Chuyên đề Nâng cao chấy lượng học sinh yếu kém môn Sinh học 9

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÌNH XUYÊN 
 TRƯỜNG THCS TRUNG MỸ
 CHUYÊN ĐỀ 
NÂNG CAO CHẤY LƯỢNG HỌC SINH YẾU KÉM MÔN SINH HỌC 9
 Năm học 2019-2020 - Học sinh bị hổng kiến thức từ lớp dưới: Đây là một điều không thể phủ nhận với 
chương trình học tập hiện nay. Nguyên nhân này có thể nói đến bản thân từng học sinh và 
cách đánh giá của giáo viên chưa hợp lí, chính xác.
 3.2. Về phía giáo viên
 - Nguyên nhân học sinh học yếu không phải hoàn toàn là ở học sinh mà một phần 
ảnh hưởng không nhỏ là ở người giáo viên:
 - Còn một số giáo viên chưa thực sự chú ý đúng mức đến đối tượng học sinh yếu. 
Chưa theo dõi sát sao và xử lý kịp thời các biểu hiện sa sút của học sinh.
 - Tốc độ giảng dạy kiến thức mới và luyện tập còn nhanh khiến cho học sinh yếu 
không theo kịp.
 - Một số giáo viên chưa thật sự chịu khó, tâm huyết với nghề, chưa thật sự giúp đỡ 
các em thoát khỏi yếu kém, như gần gũi, tìm hiểu hoàn cảnh để động viên, hoặc khuyến 
khích các em khi các em có chút tiến bộ trong học tập như là khen thưởng các em. Từ đó 
các em cam chịu, dần dần chấp nhận với sự yếu kém của chính mình và nhụt chí không tự 
vươn lên...
 3.3. Về phía phụ huynh 
 - Thiếu quan tâm đến việc học tập ở nhà của con em, phó mặc mọi việc cho nhà 
trường và thầy cô.
 - Gia đình học sinh gặp nhiều khó khăn về kinh tế hoặc đời sống tình cảm khiến trẻ 
không chú tâm vào học tập.
 - Một số cha mẹ quá nuông chiều con cái, quá tin tưởng vào các em nên học sinh lười 
học, xin nghỉ để làm việc riêng (như đi chơi, giả bệnh,...) cha mẹ cũng đồng ý cho phép 
nghỉ học, vô tình là đồng phạm góp phần làm học sinh lười học, mất dần căn bản...Từ đó 
dẫn đến tình trạng yếu kém.
 4. Phân loại học sinh yếu – kém:
 Có 3 nguyên nhân chính dẫn đến yếu – kém trong học tập.
 + Do hoàn cảnh gia đình.
 + Do mất căn bản.
 + Chưa nhận thức được nhiệm vụ học tập hay nói thông thường là học sinh lười học, 
không chăm chỉ chuyên cần.
 5. Một số giải pháp phụ đạo học sinh yếu.
 1. Giải pháp chung
 Thứ nhất : Xây dựng môi trường học tập thân thiện con em mình, sự áp đặt và quá tải sẽ dẫn đến chất lượng không cao. Bản thân giáo viên cần 
phân tích để các bậc phụ huynh thể hiện sự quan tâm đúng mức. Nhận được sự quan tâm 
của gia đình, thầy cô sẽ tạo động lực cho các em ý chí phấn đấu vươn lên.
 Thứ 4: Kèm cặp học sinh yếu kém
 Tổ chức cho học sinh khá, giỏi thường xuyên giúp đỡ các bạn yếu, kém về cách học 
tập, về phương pháp vận dụng kiến thức.
 Tổ chức kèm cặp, phụ đạo cho các em mỗi tuần 1 buổi 3 tiết hoặc mỗi chủ đề, mỗi 
chương 1 buổi 3 tiết. Trong các buổi này, giáo viên chủ yếu kiểm tra việc lĩnh hội các kiến 
thức giảng dạy trên lớp, nếu thấy các em chưa chắc cần tiến hành ôn tập củng cố kiến thức 
để các em nắm vững chắc hơn, nói chuyện để tìm hiểu thêm những chỗ các em chưa hiểu 
hoặc chưa nắm chắc để bổ sung, củng cố. Hướng dẫn phương pháp học tập: học bài, làm 
bài, việc tự học ở nhà
 Phối hợp với gia đình tạo điều kiện cho các em học tập, đôn đốc thực hiện kế hoạch 
học tập ở trường và ở nhà.
