Sáng kiến kinh nghiệm Đổi mới quản lý thực hiện “ Chọn lọc nội dung kiến thức và đổi mới phương pháp phù hợp với đối tượng học sinh nâng cao chất lượng giáo dục của trường Phổ thông dân tộc nội trú Bát Xát”

MỤC LỤC
Mục 
Nội dung 
Trang 
Mục lục 
1
Phần I 
 Mở đầu
4
I 
Lý do chọn đề tài 
4
II
Mục đích, đối tượng, phương pháp và nhiệm vụ nghiên cứu
5
1
Mục đích
5
2
Đối tượng 
6
3
Phương pháp và nhiệm vụ
6
Phần II
Nội dung 
6
Chương I. 
Khái quát về phương pháp dạy học truyền thống và hiện đại 
6
A
 Cơ sở lý luận 
6
I
Phương pháp dạy học truyền thống.
6
1
Phương pháp dạy học truyền thống là gì ?
6
a
Khái niệm phương pháp dạy học? 
6
b
Phương pháp dạy học truyền thống 
7
2
 Đặc điểm của PPDH truyền thống
7
II
 Một số phương pháp dạy học tích cực
9
1
Phương pháp dạy học tích cực là gì ? 
9
a
Định hướng đổi mới phương pháp dạy học
9
b
Thế nào là tính tích cực học tập
9
C
Phương pháp dạy học tích cực
10
d
Mối quan hệ giữa dạy và học tích cực với dạy học lấy học sinh làm trung tâm
10
2
Đặc trưng của các phương pháp dạy học tích cực 
11
A
Dạy và học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của học sinh
11
b
Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học
11
C
Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác
12
d
Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò
12
3
Một số phương pháp dạy học tích cực cần phát triển ở trường THCS 
13
a
Vấn đáp tìm tòi
14
B
Dạy và học phát hiện và giải quyết vấn đề 
14
C
Dạy và học hợp tác trong nhóm nhỏ
14
d
Dạy học theo dự án 
15
4
Khai thác yếu tố tích cực trong các phương pháp dạy học truyền thống 
15
II
 Phương pháp dạy học tích cực 
17
1
Dạy học lấy học sinh làm trung tâm, tư duy phê phán, sự cộng tác và hướng dẫn.
17
a
 Dạy học lấy học sinh làm trung tâm
17
b
 Tư duy phê phán
18
c
Sự cộng tác 
20
d
Hướng dẫn việc học tập
22
2
 Kế hoạch hành động
26
a
Kỹ năng lập kế hoạch hành động
26
b
Kỹ năng thực hiện kế hoạch hành động
27
c
 Kỹ năng xem lại kế hoạch hành động
27
d
Kỹ năng chia sẻ kế hoạch hành động
28
ChươngII
Đổi mới sinh hoạt chuyên môn
29
I
 Qui trình đổi mới sinh hoạt chuyên môn
29
1
 Bước chuẩn bị giờ dạy minh họa 
29
2
 Người dự giờ 
29
3
 Người CT: hiệu phó chuyên môn hoặc tổ trưởng hoặc nhóm trưởng (phụ thuộc vào quy mô của buổi SHCM)
30
4
Hiệu quả rút ra:
31
II
 Các giai đoạn đổi mới sinh hoạt chuyên môn 
31
1
Giai đoạn thứ nhất: 
31
2
Giai đoạn thứ hai
32
B
Cơ sở thực tiễn 
33
I
Thực trạng 
33
1
Thuận lợi 
33
2
Khó khăn 
33
C
Các giải pháp đổi mới quản lý thực hiện 	
34
I
Quán triệt các hình thức chọn lọc, tinh giảm nội dung kiến thức và đổi mới phương pháp phù hợp với đối tượng học sinh.
34
a
Lý thuyết 
34
b
Bài tập 
35
2
Đổi mới phương pháp
35
II
Các biện pháp quản lý chỉ đạo thực hiện 
36
1
Đối với ban giám hiệu.
