SKKN Giúp học sinh lớp 2 làm tốt bài tập về kiểu câu Ai Thế nào

SKKN Giúp học sinh lớp 2 làm tốt bài tập về kiểu câu Ai Thế nào

Trong chiến lược phát triển đất nước, Đảng và nhà nước ta rất quan tâm đầu tư cho giáo dục, coi giáo dục là quốc sách. Từ Nghị quyết đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đã xác định việc đầu tư cho giáo dục cũng có nghĩa là đầu tư cho sự phát triển bền vững, là đầu tư cho nguồn nhân lực có chất lượng cao nhằm đưa nước ta thành một nước công nghiệp vào năm 2020.

 Vậy để đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội, thì giáo dục không ngừng được đổi mới và lần đổi mới này, tôi nghĩ là bước tiến quan trọng trong cải cách giáo dục. Trong dạy học việc truyền thụ được kiến thức giúp cho học sinh lĩnh hội được kiến thức một cách linh hoạt, sáng tạo, thì người giáo viên cũng phải tìm tòi, khám phá ra mọi kỹ năng nhằm giúp cho việc dạy học đạt kết quả cao.

 Mô hình trường học mới Việt Nam: Coi quá trình tự học của học sinh là trung tâm hoạt động giáo dục, giáo viên là người hướng dẫn, đồng hành với học sinh, giúp học sinh tự tìm hiểu và lĩnh hội kiến thức. Tuy nhiên, đã 5 năm thí điểm thực hiện mô hình này thì nhiều phụ huynh băn khoăn không biết mô hình này có phù hợp với lứa tuổi của các em học sinh Tiểu học? Các em có tiếp thu được kiến thức đầy đủ và hiệu quả hơn cách dạy và học truyền thống của Việt Nam.

 Trong các môn học ở bậc Tiểu học thì môn Tiếng Việt giữ một vai trò vô cùng quan trọng, cần thiết không thể thiếu được. Đây là môn học khai thác mọi mặt của thế giới khách quan, một cách có hệ thống, gắn liền với thực tế cuộc sống sinh hoạt.

Ở bậc Tiểu học, học theo mô hình VNEN, Tiếng Việt là môn học chính, nó bao gồm nhiều phân môn như: Tập đọc, Tập viết, Chính tả, Luyện từ và câu, Tập làm văn, Kể chuyện. Mỗi phân môn được lồng theo kiểu tích hợp lòng ghép vào các bài đều có mục đích, nhiệm vụ và phương pháp giảng dạy riêng, đặc biệt là phần Luyện từ và câu là một phần quan trọng không thể thiếu được vì nó là công cụ để học sinh khám phá thế giới xung quanh. Nó cung cấp cho học sinh vốn hiểu biết, vốn từ, câu phục vụ quá trình giao tiếp, phát triển khả năng tư duy, phát triển trí tưởng tượng phong phú, bồi dưỡng năng khiếu thẩm mỹ, lòng tự hào, yêu quý tôn trọng tiếng mẹ đẻ.

 

doc 19 trang thuychi01 17852
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Giúp học sinh lớp 2 làm tốt bài tập về kiểu câu Ai Thế nào", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
	Trong chiến lược phát triển đất nước, Đảng và nhà nước ta rất quan tâm đầu tư cho giáo dục, coi giáo dục là quốc sách. Từ Nghị quyết đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đã xác định việc đầu tư cho giáo dục cũng có nghĩa là đầu tư cho sự phát triển bền vững, là đầu tư cho nguồn nhân lực có chất lượng cao nhằm đưa nước ta thành một nước công nghiệp vào năm 2020.
	Vậy để đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội, thì giáo dục không ngừng được đổi mới và lần đổi mới này, tôi nghĩ là bước tiến quan trọng trong cải cách giáo dục. Trong dạy học việc truyền thụ được kiến thức giúp cho học sinh lĩnh hội được kiến thức một cách linh hoạt, sáng tạo, thì người giáo viên cũng phải tìm tòi, khám phá ra mọi kỹ năng nhằm giúp cho việc dạy học đạt kết quả cao. 
