SKKN Biện pháp tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh trong phân môn vẽ tranh, môn Mĩ Thuật lớp 7
Ngày nay, nhiều thành tựu khoa học, công nghệ xuất hiện một cách hết sức bất ngờ và đổi mới một cách cực kì nhanh chóng. Theo đó hệ thống giáo dục cũng đang đặt ra những yêu cầu cần phải đổi mới. Trước đòi hỏi của thực tiễn, nước ta đang trên con đường hội nhập và phát triển thì đổi mới giáo dục, trong đó đổi mới phương pháp dạy học là hết sức cần thiết. Đổi mới giáo dục đòi hỏi nhà trường không chỉ trang bị cho học sinh những kiến thức đã có của nhân loại mà còn phải bồi dưỡng, hình thành ở học sinh tính năng động, óc tư duy sáng tạo và kĩ năng thực hành áp dụng, tức là đào tạo những người lao động không chỉ có kiến thức mà phải có năng lực hành động, kĩ năng thực hành.
Ở nhà trường trung học cơ sở, môn Mĩ thuật có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành nhân cách và những phẩm chất tư duy cho học sinh, góp phần đáp ứng những yêu cầu của thời đại trong mục tiêu đào tạo con người. Là một môn học thuộc nhóm khoa học xã hội, môn Mĩ thuật có tầm quan trọng trong việc giáo dục quan điểm, tư tưởng, tình cảm cho người học. Để học sinh thực sự yêu thích, đam mê môn học không phải dễ. Tạo hứng thú trong giờ học nói chung và nâng cao thành tích, kết quả học tập cho học sinh nói riêng là công việc vô cùng quan trọng của người giáo viên trong nhà trường hiện nay.
Phân môn vẽ tranh có vị trí quan trọng và có mối quan hệ chặt chẽ với các phân môn khác. Học sinh vận dụng tổng hợp các kiến thức và kĩ năng của mĩ thuật như quan sát, tổng hợp, khái quát, tư duy trừu tượng. vào học phân môn vẽ tranh. Mục đích của vẽ tranh là giúp học sinh có cách nhìn về bố cục, đường nét, hình mảng, đậm nhạt và màu sắc. Trên cơ sở đó, học sinh có thể tạo ra các bố cục, các hình dáng, màu sắc đẹp. Đồng thời các em có sự cảm thụ được vẻ đẹp của các sản phẩm mĩ thuật. Công việc ấy đòi hỏi tâm huyết, trách nhiệm và phụ thuộc nhiều ở kinh nghiệm tìm tòi, lựa chọn và năng lực giảng dạy của người giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Kết quả của người dạy là kiến thức phải đến, phải vào người học, học sinh phải là người chủ động tiếp nhận kiến thức từ giáo viên. Khi giảng dạy, giáo viên không chỉ quan tâm đến phương pháp dạy mà còn phải chú ý tới phương pháp học của học sinh. Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, khiến tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Biện pháp tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh trong phân môn vẽ tranh, môn Mĩ Thuật lớp 7"
I. MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài: Ngày nay, nhiều thành tựu khoa học, công nghệ xuất hiện một cách hết sức bất ngờ và đổi mới một cách cực kì nhanh chóng. Theo đó hệ thống giáo dục cũng đang đặt ra những yêu cầu cần phải đổi mới. Trước đòi hỏi của thực tiễn, nước ta đang trên con đường hội nhập và phát triển thì đổi mới giáo dục, trong đó đổi mới phương pháp dạy học là hết sức cần thiết. Đổi mới giáo dục đòi hỏi nhà trường không chỉ trang bị cho học sinh những kiến thức đã có của nhân loại mà còn phải bồi dưỡng, hình thành ở học sinh tính năng động, óc tư duy sáng tạo và kĩ năng thực hành áp dụng, tức là đào tạo những người lao động không