SKKN Biện pháp sử dụng có hiệu quả một số kỹ thuật dạy học trong dạy học theo nhóm môn Sinh học 9 ở trường THCS Lâm Xa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA 
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÁ THƯỚC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Biện pháp sử dụng có hiệu quả một số kỹ thuật dạy học
trong dạy học theo nhóm môn Sinh học 9 
ở trường THCS Lâm Xa
Người thực hiện: Nguyễn Văn Toàn
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THCS Lâm Xa
SKKN thuộc lĩnh vực : Sinh Học
THANH HÓA, NĂM 2018
MỤC LỤC
STT
NỘI DUNG
TRANG
1
1.Mở đầu.
2
2
1.1. Lí do chọn đề tài.
2
3
1.2. Mục đích nghiên cứu.
3
4
 1.3. Đối tượng nghiên cứu
3
5
 1.4. Phương pháp nghiên cứu
3
6
 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm.
4
7
 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
4
8
 2.2. Thực trạng của vấn đề .
7
9
2.3. Các giải pháp và tổ chức thực hiện.
10
10
2.4. Kết quả đạt được.
20
11
3.Kết luận,kiến nghị.
21
12
Tài liệu tham khảo
22
1.Mở đầu.
1.1. Lí do chọn đề tài.
Đại hội Đang lần thứ XI đã nêu rõ tám phương hướng cơ bản để phat triển đất nước. Trong đó có nội dung “Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức”. Muốn thực hiện được điều đó thì điều không thể thiếu là phải nhanh chóng tiếp thu những thành tựu khoa học kỹ thuật của thế giới, nhất là vào thời điểm ngày nay công nghệ phát triển như vũ bão và nước ta đã và đang tích cực hội nhập quốc tế. 
“ Dạy học là một nghệ thuật” nghĩa là thực hiện một tiết dạy trên lớp không chỉ đơn thuần là truyền thụ đầy đủ kiến thức SGK, hoàn thành kế hoạch bài giảng. Bài giảng dù dễ hay khó, dù đơn giản hay phức tạp thì luôn cần một tấm lòng của thầy đối với học sinh thân yêu.Thực tế cho thấy đôi khi kết thúc một tiết học HS cảm thấy căng thẳng, nặng nề mà bản thân mỗi giáo viên cũng cảm thấy mệt mỏi không kém .Yêu cầu giáo dục ngaỳ nay phải ‘ Biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo” nghĩa là GV chỉ là người hướng dẫn, theo dõi, dẫn dắt , HS phaỉ là người chủ động chiếm lĩnh tri thức. Nhằm đào tạo ra những con người năng động, độc lập, sáng tạo, biết hợp tác giúp đỡ nhau cùng tìm ra tri thức. Biết vận dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống cho bản thân cũng như xã hội.
Vậy để hoạt động giáo dục có hiệu quả và đạt chất lượng cao thì việc đổi mới nội dung và phương pháp nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh là rất cần thiết. “ Dạy học là một nghệ thuật” nghĩa là thực hiện một tiết dạy trên lớp không chỉ đơn thuần là truyền thụ đầy đủ kiến thức SGK, hoàn thành kế hoạch bài giảng. Bài giảng dù dễ hay khó, dù đơn giản hay phức tạp thì luôn cần một tấm lòng của thầy đối với học sinh thân yêu.Thực tế cho thấy đôi khi kết thúc một tiết học HS cảm thấy căng thẳng, nặng nề mà bản thân mỗi giáo viên cũng cảm thấy mệt mỏi không kém .Yêu cầu giáo dục ngaỳ nay phải ‘ Biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo” nghĩa là GV chỉ là người hướng dẫn, theo dõi, dẫn dắt , HS phaỉ là người chủ động chiếm lĩnh tri thức. Nhằm đào tạo ra những con người năng động, độc lập, sáng tạo, biết hợp tác giúp đỡ nhau cùng tìm ra tri thức. Biết vận dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống cho bản thân cũng như xã hội.
Một trong những phương pháp dạy học tích cực đang các trường trung học cơ sở (THCS) đánh giá mang lại hiệu quả cao là phương pháp thảo luận nhóm (hay còn có tên khác là dạy học hợp tác hoặc dạy học theo nhóm). Hiện nay, học tập theo nhóm vừa là một yêu cầu vừa là một phương pháp học được khuyến khích áp dụng rộng rãi. Trong xu thế hội nhập của đất nước, vai trò của phương pháp học này càng trở nên quan trọng trong việc góp phần nâng cao hiệu quả học tập của người học và phát triển năng lực giao tiếp, làm việc hợp tác.
Dạy học theo nhóm là một phương pháp giảng dạy trong đó người dạy sẽ tổ chức người học thành những nhóm nhỏ để thực hiện các hoạt động như: thảo luận, đóng vai, giải quyết vấn đề,... Mỗi thành viên không chỉ có trách nhiệm thực hiện các hoạt động của nhóm mà còn phải có trách nhiệm hợp tác, giúp đỡ các thành viên trong nhóm hoàn thành các nhiệm vụ được giao. Đây là một phương pháp giảng dạy khá ưu việt (sẽ được đề cập đầy đủ trong phần cơ sở lí luận), cho phép rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm cho học sinh hiện đang được áp dụng rộng rãi cho nhiều môn học và trong nhiều trường, không chỉ ở cấp THCS mà còn được áp dụng ở nhiều cấp học khác. 
	Thế nhưng trong thưc tế giảng dạy khi áp dụng phương pháp này cũng gặp không ít những hạn chế đó là: 
	- Còn có một số học sinh ỷ lại vào những người giỏi hơn vì nghĩ họ sẽ giúp mình hoàn thành công việc được giao mà không cần tham gia hoạt động.
 	- Có thể đi lệch hướng thảo luận do tác động của một vài cá nhân 
	- Có một số HS khá, giỏi quyết định quá trình, kết quả thảo luận nhóm nên chưa đề cao sự tương tác bình đẳng và tầm quan trọng của từng thành viên trong nhóm.
	- Nếu lấy kết quả thảo luận chung của nhóm làm kết quả học tập cho từng cá nhân thì chưa công bằng và chưa đánh giá đúng thực chất được sự nỗ lực của từng cá nhân trong nhóm.
 	- Sự áp dụng cứng nhắc và quá thường xuyên, thiếu sáng tạo của GV sẽ gây nhàm chán và giảm hiệu quả trong hoạt động học tập của các em.
- Điều hành không tốt dễ dẫn đến mất trật tự trong học tập, tốn thời gian không cần thiết .
 Bắt đầu từ năm học 2017-2018 việc đánh giá xếp loại giờ dạy của giáo viên THCS được thực hiện theo công văn số 5555/BGĐT-GDTrH ngày 08/10/2014 và theo hướng dẫn số 572/HD-SGĐT Thanh Hóa ngày 29 tháng 03 năm 2017. Việc đánh giá giờ dạy của giaó viên theo các nội dung “Kế hoạch và tài liệu dạy học,tổ chức hoạt động học cho học sinh,hoạt động học của học sinh”[2].
Vậy làm thế nào để vẫn áp dung phương pháp hoạt động nhóm nhưng phải khắc phục được cơ bản những hạn chế nêu trên. Đó là lý do tôi viết sáng kiến "Biện pháp sử dụng có hiệu quả một số kỹ thuật dạy học trong dạy học theo nhóm môn sinh học 9 ở trường THCS Lâm Xa" .
1.2. Mục đích nghiên cứu.
 	Việc sử dụng kết hợp có hiệu quả một số kỹ thuật dạy học trong dạy học theo nhóm trong dạy học môn sinh học 9 ở trường THCS Lâm Xa qua các tiết học sẽ dần hình thành cho HS tư duy mạch lạc, hiểu biết vấn đề một cách sâu sắc, có cách nhìn vấn đề một cách hệ thống, khoa học. Sử dụng kết hợp các kỹ thuật dạy học với các phương pháp dạy học tích cực như vấn đáp gợi mở, có tính khả thi cao góp phần đổi mới PPDH. Sau mỗi mỗi tiết mỗi chương hoặc mỗi phần nếu sử dụng bản đồ tư duy để hệ thống hóa kiến thức thì HS sẽ khắc sâu được những kiến thức đó một cách khoa học và giúp các em ôn tập một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
 Việc sử dụng có hiệu quả một số kỹ thuật dạy học trong giảng dạy Sinh học 9 để nâng cao tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS, đáp ứng được mục tiêu của giáo dục hiện nay,đúng tinh thần công văn 572 ngày 29/03/2017 của SGDĐT Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
 - Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết: Tham khảo, nghiên cứu tài liệu hướng dẫn về phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực nói chung và phương pháp, kỹ thuật dạy học sử dụng bản đồ tư duy. Tham khảo SGK, SGV, sách chuẩn kiến thức kĩ năng bộ môn Sinh học. Sử dụng phần mềm mindmap thiết kế bản đồ tư duy.
	- Phương pháp quan sát sư phạm: Quan sát thái độ, mức độ hứng thú học tập của học sinh.
	- Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm dạy và học: Tích lũy các giờ dạy trên lớp, dự giờ đồng nghiệp, đồng nghiệp dự giờ góp ý.
 - Phương pháp thực nghiệm: Lựa chọn lớp thực nghiệm và lớp đối chứng; áp dụng dạy thử nghiệm trên lớp.
	- Phương pháp phân tích: So sánh chất lượng giờ dạy, lực học, mức độ tích cực của học sinh khi chưa áp dụng SKKN với khi đã áp dụng SKKN.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm.
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
2.1.1. Phương pháp dạy học
Phương pháp dạy học theo quan niệm hiện nay là cách thức hướng dẫn và chỉ đạo của giáo viên nhằm tổ chức họat động nhận thức và hoạt động thực hành của học sinh, dẫn tới việc học sinh lĩnh hội vững chắc nội dung học vấn, hình thành thế giới quan và phát triển năng lực nhận thức. Theo đó vai trò của học sinh trong quá trình dạy học là quá trình chủ động. Như vậy việc dạy học theo những phương pháp dạy học tích cực là vấn đề thật cần thiết.
Phương pháp dạy học tích cực là một hệ thống những phương pháp sau: Phương pháp nêu và giải quyết vấn đề; Phương pháp hoạt động nhóm (hay Phương pháp dạy học hợp tác); Phương pháp kích thích tư duy; Phương pháp Thí nghiệm nghiên cứu; Phương pháp giao tiếp; Phương pháp phỏng vấn hay Phương pháp vấn đáp; Phương pháp trực quan; Ngoài ra còn có một số phương pháp hiện đại khác.Trong lí luận về phương pháp day học thì không có phương pháp nào là tối ưu, mỗi phương pháp có ưu và nhược điểm riêng và phù hợp với từng kiểu bài khác nhau. Nhưng trong thực tế dạy học tôi thường hay sử dụng nhất là Phương pháp hoạt động nhóm. 
2.1.2. Phương pháp dạy học theo nhóm
2.1.2.1. Khái niệm phương pháp dạy học theo nhóm 
 	Theo tài liệu dạy và học tích cực thì dạy và học hợp tác là: “Giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động trong những nhóm nhỏ để hoc sinh cùng thực hiện một nhiệm vụ nhất định. Trong nhóm, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của nhóm trưởng học sinh kết hợp giữa làm việc cá nhân, làm việc theo cặp, chia sẽ kinh nghiệm và hợp tác cùng nhau để giải quyết nhiệm vụ được giao”[1].
	Theo đó khi học theo nhóm mỗi thành viên trong nhóm không chỉ có trách nhiệm tự học tập, mà còn có trách nhiệm giúp đỡ các thành viên trong nhóm để cùng hoàn thành mục đích học tập chung của cả nhóm.
2.1.2. 2. Đặc điểm dạy học theo nhóm 
 Dạy học theo nhóm có một số đặc điểm sau 
 	- Hoạt động dạy học vẫn được tiến hành trên quy mô cả lớp, như mô hình giờ học truyền thống. 
 	- Việc phân chia nhóm học sinh vừa tuân theo đặc điểm tâm lý lứa tuổi, nhận thức của học sinh, vừa phụ thuộc vào nhiệm vụ học tập học sinh cần phải giải quyết. 
	- Trong mỗi nhóm phải có sự phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng thành viên, phải cùng hợp tác, trao đổi giải quyết nhiệm vụ chung của nhóm.
 	- Học sinh phải trực tiếp tham gia các hoạt động, giải quyết các nhiệm vụ học tập được đặt ra cho mỗi nhóm.
 	- Giáo viên là người thiết kế các nhiệm vụ học tập và đưa ra các hoạt động cụ thể cho từng nhóm. Giáo viên chỉ đóng vai trò tổ chức, hướng dẫn chứ không lam thay.
 	- Học sinh là chủ thể tích cực chủ động sáng tạo của hoạt động học tập. Dạy học theo nhóm có sự tương tác trực tiếp giữa học sinh với nhau, cùng nhau thảo luận và cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập. Mỗi cá nhân phải có ý thức tự hoàn thành nhiệm vụ của mình. Thành công của cá nhân là thành công chung của cả nhóm. 
	- Giáo viên là người thức tỉnh tổ chức và đạo diễn. Trong giờ học theo nhóm, giáo viên dẫn dắt học sinh khám phá, lĩnh hội kiến thức qua từng bước. Các nhóm học sinh tự tiến hành các hoạt động, qua đó có thể rút ra các tri thức, kiến thức cần thiết cho mình. Giáo viên là người tổ chức, điều khiển học sinh tự tiến hành các hoạt động nghiên cứu, tìm tòi kiến thức 
2.1.2. 3. Ưu và nhươc điểm của dạy học theo nhóm
	a. Ưu điểm : 
 	- Tăng cường sự tham gia tích cực của học sinh. Học sinh được chủ động tham gia, được bày tỏ ý kiến quan điểm của mình và được tôn trọng....
	- Nâng cao kết quả học tập
	- Ngoài ra còn phát triển năng lực lãnh đạo, tổ chức, năng lực hợp tác của học sinh, tăng cường đánh giá đồng đẳng và tự đánh giá trong nhóm.
	b. Nhược điểm:
 	- Có một số thành viên ỷ lại không làm việc vì nghĩ có những người giỏi hơn sẽ giúp mình hoàn thành công việc được giao mà không tham gia hoạt động. 
 	- Việc thảo luận có thể đi lệch hướng do tác động của một vài cá nhân (hiện tượng chi phối, tách nhóm). 
 	- Có một số HS khá, giỏi quyết định quá trình, kết quả thảo luận nhóm nên chưa đề cao sự tương tác bình đẳng và tầm quan trọng của từng thành viên trong nhóm. 
	- Nếu lấy kết quả thảo luận chung của nhóm làm kết quả học tập cho từng cá nhân thì chưa công bằng và chưa đánh giá đúng thực chất được sự nỗ lực của từng cá nhân trong nhóm. 
 	- Sự áp dụng cứng nhắc và quá thường xuyên, thiếu sáng tạo của giáo viên sẽ gây nhàm chán và giảm hiệu quả trong hoạt động học tập của các em.
 	Như đã nói ở trên phương pháp này tuy còn một số nhược điểm nhưng vẫn là phương pháp mà được tôi và rất nhiều đồng nghiệp khác sử dụng thường xuyên nhất trong các phương pháp dạy học tích cực. Để khắc phục căn bản những hạn chế nêu trên, tôi đã sử dụng kết hợp phương pháp hoạt động nhóm với một số kỹ thuật dạy học trong quá trình tổ chức dạy học. Kết quả: đã có những chuyển biến tích cực đến bất ngờ trong nhận thức và tư duy của học sinh (sẽ được chứng minh ở phần thực trạng và kết quả).
 Vậy kỹ thuật dạy học là gì? Những kỹ thuật dạy học nào có thể kết hợp thường xuyên và có hiệu quả nhất với Phương pháp dạy học theo nhóm?
2.1.3. Kĩ thuật dạy học
“Kỹ thuật dạy học là biện pháp, cách thức tiến hành các hoạt động dạy học dựa vào các phương tiện thiết bị nhằm đảm bảo chất lượng và hiệu quả giảng dạy và giáo dưỡng hay có thể nói cách khác đó là cách thức hoạt động dạy học, tổ chức hoạt động giáo dưỡng để bảo đảm hiệu quả, chất lượng giảng dạy”[1].
Kỹ thuật dạy học tích cực là những kỹ thuật dạy học có ý nghĩa đặc biệt trong việc phát huy sự tham gia tích cực của học sinh vào quá trình dạy học, kích thích tư duy, sự sáng tạo và sự cộng tác làm việc của học sinh. 
	Có nhiều kỹ thuật dạy học khác nhau mà giáo viên có thẻ áp dụng trong quá trình dạy học. Có thể kể tới 19 kỹ thuật dạy học tiêu biểu, có ưu thế cao trong việc phát huy tính tích cực của học sinh gồm: Kĩ thuật động não; Kĩ thuật chia nhóm; Kĩ thuật giao nhiệm vụ; Kĩ thuật đặt câu hỏi; Kĩ thuật “khăn trải bàn”; Kĩ thuật “ phòng tranh”; Kĩ thuật “ công đoạn”; Kĩ thuật các “mảnh ghép”; Kĩ thuật “ trình bày một phút”; Kĩ thuật “ chúng em biết 3”; Kĩ thuật “ hỏi và trả lời”; Kĩ thuật “ hỏi chuyên gia”; Kĩ thuật “ bản đồ tư duy”; Kĩ thuật “ hoàn tất một nhiệm vụ” ; Kĩ thuật “ viết tích cực”; Kĩ thuật “ đọc hợp tác”; Kĩ thuật “ nói cách khác”; Kĩ thuật “ phân tích phim”; Kĩ thuật “ tóm tắt nội dung tài liệu theo nhóm”.
	Trong phạm vi của sáng kiến này, Tôi chỉ đề cập đến một số kỹ thuật dạy học tích cực mà tôi thường xuyên sử dụng và có hiệu quả nhất trong dạy học hợp tác môn sinh hoc 9, đó là: Kỹ thật mảnh ghép, kỹ thuật khăn phủ bàn, sử dụng sơ đồ tư duy
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1 Thuận lợi:	
Có rất nhiều kỹ thuật dạy học khác nhau mà giáo viên có thể sử dụng trong quá trình giảng dạy. Trong những năm gần đây cùng với sự quan tâm phát triền kinh tế của đất nước thì giáo dục cũng đang được sự quan tâm lớn của chính phủ và toàn xã hội. Vậy để nâng cao chất lượng giáo dục, thì việc đổi mới về nội dung, phương pháp dạy học, trong đó đổi mới phương pháp nhằm phát huy tích tích cực, chủ động sáng của học sinh là rất cần thiết. điều này đã được xác định rõ trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa VII (01/1993) và Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII (12/1996), được thể chế hóa trong Luật Giáo dục (2005)
- Các giáo viên được Sở GD & ĐT và Phòng GD & ĐT cho đi tập huấn về đổ mới phương pháp và kỹ thuật dạy học từ năm 2012. Do vây nhiều giáo viên đã tích cực vận dụng phương pháp học tập theo nhóm cho học sinh trong quá trình giảng dạy tạo ra sự đồng bộ trong dạy học của nhiều môn học. 
Bắt đầu từ năm học 2017-2018 việc đánh giá xếp loại giờ dạy của giáo viên THCS được thực hiện theo công văn số 5555/BGĐT-GDTrH ngày 08/10/2014 và theo hướng dẫn số 572/HD-SGĐT Thanh Hóa.Việc đánh giá giờ dạy của giaó viên theo các nội dung “Kế hoạch và tài liệu dạy học, tổ chức hoạt động học cho học sinh, hoạt động học của học sinh”[2]
- Được sự quan tâm tạo điều kiện tối đa của Ban giám hiệu đã mua 1 máy chiếu Projecte phục vụ công tác giảng dạy. Đây là phương tiện dạy học rất cần thiết cho việc tổ chức dạy học tích cực, nhất là hoạt động nhóm.
- Phần lớn học sinh đã nhận thấy được vai trò và ý nghĩa của phương pháp học tập theo nhóm đối với việc học tập của học sinh. 
2.2.2. Khó khăn.
- Do tay nghề của giáo viên không đồng đều nên hiệu quả của hoạt động nhóm đôi lúc còn chưa cao. Học sinh còn chú trọng tạo ra sản phẩm để nộp thầy cô mà ít chú trọng đến quá trình hợp tác nhóm để tạo ra sản phẩm nhóm đúng nghĩa.
- Nhiều học sinh còn thiếu và yếu về các kỹ năng làm việc nhóm, đặc biệt là kỹ năng chia sẻ trách nhiệm, kỹ năng tự kiểm tra, đánh giá hoạt động nhóm.
- Ý thức tham gia, đóng góp ý kiến của một bộ phận học sinh còn chưa cao, còn mang tâm lý trông chờ, ỷ lại.
- Đa số nhóm trưởng còn thiếu kỹ năng trong điều hành và quản lý hoạt động của nhóm.
- Dạy học tích cực cần nhiều thời gian chuẩn bị và còn tốn kém, trong khi lương giáo viên còn thấp và phải tham gia rất nhiều hoạt động giáo dục khác, số loại hồ sơ giáo viên ngày càng nhiều.
	Bản thân xác định còn những khó khăn trên là do những nguyên nhân chủ yếu sau:
 Nguyên nhân khách quan:
	- Một số thầy cô giáo cũng chưa thường xuyên trao đổi, hướng dẫn, cung cấp cho học sinh những kỹ năng và phương pháp làm việc nhóm cho học sinh. Hoc sinh chỉ biết nhận nhiệm vụ là hoàn thành bài tập bằng cách làm việc nhóm mà chưa biết phải làm việc nhóm như thế nào để hoàn thành bài tập một cách tốt nhất. 