	Mô hình trường học mới Việt Nam: Coi quá trình tự học của học sinh là trung tâm hoạt động giáo dục, giáo viên là người hướng dẫn, đồng hành với học sinh, giúp học sinh tự tìm hiểu và lĩnh hội kiến thức. Tuy nhiên, đã 5 năm thí điểm thực hiện mô hình này thì nhiều phụ huynh băn khoăn không biết mô hình này có phù hợp với lứa tuổi của các em học sinh Tiểu học? Các em có tiếp thu được kiến thức đầy đủ và hiệu quả hơn cách dạy và học truyền thống của Việt Nam. 
	Trong các môn học ở bậc Tiểu học thì môn Tiếng Việt giữ một vai trò vô cùng quan trọng, cần thiết không thể thiếu được. Đây là môn học khai thác mọi mặt của thế giới khách quan, một cách có hệ thống, gắn liền với thực tế cuộc sống sinh hoạt.
Ở bậc Tiểu học, học theo mô hình VNEN, Tiếng Việt là môn học chính, nó bao gồm nhiều phân môn như: Tập đọc, Tập viết, Chính tả, Luyện từ và câu, Tập làm văn, Kể chuyện. Mỗi phân môn được lồng theo kiểu tích hợp lòng ghép vào các bài đều có mục đích, nhiệm vụ và phương pháp giảng dạy riêng, đặc biệt là phần Luyện từ và câu là một phần quan trọng không thể thiếu được vì nó là công cụ để học sinh khám phá thế giới xung quanh. Nó cung cấp cho học sinh vốn hiểu biết, vốn từ, câu phục vụ quá trình giao tiếp, phát triển khả năng tư duy, phát triển trí tưởng tượng phong phú, bồi dưỡng năng khiếu thẩm mỹ, lòng tự hào, yêu quý tôn trọng tiếng mẹ đẻ...
 	Từ đó giúp các em hình thành được thói quen dùng lời hay, ý đẹp, tế nhị trong giao tiếp, giúp học sinh hiểu biết cơ bản về cách dùng từ đặt câu, để viết câu văn hay, đoạn văn có hình ảnh, học tốt các môn học khác.
Đối với việc dạy và học Tiếng Việt cụ thể là phân Luyện từ và câu theo mô hình VNEN thì việc nắm chắc kiểu câu, cấu trúc câu, mục đích sử dụng của câu là rất quan trọng. 
Qua thực tế giảng dạy, nghiên cứu, kiểm tra môn Tiếng Việt phần Luyện từ và câu tôi thấy các bài tập về kiểu câu Ai là gì?, Ai làm gì?, Ai thế nào? có vai trò rất quan trọng. Trong việc học tập, tiếp nhận kiến thức các phân môn, môn học khác cũng như trong giao tiếp các em sử dụng rất nhiều đến kiểu câu Ai là gì?, Ai làm gì?, Ai thế nào? vì đó là những kiểu câu cơ bản nhất.
 Cùng với kiểu câu Ai là gì?, Ai làm gì? thì kiểu câu Ai thế nào? được sử dụng thường xuyên, nó có thể xuất hiện trong bất cứ văn bản nào, trong bất cứ cuộc giao tiếp đối thoại nào đặc biệt là trong các bài văn tả cảnh. Vì vậy việc nắm chắc cấu trúc, mục đích sử dụng câu kiểu Ai thế nào? là điều rất cần thiết. Nhưng khi dạy đến kiểu câu Ai thế nào? trong chương trình lớp 2, mặc dù là những tiết ôn tập về kiểu câu Ai thế nào? Bản thân chúng tôi dạy và học sinh còn lúng túng, có lúc mơ hồ chưa phân biệt rõ, chưa nhận biết chính xác về kiểu câu Ai thế nào?, có khi còn nhầm lẫn giữa câu kiểu Ai thế nào? với câu kiểu Ai làm gì?, có rất nhiều câu làm cho học sinh khó xác định nó là kiểu câu gì.?
