Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp nâng cao chất lượng chương đội hình đội ngũ môn thể dục lớp 4, lớp 5

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
	Kính gửi: Trường Tiểu học Tiến Thành, thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước
 Tôi ghi tên dưới đây:
Số TT
Họ và tên
Ngày, tháng, năm sinh
Nơi công tác
Chức danh
Trình độ chuyên môn
Tỷ lệ (%) đóng góp
1
Đàm Hồng Phượng
05/08/1987
Trường Tiểu học
Tiến Thành, thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước
Giáo viên
Đại học sư phạm
50%
	Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến “Biện pháp nâng cao chất lượng chương đội hình đội ngũ môn thể dục lớp 4, lớp 5”.
Với những thông tin về sáng kiến cụ thể như sau:
1. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Đàm Thị Hồng Phượng.
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục và Đào tạo
3. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 9/2022
4. Mô tả bản chất của sáng kiến:
4.1. Tình trạng của giải pháp đã biết.
	Trong những năm vừa qua hòa cùng với những bước chuyển mình mạnh
mẽ của đất nước, cuộc sống ngày càng hiện đại, công nghiệp hoá - hiện đại hoá
diễn ra trên toàn cầu đòi hỏi con người luôn phải năng động để theo kịp sự phát
triển đó. Ngoài việc trang bị cho mình những kiến thức, tầm hiểu biết và ứng
dụng khoa học kĩ thuật hiện đại thì đòi hỏi con người phải có sức khỏe để có
thể thích nghi, đáp ứng được với cuộc sống. Có nhiều cách để nâng cao sức
khỏe nhưng cách tốt nhất hiệu quả nhất đó là tập luyện thể dục thể thao thường
xuyên, liên tục, đúng phương pháp và khoa học sẽ làm cho cơ thể của chúng ta
phát triển toàn diện cả về sức mạnh, sức bền, sức nhanh và sự khéo léo. Sức
khoẻ là nền tảng cho mọi công việc: “ Nếu bạn có sức khỏe thì bạn có thể thực
hiện được nhiều ước mơ, nếu bạn không có sức khỏe thì bạn chỉ có một ước mơ
thôi”. Nhận thức được tầm quan trọng của sức khỏe mỗi con người nên ngay
sau khi dành độc lập, Hồ Chủ Tịch và Đảng đã rất quan tâm chú trọng tới sự
nghiệp thể dục thể thao. Xuyên suốt những năm vừa qua nhà nước ta đã tích
cực đẩy mạnh các phong trào hoạt động thể dục thể thao tới tất cả quần chúng,
số lượng và chất lượng các nội dung, các môn thi đấu ngày càng được nâng lên.
Để có thể làm cho đất nước ta ngày càng đi lên thì vấn đề giáo dục thế hệ trẻ
đang ngồi trên ghế nhà trường là rất quan trọng và cần thiết.
Chính vì vậy mà trong hệ thống giáo dục quốc dân thì giáo dục thể chất
cho học sinh là một bộ phận không thể tách rời. Cho nên mục tiêu giáo dục của
con người là phát triển toàn diện về trí lực, thể, mĩ. Thông qua việc giảng dạy
thể dục bồi dưỡng cho học sinh những tư tưởng, tình cảm tốt đẹp theo “5 điều
Bác Hồ dạy” như “Yêu tổ quốc, yêu đồng bào - Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt –
khiêm tốn, thật thà, dũng cảm” và làm cho học sinh biết vận dụng những
điều đó vào trong học tập, lao động và cuộc sống hàng ngày. Giáo dục thể chất
cho học sinh phổ thông nói chung và tiểu học nói riêng là một mặt không thể
thiếu được, nó đảm bảo cân bằng giáo dục trong giáo dục toàn diện, trong chiến
