SKKN Một số biện pháp nhằm hạn chế chấn thương trong tập luyện môn Bóng rổ cho học sinh khối 10 trường THPT Mai Anh Tuấn
Trong cuộc sống hiện đại một con người hoàn thiện nghĩa là không chỉ hoàn thiện về mặt trí lực của con người đó mà phải hoàn thiện cả mặt thể lực. Vì thế, trong chương trình học của các cấp, Bộ giáo dục và đào tạo đã đưa môn học Bóng rổ vào chương trình tự chọn cho học sinh THPT.
Boä moân thể dục nói chung và môn Bóng rổ nói riêng là một môn học rất bổ ích và hấp dẫn. Nó không những giúp cho các em thoải mái sau những giờ học tập và lao động mệt mỏi mà nó còn hình thành nên cho các em những kĩ năng, kỉ xảo, vận động linh hoạt, nhanh nhẹn hoạt bát để vận dụng vào cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Trang bị cho học sinh tính tự giác tích cực, ý thức tổ chức kỉ luật đặc biệt là tinh thần đoàn kết, tinh thần tập thể cao. Có thể nói, Bóng rổ là môn học rất bổ ích và đã rất nhiều người biết đến.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy khi tập luyện bất kì một môn thể thao nào như: Điền kinh, bóng đá, bóng rổ, bóng ném, bóng chuyền .Ở tất cả các đẳng cấp khác nhau từ tập luyện thể thao phong trào địa phương hay trong các trường học thậm chí là các trung tâm huấn luyện vận động viên thành tích cao không thể tránh khỏi những chấn thương đáng tiếc xảy ra, nhẹ thì ảnh hưởng đến sức khỏe, ảnh hưởng đến quá trình học tập và tập luyện của vận động viên.
Đối với các em học sinh là những người mới tham gia bắt đầu tập luyện môn bóng rổ nên kiến thức cũng như khả năng của các em còn rất hạn chế. Do vậy, những chấn thương đáng tiếc thường xảy ra ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe cũng như quá trình học tập và rèn luyện của các em.
Là một giáo viên trực tiếp đứng lớp tôi nhận thấy vấn đề chấn thương trong học tập môn bóng rổ có ý nghĩa thiết thực, nâng cao chất lượng dạy và học. Đồng thời giúp các em có được những kiến thức cơ bản về các chấn thương cũng như một vài biện pháp hạn chế xảy ra những chấn thương đáng tiếc.
Hơn nữa những công trình nghiên cứu tìm hiểu các biện pháp hạn chế chấn thương ở trường THPT Mai Anh Tuấn – huyện Nga Sơn chưa được quan tâm nhiều.
Chính vì những lí do trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp nhằm hạn chế chấn thương trong tập luyện môn Bóng rổ cho học sinh khối 10 trường THPT Mai Anh Tuấn” làm đề tài nghiên cứu của mình với mong muốn tìm được những biện pháp thiết thực, bổ ích, nâng cao chất lượng môn học bóng rổ và phục vụ cho công tác giảng dạy sau này.