Có câu không phải theo mẫu Ai thế nào?nhưng học sinh vẫn cho rằng nó là câu kiểu Ai thế nào?, một số câu là kiểu câu Ai thế nào? thì các em lại cho rằng nó là câu kiểu Ai làm gì? hoặc xác định sai bộ phận trả lời câu hỏi Ai ? thế nào ? ... Vậy làm thế nào để khắc phục tình trạng này ? 
Để bản thân giáo viên như tôi dạy tốt, học sinh học tốt, làm tốt các bài tập về câu kiểu Ai thế nào? Đó là vấn đề mà tôi băn khoăn trăn trở tìm phương pháp giảng dạy tốt nhất đó là: Giúp học sinh lớp 2 làm tốt bài tập về kiểu câu Ai Thế nào?.
1.2. Mục đích nghiên cứu
 	Kinh nghiệm này nghiên cứu áp dụng giúp học sinh lớp hai hiểu và làm tốt bài tập về kiểu câu Ai Thế nào? cụ thể:
 - Giúp học sinh nắm chắc câu kiểu Ai thế nào? là câu như thế nào?
 - Giúp học sinh xác định chính xác từng bộ phận của câu Ai thế nào ?
 - Giúp học sinh hiểu đúng câu kiểu Ai thế nào ? dùng để làm gì ?
 - Qua đây đưa ra một số đề xuất về việc ứng dụng một số phương pháp dạy học vào việc hình thành những hiểu biết ban đầu và rèn luyện kĩ năng làm các bài thuộc kiểu câu Ai thế nào? - Tổ chức dạy thử nghiệm để kiểm tra tính hiệu quả và tính khả thi của những đề xuất trên.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Tài liệu HĐH lớp 2 đến khối 5
- Học sinh khối 2 đến khối 5
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để việc dạy học môn Tiếng Việt theo mô hình VNEN có hiệu quả, cần sử dụng các phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động của HS. Các phương pháp đặc trưng của môn học: phương pháp hỏi đáp, phương pháp rèn luyện theo mẫu, phương pháp phân tích ngôn ngữ, phương pháp trò chơi học tập môn Tiếng Việt, phương pháp thảo luận nhóm,... các phương pháp dạy học khác như: diễn giải, thảo luận, ... vẫn được vận dụng phối kết hợp với các phương pháp đã được nêu trên một cách hợp lí để dạy phần Luyện từ và câu. Dưới đây là một số phương pháp dạy học mà tôi cho rằng sẽ có tác dụng rất tích cực trong quá trình dạy học phân môn Luyện từ và câu. Câu hỏi dẫn dắt, gợi ý.
*Phương pháp thảo luận nhóm
Thảo luận nhóm là một cách học tạo điều kiện cho HS luyện tập khả năng mạnh dạn đưa ra các cách làm bài. Giúp học sinh rèn kĩ năng phân tích bài tập và tìm câu trả lời đúng. 
 Qua thảo luận, ngôn ngữ và năng lực tư duy của HS trở nên linh hoạt. Nó có tác dụng thay đổi vị thế của HS trong lớp từ vị thế thụ động, tiếp thu thông tin một chiều trở thành vị thế chủ động tiếp thu thông tin đa chiều.
