SKKN Một số giải pháp gây ứng thú giúphọc sinh lớp 9 học tốt phân môn học hát
Trong những năm gần đây, theo đà phát triển sự nghiệp giáo dục của đất nước, môn Âm nhạc đã được đặt đúng vị trí và được quan tâm đúng mức.
Với tư cách là một môn học nghệ thuật nhằm thực hiện nhiệm vụ giáo dục thẩm mĩ, môn Âm nhạc trong trường phổ thông cùng với các bộ môn khoa học khác góp phần giáo dục, phát triển toàn diện, hài hoà nhân cách học sinh về Đức - Trí - Thể- Mĩ. Đồng thời hình thành ở học sinh một tâm hồn trong sáng, một thị hiếu âm nhạc lành mạnh, cách tư duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, tâm hồn được mở rộng, trí tuệ được nâng cao, con người trở nên tốt đẹp hơn, cao thượng và hướng thiện.
Có thể nói rằng với bộ môn Âm nhạc ở trường THCS, trong ba phân môn: Học hát, nhạc lí - TĐN và Âm nhạc thường thức thì Học hát là phân môn chiếm thời lượng lớn nhất, là trọng tâm và là "linh hồn" của môn học. Bản thân môn Âm nhạc nói chung và phân môn học hát nói riêng đòi hỏi người học phải có sự hứng thú cao và một niềm đam mê nhất định. Trên thực tế làm bất cứ việc gì nếu có hứng thú thì sẽ dễ đi đến thành công. Học hát cũng vậy khi khai thác, tìm hiểu một tác phẩm âm nhạc mà hoạt động nhận thức của học sinh dựa trên cơ sở của sự hứng thú thì các em sẽ thấy hết được cái hay, cái đẹp, cái "thần" của các bài hát. Các em đã được làm quen với phân môn này từ các lớp khối 6,7,8. Tuy nhiên, đối với học sinh khối lớp 9 thì để học tốt phân môn học hát là điều không mấy dễ dàng.
MỤC LỤC TT Nội dung Trang 1 A. Đặt vấn đề 2 2 I. Lời mở đầu 2 3 II. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu 2 4 1. Thực trạng 3 5 2. Kết quả thực trạng 4 6 B. Giải quyết vấn đề 4 7 I. Các giải pháp thực hiện 4 8 II. Các biện pháp tổ chức thực hiện 5 9 C. Kết luận 15 10 I. Kết quả nghiên cứu 15 11 II. Bµi häc kinh nghiÖm 16 12 III. Kiến nghị, đề xuất. 17 ĐẶT VẤN ĐỀ I. LỜI NÓI ĐẦU Trong những năm gần đây, theo đà phát triển sự nghiệp giáo dục của đất nước, môn Âm nhạc đã được đặt đúng vị trí và được quan tâm đúng mức. Với tư cách là một môn học nghệ thuật nhằm thực hiện nhiệm vụ giáo dục thẩm mĩ, môn Âm nhạc trong trường phổ thông cùng với các bộ môn khoa học khác góp phần giáo dục, phát triển toàn diện, hài hoà nhân cách học sinh về Đức - Trí - Thể- Mĩ. Đồng thời hình thành ở học sinh một tâm hồn trong sáng, một thị hiếu âm nhạc lành mạnh, cách tư duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, tâm hồn được mở rộng, trí tuệ được nâng cao, con người trở nên tốt đẹp hơn, cao thượng và hướng thiện. Có thể nói rằng với bộ môn Âm nhạc ở trường THCS, trong ba phân môn: Học hát, nhạc lí - TĐN và Âm nhạc thường thức thì Học hát là phân môn chiếm thời lượng lớn nhất, là trọng tâm và là "linh hồn" của môn học. Bản thân môn Âm nhạc nói chung và phân môn học hát nói riêng đòi hỏi người học phải có sự hứng thú cao và một niềm đam mê nhất định. Trên thực tế làm bất cứ việc gì nếu có hứng thú thì sẽ dễ đi đến thành công. Học hát cũng vậy khi khai thác, tìm hiểu một tác phẩm âm nhạc mà hoạt động nhận thức của học sinh dựa trên cơ sở của sự hứng thú thì các em sẽ thấy hết