1.MỞ ĐẦU 1.1.Lí do chọn đề tài. Trong cuộc sống hiện đại một con người hoàn thiện nghĩa là không chỉ hoàn thiện về mặt trí lực của con người đó mà phải hoàn thiện cả mặt thể lực. Vì thế, trong chương trình học của các cấp, Bộ giáo dục và đào tạo đã đưa môn học Bóng rổ vào chương trình tự chọn cho học sinh THPT. Boä moân thể dục nói chung và môn Bóng rổ nói riêng là một môn học rất bổ ích và hấp dẫn. Nó không những giúp cho các em thoải mái sau những giờ học tập và lao động mệt mỏi mà nó còn hình thành nên cho các em những kĩ năng, kỉ xảo, vận động linh hoạt, nhanh nhẹn hoạt bát để vận dụng vào cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Trang bị cho học sinh tính tự giác tích cực, ý thức tổ chức kỉ luật đặc biệt là tinh thần đoàn kết, tinh thần tập thể cao. Có thể nói, Bóng rổ là môn học rất bổ ích và đã rất nhiều người biết đến. Tuy nhiên, thực tế cho thấy khi tập luyện bất kì một môn thể thao nào như: Điền kinh, bóng đá, bóng rổ, bóng ném, bóng chuyền.Ở tất cả các đẳng cấp khác nhau từ tập luyện thể thao phong trào địa phương hay trong các trường học thậm chí là các trung tâm huấn luyện vận động viên thành tích cao không thể tránh khỏi những chấn thương đáng tiếc xảy ra, nhẹ thì ảnh hưởng đến sức khỏe, ảnh hưởng đến quá trình học tập và tập luyện của vận động viên. Đối với các em học sinh là những người mới tham gia bắt đầu tập luyện môn bóng rổ nên kiến thức cũng như khả năng của các em còn rất hạn chế. Do vậy, những chấn thương đáng tiếc thường xảy ra ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe cũng như quá trình học tập và rèn luyện của các em. Là một giáo viên trực tiếp đứng lớp tôi nhận thấy vấn đề chấn thương trong học tập môn bóng rổ có ý nghĩa thiết thực, nâng cao chất lượng dạy và học. Đồng thời giúp các em có được những kiến thức cơ bản về các chấn thương cũng như một vài biện pháp hạn chế xảy ra những chấn thương đáng tiếc. Hơn nữa những công trình nghiên cứu tìm hiểu các biện pháp hạn chế chấn thương ở trường THPT Mai Anh Tuấn – huyện Nga Sơn chưa được quan tâm nhiều. Chính vì những lí do trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp nhằm hạn chế chấn thương trong tập luyện môn Bóng rổ cho học sinh khối 10 trường THPT Mai Anh Tuấn” làm đề tài nghiên cứu của mình với mong muốn tìm được những biện pháp thiết thực, bổ ích, nâng cao chất lượng môn học bóng rổ và phục vụ cho công tác giảng dạy sau này. 1.2.Mục đích nghiên cứu: Mục đích của đề tài là tìm hiểu thực trạng về chấn thương trong tập luyện môn Bóng rổ của học sinh khoái 10 trường THPT Mai Anh Tuấn – huyện Nga Sơn để từ đó đề ra các biện pháp thiết thực nhằm hạn chế chấn thương trong tập luyện môn bóng rổ, đồng thời góp phần thúc đẩy quá trình học tập của học sinh nâng cao chất lượng dạy và học ở trường THPT Mai Anh Tuấn – huyện Nga Sơn. 1.3.Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các biện pháp nhằm làm giảm bớt những chấn thương thường gặp ở môn bóng rổ. 1.4.Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp đọc tài liệu tham khảo: Sử dụng phương pháp này giúp tôi có những kiến thức khoa học cơ bản nhằm giải quyết tốt nhiệm vụ của đề tài. Phương pháp quan sát và phỏng vấn: Qua hai phương pháp quan sát và phỏng vấn, các bạn đồng nghiệp giúp tôi biết được nhiều thông tin về thực tế tập luyện môn thể dục ở nhà trường nói chung cũng như những biện pháp tập luyện giảm chấn thương trong môn bóng rổ nói riêng. Nhờ đó giúp tôi rút ra được những bài học kinh nghiệm cho bản thân và từ ñoù đưa ra những biện pháp cũng như các bài tập bổ trợ cho riêng bản thân và cho đề tài nghiên cứu của mình. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động: Qua việc lấy kết quả học tập môn bóng rổ ở năm học 2017-2018 của học sinh 10 lớp 10 để lập bảng tần số, tần suất. Phương pháp điều tra: Dùng phiếu thăm dò ý kiến của học sinh khảo sát thực trạng học tập và thái độ của học sinh đối với môn bóng rổ . Phương pháp thống kê: Sử dụng công thức tính toán thống kê đơn giản để phân tích sử lí kết quả thu được và rút ra kết luận cần thiết. 1.5. Những điểm mới của SKKN Sáng kiến này được làm và áp dụng lần đầu tại trường THPT Mai Anh Tuấn và đã đem lại hiệu quả cao. 2.NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM. 2.1. Cơ sở lý luận. 2.1.1.Chức năng giáo viên giảng dạy môn thể dục: Chức năng của một giáo viên giảng daïy quan trọng nhất là giáo viên thể dục trong điều kiện dạy học ngoài trời bên cạnh việc lên lớp điều khiển, quản lí, truyền đạt những kiến thức đến từng đối tượng học sinh rèn luyện sức khoẻ, phát triển thể chất thẩm mỹ, thành tích thể thao cho người tập. Giúp học sinh biết được một số kiến thức kỷ năng cơ bản để tập luyện giữ gìn sức khoẻ nâng cao thể lực. Góp phần rèn luyện nếp sống lành mạnh, tác phong nhanh nhẹn, kỷ luật, thói quen tự giác tập luyện thể dục thể thao giữ gìn vệ sinh sạch sẽ. Có sự tăng tiến về thể lực, thi ñaït tiêu chuẩn rèn luyện thân thể và thể hiện khả năng của bản thân về thể dục thể thao. Giúp học sinh biết vận dụng ở mức độ nhất định những điều ñaõ học vào nếp sinh hoạt ở trong và ngoài trường. Giúp học sinh nắm bắt được yêu cầu nội dung phương pháp học thể dục ở trường phổ thông. Do đó, mỗi học sinh cần học tốt chương trình môn thể dục và tích cực tham gia các hoạt động thể dục thể thao ngoại khoá. Cái quý nhất của con người là sức khoẻ và trí tuệ, có sức khoẻ tốt sẽ có một trí tuệ phát triển được tốt hơn và ngược lại. 2.1.2.Nhiệm vụ của người giáo viên giảng dạy môn Thể dục: Trong các môn học ở trường phổ thông thì nhiệm vụ nặng nề và trách nhiệm luôn được đặt cao hơn các môn khác vì nó trực tiếp đến cơ thể con người đến tình hình sức khoẻ, tập luyện của học sinh khi tham gia buổi học. Cho nên người giáo viên giảng dạy giáo dục thể chất có trách nhiệm lớn: Phải bao quát cả lớp, quản lí lớp giảng dạy, tập luyện đảm bảo một giờ lên lớp an toàn chất lượng, đúng giờ và đặc biệt tránh những chấn thương đáng tiếc xảy ra. Bên cạnh nhieäm vuï bồi dưỡng kiến thức, kỉ thuật tập luyện người giáo viên thể dục luôn luôn quan tâm đến sức khoẻ học sinh ở những đối tượng khác nhau có tình hình sức khoẻ khác nhau nên phải có những phương pháp tập luyện không giống nhau để đề phòng chấn thương. Thường xuyên tổ chức những hoạt động thể dục thể thao ngoại khoá, tổ chức giải bóng rổ Tham gia tập luyện phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có năng khiếu nổi trội tham gia hội khoẻ phù đổng , bên cạnh đó phải tìm tòi sáng tạo, tìm ra các biện pháp nhằm hạn chế chấn thương làm cho quá trình dạy học hiệu quả hơn. 2.1.3.Những yêu cầu sư phạm đối với giáo viên giảng dạy môn thể dục: Là một một nhà sư phạm hơn nữa là một giáo viên giảng dạy môn Thể dục có bề dày thâm niên công tác nên tôi xây dựng cho mình