	- .Quỹ thời gian cho mỗi tiết học quá eo hẹp (45') gây khó khăn cho giáo viên trong tổ chức và chọn nội dung hoạt động nhóm một cách triệt để và hiêu quả.
	- Ngành giáo dục đang trong quá trình đổi mới nên còn nhiều bất cập.
	- Đồ dùng dạy học, phòng học chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới phương pháp
 - Việc xây dựng một tiết dạy của giáo viên bây giờ phải dưa trên nhiều căn cứ: PPCT, Chuẩn kiến thức kỹ năng, hướng dẫn nội dung giảm tải, sách giáo khoa.
 Nguyên nhân chủ quan:
- Một số học sinh chưa hình thành cho mình ý thức tích cực và tự giác trong học tập, làm việc nhóm, chưa chịu khó tìm hiểu để có thể tự trang bị cho mình những kĩ năng và phương pháp học nhóm có hiệu quả. Từ đó dẫn đến học sinh thiếu và yếu về phương pháp, kỹ năng học nhóm như: Phương pháp tiến hành hoạt động nhóm của các nhóm chưa khoa học, chưa hợp lý, thiếu mục tiêu cụ thể, thiếu kế hoạch, thiếu nội quy- nguyên tắc nhóm, phân công nhiệm vụ chưa phù hợp v.v...
- Nhiều nhóm chưa lắng nghe, chưa tạo cơ hội cho các thành viên được thể hiện, khẳng định mình, được thảo luận và phát biểu ý kiến. Từ đó dẫn đến tình trạng một số thành viên chán nản, buông xuôi, phó mặc chỉ tham gia một cách chiếu lệ, đối phó. Vì vậy chưa thực sự phát huy hết năng lực của mình. 
- Nhóm trưởng chưa thực sự phát huy được vai trò của mình, chưa có năng lực và kỹ năng trong việc điều hành nhóm,các thành viên chưa làm việc hết mình.
- Giáo viên chưa thực sự linh hoạt trong việc vận dụng và phối hợp các phương pháp và kỹ thuật dạy học với nhau để phát huy hết điểm mạnh và hạn chế điểm yếu của mỗi phương pháp hay kỹ thuật dạy học cụ thể.
2.2.3. Kết quả khảo sát thực tế:
	Trong những năm trước đây tôi thường chỉ áp dụng một phương pháp dạy học mà chưa có sự phối kết hợp linh hoạt giữa các phương pháp hay giữa phương pháp với kỹ thuật dạy học thì trong các giờ học thường chỉ có học sinh khá - giỏi tham gia học tập tích cực, số học sinh yếu ít có cơ hội tham gia hoạt động. Chính vì thế nên việc học tập thường ít hứng thú, nội dung đơn điệu, việc quan tâm đến phát triển năng lực cá nhân còn hạn chế.
	Kết quả khảo sát thực tế về mức độ tham gia hoạt động nhóm của học sinh khối 9 môn sinh học đầu năm học 2016 - 2017 trường THCS Lâm Xa:
Sĩ số
Tích cực, chủ động tham gia
Chỉ tham gia đối phó 
Gần như không tham gia
32
11
16
5
	Qua kết quả kiểm tra trên cho thấy: Số học sinh tích cực, chủ động tham gia hoat động nhóm còn thất, chủ yếu là đố phó và ngồi vào nhóm cho có ngồi, không tham gia vào hoạt động. Có nhiều nguyên nhân cho số liệu trên nhưng nguyên nhân chủ yếu vẫn là do ý thức của học sính và phương pháp giáo dục của giáo viên còn nhàm chán, chưa lôi cuốn được học sinh.
	Đồng thời kết quả khảo sát đầu năm học 2017-2018 môn Sinh học khối 9 cũng chưa cao, số học sinh có học lực thuộc loại trung bình và yếu chiếm tỉ lệ khá cao, số học sinh có học lực khá, giỏi còn chiếm tỉ lệ thấp. Cụ thể như sau:
Tổng số học sinh
Loại giỏi
Loại khá
Loại TB
Loại yếu
Số HS (9A+9B)
49
4
12
26
7
Tỉ lệ (%)
100
8.1
24.5
53.1
14.3
2.3. Các giải pháp và tổ chức thực hiệ