chỉ có kiến thức mà phải có năng lực hành động, kĩ năng thực hành. Ở nhà trường trung học cơ sở, môn Mĩ thuật có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành nhân cách và những phẩm chất tư duy cho học sinh, góp phần đáp ứng những yêu cầu của thời đại trong mục tiêu đào tạo con người. Là một môn học thuộc nhóm khoa học xã hội, môn Mĩ thuật có tầm quan trọng trong việc giáo dục quan điểm, tư tưởng, tình cảm cho người học. Để học sinh thực sự yêu thích, đam mê môn học không phải dễ. Tạo hứng thú trong giờ học nói chung và nâng cao thành tích, kết quả học tập cho học sinh nói riêng là công việc vô cùng quan trọng của người giáo viên trong nhà trường hiện nay. Phân môn vẽ tranh có vị trí quan trọng và có mối quan hệ chặt chẽ với các phân môn khác. Học sinh vận dụng tổng hợp các kiến thức và kĩ năng của mĩ thuật như quan sát, tổng hợp, khái quát, tư duy trừu tượng... vào học phân môn vẽ tranh. Mục đích của vẽ tranh là giúp học sinh có cách nhìn về bố cục, đường nét, hình mảng, đậm nhạt và màu sắc. Trên cơ sở đó, học sinh có thể tạo ra các bố cục, các hình dáng, màu sắc đẹp. Đồng thời các em có sự cảm thụ được vẻ đẹp của các sản phẩm mĩ thuật. Công việc ấy đòi hỏi tâm huyết, trách nhiệm và phụ thuộc nhiều ở kinh nghiệm tìm tòi, lựa chọn và năng lực giảng dạy của người giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Kết quả của người dạy là kiến thức phải đến, phải vào người học, học sinh phải là người chủ động tiếp nhận kiến thức từ giáo viên. Khi giảng dạy, giáo viên không chỉ quan tâm đến phương pháp dạy mà còn phải chú ý tới phương pháp học của học sinh. Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, khiến tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Biện pháp tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh trong phân môn vẽ tranh, môn Mĩ Thuật lớp 7" 2. Mục đích nghiên cứu: Tìm ra biện pháp tốt nhất để thiết kế và tổ chức các hoạt động nhằm tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh vào dạy phân môn vẽ tranh. 3. Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu phương hướng thiết kế và tổ chức các hoạt động để tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh trong giờ dạy phân môn vẽ tranh, môn Mĩ Thuật lớp 7 trường THCS Cẩm Liên. 4. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu lý thuyết để tìm ra cơ sở lý luận. - Phương pháp khảo sát thực tế dạy học mỹ thuật ở trường THCS. - Phương pháp phân tích, lý giải, đối chiếu, chứng minh. II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm: Điều đáng chú ý là mục tiêu giáo dục ngày nay ở nước ta cũng như các nước trên thế giới không chỉ nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức, kĩ năng đã có của nhân loại mà chú trọng đến vận dụng kiến thức, kĩ năng vào cuộc sống, đặc biệt quan tâm đến phát triển năng lực sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề phù hợp với hoàn cảnh. Việc thay đổi mục tiêu giáo dục cần phải có những phương pháp dạy học phù hợp để đạt được mục tiêu đó. Đối với phân môn vẽ tranh nói riêng và bộ môn mĩ thuật nói chung, tạo ra được sự hứng thú cho học sinh trong giờ học là rất quan trọng. Vì khi tinh thần các em thoải mái với các phương pháp sôi động liên quan đến đề tài của bài học giúp các em có thể