SKKN Sử dụng kỹ thuật các mảnh ghép nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức hoạt động học cho học sinh trong dạy học bài :“ Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên” môn Giáo dục công lớp 7 ở trường trung học cơ sở thị trấn Yên Cát

1.MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
Trong dạy học ngày nay, việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực vào giảng dạy theo chuẩn kiến thức, kĩ năng là một trong những biện pháp góp phần đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo. Khắc phục cơ bản lối truyền thụ một chiều, phát huy tính tích cực, sáng tạo, hợp tác, giảm thời gian lí thuyết, tăng thời gian tự học, tự tìm hiểu cho học sinh, gắn bó chặt chẽ giữa học lí thuyết và thực hành, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập cho học sinh.
“ Đổi mới phương pháp dạy học” để phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm từng lớp học, từng môn học là nhiệm vụ “ Sống còn” của mỗi người giáo viên.
Môn GDCD ở trường THCS có tầm quan trọng đặc biệt, môn học này góp phần hình thành thế giới quan lành mạnh ở học sinh, giúp học sinh biết phân biệt lẽ phải, trái; biết tôn trọng bản thân và tôn trọng người khác; biết sống trung thực, khiêm tốn, dũng cảm, biết yêu thương và vị tha.
Đặc biệt, những kiến thức của môn giáo dục công dân giúp học sinh hình thành những kỹ năng sống cơ bản để vững vàng bước vào đời: ý thức tổ chức kỷ luật, có thái độ đúng đắn trong việc nhận thức và chấp hành pháp luật.
Với vị trí và vai trò quan trọng như vậy. Tuy nhiên, môn GDCD vẫn bị coi là môn học khó, khô và khổ. Nhiều giáo viên chỉ dạy qua loa, chiếu lệ; còn học sinh thì coi thường môn học. Vì vậy, đòi hỏi mỗi giáo viên dạy bộ môn phải có những phương pháp thích hợp để tạo hứng thú cho học sinh trong các giờ học. Để mỗi giờ học không còn là “nỗi khổ” cho cả thầy và trò.
	Xuất phát từ vai trò của bộ môn, thời gian qua bộ giáo dục và đào tạo cũng đã có nhiều biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học bộ môn. Ban hành hưỡng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức – kĩ năng, đưa ra một số kĩ thuật dạy học tích cực có thể sử dụng trong dạy- học môn GDCD ở trường THCS....Qua việc áp dụng những kĩ thuật dạy học tích cực vào bài dạy, tôi thấy có hiệu quả, tạo được hứng thú cho học sinh trong các bài học. Vì vậy tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Sử dụng kỹ thuật các mảnh ghép nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức hoạt động học cho học sinh trong dạy học bài :“ Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên” môn Giáo dục công lớp 7 ở trường trung học cơ sở thị trấn Yên Cát” làm sáng kiến kinh nghiệm với hi vọng được chia sẻ những kinh nghiệm của mình với đồng nghiệp đồng thời cùng nhau vận dụng vào thực tiễn để nâng cao chất lượng môn GDCD.
	1.2. Mục đích nghiên cứu.
Phương pháp và hình thức dạy học môn GDCD rất phong phú, đa dạng, bao gồm các phương pháp hiện đại: (thảo luận nhóm, đóng vai, giải quyết vấn đề, nghiên cứu trường hợp điển hình, trò chơi, dự án, động não)và các phương pháp truyền thống:(thuyết trình, đàm thoại, kể chuyện). Bên cạnh những phương pháp dạy học lại có các kĩ thuật dạy học hỗ trợ. Mỗi phương pháp dạy học và kĩ thuật dạy học đều có mặt tích cực và hạn chế riêng, phù hợp với từng loại bài và đòi hỏi những điều kiện thực hiện riêng. Vì vậy, giáo viên không nên phủ định hoặc lạm dụng phương pháp nào. Điều quan trọng là căn cứ vào nội dung, tính chất của từng bài, căn cứ vào trình độ nhận thức của học sinh và năng lực, sở trường của giáo viên, căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của lớp, của trường mà lựa chọn và sử dụng phối hợp các phương pháp dạy học một cách hợp lý.Trong dạy học môn GDCD, có thể vận dụng các kĩ thuật dạy học tích cực cực như kỹ thuật các mảnh ghép nhằm:
- Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực 
- Tăng cường hiệu quả học tập 
- Tăng cường trách nhiệm cá nhân 
- Yêu cầu áp dụng nhiều năng lực khác nhau 
- Tăng cường sự hợp tác, giao tiếp, chia sẻ kinh nghiệm.