đáp ứng đầy đủ những yêu caàu sư phạm sau: Sự chuẩn bị chu đáo kĩ lưỡng giáo án giảng dạy lên lớp với những phần nội dung kỉ thuật đạt yêu cầu với một vốn kiến thức vững vàng, sâu sắc, am hiểu chuyên môn là một phong cách đứng lớp chững chạc, tự tin, lời nói mạch lạc, gãy gọn, chính xác chuẩn rõ ràng với khả năng thị phạm cũng như phân tích động tác dứt điểm, chính xác trong từng động tác, cử chỉ lời nói. Là môn thể dục nên sự bắt chước làm theo là chủ yếu không dài dòng khó hiểu bởi vì một động tác khi được thị phạm và quan sát của học sinh thì động tác đó học sinh ít nhất nắm bắt được 60% động tác hoàn thiện. Tác phong người giáo viên cũng rất có ảnh hưởng đến học sinh nhất là giáo viên thể dục sẽ có tác dụng hướng học sinh đến tính tích cực, nhanh nhẹn, hoạt bát, ý thức tự giác, tinh thần tổ chức kỉ luật của học sinh sẽ được tốt hơn. Với một người giáo viên Thể dục thì phải gọn gàng, nhanh nhẹn. 2.1. 4 .Khái niệm chấn thương: Đó là sự phân huỷ về mặt cấu trúc của các tổ chức từ đó dẫn đến sự giảm sút về mặt chức năng của tổ chức đó. 2.1.5.Nguyên nhân gây ra chấn thương: Nhìn chung các chấn thương đều do hai nguyên nhân chính là nguyên nhân bên trong và nguyên nhân bên ngoài gây ra, trong đó nguyên nhân bên ngoài là tác nhân chính còn nguyên nhân bên trong là điều kiện phụ trợ làm xuất hiện các chấn thương hay nói cách khác nguyên nhân bên ngoài gây ra những biến đổi bên trong cơ thể và chính những biến đổi này sẽ dẫn đến chấn thương. 2.1.5.1.Các tác nhân bên ngoài gây ra chấn thương: Do sai lầm trong phương pháp giảng dạy của huấn luyện viên hoặc giáo viên. Đây là nguyên nhân thường gây ra từ 30-60% các ca chấn thương ở các môn thể thao khác nhau và có mối quan hệ mật thiết với việc thực hiện các nguyên tắc huấn luyện cơ bản như: Tập luyện vừa sức, thường xuyên, liên tục, tăng dần lượng vận động, tăng dần độ khó của động tác và đối sử cá biệt trong tập luyện thể dục thể thao. Do các thiếu sót trong việc tổ chức tập luyện và thi đấu. Đây là nguyên nhân gây ra từ 4-8% các ca chấn thương và là hậu quả của sự bất hợp lí trong cấu trúc bài tập cũng như sự thiếu khoa học trong việc sắp xếp chương trình thi đấu hay sự vi phạm những nguyên tắc cơ bản đã được đề ra. Nguyên nhân chính dẫn đến chấn thương ở dạng này thường là do sự phân bố bất hợp lí về vị trí thi đấu, tập trung một lượng quá nhiều vận động viên hay khán giả tại cùng một địa điểm thi đấu ; di chuyển vận động viên một cách vô tổ chức hoặc bất hợp lí; phối hợp tập luyện giữa các nhóm vận động viên không cùng trình độ, đẳng cấp, hạn cân, tổ chức tập luyện và thi đấu không có sự giám sát của huấn luyện viên và giáo viên hay huấn luyện viên đồng thời huấn luyện một lớp quá đông người Do không đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về vật chất, kỹ thuật trong tập luyện. Nguyên nhân này có thể dẫn tới 25% các ca chấn thương do chất lượng của trang thiết bị, dụng cụ thi đấu và trang phục cá nhân kém; việc chuẩn bị sân bãi dụng cụ, phòng tập không đầy đủ và không hợp lí; không tuân thủ những yêu cầu và nguyên tắc sử dụng đối với trang thiết bị và dụng cụ phục vụ thi đấu. Trên thực tế không ít các trường hợp nguyên nhân gây ra chấn thương chỉ là do mặt sân lồi lõm không bằng phẳng, nền đường chạy quá cứng, sân trơn, thảm thể dục chất lượng thấp, các dụng cụ thể dục không được chằng giữ cẩn thận, vòng treo