được cái hay, cái đẹp, cái "thần" của các bài hát. Các em đã được làm quen với phân môn này từ các lớp khối 6,7,8. Tuy nhiên, đối với học sinh khối lớp 9 thì để học tốt phân môn học hát là điều không mấy dễ dàng. Chính vì vậy là một giáo viên trực tiếp giảng dạy môn Âm nhạc, tâm huyết với nghề, yêu thích ca hát tôi luôn trăn trở và nhận thấy rằng tạo hứng thú cho học sinh lớp 9 tham gia học tốt phân môn học hát là việc làm hết sức quan trọng và cần thiết bởi nó sẽ tạo cho học sinh sự phấn chấn, hào hứng để tiếp thu bài học một cách có hiệu quả. Đồng thời tạo điều kiện cho những học sinh có năng khiếu về âm nhạc phát huy sức sáng tạo, niềm đam mê đối với môn Âm nhạc nói chung và phân môn học hát nói riêng. II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU: 1. Thực trạng: Chúng ta đều biết rằng, lứa tuổi học sinh lớp 9 là lứa tuổi có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lí. Một phần là do các em tự cảm thấy các em đã "lớn", sự hồn nhiên của các em đã có sự giảm sút, bắt đầu có sự e ngại khi tham gia trình bày một bài hát trước tập thể. Một thực tế nữa là khi giảng dạy một số ít giáo viên Âm nhạc chưa thực sự đổi mới phương pháp dạy - học, giáo viên còn “dạy chay”, học sinh thì “học vẹt” một cách thụ động. Chính vì vậy đã tạo cho các em một “sức ì” khá lớn trong khi học. Đặc biệt là nhiều em không còn nhiệt tình đón nhận môn Âm nhạc lớp 9 như những năm học trước. Bên cạnh đó, với một thị trường âm nhạc phong phú và đa dạng như hiện nay thì đa số các em ở lứa tuổi này đã định hướng được thị hiếu âm nhạc của riêng mình. Những bài hát hàng ngày mà đa số các em học sinh lớp 9 tiếp xúc không còn là những bài hát thiếu nhi mà các em từng yêu thích ở khối lớp dưới nữa mà thay vào đó là những thể loại âm nhạc rất đa dạng và phong phú mà có thể gọi đó là “dòng nhạc thị trường”. Yêu cầu đặt ra là giáo viên phải làm sao thu hút được học sinh vừa tìm hiểu được các dòng nhạc trên thị trường đồng thời quay về với thế giới âm nhạc bác học, phù hợp với lứa tuổi của các em. Hơn thế nữa, học sinh lớp 9 tham gia học bộ môn Âm nhạc cũng rất khác biệt với các khối lớp dưới. Các em chỉ học có một học kỳ và áp lực học tập của các em cũng rất nặng nề. Nhưng nếu thu hút được các em say mê, yêu thích môn học thì đây là hướng tích cực giúp các em có thái độ sống đúng đắn, có niềm tin yêu cuộc sống, yêu quê hương, yêu gia đình, thầy cô, bè bạn, Tuy nhiên, là những học sinh lớp 9 các em đã có sự hiểu biết đúng đắn, có nhiều suy nghĩ, ước mơ hoài bão về cuộc sống. Hơn nữa mọi hoạt động của các em mang tính tập thể rất cao,nên khi giáo dục các em cũng không gặp nhiều khó khăn như ở các lớp học dưới. Bởi vậy, làm sao gây được hứng thú để các em yêu thích bộ môn âm nhạc nói chung và phân môn học hát nói riêng một cách tự nhiên nhất, mang đến cho các em những rung động, những cảm xúc tình cảm chân thành, góp phần quan trọng vào việc làm đẹp tâm hồn của các em là điều mà tôi luôn hướng tới. Kết quả của thực trạng: Từ thực trạng trên, tôi đã thực hiện một điều tra nhỏ về hứng thú của học sinh lớp 9 đối với môn Âm nhạc nói chung và phân môn học hát nói riêng ở lớp 9A và 