Sáng kiến kinh nghiệm Quản lí hoạt động khai thác và ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy học tại trường THPT Quang Hà

Với ưu thế của CNTT mang lại thì việc ứng dụng CNTT trong DH để nâng cao CLDH là xu thế tất yếu. Ứng dụng CNTT để quản lí nhân sự, quản lí chuyên môn, quản lí CSVC, TBDH nhằm hỗ trợ và khuyến khích học tập. Nhưng ứng dụng như thế nào cho có hiệu quả, thì còn tuỳ thuộc vào các điều kiện giáo dục ở các trường nói chung cũng như điều kiện ở trường THPT Quang Hà nói riêng. Trước tiên muốn việc ứng dụng CNTT trong DH tại trường đạt kết quả thì các điều kiện về nhân lực, vật lực, tài lực cũng như đội ngũ CBQL, đội ngũ GV, CSVC... phải được đảm bảo.
- Ứng dụng CNTT trong quản lí nhân sự, quản lí chuyên môn nhằm hỗ trợ và khuyến khích học tập:
Đội ngũ CBQL phải có nhận thức cao về vai trò, tầm quan trọng của đội ngũ nhân sự trong việc nâng cao CLDH. Chủ động đổi mới tư duy, phải hiểu rõ ứng dụng CNTT trong giáo dục chính là xu thế tất yếu của thời đại. Từ đó, có sự nhất trí và quyết tâm trong chủ trương đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào DH hiện nay.
Đội ngũ CBQL phải có tầm nhìn chiến lược, phải nắm vững chuyên môn, từ đó có thể xây dựng kế hoạch ngắn hạn cũng như dài hạn về quản lí chuyên môn ở nhà trường. Tích cực ứng dụng CNTT, tin học hoá công tác quản lí, DH nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lí CLDH. Qua đó, làm cho việc ứng dụng CNTT thực sự thấm sâu vào các hoạt động của nhà trường, trở thành công cụ, nhân tố không thể thiếu để đem lại hiệu quả cao cho các hoạt động này.
Bên cạnh năng lực quản lí, một yêu cầu nữa là đội ngũ CBQL phải có trình độ, sự am hiểu về CNTT nhất định. Vì vậy, CBQL cũng phải đi đầu, chủ động trau dồi, bồi dưỡng kiến thức cũng như phải thường xuyên tìm hiểu nâng cao sự hiểu biết của mình về CNTT. Đồng thời, họ cần đi sâu, đi sát, nắm rõ điều kiện thực tiễn của đơn vị mình quản lí, từ đó sẽ đưa ra những biện pháp quản lí hữu hiệu để hỗ trợ và khuyến khích học tập cho học sinh. Nhà quản lí cần phải hiểu rằng chính đội ngũ CBQL, GV đóng vai trò quyết định trong việc ứng dụng CNTT vào quá trình DH và họ là người hướng dẫn, tổ chức để HS có hứng thú, tích cực tạo động lực trong các giờ dạy có ứng dụng CNTT. Từ đó, HS sẽ tự giác tham gia tích cực vào các hoạt động học tập, tạo thuận lợi cho quá trình DH góp phần nâng cao CLDH.
i MỤC LỤC MỤC LỤC...................................................................................................................i CÁC CHỮ VIẾT TẮT.............................................................................................iii PHẦN I - MỞ ĐẦU .........................................................................................1 PHẦN II - NỘI DUNG ....................................................................................1 Chương 1: QUẢN LÍ ỨNG DỤNG CNTT TRONG DẠY HỌC..........................4 1.1. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học .............................................3 1.2. Quản lí khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học...........4 1.3. Nội dung ứng dụng CNTT trong dạy học....................................................5 1.3.1. Ứng dụng CNTT trong quản lí để hỗ trợ và khuyến khích học tập......5 1.3.2. Ứng dụng CNTT để khai thác các tiện ích trên mạng..........................6 1.4. Nội dung quản lí khai thác và ứng dụng CNTT trong dạy học .................7 1.4.1. Quản lí việc ứng dụng CNTT để hỗ trợ và khuyến khích học tập .......7 1.4.2.Quản lí việc ứng dụng CNTT để khai thác các tiện ích trên mạng ...........8 1.5. Yếu tố ảnh hưởng đến công tác khai thác quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học tại trường THPT Quang Hà ..................................................................9 1.5.1. Hiệu lực quản lí chuyên môn ...............................................................9 1.5.2. Trình độ chuyên môn và CNTT của GV, nhà quản lí ........................10 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÍ KHAI THÁC VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC............................................................11 2.1. Tình hình, đặc điểm nhà trường.................................................................11 2.2. Thực trạng khai thác và ứng dụng CNTT vào dạy học tại trường THPT Quang Hà 14 