SKKN Vận dụng phương pháp thảo luận nhóm nhằm nâng cao hiệu quả trong giờ đọc - Hiểu văn bản văn học

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA 
TRƯỜNG THPT NGUYỄN THỊ LỢI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP THẢO LUẬN NHÓM NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ TRONG GIỜ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN VĂN HỌC
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Hạnh 
 Chức vụ: Giáo viên 
 Đơn vị công tác: Trường THPT Nguyễn Thị Lợi 
 SKKN môn: Ngữ văn 
THANH HÓA NĂM 2019
TT
MỤC LỤC
Trang
1
 Mở đầu
1
1.1
Lí do chọn đề tài
1
1.2
Mục đích nghiên cứu
2
1.3
Đối tượng nghiên cứu
2
1.4
Phương pháp nghiên cứu
2
2
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2
2.1
Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2
2.2
Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
4
2.3
Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
4
2.4
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
12
3
 Kết luận, kiến nghị.
13
3.1
Kết luận
13
3.2
Kiến nghị
14
Tài liệu tham khảo
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài.
Giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bước chuyển từ chương trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, nghĩa là từ chỗ quan tâm đến việc học sinh học được cái gì đến chỗ quan tâm học sinh vận dụng dược cái gì qua việc học. Để đảm bảo được điều đó nhất định phải thực hiện thành công việc chuyển từ phương pháp dạy học theo lối truyền thụ một chiều sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kĩ năng, hình thành năng lực và phẩm chất cho học sinh.
Mục đích của việc đổi mới phương pháp dạy học là hướng học sinh tới việc học tập chủ động, hạn chế thói quen học tập thụ động, nghĩa là phải phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong học tập. Có nhiều phương pháp dạy học tích cực như phương pháp vấn đáp tìm tòi, phương pháp dạy học đặt vấn đề và giải quyết vấn đề, phương pháp thảo luận nhóm,...
Thảo luận nhóm là một trong nhưng phương pháp dạy học tạo được sự tham gia tích cực của học sinh trong học tập. Trong thảo luận nhóm, học sinh được tham gia trao đổi, bàn bạc, chia sẻ ý kiến về một vấn đề mà cả nhóm cùng quan tâm. Thảo luận nhóm là phương tiện có tính cách dân chủ, mọi cá nhân được tự do bày tỏ quan điểm, tạo thói quen sinh hoạt bình đẳng, biết đón nhận quan điểm bất đồng, hình thành quan điểm cá nhân, giúp học sinh rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề khó khăn.
Trong dạy học hiện đại, giáo viên luôn nhận thức được dạy học theo phương pháp thảo luận nhóm (PPTLN) có thể phát huy được tính tính cực, chủ động trong học tập của học sinh. Do đó, ở hầu hết các môn học giáo viên đều sử dụng phương pháp dạy học này. Tuy nhiên, kết quả đạt được chỉ dừng ở mức hình thức mà chưa đem lại hiệu quả, nâng cao chất lượng. Từ thực tế dạy học theo PPTLN của giáo viên cũng như việc nghiên cứu tài liệu, thu thập thông tin, tôi nhận thấy việc áp dụng PPTLN ở các trường THPT nổi lên rất nhiều vấn đề cần quan tâm.
 	Vì những lí do trên, tôi mạnh dạn đề ra giải pháp “Vận dụng phương pháp thảo luận nhóm nhằm nâng cao hiệu quả trong giờ đọc – hiểu văn bản văn học.” để trao đổi và chia sẻ với các đồng nghiệp những kinh nghiệm của mình về một phương pháp khá quan trọng khi dạy một bài Đọc - hiểu văn bản văn học.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
 	Hiện nay, ngoài mục tiêu rèn luyện cho học sinh khả năng cảm thụ văn học, giáo dục, bồi đắp tình cảm, cảm xúc thẩm mĩ, góp phần tạo nên những con người mới có năng lực, có tri thức,... môn Ngữ văn trong nhà trường phổ thông còn được tích hợp liên môn để giáo dục cho học sinh một số kỹ năng sống căn bản. Tuy nhiên, do nhiều lý do, học sinh ngày càng thờ ơ với môn Văn, không say mê học Văn, từ đó không nhận thức được hết tầm quan trọng từ những bài học Ngữ văn. Vì vậy, để thu hút học sinh tham gia vào quá trình khám phá văn bản văn học, giáo viên cần vận dụng hệ thống các phương pháp tích cực kích thích được hứng thú học tập của học sinh. Qua đề tài này, tôi muốn rút ra nhiều kinh nghiệm để góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Ngữ văn, từ đó thu hút được nhiều học sinh say mê, yêu thích văn học, hình thành nhiều kỹ năng cần thiết.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
 Đối tượng nghiên cứu: học sinh THPT – những đối tượng tôi trực tiếp giảng dạy ở trường THPT Nguyễn Thị Lợi.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
 Trong quá trình viết kinh nghiệm này, tôi đã vận dụng rất nhiều phương pháp, tiêu biểu là các phương pháp sau:
	- Phương pháp điều tra: điều tra việc giảng dạy - học tập ở một số tiết dạy môn Ngữ văn ở cùng khối lớp, điều tra qua giáo viên giảng dạy, tổ chuyên môn và học sinh.
