SKKN Một số biện pháp nhằm thúc đẩy động cơ và hứng thú học pascal cho học sinh lớp 11 trường THPT Mường Lát

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM THÚC ĐẨY ĐỘNG CƠ VÀ HỨNG THÚ HỌC PASCAL CHO HỌC SINH LỚP 11 TRƯỜNG THPT MƯỜNG LÁT.
A : MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài.
	Tin học cũng như bất cứ môn học nào khác ở nhà trường đều cung cấp kiến thức khoa học, hình thành thế giới quan khoa học cho học sinh và đóng góp vai trò quan trọng trong việc phát triển tư duy người học. Trong quá trình giảng dạy, người thầy luôn phải đặt ra cái đích, đó là giúp học sinh nắm vững kiến thức cơ bản, hình thành phương pháp, kỹ năng, kỹ xảo, tạo thái độ và động cơ học tập đúng đắn để học sinh có khả năng tiếp cận và chiếm lĩnh những nội dung kiến thức mới theo xu thế của thời đại và giải quyết phù hợp các vấn đề nảy sinh. 
Để nâng cao chất lượng dạy học, cần phải đổi mới phương pháp dạy học. Hòa vào su thế chung của thế giới, trong thập kỷ cuối của thế kỷ XX, nước ta đã phát động đổi mới phương pháp dạy học nhằm đáp ứng tốt nhu cầu chiếm lĩnh tri thức và rèn luyện của người học trong thời đại mới.
Ngày nay trong hoạt động giáo dục, vấn đề quan trọng đang đặt ra là làm thế nào để đạt được yêu cầu của dạy học tích cực. Để thực hiện được vấn đề này trong nhà trường phổ thông ở tất cả các môn học quả là một vấn đề nan giải. Hơn nữa, làm thế nào để thực hiện được phương pháp dạy học tích cực trong dạy học tin học thì càng khó khăn gấp bội. Như chúng ta đã biết, chương trình sách giáo khoa tin học 11 trang bị cho học sinh một số kiến thức cơ bản về lập trình và ngôn ngữ lập trình bậc cao, bên cạnh đó rèn luyện cho các em kỹ năng giải được một số bài toán cơ bản trên máy tính bằng cách vận dụng được các kiến thức về thuật toán, cấu trúc dữ liệu, ngôn ngữ lập trình cụ thể Qua những năm dạy học, tôi nhận thấy khi học pascal học sinh thường không hứng thú với môn học này vì nhiều lý do như: khô khan, khó hiểu, đòi hỏi tư duy nhiều, các thuật ngữ bằng tiếng anh và nội dung liên quan tới toán học cũng là vấn đề khó khăn làm cho môn học pascal trở nên không hứng thú đối với học sinh. Do đó để học được đòi hỏi học sinh phải có hứng thú. Thế nên, nếu giáo viên không có cách tổ chức học tập tốt, tiết học này sẽ trở thành tiết học buồn chán, nặng nề, làm nguội lạnh sự nhạy bén trong tư duy của người học. Chính vì thế, việc vận dụng, thực hiện nhiều phương pháp mới vào dạy học là một yêu cầu rất cần thiết.
Là một giáo viên giảng dạy tôi đã cố gắng, nhiệt tình giảng dạy và đã đạt được kết quả nhất định, song trong thâm tâm, tôi cảm thấy chưa thật hài lòng với cách dạy của mình. Tôi mong muốn các tiết dạy của mình phải làm sao tốt hơn nữa. Niềm mong mỏi tưởng như đơn giản song thực sự là bài toán khó đối với tôi. Từ sự trăn trở này tôi đã tìm tòi, nghiên cứu nhiều giải pháp dạy học và giải pháp dạy học mà tôi đặc biệt cảm thấy tâm đắc và đã đem lại hiệu quả cao khi áp dụng vào dạy học là gợi động cơ và tạo cho học sinh hứng thú trong học tập. Vì vậy, tôi quyết định chọn đề tài “ Một số biện pháp nhằm thúc đẩy động cơ và hứng thú học pascal cho học sinh lớp 11 tại trường THPT Mường Lát ” Với mong muốn giúp học sinh chủ động khai thác những kiến thức cơ bản một cách chắc chắn và sâu sắc. Từ đó áp dụng linh hoạt vào các dạng bài tập thường gặp.
II. Mức độ nghiên cứu đề tài.
	Với phạm vi bài viết này tôi xin trao đổi với các đồng nghiệp cách sử dụng phương pháp gợi động cơ và hứng thú nhằm phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học tin học lớp 11.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 
	Học sinh lớp 11E, 11G của trường THPT Mường Lát năm học 2015-2016.
Lớp 
11E
11G
Sĩ số
38
42
IV. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài 
	Để góp phần tạo nên sự chuyển biến trong dạy học bộ môn, đáp ứng yêu cầu phát triển xã hội. Trong mỗi giờ học luôn tạo hứng thú cho học sinh đã phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập. Mỗi bài học chứa đựng một số vấn đề cơ bản của tin học, bằng sự hiểu biết của mình, tôi nêu vấn đề, tổ chức cho học sinh giải quyết vấn đề nhằm phát huy tính tích cực và huy động bộ não các em làm việc hết công suất cho mỗi bài học, không còn tình trạng học sinh ngồi im thụ động chỉ có vài em được phát biểu và làm việc với giáo viên trong tiết học, từ đó góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả giờ dạy.
B : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I. Cơ sở lý luận của vấn đề.
1. Các khái niệm cơ bản
Khái niệm hứng thú 
	Hứng thú là thái độ đặc biệt của cá nhân đối với đối tượng nào đó, nó có ý nghĩa đối với cuộc sống và có khả năng mang lại khoái cảm cho cá nhân trong quá trình hoạt động. 
	Hứng thú biểu hiện ở sự tập trung cao độ, ở sự say mê, hấp dẫn bởi nội dung hoạt động, ở bề rộng và chiều sâu của hứng thú. Hứng thú làm nảy sinh khát vọng hành động, làm tăng hiệu quả của hoạt động nhận thức, tăng sức làm việc. 
Khái niệm hứng thú học tập môn Tin học: là thái độ lựa chọn đặc biệt của người học đối với quá trình của sự lĩnh hội tri thức cũng như kỹ năng của môn Tin học do thấy được sự hấp dẫn và ý nghĩa thiết thực của môn học đối với bản thân.
2.Tầm quan trọng của hứng thú đối với hoạt động học.
	Trong bất cứ công việc gì, nếu có hứng thú làm việc con người sẽ có cảm giác dễ chịu với hoạt động, nó là động cơ thúc đẩy con người tham gia tích cực và sáng tạo hơn vào hoạt động đó. Ngược lại nếu không có hứng thú, dù là hành động gì cũng sẽ không đem lại kết quả cao.
	Đối với các hoạt động nhận thức, sáng tạo, hoạt động học tập, khi không có hứng thú sẽ làm mất đi động cơ học, kết quả học tập sẽ không cao, thậm chí xuất hiện cảm xúc tiêu cực.
3. Khái niệm động cơ học tập
	Khi con người có nhu cầu học tập, xác định được đối tượng cần đạt thì xuất hiện động cơ học tập. Động cơ học tập được thể hiện ở đối tượng của hoạt động học, tức là những tri thức, kỹ năng, kỹ xảo, những kích thích đối với hoạt động học tập của các em. 
	Có thể hiểu động cơ học tập của trẻ như là sự định hướng của các em đối với việc lĩnh hội tri thức, với việc dành điểm tốt và sự ngợi khen của cha mẹ, giáo viên
II. Thực trạng của vấn đề.
 Trường THPT Mường Lát là một trường thuộc khu vực miền núi, nên còn gặp rất nhiều khó khăn về cơ sở vật chất phục vụ quá trình dạy và học, đặc biệt là môn Tin học. Năm học 2015 – 2016 toàn trường có 19 lớp, trong đó có 2 phòng máy vi tính, mỗi phòng có 22 máy và chưa có điều kiện để lắp máy chiếu cho 2 phòng này. 
Vào năm học 2015 – 2016 tôi được phân công dạy môn tin học cho 6 lớp 11, trong đó có hai lớp mà tôi thử nghiệm để nghiên cứu cho đề tài này là lớp 11E và lớp 11G. Nhìn chung các em đều ngoan và có thái độ kính trọng thầy cô giáo. Số tiết dạy học kỳ 1 là 1 tiết/lớp/tuần, học kỳ 2 là 2 tiết/ tuần/ lớp. 