9B tại thời điểm đầu năm học 2015 - 2016. *Điều tra cơ bản ban đầu cho thấy: Lớp Sĩ số Hứng thú Bình thường Không hứng thú Số lượng % Số lượng % Số lượng % 9A 22 05 22,7 10 45,4 07 31,9 9B 22 10 45,4 10 45,4 2 9,09 Để dạy phân môn học hát cho học sinh lớp 9 đạt hiệu quả khả quan hơn tôi đã nghiên cứu tài liệu và thực tế, mạnh dạn áp dụng vào thực tế giảng dạy một số giải pháp nhằm giúp học sinh có niềm tin và yêu thích bộ môn hơn. Trong khuôn khổ của đề tài này tôi xin trình bày “Một số giải pháp gây ứng thú giúphọc sinh lớp 9 học tốt phân môn học hát”. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN: Bản thân nghệ thuật âm nhạc nói chung và phân môn học hát ở trường THCS nói riêng là nguồn cảm hứng, là sự kích thích, sự say mê học tập của học sinh. Vậy làm sao tạo được hứng thú đối với học sinh lớp 9 khi học phân môn học hát? 1. Trước hết, một giáo viên có lòng say mê, nhiệt tình, tâm huyết với nghề phải hiểu rõ về đặc thù môn học và đặc điểm của từng đối tượng học sinh, từ đó có phương pháp dạy học phù hợp. 2. Phải thấy được công tác chuẩn bị bài chu đáo và sử dụng tối đa phương tiện dạy học là yêu cầu cực kì quan trọng. Từ việc tìm hiểu xuất xứ, tác giả bài hát đến việc nghiên cứu, cái hay cái đẹp của tác phẩm cả về nội dung và hình thức. Hơn thế nữa, đặc thù của nghệ thuật âm nhạc là sử dụng âm thanh để tác động và thính giác, gợi lên những cảm xúc, tình cảm, tâm trạng ở người nghe. Chính vì vậy những phương tiện dạy học như: Đàn, băng đĩa, đài, bảng phụ, tranh ảnh minh hoạ có chất lượng caoĐặc biệt hơn cả là giọng hát truyền cảm của giáo viên là điều không thể thiếu khi trình bày một tác phẩm âm nhạc. 3. Theo phân phối chương trình thì mỗi bài hát trong phân môn học hát được bố trí gồm 1 tiết học hát và 1-2 lần ôn ở các tiết tiếp theo. Chính vì vậy mà giáo viên cần vận dụng linh hoạt các bước dạy phân môn học hát, xác định được đâu là nhiệm vụ trọng tâm trong từng tiết học và ôn bài hát để vừa tạo được hứng thú, sự say mê trong học tập của HS vừa đảm bảo yêu cầu giáo dục. 4. Phải luôn xác định học sinh là đối tượng trung tâm, là chủ thể của hoạt động học gây hứng thú cho học sinh ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới thiệu bài hát mới. Luôn phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh, phối hợp tổ chức 1 số trò chơi đơn giản để củng cố và phát triển hứng thú của học sinh trong suốt giờ học. Đặc biệt là phải tạo ra một môi trường âm nhạc sinh động làm cho học sinh vừa là người học, vừa là người hưởng thụ và sáng tạo. 5. Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp, trong trường để học sinh có điều kiện thể hiện năng khiếu âm nhạc của mình. *Đối tượng nghiên cứu: - Lớp 9A: Thực nghiệm (Đây là lớp có phong trào học ở mức trung bình) - Lớp 9B: Đối chứng (Đây là lớp có phong trào học tương đối tốt) II. CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN: Theo phân phối chương trình phân môn học hát lớp 9 các em được học bốn bài hát: Bóng dáng một ngôi trường, Nụ cười, Nối vòng tay lớn và Lí kéo chài. Để gây hứng thú cho học sinh lớp mà tôi tiến hành thực nghiệm (Lớp 9A) tôi đã áp dụng một số biện pháp