SKKN Cải tiến bài tập phát triển sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích chạy 100m cho nam học sinh đội tuyển điền kinh trường Trung học Phổ thông - Ninh Bình
Trong công tác giáo dục thể chất trường học giảng dạy thể dục là việc làm thường xuyên ngoài việc trang bị kỹ năng vận động còn tác động giáo dục về phẩm chất đạo đức, tăng cường sức khỏe để học tập các môn học khác có hiệu quả. Chạy 100m là một môn học nằm trong chương trình giảng dạy thể dục, việc giảng dạy và huấn luyện cho người học có kết quả cao phải biết kết hợp hợp lý giữa các giai đoạn Xuất phát- chạy lao- giữa quãng và về đích. Các giai đoạn trong chạy 100m, giai đoạn xuất phát- chạy lao là quan trọng và quyết định thành tích, nhưng muốn xuất phát và chạy lao tốt. Muốn thực hiện điều đó cần phải trang bị cho người tập thể lực tốt và đặc biệt là thể lực chuyên môn.
Những tố chất thể lực trong chạy 100m biểu hiện rõ là sức mạnh tốc độ, tốc độ, sức nhanh. Trong đó tố chất sức mạnh, sức mạnh tốc độ là quyết định đến thành tích chạy 100m. Sức mạnh tốc độ là khả năng sinh ra lực cơ học bằng sự nỗ lực cơ bắp. Qua thực tế huấn luyện thể lực trong chạy 100m của đội tuyển điền kinh trường THPT - Ninh Bình vẫn còn gặp nhiều khó khăn, có thể phương pháp huấn luyện chưa tốt và cơ sở vật chất còn thiếu. Do đó trong nhiều năm khi tham gia Hội khỏe phù đổng của Tỉnh các em đều chưa đạt được kết quả như mong muốn. Xuất phát từ vấn đề đó giải pháp đầu tiên là cần xác định được những điểm yếu trong khi thực hiện kỹ thuật nhảy xa từ đó để lựa chọn bài tập phát triển sức mạnh tốc độ nâng cao thành tích môn chạy 100m. Có một số đề tài nghiên cứu về môn chạy 100m như: Trần Văn Điệp (2009), Trần Văn Dũng (2010),…., nhưng chưa có đề tài nào nghiên cứu đối tượng mà chúng tôi đã lựa chọn.
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập- Tự do- Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng sáng kiến ngành Giáo dục và Đào tạo Ninh Bình Chúng tôi ghi tên dưới đây: Ngày Trình độ Tỷ lệ % đóng TT Họ và tên tháng Nơi công tác Chức vụ chuyên góp vào việc Năm tạo ra sáng môn sinh kiến 1 Trần Quốc Lập 1978 Trường THPT Phó hiệu Cử nhân 30% Kim Sơn A trưởng SP TDTT 2 Trần Cao Khánh 1984 Trường THPT Phó Tổ Thạc sỹ 40% Kim Sơn A trưởng; Phó khoa học bí thư đoàn giáo dục 3 Đoàn Thị Thu Thuỷ 1986 Trường THPT Giáo viên Cử nhân 30% Kim Sơn A TDTT 1. Tên sáng kiến , lĩnh vực áp dụng Nhóm tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Cải tiến bài tập phát triển sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích chạy 100m cho nam học sinh đội tuyển điền kinh trường THPT - Ninh Bình.” Lĩnh vực áp dụng: Đối tượng quan trắc: Là học sinh nam đội tuyển điền kinh trường THPT – Tỉnh Ninh Bình lứa tuổi 16 – 18. Qui mô nghiên cứu, bao gồm: Số lượng mẫu nghiên cứu (nA=nB= 10) Phạm vi không gian nghiên cứu: Trường THPT- Tỉnh Ninh Bình. 2. Nội dung a. Giải pháp cũ thường làm Trong công tác giáo dục thể chất trường học