 	Phương pháp thảo luận nhóm rất phù hợp với các bài dạy thuộc kiểu câu Ai thế nào? . Phương pháp này tạo không khí học tập sôi nổi, tạo môi trường thuận lợi cho việc vận dụng kĩ năng sử sự ghi nhớ thông tin mà giáo viên đã truyền đạt của HS. Mỗi một bài tập yêu cầu khác nhau và sự biến đổi công thức đòi hỏi phải có sự hiểu biết kiến thức. Chính vì vậy, cần sự vận dụng một cách khéo léo và linh hoạt. Phương pháp thảo luận nhóm sẽ giúp các em tìm ra được câu trả lời tốt nhất, sinh động nhất thông qua trí tuệ tập thể. Điều này, vừa giúp các em củng cố được kiến thức vừa kích thích hứng thú học tập của các em.
 	Phương pháp thảo luận nhóm rất phù hợp với cho HS. Có thể sử dụng phương pháp này để dạy cả 2 loại bài tập cơ bản trên.
*Phương pháp trò chơi học tập phần Luyện từ và câu:
Là phương pháp trò chơi sư phạm trong dạy học môn Tiếng Việt. Được hiểu là hình thức học tập môn Tiếng Việt theo hứng thú vui chơi, dựa trên những bài tập trắc nghiệm. Việc giải quyết vấn đề bài tập đặt ra nhằm để HS lĩnh hội, củng cố, vận dụng kiến thức, kĩ năng sử dụng các cách làm bài hay đã được học, những kinh nghiệm sống đã được tích luỹ vào các bài tập một cách tự giác, tích cực, độc lập, sáng tạo.
* Yêu cầu khi xây dựng trò chơi học tập
- Về mục đích: Trò chơi phải hướng vào việc củng cố kiến thức về kiểu câu Ai thế nào?, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức trong cuộc sống thực tế.
- Về nội dung: Trò chơi phải chứa nội dung về kiến thức về kiểu câu Ai thế nào?. Thực chất, đây là những bài tập vui và nhẹ nhàng.
- Hình thức chơi: Các trò chơi thường được tiến hành thi theo nhóm hay cả lớp tuỳ vào nội dung trò chơi. Trò chơi có thể do GV hướng dẫn hoặc do HS tự tổ chức, góp phần rèn luyện tinh thần tập thể và sự hỗ trợ lẫn nhau trong học tập.
- Về cách chơi: Cách chơi đơn giản, dễ nhớ, dễ thực hiện.Tuỳ hoàn cảnh và điều kiện cụ thể, GV có thể tổ chức cho HS thực hiện trò chơi đơn giản (không cần chuẩn bị công phu) hay trò chơi có phần phức tạp (phải chuẩn bị trước) song phải đạt đựơc cái đích cuối cùng là củng cố kiến thức và tăng hứng thú học tập.
Trên đây, là một số phương pháp đặc thù cho việc dạy phân môn Luyện từ và câu nói chung và bài tập về kiểu câu Ai thế nào? nói riêng ở tiểu học đã được tôi lựa chọn vào để giúp giáo viên dạy và thấy đạt hiệu quả rất cao. Tuy nhiên, trong thực tế dạy học, các phương pháp này không hoàn toàn tách biệt nhau. Mỗi phương pháp có những ưu điểm và yếu điểm riêng của nó, người giáo viên cần phải vận dụng một cách linh hoạt và sáng tạo mới có thể thu được hiệu quả mong muốn.
 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1.Cơ sở lí luận 
*Cơ sở tâm lí học.
Do nhận thức của các em thường là nhận thức trực quan. Và quan trọng hơn đó là đối với học sinh lớp 2 ngôn ngữ nói và viết của các em còn rất hạn chế. Nên học sinh chưa có khả năng phân tích cấu tạo câu và có thể đặt câu hỏi cho các bộ phận chính của câu nên dẫn đến việc xác định sai kiểu câu.
* Cơ sở phương pháp dạy học:
Để khắc phục tình trạng trên ngoài việc truyền đạt kiến thức cho học sinh làm các bài tập trong tài liệu hướng dẫn dạy học. Tôi luôn luôn cố gắng trao đổi, học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, bạn bè. từ đó rút ra những phương pháp hay tạo cho các em hứng thú học tập . 
Nội dung các dạng bài tập thuộc kiểu câu Ai thế nào?
