách khác”, phân tích phim...Tuy nhiên, trong trong phạm vi của đề tài tôi chỉ đi sâu nghiên cứu việc vận dụng một số kĩ thuật dạy học tích cực sau:
2.1.2.1. Kĩ thuật đặt câu hỏi
Trong dạy học theo phương pháp vấn đáp, GV thường phải sử dụng câu hỏi để gợi mở, dẫn dắt học sinh tìm hiểu, khai thác thông tin; khám phá kiến thức, kĩ năng mới; để kiểm tra việc nắm kiến thức của HS. Sử dụng câu hỏi có hiệu quả đem lại sự hiểu biết lẫn nhau giữa HS- GV và GV- HS, kỉ năng đặt câu hỏi càng tốt thì mức độ tham gia của HS càng nhiều, HS sẽ học tập tích cực hơn. Khi đặt câu hỏi cần đảm bảo các yêu cầu sau:
- Câu hỏi phải liên quan đến việc thực hiện mục tiêu bài học;
- Ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu; đúng lúc, đúng chỗ;
- Phù hợp với trình độ HS; với thời gian thực tế;
- Sắp xếp theo trình tự từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp;
- Không ghép nhiều câu hỏi thành một câu hỏi móc xích; 
- Không hỏi nhiều vấn đề cùng một lúc.
2.1.2.2. Kĩ thuật “Khăn trải bàn”
Là kĩ thuật dạy học thể hiện quan điểm dạy học hợp tác, trong đó có kết hợp giữa hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm. Kĩ thuật “Khăn trải bàn” sẽ kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực của học sinh; tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân học sinh; giúp giáo viên quản lí được ý thức và kết quả làm việc của mỗi cá nhân học sinh, tránh tình trạng trong nhóm chỉ có một số học sinh làm việc, còn các học sinh khác thì không.
2.1.2.3. Kĩ thuật Phân tích phim
Phim video có thể được sử dụng như phương tiện để truyền đạt nội dung bài học. Phim nên ngắn gọn (5- 15 phút) và giáo viên cần xem trước để đảm bảo là phim phù hợp với nội dung bài học, với đặc điểm và trình độ của học sinh.
2.2. Những nguyên tắc và cách thức sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong bài 12:"Công dân với tình yêu hôn nhân và gia đình"
2.2.1. Nguyên tắc chung của việc vận dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực
Phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực nhằm phát huy tối đa tính tích cực, nhận thức của học sinh để tạo ra hiệu quả cao nhất của quá trình dạy học. Vì thế, trong dạy học tích cực, giáo viên phải làm sao khuyến khích, tạo cơ hội thuận lợi để học sinh tích cực hoạt động. Khi đó giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn, điều khiển quá trình học của học sinh cho phù hợp với mục tiêu bài học đã được xác định.
Tài liệu kĩ thuật dạy học tích cực phải phong phú, đa dạng, không chỉ là sách giáo khoa, sách tham khảo, các tài liệu tham khảo chính thức mà có thể từ báo, Internet, bạn bè...
Dạy và học tích cực cần có sự khen thưởng, động viên, khích lệ kịp thời. Việc khen thưởng có tác dụng động viên, khích lệ giúp học sinh tích cực hơn trong quá trình học tập, đặc biệt là những học sinh rụt rè, nhút nhát, chưa quen với hoạt động tập thể.
Dạy học tích cực cần tạo được ấn tượng đầu tiên và cuối cùng. Vì vậy phần mở đầu của mỗi bài học có tác dụng rất tốt trong việc kích thích quá trình tư duy của học sinh. Nếu làm tốt điều này thì việc tiếp thu các nội dung sau của học sinh sẽ diễn ra một cách thuận lợi hơn. Việc củng cố sau mỗi bài học sẽ giúp học sinh khắc sâu những kiến thức đã được học.
2.2.2. Cách thức sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình”
Để phát huy được tính tích cực của học sinh trong tiết dạy đầu tiên (Mục 1) bài 12, người giáo viên cần biết sử dụng linh hoạt các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực. Tiêu biểu là những phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực sau đây.
