SKKN Một số kinh nghiệm dạy TĐN để phát huy tính tích cực và tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 6 ở Trường THCS Thiết Ống

SKKN Một số kinh nghiệm dạy TĐN để phát huy tính tích cực và tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 6 ở Trường THCS Thiết Ống

 Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật nhằm phản ánh hiện thực khách quan bằng những hình tượng có sức biểu cảm của âm thanh. Với học sinh THCS môn âm nhạc là một trong những phương tiện hiệu quả nhất để thực hiện nhiệm vụ giáo dục đạo đức, thẩm mĩ cho học sinh nhằm góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh theo mục tiêu đào tạo, tạo cơ sở hình thành nhân cách con người mới Việt Nam. Tuy nhiên âm nhạc trong nhà trường THCS với tư cách là một môn học có mức độ nhất định về mục đích và nội dung, song mục đích của việc dạy và học môn âm nhạc trong nhà trường phổ thông là giáo dục văn hoá âm nhạc cho học sinh nhằm trang bị cho các em những kiến thức cơ bản, các kỹ năng nhằm tạo điều kiện cho khả năng cảm thụ, hiểu và thể hiện nghệ thuật âm nhạc, khơi dậy ở các em những khả năng sáng tạo trong hoạt động âm nhạc, củng cố thêm về tình cảm đạo đức, về niềm tin thị hiếu nghệ thuật và nhu cầu âm nhạc. Đây là một loại hình nghệ thuật nhằm phản ánh hiện thực khách quan bằng những hình tượng có sức biểu cảm của âm thanh. Ở nhà trường THCS mục tiêu của môn học âm nhạc là thông qua việc giảng dạy một số vấn đề sơ giản về nghệ thuật âm nhạc, nhằm phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc của học sinh, tạo nên một trình độ văn hoá âm nhạc nhất định góp phần đào tạo có chất lượng những người lao động phát triển toàn diện.

doc 22 trang thuychi01 9245
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số kinh nghiệm dạy TĐN để phát huy tính tích cực và tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 6 ở Trường THCS Thiết Ống", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÁ THƯỚC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ KINH NGHIỆM DẠY TĐN ĐỂ PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC VÀ TẠO HỨNG THÚ HỌC TẬP CHO HỌC SINH LỚP 6 Ở TRƯỜNG THCS THIẾT ỐNG
Người thực hiện: Nguyễn Thị Yên
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THCS Thiết Ống 
SKKN thuộc môn: Âm nhạc
THANH HOÁ, NĂM 2018
MỤC LỤC
1. Nội dung
TT
Nội dung
Trang
1
Mục lục
1
2
1. Phần mở đầu
2
3
1.1. Lí do chọn đề tài	
2
4
1.2. Mục đích nghiên cứu
3
5
1.3. Đối tượng nghiên cứu
5
6
1.4. Phương pháp nghiên cứu
5
7
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
6
8
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
6
9
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
7
10
2.3. Các sáng kiến kinh nghiệm hoặc các giải pháp đó sử dụng để giải quyết vấn đề
9
11
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
16
12
3. Kết luận, kiến nghị
18
13
3.1. Kết luận
18
14
3.2. Kiến nghị
18
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
 Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật nhằm phản ánh hiện thực khách quan bằng những hình tượng có sức biểu cảm của âm thanh. Với học sinh THCS môn âm nhạc là một trong những phương tiện hiệu quả nhất để thực hiện nhiệm vụ giáo dục đạo đức, thẩm mĩ cho học sinh nhằm góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh theo mục tiêu đào tạo, tạo cơ sở hình thành nhân cách con người mới Việt Nam. Tuy nhiên âm nhạc trong nhà trường THCS với tư cách là một môn học có mức độ nhất định về mục đích và nội dung, song mục đích của việc dạy và học môn âm nhạc trong nhà trường phổ thông là giáo dục văn hoá âm nhạc cho học sinh nhằm trang bị cho các em những kiến thức cơ bản, các kỹ năng nhằm tạo điều kiện cho khả năng cảm thụ, hiểu và thể hiện nghệ thuật âm nhạc, khơi dậy ở các em những khả năng sáng tạo trong hoạt động âm nhạc, củng cố thêm về tình cảm đạo đức, về niềm tin thị hiếu nghệ thuật và nhu cầu âm nhạc. Đây là một loại hình nghệ thuật nhằm phản ánh hiện thực khách quan bằng những hình tượng có sức biểu cảm của âm thanh. Ở nhà trường THCS mục tiêu của môn học âm nhạc là thông qua việc giảng dạy một số vấn đề sơ giản về nghệ thuật âm nhạc, nhằm phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc của học sinh, tạo nên một trình độ văn hoá âm nhạc nhất định góp phần đào tạo có chất lượng những người lao động phát triển toàn diện.