 Vì lượng bài tập trong tài liệu hướng dẫn dạy học còn ít nên tôi sưu tầm, tự nghĩ đưa ra một số bài tập từ dễ đến khó như sau:
Dạng 1: Đặt câu theo mẫu Ai thế nào?
Dạng 2: Tìm các bộ phận của câu.
Dạng 3: Đặt câu hỏi cho các bộ phận câu.
Dạng 4: Điền bộ phận còn thiếu thích hợp vào chỗ trống để được kiểu câu Ai thế nào? 
Dạng 5: Nhận biết kiểu câu Ai thế nào?
Dạng 6: Sử dụng câu kiểu Ai thế nào?để viết một đoạn văn.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
a.Đối với giáo viên
Phải cố gắng nghiên cứu kĩ nội dung chương trình TLHDHTiếngViệt 2. Ngoài ra tôi đọc sách nâng cao, bồi dưỡng học sinh giỏi, các báo, tạp chínhằm tìm ra phương pháp mới, dạy phù hợp với bài với đối tượng học sinh. Từ đó tìm ra những kiến thức, dạng bài, rồi hệ thống lại kiến thức từ đơn giản đến phức tạp, lựa chọn phương pháp tối ưu nhất để truyền đạt kiến thức cho các em giúp các em dễ hiểu, dễ nhớ. Mặt khác tôi đi sâu nghiên cứu kết hợp giữa gia đình, nhà trường, tạo điều kiện cho các em có đầy đủ đồ dùng học tập, sách vở nâng cao, tạo mọi điều kiện cho các em có thời gian học tập.
Thường xuyên trao đổi thảo luận với các cô giáo trong nhà trường giúp giáo viên tìm ra những phương pháp hữu hiệu nhất, tạo cho các em có nề nếp học ngay từ đầu năm học, thành lập các đôi bạn cùng tiến, nhóm bạn giúp đỡ nhau trong học tập trong cuộc sống. Phân loại từng đối tượng học sinh để bồi dưỡng các em học còn yếu.
Tiến hành tổ chức dạy thực nghiệm khảo sát, đánh giá để biết được kết quả học tập của các em.Từ đó rút ra nguyên nhân dẫn đến kết quả đó và tìm cách tháo gỡ khó khăn gặp phải đó là:
- Học sinh chưa được vận dụng thực hành có hệ thống các bài tập. Vì vậy không nắm vững được kiến thức cơ bản, trọng tâm
- Hoạt động dạy và học còn chưa phong phú để kích thích tính tò mò, khám phá kiến thức của học sinh.
b, Với học sinh:
- HS làm đầy đủ các bài tập trong TLHDH.
*Trong quá trình vận dụng làm các bài tập:
- Nhìn chung các em học sinh lớp hai chưa có sự vận dụng linh hoạt, sáng tạo cá nhân khi áp dụng kiến thức để làm các bài tập kiểu câu Ai thế nào?. Các em thường làm bài theo “lối mòn” áp dụng các dạng bài tương tự để làm bài. Do đó khi gặp phải các bài tập khác với những bài mà thầy cô đã cho là các em thường bỏ không làm.
2.3 Các giải pháp đã xử dụng để giải quyết vấn đề 
	Để giảng dạy tốt phần Luyện từ và câu nói chung và bài tập về kiểu câu Ai thế nào ? nói riêng đạt hiệu quả cao, học sinh hứng thú học tập để lĩnh hội kiến thức tốt, tôi đã nghiên cứu nội dung chương trình Tài liệu hướng dẫn dạy họcTiếng Việt 2. Nhằm tìm ra phương pháp dạy phù hợp với từng bài dạy, từng đối tượng học sinh, tìm ra cách để học sinh ghi nhớ kiến thức, căn cứ để học sinh làm bài đúng, chủ động hơn, tìm ra những câu văn phong phú từ dễ đến khó thuộc kiểu câu Ai thế nào? để học sinh, làm quen, tìm hiểu, ứng dụng
 Thực nghiệm dạy, khảo sát chất lượng, so sánh, rút kinh nghiệm Để đảm bảo tất cả các đối tượng học sinh đều nắm được kiến thức về câu kiểu Ai thế nào ? giáo viên cần lựa chọn phương pháp phù hợp với đối tượng học sinh và nhấn mạnh, khắc sâu những kiến thức cơ bản hay đưa ra những căn cứ, lưu ý cụ thể dễ nhớ cho học sinh. Đó là:
 - Giúp học sinh nắm chắc câu kiểu Ai thế nào ? là câu như thế nào?