bị đứt Việc không tuân thủ các nguyên tắc sử dụng trang thiết bị thể thao ở đây là việc sử dụng các dụng cụ không đúng kích thước hay tiến hành việc tập luyện trong điều kiện không có các trang thiết bị, dụng cụ bảo hộ Bên cạnh đó nếu quần áo tập luyện và thi đấu không đảm bảo theo đúng yêu cầu của môn thể thao chuyên sâu, không phù hợp với điều kiện thời tiết hoặc giầy không đúng tiêu chuẩn và kích cỡthì cũng có thể đẫn đến các chấn thương. Do không đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về điều kiện khí hậu và điều kiện vệ sinh. Là nguyên nhân của 2-6% các ca chấn thương do dụng cụ thi đấu không được vệ sinh sạch sẽ, ánh sáng không đảm bảo, độ thông gió kém, nhiệt độ ở phòng tập hay nước ở bể bơi không đáp ứng được yêu cầu độ ẩm quá cao, gió mạnh và góc chiếu của tia nắng mặt trời quá lớn Do các hành vi không đúng đắng của bản thân vận động viên. Là nguyên nhân gây ra từ 5-15% các ca chấn thương do sự vội vàng, thiếu tập trung chú ý, thiếu ý thức tổ chức kỉ luật hoặc có tình phạm luật bằng các động tác đã bị nghiêm cấm, đặc biệt là trong các môn thi đấu đối kháng. Đây là biểu hiện của trình độ kỉ thuật yếu kém và là hậu quả của việc lơ là trong giáo dục đạo đức thể thao cho vận động viên. Do không tuân thủ những yêu cầu về y tế. Là nguyên nhân gây ra 2-10% các ca chấn thương do cho phép vận động viên tập luyện và thi đấu không qua kiểm tra y tế; không tuân thủ thời gian hồi phục sau chấn thương, bệnh tật hoặc không thực hiện đúng các chỉ dẫn của bác sĩ về các vấn đề có liên quan đến trạng thái sức khoẻ của vận động viên hay việc áp dụng phương pháp hồi phục. 2.1.5.2.Các tác nhân bên trong gây ra chấn thương: Các tác nhân bên trong cơ thể là nguyên nhân và cũng có thể là điều kiện làm xuất hiện các chấn thương. Các tác nhân này bao gồm: những đặc điểm bẩm sinh của cá thể hay những biến đổi về trạng thái chức năng và cấu trúc cơ thể dưới ảnh hưởng của các tác nhân không phù hợp bên ngoài. * Trong số các tác nhân này phải đặc biệt lưu ý đến một số tác nhân chủ yếu như: Những rối loạn về khả năng định hình trong không gian và sự giảm sút của các phản ứng bảo vệ, sức tập trung chú ý của vận động viên. Do cấu trúc giải phẩu của cơ thể không phù hợp với yêu cầu kỉ thuật. 2.1.6.Cơ chế gây ra chấn thương thể thao: Theo cơ chế chấn thương thì phần lớn các trường hợp xảy ra đều do sự va đập và chủ yếu do vận động viên ngã xuống đất, xuống sân, xuống nước hoặc do đối phương gây ra (chiếm 5,8%) hay do va đập với dụng cụ tập luyện (chiếm 5,1%). Một cơ chế nữa cũng gây ra chấn thương cho vận động viên là do hoạt động vượt quá biên độ cho phép (chấn thương xảy ra do cơ chế kéo giãn hay xoắn vặn) và trong trường hợp này các chấn thương thường gặp là giãn cơ và dây chằng do gập duỗi đột ngột và mạnh ở khớp. Trên thực tế cũng có không ít các trường hợp chấn thương xảy ra theo cơ chế kéo căng hay đè nén do vận động viên phải di chuyển vật nặng (nâng tạ, đồng đội hoặc đối thủ khi tập luyện và thi đấu). Như vaäy, có thể thấy rằng các chấn thương thể thao là hậu quả của việc không tuân thủ những nguyên tắc trong tập luyện và thi đấu. Vì vậy, cuộc chiến với chấn thương phải do các bác sỹ, huấn luyện viên và các giáo viên hướng dẫn đảm nhiệm. 