Thông qua những phương tiện của nghệ thuật âm nhạc để bồi dưỡng khả năng nhận thức, phát triển tư duy, óc sáng tạo góp phần cùng các môn học khác phát triển năng lực trí tuệ cho học sinh, bồi dưỡng những năng khiếu nghệ thuật, đẩy mạnh phong trào văn nghệ quần chúng làm cho không khí của nhà trường thêm vui tươi lành mạnh. Từ mục tiêu giáo dục và những lí do chung của môn học âm nhạc nói trên, bản thân tôi nhận thấy đó là một hướng đi và là một phương pháp giáo dục đúng đắn mang tính đặc thù của việc giáo dục cái hay cái đẹp, giáo dục tình cảm, thẩm mĩ âm nhạc góp phần quan trọng vào việc hình thành nhân cách toàn diện của con người mới: Đức - Trí - Thể - Mĩ. Học sinh THCS đang trong thời kì phát triển nhanh về thể chất, tâm sinh lí, giai đoạn này các em có nhiều ước mơ, suy nghĩ về cuộc sống. Trong quá trình học âm nhạc, đây là giai đoạn rất thích hợp để phát huy và thu hút tính học tập của học sinh.
Ba mức độ biểu hiện của học tập tích cực là bắt chước - tìm tòi - sáng tạo. Sẽ thiệt thòi cho các em về nghệ thuật âm nhạc, nếu giáo viên không tạo điều kiện để học sinh học tập, rèn luyện và thể hiện sự sáng tạo của mình. Môn âm nhạc ở THCS cũng như trong chương trình học lớp 6 gồm 4 nội dung là: Học hát, tập đọc nhạc, nhạc lí và âm nhạc thường thức. Vậy, phải dạy như thế nào để phát huy và thu hút học tập của Học sinh?
 Với vị trí quan trọng như vậy nhưng thực tế từ khi tôi được phân công về giảng dạy môn âm nhạc ở trường THCS Thiết ống tôi nhận thấy chất lượng đạt chưa cao qua quá trình giảng dạy và kiểm tra. Tình trạng đó, bắt buộc bản thân tôi phải suy nghĩ cần phải làm gì để nâng cao chất lượng môn âm nhạc nói chung và đặc biệt là phân môn TĐN ở lớp 6 nói riêng? Điều cần thiết và cấp bách nhất là phải tìm ra biện pháp giảng dạy thích hợp để thu hút học tập của học sinh nhằm đưa chất lượng phân môn TĐN nói riêng và chất lượng môn học nói chung ngày một đi lên. 
 Xuất phát từ những lý do nêu trên tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm dạy TĐN để phát huy tính tích cực và tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 6 ở Trường THCS Thiết Ống”.
	1.2. Mục đích nghiên cứu
 	- Xuất phát từ mục đích của SKKN, những điểm mới và điểm khác của SKKN so với những giải pháp cũ trước đây, đề tài tôi lựa chọn với mong muốn đóng góp vào việc nâng cao “Một số kinh nghiệm dạy TĐN để phát huy tính tích cực và tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 6 ở Trường THCS Thiết Ống” sao cho đạt hiệu quả tốt nhất, đáp ứng mục tiêu giáo dục, nâng cao chất lượng học tập và học sinh thêm yêu thích môn Âm nhạc.
	- Giúp giáo viên có những phương pháp dạy TĐN hiệu quả nhất để phát huy tính sáng tạo của học sinh. 