 2. Giải pháp cụ thể phụ đạo học sinh yếu kém trong mỗi giờ lên lớp. 
 2.1. Lập danh sách học sinh yếu kém thông qua nhiều kênh thông tin.
 + Qua bài kiểm tra chất lượng đầu năm và quá trình học tập trên lớp . Thông qua 
nghiên cứu lí lịch học sinh giáo viên sẽ nắm được hoàn cảnh gia đình, nghề nghiệp của phụ 
huynh, gia đình đông con hay ít con, phụ huynh có quan tâm giáo dục con cái hay 
không,địa bàn cư trú của các em
 + Thông qua nghiên cứu hồ sơ của học sinh như: Học bạ, sổ liên lạc, khảo sát chất 
lượng học sinh đầu năm. Giáo viên sẽ nắm được mặt mạnh cũng như mặt hạn chế của học 
sinh. Trong quá trình dạy giáo viên cần phải phát hiện kịp thời các lỗ hỏng trong kiến thức 
mà học sinh bị vấp phải.
 + Giáo viên luôn quan tâm, trao đổi, lắng nghe ý kiến của học sinh. Dẫn học sinh nói 
lên những mong muốn trăn trở của mình.Từ đó giáo viên sẽ nắm bắt được tâm tư,nguyện 
vọng, sở thích, thái độ trong quan hệ với mọi người của học sinh. Và cũng từ đây giáo viên 
sẽ phát huy sở trường của học sinh, từ đó kích thích các em học tập.
 + Thông qua trao đổi với phụ huynh học sinh để nắm bắt được sự quan tâm giáo dục 
hay thờ ơ của họ. Từ đó có sự tư vấn và phối hợp giữa giáo viên và phụ huynh để lựu chọn 
phương pháp dạy học phù hợp
 + Lập danh sách học sinh yếu kém và chú ý quan tâm đặc biệt đến những học 
sinh này trong mỗi tiết học như thường xuyên gọi các em đó lên trả lời, khen ngợi 
khi các em trả lời đúng thÝ nghiÖm theo quan ®iÓm cña Men®en. - Phát triển năng lực hợp 
 c. Th¸i ®é tác thông qua hoạt động 
 nhóm tìm hiểu về men 
 - X©y dùng ý thøc tù gi¸c, thãi quen häc tËp 
 đen về Menđen và di 
 bé m«n.
 truyền học và phương 
 pháp nghiên cứu của 
 ông. 
2 a.KiÕn thøc: - Tù chñ, tù häc khi t×m 
 - Häc sinh tr×nh bµy vµ ph©n tÝch ®­îc thÝ hiÓu thÝ nghiÖm lai mét 
 nghiÖm lai mét cÆp tÝnh tr¹ng cña Men®en. c¨p tÝnh tr¹ng.
 - HiÓu vµ ghi nhí c¸c kh¸i niÖm kiÓu h×nh, - Giao tiÕp,hîp t¸c, gi¶i 
 kiÓu gen, tÝnh tr¹ng tréi, tÝnh tr¹ng lÆn. quyÕt vÊn ®Ò, s¸ng t¹o 
 khi gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ 
 - HiÓu vµ ph¸t biÓu ®­îc néi dung quy luËt nghiÖm trªn c¬ së tÕ bµo 
 ph©n li. häc.
 - Gi¶i thÝch ®­îc kÕt qu¶ thÝ nghiÖm theo - Phát triển năng lực tính 
 Lai mét cÆp quan ®iÓm cña Men®en. toán, hợp tác thông qua 
 tÝnh tr¹ng b. KÜ n¨ng: hoạt động nhóm để rút ra 
 - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch sè liÖu vµ kªnh qui luật phân ly. 
 h×nh.
 c. Th¸i ®é:
 - Yªu thÝch bé m«n. TÝch cùc häc tËp
3 a. KiÕn thøc: - Tù chñ, tù häc khi t×m 
 - Tr×nh bµy ®­îc néi dung, môc ®Ých vµ øng hiÓu thÝ nghiÖm lai ph©n 
 dông cña phÐp lai ph©n tÝch. tÝch.
 - Nªu ®­îc c¸c kh¸i niÖm: kiÓu gen, thÓ - Giao tiÕp,hîp t¸c, gi¶i 
 ®ång hîp, thÓ dÞ hîp, lÊy vÝ dô quyÕt vÊn ®Ò, s¸ng t¹o 
 Lai mét cÆp khi gi¶i thÝch c¬ së tÕ 
 - Nªu ®­îc ý nghÜa cña quy luËt ph©n li ®èi 
 tÝnh tr¹ng bµo häc cña phÐp lai 
 víi lÜnh vùc s¶n xuÊt. ph©n tÝch theo thÝ quan - Nªu ®­îc øng dông cña quy luËt ph©n li hoạt động nhóm để rút ra 
 trong s¶n xuÊt vµ ®êi sèng qui luật phân ly độc lập. 
 - Gi¶i thÝch ®­îc v× sao ë c¸c loµi sinh s¶n 
 giao phèi, biÕn dÞ l¹i phong phó h¬n nhiÒu 
 so víi nh÷ng loµi sinh s¶n v« tÝnh.
 b. Kü n¨ng
 - Ph¸t triÓn kÜ n¨ng quan s¸t vµ ph©n tÝch 
 h×nh vÏ. RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt s¬ ®å lai.
 c. Th¸i ®é
 - VËn dông kiÕn thøc ®· häc x¸c ®Þnh ®­îc 
 kiÓu gen vµ kiÓu h×nh cña thÕ hÖ lai.
6 Thùc hµnh HS x¸c ®Þnh ®­îc . - Tù chñ, tù häc khi x¸c 
 tÝnh x¸c - X¸c suÊt cña mét vµ hai sù kiÖn ®ång thêi ®Þnh mét vµ hai sù kiÖn 
 suÊt xuÊt x¶y ra th«ng qua viÖc giao c¸c ®ång kim ®ång thêi x¶y ra th«ng 
 hiÖn c¸c lo¹i qua viÖc gieo c¸c ®ång 
 mÆt cña tiÒn kim lo¹i.
 - VËn dông x¸c suÊt ®Ó hiÓu ®­îc tØ lÖ c¸c 
 ®ång kim - Giao tiÕp, hîp t¸c, gi¶i 
 lo¹i lo¹i giao tö vµ tØ lÖ c¸c kiÓu gen trong lai 
 mét cÆp tÝnh tr¹ng . quyÕt vÊn ®Ò, s¸ng t¹o 
 x¸c ®Þnh ®­îc tû lÖ c¸c 
 b. Kü n¨ng: lo¹i giao tö vµ tû lÖ c¸c 
 - RÌn kÜ n¨ng thùc hµnh theo nhãm lo¹i kiÓu gen trong lai 
 mét cÆp tÝnh tr¹ng.
 - Thu thËp vµ xö lý th«ng tin tõ SGK ®Ó t×m 
 hiÓu c¸ch tÝnh %, x¸c suÊt, c¸ch xö lý sè 
 liÖu.Hîp t¸c, øng xö, l¾ng nghe tÝch cùc.Tù 
 tin tr×nh bµy tr­íc tæ, líp
 c. Th¸i ®é: 
 - Tù gi¸c, nghiªm tóc 
7 Bµi tËp a. KiÕn thøc - Tù chñ, tù häc khi làm 
 ch­¬ng I - Nh»m cñng cè kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ phÇn c¸c d¹ng bµi tËp tr¾c 
 I - lai mét cÆp tÝnh tr¹ng cña Men ®en. nghiÖm.
 - BiÕt vËn dông lý thuyÕt ®Ó gi¶i bµi tËp. - Giao tiÕp, hîp t¸c, gi¶i 
 quyÕt vÊn ®Ò, s¸ng t¹o 
 b. KÜ n¨ng
 gi¶i bµi tËp lai.
 - RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp tr¾c nghiÖm 
 kh¸ch quan vµ gi¶i bµi tËp di truyÒn. - Hoàn thành bảng sau: 
 Thí nghiệm: Tính trạng màu sắc hoa
 Chuẩn bị 
 Tiến hành 
 Kết quả 
 - Giáo viên phải kiểm tra thường xuyên, trao đổi nắm bắt thông tin tìm hiểu nhứng 
khó khăn của các em khi đọc và tóm tắt nội dung SGK, động viên khen thưởng học sinh 
kịp thời. 
 * Hướng dẫn học sinh, học bài và làm bài cũ ở nhà. 
 Đây là bước quan trọng đánh giá thành công của một bài dạy học sinh có học tập tốt 
trên lớp, hôm sau kiểm tra không thuộc bài thì bài giảng đó cũng không thành công, đối với 
học sinh yếu kém cần: 
 + Làm đủ các bài tập trong vở bài tập môn sinh học 9. 
 + GV có thể kiểm tra bài cũ bằng hình thức yêu cầu học sinh vẽ sơ đồ tư duy nội dung 
kiến thức mình đã học, đã hiểu vào giấy A3 dán trên bảng và lên trình bày ( nên hướng dẫn 
học sinh dùng các màu khác nhau cho các nội dung kiến thức khác nhau nhau)
 Có thể yêu cầu 1 học sinh vẽ hoặc một nhóm học sinh vẽ lên trình bày theo nhóm cho 
điểm theo nhóm. 
 2.4 Sử dụng các câu hỏi nhận biết và thông hiểu cần chia nhỏ câu hỏi mang tính 
chất gợi mở động viên khích lệ kịp thời khi học sinh trả lời đúng.