2.2.2.1. Sử dụng phương pháp dạy học vấn đáp kết hợp kĩ thuật đặt câu hỏi 
Sử dụng phương pháp vấn đáp kết hợp kĩ thuật đặt câu hỏi là một trong những phương pháp hữu hiệu đối với một giờ dạy về tình yêu nhưng không phải giáo viên nào lên lớp cũng sử dụng thành công phương pháp này. Một thực tế khá phổ biến khi vận dụng phương pháp và kĩ thuật này là sau khi đặt câu hỏi, giáo viêân chỉ gọi một học sinh đứng dậy trả lời, chỉ khi học sinh đó trả lời sai, giáo viên mới gọi học sinh khác. Sau mỗi câu trả lời của học sinh, giáo viên thường chỉ nói "đúng rồi" hay "chưa đúng" rồi cho học sinh ngồi xuống và chỉ tập trung trình bày đáp án của mình cho học sinh chép. Từ thực tế đó, tôi đưa ra một số đề xuất nhằm tăng hiệu quả bài12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình” như sau:
- Để có câu hỏi hay phù hợp với sự tiếp nhận của học sinh, giáo viên phải nắm bắt được nội dung chính của bài dạy cụ thể trong bài này ở tiết 1 thì về kiến thức học sinh cần nắm được thế nào là tình yêu? tình yêu chân chính và những biểu hiện cần tránh trong tình yêu.
Ví dụ khi giáo viên đặt câu hỏi: “Bằng sự hiểu biết của mình, em hãy cho biết thế nào là tình yêu?”, giáo viên có thể gọi một hoặc vài ba học sinh trả lời một câu hỏi. Sau đó nhận xét, đánh giá câu trả lời của học sinh. Nếu học sinh trả lời đúng thì giáo viên khéo léo đặt ra câu hỏi khác hoặc tóm tắt câu trả lời của học sinh. Nếu học sinh trả lời sai giáo viên có thể thay thế câu hỏi dễ hơn.
- Câu hỏi phải đi từ đơn giản đến phức tạp, từ câu hỏi yêu cầu tái hiện đến phân tích khái quát, phải nối tiếp nhau một cách tự nhiên, câu hỏi này được giải quyết lại gợi ra câu hỏi khác, làm cho tinh thần học tập của HS được nâng cao, giờ học không bị gián đoạn mà sôi nổi. GV cũng có thể tạo ra những câu hỏi bất ngờ hay những câu hỏi phát huy được tính tích cực chủ động tham gia tranh luận, trao đổi, kích thích được óc tìm tòi, suy nghĩ của HS.
- Phải tìm hiểu kĩ đối tượng HS vì trên thực tế không phải trình độ HS của các lớp cùng khối đều như nhau. Đối với lớp có học lực khá, giỏi. GV có thể đặt câu hỏi khó hơn để kích thích tư duy ở các em, tránh hiện tượng các em nhàm chán bởi những câu hỏi đơn điệu. Còn ở lớp HS yếu hơn thì cần đặt câu hỏi dễ hơn để các em có thể trả lời, từ đó tạo không khí cho lớp học.
- GV cần chú ý trong quá trình xây dựng câu hỏi, cần phải đa dạng hóa các hình thức vấn đáp, đàm thoại gợi tìm ...Cụ thể, sử dụng loại câu hỏi vấn đáp khi HS chuẩn bị học bài, HS đang thực hành luyện tập, HS đang ôn tập những kiến thức đã học. Sử dụng các loại câu hỏi vấn đáp - giải thích minh họa khi HS đã có những thông tin cơ bản nhằm để HS sử dụng các thông tin ấy trong những tình huống mới, phức tạp hơn. Để tăng cường khả năng tư duy của HS, GV sử dụng loại câu hỏi có tính chất tìm tòi, gợi mở yêu cầu cao về mặt nhận thức (đòi hỏi sự thông hiểu, phân tích, tổng hợp, khái quát hóa hệ thống hóa, vận dụng kiến thức đã học)
Sự thành công của phương pháp vấn đáp - đàm thoại phụ thuộc nhiều vào việc xây dựng hệ thống câu hỏi gợi mở thích hợp, ứng xử dẫn dắt của GV. 
Hệ thống câu hỏi bao gồm các dạng: 
+ Câu hỏi tái hiện
+ Câu hỏi phân tích
+ Câu hỏi liên tưởng, tưởng tượng
+ Câu hỏi so sánh
+ Câu hỏi tranh luận
+ Câu hỏi khái quát tổng hợp
+ Câu hỏi vận dụng kiến thức
Chẳng hạn, trong tiết đầu bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình”, để giảng phần 1.a. Tình yêu là gì ? GV cho HS xem video clip bài hát “Đất nước tình yêu”, sau đó hỏi HS: Bài hát nói về chủ đề gì? GV gọi vài ba HS trả lời, sau đó GV yêu cầu HS nêu thêm một số câu ca dao, tục ngữ, đoạn thơ nói về tình yêu nam nữ? GV đặt câu hỏi: Qua những câu ca dao, tục ngữ hoặc đoạn thơ, bài hát đó, em hãy cho biết tình yêu có những biểu hiện gì? GV: Gọi một số HS trả lời, yêu cầu HS nhận xét, bổ sung. GV đặt tiếp câu hỏi: Em biết những quan niệm nào về tình yêu? HS phát biểu ý kiến, G