lược con người ở nước ta. Mặt khác, thể dục là một bộ phận của nền giáo dục
cộng sản chủ nghĩa mà mục đích của giáo dục thể chất là "Bồi dưỡng thế hệ trẻ
trở thành những người phát triển toàn diện, có sức khoẻ dồi dào, thể chất cường
tráng, có dũng khí kiên cường để kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng một
cách đắc lực và sống một cuộc sống vui tươi lành mạnh "có nghĩa là con người
chúng ta đào tạo ra phải khoẻ về thể chất lẫn tinh thần, có khả năng lao động trí
óc nhưng đồng thời có khả năng lao động chân tay, sáng tạo trong sản xuất, học
tập và rất mưu trí dũng cảm trong chiến đấu để bảo vệ tổ quốc, bảo vệ sự
nghiệpcách mạng của Đảng
Trong chương trình từ lớp 1 đến lớp 5 thì phần đội hình đội ngũ luôn là một
vấn đề cần quan tâm bởi các nội dung ở mỗi lớp đều có liên quan đến nhau ví
dụ: Phần tập hợp hàng dọc ở lớp 1 có liên quan tới tất cả các lớp trên. Bên cạnh
đó để đạt được một giờ dạy tốt có chất lượng thì khâu tổ chức học sinh là rất
quan trọng. Khâu tổ chức được thể hiện ở phần mở đầu của bài học và sử dụng
hầu hết phần đội hình đội hình đội ngũ chính vì vậy để có một giờ dạy tốt thì
ngay từ đầu người giáo viên cần truyền đạt tốt nội dung kiến thức đội hình đội
ngũ tới người học một cách chính xác nhất và cho học sinh thực hành một cách
thuần thục. Học sinh tiểu học thuộc lứa tuổi từ 6 - 11 tuổi. Ở lứa tuổi này các em có
những biến đổi quan trọng trong cuộc sống, lao động, học tập, do đó các đặc
điểm tâm lý thể hiện qua các hoạt động về nhận thức, tình cảm, cảm xúc. có những 
thay đổi cơ bản. Học sinh lớp 4, lớp 5, bước đầu đã biết tìm các dấu hiệu đặc trưng cho sự vật, biết phân biệt các đặc điểm của các chi tiết, các phần kỹ thuật động tác. Khả năng phân tích các hiện tượng trong tập luyện, lao động, sinh hoạt còn hạn chế nên dễ bị động khi được nhắc nhở, dẫn đến biểu hiện kém tự tin, kém khả năng kiềm chế hành vi, thái độ. Chính vì vậy mà khi gặp các tình huống trong quá
trình tập luyện việc xử lý tình huống của các em có độ linh hoạt chưa cao.
Ở các nội dung trong chương trình thể dục thì phần đội hình đội ngũ luôn sử
dụng rộng rãi trong cuộc sống hằng ngày và các hoạt động khác. Chính vì vậy
mà đòi hỏi các em phải nhớ và biết áp dụng phần nội dung đã học. Song trong
thực tế khi giáo viên kiểm tra việc thực hiện các kỹ thuật động tác của đội hình
đội ngũ nhiều em vẫn còn sai, tập chưa chính xác, bên cạnh đó khi đi dự giờ và
trong quá trình giảng dạy những năm trước tôi nhận thấy rằng một số nội dung
giáo viên truyền tải tới học sinh chưa được cụ thể khiến cho học sinh khó nắm
bắt được kỹ thuật. Vậy để học sinh hứng thú, yêu thích và học tốt phần đội hình đội ngũ, với vai trò là người giáo viên dạy chuyên thể dục, tôi đã nghiên cứu, suy nghĩ nhằm tìm ra các bài tập hợp lý nhất, giúp học sinh lớp 4 học một số bài tập khi học đội hình đội ngũ cho các em.
Qua quá trình giảng dạy, dự giờ học hỏi kinh nghiệm của bạn bè đồng nghiệp tôi đã nghiên cứu và rút ra “Biện pháp rèn luyện kỹ năng đội hình đội ngũ cho học sinh lớp 4, lớp 5.” để giúp các em nắm chắc kiến thức đã học,