sáng tạo những bức tranh hay về nội dung và đẹp về hình thức thể hiện. Bên cạnh đó môn mĩ thuật là một môn học yêu cầu nhiều đến sự suy nghĩ và sáng tạo của học sinh, thì tạo hứng thú để mỗi em có cách nghĩ, cách giải quyết bài vẽ theo ý mình bằng khả năng của mình là rất cần thiết. Theo tôi, đây là một phương pháp mang lại hiệu quả cao hơn cả, vì nó phù hợp với đặc trưng của mĩ thuật là tạo ra cái đẹp muôn màu, muôn vẻ phù hợp với năng lực của mỗi học sinh. Do vậy, tôi luôn tìm và vận dụng phương pháp dạy học môn Mĩ Thuật theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học Người giáo viên phải có vai trò dẫn dắt khéo léo để biến quá trình dạy học thành quá trình tự học, tự khám phá và xây dựng kiến thức của mỗi người học. Để làm tốt điều đó người giáo viên cần phải nắm vững phương pháp giảng dạy theo yêu cầu của đổi mới nhằm phát huy tính tích cực độc lập suy nghĩ, sáng tạo của học sinh thông qua việc học sinh chủ động tham gia vào các hoạt động học tập để lĩnh hội kiến thức, biến học sinh thành một chủ thể tích cực, chủ động nắm bắt kiến thức một cách tự nhiên không gò bó, giáo viên chỉ cần đứng là vai trò của người hướng dẫn. Hiện nay vấn đề đổi mới phương pháp dạy học đã được triển khai một cách sâu rộng ở tất cả các bộ môn nhưng việc tổ chức cho học sinh học tập trong giờ dạy phân môn vẽ tranh, đặc biệt việc thiết kế và tổ chức các hoạt động trong giờ dạy để phát huy tính tích cực của học sinh còn nhiều vấn đề cần trao đổi, bàn bạc, rút kinh nghiệm. Như vậy, là một người trong ngành tôi nghĩ cần phải không ngừng đổi mới trong đó cần quan tâm đến đổi mới phương pháp dạy học để đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội. 2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. 2.1. Thuận lợi: - Thực trạng về mặt tích cực của các vấn đề có liên quan đến đề tài: Trong quá trình nghiên cứu đề tài này, tôi có những điều kiện thuận lợi như trực tiếp giảng dạy học sinh trường trung học cơ sở Cẩm Liên. Nên đã trực tiếp khảo sát và thấy rõ những ưu nhược điểm trong việc sử dụng "một số hình thức, biện pháp nhằm tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh”. Bên cạnh đó tôi thường xuyên được tham gia sinh hoạt cụm chuyên môn, được tham gia dự giờ và giảng dạy tại các trường trong cụm. Do đó mà có phương hướng khắc phục những nhược điểm và phát huy những ưu điểm. Được nhà trường phân công đúng chuyên môn, chuyên ngành nên tôi đã phát huy được những kiến thức và phương pháp giảng dạy được học trong nhà trường. Hiện nay, phân phối chương trình được soạn lại theo hướng dẫn điều chỉnh nội dung dạy học tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong công tác giảng dạy. - Các yếu tố chủ quan có ảnh hưởng tích cực đến các vấn đề liên quan với đề tài: Nhà trường đã chú ý quan tâm, kiểm tra, đánh giá chất lượng dạy và học, tạo điều kiện để giáo viên và học sinh giảng dạy - học tập có hiệu quả. Đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy. - Các yếu tố khách quan có ảnh hưởng tích cực đến các vấn đề liên quan với đề tài: Phương tiện dạy và học được trang bị cho từng bài, từng lớp trong sách giáo khoa và sách giáo viên. 2.2. Khó khăn: - Thực trạng về mặt tiêu cực của các vấn đề có liên quan đến đề tài: + Đa số các em bị chi phối