36
2
Đối với tổ chuyên môn 
36
3
Đối với giáo viên 
36
4
 Đối với giáo viên chủ nhiệm. 
37
5
 Đối với tổng phụ trách đội
37
6
Đối với học sinh 
37
III
Tổ chức thực hiện một số chuyên đề đổi mới sinh hoạt chuyên môn
37
IV
Kết quả 
48
1
Nhận thức của CBGV:
48
2
Việc vận dụng 
49
3
Kết quả 
49
V 
Kết luận 
49
PHẦN I: MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài 
	Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo với mục tiêu cụ thể đối với giáo dục phổ thông: Tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập suốt đời. Hoàn thành việc xây dựng chương trình giáo dục phổ thông giai đoạn sau năm 2015. Bảo đảm cho học sinh có trình độ trung học cơ sở (hết lớp 9) có tri thức phổ thông nền tảng, đáp ứng yêu cầu phân luồng mạnh sau trung học cơ sở; trung học phổ thông phải tiếp cận nghề nghiệp và chuẩn bị cho giai đoạn học sau phổ thông có chất lượng. Nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, thực hiện giáo dục bắt buộc 9 năm từ sau năm 2020. 
	Để đạt được mục tiêu trên nghị quyết 29- NQ/TW đã đề ra nhiệm vụ và giải pháp trong phải thực hiện: Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học. 
	Trên cơ sở mục tiêu đổi mới giáo dục và đào tạo, cần xác định rõ và công khai mục tiêu, chuẩn đầu ra của từng bậc học, môn học, chương trình, ngành và chuyên ngành đào tạo. Coi đó là cam kết bảo đảm chất lượng của cả hệ thống và từng cơ sở giáo dục và đào tạo; là căn cứ giám sát, đánh giá chất lượng giáo dục, đào tạo.
	Đổi mới chương trình nhằm phát triển năng lực và phẩm chất người học, hài hòa đức, trí, thể, mỹ; dạy người, dạy chữ và dạy nghề. Đổi mới nội dung giáo dục theo hướng tinh giản, hiện đại, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi, trình độ và ngành nghề; tăng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Chú trọng giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống, tri thức pháp luật và ý thức công dân. Tập trung vào những giá trị cơ bản của văn hóa, truyền thống và đạo lý dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, giá trị cốt lõi và nhân văn của chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Tăng cường giáo dục thể chất, kiến thức quốc phòng, an ninh và hướng nghiệp. Dạy ngoại ngữ và tin học theo hướng chuẩn hóa, thiết thực, bảo đảm năng lực sử dụng của người học. Quan tâm dạy tiếng nói và chữ viết của các dân tộc thiểu số; dạy tiếng Việt và truyền bá văn hóa dân tộc cho người Việt Nam ở nước ngoài.
	Đa dạng hóa nội dung, tài liệu học tập, đáp ứng yêu cầu của các bậc học, các chương trình giáo dục, đào tạo và nhu cầu học tập suốt đời của mọi người.
	Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ năng của người học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học.
	Học sinh của Tỉnh Lào Cai là đa số ở vùng cao và là con em các đồng bào dân tộc; việc nhận thức về vị trí, vai trò của giáo dục của cha mẹ học sinh và học sinh còn hạn chế; nhận thức, ý thức học tập của học sinh không đồng đều giữa các vùng miền. Để thực hiện nhiệm vụ và giải pháp trên đòi hỏi cán bộ quản lý chỉ đạo tuyên truyền để nhân dân, học sinh, chính quyền địa phương quan tâm, phối kết hợp cùng nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục đồng thời trong quá trình giảng dạy chúng ta cần biết lựa chọn phương pháp dạy tối ưu nhất, phù hợp với đối tượng học sinh, phù hợp với mục tiêu và nội dung của bài học. Song để đi đến thành công đòi hỏi giáo viên phải biết và không ngừng nổ lực phấn đấu, sáng tạo, đổi mới phương pháp dạy học, đầu tư thích đáng vào nghiên cứu và nắm chắc nội dung kiến thức cần giảng dạy phù hợp với đối tượng học sinh. Đây là một công việc vừa mang tính GD vừa mang tính nghệ thuật. Bộ GD đã đề ra yêu cầu của việc dạy học hiện đại là tăng cường hoạt động tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh. A.KO MenXi đã viết “ Giáo dục có mục đích đánh thức năng lực nhạy cảm, phán đoán đúng đắn, phát triển nhân cách...hãy tìm ra phương pháp cho gíáo viên dạy ít hơn, học sinh hiểu nhiều hơn”. Căn cứ vào nội dung của sách giáo khoa; chuẩn kiến thức, kỹ năng; đổi mới phương pháp phát huy tính tích cực của học sinh phù hợp với đối tượng học sinh là nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi sự chỉ đạo linh hoạt, sáng tạo đạt được mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Trong các năm học gần đây trường PTDTNT Bát Xát đã có một số giải pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng và thu được một số kết quả nhất định về chất lượng đại trà, chất lượng học sinh giỏi các cấp và kết quả phân luồng của học sinh lớp 9 vì vậy tôi chọn đề tài Đổi mới quản lý thực hiện “ Chọn lọc nội dung kiến thức và đổi mới phương pháp phù hợp với đối tượng học sinh nâng cao chất lượng giáo dục của trường PTDTNT Bát Xát” 	
II. Mục đích, đối tượng, phương pháp và nhiệm vụ nghiên cứu
1. Mục đích
Tìm hiểu phương pháp dạy học của truyền thống, phương pháp dạy học tích cực; nghiên cứu nội dung sách giáo khoa, nội dung đảm bảo chuẩn kiến thức kĩ năng; thực trạng áp dụng các phương pháp, nội dung kiến thức dạy của giáo viên của trường từ đó rút ra cách thức xây dựng giáo án và tổ chức dạy học theo tinh thần đổi mới sinh hoạt chuyên môn về chọn lọc nội dung kiến thức và đổi mới phương pháp phù hợp với đối tượng học sinh nâng cao chất lượng giáo dục.
 2. Đối tượng
- Chương trình THCS.
- Học sinh PTDTNT Bát Xát
3. Phương pháp và nhiệm vụ
*Phương pháp nghiên cứu lý thuyết:
 - Tìm hiểu lý luận của các phương pháp dạy học sau đó tổng hợp thành lý luận chung. 
 * Phương pháp thực tiễn: 
	 - Tìm hiểu cách thức tổ chức dạy học của giáo viên về đổi mới phương pháp, về tổ chức cho học sinh tiếp cận nội dung kiến thức sách giáo khoa, tính hiệu quả đạt mục tiêu đề ra. 
 - Tổ chức chuyên đề về đổi mới sinh hoạt chuyên môn đảm bảo đổi mới phương pháp dạy học, lựa chọn, tinh giảm kiến thức phù hợp với đối tượng học sinh, thống nhất cách thức, nội dung trở thành tinh thần chung hoạt động chuyên môn của trường.
PHẦN II: NỘI DUNG
A: CƠ SỞ LÝ LUẬN
CHƯƠNG I. KHÁI QUÁT VỀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRUYỀN THỐNG VÀ HIỆN ĐẠI
I. Phương pháp dạy học truyền thống.
 1. Phương pháp dạy học truyền thống là gì ?
 a. Khái niệm phương pháp dạy học? 
Phương pháp dạy học (PPDH) là một hệ thống những hành động có mục đích của giáo viên nhằm tổ chức hoạt động nhận thức và thực hành của học sinh,đảm bảo học sinh lĩnh hội nội dung học vấn. 
Trong quá trình dạy học, người giáo viên thường tập trung sự cố gắng của mình vào việc biên soạn nội dung và PPDH.
Trong lý luận dạy học người ta phân làm hai nhóm phương pháp: PPDH đại cương và PPDH bộ môn.
 b. Phương pháp dạy học truyền thống 
 PPDH này lấy hoạt động của người thầy là trung tâm. Theo Frire - nhà xã hội học, nhà giáo dục học nổi tiếng người Braxin đã gọi PPDH này là "Hệ thống ban phát kiến thức", là quá trình chuyển tải thông tin từ đầu thầy sang đầu trò. Thực hiện lối dạy này, giáo viên là người thuyết trình, diễn giảng, là "kho tri thức" sống, học sinh là người nghe, nhớ, ghi chép và suy nghĩ theo. Với PPDH truyền thống, giáo viên là chủ thể, là tâm điểm, học sinh là khách thể, là quỹ đạo. Giáo án dạy theo phương pháp này được thiết kế kiểu đường thẳng theo hướng từ trên xuống.
 PPDH hiện đại xuất hiện ở các nước phương Tây (ở Mỹ, ở Pháp...) từ đầu thế kỷ XX và được phát triển mạnh từ nửa sau của thế kỷ, có ảnh hưởng sâu rộng tới các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. 
 Bao gồm các phương pháp: 
- Trình bày tài liệu bằng lời có 3 hình thức thướng dùng : kể chuyện, diễn giảng, đàm thoại;
- Sử dụng các phương tiện trực quan: bảng đen; tranh ảnh và các bản vẽ; phim ảnh, đèn chiếu và máy tính điện tử.
2. Đặc điểm của PPDH truyền thống
Đây là phương pháp dạy học lấy giáo viên làm trung tâm.
Với quan niệm: Học là quá trình chủ thể tiếp thu và lĩnh hội, qua đó hình thành kiến thức, kĩ năng, tư tưởng, tình cảm; thì PPDH truyền thống có một số đặc điểm sau:
Về nội dung:
Nội dung được quy định bởi một chương trình giảng dạy và tất cả học sinh học cùng nội dung ở cùng một thời điểm. 
Học sinh sẽ được quyền sử dụng thông tin trong giới hạn, do giáo viên lựa chọn hoặc thư viện trường. 
Các chủ đề được học thường không liên quan đến nhau, đến các lĩnh vực chủ đề và đến thế giới thực. 
Học sinh học thuộc lòng các sự kiện và đôi khi phân tích thông tin một cách độc lập.
Học sinh làm việc để tìm ra một câu trả lời đúng.
Giáo viên chọn các hoạt động và cung cấp tài liệu ở cấp độ thích hợp.
Về cách dạy học: 
Giáo viên là người cung cấp thông tin- là vị thánh trên bục giảng- giúp học sinh đạt được kĩ năng và kiến thức. 
Học sinh hoàn thành những hoạt động và bài học ngắn, tách rời nhau dựa trên những mảng nội dung và kỹ năng cụ thể. 
Giáo viên là chuyên gia, chỉ ra những điểm yếu của học sinh.
Dạy học là một quá trình truyền đạt thông tin.
Về môi trường học tập: 
Học sinh học một cách thụ động trong một lớp học thường là yên lặng.
Học sinh thường làm việc riêng lẻ, một cách độc lập, không có sự trao đổi hay hoạt động theo nhóm nhiều để phát huy hết vai trò trao đổi kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau... 
Cách đánh giá:
Học sinh thi bài thi dùng bút và giấy, một cách yên lặng và riêng lẻ. Câu hỏi được giữ bí mật cho đến giờ thi, để học sinh sẽ phải học tất cả tài liệu mặc dù chỉ kiểm tra một phần trong đó.
Giáo viên chịu trách nhiệm chủ yếu cho việc học của học sinh.
Học sinh bị kích thích một cách không thực chất bởi mong muốn đạt được điểm tốt, làm hài lòng giáo viên và giành được phần thưởng.
Công nghệ:
Giáo viên sử dụng nhiều loại công nghệ khác nhau để giải thích, chứng minh và minh hoạ các chủ đề khác nhau.
Với cách dạy học lấy giáo viên làm trung tâm có thể rất hiệu quả, đặc biệt với:
Việc chia sẻ thông tin không dễ dàng tìm thấy ở nơi khác 
Việc trình bày thông tin một cách nhanh chóng 
Việc tạo ra sự quan tâm vào thông tin 
Việc dạy những học sinh học tốt nhất bằng cách nghe. 
 Với cách dạy học lấy giáo viên làm trung tâm có thể rất hiệu quả,đặc biệt với :
Việc chia sẻ thông tin không dễ dàng tìm thấy ở nơi khác 
Việc trình bày thông tin một cách nhanh chóng 
Việc tạo ra sự quan tâm vào thông tin 
Việc dạy những học sinh học tốt nhất bằng cách nghe. 
 Tuy vậy phương pháp dạy học này cũng có một số hạn chế như:
Không phải học sinh nào cũng học tốt bằng cách nghe
Thường khó duy trì lâu sự chú ý của học sinh
Phương pháp này có khuynh hướng ít hoặc không đòi hỏi tư duy phê phán
Phương pháp này dựa trên giả định là tất cả học sinh đều có một phong cách học giống nhau
Hạn hẹp trong sự tiếp thu thông tin, chưa phát huy hết năng lực vốn có của học sinh. 
II. Một số phương pháp dạy học tích cực
1. Phương pháp dạy học tích cực là gì ? 
a. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học
 Định hướng đổi mới phương pháp dạy và học đã được xác định trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa VII (1 - 1993), Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII (12 - 1996), được thể chế hóa trong Luật Giáo dục (12 - 1998), được cụ thể hóa trong các chỉ thị của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đặc biệt là chỉ thị số 15 (4 - 1999).
 Luật Giáo dục, điều 24.2, đã ghi: "Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh".Có thể nói cốt lõi của đổi mới dạy và học là hướng tới hoạt động học tập chủ động, chống lại thói quen học tập thụ động.
b. Thế nào là tính tích cực học tập
 Tính tích cực (TTC) là một phẩm chất vốn có của con người, bởi vì để tồn tại và phát triển con người luôn phải chủ động, tích cực cải biến môi trường tự nhiên, cải tạo xã hội. Vì vậy, hình thành và phát triển TTC xã hội là một trong những nhiệm vụ chủ yếu của giáo dục.
 Tính tích cực học tập - về thực chất là TTC nhận thức. TTC học tập biểu hiện ở những dấu hiệu như: hăng hái trả lời các câu hỏi của giáo viên, bổ sung các câu trả lời của bạn, thích phát biểu ý kiến của mình trước vấn đề nêu ra; hay nêu thắc mắc, đòi hỏi giải thích cặn kẽ những vấn đề chưa đủ rõ; chủ động vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học để nhận thức vấn đề mới; tập trung chú ý vào vấn đề đang học; kiên trì hoàn thành các bài tập, không nản trước những tình huống khó khăn
c. Phương pháp dạy học tích cực
Phương pháp dạy học tích cực (PPDH tích cực) là những phương pháp giáo dục, dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. 
"Tích cực" trong PPDH - tích cực được dùng với nghĩa là hoạt động, chủ động, trái nghĩa với không hoạt động, thụ động chứ không dùng theo nghĩa trái với tiêu cực.
PPDH tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận thức của người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích cực của người học chứ không phải là tập trung vào phát huy tính tích cực của người dạy, tuy nhiên để dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo viên phải nỗ lực nhiều so với dạy theo phương pháp thụ động.
 Trong đổi mới phương pháp dạy học phải có sự hợp tác cả của thầy và trò, sự phối hợp nhịp nhàng hoạt động dạy với hoạt động học thì mới thành công
d. Mối quan hệ giữa dạy và học tích cực với dạy học lấy học sinh làm trung tâm
 Từ thập kỉ cuối cùng của thế kỷ XX, các tài liệu giáo dục ở nước ngoài và trong nước, một số văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo thường nói tới việc cần thiết phải chuyển dạy học lấy giáo viên làm trung tâm sang dạy học lấy học sinh làm trung tâm.
 Dạy học lấy học sinh làm trung tâm còn được hiểu là dạy học tập trung vào người học, dạy học căn cứ vào người học, dạy học hướng vào người học. Mục đích là nhấn mạnh hoạt động học và vai trò của học sinh trong quá trình dạy học, khác với cách tiếp cận truyền thống lâu nay là nhấn mạnh hoạt động dạy và vai trò của giáo viên.
 Do những đặc điểm có tính chất hạn chế của PPDH truyền thống, kết quả là học sinh học tập thụ động, thiên về ghi nhớ, ít chịu suy nghĩ, cho nên đã hạn chế chất lượng, hiệu quả dạy và học, không đáp ứng yêu cầu phát triển năng động của xã hội hiện đại. Để khắc phục tình trạng này, các nhà sư phạm kêu gọi phải phát huy tính tích cực chủ động của học sinh, thực hiện "dạy học phân hóa" quan tâm đến nhu cầu, khả năng của mỗi cá nhân học sinh trong tập thể lớp. Phương pháp dạy học tích cực, dạy học lấy học sinh làm trung tâm ra đời từ bối cảnh đó. 
Trên thực tế, trong quá trình dạy học người học vừa là đối tượng của hoạt động dạy, lại vừa là chủ thể của hoạt động học. Thông qua hoạt động học, dưới sự chỉ đạo của thầy, người học phải tích cực chủ động, tự mình chiếm lĩnh kiến thức, kỹ năng, thái độ, hoàn thiện nhân cách. Vì vậy, nếu người học không tự giác chủ động, không chịu học, không có phương pháp học tốt thì hiệu quả của việc dạy sẽ rất hạn chế.
Như vậy, việc coi trọng vị trí hoạt động và vai trò của người học cũng chính là phát huy tính tích cực chủ động của người học. Tuy nhiên, dạy học lấy học sinh làm trung tâm không phải là một phương pháp dạy học cụ thể. Đó là một tư tưởng, quan điểm giáo dục, một cách tiếp cận quá trình dạy học chi phối tất cả quá trình dạy học về mục tiêu, nội dung, phương pháp, phương tiện, tổ chức, đánh giá chứ không phải chỉ liên quan đến phương pháp dạy và học.
2. Đặc trưng của các phương pháp dạy học tích cực 
a. Dạy và học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của học sinh
Giáo viên là người tổ chức, hướng dẫn, lôi cuốn học sinh vào các hoạt động thực tế. Học sinh là những chủ thể sáng tạo, từng chủ thể sáng tạo, có tiềm năng sáng tạo vô tận, có khả năng tự mình khám phá kiến thức, kỹ năng,, qua đó bộc lộ và phát huy tiềm năng sáng tạo của mình nhờ sự hỗ trợ của người bạn lớn là người thầy. Kết quả mà học sinh thu được có thể vượt cả thầy, vượt cả sách. 
b. Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học
Trong xã hội hiện đại đang biến đổi nhanh- với sự bùng nổ thông tin, khoa học, kỹ thuật, công nghệ phát triển như vũ bão- thì “Trang bị cho con người không phải chủ yếu là kiến thức (vì kiến thức thì vô tận, càng ngày càng vô tận, lại luôn biến đổi và phát triển, và trên đời này không ai có thể độc quyền chân lý cả), mà là trang bị cho họ phương pháp để họ tự biết và dám tự mình chiếm lĩnh lấy kiến thức, tự mình đi tìm lấy những gì mình tin là chân lý và sống và làm việc theo những chân lý đó. Những con người như vậy là những con người tự do, có năng lực tư duy độc lập, giàu khả năng và ý chí sáng tạo, nền tảng của một xã hội tự do và phát triển”; rèn luyện cho người học có được phương pháp, kỹ năng, thói quen, ý chí tự học , tạo cho họ lòng ham học, khơi dậy nội lực vốn có trong mỗi con người, kết quả học tập sẽ được nhân lên gấp bội.
c. Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác
Trong m