sau trong quá trình dạy phân môn học hát: 1. Gây hứng thú cho học sinh ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới thiệu bài hát mới. Qua một thời gian giảng dạy tôi nhận thấy việc tạo không khí lớp học và tâm thế thoải mái cho học sinh trước khi bước vào tiết học là việc làm hết sức quan trọng và cần thiết. Ngay từ bước chân của giáo viên vào lớp với thái độ vui vẻ, thân mật đối với học sinh, việc ra câu hỏi và đánh giá công bằng trong khi kiểm tra miệng...đều là những yếu tố góp phần tạo nên không khí hào hứng chung của cả lớp để chuẩn bị bước vào bài học mới. Đặc biệt với phân môn học hát sự hứng thú, hấp dẫn, không khí học tập sôi nổi chỉ thực sự bắt đầu với phần giới thiệu bài mới. Ví dụ: Trước khi giới thiệu bài hát Nối vòng tay lớn giáo viên có thể đàn và hát một vài trích đoạn bài hát cùng nhạc sĩ mà các em đã học để học sinh đoán tên bài hát và nhạc sĩ sáng tác như: Nghe xong trích đoạn trên học sinh sẽ nhớ lại một sáng tác của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn mà các em đã học ở lớp 7 đó là ca khúc Tiếng ve gọi hè. Ngoài ra giáo viên cũng có thể gợi ý để học sinh nhớ lại một bài hát khác của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã học ở lớp 8, bài hát Tuổi đời mênh mông. Hoặc giáo viên có thể hát trích đoạn một số sáng tác của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn như: Em là bông hồng nhỏ, Hạ trắng, Biển nhớ, Sau một số dẫn dắt giáo viên giới thiệu nội dung tiết học mới, đó là một sáng tác khác của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn được nhiều bạn trẻ yêu mến - bài hát Nối vòng tay lớn. 2. Áp dụng có hiệu quả phương pháp dạy học tích cực và tương tác nhằm phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. Đặc biệt là trong hoạt động trình diễn bài hát. Vận dụng linh hoạt các bước dạy phân môn học hát. Bản thân việc dạy và học hát đã mang tính tích cực vì thầy và trò cùng phải hoạt động liên tục (Thầy đàn giai điệu và hướng dẫn từng câu hát, trò phải lắng nghe để ghi nhớ rồi tập hát theo đúng cao độ, trường độ, hát đồng đều, hoà giọng). Xưa có câu "Không thầy đố mày làm nên" và cả câu "Học thầy không tày học bạn", chính vì vậy lớp học là môi trường giao tiếp thầy - trò, trò - trò tạo nên mối quan hệ tương tác giữa người truyền đạt tri thức (Thầy) và đối tượng lĩnh hội tri thức (Trò). Để dạy một thành công một bài hát giáo viên cần nâng cao chất lượng giờ dạy qua tất cả các yếu tố như: Nội dung, phương pháp, phương tiện dạy học,tránh cách dạy thông báo khô khan tẻ nhạt, cần đa dạng hoá cách thức truyền đạt ở mỗi bài học, mỗi tiết dạy. Linh hoạt thực hiện các bước dạy hát cho phù hợp với từng đối tượng học sinh và tác phẩm cụ thể. Giúp học sinh tự tìm hiểu, khám phá tri thức, làm cho giờ học nhẹ nhàng, vui tươi, hấp dẫn. Thực chất của việc học tập là chuỗi các vấn đề được đặt ra, được nhận thức rồi lại được đặt ra và được nhận thức ở mức độ cao hơn. Bản thân môn âm nhạc và các hoạt động âm nhạc là một hình thái thuộc thượng tầng kiến trúc mang tính sáng tạo rất cao và đặc trưng của môn âm nhạc là kĩ năng thực hành và luyện tập. Thực hành và luyện tập là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình dạy và học bộ môn âm nhạc nói chung và phân môn học hát nói riêng. Quá trình này được diễn ra lần lượt: Làm mẫu Thực hành Luyện tập. Có thể nói trình bày tác phẩm (Hát mẫu) là khâu khá quan trọng. Bởi tác phẩm âm nhạc nằm trên giấy cần được vang lên để thành âm nhạc "sống" và đây chính là khâu tạo ra sự hứng thú cao nhất cho học sinh khi học một bài hát. Khi trình bày tác phẩm thì lúc đó giáo viên phải đóng vai trò của một "nghệ sĩ biểu diễn" dù rằng có thể đạt hoặc chưa đạt tới trình độ "nghệ sĩ". Qua việc trình bày ấy giáo viên mang đến cho học sinh toàn bộ vẻ đẹp của tác phẩm thông qua tiếng đàn và giọng hát của mình bằng xúc cảm thực sự và diễn cảm sâu sắc, gợi lên trong tâm hồn học sinh niềm vui, sự hứng khởi, sự thán phục và càng làm tăng thêm lòng yêu thích môn học. Việc học hát mang lại cho các em nhiều hứng thú, đặc biệt là phần biểu diễn bài hát (Thường thực hiện ở phần ôn tập). Đối với học sinh lớp 9 diện đại trà, việc hát và biểu diễn thường làm các em cảm thấy rất xấu hổ, đặc biệt là đối với các học sinh nam. Đối với lớp 9B tôi thường dựa vào đặc thù của lớp, cố gắng tìm được những em có năng khiếu về văn nghệ để xây dựng làm nòng cốt, chia lớp thành từng nhóm hoặc từng dãy để các em thi đua với nhau. Trước tiên cần gợi ý và để em có năng khiếu về văn nghệ hướng dẫn các bạn làm động tác đến tiết ôn tập các nhóm lên trình bày trước lớp. Những định hướng và động viên kịp thời của giáo viên sẽ giúp các em xua tan cảm giác e ngại khi biểu diễn bài hát. Tôi vẫn thường định hướng cho các em hiểu được rằng, các em không phải là những ca sĩ chuyên nghiệp nên việc làm động tác đẹp hay xấu không quan trọng. Điều chủ yếu là các em được vận động và tham gia một giờ học hát hết mình. Việc các em tự tin đứng trước tất cả các bạn ở trong lớp để hát và biểu diễn thì đó đã là một thành công lớn. Điều này cũng giúp các em tự tin hơn trong cuộc sống sau này. Ví dụ: Bài hát Lý kéo chài (Dân ca Nam Bộ). Lí kéo chài Dân ca Nam Bộ Đặt lời mới: Hoàng Lân ĐẶT LỜI MỚI: HOÀNG LÂN Đây là một bài hát rất dễ hát, dễ thuộc, lại có nhiều điểm khai thác được. Chính vì vậy sự sáng tạo của các em trong cách trình diễn bài hát là điều mà tôi mong đợi nhất trong phần dàn dựng bài hát này. Như tôi đã nói ở trên, với đối tượng học sinh lớp 9, tôi muốn tạo cho các em có một giờ học hát thoải mái, các em tự dàn dựng phần biểu diễn động tác lẫn ý đồ biểu diễn (Cách hát). Tôi sẽ là người đánh giá, nhận xét và chỉnh sửa cuối cùng. Kết quả đã vượt quá cả sự mong đợi, tôi đã bất ngờ khi tập thể lớp 9A đã sáng tạo rất nhiều động tác phù hợp với công việc kéo chài. Động tác biểu diễn các em làm rất tốt, đặc biệt có nhóm các em đã kết hợp động tác biểu diễn lẫn phần thể hiện lời hát bằng giọng Nam Bộ rất đặc sắc, đem lại nhiều tiếng cười và sự thán phục của các nhóm còn lại. Như vậy là chỉ đơn giản là một hoạt động nhưng đã phát huy được tính tích cực, chủ động sáng tạo và gây được hứng thú cho các em. Sau phần biểu diễn của các em, tôi đã có sự nhận xét, cho điểm động viên khuyến khích đồng thời hướng dẫn, phân tích thêm cho các em hiểu hơn về một số làn điệu dân ca đặc sắc của Việt Nam, thêm yêu quê hương đất nước, yêu những làn điệu dân ca đậm đà bản sắc dân tộc. 3. Giúp các em thuộc lời ca ngay trên lớp và phối hợp tổ chức 1 số trò chơi đơn giản cho học sinh. Qua thực tế giảng dạy tôi thấy các em rất lười học thuộc lời bài hát, cho nên khi kiểm tra các em thường không đạt được điểm cao. Đến như bài hát Nối vòng tay lớn của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, đây là bài hát rất nổi tiếng được nhiều bạn trẻ, thanh niên yêu thích nhưng các em cũng chỉ biết thôi, còn khi giáo viên yêu cầu phải học thuộc thì là một việc khá khó khăn với các em. Do vậy tôi đã đưa ra phương châm giúp các em học thuộc bài hát ngay trên lớp. Để làm được diều đó, khi thực hiện phân môn học hát học hát, tôi dạy thật kỹ phần giai điệu, sau khi các em thuộc giai điệu rồi tôi cho các em học thuộc lời, gập sách, hát từng câu nhạc ngắn, chỗ nào quên các em có thể giở sách ra xem lại, làm vài lần như vậy các em sẽ thuộc được phần nào. Có thể nói rằng đây là một cách làm khá thủ công nhưng nếu không làm vậy các em sẽ chẳng học gì cả. Ngoài các bước giảng dạy chính trong giờ dạy hát và trong tiết ôn tập bài hát giáo viên cần phối hợp tổ chức một số trò chơi đơn giản, phù hợp, có liên quan đến nội dung bài hát để gây hứng thú học tập cho học sinh nhằm nâng cao hơn chất lượng giờ dạy và học. Dưới đây là một số trò chơi mà tôi thường tổ chức trong phân môn học hát: a. Hát kết hợp vỗ tay (gõ thanh phách) theo phách, theo nhịp bài hát: Đây chính là cách giữ nhịp cho học sinh khi hát, giúp các em tự tin hơn, đặc biệt là thực hiện những chỗ ngân dài. b. Trò chơi: Tìm ẩn số trong ca khúc thiếu nhi . - Hình thức chơi: + Nêu tên tác giả để tìm tác phẩm. + Nêu tên tác phẩm để tìm tác giả. - Hình thức thưởng: Chấm điểm và tuyên dương. c. Trò chơi: Ai là người nhanh nhất. - Hình thức chơi. Giáo viên đàn cho học sinh nghe một đoạn (câu) trong bài hát đã học để đoán lời ca nhằm phát triển tai nghe cho học sinh. - Hình thức thưởng: Chấm điểm và tuyên dương d. Hướng dẫn học sinh hát bè, hát đuổi: Với những bài hát có thể khai thác được về phần hát bè và hát đuổi, giáo viên hướng dẫn học sinh tập hát bè hát đuổi khiến học sinh rất hứng thú. Đặc biệt là những em có năng khiếu âm nhạc. Cách làm như sau: - Giáo viên thu phần giai điệu chính của bài hát vào trong đàn sau đó bật lên, rồi hát mẫu cho các em nghe phần bè với đàn. Các em nghe và theo dõi sau đó sẽ hát bè theo hướng dẫn. Phần bè cần đơn giản để các em không cảm thấy "sợ" khi hát bè. Sau khi dạy các em hát thật vững bè, các em sẽ hát bè với đàn hoặc với giáo viên. Khi các em hát thật chắc chắn rồi lúc đó mới chia cả lớp ra làm 2 dãy. Dãy nào hát chắc chắn hơn sẽ được hát bè trước, sau đó lại đổi lại. Hầu như các em đều muốn được hát bè. Tuỳ khả năng của từng lớp mà chia nhóm và dãy một cách linh hoạt, hoặc đưa ra những hình thức biểu diễn khác nhau. Dưới đây là một số ví dụ: Ví dụ 1. Tập hát lĩnh xướng, đối đáp và hát bè bài hát Lí kéo chài (Dân ca Nam Bộ) như sau: - Lĩnh xướng (hoặc nhóm học sinh nữ): Kéo lên thuyền cho nhiều tôm cá. Lưới cùng ta vang