giảng dạy thể dục là việc làm thường xuyên ngoài việc trang bị kỹ năng vận động còn tác động giáo dục về phẩm chất đạo đức, tăng cường sức khỏe để học tập các môn học khác có hiệu quả. Chạy 100m là một môn học nằm trong chương trình giảng dạy thể dục, việc giảng dạy và huấn luyện cho người học có kết quả cao phải biết kết hợp hợp lý giữa các giai đoạn Xuất phát- chạy lao- giữa quãng và về đích. Các giai đoạn trong chạy 100m, giai đoạn xuất phát- chạy lao là quan trọng và quyết định thành tích, nhưng muốn xuất phát và chạy lao tốt. Muốn thực hiện điều đó cần phải trang bị cho người tập thể lực tốt và đặc biệt là thể lực chuyên môn. Những tố chất thể lực trong chạy 100m biểu hiện rõ là sức mạnh tốc độ, tốc độ, sức nhanh. Trong đó tố chất sức mạnh, sức mạnh tốc độ là quyết định đến thành tích chạy 100m. Sức mạnh tốc độ là khả năng sinh ra lực cơ học bằng sự nỗ lực cơ bắp. Qua thực tế huấn luyện thể lực trong chạy 100m của đội tuyển điền kinh trường THPT - Ninh Bình vẫn còn gặp nhiều khó khăn, có thể phương pháp huấn luyện chưa tốt và cơ sở vật chất còn thiếu. Do đó trong nhiều năm khi tham gia Hội khỏe phù đổng của Tỉnh các em đều chưa đạt được kết quả như mong muốn. Xuất phát từ vấn đề đó giải pháp đầu tiên là cần xác định được những điểm yếu trong khi thực hiện kỹ thuật nhảy xa từ đó để lựa chọn bài tập phát triển sức mạnh tốc độ nâng cao thành tích môn chạy 100m. Có một số đề tài nghiên cứu về môn chạy 100m như: Trần Văn Điệp (2009), Trần Văn Dũng (2010),., nhưng chưa có đề tài nào nghiên cứu đối tượng mà chúng tôi đã lựa chọn. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Cải tiến bài tập phát triển sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích chạy 100m cho nam học sinh đội tuyển điền kinh trường THPT - Ninh Bình.” Để điều tra thực trạng việc sử dụng bài tập phát triển sức mạnh tốc độ cho học sinh nam đội tuyển điền kinh trường THPT- Ninh Bình, chúng tôi đã trực tiếp phỏng vấn các giáo viên thuộc bộ môn Thể dục của nhà trường và được biết đội tuyển điền kinh của trường được thành lập chủ yếu dựa trên cơ sở tuyển chọn từ các đợt kiểm tra môn học thể dục của năm thứ nhất (lớp 10) và thứ hai (lớp 11), mỗi một nội dung lấy thành tích cao nhất từ 5- 6 em để tham gia tập luyện và chọn ra em có thành tích tốt nhất, tham gia các giải điền kinh học sinh và hội khỏe Phù Đổng. Do đó, việc chuẩn bị thể lực cũng như về kỹ thuật các môn điền kinh của các em, cũng chỉ được tập luyện trong trường học theo chương trình của bộ môn thể dục. Vì vậy việc chuẩn bị thể lực, cũng như kỹ thuật còn hạn chế. Trong những năm gần đây, được phép của ban giám hiệu nhà trường và của bộ môn thể dục đội tuyển điền kinh của nhà trường đã được thành lập và được tập luyện thường xuyên theo thời gian biểu (3 buổi/tuần) và được hưởng chế độ của nhà trường. Nhưng việc đảm nhiệm giảng dạy và huấn luyện của giáo viên trong nhà trường còn hạn chế về số lượng và trang thiết bị dụng cụ, các môn thi