2.2.1. Ứng dụng CNTT trong quản lí để hỗ trợ và khuyến khích học tập....14 2.2.2. Ứng dụng CNTT để khai thác các tiện ích trên mạng........................15 2.3. Đánh giá chung về thực trạng quản lí khai thác và ứng dụng CNTT trong dạy học .................................................................................................................16 2.3.1.Thuận lợi .............................................................................................16 2.3.2. Khó khăn trong việc quản lí ứng dụng CNTT vào DH ......................16 2.3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lí ứng dụng CNTT trong DH...17 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÍ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC ................................................................................................18 3.1. Các biện pháp quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học tại trường THPT Quang Hà 18 3.1.1. Nâng cao nhận thức về ứng dụng CNTT trong dạy học cho GV.......18 3.1.2. Tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên về ứng dụng CNTT vào dạy học . 19 iii CÁC CHỮ VIẾT TẮT CBQL Cán bộ quản lí CLDH Chất lượng dạy học CNTT Công nghệ thông tin CSVC Cơ sở vật chất DH Dạy học ĐPT Đa phương tiện GAĐT Giáo án điện tử GADHTC Giáo án dạy học tích cực GV Giáo viên HS Học sinh KHCN Khoa học công nghệ PPDH Phương pháp dạy học PMDH Phần mềm dạy học QLGD Quản lí giáo dục SGK Sách giáo khoa TBDH Thiết bị dạy học THCS Trung học cơ sở THPT Trung học phổ thông II. Tên sáng kiến: Quản lí hoạt động khai thác và ứng dụng CNTT vào dạy học tại trường THPT Quang Hà. III. Tác giả sáng kiến: - Họ và tên: Nguyễn Viết Ngọc - Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường THPT Quang Hà - Số điện thoại: 0983386781. - E_mail:nguyenvietngoc.phtquangha@vinhphuc.edu.vn IV. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: V. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Đề tài hình thành trong quá trình công tác, quản lí hoạt động khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học. Đề xuất các biện pháp quản lí việc ứng dụng CNTT vào DH tại trường THPT Quang Hà, có thể triển khai mở rộng như một nhiệm vụ quản lí chuyên môn tại nhà trường. VI. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: Tháng 8/2018 VII. Mô tả bản chất của sáng kiến: Quản lí hoạt động khai thác và ứng dụng CNTT vào dạy học tại trường THPT Quang Hà - 2 Đối với các cở sở đào tạo cho học sinh chuyên về tự nhiên, về công nghệ đã tiến hành triển khai trường học thông minh và E-learning. Đặc điểm của trường học thông minh là tập trung vào người học, có sự hỗ trợ đắc lực của CNTT và truyền thông. Chương trình được thiết kế phù hợp với trình độ, nguyện vọng của người học, tốc độ DH và PPDH phù hợp. Người học phát hiện và giải quyết vấn đề với sự trợ giúp của GV. Trường học thông minh được hiểu là trường học được hỗ trợ bởi CNTT và truyền thông trong quá trình giảng dạy nhằm phát triển tốt nhất tiềm năng học tập của HS và đào tạo nguồn nhân lực có khả năng thích ứng cao trong kỷ nguyên CNTT. Việc ứng dụng CNTT trong DH có thể được thực hiện với nhiều hình thức và mức độ khác nhau: ứng dụng CNTT như một công cụ hỗ trợ DH, học tập bằng phương tiện CNTT, học trong môi trường CNTT, môi trường ĐPT... Tóm lại, ứng dụng CNTT trong DH là việc sử dụng CNTT vào hoạt động DH một cách hợp lí nhằm tích cực hoá hoạt động nhận thức của HS đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả của quá trình DH. 1.2. Quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học Tác giả Đặng Thành Hưng cho rằng: “Quản lí là một dạng lao động đặc biệt nhằm gây ảnh hưởng, điều khiển, phối hợp lao động của người khác hoặc của nhiều người khác trong cùng tổ chức hoặc cùng công việc nhằm thay đổi hành vi và ý thức của họ, định hướng và tăng hiệu quả lao động của họ, để đạt mục tiêu của tổ chức hoặc lợi ích của công việc cùng sự thỏa mãn của những người tham gia”. [36] Việc quản lí ứng dụng CNTT trong DH là một công việc cần có sự quyết tâm cao và thực hiện đồng bộ các biện pháp trong đó nhận thức và trình độ của đội ngũ CBQL là nhân tố có ý nghĩa quyết định. Vì vậy đội ngũ CBQL cần phải khuyến khích, động viên, tác động, tạo điều kiện để GV và HS tích cực sử dụng CNTT trong dạy và học, nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng DH. Đây là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của những người làm công tác QLGD trong thời đại của nền CNTT đang ngày một phát triển. Nhờ có CNTT với các thiết bị ĐPT, GV có thể dễ dàng thực hiện một tiết dạy sinh động, hấp dẫn và hiệu quả. Đổi mới ứng dụng CNTT trong DH là một chủ đề lớn được UNESCO chính thức đưa ra thành chương trình trước ngưỡng cửa của thế kỉ XXI. Hình thức tổ chức DH cũng cần có những thay đổi để tận dụng tối đa các công cụ hỗ trợ cho quá trình DH mà CNTT mang lại. Đồng thời quản lí ứng dụng CNTT vào DH được coi là khâu đột phá trong đổi mới PPDH. Tuy nhiên không thể đồng nhất việc ứng dụng CNTT trong DH với việc đổi mới PPDH vì CNTT chỉ là công cụ, phương tiện góp phần đổi mới PPDH. Từ khái niệm CNTT, quản lí chuyên môn, ứng dụng CNTT trong DH, có thể xác định khái niệm quản lí ứng dụng CNTT trong DH như sau: Quản lí ứng dụng CNTT trong DH là những tác động có định hướng, có kế khoạch, có tổ chức, của đội ngũ CBQL để thúc đẩy, tạo điều kiện cho việc sử dụng Quản lí hoạt động khai thác và ứng dụng CNTT vào dạy học tại trường THPT Quang Hà - 4 Phòng học cần trang bị máy tính kết hợp với máy chiếu đa năng để GV có thể trình chiếu bài giảng của mình, làm cho tiết học sinh động, hấp dẫn hơn, kích thích hứng thú học tập của HS. Tạo cho HS hăng hái tham gia vào các hoạt động DH, tức là đã tích cực hoá quá trình nhận thức của mình. Cùng với sự định hướng của GV, HS có thể vững tin trên con đường chiếm lĩnh kiến thức và tự hình thành tri thức mới cho bản thân mình. Đồng thời ứng dụng CNTT để hỗ trợ và khuyến khích học tập. Ứng dụng CNTT làm cho HS dễ hiểu, dễ nhớ với những minh họa bằng hình ảnh cụ thể, trực quan sinh động tạo sự hấp dẫn cho người học. Như vậy, với điều kiện tốt về CSVC sư phạm cùng với trình độ CNTT của GV vững vàng nếu dùng GAĐT sẽ cho phép cá thể hóa cao độ các hoạt động DH, tích cực hóa quá trình nhận thức, tư duy của HS. Đảm bảo khai thác tốt các chức năng hỗ trợ của máy tính, các PMDH, nguồn tài nguyên thông tin trong quá trình DH như: sao lưu, cung cấp thông tin, luyện tập và thực hành, minh hoạ và trực quan hóa, mô hình hóa, mô phỏng và hoạt hình, hỗ trợ thiết kế, truyền thông, kiểm định đánh giá. Từ đó sẽ gây hứng thú và tạo niềm say mê học tập cho người học. 1.3.2. Ứng dụng CNTT để khai thác các tiện ích trên mạng Ứng dụng CNTT để khai thác các tiện ích trên mạng chính là việc tích hợp CNTT vào quá trình DH. Khi cơ sở giáo dục được trang bị đầy đủ các thiết bị hiện đại về CNTT thì phải tính đến việc khai thác và sử dụng chúng sao cho hiệu quả. Chúng ta có thể ứng dụng CNTT ở tất cả các khâu của quá trình DH, đặc biệt là khai thác các tiện ích của mạng Internet phục vụ việc giảng dạy của GV cũng như việc tìm kiếm, xử lí thông tin tốt nhất cho người học. Trong xã hội thông tin, Internet là một kho tài nguyên thông tin chuyên môn vô tận và vô cùng cần thiết trong hoạt động nghề nghiệp của GV cũng như trong quá trình học tập của HS. Sử dụng tài nguyên Internet để DH là một kỹ năng trọng yếu của GV trong việc ứng dụng CNTT trong DH. Do đó, có thể nói kỹ năng khai thác, sử dụng Internet là một trong những kỹ năng quan trọng nhất của GV hiện nay. Nó sẽ giúp người GV trong việc tìm kiếm, xử lí thông tin, trong trao đổi với đồng nghiệp, HS và nhiều việc khác nữa. Chúng ta có thể truy cập Internet để cập nhật thông tin, sưu tầm tài liệu phục vụ cho học tập và nghiên cứu. Nhờ có Internet, GV có thể tham khảo các kiến thức, thông tin, phần mềm trên mạng bất cứ lúc nào. Internet mở ra một triển vọng to lớn trên con đường tự nâng cao kiến thức, tạo cho GV cơ hội trong việc tự học, tự phát triển năng lực nghề nghiệp. Qua Internet, GV có thể ứng dụng CNTT để trao đổi thông tin qua mạng, qua thư điện tử (E-mail, chart). GV cần biết thao tác cơ bản trong việc nhận, xem và gửi thư điện tử, đồng thời cần có ý thức và cách thức làm việc thông qua hộp thư điện tử: ra bài tập về nhà, nhắc nhở công việc, giải đáp thắc mắc cá nhân... Thông qua Internet, GV còn giao tiếp và hợp tác trong chuyên môn với đồng nghiệp, với các đối tác quan trọng khác như các nhà QLGD và các lực lượng xã hội có liên quan. Quản lí hoạt động khai thác và ứng dụng CNTT vào dạy học tại trường THPT Quang Hà - 6
Tài liệu đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_quan_li_hoat_dong_khai_thac_va_ung_dun.docx
Bia.doc
SKKN2019-QuanlyKT,UDCNTTvaodayhoc.pdf