	1.3. Đối tượng nghiên cứu.
 	Học sinh lớp 7Ao trường THCS Thị trấn Yên Cát. 
 	Kỹ thuật “các mảnh ghép” là kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác, kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm nhằm giải quyết một nhiệm vụ phức hợp, kích thích sự tham gia tích cực cũng như nâng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác.
	1.4. Phương pháp nghiên cứu.
 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin thực tiễn để xây dựng cơ sở thực tiễn của đề tài như:
Phương pháp điều tra: Điều tra quan điểm, thái độ của học sinh về môn học GDCD THCS, cách học dễ nhớ, dễ thuộc của học sinh.Trưng cầu ý kiến của học sinh về cách dạy học GDCD của bản thân.
	Phương pháp tổng kết kinh nghiệm GD;phương pháp nghiên cứu xem xét lại những thành quả của hoạt đông thực tiễn trong quá khứ để rút ra những kết luận bổ ích cho thực tiễn và cho khoa học. Tổng kết kinh nghiệm thường thường hướng vào nghiên cứu diễn biến và nguyên nhân của các sự kiện và nghiên cứu giải pháp thực tiễn đã áp dụng để tìm ra các giải pháp hoàn hảo nhất.
	Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;
	Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
	Trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm tới giáo dục nói chung và vấn đề đổi mới phương pháp dạy học trong trường trung học nói riêng. Vấn đề này đã được đề cập nhiều lần trong các văn kiện đại hội Đảng, luật giáo dục. Đặc biệt, văn bản số 242- KL/TW ngày 15/4/2009 thông báo kết luận của Bộ chính trị về tiếp tục thực hiện nghị quyết Trung ương 2 (Khóa VIII) chỉ rõ: "Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy và học, khắc phục cơ bản lối truyền thụ một chiều, phát huy phương pháp dạy học tích cực, sáng tạo, hợp tác; giảm thời gian lí thuyết, tăng thời gian tự học, tự tìm hiểu cho học sinh, giáo viên; gắn bó chặt chẽ giữa học lí thuyết và thực hành, đào tạo gắn với nghiên cứu khoa học, sản xuất và đời sống".
	Thực tiễn đã chứng minh, dạy học tăng cường phát huy tính tự tin, tích cực, chủ động, sáng tạo là dạy học thay vì lấy "Dạy" làm trung tâm sang lấy "Học" làm trung tâm. Trong phương pháp tổ chức, người học - đối tượng của hoạt động "dạy" được cuốn hút vào các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức và chỉ đạo, thông qua đó tự lực, chủ động khám phá những điều mình chưa rõ, chưa có chứ không phải thụ động tiếp thu những tri thức đã được giáo viên sắp đặt. Được đặt vào những tình huống của đời sống thực tế, người học trực tiếp quan sát, thảo luận, làm thí nghiệm, giải quyết vấn đề đặt ra theo cách suy nghĩ của mình, từ đó nắm được kiến thức kĩ năng mới, phương pháp "làm ra" kiến thức, kĩ năng đó, không rập theo những khuôn mẫu có sẵn, được bộc lộ và phát huy tiềm năng sáng tạo.
	Vậy để đạt được mục tiêu, kết quả ấy người giáo viên phải làm gì và làm như thế nào? Đây không chỉ là trăn trở của giáo viên trực tiếp giảng dạy mà nội dung các chuyên đề đổi mới phương pháp do Bộ, Sở, Phòng Giáo dục và Đào tạo triển khai đều tập trung vào đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá. Nhiệm vụ đặt ra với giáo viên là lựa chọn cách thức vận dụng hiệu quả sau khi đã tiếp thu nội dung các chuyên đề theo đặc trưng môn học. Với môn Giáo dục công dân-môn thiên về dạy học sinh kiến thức- kĩ năng về giao tiếp ứng xử theo chuẩn mực đạo đức và pháp luật nếu không linh hoạt trong việc lựa chọn và vận dụng phương pháp giờ dạy sẽ trở nên khô khan, nhàm chán. Vì thế nhất thiết trong một giờ dạy GDCD để tạo được hứng thú học tập cho học sinh giáo viên cần phải sử dụng kỹ thuật các mảnh ghép.Qua vận dụng, tích lũy kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy tôi thấy dạy theo phương pháp này, giáo viên không chỉ đơn giản truyền đạt được tri thức mà còn tổ chức, hướng dẫn hoạt động. Lựa chọn và vận dụng những nội dung và phương pháp dạy học giúp cho từng học sinh biết hành động và tích cực tham gia các chương trình hành động của cộng đồng, thực hiện thầy chủ đạo, trò chủ động- Đây cũng chính là mục tiêu của quá trình đổi mới phương pháp trong dạy học nói chung, môn GDCD nói riêng .