	- Phương pháp đối chứng: so sánh, đối chiếu các đơn vị kiến thức, hệ thống câu hỏi phát vấn và câu hỏi thảo luận; từ giáo án dạy học của các giáo viên dạy cùng khối để phân tích kết quả.
	- Phương pháp thực hành, kiểm tra: Thực nghiệm soạn giáo án, thiết kế bài giảng và dạy trên lớp để kiểm tra kết quả.
 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Khái niệm thảo luận nhóm (TLN): là một phương pháp dạy học xuất hiện từ những năm 70 của thế kỷ 20, ở trường Đại học Sư phạm của một số nước tiên tiến, bắt đầu từ môn học “Năng động tập thể” (Group dynanies) - một môn học dạy cho sinh viên kỹ năng làm việc tập thể. Dần dần, môn học này chuyên rèn luyện kỹ năng làm việc theo nhóm, từ đó hình thành nên phương pháp thảo luận trong dạy học ở tất cả các cấp học. Ở Việt Nam, phương pháp này được áp dụng rộng rãi trong dạy học từ những năm cuối thế kỷ XX, đầu thế kỷ XXI.
Theo tác giả Nguyễn Văn Cường “Dạy học nhóm là một hình thức xã hội của dạy học, trong đó học sinh của lớp học được chia thành các nhóm nhỏ trong khoảng thời gian giới hạn, mỗi nhóm tự lực hoàn thành các nhiệm vụ học tập trên cơ sở phân công và hợp tác làm việc. Kết quả làm việc của nhóm sau đó được trình bày và đánh giá trước toàn lớp.” [1, 98]. Tác giả Phan Trọng Ngọ cũng cho rằng:“Thảo luận nhóm là phương pháp trong đó nhóm lớn (lớp học) được chia thành những nhóm nhỏ để tất cả các thành viên trong lớp đều được làm việc và thảo luận về một chủ đề cụ thể và đưa ra ý kiến chung của nhóm mình về vấn đề đó.” [6, 223]. Thống nhất với các quan điểm trên, Nguyễn Trọng Sửu trong công trình “Dạy học nhóm – phương pháp dạy học tích cực” viết: “Dạy học nhóm là một hình thức của xã hội học tập, trong đó học sinh của một lớp được chia thành các nhóm nhỏ trong khoảng thời gian nhất định, mỗi nhóm tự lực hoàn thành các nhiệm vụ học tập trên cơ sở phân công và hợp tác làm việc, kết quả làm việc của nhóm sau đó được trình bày và đánh giá trước lớp.”[7, 21]. 
Từ các định nghĩa trên, chúng ta có thể đi đến kết luận: thảo luận nhóm là một phương pháp dạy học hiện đại, lấy người học làm trung tâm.Với phương pháp này, người học được làm việc cùng nhau theo các nhóm nhỏ và mỗi một thành viên trong nhóm đều có cơ hội tham gia vào giải quyết các nhiệm vụ học tập trong một khoảng thời gian nhất định dưới sự hướng dẫn, lãnh đạo của giáo viên. 
Trong việc giảng dạy văn học ở nhà trường phổ thông, giáo viên phải rèn luyện kĩ năng cảm thụ sâu sắc tác phẩm văn học cho học sinh, đồng thời qua tác phẩm văn học, bồi dưỡng năng lực nhạy bén tình cảm lành mạnh trong sáng nhằm hình thành nhân cách con người mới cho học sinh. Dạy học văn, ngoài việc giúp học sinh tái tạo, phân tích các hiện tượng văn học, còn phải giúp các em rèn luyện tư duy, kỹ năng sống, liên hệ với cuộc sống hiện tại, với tình cảm và suy nghĩ của bản thân các em.
	Để làm được việc trên người giáo viên dạy văn phải luôn suy nghĩ tìm tòi áp dụng các phương pháp giảng dạy phù hợp với từng đối tượng học sinh từng tác phẩm văn học giúp các em hiểu kĩ, hiểu sâu sắc tác phẩm văn học. Làm được điều đó chứng tỏ đã nâng cao được chất lượng giờ văn trên lớp. Một trong những biện pháp hữu ích giúp người giáo viên thực hiện được những yêu cầu trên chính là khâu đầu tư suy nghĩ xây đựng hệ thống câu hỏi phù hợp, khoa học.
Vận dụng kinh nghiệm của đề tài này, giáo viên sẽ giúp các em học sinh có cơ hội học tập theo phương pháp tự học; rèn luyện cho học sinh một số kỹ năng sống cần thiết, như: kỹ năng hợp tác, kỹ năng trình bày vấn đề, kỹ năng tự thể hiện mình, kỹ năng tự chịu vấn đề, kỹ năng tìm kiếm và xử lý thông tin,...
Ngoài ra, với việc học tập bằng PPTLN, học sinh có thêm hứng thú học tập, nâng cao tình cảm yêu thích văn chương, nâng cao kết quả học tập bộ môn.
 Trong một số tài liệu tập huấn gần đây đã đưa ra các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực. Bên cạnh những phương pháp dạy học đặc trưng của bộ môn ngữ văn đã đưa ra rất nhiều những phương pháp như: Thảo luận nhóm, đóng vai, nghiên cứu tình huốngCác kĩ thuật dạy học tích cực như : kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật “khăn trải bàn”, kĩ thuật “công đoạn”, kỹ thuật “đọc hợp tác”... Đây là những gợi ý rất quan trọng cho người giáo viên áp dụng để việc dạy học có hiệu quả hơn. 
 	Nhưng dù lựa chọn hình thức nào thì trong giờ dạy văn bản văn học theo PPTLN, theo tôi, giáo viên cần phải quan tâm giải quyết đến một số vấn đề:
	Thứ nhất, nắm vững những vấn đề lí luận về PPTLN
	Thứ hai, nắm vững mục tiêu của tiết học (chuẩn kiến thức, chuẩn kỹ năng, thái độ) và các yêu cầu, nội dung tích hợp của bài học.
	Thứ ba, cảm nhận sâu sắc tác phẩm văn chương sẽ dạy.
	Thứ tư, nắm vững đối tượng học sinh để đưa ra vấn đề thảo luận phù hợp.
 	Đề tài này cơ bản đáp ứng được yêu cầu của việc nâng cao chất lượng giờ học môn Ngữ văn ở trường tôi đang giảng dạy nói riêng, và ở các tổ chuyên môn Ngữ văn các trường THPT nói chung. 
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
 	Trong thực tiễn giảng dạy ở trường trung học hiện nay, nhiều giáo viên đã cải tiến bài lên lớp theo hướng kết hợp thuyết trình của giáo viên với hình thức làm việc nhóm, góp phần tích cực hóa hoạt động nhận thức của học sinh. Tuy nhiên hình thức làm việc nhóm rất đa dạng, không chỉ giới hạn ở việc giải quyết các nhiệm vụ học tập nhỏ xen kẽ trong bài thuyết trình, mà còn có những hình thức làm việc nhóm giải quyết nhưng nhiệm vụ phức hợp, có thể chiếm 1 hoặc nhiều tiết học.
 	Trong quá trình tiến hành PPTLN, vẫn còn tồn tại rất nhiều vấn đề cần giải quyết 
 	Thứ nhất, khi thiết kế bài học theo mô hình thảo luận nhóm, giáo viên chưa chú trọng đến khâu chuẩn bị bài mới ở nhà của học sinh, dẫn đến tình trạng bị động về thời gian của cả thầy và trò khi ở trên lớp.
	Thứ hai, học sinh được phân nhóm nhưng giáo viên ít quan tâm giao nhiệm vụ trưởng nhóm. Sau thời gian thảo luận, giáo viên cho học sinh trong nhóm trình bày kết quả một cách máy móc, hiệu quả không cao. 