bởi môn học chính - phụ. Sự đầu tư cho môn học chính là chủ yếu, môn học phụ thường bị học sinh coi nhẹ. + Học sinh chưa chuẩn bị đồ dùng học tập trước khi đến lớp. + Trình độ tiếp thu của học sinh chưa đều. (Một vài em đọc - viết chưa tốt, tiếp thu bài chậm). - Các yếu tố chủ quan có ảnh hưởng tiêu cực đến các vấn đề liên quan với đề tài: Thiếu phương tiện dạy và học: Chưa có phòng cho bộ môn Mĩ thuật; nhà trường chưa trang bị đủ đồ dùng dạy học cho bộ môn; Học sinh thiếu sự chuẩn bị đồ dùng học tập. Các em thường chỉ có những đồ dùng đơn giản, thậm chí không đủ những đồ dùng thiết yếu nhất như màu vẽ, bút chì,.... - Các yếu tố khách quan có ảnh hưởng tiêu cực đến các vấn đề liên quan với đề tài: Một số em hoàn cảnh gia đình khó khăn, gia đình chưa chú ý quan tâm đến việc học tập của các em. * Nguyên nhân của thực trạng. Việc chọn nội dung, hoạt động phong phú là việc mà học sinh đã được làm quen từ bậc tiểu học thế nhưng lên bậc trung học cơ sở còn có những học sinh chưa biết nội dung gì trong đề tài chứ chưa nói là có nội dung, đề tài hay, phong phú. Vì các em thường quen cách học sao chép trong sách giáo khoa từ tiểu học, tức là khi giáo viên ra một đề tài các em thường chép nguyên si các bài vẽ trong sách. Học sinh trường trung học cơ sở Cẩm Liên là học sinh vùng cao, vẫn còn những học sinh quen thói học thụ động, lười động não, suy nghĩ và việc vận dụng lí thuyết vào thực hành còn yếu kém. Hơn thế nữa một số học sinh ý thức học tập chưa tốt nên không tiếp thu được kiến thức cũng như kĩ năng về tính sáng tạo trong bài vẽ. * Kết quả thực trạng: Qua khảo sát thực trạng về học sinh trong việc lĩnh hội kiến thức và kết quả vẽ bài phân môn vẽ tranh như sau: Năm học Nội dung tư tưởng chủ đề Kỹ năng vẽ hình Kỹ năng sắp xếp bố cục Kỹ năng phối màu Kỹ năng vẽ đường nét Mức độ ý thức môn học Đ (%) CĐ (%) Đ (%) CĐ (%) Đ (%) CĐ (%) Đ (%) CĐ (%) Đ (%) CĐ (%) Đ (%) CĐ (%) 2014 2015 60 40 50 50 60 40 60 40 60 40 55 45 Như vậy, qua kết quả khảo sát ban đầu thì tỉ lệ học sinh chưa đạt về kỹ năng vẽ hình, phối màu, sắp xếp bố cục, vẽ đường nét quá cao so với yêu cầu đưa ra. Tỉ lệ học sinh chưa đạt chiếm tới hơn 40%. Trong khi đó tỉ lệ học sinh đạt chỉ gần 60 %. Vì vậy, việc áp dụng phương pháp dạy học sao cho đạt hiệu quả cao nhất là một vấn đề vô cùng quan trọng trong dạy và học ở các trường học. Từ thực trạng trên để việc học mĩ thuật, đặc biệt là phân môn vẽ tranh đạt hiệu quả tốt hơn tôi đã đưa ra một số biện pháp để tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh. Vì đa phần các em rất thích hoạt động tạo hình, việc vẽ và xem các tác phẩm mĩ thuật dần dần đã hình thành ở các em. Các em hứng thú hơn, bài vẽ của các em đẹp hơn, có tiến bộ rõ rệt về cách thể hiện. 3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề: 3.1. Một số hình thức, biện pháp tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh trong các tiết vẽ tranh. 