	2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
	Tại Hội thảo “Đánh giá hiệu quả dạy học môn GDCD tháng 04/2009”, Bộ Giáo Dục và Đào tạo đã có nhận định sau:“Giáo viên dạy môn GDCD đã có nhiều cố gắng trong việc đổi mới phương pháp dạy học.Tuy nhiên, hiện tượng dạy học lệ thuộc vào sách giáo khoa và sách giáo viên còn phổ biến.Việc rèn luyện kỹ năng, giáo dục thái độ và hành vi của học sinh trong dạy học môn GDCD thực hiện chưa đạt được yêu cầu đề ra của chương trình. Nhiều nơi chủ yếu chỉ sử dụng các thiết bị dạy học môn học tối thiểu do Bộ quy định, chưa quan tâm đến việc tự làm thiết bị, đồ dùng dạy học. Nhiều cấp quản lý chưa thực sự quan tâm đến môn GDCD, vẫn xem đó là môn học phụ, nên chưa tạo điều kiện để giáo viên GDCD nâng cao chất lượng dạy học”
Thật vậy, nhận thức của đa số giáo viên về đổi mới phương pháp dạy học là đúng nhưng chưa đầy đủ vị trí, vai trò môn học, còn xem nhẹ, cải tiến các phương pháp còn chậm, vận dụng chưa đa dạng, kết hợp chưa hiệu quả, ngại đổi mới vì không muốn mất nhiều thời gian, công sức đầu tư cho việc chuẩn bị giờ dạy. Giáo viên giảng dạy vận dụng phương pháp hiệu quả còn thấp, sử dụng hình thức còn đơn điệu, chưa phù hợp với bài học,với thực tiễn, với đối tượng học sinh địa phương.Thực hiện phương pháp dạy theo mô hình lấy học sinh làm trung tâm chưa rõ ràng.Vận dụng các yếu tố trực quan để kích thích người học chưa thật sự sinh động. Học sinh lĩnh hội kiến thức còn nhàm chán.
	Để đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học, Bộ giáo dục và đào tạo cũng đã ban hành tài liệu và tổ chức tập huấn cho giáo viên về các kĩ thuật dạy học hiện đại. Từ đó giúp cho giáo viên đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao hiệu quả của giờ dạy.
	Nhà trường ủng hộ việc vận dụng phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực trong dạy học, có máy móc phục cho việc ứng dụng kĩ thuật dạy học tích cực.
	Học sinh nhiệt tình tham gia vào hoạt động để đổi mới phương pháp học.
	Tuy nhiên, cơ sở vật chất phục vụ cho việc ứng dụng dạy học còn hạn chế.
	Một số học sinh còn lơ là, chưa tiếp cận tốt với các kĩ thuật dạy học mới. 
Học sinh lớp 7A0 trường THCS thị trấn Yên cát chúng tôi đa số các em đều ngoan và chú trọng việc học tập của mình.Tuy nhiên còn một số em chưa chủ động, tự giác học tập vẫn còn phải nhắc nhở trong vấn đề học bài, chính vì vậy tạo hứng thú học tập cho học sinh trong học tập là điều vô cùng quan trọng, nhất là đối với môn học Giáo dục công dân.