2.1.7.Phân loại chấn thương : Dựa vào tổ chức bị tổn thương có hai nhóm: 2.1.7.1.Chấn thương phần mềm: Chấn thương phần mềm là các thương tổn ở phần mềm như da, gân, cơ, dây chằng và tuỳ thuộc vào mức độ nặng nhẹ cũng như tính chất của các tổn thương mà người ta có thể phân thành các loại như: Vết xây sát da. Vết thương: Gồm các chấn thương gây rách da và các tổ chức dưới da hoặc có thể đi sâu vào trong cơ và mạch máu. Vết thương dập (chạm thương): là các chấn thương do va chạm với các vật từ gây nên và tuy không rách da nhưng lại làm dập nát hoặc chảy máu ở các tổ chức dưới da (chảy máu trong). Giãn dây chằng (bong gân). Tổn thương cơ (giãn rách hoặc đứt cơ). 2.1.7.2.Chấn thương phần cứng: Gẫy xương. Sai khớp. Chấn thương cột sống. Chấn thương sọ não. 2.2.Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 2.2.1. Một vài nét về trường THPT Mai Anh Tuấn – huyện Nga Sơn: Ai đã một lần ghé thăm Nga Sơn – Thanh Hóa chắc hẳn đều biết đến ngôi trường THPT mang tên người anh hùng áo vải Mai Anh Tuấn. Một ngôi trường khá khang trang ẩn mình dưới bóng của những tán cây xoè rộng che kín cả sân trường. Trải qua một chặng đường hơn 30 năm một khoảng thời gian dài để cho một người nào đó muốn đi tìm nét mới ở dáng vẻ bề ngoài của một ngôi trường, nhưng thật lí tưởng cho những ai khám phá nét đẹp bên trong. Trường THPT Mai Anh Tuấn có bề dầy thành tích dạy và học của không biết bao thế hệ thầy cô giáo và học sinh của trường. * Sơ lược về tình hình giảng dạy môn thể dục : Bộ môn thể dục của nhà trường có 5 giáo viên phải giảng dạy cả môn Thể dục và môn Giáo dục quốc phòng – An ninh với tổng số lớp là 30. Như vậy số giờ dạy của mỗi giáo viên là quá nhiều. Sân học thể dục của nhà trường không có khu vực riêng mà phải học trên sân trường nên gây khó khăn cho người dạy cũng như người học. Hiện nay, nhà trường đang mở rộng khuôn viên và xây dựng saân học thể dục riêng đủ rộng rãi để tổ chức các hoạt động dạy học môn thể dục - GDQPAN. Nhưng vì mới san lấp lại không có cây xung quanh do đó lớp học rất nắng và bụi. Nhà trường có 1 sân bóng rổ tạm bợ để học tập và rèn luyện, sân ít nhưng chất lượng sân lại không đảm bảo do vậy khi học chất lượng học không cao và dễ xảy ra chấn thương.Bên cạnh đó đội ngũ giáo viên còn hạn chế về kinh nghiệm giảng dạy môn bóng rổ. 2. 2.2. Thực trạng về chấn thương trong tập luyện môn bóng rổ của học sinh khối 10 trường THPT Mai Anh Tuấn. Khi được hỏi: “Anh chị đánh giá tầm quan trọng của môn học bóng rổ đối với bản thân mình như thế nào?”. Bảng 1: Bảng tỷ lệ đánh giá tầm quan trọng của môn Bóng rổ đối với học sinh khối 10. SL học sinh Nhận thức Rất quan trọng Quan trọng Bình thường Không quan trọng Không có ý kiến gì 420 59 65 111 185 0 Tỉ lệ % 14,1% 15,5% 26,4% 44,0% 0 Qua bảng số liệu trên ta thấy số học sinh nhận thức môn học không quan trọng chiếm tỉ lệ rất cao 44,0% cho nên đa số học sinh đều cho rằng tầm quan trọng của môn học bóng rổ đối với bản thân là không quan trọng lắm. Bình thường chiếm 26,4% một tỉ lệ khá cao, quan trọng chiếm 15,5%, rất quan trọng là 14,1%. *Khi được hỏi Anh (chị) có thích môn học bóng rổ không ? Bảng 2: Bảng tỷ lệ về thái độ của học sinh khối 10 đối với môn Bóng rổ. Tỉ lệ Thái Độ Rất thích Thích Bình thường Không thích Không có ý kiến gì 420 37 62 125 196 0 Tỉ lệ % 8,8% 14,7% 29,8% 46,7% 0 Bảng số liệu trên ta thấy phần nhiều là học sinh không thích môn học chiếm 39,9% còn bình thường 33% thích chiếm 16,9% và rất thích chiếm 10,1%. Một con số thật đáng buồn nó