 - Giúp học sinh xác định chính xác từng bộ phận của câu Ai thế nào?
 - Giúp học sinh hiểu đúng câu kiểu Ai thế nào? dùng để làm gì?
* Các dạng bài tập cơ bản
Vì lượng bài tập trong TLHDH còn ít nên tôi sưu tầm, tự nghĩ đưa ra một số bài tập từ dễ đến khó như sau:
Dạng 1: Đặt câu theo mẫu Ai thế nào?
Dạng 2: Tìm các bộ phận của câu.
Dạng 3: Đặt câu hỏi cho các bộ phận câu.
Dạng 4: Điền bộ phận cón thiếu thích hợp vào chỗ trống để được kiểu câu Ai thế nào?
Dạng 5: Nhận biết kiểu câu Ai thế nào?
Dạng 6: Sử dụng câu kiểu Ai thế nào? để viết một đoạn văn.
- Hướng dẫn các em cách trình bày.
- Đưa ra các phương pháp giải cụ thể cho từng dạng bài. 
Qua đó tôi đã tìm ra được hướng tiến hành như sau :
 *.Hướng giải quyết
Với những vấn đề nêu trên, để giáo viên dạy tốt - các em làm tốt các bài tập thuộc kiểu câu Ai thế nào? tôi đã mạnh dạn đưa ra một số biện pháp sau:
2.3.1. Dạy đúng quy trình theo 10 bước hoc tập :
Trong chương trình Tiếng Việt ở tiểu học, nội dung dạy học về kiểu câu Ai thế nào? được trình bày qua hệ thống bài tập. Bài tập được chia làm 2 loại: bài tập nhận diện và bài tập vận dụng. Nhìn chung, cách dạy hai loại bài tập này đều được thực hiện theo các bước sau:
- GV hỗ trợ giúp HS nắm vững yêu cầu của bài tập.
- GV hỗ trợ giúp HS chữa một phần của bài tập để làm mẫu.
- GV tổ chức cho HS làm bài theo lệnh.
- GV tổ chức cho HS trao đổi, nhận xét về kết quả, rút ra những điểm lưu ý khi làm các bài tập dạng này và báo cáo trước lớp.
*.Quy trình dạy học dạng bài tập Kiểu câu Ai thế nào?:
 Quy trình dạy học dạng bài Kiểu câu Ai thế nào?được thực hiện theo trình tự sau:
Bước 1: Đọc và xác định yêu cầu bài tập.
 GV cho HS đọc và thực hiện theo lô gô đã điều chỉnh với từng bài (từng hoạt động). Nhằm giúp HS nắm vững yêu cầu bài tập, GV có thể sử dụng lệnh và câu hỏi. Ví dụ:
 + Một em đọc yêu cầu và nội dung bài tập 1. Cả nhóm đọc thầm theo.
+ Bài tập 1 yêu cầu chúng ta làm gì?
- GV cũng có thể giúp HS nắm yêu cầu bài tập bằng lời giải thích. 
Bước 2: Hướng dẫn HS giải một phần bài tập để làm mẫu.
Ở bước này, GV có thể gọi một em đứng tại chỗ hoặc lên bảng để giải một phần của bài tập sau đó phân tích để các em còn lại hiểu và nắm chắc yêu cách làm bài. Nếu HS lúng túng, GV có thể gợi ý bằng câu hỏi.