	Song, ở trường THCS thị trấn Yên Cát bộ môn GDCD luôn được BGH nhà trường, tổ chuyên môn quan tâm. Từ việc phân công giáo viên giảng dạy đến ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi đều được lựa chọn, nhìn người đặt việc một cách rõ ràng, hiệu quả; không có trường hợp giáo viên giảng dạy trái ban. Mặc dù vẫn còn một bộ phận nhỏ phụ huynh, học sinh xem môn học là môn phụ nhưng những năm gần đây môn học được nhiều học sinh đón nhận với tinh thần học tập hăng say, nhiều học sinh tham gia đăng ký dự thi vào đội tuyển HSG, giáo viên giảng dạy nhiệt tình trách nhiệm nên hầu hết năm học nào môn GDCD cũng có học sinh đạt học sinh giỏi các cấp, chất lượng đại trà trong môn học tăng - năm sau cao hơn năm trước.
	Ở những năm học trước, với bài dạy : “ Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên” bản thân chưa sử dụng kỹ thuật các mảnh ghép. Bài giảng tuy có thu hút được sự chú ý của học sinh tuy nhiên các em còn chưa chủ động tham gia tìm hiểu các nội dung của bài học.
	Kết quả khảo sát thực hiện trên lớp 7A0 năm học 2016-2017 trước khi thực nghiệm đề tài SKKN.
Sĩ số
Kết quả thu được
Thích học giờ GDCD
Hiểu và nhớ bài
Hơi thích học giờ GDCD
Hiểu bài
Không thích học giờ GDCD
Hiểu ít, không hiểu bài
18
SL
%
SL
%
SL
%
11
61,1
5
27,8
2
11,1
Từ thực trạng trên, để việc dạy học môn Giáo dục công dân ở trường THCS đạt kết quả cao hơn, tôi sử dụngkỹ thuật các mảnh ghép khi dạy bài : “Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên” GDCD 7 nhằm tạo hứng thú cho học sinh và xin mạnh dạn trình bày trong phạm vi đề tài SKKN này. 
	2.3.Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
	2.3.1. Xác định nội dung và chuẩn bị của giáo viên khi sử dụng kỹ thuật mảnh ghép.
	Trước hết, giáo viên chuẩn bị các tài liệu phục vụ cho việc nghiên cứu giảng bài như: Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Giáo dục công dân Trung học cơ sở, sách giáo khoa GDCD 7, sách giáo viên GDCD 7, Bài tập tình huống GDCD 7, tranh ảnh về môi trường, bảo vệ môi trườngGiấy khổ lớn, bút dạ màu.
	Sau khi nghiên cứu nội dung bài dạy Giáo viên xác định nội dung của bài cần sử dụng kỹ thuật các mảnh ghép với bài dạy: “ Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên” GDCD 7 cũng như các bài dạy GDCD khác. Để xác định được nội dung của bài cần sử dụng kỹ thuật các mảnh ghép yêu cầu người dạy cần nắm chắc nội dung chuẩn kiến thức kỹ năng, phân phối chương trình bởi đó là cơ sở đầu tiên để người giáo viên có ngay ý tưởng để lựa chọn nội dung nào để khi dạy có sử dụng kỹ thuật này là thành công nhất.
	Sau khi đã xác định được được nội dung giảng dạy có sử dụng kỹ thuật các mảnh ghép thì giáo viên cần sưu tầm các tài liệu từ tranh ảnh đến số liệu và các đồ dùng cần thiết để phục vụ cho kỹ thuật khi tiến hành.
	2.3.2. Nắm chắc cách tiến hành của kỹ thuật mảnh ghép:
	Vòng 1: Nhóm chuyên sâu
Lớp học sẽ được chia thành các nhóm (khoảng từ 3- 6 người). Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ với những nội dung học tập khác nhau. Ví dụ:
	+ Nhóm 1: Nhiệm vụ A 
	+ Nhóm 2: Nhiệm vụ B
	+ Nhóm 3: Nhiệm vụ C
Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút, suy nghĩ về câu hỏi, chủ đề và ghi lại những ý kiến của mình.
Khi thảo luận nhóm phải đảm bảo mỗi thành viên trong từng nhóm đều trả lời được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vụ được giao và trở thành chuyên gia của lĩnh vực đã tìm hiểu và có khả năng trình bày lại câu trả lời của nhóm ở vòng 2.
	Vòng 2: Nhóm mảnh ghép
	Hình thành nhóm mới khoảng từ 3-6 người (bao gồm 1-2 người từ nhóm 1; 1-2 từ nhóm 2; 1-2 người từ nhóm 3), gọi là nhóm mảnh ghép.