hát câu ca. - Cả lớp (hoặc nhóm học sinh nam): Hò ơ - Lĩnh xướng (hoặc nhóm học sinh nữ): Biển khơi thân thiết với ta - Cả lớp (hoặc nhóm học sinh nam): Khoan hỡi khoan hò - Lĩnh xướng (hoặc nhóm học sinh nữ): Gió to mà mưa lớn - Cả lớp (hoặc nhóm học sinh nam): Khoan hỡi khoan hò - Lĩnh xướng (hoặc nhóm học sinh nữ): Băng qua sóng trào - Cả lớp (Nam hát bè chính, nữ hát bè phụ hoạ): ơ hò ơ hò là hò ơ. (Riêng câu cuối "ơ hò ơ hò là hò ơ"giáo viên hướng dẫn cho học sinh hát bè (hai bè cách nhau 1 quãng 3) Ví dụ 2: Tập hát lĩnh xướng, hát đuổi, hát hòa giọng bài hát Nụ cười. NỤ CƯỜI Nhạc Nga Lời: Phạm Tuyên Hát lần 1: - Đoạn a: Lĩnh xướng lời 1: Từ đầu đến “cùng cất tiếng cười” - Đoạn b: Hát hòa giọng. Hát lần 2: - Đoạn a: Hát đuổi lời 2: Nhóm 2 hát sau nhóm 1 một ô nhịp. - Đoạn b: Hát hòa giọng. 4. Thường xuyên củng cố và phát triển hứng thú của học sinh trong giờ học, giúp các em củng cố sự đam mê đối với âm nhạc bác học, phù hợp với lứa tuổi. Việc gây hứng thú cho học sinh trong giờ học hát không chỉ một lần mà phải được duy trì thường xuyên từ phút đầu đến phút cuối giờ học. Hơn nữa phải làm cho mức độ hứng thú ngày càng tăng dần. Điều này sẽ giúp các em không để ý thời gian trôi đi nhanh chóng và đến khi giờ học kết thúc học sinh còn luyến tiếc. Muốn làm được điều này đòi hỏi giáo viên cần phải có sự am hiểu về âm nhạc cũng như về tác phẩm đang trình bày thực sự vững vàng và phong phú. Bên cạnh việc đó những câu chuyện hay những hoạt động âm nhạc có liên quan đến bài hát sẽ giúp các em hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm đang học. Ví dụ: Khi nói đến hát bè giáo viên nên giới thiệu để các em biết thêm về các kiểu hát bè như: Hát bè có nhạc đệm và hát bè không có nhạc đệm (ACAPELA). Ở Việt Nam có nhóm nhạc AC&M. Đây là nhóm nhạc hát thể loại nhạc ACAPELA khá thành công. Thể loại này là hát không có nhạc đệm và đòi hỏi người hát phải có trình độ thanh nhạc rất cao. Khi ta thưởng thức thể loại âm nhạc này thì không bao giờ thấy chán, có thể nghe đi nghe lại mãi. Nhưng "dòng nhạc thị trường" bây giờ thì sao? Các em có thể thấy xuất hiện một vài bài hát rất HOT (Theo ngôn ngữ của các em). Các em rất thích, thi nhau tìm hiểu về bài hát cũng như ca sĩ biểu diễn. Nhưng câu hỏi đặt ra cho các em là các em thích nghe những bài hát như vậy trong bao lâu? Câu trả lời là chỉ trong một thời gian ngắn rồi sau đó lại quên ngay. Đó chính là kết quả của "dòng nhạc thị trường", có thể làm người ta say mê một thời gian rồi sau đó lại bị quên lãng. Quay trở lại với chương trình học, các em có thể thấy bài hát trong chương trình có thể đã cũ, nhưng mỗi lần nghe các em sẽ có những cảm nhận rất mới mẻ. 5. Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp, trong trường để học sinh có điều kiện thể hiện năng khiếu âm nhạc của mình. Có thể nói rằng, âm nhạc là nghệ thuật có ba lần sáng tạo: Sáng tạo của người sáng tác, sáng tạo của người biểu diễn và sáng tạo của người nghe - thính giả. Bằng nhiều hình thức tổ chức như: Các hội thi văn nghệ tr
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_giai_phap_gay_ung_thu_giuphoc_sinh_lop_9_hoc_tot.doc