4.2. Những nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm của giải pháp đã biết.
Trước tình hình thực tế của nhà trường, khi nói đến giờ học thể dục thì đa số học sinh ham thích, ham học, thích luyện tập. Song bên cạnh đó có một số bộ phận do điều kiện sống của các em hay sự phát triển tâm sinh lý của các em còn chậm chưa phù hợp với kiến thức nội dung bài học hay tác phong chậm, chưa nhạy bén, chưa linh hoạt, ý thức trong học tập còn hạn chế. Đặc biệt là học sinh tiểu học các em con nhỏ, do vậy việc quan sát, tập luyện còn lúng túng, không nắm bắt được yếu lĩnh kỹ thuật khi thực hiện động tác chưa chú ý, chưa nghiêm túc khi thực hiện bài tập, trong giờ học còn nô nghịch nhiều không chú ý khi giáo viên làm mẫu thị phạm động tác, học sinh còn chưa xác định được phương hướng của động tác, học sinh còn nhỏ các em mải chơi, không chú ý đến giờ học. Bên cạnh đó có giáo viên trong khi giảng dạy chưa bao quát được hết học sinh của lớp, chưa để ý tới chất lượng thực hiện bài tập của các em. Do vậy các em chưa thực hiện đúng bài tập của mình. 
4.3 . Nội dung các biện pháp của tác giả đã thực hiện.
4.3.1.Các giải pháp thực hiện, các bước và cách thức thực hiện:
Để thực hiện và áp dụng sáng kiến vào trong quá trình dạy học, bản thân đã thực hiện các bước và giải pháp sau:
- Tập trung nghiên cứu kỉ chương trình, yêu cầu Chuẩn kiến thức, kĩ năng.
- Tập trung bồi dưỡng cán sự bộ môn, sửa sai các lỗi HS thường mắc phải.
4.3.2.. Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết (nếu là giải pháp cải tiến giải pháp đã biết trước đó tại cơ sở):
Giáo dục thể chất là một hình thức giáo dục chuyên biệt cùng với các hoạt động giáo dục khác ( đạo đức, thẩm mĩ, ) góp phần giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ, thực hiện mục tiêu đào tạo của nhà trường phổ thông.
 Mục đích giáo thể chất trong nhà trường tiểu học nhằm góp phần bảo vệ sức khoẻ, cung cấp những kiến thức cơ bản về vệ sinh cơ thể, môi trường, hình thành thói quen tập luyện, biết thực hiện một số động tác cơ bản thể dục thể thao, trò chơi vận động, tạo nên môi trường phát triển tự nhiên của trẻ em, gây được không khí vui tươi, lành mạnh, nhanh nhẹn, mạnh dạn, dũng cảm,
Thông qua giảng dạy thể dục bồi dưỡng cho học sinh những tư tưởng, tình cảm tốt đẹp theo “ Năm điều Bác Hồ dạy” như “Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào – Đoàn kết tốt kỉ luật tốt – Khiêm tốn thật thà dũng cảm” và làm cho học sinh biết vận dụng những điều đó vào trong học tập, lao động và cuộc sống hàng ngày. 
 Giáo dục thể chất trong nhà trường phổ thông còn góp phần bồi dưỡng nhân tài thể dục thể thao cho đất nước.
Vậy để học sinh yêu thích và học tốt môn thể dục với vai trò là người giáo viên dạy chuyên thể dục tôi luôn băn khoăn, suy nghĩ nhằm tìm ra các biện pháp hợp lý nhất
Xu hướng đổi mới giáo dục hiện nay đang đặt ra cho giáo viên đòi hỏi phải làm sao để dạy tốt môn Thể dục nói chung, môn Thể dục lớp 4,5 nói riêng, cụ tthể là chương Đội hình đội ngũ của chương trình thể dục lớp 4,5.
Ở lứa tuổi học sinh tiểu học việc rèn luyện thể chất cho các em qua bài tập thể dục là việc làm hết sức quan trọng
Thể dục góp phần bảo vệ tăng cường sức khoẻ cho học sinh, phát triển các tố chất thể lực, đặc biệt là sức nhanh, khả năng mềm dẻo khéo léo...
Trang bị cho học sinh một số hiểu biết và kĩ năng vận động cơ bản về bài thể dục, làm giàu thêm vốn kĩ năng vận động cơ bản thường gặp trong cuộc sống như: đi, chạy, nhảy, ném... phù hợp với khả năng trình độ, lứa tuổi giới tính của các em.
Tạo điều kiện cho học sinh tập luyện thường xuyên để nâng cao sức khoẻ và thể lực.