3.1.1. Con đường để tạo nên hứng thú: Sự hứng thú tự phát, trường hợp này thì rất ít gặp, hầu như đối với học sinh cấp THCS để có hứng thú với tiết học thì cần phải có sự tác động, tổ chức và hướng dẫn của giáo viên, giáo viên chính là người truyền cảm hứng cho học sinh. Sự hấp dẫn về hình thức: + Trang phục của giáo viên cần phải gọn gàng, có thẩm mỹ ( kiểu dáng, màu sắc phối hợp hài hòa ). + Viết bảng và minh họa bảng đẹp. + Tranh trực quan của giáo viên cần phải đẹp, phong phú và đa dạng. + Bài giảng điện tử, thiết kế đẹp, hấp dẫn, sinh động và phù hợp với nội dung bài dạy. + Hình thức tổ chức các hoạt động dạy và học phong phú, hấp dẫn và có trọng tâm. => Tất cả những yếu tố đó đều tác động mạnh mẽ tới sự hứng thú của học sinh trong tiết học vẽ tranh. Hiểu được ý nghĩa của đối tượng: Nghĩa là người giáo viên phải giúp học sinh hiểu rõ ý nghĩa của nội dung bài học, và thấy được cái đẹp và hấp dẫn trong nội dung. Chính yếu tố này sẽ tạo hứng thú, lôi cuốn và phát huy tính tích cực của học sinh trong tiết vẽ tranh cấp THCS. 3.1.2. Những lưu ý với giáo viên khi sử dụng các hình thức, phương pháp để tạo hứng thú và phát huy tính tích cực: - Các mục tiêu của bài học nêu ra cần cụ thể. - Nội dung làm việc theo nhóm cần cụ thể, có trọng tâm. - Cần khuyến khích học sinh tham gia với thái độ đúng đắn. - Ra những bài tập khiến học sinh phải sáng tạo. - Động viên khích lệ những học sinh ít nói và nhút nhát cùng tham gia trong các hoạt động dạy học. - Đối với học sinh kém giáo viên cần có hệ thống những câu hỏi phụ dễ hiểu để yêu cầu các em trao đổi và nêu ý kiến. - Có phương pháp tổ chức điều hành dạy học một cách linh hoạt và có hiệu quả. - Kiến thức của giáo viên phải vững vàng để đáp ứng được nội dung thảo luận ( đặc biệt đối với phân môn vẽ tranh). - Cần làm rõ các vấn đề đưa ra thảo luận. - Tóm tắt kết quả làm việc của nhóm, nhận xét xác đáng, không chung chung, trên tinh thần khích lệ động viên học sinh là chính. 3.1.3. Một số hình thức, phương pháp nhằm tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh trong phân môn vẽ tranh. - Phát huy và nâng cao vai trò của người thầy, thầy chính là người chỉ đạo, hướng dẫn và học sinh là người chủ động tích cực trong hoạt động dạy và học. - Chuẩn bị và sử dụng tốt đồ dùng dạy học: - Tạo tình huống có vấn đề khi giới thiệu bài. - Linh hoạt trong các hình thức tổ chức tiết học: + Tạo hứng thú cho học sinh ngay từ khi vào bài mới gây ấn tượng với học sinh. + Hệ thống câu hỏi rõ ràng, có trọng tâm thay vào việc cho học sinh trả lời từng câu hỏi, giáo viên có thể cho học sinh hoạt động nhóm để thảo luận câu hỏi và trả lời. Tạo những câu hỏi tình huống để học sinh thảo luận. + Tổ chức các trò chơi, hội thi cho phù hợp với từng bài. + Tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh trong lúc thực hành ( có thể cho thực hành theo nhóm, hoặc biến nó thành các cuộc thi giữa các nhóm với nhau) để tạo sự thi đua giữa các nhóm. + Khi thực hành có thể có những bài cho học sinh vẽ tranh ngoài trời tạo một không gian mới lạ và thoải mái cho học sinh ( bài vẽ tranh phong cảnh). (Hình ảnh HS thực hành ngoài trời nhằm tạo một không gian mới lạ cho các em) + Tạo hứng thú trong khi nhận xét bài, đánh giá kết quả học tập. + Khi đánh giá kết quả học tập xong có thể có những phần thưởng là điểm hoặc hiện vật (độc đáo và bất ngờ) nhằm khuyến khích học sinh. - Sau tiết học: Tổ chức những cuộc thi vẽ tranh và mở những cuộc triển lãm trong nhà trường, tham gia nhiệt tình các cuộc thi vẽ tranh của huyện và thành phố tổ chức. Tổ chức câu lạc bộ Mĩ Thuật trong nhà trường nhằm thu hút những học sinh yêu thích bộ môn Mĩ thuật. 3.1.3.1. Khâu chuẩn bị: * Yêu cầu đối với giáo viên: - Tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh ngay từ khâu chuẩn bị. - Giáo viên cần nhắc nhở học sinh chuẩn bị tốt đồ dùng học tập. - Chuẩn bị giáo án, phương pháp dạy học phù hợp và đồ dùng trực quan (tranh, ảnh minh hoạ), đặc biệt là đồ dùng trực quan tự làm. - Giáo viên chuẩn bị cách vào bài mới thật ấn tượng và hấp dẫn, lôi cuốn học sinh. - Có phòng bộ môn phù hợp, đầy đủ cơ sở vật chất, thuận tiện cho việc áp dụng hình thức thảo luận nhóm( Sắp xếp sơ đồ chỗ ngồi để thảo luận và làm việc theo nhóm cho hiệu quả). Khâu này học sinh rất thích thú vì được hoạt động tập thể với một sơ đồ ngồi khác hẳn các tiết học khác cũng tạo hứng thú cho học sinh. - Lập kế hoạch làm việc theo nhóm. Mỗi tiết dạy chỉ lập kế hoạch cho một lần thảo luận nhóm đối với lý thuyết và một lần làm việc theo nhóm đối với bài thực hành. - Chuẩn bị hệ thống câu hỏi ngắn gọn, xúc tích, phù hợp đối tượng. - Giáo viên cần có kỹ năng tổ chức, chuẩn bị chu đáo đảm bảo tính thực tiễn, tính khoa học và tính sư phạm. - Xác định rõ vai trò của người giáo viên trong hoạt động này chỉ là người hướng dẫn để học sinh chủ động hoạt động, không áp đặt học sinh làm theo ý tưởng của giáo viên. - Lập kế hoạch cho việc thực hành theo nhóm, đặt tên các nhóm để tạo hứng thú và đưa ra những tiêu chí thi đua phát huy tính tích cực và đoàn kết tham gia của học sinh. - Khi trình bày ý kiến thảo luận, giáo viên nên cử những học sinh có năng khiếu thuyết trình lên bảng, nêu lên nội dung thảo luận của nhóm mình dựa trên cơ sở hình ảnh trực quan cụ thể. - Giáo viên nên gợi ý để học sinh nêu lên một số câu hỏi phỏng vấn và phản biện các nhóm khác giúp bổ sung kiến thức bài tạo tâm lí hứng thú trong giờ học. - Giáo viên nhận xét bổ sung cần chính xác, đánh giá công bằng, khách quan. - Biểu dương nhóm hoàn thành xuất sắc có thể cho điểm hoặc tặng quà để khuyến khích học sinh. - Tóm tắt kết quả làm việc của nhóm, nhận xét xác đáng, không chung chung, trên tinh thần khích lệ động viên học sinh là chính. * Yêu cầu đối với học sinh: - Chuẩn bị đầy đủ, sách vở, giấy vẽ, bút màu, bút chì, tẩy những đồ dùng học tập cần thiết, ngoài ra phải tìm hiểu và quan sát tham khảo những đề tài mà mình sẽ thể hiện trước khi làm bài. - Biết giác ngộ mục đích học tập, tự giác trong học tập, có ý thức trách nhiệm về kết quả học tập. - Có tinh thần đoàn kết, tất cả học sinh đều phải nhiệt tình, có trách nhiệm tham gia vào công việc được giao. 3.1.3.2. Phần lên lớp Giáo viên phải linh hoạt trong khi lên lớp, phải đảm bảo quy trình thời gian, đảm bảo đúng mục tiêu bài học, tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh trong tiết học, giúp các em nhận thức và hiểu được bài học ngay tại lớp, giúp các em vẽ được một bài vẽ tranh theo ý thích đạt hiệu quả cao. * Vào bài mới: - Giáo viên tạo hứng thú cho học sinh ngay từ những phút đầu tiên của bài học, giáo viên chọn những cách vào bài hấp dẫn và gây ấn tượng mạnh cho học sinh, nhưng tùy vào từng bài có những cách vào bài khác nhau như: + Bài vẽ tranh tranh phong cảnh (tiết 5+6): Giáo viên có thể cho học sinh xem một đoạn video bài hát về quê hương, như bài hát “Quê hương là chùm khế ngọt” để học sinh thấy được nét đẹp mộc mạc của phong cảnh làng quê. + Bài vẽ tranh đề tài cuộc sống quanh em ( tiết 11+12): Giáo viên cho học sinh xem một đoạn múa do các bạn trong lớp biễu diễn bài “ Việt Nam ơi ” sau đó kết hợp với lời giảng hấp dẫn và tranh trực quan đẹp, chắc chắn sẽ tác động trực tiếp vào thính giác và thị giác của học sinh và hình thành hứng thú ngay từ khi vào bài. + Bài vẽ tranh đề tài an toàn giao thông (tiết 29+30): Giáo viên cho học sinh tập trước một tiểu phẩm ngắn về một tình huống giao thông nào đó như đua xe, chở quá người quy định, chú công an giao thông cách vào bài này sẽ gây được sự chú ý của học sinh. + Bài vẽ tranh đề tài trò chơi dân gian (tiết 32+33): Có thể vào bài bằng cách cho học sinh xem một đoạn clip hay về một trò chơi nào đó như chọi gà, đấu vật, đánh đu, đua thuyền. Sau đó giáo viên giới thiệu vào bài mới, chắc chắn cách vào bài này sẽ gây được hứng thú cho học sinh. + Bài vẽ tranh đề tài hoạt động trong những ngày nghỉ hè ( tiết 34): Giáo viên cho học sinh xem một số tranh trực quan đẹp và đặt một số câu hỏi tình huống, sau đó dẫn dắt vào bài kết hợp với minh họa nhanh trên bảng một số hình ảnh đẹp về các hoạt động trong những ngày nghỉ hè, cách vào bài này đòi hỏi kỹ năng vẽ minh họa của giáo viên thật tốt, vừa nhanh vừa đẹp, chắc chắn sẽ tạo được hứng thú cho học sinh. * Hướng dẫn học sinh khai thác nội dung: - Trong phần hướng dẫn học sinh khai thác nội dung là phần rất quan trọng, nâng cao vai trò của giáo viên chính là người chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức những hoạt động để tìm nội dung và thông qua những hoạt động đó sẽ tạo hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh, giúp học sinh vừa hiểu sâu về đề tài, tìm được nội dung, tìm ra những ý tưởng hay dí dỏm cho tranh của mình: * Hướng dẫn học sinh cách vẽ: Nên giới thiệu qua đồ dùng minh hoạ và kết hợp trực tiếp minh hoạ bảng để học sinh nhận thức rõ ràng hơn trình tự các bước: - Chọn nội dung phù hợp với đề tài. - Tìm bố cục, phác mảng chính phụ sao cho hợp lý, cân đối với tờ giấy rõ trọng tâm, rõ nội dung thể hiện được chủ đề. ( Hình ảnh minh họa cách tìm bố cục, phác mảng chính phụ) - Vẽ hình, vẽ màu phải rõ đặc điểm của đối tượng không vẽ chung chung. Vẽ màu thì không vẽ hình quá chi tiết cụ thể sẽ rất khó để thể hiện, màu có thể vẽ như thực hoặc theo cảm hứng, song cần chú ý: Tương quan giữa các màu, không vẽ độc lập từng màu, chú ý đến độ đậm nhạt của các màu gam màu để thể hiện được tính chất bài vẽ. (Hình ảnh minh họa vẽ hình và vẽ màu) Trước khi chuyển sang phần thực hành giáo viên treo sơ đồ tư duy, trên sơ đồ tư duy ở mỗi nhánh có hình minh họa để học sinh khắc sâu hơn hệ thống kiến thức của bài như: ( Hình minh họa sơ đồ tư duy cách vẽ ) * Hướng dẫn học sinh làm bài: Có nhiều hình thức hướng dẫn thực hành tạo được hứng thú và phát huy tính tích cực của học sinh như: Giáo viên nêu những tiêu chí thi đua trong quá trình thực hành. Ví dụ: - Tổ chức cuộc thi vẽ tranh. Có thể chia 3 nhóm: Đặt tên nhóm (nhóm Sáng tạo - Ấn tượng - Cảm xúc). Sau đó mỗi nhóm cử 4 bạn lên bục giảng vẽ trên giá vẽ, nhóm nào vẽ xong sớm nhất và đẹp
Tài liệu đính kèm:
- skkn_bien_phap_tao_hung_thu_va_phat_huy_tinh_tich_cuc_cua_ho.doc