	Các câu hỏi và câu trả lời của vòng 1 được các thành viên trong nhóm mới chia sẻ đầy đủ với nhau.
	Khi mọi thành viên trong nhóm mới đều hiểu, được tất cả nội dung ở vòng 1 thì nhiệm vụ mới sẽ được giao cho các nhóm để giải quyết (lưu ý nhiệm vụ mới này phải gắn liền với kiến thức thu được ở vòng 1)
	Các nhóm mới thực hiện nhiệm vụ trình bày và chia sẻ kết quả. 
	 Một số lưu ý khi tổ chức dạy học theo kỹ thuật các mảnh ghép: 
- Đảm bảo những thông tin từ các mảnh ghép lại với nhau có thể hiểu được bức tranh toàn cảnh của một vấn đề và là cơ sở để giải quyết một nhiệm vụ phức hợp ở vòng 2.
 -  Các chuyên gia ở vòng 1 có thể có trình độ khác nhau, nên cần xác định yếu tố hỗ trợ kịp thời để tất cả mọi chuyên gia có thể hoàn thành nhiệm vụ ở vòng 1, chuẩn bị cho vòng 2.
 	- Số lượng mảnh ghép không nên quá lớn để đảm bảo các thành viên có thể truyền đạt lại kiến thức cho nhau. 
-  Đặc điểm của nhiệm vụ mới ở vòng 2 là một nhiệm vụ phức hợp và chỉ có thể giải quyết được trên cơ sở nắm vững những kiến thức đã có ở vòng 1. Do đó cần xác định rõ những yếu tố cần thiết về kiến thức, kĩ năng, thông tin,cũng như các yếu tố hỗ trợ cần thiết để giải quyết nhiệm vụ phức hợp này.
2.3.3.Soạn giáo cho bài giảng có sử dụng kỹ thuật các mảnh ghép.
Sau khi đã nghiên cứu các tài liệu giáo viên thiết kế giáo án thật chi tiếtcho hoạt động học có nội dung sử dụng kỹ thuật các mảnh ghép.
Tiết 23.
Bài 14: BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1.Kiến thức
- Nêu được thế nào là môi trường, và tài nguyên thiên nhiên
- Kể được các yếu tố của môi trường và tài nguyên thiên nhiên
- Nêu được nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường
2. Kĩ năng
- Nhận biết được các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, biết báo cho những người có trách nhiệm biết để xử lí
- Biết bảo vệ môi trường ở nhà, ở trường ở nơi công cộng và nhắc nhở các bạn cung thực hiện.
3. Thái độ
- Hình thành ở Hs lòng yêu quý môi trường xung quanh, có ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên .
- Hình thành trong HS tính tích cực tham gia các hoạt động giữ gìn, bảo vệ môi trườn, tài nguyên thiên nhiên.
- Lên án, phê phán, đấu tranh ngăn chặn các biểu hiện, hành vi phá hoại làm ô nhiễm môi trường.
II. PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP
Phương tiện: SGK, SGV GDCD 7, Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kỹ năng GDCD Trung học cơ sở,tranh ảnh, tài liệu, vidieo, thông tin về tình trạng môi trường và tài nguyên thiên nhiên,máy chiếu.
Phương pháp: Phương pháp thảo luận nhóm, Phương pháp kích thích tư duy+ Kỹ thuật mảnh ghép. 
III. CÁC HOẠT ĐỘNG CHỦ YẾU:
1. Ổn định tổ chức.
2.Kiểm tra bài cũ:
1. Hãy nêu các quyền và bổn phận của trẻ em?
2. Bản thân em đã thực hiện quyền và bổn phận của mình như thế nào ?
3. Bài mới
Em biết gì về tình hình môi trường và tài nguyên thiên nhiên ở nước ta hiện nay?chúng ta có trách nhiệm gì với môi trường và tài nguyên thiên nhiên, bài học hôm nay cô và các em sẽ cùng tìm hiểu về vấn đề này.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
Hoạt động 1 : Tìm hiểu các yếu tố của môi trường và tài nguyên thiên nhiên.
a) Mục tiêu: Giúp học sinh tìm hiểu các yếu tố của môi trường.
b) Cách tiến hành:
Cho hs quan sát tranh vẽ môi trường tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên.