 - Xuất phát từ mục tiêu chung của bộ môn âm nhạc ở trường Trung học
cơ sở, là giáo viên trực tiếp giảng dạy cần phải xác định tốt những nhiệm vụ sau đây:
- Xây dựng và phát triển năng lực âm nhạc của học sinh thông qua việc Dạy Tập đọc nhạc được thể hiện trong sách giáo khoa  (SGK ).
- Qua việc hướng dẫn học TĐN, giáo dục cho các em có tình cảm, đạo đức trong sáng, lành mạnh, hướng tới những điều thiện và cái đẹp trong cuộc sống .
- Xây dựng khả năng tham gia hoạt động âm nhạc, giúp cho việc phát triển toàn diện cân bằng và hài hoà.
- Phát hiện những học sinh có năng khiếu về âm nhạc, động viên và giúp các em phát triển năng khiếu của mình.
- Giúp học sinh bước đầu tập luyện một số kĩ năng đọc nhạc, giúp các em hiểu biết về một số tác giả, tác phẩm tiêu biểu và một vài sinh hoạt  âm nhạc trong đời sống xã hội, cung cấp cho các em thêm một số kiến thức mang tính văn hoá âm nhạc.
- Với tư cách là người giáo viên dạy môn âm nhạc ở trường THCS, bản thân cố gắng vận dụng các phương pháp tối ưu nhất đi từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng. Bên cạnh đó, bản thân luôn bám sát nội dung chương trình, sách giáo khoa ở bộ môn âm nhạc lớp 6. Chương trình sách giáo khoa về cơ bản là phù hợp với đối tượng học sinh ở từng khối lớp. Nếu giáo viên là người hiểu rõ mục tiêu môn học, biết cách tổ chức tiết dạy và có phương pháp phù hợp với từng tiết dạy thì nội dung bài học sẽ trở nên nhẹ nhàng hấp dẫn. Ngược lại, nếu giáo viên chưa nắm được mục tiêu môn học, coi môn học hoàn toàn là môn năng khiếu thì sẽ dẫn đến tình trạng dạy môn học này như dạy trong các trường năng khiếu (chuyên nghiệp), yêu cầu quá cao về các kĩ năng thực hành, biến nội dung các bài học trở nên quá phức tạp  và điều tất yếu là dẫn đến quá tải.
	- Để khắc phục tình trạng trên, khi thực hiện chương trình về bộ môn Âm nhạc, trước hết giáo viên cần nắm vững mục tiêu của môn học, đó là giáo dục thẩm mĩ, để giúp học sinh hiểu biết cái đẹp, cảm nhận cái đẹp và sáng tạo cái đẹp nói chung, chứ không chỉ đơn thuần là truyền đạt kiến thức và kĩ năng về âm nhạc. Điều mà giáo viên đặc biệt lưu tâm, đặc biệt chú ý đó là giáo dục cho học sinh những tri thức cần thiết về cái hay, cái đẹp, giáo dục thị khiếu thẩm mĩ lành mạnh, rèn luyện cho học sinh có hiểu biết và thể hiện tính thẩm mĩ trong cuộc sống thông qua việc học môn âm nhạc. Như Các-Mác đã nói : “Con người phải biết xây dựng cuộc sống theo qui luật của cái đẹp”.
 - Xuất phát từ những lý do và niềm hứng thú đó cá nhân đi vào nghiên cứu một đề tài hết sức lý thú và không có tham vọng gì hơn ngoài việc trình bày những kinh nghiệm trong những năm qua đứng trên bục giảng, giảng dạy bộ môn âm nhạc, việc đi vào tìm hiểu, đánh giá việc dạy và học môn âm nhạc là điều cần thiết góp phần nâng cao chất lượng dạy học: “Một số kinh nghiệm dạy TĐN để phát huy tính tích cực và tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 6 ở Trường THCS Thiết Ống”.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
	 - Đề tài nghiên cứu: “Một số kinh nghiệm dạy TĐN để phát huy tính tích cực và tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 6 ở Trường THCS Thiết Ống”.
	- Đối tượng thực nghiệm: HS lớp 6 Trường THCS Thiết Ống
1.4. Phương pháp nghiên cứu
 	 - Để bài dạy thành công tôi đó vận dụng một số PP nghiên cứu như: PP điều tra, khảo sát, tổng hợp, so sánh đối chiếu, PP phân tích...
 	 - Tham khảo, nghiên cứu tài liệu hướng dẫn về phương pháp dạy học tích cực.
 	 - Tham khảo SGK, SGV, SBT các khối 6,7,8,9. 
 	 - Áp dụng dạy thử vào giờ dạy trên lớp
 	 - Tham khảo ý kiến đồng nghiệp, thăm dò ý kiến học sinh sau mỗi giờ dạy để rút kinh nghiệm
 	 - Tích lũy các giờ dạy trên lớp, dự giờ của đồng nghiệp.
 	 - So sánh chất lượng giờ dạy, lực học của học sinh khi chưa áp dụng đề tài và với khi đó áp dụng đề tài. 
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
 - Qua thực tế hơn 10 năm giảng dạy bộ môn, tôi thấy rằng việc dạy TĐN để phát huy và thu hút tính học tập của học sinh là việc làm hết sức cần thiết. Điều đó đòi hỏi người giáo viên bộ môn, phải không ngừng trau dồi kiến thức để tổ chức, hướng dẫn các em giải quyết các tình huống, các vấn đề đặt ra trong môn học một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất. 
 - Học sinh THCS - đây là lứa tuổi có nhiều thay đổi về đặc điểm tâm sinh lý, các em bắt đầu có sự e ngại, chất giọng cũng có sự thay đổi, có em đã thể hiện giọng điệu của người lớn, sự hồn nhiên của trẻ em đã có sự giảm sút. Một số em đã tỏ ra không thích hay còn e ngại khi trình bày một bài hát trước tập thể lớp vì vậy việc tạo cho học sinh hứng thú trong học tập là một điêù hết sức cần thiết. Từ thực tế giảng dạy âm nhạc trong những năm qua tôi xin mạnh dạn trình bày để các thầy, cô và các bạn tham khảo 
 - Thúc đẩy việc gắn kiến thức lý thuyết và thực hành trong nhà trường với thực tiễn đời sống; đẩy mạnh thực hiện dạy học theo phương châm "học đi đôi với hành";
 - Góp phần đổi mới hình thức, phương pháp dạy học và đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập; thúc đẩy sự tham gia của gia đình, cộng đồng vào công tác giáo dục
 - Khuyến khích giáo viên sáng tạo, thực hiện dạy học theo chủ đề, chủ điểm có nội dung liên quan đến nhiều môn học và gắn liền với thực tiễn;
 - Góp phần đổi mới hình thức tổ chức dạy học, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập; tăng cường ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong dạy học.
 - Thực hiện chủ trương đổi mới đồng bộ mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học và kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục; gắn liền giáo dục trong nhà trường với thực tiễn cuộc sống; góp phần hình thành năng lực giải quyết vấn đề của học sinh trung học. Phát huy kết quả đã đạt được trong các năm học trước, năm học này tôi đã vận dụng linh hoạt cách dạy bài TĐN với phương pháp mới trong phân môn của mình trong các tiết dạy và thấy được hiệu quả rõ rệt. So với cách dạy học truyền thống thì cách dạy bài TĐN mới làm cho bài học phong phú hơn, học sinh tích cực, chủ động tiếp thu kiến thức. Đồng thời bài học sôi động hơn nhiều.
2.2. Thực trạng của vấn đề 
 2.2.1. Vài nét về tình hình chung và tình hình giáo dục của địa phương, nhà trường 
* Giáo viên: 
Đội ngũ giáo viên của trường THCS Thiết Ống có chuyên môn nhiệt tình trong công tác, ham học hỏi... Được sự chỉ đạo sát sao, tận tình của Ban Giám Hiệu nhà trường.
* Học sinh: 	
 - Các em học sinh lớp 6 đã tiếp cận với kiến thức chương trình THCS mới 
 - Học sinh ngoan, đa số các em rất yêu thích môn Âm nhạc. Học sinh cảm nhận giai điệu các bài TĐN khá tốt. Thực hiện các bài TĐN với đàn tương đối tốt.
2.2.2. Thực trạng về chương trình Âm nhạc lớp 6 bậc THCS
* Thuận lợi: 
- Chương trình Âm nhạc lớp 6 theo quy định về chuẩn kiến thức kỹ năng của Bộ Giáo dục và Đào tạo hiện nay là phù hợp với đa số đối tượng học sinh.
- Cách trình bày của sách giáo khoa thuận lợi cho việc thiết kế bài học theo phương pháp dạy học tích cực.
* Khó khăn:
- Một số bài phân bố chưa cân đối về nội dung, kiến thức.
2.2.3. Thực trạng đối với giáo viên.
* Thuận lợi:
- Là một giáo viên đã có nhiều năm giảng dạy bộ môn Âm nhạc ở trường THCS. Được tiếp xúc với phương pháp dạy học công nghệ hiện đại, đào tạo cơ bản, dạy đúng chuyên nghành và được tham gia các lớp tập huấn chuyên đề...
- Cá nhân luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của cấp trên, chuyên môn nhà trường, sự phối hợp, cộng tác và giúp đỡ của các đồng chí, đồng nghiệp và sự đón nhận yêu mến của các em của học sinh thân yêu.
* Khó khăn:
- Toàn trường chỉ có một mình giảng dạy bộ môn Âm nhạc.
- Điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn: Phòng học bộ môn, các phương tiện nghe nhìn, đồ dùng dạy học còn thiếu, chưa có.... 
2.2.4. Thực trạng đối với học sinh.
* Thuận lợi:
- Đa số các em học sinh lớp 6 đều chăm ngoan, có ý thức trong việc học tập, yêu thích học tập bộ môn.
* Khó khăn:
- Là trường khó khăn thuộc vùng 30A của chính phủ.
- Một số các em học sinh chưa thật hứng thú với việc học tập bộ môn Âm nhạc, còn rụt rè, thiếu tự tin, ngại thể hiện trước lớp trước tập thể...
 Cụ thể thực trạng về hứng thú học tập môn Âm nhạc của học sinh khối lớp 6 trường THCS Thiết ống (Trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm) như sau: 
- Bảng số 1: 
 Kết quả kiểm tra hứng thú học tập phân môn Âm nhạc khối lớp 6 đầu năm học 2017 - 2018 như sau:
+ Về mức độ yêu thích môn học bằng hình thức “Giơ tay biểu quyết”:
Rất hứng thú
Hứng thú
Không hứng thú
Tổng số HS
SL
%
SL
%
SL
%
25
33,3
41
54,7
9
12
75
 + Kiểm tra đánh giá Học sinh bằng hình thức: “Trình bày hát tốp ca, song ca”
 Điểm Đ từ 
7-10
Điểm Đ từ 
5 - 6
Điểm CĐ
Tổng số HS
SL
%
SL
%
SL
%
27
36
41
54,7
7
9,3
75
Nhận xét: 
- Với kết quả kiểm tra hứng thú học tập của học sinh, tỉ lệ học sinh không yêu thích môn học chiếm tỉ lệ 12% em điều này ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng dạy học bộ môn tại đơn vị.
- Nguyên nhân dẫn đến số em chưa hứng thú với việc học tập môn Âm nhạc là do các em chưa thật sự coi trọng môn học, cho rằng đây là môn học chỉ đánh giá xếp loại, một phần là thiếu đi sự quan tâm của các bậc phụ huynh đối với con em mình. Thời đại công nghệ thông tin phát triển rất nhiều trò chơi giải trí cuốn hút các em... 
- Từ những nguyên nhân trên, dẫn đến kết quả học tập bộ môn âm nhạc 6 chưa đạt được kết quả như mong muốn của bản thân.
 2.3. Giải pháp và tổ chức thực hiện.
	 Cũng như các môn học khác, môn học âm nhạc nhằm trang bị cho lớp trẻ một trình độ văn hoá âm nhạc trong một tổng thể của chương trình giáo dục toàn diện. Nội dung môn âm nhạc sẽ phải bao gồm một số kỹ năng tối thiểu về ca hát, những vấn đề về lí thuyết âm nhạc sơ giản, hướng dẫn nghe nhạc, tìm hiểu âm nhạc giúp các em nâng cao năng lực cảm thụ và yêu thích môn học này.
Quan niệm và cảm xúc của mỗi người trước cái đẹp luôn khác nhau, từ quan niệm đó nảy sinh nhiều ý tưởng và trường phái khác nhau trong nghệ thuật. Trong quá trình giảng dạy âm nhạc ở trường THCS, Giáo viên cần tạo mọi điều kiện để học sinh phát huy được những cảm xúc nghệ thuật, những sáng tạo trong học tập. Muốn làm được điều đó học sinh cần có quá trình rèn luyện không chỉ ở môn âm nhạc. Sáng tạo giúp học sinh phát huy được những suy nghĩ tư tưởng và hành động của mình, nâng cao kết quả học tập và hình thành những năng lực riêng biệt của các em.
Học TĐN thực chất là quá trình bắt chước của Học sinh để đọc đúng giai điệu, lời ca của bài hát. Sự bắt chước này gồm hoạt động nghe giáo viên đọc mẫu, hoặc đánh đàn rồi tái hiện lại. Với sự bắt chước đó thì chưa phát huy và thu hút tính học tập của các em, vậy muốn các em có sự thích thú trong học tập giáo viên cần phải làm như thế nào?
Ngoài cách dạy TĐN theo các bước cơ bản, để phát huy tính tích cực học tập của học sinh, giáo viên có thể đảo các bước và sử dụng những phương pháp sau:
 2.3.1. Học sinh tập nhận biết nốt nhạc theo nhiều cách
Khi ở cấp học dưới các em chỉ say mê học hát và ít được biết đến 7 nốt nhạc do đó nhiều em còn chưa nhận biết được 7 nốt nhạc (Đô, Rê, Mi, Pha, Son, La, Si). Chính vì vậy khi lên lớp 6 các em học bài tập đọc nhạc còn khó khăn vì chưa nhận biết được nốt nhạc. Do đó giáo viên phải đưa ra một số cách giúp các em nhận biết được nốt nhạc.
 *Ví dụ 1: Những bạn học sinh đã biết nốt nhạc thì giáo viên giao nhiệm vụ là nhận một đến hai bạn để kèm cặp, bằng cách các em viết bảy nốt nhạc lên khuông và yêu cầu các bạn nhớ từng nốt. 
 *Ví dụ 2: Giáo viên hướng dẫn các em nhận biết nốt nhạc trên bàn tay. Giáo viên quy định nốt trên ngón và khe ngón tay để các em dễ nhớ. Nốt (Đồ, Rê) nằm dưới ngón tay số 5, nốt Mi nằm trên ngón tay số 5, nốt Pha nằm giữa khe số 4 và 5, nốt Son nằm trên ngón tay số 4, nốt La nằm giữa khe số 3 và 4, nốt Si nằm trên ngón tay số 3, nốt Đô nằm giữa khe số 2 và 3. Cách dạy như vậy giúp học sinh dễ học vì các em có thể học bất cứ lúc nào các em muốn.
2.3.2.  Luyện tập cao độ
Muốn giúp cho học sinh đọc chuẩn xác cao độ các nốt nhạc trong bài tập đọc nhạc, chúng ta phải thực hiện luyện tập cao độ cho học sinh.
Qua bước tập nói tên nốt nhạc, học sinh đã phát hiện được các nốt nhạc được sử dụng trong bài, tôi yêu cầu các em sắp xếp các nốt nhạc theo thứ tự từ thấp đến cao rồi ghi lên bảng. Sau đó, tôi đàn giai điệu của chuỗi âm thanh khoảng 2 âm – 3 âm theo chiều đi lên và đi xuống để học sinh đọc theo tiếng đàn. Đây là một bước rất quan trọng nhằm phát triển tai nghe của học sinh. Vì vậy, chúng ta không nên sử dụng phương pháp dạy truyền khẩu mà để học sinh tự nghe và đọc dựa vào tiếng đàn.
Khi đàn nên chú ý dịch giọng sao cho phù hợp với giọng của học sinh. Tránh đàn cao quá hoặc thấp quá sẽ làm cho học sinh cảm thấy không tự tin tập đọc nhạc ở các bước tiếp theo.
Với những bài có thang âm liền bậc, tôi hướng dẫn học sinh đặc biệt là học sinh năng khiếu đọc các quãng trong thang âm để phát huy khả năng nghe cũng như đọc nhạc cho các em.
Ví dụ: Bài tập đọc nhạc số 7: Chơi đu ( Trang 47 sách Âm nhạc 6 – NXB Giáo dục)
Sau khi quan sát tranh bài tập đọc nhạc, tôi yêu cầu học sinh nói tên các nốt nhạc được sử dụng trong bài:
+ Em hãy nêu tên các nốt nhạc chính được sử dụng trong bài? (Nốt Đô, Rê, Mi, Son, La, (Đô))
+ Em hãy sắp xếp các nốt nhạc đó theo thứ tự từ thấp đến cao?
Tôi đàn giai điệu của thang âm này một lần rồi yêu cầu học sinh đọc theo chiều đi lên và đi xuống nhiều lần để học sinh nhớ được cao độ các nốt nhạc.
 2.3.3. Học sinh đọc và tự kiểm tra lẫn nhau.
	Trong quá trình học TĐN, các em đọc đúng về cao độ, giai điệu, để các em thuộc bài nhanh và nhớ giai điệu bài TĐN, giáo viên có thể chia nhóm để các em tự ôn tập và kiểm tra lẫn nhau.
*Ví dụ: Bài TĐN số 6- Trời đã sáng rồi giáo viên chia lớp thành 2 nhóm. Lần lượt từng nhóm trình bày, sau đó giáo viên gọi từng nhóm nhận xét các bạn đọc.
Hoặc giáo viên chia nhóm và vận dụng hình thức đọc :
	Nhóm 1 đọc câu 1 và câu 3
	Nhóm 2 đọc câu 2 và câu 4
Sau đó đổi ngược lại.
Giáo viên có thể chia thành nhiều nhóm nhỏ để các em đọc và kiểm tra lẫn nhau
2.3.4. Khuyến khích kỹ năng nghe và đánh giá của học sinh.
Để học sinh không bị thụ động trong cách lựa chọn tiết tấu cho bài TĐN, giáo viên khuyến khích kỹ năng nghe và đánh giá của học sinh bằng cách như sau: giáo viên thay đổi tiết tấu, tốc độ hay dịch giọng bản nhạc để học sinh nhận biết và thực hành.
*Ví dụ 1: Bài TĐN số 5 Vào rừng hoa
Giáo viên đàn cho học sinh đọc nhạc với nhịp Disco. Rồi lần lượt chuyển nhịp Rumba, Chacha..., yêu cầu học sinh nghe và đọc theo nhịp đàn.
? Các em hãy cho cô giáo biết sự thay đổi tiết tấu như cô và các em vừa trình bày có phù hợp với bài TĐN không?
HS nêu ý kiến dựa vào kỹ năng nghe của bản thân.
*Ví dụ 2: Bài TĐN số 3 Thật là hay
Giáo viên thay đổi tốc độ của bài TĐN: Từ tempo 100 xuống 80. 
? Em có nhận xét gì nếu cô thay đổi tốc độ bài TĐN như cô vừa trình bày?
Học sinh trả lời: Bài TĐN nếu đọc ở tốc độ chậm sẽ không phù hợp với sắc thái của bài TĐN vì bài TĐN có tính chất vui tươi, rộn ràng, trong sáng.
*Ví dụ 3: Bài TĐN số 5 Vào rừng hoa
Giáo viên dịch giọng bài TĐN xuống một quãng 2, giáo viên bắt nhịp học sinh trình bày bài TĐN
? Em có nhận xét gì khi cô dịch giọng bản 

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_kinh_nghiem_day_tdn_de_phat_huy_tinh_tich_cuc_va.doc