Bước 3: HS làm bài tập vào vở hoặc bảng con theo nhóm, cá nhân.
HS thực hiện các nhiệm vụ của mình theo yêu cầu đề ra. Ở bước này, HS phải tự giác, tích cực, chủ động làm bài tập. Phương pháp chính trong bước này là thảo luận nhóm theo bàn, theo tổ... rồi viết câu trả lời ra giấy và đọc kết quả các nhóm khác nhận xét, bổ sung, sữa chữa. GV tổng kết rồi lựa chọn bài làm chính xác nhất.
Bước 4: Tổ chức cho HS trao đổi, nhận xét về bài làm, rút ra những điểm cần ghi nhớ khi áp dụng làm các bài tập dạng này.
Bước này nhằm giúp HS có kĩ năng ghi nhớ các cách làm bài dạng này tốt hơn. Khi thực hiện bước này, GV định hướng cho HS nội dung cần nhận xét: Đã thực hiện đúng yêu cầu bài tập chưa? Bài đã làm có đúng không? GV hướng dẫn HS điều chỉnh, sữa chữa từng trường hợp để tìm ra những bài làm đúng nhất. Từ đó, rút ra những kiến thức cần ghi nhớ. Cách thực hiện bước này là tuỳ thuộc vào nội dung bài GV có thể dùng câu hỏi để HS rút ra kết luận hoặc GV có thể thông báo những nội dung cần ghi nhớ. 
* Quy trình dạy học dạng bài tập vận dụng kiến thức.
Cũng giống như ở dạng bài tập nhận diện, quy trình dạy học dạng bài tập vận dụng cũng phải trải qua các bước: 
- Đọc và xác định yêu cầu bài tập.
- Giúp HS chữa một phần bài tập làm mẫu.
- GV tổ chức cho HS làm bài.
- GV tổ chức cho HS trao đổi, nhận xét về kết quả, rút ra những điểm ghi
nhớ về tri thức. 
 Cụ thể như sau:
*Bước 1: Đọc và xác định yêu cầu bài tập. Các thao tác thực hiện ở bước này
 gồm: 
- Đọc nội dung bài tập.
- Xác định dữ liệu đã cho.
- Xác định yêu cầu của bài tập.
 Để giúp HS nắm vững yêu cầu bài tập, GV cần gợi ý thông qua các câu hỏi như:
- Đọc nội dung bài tập.
- Bài tập cho ta biết những gì?
- Yêu cầu của bài tập là gì?
 Bằng các câu hỏi gợi dẫn, HS sẽ xác định đúng yêu cầu bài tập và có định hướng để làm bài.
*Bước 2: GV giúp HS phân tích đề bài và giải một phần bài tập để làm mẫu. Các thao tác thực hiện ở bước này gồm: 
- Học sinh thực hiện theo lô gô, sau đó giao nhiệm vụ.
- Cả lớp làm bài tập vào nháp.
- GV đến từng nhóm hỗ trợ, giúp đỡ từng HS làm trong vở nháp hoặc trong bảng nhóm.
-Các nhóm báo cáo GV tổng kết, tìm ra bài làm đúng (có tính chất làm mẫu cho HS). 
 *Bước 3: HS làm bài tập vào vở(thường thường ở phần này tôi tổ chức cho học sinh hoạt động cá nhân.
 *Bước 4: GV tổ chức cho HS trao đổi, nhận xét về kết quả, rút ra những điểm cần ghi nhớ về tri thức.
Thông qua quá trình HS thực hiện yêu cầu bài tập và nhận xét, đánh giá kết quả của nhau, GV gợi ý để HS rút ra những điều cần ghi nhớ khi rèn luyện kĩ năng vẽ hình phân tích bài tập. Như vậy, đối với dạng bài tập này, SGK đã cung cấp sẵn nội dung kiến thức qua các bài tập. HS chỉ cần xác định đúng yêu cầu của đề bài và thực hiện theo yêu cầu.