Xuất phát từ những vấn đề cấp thiết hiện nay đòi hỏi người giáo viên phải nhiệt huyết, phải luôn luôn chuẩn bị tốt trước khi lên lớp như: Tranh, ảnh, đồ dùng dạy học tự làm, sân bãi, phải chuẩn bị một cách chu đáo. Có như thế thì giờ học mới đạt hiệu quả cao.
4.3.3.Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm hiện tại (nếu là giải pháp cải tiến giải pháp đã biết trước đó tại cơ sở):
Để kịp thời khắc phục những thiếu sót, những lỗi của HS thường mắc phải, đảm bảo yêu cầu cần đạt được về chuẩn kiến thức, kĩ năng đối với học sinh theo Quyết định số 16/2006 QĐ-BGDĐT ban hành Chương trình giáo dục phổ thông-Cấp tiểu học. Trong quá trình dạy HS, tôi đã tập trung nghiên cứu chương trình môn giáo dục thể chất lớp mình phụ trách và cả bậc tiểu học để xây dựng cho mình một kế hoạch giảng dạy phù hợp với tình hình hiện nay. Tôi nhận thấy chương Đội hình đội ngũ lớp 4 và 5 học sinh còn nhiều lỗi mắc phải cần đầu tư công sức nhiều hơn để khắc phục những thiếu sót mà học sinh mắc phải như tôi đã trình bày ở các phần trên.
Trong quá trình giảng dạy tôi đã áp dụng một số biện pháp như sau:
 * Biện pháp 1: Tập trung nghiên cứu kỉ chương trình, yêu cầu Chuẩn kiến thức, kĩ năng.
Trong quá trình giảng dạy tôi tập trung nghiên cứu chương trình thể dục từ lớp 1 đến lớp 5. Đặc biệt đi sâu vào chương I là chương Đội hình đội ngũ (vì chương nầy HS có nhiều lỗi mắc phải, nội dung kiến thức dược dàn trải đều khắp từ lớp 1 đến lớp 5, có liên quan đến tất cả các chương còn lại). Nếu HS nắm vững kiến thức chương nầy tốt sẽ là cơ sở để học sinh học tốt các chương khác.
 Như chúng ta đã biết trong chương trình môn giáo dục thể chất bậc tiểu học gồm có 4 phần cơ bản như sau:
TT
Nội dung học
Lớp/ Tiết học
1
2
3
4
5
1
Đội hình đội ngũ
x
x
x
x
X
2
Bài thể dục phát triển chung
x
x
x
x
X
3
Bài tập rèn luyện tư thế và 
kỹ năng vận động cơ bản
x
x
x
x
X
4
Trò chơi vận động
x
x
x
x
X
Nội dung lựa chọn
x
X
Cộng:
35
70
70
70
70
 Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải đảm bảo về chuẩn kiến thức và kĩ năng, nội dung từng bài dạy cần phải đạt được. (xem phân phối chương trình từng lớp).
* Biện pháp 2: Tập trung bồi dưỡng cán sự bộ môn, sửa sai các lỗi HS 
thường mắc phải:
a/ Sửa sai về thuật ngữ chuyên môn ( khẩu lệnh):
Phần khẩu lệnh có dự lệnh và động lệnh, GV cần hướng dẫn HS cách hô kéo dài dự lệnh còn động lệnh hô dứt khoát và nhấn giọng phần động lệnh. Muốn cán sự bộ môn sử dụng đúng thuật ngữ chuyên môn là phải cho HS ghi chép vào sổ tay hoặc vở và yêu cầu các em phải học thuộc lòng. Khi sử dụng thuật ngữ chuyên môn không được thừa hay thiếu, cần phải ngắn gọn, chính xác và có tính thống nhất.
Ví dụ: Khi tập hợp hàng dọc cán sự bộ môn (CSBM) hô:
 - Cả lớp tập hợp thành 2 hàng dọc (hoặc 3, 4 ... hàng dọc). Sau đó CSBM hô tiếp:
 - Nhìn chuẩn thẳng ! 