	Thứ ba, học sinh thảo luận đưa ra ý kiến, sau đó được trình bày và kết quả được giáo viên ghi nhận. Nhưng do không có sự định hướng, giao bài tập ở nhà từ trước của giáo viên nên khi nội dung bài học được chốt lại, học sinh thường nhận lại kiến thức mà giáo viên đã chuẩn bị sẵn trong giáo án. Như vậy, mục tiêu của phương pháp dạy học đã không được thực hiện triệt để.
	Thứ tư, việc quản lí các nhóm của giáo viên chưa khoa học khiến học sinh ít có hứng thú tham gia hoạt động, hợp tác cùng các thành viên khác trong nhóm,...
Thứ năm, tồn tại lớn nhất từ trong học sinh trong việc vận dụng phương pháp thảo luận nhóm là học sinh chưa có thói quen chủ động tìm hiểu, khám phá bài học nếu không được giao nhiệm vụ, hoặc nếu có được giao nhiệm vụ thì còn lúng túng khi cùng nhau giải quyết vấn đề.
PPTLN là một trong những phương pháp có lợi thế nhưng cả giáo viên và học sinh, vì nhiều lí do khác nhau, đều thụ động trong quá trình thực hiện. Hiện nay, có nhiều tài liệu nghiên cứu về PPTLN có các nhà giáo dục viết cũng có, do giáo viên đang trực tiếp dạy học viết cũng có. Các tài liệu này hầu như cung cấp khá nhiều kiến thức lí luận dạy học theo PPTLN. Tuy vây, nguồn minh chứng sinh động nhất mà giáo viên cần là sự thể nghiệm, áp dụng phương pháp như thế nào cho hiệu quả thì các tài liệu hầu như không đề cập đến. 
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Xác định được mục tiêu bài học và đối tượng người học.
 	Trong phạm vi một lớp học, giáo viên cần nhất quán: phương pháp thảo luận nhóm chính là dạy học theo nhóm nhỏ. Bởi lẽ, mỗi nhóm học sinh trong một lớp thường chỉ được tổ chức từ 4-6 người/nhóm. Do đó, người giáo viên cần nắm vững những kiến thức lí luận về PPTLN sau:
	Thứ nhất, mục tiêu cơ bản của việc dạy học theo PPTLN là giúp học sinh tham gia vào đời sống xã hội một cách tích cực, tránh tính thụ động, ỷ lại. Với phương pháp này, học sinh được làm việc cùng nhau theo các nhóm nhỏ và mỗi một thành viên trong nhóm đều có cơ hội tham gia vào nhiệm vụ đã được phân công sẵn. 
	Thứ hai, công việc giao cho học sinh là những công việc học sinh không thể giải quyết một mình mà cần thiết phải có sự cộng tác thực sự giữa các thành viên trong nhóm, tuy nhiên vẫn phải đảm bảo tính độc lập giữa các thành viên. Hơn nữa, người dạy cần phải có yêu cầu rõ ràng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc hợp tác giữa học sinh. Trong quá trình hợp tác, công việc thường được phân công ngay từ đầu cho mỗi thành viên.
	Thứ ba, tầm quan trọng của nhiệm vụ được phân công sẽ quyết định động cơ học tập của học sinh. Học sinh sẽ có động cơ thực hiện nhiệm vụ của mình nếu họ biết rõ được vai trò của các nguồn thông tin ban đầu, của các nguồn lực sẵn có, biết được ý nghĩa của vấn đề.
	Việc trang bị lí luận dạy học theo PPTLN cho giáo viên cần được thực hiện thường xuyên, đồng thời mỗi giáo viên phải tự học để có kiến thức chiều sâu về phương pháp dạy học. Nhà trường, ban chuyên môn, tổ chuyên môn thường xuyên tập huấn, trao đổi rút kinh nghiệm đến từng giáo viên.
2.3.2. Các bước để tiến hành thảo luận nhóm.
 	Kế hoạch cho một bài dạy (hay còn gọi là kịch bản bài dạy) phải được chuẩn bị kĩ lưỡng. Cách thức tổ chức cho bài dạy theo PPTLN gồm các bước sau:
 	Bước 1: Xác định mục tiêu của việc tổ chức học tập theo nhóm nhỏ
	Dạy học bao giờ cũng gắn với mục tiêu. Ngoài mục tiêu về nội dung, còn có mục tiêu về phương pháp dạy học. Khi đã xác định phương pháp dạy học ứng với nội dung bài học, giáo viên cần hướng đến mục tiêu đạt được của phương pháp đó.
	Mục tiêu của việc tổ chức học tập theo nhóm nhỏ:
	- Mục tiêu nhận thức: giúp học sinh nắm vững kiến thức hơn (vì được tự khám phá và trao đổi với nhiều người)
	- Mục tiêu kỹ năng: giúp học sinh rèn luyện các kỹ năng tư duy (phân tích, suy luận, tổng hợp, đánh giá, giải quyết vấn đề,) và kỹ năng xã hội (giao tiếp, trình bày, tranh luận, lắng nghe, hợp tác, lãnh đạo,)
	- Mục tiêu thái độ: giúp học sinh yêu thích môn học hơn, gắn bó với bạn bè hơn, có ý thức với tập thể hơn, biết dân chủ hơn.
 Bước 2: Công tác chuẩn bị tổ chức học tập
	- Chuẩn bị phương pháp: sẽ dùng phương pháp làm việc nào cho các nhóm ? (sắm vai, xê-mi-na, giải quyết tình huống, giải quyết vấn đề,)
	- Chuẩn bị nội dung thảo luận: sẽ thảo luận về chủ đề gì ? có bảo đảm tính “hấp dẫn” hoặc “thời sự” không ?
	- Chuẩn bị quỹ thời gian: sẽ thảo luận nhóm trong bao lâu là vừa? cần “trừ hao” bao nhiêu cho việc ổn định, đi lại ?
	- Chuẩn bị tài liệu, phương tiện: cần có những tài liệu tham khảo tối thiểu gì giúp HS có đủ thông tin để tham gia thảo luận? có cần các phương tiện trình bày (overhead, projector,) gì không? có cần giấy khổ lớn, bảng phụ để các nhóm trình bày ?
	- Chuẩn bị người hỗ trợ: có cần thêm giáo viên hay trợ giảng để cùng theo dõi các nhóm ?
	- Chuẩn bị nội quy: các nhóm sẽ được tổ chức như thế nào (nhóm trưởng, thư ký) ?, quy định về điểm danh, phát biểu, ghi chép, ra sao ?
Bước 3: Công tác tổ chức, quản lý trong quá trình hoạt động thảo luận học tập
	- Tổ chức chia nhóm: nên chia lớp ra làm bao nhiêu nhóm ? mỗi nhóm bao nhiêu người? chia ra làm sao (theo lứa tuổi, giới tính, sự thân quen, trình độ) ?
- Làm thế nào để tạo ra không khí thân thiện, thoải mái trong nhóm ?
	- Tổ chức theo dõi: làm thế nào để theo dõi hoạt động của các nhóm ? (ghi biên bản, ghi hình, ghi tiếng,).
Bước 4: Công tác đánh giá hoạt động thảo luận học tập
	- Đánh giá cá nhân: tiêu chuẩn đánh giá đối với cá nhân như thế nào ? làm sao tránh được lối đánh giá bình quân ? (vì tất cả mọi người trong nhóm được điểm giống nhau).
	- Đánh giá tập thể nhóm: tiêu chí đánh giá nhóm là gì ? (tỷ lệ tham gia, tỷ lệ phát biểu, chất lượng thảo luận, chất lượng trình bày. ).
Bước 5: Hình dung những khó khăn cần vượt qua
	- Khó khăn vì thiếu địa điểm thảo luận: nên tận dụng vị trí thảo luận đang có và yêu cầu các nhóm nói vừa đủ nghe, tận dụng các khoảng cách giữa các nhóm xung quanh.
	- Khó khăn vì thiếu người hỗ trợ theo dõi các nhóm: chịu khó đi lại thường xuyên giữa các nhóm; nhờ ban cán sự lớp giúp theo dõi; yêu cầu các nhóm ghi biên bản chi tiết.
	- Khó khăn vì học sinh ít chịu phát biểu, giáo viên cần xem lại các vấn đề sau: Học sinh chưa chuẩn bị bài ? Không khí thảo luận có thân thiện ? Sắp xếp chỗ ngồi không hợp lý ? Mọi người trong nhóm đã được giới thiệu để biết nhau ? Có một vài người phát biểu quá nhiều ? Biện pháp theo dõi không phù hợp (ghi hình, ghi tiếng,) ? Chênh lệch về tỷ lệ giới nhiều ? Thiếu cơ chế khuyến khích, kích thích ? Thiếu tài liệu tham khảo? v.v...
2.3.3. Vận dụng hợp lí các mô hình thảo luận nhóm nhỏ 
Mô hình 1: Phát biểu lần lượt
- Ưu điểm: Mọi thành viên đều có cơ hội phát biểu, tham gia; mọi người dễ biết về nhau hơn.
- Nhược điểm: Không khí tranh luận bị hạn chế; tạo tâm lí ít thoải mái với một số người.
- Đề nghị: Chỉ nên dùng lúc đầu, khi mọi người cần tự giới thiệu về mình; hoặc khi cần có ý kiến riêng của mỗi người; khi không khí thảo luận quá trầm lắng.
 Mô hình 2: Hiệp ý từng đôi
- Ưu điểm: Hoàn thiện suy nghĩ cá nhân trước khi phát biểu; tạo ra không khí thảo luận dễ chịu.
- Nhược điểm: Một số người có thể không có cơ hội phát biểu.
- Đề nghị: Nên dùng trong giai đoạn đầu của thảo luận.
Mô hình 3: Hoàn thiện từng bước
- Ưu điểm: Hoàn thiện từng bước suy nghĩ cá nhân; tạo ra không khí thảo luận dễ chịu.
- Nhược điểm: Nhiều người có thể không được phát biểu trước cả nhóm; mất nhiều thời gian.
- Đề nghị: Nên dùng trong trường hợp cần hoàn thiện một kết luận/ quan điểm chung của nhóm.
Mô hình 4: Chia sẻ giữa các nhóm
- Ưu điểm: Giúp chia sẽ thông tin giữa các nhóm, cá nhân có thêm cơ hội biết nhiều người, được phát biểu nhiều hơn.
- Nhược điểm: Chỉ dùng tốt với các nhóm nhỏ.
- Đề nghị: Nên dùng khi cần chia sẻ, trao đổi kết quả thảo luận giữa các nhóm.
	Mỗi phương pháp dạy học đều có những thế mạnh riêng. Chính vì thế không có phương pháp giảng dạy nào được cho là lý tưởng tuyệt đối. Do vậy, mỗi giáo viên nên trang bị cho mình những lí luận cơ bản về dạy học để có thể thiết kế những cách thức phù hợp với nội dung bài học, với thành phần nhóm lớp học, các nguồn lực, công cụ dạy học sẵn có,...
2.3.4. Thể nghiệm soạn giảng một giờ đọc hiểu văn bản trong chương trình Ngữ văn 10 – ban Cơ bản sử dụng PPTLN
	 	 TẤM CÁM
 (Truyện cổ tích Việt Nam)
	A. Mục tiêu bài học
	Qua bài học, HS cần:
1. Kiến thức: Hiểu được ý nghĩa của những mâu thuẫn, xung đột trong truyện và sự biến hoá của Tấm; nắm được đặc trưng cơ bản của truyện cổ tích thần kì qua một truyện cụ thể.
	2. Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng tóm tắt văn bản tự sự; phân tích một truyện cổ tích thần kì theo đặc trưng thể loại.
	3. Giáo dục: Có ý thức đấu tranh chống cái ác, cái giả dối, bảo vệ cái thiện.
	B. Trọng tâm bài học
	- Những mâu thuẫn, xung đột giữa dì ghẻ và con chồng trong gia đình phụ quyền thời cổ, giữa thiện và ác trong xã hội
	- Sức sống mãnh liệt của con người và niềm tin của nhân dân.
	C. Chuẩn bị bài dạy
	- Học sinh: Soạn bài theo câu hỏi trong SGK và bài tập giáo viên cho về nhà.
	- Giáo viên: Thiết kế, lên kế hoạch bài dạy và soạn giáo án, chuẩn bị phương tiện lên lớp.
	D. Cách thức tiến hành
	- Phương pháp trọng tâm: Hướng dẫn HS tiếp cận và khám phá tác phẩm qua phát vấn, đàm thoại về các sự việc, chi tiết tiêu biểu trong tác phẩm.
	- Phương pháp bổ trợ: Thảo luận.
	E. Tiến trình lên lớp
	1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra HS: nề nếp, tác phong, sĩ số.
	2. Kiểm tra bài cũ
	- Câu hỏi kiểm tra: Qua truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thuỷ, các tác giả dân gian muốn gửi đến người đọc bài học gì ?
	- Định hướng trả lời: Nêu bài học về ý thức cảnh giác, không chủ quan, khinh địch trong công cuộc dựng và giữ nước.
	3. Nội dun