đấu gồm nhiều môn như: Chạy 100m, nhảy xa, nhảy cao, đẩy tạ, chạy cự ly trung bình (800m nữ, 1500m nam). Thông qua quan sát nhiều buổi tập chạy 100m của các em, chúng tôi thấy nội dung của các buổi tập thể lực thì rất đơn giản, chỉ có một số bài tập như: Bật nhảy trên hố cát, bật lò cò, bật nhảy tại chỗ đổi chân và hoàn thiện kỹ thuật. Trong khi đó có nhiều yếu tố quyết định đến thành tích chạy 100m như: Kỹ thuật, thể lực, tâm lý, ý trí . Đặc biệt là người chạy phải có tầm vóc tốt, có trình độ cao về sức nhanh, sức mạnh, sức mạnh tốc độ là những tố chất ảnh hưởng rất lớn (quan trọng đối với thành tích chạy 100m). Nhưng sức mạnh tốc độ là tố chất quyết định đến thành tích chạy 100m. Để đánh giá huấn luyện sức mạnh tốc độ trong chạy 100m của nam học sinh đội tuyển điền kinh trường THPT - Tỉnh Ninh Bình chúng tôi sử dụng các test: Bật xa tại chỗ (m), chạy 30m tốc độ cao (s), chạy 100m xuất phát thấp (s), thu thập được thông qua các tài liệu năm 2013- 2014. Qua tổng hợp tài liệu, thu thập và sử lý số liệu cho chúng tôi kết quả ở bảng 3. Bảng 3: So sánh thành tích các test đánh giá sức mạnh tốc độ (nA= nB = 10) Test Bật xa tại chỗ (m) Chạy 30m tốc độ Chạy 100m xuất cao (s) phát thấp (s) Năm 2013 2014 2013 2014 2013 2014 Thông số 2,45 2,48 3,67 3,64 12,48 12,36 X 0,11 0,12 0,03 0,05 0,15 0,17 ttính 0,56 1,55 0,91 tbảng 2,101 P% >0,05 Thông qua bảng 3 chúng tôi thấy rằng: Thành tích trung bình bật xa tại chỗ năm 2013 là 2,45 (m), năm 2014 là 2,48 (m) với ttính= 0,56 0,05. Qua đó có thể thấy còn nhiều bất cập trong việc sử dụng hệ thống bài tập sức mạnh tốc độ vẫn chưa được chú trọng, thời gian và trang thiết bị dụng cụ tập luyện còn hạn chế Vì vậy cần ứng dụng và đánh giá môt số bài tập phát triển sức mạnh tốc độ để nâng cao thành tích chạy 100m cho học sinh nam đội tuyển điền kinh trường THPT- Ninh Bình. b. Giải pháp mới cải tiến Qua tổng kết phỏng vấn trên xác định được 9 bài tập đưa vào ứng dụng các bài tập sức mạnh tốc độ nâng cao thành tích chạy 100m cho học sinh nam đội tuyển điền kinh trường THPT- Ninh Bình. Nội dung trình bày ở bảng 6 Bảng 6: Nội dung bài tập phát triển sức mạnh tốc độ cho nam VĐV chạy 100m trường THPT- Tỉnh Ninh Bình. T Khối lượng Nội dung bài tập Mục đích- yêu cầu T SLL QN Tổng L Bật xa tại chỗ x 3 tổ - Phát triển sức mạnh tốc độ 1 4 4’ 12lần - Bật mạnh duỗi thẳng chân, gập nhanh. 2 Chạy 30m tốc độ cao x 2 4’ 180m - Phát triển sức mạnh tốc độ 3 tổ. - Duy trì tốc độ lớn nhất 3 Bật thu gối trên cát x 15 3’ 45lần - Phát triển sức mạnh tốc độ 3tổ - Bật nhanh, mạnh, đùi vuông góc với thân người. Bật nhảy đổi chân độ - Phát triển sức mạnh tốc độ 4 cao 30cm x 3tổ 15 3’ 45lần - Bật nhanh hết sức, thẳng chân xốc người. 5 Đạp sau 50m x 2 tổ. 1 5’ 100m - Phát triển sức mạnh tốc độ - Đạp nhanh với dài chân lăng Bật liên tục qua rào cao - Phát triển sức mạnh tốc độ. 6 80cm x 3 rào 3 5’ 3 lần - Bật hết sức bằng 2 chân, tiếp xúc bằng ức bàn chân. 7 Bật cóc 30m x 2tổ 3 4’ 180m - Phát triển sức mạnh tốc độ - Bật duỗi hết cổ chân Bật xa 3 bước tại chỗ x - Phát triển sức mạnh tốc độ 8 2tổ 3 3’ 6lần - Bật mạnh duỗi thẳng chân, gập nhanh. 