Dạng 1: Đặt câu theo mẫu Ai thế nào?
 1. Đặt câu theo mô hình
Bài tập: Đặt 3 câu kiểu Ai thế nào? theo mô hình sau:
Ai ( cái gì, con gì) 
 thế nào?
Anh Kim Đồng
..................................................
rất nhanh trí và dũng cảm .
....................................................
Tôi hướng dẫn học sinh làm bài này như sau:
- Phân tích yêu cầu: Bài tập yêu cầu gì ? Mô hình cho có mấy cột? 
Nội dung cột thứ nhất ghi gì? Nội dung cột thứ 2 ghi gì?
- Sau đó hướng dẫn học sinh làm câu mẫu: Anh Kim Đồng rất nhanh trí và dũng cảm .
- Khẳng định cho học sinh đây là một câu kiểu câu Ai thế nào?
Có bộ phận trả lời câu hỏi Ai? là Anh Kim Đồng(chỉ từ sự vật)
Có bộ phận trả lời câu hỏi thế nào? là rất nhanh trí và dũng cảm(có từ chính nhanh trí, dũng cảm là từ chỉ đặc điểm)
 Vì vậy ta đưa luôn vào mô hình bộ phận trả lời câu hỏi Ai? là: Anh Kim Đồng;
bộ phận trả lời câu hỏi thế nào? là rất nhanh trí và dũng cảm.
 Tương tự như vậy các câu sau các em có thể đặt câu Ai thế nào? với bộ phận trả lời câu hỏi Ai? ghi cột thứ 1, bộ phận trả lời câu hỏi thế nào? ghi cột thứ 2.
Lưu ý học sinh dựa vào cấu trúc câu để làm bài.
 VD: Học sinh có thể làm:
Ai (cái gì, con gì )
thế nào ?
Cô giáo em
Các bạn lớp 2A 
Quyển truyện này 
 hiền như cô Tấm .
 thật ngoan ngoãn.
 rất hay.
Khi chữa bài cần phải khắc sâu bài làm của các em đúng hay sai, vì sao và giải thích cụ thể. Bên cạnh đó tôi luôn lưu ý học sinh cách trình bày, đầu câu viết hoa, cuối câu ghi dấu chấm.
2. Dùng một số từ cho sẵn đặt câu theo mẫu Ai thế nào?
Bài tập 1: Dùng mỗi từ sau để đặt câu theo mẫu Ai thế nào? bác nông dân, , những khóm hoa, bãi biển .
Với bài tập này hướng dẫn học sinh như sau:
- Yêu cầu học sinh nêu yêu cầu của đầu bài là gì?
(?) Những từ đã cho là những từ chỉ đặc điểm tính chất hay những từ chỉ sự vật? ( những từ chỉ sự vật)? Vậy nó có thể là bộ phận nào trong câu? (bộ phận trả lời câu hỏi Ai?) và bộ phận các em phải thêm vào là những từ chỉ đặc điểm, tính chất hoặc trạng thái của người và những sự vật trên.
 	Hay là các em sẽ phải trả lời câu hỏi thế nào? tương ứng với các từ chỉ sự vật trên.
 VD: Bác nông dân thế nào? (Bác nông dân rất chăm chỉ hoặc Bác nông dân rất chịu khó.)
* Lưu ý đặt câu phải phù hợp về ngữ nghĩa và phải dùng các từ đã cho. Sau đó
 cho học sinh làm bài, chữa bài dựa vào các căn cứ đã biết và lưu ý câu phải đúng cấu trúc và phù hợp về nghĩa.
 Học sinh có thể làm như sau:
 Các câu theo mẫu Ai thế nào? là:

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_giup_hoc_sinh_lop_2_lam_tot_bai_tap_ve_kieu_cau_ai_the.doc