 Những hình ảnh em vừa quan sát nói về vấn đề gì ?
Em hãy kể một số yếu tố của môi trường tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên mà em biết ?
 Từ phần tìm hiểu trên, em hiểu thế nào là môi trường, thế nào là tài nguyên thiên nhiên.
Gv Chuyển sang hoạt động 2
1. Tìm hiểu các yếu tố của môi trường và tài nguyên thiên nhiên.
Những hình ảnh về sông, hồ biển, rừng, núi, động thực vật, khoáng sản
 Yếu tố môi trường tự nhiên : đất, nước, rừng, động thực vật, khoáng sản, không khí, nhiệt độ, ánh sáng. 
 Tài nguyên thiên nhiên là : Sản phẩm do thiên nhiên tạo nên như rừng cây, động thực vật quý hiếm, khoáng sản, nguồn nước, dầu khí.
Hoạt động 2 : Tìm hiểu khái niệm môi trường, tài nguyên thiên nhiên.
a) Mục tiêu: Giúp học sinh tìm hiểu các yếu tố của môi trường.
b) Cách tiến hành:
GV: Em hiểu thế nào là môi trường?
HS: Trả lời, HS khác nhận xét.
GV: Nhấn mạnh: đây là môi trường sống có tác động đến sự tồn tại, phát triển của con người.
GV: Em hiểu thế nào là tài nguyên thiên nhiên?
HS: Trả lời, HS khác nhận xét.
Gv hoàn chỉnh khái niệm và nhấn mạnh : Môi trường ở trong bài học này là môi trường sống ( môi trường sinh thái ) có tác động đến đời sống sự tồn tại phát triển của con người và thiên nhiên. Khác hẳn môi trường xã hội.
GV chuyển ý: Các yếu tố tác động đến đời sống, sự tồn tại của con người đang bị ô nhiễm, vậy nguyên nhân do đâu chúng ta hãy cùng tìm hiểu.
Hoạt động 3: Tìm hiểu Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường:
a) Mục tiêu: Giúp học sinh tìm hiểu các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường.
b) Cách tiến hành:
Thực hiện kỹ thuật các mảnh ghép
GV cho hs Tìm hiểu phần thông tin, sự kiện(sgk)
Quan sát tranh ảnh về lũ lụt, môi trường bị ô nhiễm, chặt phá rừng, đọc sự kiện.
( Chiếu Side trên máy chiếu hoặc tranh ảnh sưu tầm)
Gv chia lớp thành 4 nhóm.
Thảo luận vòng 1.
Nhóm 1: Em nghĩ gì khi xem các ảnh trên ?
Nhóm 2: Lụt lội, hạn hán, cháy rừng, ô nhiễm không khí, đã ảnh hưởng đến cuộc sống của con người như thế nào?
Nhóm 3: Nguyên nhân nào đã dẫn đến những thảm họa đó ?
Nhóm 4: Chúng ta cần làm gì để hạn chế, ngăn ngừa các thảm họa đó ?
Thảo luận vòng 2:
Trao đổi cho nhau về các nội dung đã tìm hiểu ở vòng 1.
 Hs trình bày, gv kết luận : Hiện nay môi trường và tài nguyên thiên nhiên đang bị ô nhiễm, bị khai thác bừa bãi. Điều đó đã dẫn đến hậu quả lớn : thiên tai, lũ lụt, ảnh hưởng đến điều kiện sống, sức khoẻ, tính mạng con người.Vậy nguyên nhân dẫn đến sự ô nhiễm môi trường như hiện nay là.
GV nhấn mạnh nguyên nhân thuộc về ý thức con người.
GV lấy ví dụ minh hoạ: về ô nhiễm môi trường và cạn kiệt TNTN?( có hình ảnh minh họa cho học sinh).
2.Khái niệm Môi trường và tài nguyên thiên nhiên:
a. Môi trường: là toàn bộ những điều kiện tự nhiên, nhân tạo bao quanh con người, có tác động đến đời sống, sự tồn tại, phát triển của con người, thiên nhiên.
b. Tài nguyên thiên nhiên: là những của cải có sẵn trong tự nhiên mà con người có thể khai thác, chế biến, sử dụng phục vụ cuộc sống của con người.
3. Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường