SKKN Cách thức tổ chức một số hoạt động ngoại khóa giúp nâng cao năng lực giao tiếp – hợp tác cho học sinh THPT

 MỤC LỤC
 Trang
1. Lời mở đầu ...................2
2. Tên sáng kiến .........................................................................................................4
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến .................................................................................4
4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử.......................................4
5. Tác giả sáng kiến.4
6. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến ..................................................................................5
7. Mô tả bản chất sáng kiến....................................................................5
 7.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu ...5
 7.2. Cách thức tổ chức một số hoạt động ngoại khóa nâng cao năng lực 
 giao tiếp – hợp tác cho HS THPT..12
8. Những thông tin cần được bảo mật (nếu có).......27
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến.27
10. Kết quả thu được.......28
11. Danh sách những tổ chức/cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng 
kiến lần đầu (nếu có)...29
PHỤ LỤC30
 1 dung quan trọng của chương trình mới, là nhiệm vụ cấp thiết của trường học và là 
một trong những năng lực quan trọng của con người trong xã hội hiện đại. Hoạt 
động ngoại khóa có vai trò tích cực trong việc phát triển năng lực giao tiếp hợp tác 
cho học sinh THPT. Tuy nhiên cần phải có định hướng định hướng các hoạt động 
ngoại khóa ấy một cách đúng đắn, rõ ràng và đạt hiệu quả.
 Chính từ những lý do trên, tôi đã chọn đề tài của mình là “ Cách thức tổ 
chức một số hoạt động ngoại khóa giúp nâng cao năng lực giao tiếp – hợp tác 
cho HS THPT”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu thực trạng tổ chức ngoại khóa tại các trường THPT hiện nay.
- Các hình thức tổ chức ngoại khóa để nâng cao năng lực giao tiếp – hợp tác của 
học sinh THPT.
- Đánh giá hiệu quả thực hiện các hoạt động ngoại khóa trong việc phát triển năng 
lực giao tiếp – hợp tác cho HS THPT
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Các hình thức hoạt động ngoại khóa trong trường THPT.
- Năng lực giao tiếp – hợp tác của học sinh THPT.
1.4. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
- Nhiệm vụ nghiên cứu:
+ Nghiên cứu khái quát chung về các hoạt động ngoại khóa hiện nay
+ Thực trạng, những khó khăn, thuận lợi khi tổ chức các hoạt động ngoại khóa hiện 
nay trong trường THPT.
+ Thực hiện các hình thức ngoại khóa để phát triển năng lực giao tiếp – hợp tác cho 
HS THPT.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Học sinh trong trường THPT.
+ Các trường THPT trên địa bàn huyện Yên Lạc.
 3 Qua nghiên cứu, tôi cũng sẽ đưa ra được các cách thức tổ chức các hoạt động ngoại 
khóa nhằm thúc đẩy tính chủ động, tích cực của học sinh trong việc giao tiếp, hợp 
tác, giúp các em mạnh dạn, tự tin hơn trong mọi hoạt động, không còn xấu hổ, ngại 
ngùng khi giao tiếp và biết đoàn kết, hợp tác khi tham gia ngoại khóa. 
 Đề tài của tôi muốn hướng tới một môi trường giáo dục thân thiện, tích cực, 
muốn biến trường học không phải chỉ là nơi để học sinh lĩnh hội tri thức mà còn là 
nơi học sinh được kết bạn, được giao lưu, được tâm sự, vui chơi va vừa học vừa 
chơi để mỗi ngày đến trường với học sinh là những ngày vui. 
6. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU HOẶC ÁP DỤNG THỬ
Các hoạt động ngoại khóa trong nhà trường được tôi nghiên cứu từ tháng 10 năm 
2017 và những giải pháp áp dụng được tiến hành tháng 10 năm 2017 đến tháng 12 
năm 2019.
7. MÔ TẢ BẢN CHẤT CỦA SÁNG KIẾN
7.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu
7.1.1. Giới thiệu về hoạt động ngoại khóa trong môi trường giáo dục
a. Khái niệm
 Ngoại khoá là một hình thức tổ chức học tập ngoài giờ lên lớp có kế hoạch 
có phương hướng xác định được học sinh tiến hành theo nguyên tắc tự nguyện ở 
ngoài giờ lên lớp chính khoá, dưới sự điều khiển, hướng dẫn của giáo viên, nhằm 
bổ sung, củng cố, mở rộng và nâng cao kiến thức, kỹ năng bộ môn đã được học 
trong chương trình chính khoá, đồng thời góp phần giáo dục học sinh một cách 
toàn diện.
b. Nội dung, hình thức tổ chức các hoạt động ngoại khóa
 Hoạt động ngoại khóa là những hoạt động được tổ chức ngoài giờ học các bộ 
môn văn hóa, được thực hiện có mục đích, kế hoạch, có tổ chức, giúp HS nâng cao 
hiểu biết, mở rộng kiến thức đã học trên lớp, củng cố các kỹ năng, hình thành thái 
độ đúng đắn trước những vấn đề của cuộc sống. Nội dung của hoạt động ngoại 
 5 tác, kỹ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề, có hứng thú, tích cực, chủ động, 
linh hoạt, sáng tạo trong các hoạt động tập thể của lớp, trường. 
 Có thể nói, hoạt động ngoại khóa là sự nối tiếp, bổ sung cho hoạt động trên 
lớp, là con đường gắn lý luận với thực tiễn, tạo ra sản phẩm đáp ứng mục tiêu của 
xã hội và đáp ứng mục tiêu giáo dục. Cụ thể, nó thể hiện ở các mặt sau: Về nhận 
thức: củng cố và khắc sâu kiến thức của các môn học, mở rộng và nâng cao hiểu 
biết cho HS về các lĩnh vực của đời sống xã hội, làm phong phú thêm vốn tri thức, 
kinh nghiệm hoạt động tập thể của HS. Về rèn luyện kỹ năng: mục tiêu của hoạt 
động là rèn luyện những kỹ năng cơ bản, cần thiết như kỹ năng giao tiếp, ứng xử có 
văn hóa, kỹ năng tổ chức quản lý và xử lý các hoạt động, kỹ năng tự kiểm tra, đánh 
giá kết quả học tập, rèn luyện. Thông qua hoạt động, các em sẽ nhìn nhận, đánh giá 
được kết quả hoạt động của mình, biết rút kinh nghiệm để tự điều chỉnh, hoàn thiện 
bản thân, hướng tới mục tiêu giáo dục toàn diện. Về giáo dục thái độ: hoạt động 
này hình thành cho HS những tình cảm, đạo đức trong sáng với thầy cô, bạn bè, 
quê hương đất nước, bồi dưỡng cho các em lòng tự trọng, các chuẩn mực đạo đức 
và những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, biết tôn trọng pháp luật, tích cực, 
năng động, chủ động, sáng tạo khi tham gia các hoạt động xã hội, hoạt động tập thể 
của nhà trường.
7.1.2. Thực trạng và những khó khăn, thuận lợi khi tổ chức các hoạt động ngoại 
khóa ở trường phổ thông
a. Thực trạng việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa trong nhà trường hiện nay
 Để đáp ứng nhu cầu xã hội về nguồn nhân lực có sự phát triển đa dạng về các 
kĩ năng sống, hình thành được các phẩm chất và năng lực cần thiết, các nhà trường 
phổ thông rất chú trọng việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa ngoài giờ học chính 
khóa để phát triển học sinh một cách toàn diện, tích cực. Đại đa số các trường đều 
có kế hoạch cho hoạt động ngoại khóa ngay từ đầu năm học và tiến hành từng hoạt 
động theo các kế hoạch đã vạch sẵn theo các chủ điểm.
 7 Các hoạt động ngoại khóa luôn nhận được sự quan tâm, lãnh chỉ đạo của 
Huyện đoàn, của Chi bộ và BGH nhà trường qua các năm học. Đây luôn được coi 
là một trong những nhiệm vụ quan trọng để giáo dục học sinh một cách toàn diện, 
bồi đắp những kĩ năng sống, những hiểu biết xã hội bên cạnh những hiểu biết sách 
vở của các em.
 Các em học sinh THPT đang là độ tuổi bắt đầu trưởng thành nên các em cảm 
thấy vô cùng thích thú, hứng khởi nếu được tham gia các hoạt động ngoại khóa 
ngoài chương trình học chính khóa. Các em cảm thấy mình được giao lưu, được 
học hỏi, được hiểu biết hơn và đôi khi được bày tỏ suy nghĩ của bản thân về cuộc 
sống, về những vấn đề nhân sinh. 
 Đội ngũ GV của trường đa phần là trẻ tuổi, vẫn còn nhiều nhiệt huyết trong 
công tác Đoàn và phong trào thanh niên, luôn tích cực tham gia và hoàn thành mọi 
nhiệm vụ được giao, đúng theo tinh thần “ đầu cần thanh niên có, đâu khó có thanh 
niên”.
 * Khó khăn:
 Mỗi trường THPT thường có khoảng từ 800 đến 1300 học sinh, nhiều HS 
không thể tham gia tất cả các hoạt động. Ví dụ như dã ngoại, không phải tất cả HS 
đều được tham dự; các hoạt động tại hội trường cũng có nhiều HS không được 
tham gia. Giáo viên chúng ta có kiến thức nhưng kinh nghiệm tổ chức còn nhiều sơ 
sót. Điều này cũng phần nào làm giảm ấn tượng, hiệu quả các hoạt động ngoại 
khóa. Trong khi việc tổ chức phải rất sáng tạo, nếu hình thức lặp đi lặp lại, các buổi 
sinh hoạt na ná nhau thì HS chúng ta sẽ đứng ngoài cuộc, không tham gia. Phải làm 
thế nào để mỗi chương trình ngoại khóa hấp dẫn như một game show thu hút HS.
 Nhiệm vụ chính của nhà trường coi trọng chính là chất lượng giáo dục, 
những thành tích học tập văn hóa của các em. Chính bởi vậy thời gian các em dành 
cho các hoạt động ngoại khóa vẫn chưa nhiều, có nhiều em học sinh dường như 
không tham gia bất kì hoạt động nào bởi thời gian các em dành cho hoạt động học 
tập chiếm đại đa số.
 9 công sức nên sợ ảnh hưởng việc học. Một số GV cũng chưa tạo nhiều điều kiện cho 
HS tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa, chương trình kiến thức nặng nề thường 
khiến các em cảm thấy áp lực. Chính bởi vậy, việc tổ chức các chương trình ngoại 
khóa ngoài giờ học là rất cần thiết trong chương trình giáo dục hiện nay để có thể 
phát triển những năng lực, phẩm chất cần thiết cho HS.
 7.1.3. Khái quát về năng lực giao tiếp hợp tác của học sinh THPT
 Năng lực giao tiếp và hợp tác được xem là một trong những năng lực quan 
trọng của con người trong xã hội hiện đại. Tương tác với người khác sẽ tạo cơ hội 
trao đổi và phản ánh về ý tưởng. Hành động xây dựng ý tưởng để chia sẻ thông tin 
hoặc lập luận để thuyết phục người khác là một phần quan trọng trong học tập. 
Hoạt động trao đổi thông tin, tiếp xúc tâm lí, hiểu biết giữa người nói và người 
nghe nhằm đạt mục đích mong muốn là quá trình giao tiếp. Giao tiếp tạo ra ấn 
tượng, cảm xúc mới giữa các chủ thể. Qua giao tiếp, ý tưởng trở thành đối tượng 
phản ánh, sàng lọc, thảo luận, sửa đổi, giúp xây dựng ý nghĩa lâu dài cho các ý 
tưởng và làm cho chúng trở nên công khai. Giao tiếp giúp HS suy nghĩ để trình bày 
kết quả của mình đến người khác một cách rõ ràng và thuyết phục. Trong quá trình 
giao tiếp, các ý tưởng cũng được đánh giá xem xét từ nhiều góc nhìn giúp con 
người nhận thức vấn đề sâu sắc hơn. Đồng thời quá trình giao tiếp cũng tạo ra sự 
tương tác, kết nối về mặt cảm xúc tình cảm. HS ngày nay có thể giao tiếp rõ ràng 
thể hiện ở các khía cạnh.
 + “Nói” rõ ra suy nghĩ và ý tưởng một cách hiệu quả thông qua các kĩ năng 
giao tiếp bằng lời, bằng văn bản và phi ngôn ngữ trong nhiều hình thức và bối cảnh 
khác nhau; 
 + Nghe hiệu quả để giải mã ý nghĩa, bao gồm kiến thức, giá trị, thái độ và ý 
định; + Sử dụng giao tiếp cho nhiều mục đích (ví dụ: để thông báo, hướng dẫn, 
thúc đẩy và thuyết phục); 
 + Sử dụng truyền thông đa phương tiện và công nghệ, biết cách đánh giá tiên 
nghiệm tính hiệu quả cũng như đánh giá tác động của chúng;
 11