9 Chạy 60m xuất phát 3 4’ 360m - Phát triển sức mạnh tốc độ. cao x 2 tổ - Tần số và biên độ tốt. Nội dung các bài tập phát triển sức mạnh tốc độ cho nam VĐV chạy 100m đội tuyển điền kinh trường THPT- Tỉnh Ninh Bình. Bật xa tại chỗ 4lần x 3 tổ, nghỉ giữa 4 phút. Bật xa 3 bước tại chỗ 3lần x 2tổ, nghỉ giữa tổ 3 phút. Chạy 30m tốc độ cao 2 lần x 3 tổ, nghỉ giữa tổ 4 phút. Chạy 60m xuất phát cao 3 lần x 2 tổ, nghỉ giữa tổ 4 phút. Bật thu gối trên cát 15 lần x 3tổ, nghỉ giữa tổ 3 phút. Bật nhảy đổi chân độ cao 30cm 15 lần x 3tổ, nghỉ giữa tổ 3 phút. Đạp sau 50m x 2 lần x 1 tổ, nghỉ giữa tổ 5 phút. Bật liên tục qua rào cao 80cm x 3tổ, nghỉ giữa tổ 3 phút Bật cóc 30m x 2 lần x 2tổ, nghỉ giữa tổ 4 phút. Hiệu quả kinh tế, xã hội dự kiến đạt được Hiệu quả kinh tế: Nâng cao được thứ hạng của trường THPT trong các giải thi đấu thể dục thể thao của Tỉnh hàng năm, đứng thứ ba toàn đoàn Hội khỏe phù đổng Tỉnh Ninh Bình năm 2016 đạt 01 huy chương vàng, 06 huy chương đồng. Giảm bớt được chi phí tập huấn hàng năm cứ 01 học sinh đạt giải Tỉnh làm lợi kinh tế là 12 buổi tập x 75.000đ = 900.000đ/01 năm. Năm 2015 giảm bớt được chi phí cho nhà trường 07 giải tỉnh x 900.000đ= 6.300.000đ. Những học sinh của đội tuyển trường không phải ra các trường Đại học thể thao để ôn thi năng khiếu thể thao và tốn kém chi phí đi lại ăn uống làm lợi kinh tế 1.000.000đ/ 01 học sinh/01 năm. Trong ba năm gần đây có các em học sinh như Nguyễn Văn Nghĩa (2010), Nguyễn Thị Ngọc Bích (2011),Lê Xuân Hiến (2012), Hoàng Minh Cương năm 2013 đạt 25,25 điểm và đỗ vào trường Đại học TDTT Bắc Ninh. Trong Hội khỏe phù đổng Tỉnh Ninh Bình VĐV chạy 100m Trần Đức Thiên đơn vị THPT đạt huy chương Vàng 100m. 3.2. Hiệu quả xã hội: Có thể ứng dụng hệ thống các bài tập phát triển sức mạnh tốc độ mà chúng tôi đã nghiên cứu vào trong các tiết học chính khoá để nhằm rèn luyện thể lực cho học sinh. Việc ứng dụng các bài tập sức mạnh tốc độ mà chúng tôi đã lựa chọn vào trong giảng dạy của trường THPT đã đạt được nhiều huy chương vàng, bạc, đồng trong Hội khỏe phù đổng Tỉnh Ninh Bình lần thứ VI và đạt cờ ba toàn đoàn. Với các bài tập sức mạnh tốc độ chúng tôi đã lựa chọn mang lại hiệu quả cao cho người tập, nhằm nâng cao sức khỏe, giảm bớt bệnh tật, thu hút được nhiều người tham gia tập luyện thể dục thể thao một cách thường xuyên. 4. Điều kiện và khả năng áp dụng Có thể áp dụng các bài tập sức mạnh mà chúng tôi đã lựa chọn cho các tiết giảng dạy môn chạy 100m chính khóa và huấn luyện đội tuyển trong các nhà trường trung học phổ thông Chúng tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. Kim Sơn, ngày 18 tháng 5 năm 2017 XÁC NHẬN CỦA LÃNH ĐẠO ĐƠN VỊ Người nộp đơn (Ký và ghi rõ họ và tên)
Tài liệu đính kèm:
- skkn_cai_tien_bai_tap_phat_trien_suc_manh_toc_do_nham_nang_c.doc