Khảo sát chất lượng đầu năm: Trong tổng số 80 học sinh của hai lớp 11E và 11G thì số điểm từ trung bình là 30 học sinh, điểm khá là 6, điểm dưới trung bình là 50 học sinh. Không có học sinh nào được điểm giỏi. 
Sau khoảng 5 tuần giảng dạy, trong các giờ học trên mỗi lớp trung bình có khoảng 03 học sinh vắng mặt, 02 học sinh ngủ gật, 05 - 10 học sinh không chú ý hoặc giả vờ chú ý, các em không chịu phát biếu ý kiến để xây dựng bài, nhiều học sinh không chuẩn bị bài ở nhà. Các học sinh khi gọi lên kiểm tra bài cũ thì số lượng thuộc bài rất ít.
 Với đặc thù rất quan trọng của môn Tin học cho học sinh phổ thông là thực hành trên máy tính là bắt buộc và là một cấu thành của bài giảng lý thuyết. Đặc biệt ngôn ngữ lập trình pascal đòi hỏi sự tư duy của người học rất cao mà trong chương trình tin học mà các em đã phải học. Đối với môn tin học sẽ là rất khó dạy khi giáo viên hoàn toàn không được dùng máy tính để minh họa hay thực hành các thao tác mẫu của bài học. Nếu thầy và trò trên lớp được học tập hoàn toàn với phấn và bảng (học chay), cộng thêm với điều kiện gia đình, sự quan tâm về tinh thần từ phía gia đình đối với các em không được đồng đều, sự khập khiễng về ý thức, nhận thức giữa học sinh ở thị trấn và ở xã cũng gây không ít khó khăn cho cả thầy và trò trong quá trình dạy và học và dẫn đến học sinh tiếp thu một cách thụ động, không có hứng thú với môn tin học vì cảm thấy khó.
Từ thực trạng trên, để tiết dạy hiệu quả hơn, trong chuyên đề này tôi xin trình một số biện pháp nhằm thúc đẩy động cơ và hứng thú cho học sinh vào dạy học tin hoc 11. Trong quá trình thực hiện tôi cố gắng trình bày khá chi tiết với kỹ thuật gợi động cơ hoạt động cho học sinh, kích thích hứng thú học tập và định hướng một cách hữu hiệu hoạt động học tập cho học sinh. Với cách thức như vậy, tôi tin rằng học sinh có thể dễ dàng nắm được các kiến thức, từ đó phân tích, tổng hợp, khái quát hóa để hình thành và phát triển phương pháp cũng như kỹ năng lập trình.
III. Các giải pháp và tổ chức thực hiện. 
 Để đánh giá mức độ hiệu quả của các biện pháp được xây dựng, tôi đã tiến hành thực hiện với 2 lớp 11E và lớp 11G. Các phương pháp được tôi sử dụng cho nhóm thực nghiệm như sau:
1. Gây hứng thú ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới thiệu đề mục mới:
 Ngay từ bước chân của giáo viên vào lớp với thái độ vui vẻ thân mật đối với học sinh đã tạo nên không khí hào hứng chung của cả lớp để chuẩn bị bước vào bài học mới, sự hứng thú học tập chỉ thực sự bắt đầu với phần giới thiệu gây hấp dẫn đối với học sinh. 
* Ví dụ 1: Để bước vào tiết học “Cấu trúc rẽ nhánh” (tiết 11 Tin học 11) tôi vào lớp trên tay cầm một cành me nhỏ (có từ hai nhánh trở lên, tôi cố ý để nhánh thứ nhất chỉ toàn quả chín, nhánh thứ hai toàn các quả chưa chín) chìa ra và hỏi:
Các em biết cô đang cầm trên tay vật gì không nào? (Có thể có rất nhiều câu trả lời đúng thậm chí cũng có học sinh trả lời sai nhưng sẽ tạo được không khí vui tươi, rộn ràng vào đầu tiết học, gây được sự tò mò, suy nghĩ và sự tập trung ở học sinh), và đã hấp dẫn hơn khi tôi nói thêm: Đây là một cành me có cả quả xanh và quả chín, nếu bạn nào thích ăn quả chín thì hái ở nhánh đầu tiên, nếu bạn nào thích ăn quả chưa chín hẳn thì hái ở nhánh thứ hai. Và đương nhiên nếu bạn nào không thích ăn me thì sẽ không được hái. 
Như thế tiết học sẽ trở nên vui hẳn ra. Sau đó tôi giới thiệu thêm nhiều trường hợp có dạng mệnh đề: nếuthì, hoặc nếuthìnếu không thì để học sinh hiểu khái niệm rẽ nhánh.
Ví dụ 2. Để bước vào mục cấu trúc chung của một chương trình, tôi đưa ra một câu đố đơn giản mà học sinh nào cũng có thể trả lời được. “Cô đố các em biết một bài văn gồm có mấy phần, kể tên?”, từ đó tôi dẫn dắt đến các thành phần của một chương trình: Gồm có hai phần: Phần khai báo và phần thân.
2. Áp dụng phương pháp truyền đạt sao cho học sinh hứng thú với mọi vấn đề: Khi truyền đạt, giảng dạy Pascal trên lớp do đặc thù môn học này đòi hỏi mức độ tư duy nhất định ở học sinh, các em khó tư duy nên khi truyền đạt kiến thức mới cũng như khi tìm thuật toán, tôi đưa ra các vấn đề liên quan đến cuộc sống giúp các em dễ hình dung được vấn đề cũng như công việc các em phải giải quyết. 
Ví dụ 1: Khi giảng bài câu lệnh lặp, để học sinh phân biệt được thế nào là lệnh lặp với số lần lặp biết trước, thế nào là lệnh lặp với số lần lặp không biết trước, tôi lấy ví dụ như sau: “Thầy thể dục yêu cầu các em chạy vòng quanh sân trường 5 vòng đó là số lần lặp biết trước, còn nếu thầy yêu cầu các em chạy vòng quanh sân trường đến khi nào mệt thì nghỉ thì thầy sẽ không biết trước học sinh sẽ chạy bao nhiêu lần”. Và khi đó tôi sẽ yêu cầu học sinh đưa thêm nhiều ví dụ về công việc hằng ngày của các em mà có lặp đi lặp lại rồi yêu cầu các em phân tích đó là công việc, hoạt động có biết trước số lần lặp không”. Như một ngày em tắm bao nhiêu lần? và em học bài cho đến khi nào thuộc bài. Thời gian đầu tôi đưa ra các ví dụ gắn liền với thực tế, để các em tìm cách giải quyết tốt nhất vấn đề đó trong cuộc sống cũng vừa là giúp các em biết cách xử lý các tình huống có thể gặp trong cuộc sống sau này. Không gì thú vị bằng trong giờ học tự mình ra đề bài sau đó tự mình giải được bài tập đó. Do đó, ngoài những bài tập do tôi đưa ra, tôi đã lồng vào các tiết thực hành, làm bài tập, cho các em tự ra đề rồi giải, một khi các em có thể tự ra đề là các em đã hiểu rất rõ về câu lệnh đã học và cũng đã nắm được hướng giải quyết bài toán đó nên khi giải sẽ rất nhanh và được giáo viên khích lệ kịp thời sẽ khiến các em rất phấn chấn, mong muốn giải ra được nhiều bài tập hơn nữa.
3. Sử dụng giáo án điện tử và tận dụng tối đa các giờ học tại phòng thực hành.
Giáo án điện tử là phương tiện hỗ trợ cho giáo viên, giúp bài giảng sinh động hơn, học sinh hứng thú học tập và dễ dàng tiếp thu bài. Vì vậy, để giúp học sinh khắc sâu kiến thức, kích thích nguồn cảm hứng học tập, khi giảng dạy tôi kết hợp hài hòa giữa màn hình với lời giảng và giữa màn hình với ghi bảng sao cho linh hoạt uyển chuyển. 
Qua thực tế giảng dạy tôi nhận thấy hầu hết các em đều rất thích được lên phòng máy để thực hành, thích được học tại phòng đa năng để được học các bài giảng điện tử, có âm thanh, hình ảnh, màu sắc sinh động. Nếu chúng ta chuẩn bị được thật nhiều những giờ dạy trên các phòng này cũng là một trong những biện pháp tạo hưng phấn cho học trò. Hạn chế đi cách dạy thông báo khô khan, tẻ nhạt, hay giáo viên chiếu – học sinh chép.
4. Gây hứng thú cho học sinh trong các tiết học bằng các trò chơi đơn giản	
Học sinh bao giờ cũng thích vừa học vừa chơi, chơi để lĩnh hội tri thức mới từ trò chơi, chơi để làm cho không khí lớp học trở nên vui vẻ, tạo ra sự đoàn kết giữa các em, giảm căng thẳng trong các giờ học. Nếu chúng ta chịu khó nghĩ ra các trò chơi có hàm ý nội dung cần truyền đạt trong trò chơi ấy chắc chắn các em sẽ tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả và không thấy chán mỗi khi đến giờ tin học, nếu giáo viên biết cách sắp xếp thời gian hợp lý tổ chức trò chơi cho học sinh thì học sinh rất hào hứng học
* Ví dụ 1 . Trong giờ “Câu hỏi và bài tập”- Tiết 10 theo PPCT Tin 11 tôi cho học sinh chơi trò chơi như sau: Chọn 2 đội lên bảng (khoảng 3 học sinh/ đội) để viết tất cả các từ tiếng Anh thuộc các kiểu dữ liệu chuẩn và các từ khóa đã học. Học sinh còn lại dưới lớp được chia ra làm cổ động viên tinh thần cho 2 đội chơi. Như vậy sau trò chơi các em vừa nhớ hết các từ khóa trong tin học lại vừa bổ sung thêm vốn từ mới trong Tiếng Anh.
* Ví dụ 2: Để bước vào tìm hiểu ví dụ sắp xếp một dãy số nguyên bằng thuật toán tráo đổi (Bài 11. Kiểu mảng, mục 1b, ví dụ 2), để các em hiểu ý tưởng của thuật toán tôi cho 5 học sinh lên bảng chơi trò xếp hàng, sau đó giáo viên đưa ra nguyên tắc (cách) xếp hàng sao cho người đứng sau luôn cao hơn người đứng trước. Cứ lần lượt so sánh từng cặp một nếu thấy thỏa mãn điều kiện đã cho thì tiến hành đổi chỗ, cứ như vậy cho đến khi hết lượt và lặp lại quá trình này cho tới khi học sinh thấp nhất sẽ đứng đầu hàng, học sinh cao nhất sẽ đứng cuối hàng, đảm bảo trong hàng người đứng sau luôn cao hơn người đứng trước. 
Như vậy sẽ giảm bớt sự trừu tượng trong cách biểu diễn thuật toán, học sinh thấy được quy luật của sự đổi chỗ các phần tử và các em bị cuốn vào hoạt động và lời giảng của giáo viên, từ đó giúp các em hiểu chương trình và không còn tâm lý sợ tìm hiểu chương trình chỉ toàn các câu lệnh mà các em cho là khô khan, khó hiểu.
5. Yêu cầu đưa ra của giáo viên phải vừa sức với học sinh.
Thực chất của việc học tập là chuỗi vấn đề được đặt ra, được nhìn nhận, rồi được nhận thức ở mức độ cao hơn. Khi giáo viên giúp các em nắm được cái cốt lõi của một nội dung sẽ kích thích các em suy luận và tìm tòi, phát triển một nôi dung khác. Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh
*Ví dụ: Trong tiết học “Kiểu mảng” – Tiết 34, sau khi học sinh đã học tốt bài kiểu mảng thì tôi yêu cầu các em làm thêm bài tập tương tự trên máy tính. (Chẳng hạn từ bài toán tìm số lớn nhất của dãy số nguyên hãy suy ra cách viết chương trình tìm số bé nhất có trong dãy, hoặc từ bài toán sắp xếp dãy số tăng dần các em hãy suy ra cách viết chương trình sắp xếp dãy số thành dãy giảm dần.) 
Với yêu cầu đơn giản như vậy các em sẽ cảm thấy việc giải các bài toán tương tự các bài toán đã có là vừa sức, kích thích sự ham muốn giải các bài tập mà lâu nay các em cho là tự mình rất khó có thể giải quyết. Điều này sẽ làm các em có được niềm vui trước sản phẩm tinh thần của chính mình, tạo được tâm lý thoải mái, vui vẻ trong các em. Giúp các em chủ động giải bài tập, có thể giải theo cách tương tự bài giáo viên ra hoặc giải theo cách của các em nghĩ ra.
II. Vận dụng phương pháp gây hứng thú cho học sinh trong các tiết học bằng các trò chơi đơn giản vào dạy câu lệnh lặp For Do trong bài CẤU TRÚC LẶP.
a. Mục tiêu cần đạt:
Sau khi học song bài này, học sinh:	
 - Biết được ý nghĩa của cấu trúc lặp.
 - Biết được cấu trúc chung của lệnh lặp for trong ngôn ngữ lập trình Pascal.	
 - Biết sử dụng đúng hai dạng lệnh lặp For trong ngôn ngữ lập trình Pascal.
b. Trọng tâm bài học: 
 Biết sử dụng đúng hai dạng lệnh lặp For trong ngôn ngữ lập trình Pascal.
c. Các bước tiến hành:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
 GV: - Chuẩn bị hai mươi chiếc đĩa nhỏ (bằng giấy), trên đĩa ghi các số bí mật, chia làm hai chồng khác nhau, úp xuống.
-Chuẩn bị còi làm hiệu lệnh.
-Chuẩn bị một số phần thưởng như bút, vở cho độ giành chiến thắng.
GV: - Cử ra một học sinh để làm trọng tài.
- Cử ra một học sinh để làm thư ký.
GV: công bố thể lệ cuộc thi như sau:
+ sau tiếng còi của trọng tài là cuộc thi bắt đầu, học sinh của hai đội phải khẩn trương lên lật chiếc đĩa của đội mình, sau đó chạy lên phía bảng ghi số đó lên bảng, khi lật hết số đĩa người cuối cùng phải cộng thật nhanh tổng các số ghi trên đĩa bằng bao nhiêu.
+đội nào ít thời gian có kết quả chính xác, đội đó thắng cuộc.
*Bắt đầu chơi:
*sau khi trò trò chơi kết thúc, giáo viên sẽ hỏi cả hai đội chơi
Các em có nhận xét gì về trò chơi này?
GV: Đối với những thuật toán có những thao tác phải thực hiện lặp đi lặp lại một số lần thì máy tính có thể thực hiện hiệu quả hơn các thao tác lặp bằng cấu trúc lặp.
Từ đó tôi đưa ra khái niệm về Cấu trúc lặp.
 HS: -Chia làm hai đội chơi, mỗi đội 15 em.
-Các em cử ra đội trưởng của đội mình.
- quan sát thấy đội thứ nhất học sinh ghi liên tiếp các số sau:
10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80
-quan sát thấy đội thứ hai học sinh ghi liên tiếp các số sau:
80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 
- cả hai đội đưa ra kết quả là tổng các số hạng trên. Theo luật chơi đội nào hết ít thời gian, chính xác đội đó sẽ thắng cuộc.
Đội thứ nhất cử đại diện lên trả lời:
-đây là phép tính tổng các số hạng được ghi trên đĩa, số hạng đầu tiên tham phép tính là số nhỏ đến số cuối cùng là số hạng lớn nhất và cũng được lặp đi lặp lại một số lần nhất định.
Đội thứ hai cử đại diện lên trả lời:
-về thực chất đây cũng là phép tính tổng các số hạng ghi trên đĩa, chỉ có khác là số hạng đầu tiên tham gia phép tính là số lớn nhất đến số cuối cùng là số hạng nhỏ nhất và cũng được lặp đi lặp lại một số lần nhất định.
 2. Hoạt động 2: Tìm hiểu lệnh lặp For của ngôn ngữ lập trình Pascal.
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
 1. Yêu cầu học sinh nghiên cứu sách giáo khoa và cho biết cấu trúc chung của For?
 - Giải thích:
 : Là biến kiểu nguyên, kí tự.
 - Hỏi: Trong bài toán tính tổng trên, là bao nhiêu?
 - Dẫn dắt : Những lệnh nào cần lặp lại ta đặt sau Do.
 - Hỏi : Em có nhận xét gì về giá trị của ?
 - Dẫn dắt: Khi đó lệnh For được gọi là For tiến. Ngôn ngỡ lập trình Pascal còn có một dạng For khác gọi là For lùi.
 2. Yêu cầu: Hãy trình bày cấu trúc chung