Khi tập đi đều dùng khẩu lệnh:
 - Giậm chân! Giậm! - Đi đều! Bước! (động lệnh rơi vào chân phải)
b/ Sửa sai về dóng hàng ngang và hàng dọc:
- Nội dung dóng hàng các em đã đuợc học từ lớp 1 đến lớp 5. Trong quá trình thực hành các em thường đặt tay sai khi tay phải khi tay trái, em đứng gần quá, em đứng xa quá dẫn đến khom nguời GV thường xuyên quan tâm uốn nén.
- Giáo viên sửa sai bằng cách cho học sinh xem tranh hoặc cho các em xem mẫu, làm mẫu để các em làm theo (xem phụ lục).
c/ Sửa sai về tư thế đứng nghiêm, đứng nghỉ: 
- Tư thế các em đã học từ lớp 1 và trong quá trình lên lớp trên luôn đuợc nhắc lại nhưng đa số các em đều thực hành sai, GV cần thường xuyên kiểm tra, thực hành mẫu, nhắc nhở, cho một số em thi thực hành, biểu diễn theo tổ hoặc nhiều hình thức khác.
d/ Sửa sai quay phải, quay trái, quay sau:
- Thường thuờng chúng ta thấy các em không xác định đuợc góc quay, quay phải hay trái quá 90 độ, quay sau thường hay té ngã. Do tư thế đứng sai, thuờng vung tay ra ngoài khi thực hiện các động tác. Giáo viên sửa sai bằng cách phân tích, làm mẫu thật nhiều lần và tăng cuờng thực hành, bồi duỡng cho cán sự bộ môn, dành thời gian tập luyện và thi theo tổ, tập riêng đối với những em tiếp thu chậm, tổ chức thi biểu diễn. Trong quá trình thi biểu diễn nên xếp loại tập thể tổ kèm theo việc nhận xét, sửa sai, tuyên dương khen thưởng.
e/ Sửa sai khi đi đều, đi đều vòng bên phải, bên trái:
- Muốn cho học sinh đi đều đúng giáo viên cần tập kỹ phần giậm chân tại chỗ rồi mới cho đi đều. Khi các em thực hiện phần giậm chân đúng nhịp, nhuần nhuyễn, đúng nhịp 2-4 (nhịp 2-4 đã đuợc học ở môn âm nhạc). Trong quá trình tập giậm chân tại chổ nên cho các em tập đếm thầm theo 1-2, 1-2 Nhịp 1 rơi vào chân trái, nhịp 2 rơi vào chân phải. Để tạo hứng thú cho các em khi tập luyện chúng ta có thể vận dụng, sử dụng các bài hát theo nhạc hành khúc nhịp 2/4 như bài: Hành khúc Đội Thiếu niên tiền phong hoặc bài Đội ta lớn lên cùng đất nuớc 
- Huớng dẫn cho học sinh giậm chân trái rơi vào nhịp mạnh, chân phải rơi vào nhịp yếu của bài hát.
Ví dụ: Lời bài hát: Đi ta đi lên nối tiếp bao anh hùng( Hành khúc Đội TNTP )
 + - + - + - +
 P T P T P T P
 (P: giậm chân phải, T: giậm chân trái) 
- Khi các em đã giậm chân tại chổ nhuần nhuyễn, đúng nhịp lúc đó chúng ta mới chuyển sang cho các em sang đi đều sẽ rất dễ dàng hơn.
- Khi đi đều nhịp 1 chân trái bước lên, nhịp 2 chân phải bước lên và cứ thế lặp đi lặp lại theo nhịp 1-2, 1-2, ... Khi học sinh đã đi đều tốt chúng ta mới dạy cho các em đi đều vòng phải vòng trái.
- Trong quá trình giảng dạy chúng ta thấy khi các em đi đều thường sai nhịp chân thì chúng ta huớng dẫn cách đổi chân, khi đi sai nhịp bằng cách giậm đúp chân trái một nhịp nữa gọi là nhịp đệm. Nhịp 1 chân trái buớc lên, chân phải nhanh chóng buớc tiếp, mũi chân sát gót chân trái đồng thời chân trái buớc nhanh lên phía trên 1 bước nhỏ, tiếp theo chân phải buớc lên vào nhịp 2, buớc đệm cần thực hiện nhanh mới khớp nhịp 1-2,1-2, ... 
ZALO:0985598499 
Đỗ Văn Hiếu
200k để lấy bản hoàn thiện