phản ánh thái độ xem thường bộ môn bóng rổ này. Qua đó ta thấy rằng các em không thích môn bóng rổ do vậy khi tập luyện sẽ không tập trung. Đây cũng là nguyên nhân gây ra những chấn thương trong tập luyện môn bóng rổ. Khi được hỏi Anh (chị) có từng bị chấn thương khi học môn bóng rổ không? *Chúng tôi thu được kết quả sau: 36,4% học sinh trả lời là có; 63,6% học sinh trả lời là không. * Do đó ta thấy được số lượng các em bị chấn thương là không nhỏ. Bảng 3: Bảng tỷ lệ về mức độ chấn thương khi học môn Bóng rổ của học sinh khối 10. Số lượng học sinh Mức độ chấn thương Không Nhẹ Nặng 420 233 168 19 Tỷ lệ % 55,5% 40,0% 4,5% *Một số chấn thương thường mắc phải: 2.2.2.1.Các chấn thương phần mềm: Qua kiểm tra chúng tôi thu được kết quả: Bảng 4: Bảng tỷ lệ chấn thương phần mềm của học sinh khối 10. Số lượng học sinh Loại chấn thương Vết xây xát da Vết thương Chạm thương Giãn dây chằng Tổn thương cơ 187 44 30 21 25 67 Tỷ lệ % 23,5% 16,0% 11,2% 13,4% 35,8% Qua bảng 4 cho thấy tỷ lệ chấn thương của các loại trong chấn thương phần mềm là tương đối đều nhau, thường gặp nhất là tổn thương cơ (35,8%), ít gặp hơn là chạm thương (11,2%). Ta thấy: Vết xây xát da: Là sự tổn thương bề mặt da do ngã làm da cọ sát vào vật cứng trên sàn hay sân bê tông.Chỗ da xây xát sẽ tấy đỏ,đau nhưng chảy máu không nhiều,mà chỉ rớm máu (chảy máu mao mạch) và chủ yếu là rỉ huyết tương.Nếu xử lý không tốt dễ bị nhiễm trùng. Vết thương: Thường do các tác động cơ học gây nên và sẽ phá huỷ tính toàn vẹn của da, niêm mạc cũng như có thể kéo theo sự tổn thương của cơ,mạch máu dây thấn kinh khớp và các khoang trong cơ thể. Trong môn bóng rổ, vết thương phần mềm chủ yếu thường xảy ra do va chạm vào dụng cụ có cạnh sắc, nhọn; ngã trên sân bê tông Đối với các vết thương này thì bất luận dù to hay nhỏ cũng phải chú ý đến vấn đề chảy máu, mất máu và nhiễm trùng. Chạm thương trong vận động: Là tổn thương hay gặp nhất ở môn bóng rổ do bị ngã bị va đập vào dụng cụ hoặc va chạm nhau trong thi đấu. Thường gặp nhất là: sưng tấy, bầm tím. Giãn dây chằng: Đây là những tổn thương ở các mức độ khác nhau của dây chằng quanh khớp và bao khớp. Thường gặp ở khớp cổ chân, khớp cổ tay, khớp ngón tay. Tổn thương cơ: Thường xảy ra ở hai dạng là giãn cơ và đứt cơ: 2.2.2.2.Chấn thương phần cứng : Bảng 5: Bảng tỷ lệ chấn thương phần cứng của học sinh khối 10 Số lượng học sinh Loại chấn thương Sai khớp Gãy xương 08 06 02 Tỷ lệ % 75% 25% Qua bảng 5 ta thấy thường gặp nhất là sai khớp (khớp vai, khớp khuỷu tay) chiếm 75%. *Qua tìm hieåu caùc nguyeân nhaân gaây ra chaán thöông ñöôïc saép xeáp theo thöù baäc: Thöù baäc Nguyeân nhaân gaây ra chaán thöông 01 Cô sôû vaät chaát khoâng ñaûm baûo 02 Löôïng vaän ñoäng khoâng hôïp lí 03 Chöa nhaän thöùc ñöôïc möùc ñoä nguy hieåm cuûa caùc chaán thöông 04 Phöông phaùp giaûng daïy chöa khoa hoïc 05 Taäp luyeän khoâng nghieâm tuùc 2.3 Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề Do chấn thương thường được gây ra bỡi rất nhiều các nguyên nhân khác nhau, cho nên muốn hạn chế chấn thương thì trước hết chúng ta phải làm tốt công tác điều tra nhằm tìm ra các quy luật và nguyên nhân chủ yếu để từ đó đề ra các biện pháp phòng ngừa thích hợp với các nội dung chủ yếu sau: Tăng cường công tác tập luyện nhằm phá
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_nham_han_che_chan_thuong_trong_tap_luy.doc